Pzhl drenovePLANI I ZHVILLIMIT KOMUNA DRENOVË

FONDI SHQIPTAR I ZHVILLIMIT KOMUNA DRENOVËALBANIAN DEVELOPMENT FUND

DRENOVËKOMUNA

PLANI I ZHVILLIMIT LOKAL

KPLANI I ZHVILLIMIT PLANI I ZHVILLIMIT LOKALLOKAL

FONDI SHQIPTAR I ZHVILLIMITALBANIAN DEVELOPMENT FUNDwww.albaniandf.org

Ky publikim është realizuar në kuadër të projektit “Punët në komunitet III”, fi nancuar nga Banka e Këshillit të Evropës (CEB)

[email protected]

Ky“““PBBBa

Grant nga Norway Trust Fund

Fondi Shqiptar i Zhvillimit

1

Qershor 2009

PLANI I ZHVILLIMITKOMUNA DRENOVË

Përgatitur në projektin“Punët me Komunitetin III”

Me asistencen e FSHZH

Grupi i PZHL

2Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë


3

TTTTTabela e Përmbajtjesabela e Përmbajtjesabela e Përmbajtjesabela e Përmbajtjesabela e Përmbajtjes

1. Shoqëria (Kapitali Social)...................................................................... 11

a. Komuniteti dhe dinamika ................................................... 11b. Arsimi .................................................................................. 12c. Kultura dhe koha e lirë ....................................................... 13d. Shërbimi shëndetësor ......................................................... 14e. Asistenca sociale ................................................................ 14f. Cilësia e jetës ..................................................................... 15

2. Ekonomia ............................................................................................... 16

a. Situata e përgjithshme ....................................................... 16b. Turizmi ................................................................................ 18c. Blegtoria ............................................................................. 22d. Bujqësia .............................................................................. 22

3 . Mjedisi dhe infrastruktura ..................................................................... 25

a. Pozita gjeografike .............................................................. 25b. Klima .................................................................................. 25c. Mjedisi natyror ................................................................... 25d. Telekomunikacioni dhe Teknologjia Informuese ............... 27e. Sistemi rrugor ..................................................................... 28f. Furnizimi me ujë të pijshëm ................................................ 28g. Kanalizimi i ujërave të zeza dhe të bardha ....................... 29

4Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

4. Qeverisja e Komunes ............................................................................. 31

a. Organika e Komunës ......................................................... 31b. Buxheti i Komunës .............................................................. 31c. Pjesëmarrja qytetare .......................................................... 35II. Deklarata e Vizionit ........................................................... 37

PLANI I VEPRIMIT ........................................................................................ 38

Summary of Local Development Plan of Drenove Commune .................. 77


5

Ky publikim është produkt i projektit “Punët në Komunitetit III”, financuarnga Banka e Këshillit të Evropës (CEB) dhe zbatuar nga Fondi Shqiptar izhvillimit (FSHZH), në bashkëpunim me komunën Drenovë. Projekti ështëvazhdimësi e përpjekjeve të FSHZh-së në vite, duke filluar që prej vitit 2005,për të asistuar NJQV-të e vendit në ndërtimin e kapaciteteve lokale përhartimin e planeve strategjike për një zhvillim të qëndrueshëm të komunitetevelokale që ato drejtojnë. Proçesi i hartimit të planeve lokale sipas metodologjisësë FSHZH (për detaje më të hollësishme të metodologjisë mund të shikonifaqen e internetit http://www.albaniandf.org/dokumenta/ADF_LDP_fieldguide.pdf) përfshin të zgjedhurit lokal, stafin e njësisë vendoredhe një përfaqësim të gjerë të grupeve të ndryshme të komuniteteve lokale nëkrijimin e një vizioni afatgjatë, qëllimeve strategjike afatmesëm dhe hapavekonkret të veprimit afatshkurtër për t’i drejtuar komunitetet lokale drejt njëzhvillimi të qëndrueshëm si dhe një cilësie më të mirë të jetës. 25 NJQV tëvendit janë asistuar nga FSHZH në përgatitjen e planeve lokale të zhvillimit nëperiudhën 2005-2009.Ky publikim është përgatitur nga Grupi i Planit të Zhvillimit të krijuar nëkomunë, me asistencën teknike të ofruar nga Njësia e Planeve të Zhvillimit,pranë FSHZH-së, gjatë periudhës Janar – Qershor 2009. Ky plan përmbanplane veprimi afat shkurtër, të mesëm dhe afatgjatë. Vizioni përfshin njëperiudhë kohore prej 10-15 vjetësh dhe qëllimet strategjike deri në pesë vjet.çdo hap veprimi ka një afat kohor zbatimi dhe aktorët përgjegjës për t’upërfshirë. Përputhja me afatet kohore si dhe arritja e indikatorëve të vendosurdo të monitorohet dhe raportohet në këshill, staf dhe komunitet.

§§

6Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë


7

Fjala e Kryetarit të Komunës

Të nderuar banorë të KTë nderuar banorë të KTë nderuar banorë të KTë nderuar banorë të KTë nderuar banorë të Komunës Drenovë,omunës Drenovë,omunës Drenovë,omunës Drenovë,omunës Drenovë,

Sot e prej gjashtë vjetësh ndajmë bashkëqeverisjen e Komunës sonë, kësaj pasurie të madhekulturore, historike, natyrore e turistike të trashëguar nga të parët tanë. Kjo trashëgimi na kabërë të ndërgjegjshëm për përgjegjësinë e madhe që kemi në drejtimin dhe menaxhimin epunëve publike të Komunës tonë për ta çuar atë në një zhvillim të qëndrueshëm dhe cilësorpër të gjithë banorët, miqtë dhe vizitorët e saj.

Dokumenti që po ju prezantojmë përbën Planin e Zhvillimit Lokal të Komunës për 15 vitet eardhshme. Plani i Zhvillimit është një nga instrumentat e menaxhimit të integruar tëKomunës sonë, i ideuar dhe asistuar nga përfaqësuesit e Fondit Shqiptar të Zhvillimit të cilëtna i vunë në dispozicion për të krijuar një kohezion midis të gjithë pjesëtarëve të komunitetitdhe grupeve të interest, me synim - përcaktimin e një vizioni zhvillimi dhe plani për realizimine pritshmërive që shpreh ky vizion. E rëndësishme për t’u theksuar është pikërisht rruga mevetëdije që zgjodhëm për përgatitjen e këtij plani, e cila ishte rruga e pjesëmarrjes qytetaredhe gjithëpërfshirjes së aktorëve si dhe faktorëve që veprojnë në komunën tonë, por edhe mëgjerë në Rajonin tonë të Korçës. Kjo rrugë që zgjodhëm na jep shpresë se ky plan do të jetënjë gur themeli i rëndësishëm për zhvillimin e qëndrueshëm të komunës dhe komunitetittonë.

Gjej rastin të shpreh falenderimet e mia për gjithë komunitetin përparimtar të KomunësDrenovë, që me dashamirësi dhe seriozitet na ndihmoi të hartojmë dhe të përgatisim këtëPlan Zhvillimi Lokal, i cili do jetë dokumenti bazë për udhëheqjen e punës sonë në vitet qëvijnë. Po kështu, dua të falenderoj të gjithë këshilltarët e Këshillit të Komunës për angazhimine tyre në këtë projekt si dhe të gjithë ata përfaqësues të biznesit lokal dhe grupeve të tjera tëinterest, të cilët shprehën dhe dhanë mendimet dhe kontributin e tyre intelektual përpërgatitjen e këtij Plani. Në përfundim, dua të falenderoj edhe Fondin Shqiptar të Zhvillimit, icili përzgjodhi Komunën tonë, në kuadrin e Projektit “Punët me Konunitetin III” financuarnga Banka e Këshillit të Evropës (CEB) për përgatitjen e këtij Plani Zhvillimi Lokal dheinvestimet në kuadrin e këtij projekti, që janë një kontribut shumë i vyer për zhvillimin ekomunës dhe komunitet tonë.

Duke ju falenderuar përzemërsisht, ftoj miqësisht të gjithë komunitetin e Komunës sëDrenovës për t’u bërë pjesë e zbatimit të këtij Plani Zhvillimi Lokal.

Me respekt

Flamur SALA

Kryetar i Komunës Drenovë

8Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë


9

Informacioni i përgjithshëm për Komunën Drenovë

Komuna Drenovë ndodhet në juglindje të qytetit të Korçës, në rrëzë të faqes perëndimore tëmalit të Moravës. Ajo shtrihet në një siperfaqja prej 93.4 km² dhe ndodhet në lartësinë qëfillon nga 850 m mbi nivelin e detit në fushë deri në 1340 m mbi nivelin e detit në fshatinDardhë. Në këtë komunë ndodhen 9 fshatra: Mborje, Drenovë, Moravë, Boboshticë, Zape,Qatrom, Ravonik, Turan dhe fshati Dardhë.

Popullsia e komunës Drenovë është 11021 banorë.

Komuna Drenovë si pjesë e qarkut të Korçës njihet për pasurinë e trashëgimisë kulturore efetare si dhe për traditat e zakonet e banorëve të zonës. Disa nga fshatrat më të njohur tëkomunës janë Drenova, Dardha e Boboshtica.

Komuna është e njohur gjithashtu për objektet e kultit, ku dhe numërohen rreth 22 objektetë tilla si kisha, xhami e teqe. Në fshatin Mborje ndodhet një kishë nga më të vjetrat nëvend, Kisha e Shën Ristozit, e ndërtuar në vitin 1390 mbi rrënojat e një kishe tjetër tëshekullit IV. Gjithashtu ndodhen edhe objekte të tjera kulti të njohura që në ditë të caktuaratë vitit vizitohen në masë nga qytetarët e Korçës. Po kështu, shumë e njohur është edheteqeja e Turanit.

Komuna Drenovë është e njohur për burimet e saj natyrore. Përmendim minierën e qymyrittë Mborje-Drenovës, një nga më të vjetrat e vendit, por edhe për pejsazhet e mrekullueshmedhe monumentet e natyrës, si psh. Parku Kombëtar “Bredhi i Drenovës”etj.

Në këtë komunë ndodhet fshati Dardhë, i cili njihet si një pikë turistike dhe që ofron vende tëbukura të natyrës, hotele, restorante dhe gatime tradicionale. Ky fshat gjendet në një lartësiprej 1344 m mbi nivelin e detit. Gjendet rreth 20 km larg qytetit të Korçës në pjesën juglindore. Eshtë i vendosur në një gropë ndërmjet kodrave të Shën Pjetrit dhe shkëmbit tëVjeshtës. Ky fshat është krijuar rreth viteve 1600 dhe e gjejmë të kompaktësuar me 1768,viti kur u çel shkolla e pare shqipe. Në dhjetëvjeçarin e fundit të shekullit XIX filloi tëfunksiononte dhe shkolla e vajzave.

Kulmin e zhvillimit Dardha e mori më 1913-tën ku numëroheshin rreth 500 shtëpi. Në këtëfshat gjenden shkolla dhe kisha e Shën Gjergjit me ikonat e saj të famshme. Në këtë fshatka dhe dy kisha si ajo e Shën Pjetrit dhe e Shën Thanasit, të cilat janë të vendosura në dypika dominuese të Dardhës. Ky fshat ka shumë burime, po midis tyre gjendet dhe një qëquhet “Uji i Qelbur” që shërben si ujë kurativ për stomak dhe veshka.

Rreshjet e shumta të dëborës dhe pistat natyrore të skive, bëjnë që vizitorë të shumtë tëushtrojnë sporte dimërore. Ky fshat ka qenë destinacion turistik prej shumë kohësh. Bukuria

10Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

e ngjyrave të natyrës dhe shtëpitë karakteristike të ndërtuar me gur, folklori, gatimettradicionale, kostumet popullore tërheqin vizitorë vendas dhe të huaj.Nuk mund të largohesh nga Dardha e Boboshtica pa shijuar lakrorin e famshëm me dy petëtë pjekur në saç si dhe gatimet me kërminj (ligavec) dhe kërpudha.

Pija që përdoret më shumë në këtë zonë është rakia e dardhës. Ka disa festa tradicionale tëcilat e pasurojnë ofertën turistike të zonës, të tilla si : festa e Shën Mërisë, që ndryshe ngamotrat e saj festohet në 16 Gusht, pasi kjo ditë përkon dhe me atë të shoqatës Dardhare“Shpresa”.Gjate festimeve, krahas riteve fetare kërcehet edhe vallja dardhare. Drenova është vendlindjae Aleksandër Drenovës.

Monumentet më të njohura të natyrës përmenden:

- Parku Kombëtar “Bredhi i Drenovës”;- Manat e zeza (pemë shekullore, nga e cila nxirret edhe rakia e famshme e manit);- Guri i Cjapit;- Bozdoveci


11

1. Shoqëria (Kapitali Social)1. Shoqëria (Kapitali Social)1. Shoqëria (Kapitali Social)1. Shoqëria (Kapitali Social)1. Shoqëria (Kapitali Social)

a.a.a.a.a. Komuniteti dhe dinamikaKomuniteti dhe dinamikaKomuniteti dhe dinamikaKomuniteti dhe dinamikaKomuniteti dhe dinamika

Në Komunën Drenovë banojnë rreth 11 021 banorë. Popullsia e komunës është estabilizuar pas lëvizjeve të lira që ndodhen në 15 vitet e kaluar. Emigrimi ekonomik drejtshtetit fqinj ka qënë i theksuar deri para tre – katër vitesh. Në vitet e fundit po vërehet kthimi ipjesshëm i tyre, të cilët po investojnë këtu kapitalet financiare të krijuara nga puna e tyrejashtë vendit, të orientuara këto si psh, ndërtim – rikonstruksion banesash, ashtu edhe përçeljen e bizneseve apo për mbështetjen e zhvillimit të aktiviteteve bujqësore, blegtorale dheagroushqimore.

Popullsia e komunës është një model i komunitetit të harmonishëm me përkatesi fetaremuslimane dhe ortodokse, si edhe me praninë historike në trojet e komunës të njëkomuniteti arumun.

Të dhënat rreth popullsisë të marra nga zyra e gjendjes civile në komunë jepen në tabelën emëposhtme.

Tabela 1. Shpërndarja e Popullsisë Fshatrat Meshkuj Femra Gjithsej Nr i Familjeve Mborje 1518 1577 3095 907 Moravë 701 737 1438 424 Drenovë 1301 1332 2642 696 Boboshticë 743 723 1466 363 Qatrom 454 423 867 211 Ravonik 536 489 1025 247 Turan 174 173 347 108 Dardhë 70 71 141 73

Fshati Mborje është fshati më i populluar. Numri i banorëve arrin në 3 095 banorë ose rreth28% e popullsisë. Fshatrat e tjerë më të populluar janë Drenova, Boboshtica, Morava.

Në tabelën më poshtë jepen fshatrat të cilat bëjnë pjesë në njësinë admiminsitrative tëKomunës Drenovë si dhe largësitë e këtyre nga qendra e Komunës. Të gjitha fshatrat ekomunës lidhen më rrugë automobilistike të shtruara me asfalt me qëndrën e Komunës,fshati Drenovë.

12Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Tabela 2. Largësitë e fshatrave nga Qendra Komunës, fshati Drenovë Fshati Largësia (km) Mborje 2 km Moravë 0,5 km Boboshticë 5 km Qatrom 5,5 km Ravonik 6 km Turan 8 km Dardhë 16 km Zape 3 km

b.b.b.b.b. ArsimiArsimiArsimiArsimiArsimi

Historikisht Komuna Drenovë njihet si zonë me popullsi arsimdashëse ku shkollat e paradatojnë që në fund të shekullit XIX në vazhdën e hapjes së shkollës së parë Shqipe në Korçë.

Në Komunën Drenovë ka 4 shkolla 9-vjeçare, në fshatrat Mborje, Drenovë, Boboshticë,Qatrom. Ka 2 shkolla fillore, në fshatrat Boboshticë dhe Turan. Ka 6 kopështe fëmijësh,konkretisht në fshatrat Drenovë, Mborje, Boboshticë, Ravonik, Turan, Qatrom.

Nga anketimi i banorëve i realizuar në pranverë 2009 rezulton se banorët janë shumë tëkënaqur dhe të kënaqur me gjendjen e shkollave mbi 90% si dhe kopshteve në masën mbi80%. Kjo kënaqshmëri e lartë e publikut vjen nga fakti se prej 2006-tës e këtej janë bërëinvestime të mëdha dhe janë rikonstruktuar të gjitha shkollat dhe kopshtet të cilat ishinamortizuar plotësisht. Po kështu, baza didaktike e shkollave është e kënaqshme dhe tëgjitha shkollat kanë salla interneti.


13

c.c.c.c.c. Kultura dhe koha e lirëKultura dhe koha e lirëKultura dhe koha e lirëKultura dhe koha e lirëKultura dhe koha e lirë

Aktualisht Komunna Drenovë nuk ofron shumë në drejtim të aktiviteteve kulturore dheargëtimit në kohën e lirë. Në anketimin e realizuar me banorët e komunës, rreth 70% e tyrejanë të pakënaqur me programet artistike/kulturore e sportive në Komunë, pavarësisht sekëtu gjenden 4 qëndra sportive. Edhe pse numri i qendrave sportive është i konsiderueshëmgjendja e tyre është relativisht e dobët. Ndërsa, përsa i përket shërbimeve për të rinjtë, mbi50% e banorëve janë të pakënaqur dhe shumë të pakënaqur. Në territorin e Komunës nukka biblioteka publike përveç disa këndeve me libra në shkolla.

Para viteve 1990 ka funksionuar në Komunë 1 vatër kulture e cila aktualisht nukfunksionon. Muzeu etnografik është në rikonstruksion.

14Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

d.d.d.d.d. Shërbimi shëndetësorShërbimi shëndetësorShërbimi shëndetësorShërbimi shëndetësorShërbimi shëndetësor

Në të gjitha fshatrat e komunës ka qendër shëndetësore të kompletuar me personelmjekësor. Edukimi shëndetësor, kontrolli sanitar, janë veprimtari që po marrin dita ditësrëndësi në rritje. Në këtë sector punojnë 4 mjekë dhe 15 infermiere, ku me arsim të lartëjanë 70% e tyre dhe 30% me arsim profesional të mesëm.

Nga anketimi me banorët, pasqyruar në grafikun e mëposhtëm vihet re se rreth 85% e tyreshprehen të kënaqur/shumë të kënaqur, ndërsa vetëm 11% të pakënaqur.

Kënaqshmëria e lartë e banorëve vjen si pasojë e asaj që të gjitha qendrat shëndetsore janërikonstruktuar vitet e fundit dhe funksionojnë shumë mirë. Stafi mjekësor është i kualifikuardhe i përkushtuar.

e.e.e.e.e. Asistenca socialeAsistenca socialeAsistenca socialeAsistenca socialeAsistenca sociale

Në Komunën Drenovë familjet që marrin ndihmë ekonomike janë veç 65, ose 2% e numrittë përgjithshëm të familjeve.

Në përgjithësi, mbi 50% e të intervistuarve shprehen se janë të kënaqur dhe shumë tëkënaqur me shërbimet për të moshuarit, por nga ana tjetër kemi një shifër prej rreth 30%që shprehen se janë të pakënaqur ose shumë të pakënaqur me këto shërbime. Komunaduhet të ketë në vemëndje këtë shtresë të shoqërisë nëpërmjet angazhimit maksimal përzgjidhjen e problemeve dhe ofrimin e kushteve sa më të mira për ta.


15

fffff..... Cilësia e jetësCilësia e jetësCilësia e jetësCilësia e jetësCilësia e jetës

Nga anketimi i banorëve shohim se 60% e të anketuarve raportojnë se cilësia e jetës në trevitet e fundit është përmirësuar disi dhe 30% se është përmirësuar shumë. Kjo përqindje elartë rezulton për shkak të investimeve publike që janë realizuar viteve të fundit, të cilat kanësjellë edhe rritjen e cilësisë së jetës. Ndër këto investime publike mund të përmendiminevstimet në vazhdimësi në rrjetin e ujësjellësit, shkollave dhe rrugëve.

Disa nga investimet më me ndikim në përmirësimin e cilësisë së jetës së banorëve renditensi më poshtë:

1.Rikonstruksioni i ujësjellësit në fshtrat Mborje, Boboshticë, Moravë;2.Rikonstruksioni i shkollave në fshtrat Mborje, Drenovë, Qatrom dhe Turan;3.Asfaltimi i të gjitha rrugëve lidhëse të fshatrave me qëndrën e Komunës dhe qytetine Korçës.

16Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

2.2.2.2.2. EkonomiaEkonomiaEkonomiaEkonomiaEkonomia

a.a.a.a.a. Situata e përgjithshmeSituata e përgjithshmeSituata e përgjithshmeSituata e përgjithshmeSituata e përgjithshme

Komuna e Drenovës është një komunë me zhvillim ekonomik të gërshetuar ku burimetkryesore janë bujqësia, blegtoria, agro-industria dhe patjetër turizmi. Afërsia me qytetin eKorçës e bën një zonë të preferuar për zhvillimin e biznesit, veçanërsiht në fushën e turizmitku qytetarët korçarë, duke u nisur edhe nga vlerat e veçanta natyrore që ka Drenova, evizitojnë në masë.

Komuna numëron rreth 80 biznese të cilat punësojnë rreth 500 persona, prej të cilëve 300janë femra.

Përveç bizneseve të shërbimit për turizmin, si baret dhe restorantet që numërohen rreth 15 tëtilla në të gjithë Komunën, 2 hotele në Dardhë si edhe 5 shtëpi pritëse në Boboshticë,funksionojnë po kështu disa biznese të tjera si:

Industria e përpunimit të qumështit

Në komunë gjenden 5 baxho. Karakteristikë të zhvillimit të kësaj dege përbejnë dy aspekte,prodhimi realizohet në kushte higjeno-sanitare të nivelit bashkëkohor dhe shtimi ivazhdueshëm i asortimenteve cilësore duke përmbushur gjithmonë e më mirë kërkesat eklientelës.

Industria e mishit dhe vezëve

Kjo industri përfaqësohet nga 1 pulari në Boboshticë, 3 pulari në Drenovë dhe 1 në Turan.Janë pulari moderne që kënaqin një pjesë të rëndësishme të nevojave të tregut të Korçës emë gjerë për pula, fileto pule, kofshë pule.

Po kështu në komunë funksionojnë 2 fabrika të përpunimit të mishit, 1 në Drenovë dhe 1 nëBoboshticë.


17

Industria e prodhimit të pijeve dhe ujërave

Në komunë gjendet 1 fabrikë e prodhimit të ujit natyral si edhe e prodhimit të pijeveenergjike joalkoolike në Dardhë, ‘Dardha Ëater’.

Prodhimi artizanal i pijeve

Drenova është e njohur për prodhimin artizanal të pijeve alkoolike, kryesisht përmendet këtuprodhimi artizanal tradicional i rakisë së manit në Boboshticë e Drenovë si dhe i rakisë sëkumbullës në Dardhë, Mborje, etj. Këto produkte janë me famë dhe të prodhuara sipasrecetave tradicionale lokale, të cilat mund të jenë të nesërmen një nga produktet e mbrojturarajonale të BE-së dhe një instrument i dobishëm në promovimin turistik dhe ekonomik tëKomunës.

Prodhimi i ëmbëlsirave

Aktualisht funksionojnë 4 punishte të prodhimit të ëmbëlsirave, tre në Mborje dhe një nëRavonik.

Industri të tjera

- Fabrikë e prodhimit të qeseve të letrës në Qatrom;- Fabrikë e prodhimit të ambalazheve prej letre në Ravonik;- Fabrika e prodhimit të tullave në Zape;- Rrobaqepsia në Drenovë;- Zdrukthtari dhe njësi të prodhimit të mobiljeve, 22 të tilla.

18Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Pavarësisht funksionimit të industrive të mësipërme që kanë një potencial zhvillimi në tëardhmen, duke ndikuar në këtë mënyrë në rritjen e mundësive të punësimit, megjithatë mbi60% të të intervistuarve shprehen se janë të pakënaqur me mundësinë e punësimit ndërsavetëm rreth 50% shprehen të kënaqur me mundësinë për të ndërmarr biznes.

Komuna duhet të tregohet më energjike në krijimin e mundësive për zhvillimin ekonomik,sidomos në sektorin e turizmit ku si shanset ashtu dhe burimet janë më të mëdha, përpërmirësimin e kënaqshmërisë së banorëve me gjendjen e punësimit dhe biznesit.

b.b.b.b.b. TTTTTurizmiurizmiurizmiurizmiurizmi

Turizmi konsiderohet një degë e rëndësishme e zhvillimit ekonomik të komunës përmomentin dhe me një perspektivë të sigurt zhvillimi.

Turizmi malor

Dardha është fshati me zhvillimin më të spikatur të turizmit malor në të dy format e tij,turizëm familjar dhe hoteleri; ka dy hotele dhe po përfundon një hotel pese-katësh istandarteve bashkëkohore. Në shërbim të turizmit janë ndërtuar dy pista skish tëstandadeve që kanë vend për t’u përmirësuar, por që konsiderohet vetëm fillimi. Njëra ngapistat do të pajiset edhe me një teleferik dhe elementë të tjerë ndihmës infrastrukturore. Janeende të pashfrytëzuar objekte natyrore të veçantë të komunës dhe monumentet e shumtanatyrore.


19

Turizmi natyror (eko-turizmi)

Komuna e Drenovës është e shquar për burimet natyrore që e bëjnë atë të lakmueshme përturizmin natyror ose eko-turizmin. Natyra e pashoqe, pejsazhet mahnitëse dhe një sërëmonumentesh natyrore e bëjnë mjaft atraktive Drenovën për këtë lloj turizmi.

Në natyrën e pasur të komunës veçohen me status të veçantë mbrojtës, për vlera tëspikatura të biodiversitetit, pjesë të caktuara të fondit pyjor si:

- Parku Natyror ‘Bredhi i Drenovës’;- Monumentet natyrore ‘Guri i Cjapit’, një shkemb madhështor, masivi i manave shekullore,burimet e Moravës, të tilla si burimi i Izvorit, i Bozdovecit, çezma e Gjergos, burimi i plakës,ai i Xhaxhos, ai i Tomës, etj.

20Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Turizmi kulturor

Komuna ka një pasuri të madhe kulturore të trashëgimisë së hershmme, që aktualishtpërbën vetëm një potencial për zhvillimin e turizmit kulturor. Burimet kulturore janë njëelement i rëndësishëm i zhvillimit të turizmit. Rajoni i Korçës është mjaft i njohur për historinëdhe trashëgiminë e tij kulturore. Ajo që vihet re është fakti se Komuna e Drenovës mefshatrat e saj, sikurse edhe fshatra të tjerë në rajonin e Korçës, kanë pasuri kulturore dukefilluar nga traditat dhe zakonet, festat e ndryshme, deri në ngjarjet e veçanta. Në këtofshatra vihet re një gërshetim i bukurive natyrore me ato kulturore që e përforcojnëmendimin e vizitorëve, apo turistëve, për të kaluar disa orë ose disa ditë në këtë zonë. Po t’igruponim vlerat kulturore do të kishim:

Objekte kulti

Kisha të vjetra - që jo vetëm mund të vizitohen nga turistët por edhe të kryhen ceremonifetare duke mbledhur kështu banorë të këtyre fshatrave, por jo vetëm. Këto festa ndihmojnënë ruajtjen e traditës. Këtu mund të përmendim Kishën e Shën Elenës dhe Shën Kostandinit- që jo vetëm është një objekt kulti, por ka dhe një terren interesant për t’u ngjitur deri atje.Kjo kishë përmendet veçanërisht për festimin në 21 Maj, ku njerëzit përveç ritualit fetar,kalojnë disa orë të këndshme në ajrin e pastër dhe mjedisin gjelbërues.

Kisha e Ristozit - si një nga kishat më të vjetra në rajonin tonë. Ndonëse është e vogël nëpërmasa, ajo mbledh rreth vetes çdo vit mijëra banorë korçarë me rastin e mbylljes sëfestës së Pashkëve, prandaj është quajtur “Fluturimi i Zotit”.

Kisha e Shën Marisë në Boboshticë - edhe kjo kishë përveç vlerave që mbart duke treguarhershmërinë e saj, përmendet për festimin e saj në 15 gusht, ku numrit të zakonshëm tëbanorëve që kryejnë festimet fetare i shtohet edhe numri i emigrantëve që vijnë nga Greqia.

Teqe e Turanit - tepër e njohur për frekuentimin nga shumë vizitorë, madje edhe nga vizitorëtë huaj.

Aktivitete dhe ngjarje kulturore

Aktivitetet dhe ngjarjet kulturore jo vetëm e gjallërojnë zonën rurale, por japin edhe mundësipër të rritur të ardhurat lokale në komunitet. Mund të përmendim festën tradicionale të ShënMërisë në Dardhë, e cila ndryshe nga simotrat e saj festohet më 16 gusht, sepse kjo datëpërkon edhe me atë të Shoqërisë Dardhare “Shpresa”. Në këtë festë luhet vallja e bukurdardhare që ka tërhequr vizitorë nga vendi dhe jashtë tij. Festë tjetër tradicionale është ajo eShën Pjetrit që festohet në pyllin e bukur të kësaj kishe. Një numër i konsiderueshëmvizitorësh vijnë në Drenovë më 21 maj - në kishën e Shën Kostandinit, etj Këto festime fetaretregojnë edhe njëherë për ruajtjen e traditës së festimit të këtyre festave që po trashëgohentani brez pas brezi.


21

Agroturizmi dhe Turizmi Kulinar

Në këtë drejtim të gjitha zonat rurale të Rajonit të Korcës kanë vlera të konsiderueshme.Gjithashtu, e njëjta gjë thuhet edhe për fshatrat e Komunës Drenovë në veçanti. Mjafton tëpërmendim restorantet me gatimet e veçanta në Boboshticë, të cilat presin, sidomos nëfundjavë, jo vetëm banorë të Korçës dhe zonave përreth, por edhe vizitorë nga mesi iShqipërisë dhe turistë të huaj që mund të jenë të akomoduar në hotelet e qytetit të Korcësdhe preferojnë të kalojnë disa orë në Boboshticë, në ajrin e pastër dhe natyrën e këndshmesi dhe të provojnë gatimet tradicionale dhe rakinë e manit, e veçantë në shijen e saj. EdheDardha preferohet për vizita njëditore nga turistët, të cilët kanë mundësinë të shijojnëgatimet e brumit, veçanërisht lakrorin në saç dhe rakinë e kumbullës të zier dy herë. Vetëbanorët e këtyre zonave dhe pronarët e restoranteve e vlerësojnë zhvillimin e turizmit në këtëzonë si të rëndësishëm, që do të sillte rritje të të ardhurave në komunitet dhe si rrjedhojëzhvillim ekonomik të kësaj komune.

Akomodimi turistik – ( Hotele, Shtëpi që jepen me qira për turistët)

Deri pak kohë më parë, turizmi cilësohej si një industri dytësore në Rajonin e Korçës dhe kjoreflektohej edhe në zonat rurale. Kurse tani duke e konsideruar turizmin si një mundësizhvillimi dhe rritje të të ardhurave, janë rritur iniciativat private për përmirësim të strukturaveakomoduese. Kështu, sipas të dhënave të mbledhura ekzistojnë 2 hotele që kryejnëveprimtarinë e tyre në pritjen e turistëve, hoteli i ri Hotel Dardha” që pritet të hapet së shpejtime një standart të lartë akomodues dhe kapacitet rreth 25 dhoma, në Dardhë. Vlejnë tëpërmenden shtëpitë që presin turistë, sidomos në stinën e verës; janë rreth 10 shtëpi të tilla.Kurse në Boboshticë ka rreth 5 shtëpi që presin turistë. Ajo që duhet përmendur ështëveprimtaria e Shoqatës së Agroturizmit që vepron në Rajonin e Korçës, e cila e kryenveprimtarinë e saj edhe në Komunën e Drenovës dhe veçanërisht në Dardhë dheBoboshticë. Midis të tjerave kjo Shoqatë evidenton edhe numrin e turistëve që vijnë në këtozona.

22Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

c.c.c.c.c. BlegtoriaBlegtoriaBlegtoriaBlegtoriaBlegtoria

Komuna e Drenovës ka të zhvilluar blegtorinë e cila kontribuon në mirëqenien e banorëve.Siç u përmend edhe më sipër në Komunë funksionon industria e përpunimit të mishit dhequmështit, të cilat janë dy industri që bazohen fort në blegtorinë e fermerëve të zonës. Mëposhtë po japim disa tabela që pasqyrojnë të dhënat bazë mbi blegtorinë:

Te imta Fshati

Dele Dhi Gjedhë Shpendë

Mborje 1240 88 24 1200 Moravë 29 - - 40 Drenovë 943 140 70 340 Boboshticë 278 16 96 10500 Qatrom 866 6 302 1400 Ravonik 125 - 295 814 Turan 267 - 47 624 Dardhë 16 - 7 60 Zape - - 20 100 Komuna 3764 250 861 15138

Prodhimtaria blegtorale

Delet Dhitë Lopët Shpendet Fshati Mish(kg) Qumësht(lt) Lesh(kg) Mish(kg) Qumësht(lt) Mish(kg) Qumësht

(Kv) Mish(kg) Vezë(000)

Mborje 100 62000 3720 180 8800 1000 960 1000 2.7 Moravë - - - - - - - - - Drenovë 500 46000 2829 280 14000 3000 2 400 300 6.2 Boboshticë 400 20000 834 30 1600 5400 3 840 10150 - Qatrom 1600 43300 2598 10 600 12500 10 480 1200 1.9 Ravonik 250 62 500 375 - - 15 600 10 400 700 2.5 Turan 400 13 350 801 - - 2 820 1 880 500 2 Dardhë 50 800 48 - - 420 280 50 - Zape - - - - - 1200 80 100 2

Komuna 4200 191 700 11 205 500 25 000 41 940 30 320 14 000 17.3

d.d.d.d.d. BujqësiaBujqësiaBujqësiaBujqësiaBujqësia

Rajoni i Korçës është njohur tradicionalisht për bujqësinë e zhvilluar dhe në këtë aspekt edheKomuna e Drenovës paraqet një pasqyrë pozitive. Bujqësia bazohet kryesisht në tokën arë


23

dhe pemëtarinë, të cilat respektivisht japin prodhime të drithit dhe frutave. Të famshme janëplantacionet e “manit të zi” të Drenovës që shërben kryesisht për prodhimin e rakisë sëmanit.Më poshtë pasqyrohen në tabela të dhënat kryesore për bujqësinë në Komunën eDrenovës.

Struktura e sipërfaqes së tokës

Toke bujqësore (ha)

Fshati Ara (ha)

Pemishte(ha) Ullishte(ha) Vreshta(ha) Pyje (ha)

Mborje 514 19 - 14 500 Moravë 94 - - - - Drenovë 442 43 - 1 500 Boboshticë 328 60 - 28 500 Qatrom 408 6 - - - Ravonik 334 14 - - - Turan 123 8 - - - Dardhë 69 10 - - - Zape 51 - - - - Komuna 2363 150 - 43 1500

Fshati Fushë (ha) Kodër (ha) Mal (ha) Mborje 514 50 500 Moravë 93 - - Drenovë 442 30 392 Boboshticë 328 120 500 Qatrom 407 - - Ravonik 334 - - Turan 125 - - Dardhë 328 - - Zape 50 - -

KOMUNA 2621 200 1392

Struktura e sipërfaqes së tokës e ndarësipas prodhimit

24Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Bujqësia

Drithëra Produkte bujqësore Fshati

Grurë (t) Misër (t)Thekër

(t) Të ndryshme

(t) Patate(t)

Fasule (t)

Fruta (t)

Vresht (t)

Mborje 2500 1 - 1 0.5 0.5 6 1 Drenovë 6000 - 2 1 0.5 0.5 5 0.6 Boboshticë 3000 3 2 2 3 2 8 2 Qatrom 17000 8 1 3 6 5 5 1 Ravonik 16000 5 - 2 5 4 4 2 Turan 6000 4 - 2 2 2 3 1 Dardhë - - 1 1 1 0.5 0.5 0.2 Zape 2000 2 - 1 1 1 3 0.2 Komuna 52 500 23 6 19 19 15.5 34.5 8


25

3 .3 .3 .3 .3 . Mjedisi dhe infrastrukturaMjedisi dhe infrastrukturaMjedisi dhe infrastrukturaMjedisi dhe infrastrukturaMjedisi dhe infrastruktura

a.a.a.a.a. PPPPPozita gjeografikeozita gjeografikeozita gjeografikeozita gjeografikeozita gjeografike

Komuna Drenovë shtrihet në jug-lindje të qytetit të Korçës si dhe rëzë faqesperëndimore të Malit Moravë. Sipërfaqja e saj është 93.4 km², ndodhet në lartësinënga 850 m deri në 1340 m (në fshatin Dardhë) mbi nivelin e detit. Kjo komunëpërbëhet nga 9 fshatra: Mborje, Drenovë, Moravë, Boboshticë, Zape, Qatrom, Ravonik,Turan dhe fshati Dardhë.Komuna është vendosur mbi një reliev mjaft dinamik e të larmishëm ku 40% e sipërfaqesështë fushë dhe 60% kodër, mal.

b.b.b.b.b. KlimaKlimaKlimaKlimaKlima

Territori i komunës përfshihet në nënzonën klimatike kontinentale paramalore dhemalore. Temperatur mesatar vjetore është 5 deri 10ºC. Në mal rastisen temperaturaminimale mesatare - 18°C. Ka shumë ditë me erë, drejtimi kryesor i saj është jug-perëndimi. Ka reshje të pakta, në një sasi vjetore prej 650-750 mm; ka 85-95 ditë mereshje në vit. Një pjesë e konsiderueshme e reshjeve bie në formën e dëborës, trashësia etë ciles arrin 30-50 cm në pjesën e fushës dhe 0.7-2 m në zonën malore.

c.c.c.c.c. Mjedisi natyrorMjedisi natyrorMjedisi natyrorMjedisi natyrorMjedisi natyror

Nëntoka

Komuna Drenovë ka një nëntokë të pasur. Këtu mund të përmendim:- Mineralin e qymyrgurit në Mborje – Drenovë;- Mineralin e azbestit në Boboshticë;- Basenin ujor nëntokësor, me standarte cilësore për ujë të pijshëm, prej të cilitfurnizohet gjithë qyteti e më gjerë.- Ujin mineral që del në sipërfaqe në burimin e quajtur ‘Uji i qelbur’, në Dardhë.- Burimi i Gjergos, uji i të cilit përmbush të gjithë parametrat për prodhimin e birrës(birra ‘Korca’)

26Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Toka

Toka është elementi kryesor mjedisor dhe mjeti themelor natyror. Përveç tokës bujqësore qëshkon rreth 2550 ha, ku një pjesë e vogël e tyre janë pak të kafenjta e e hinjta kafe, ndërsashumica janë të murme pyjore dhe, në lartësi janë livadhore malore, ka edhe pyje. Nëterritorin e komunës gjenden rreth 1500 ha pyje, të cilat janë një pasuri e madhe natyroredhe me bukuri të rrallë.

Uji

Ujrat sipërfaqesore (për ujrat nëntokësore u fol më lart) të rrjedhshme apo të qeta, janë tëshumta në territorin e komunës. Ujra sipërfaqësore të rrjedhshme përmendim lumin eDrenicës, përrenjtë e Mborjes, Drenovës, Boboshticës. Po këtu përmendim burimet eshumta me ujë të pijshëm në malin Moravë, burime këto shumë të çmuar për amatorëte alpinizmit e të natyrës në përgjithësi.

Ujra sipërfaqësore të qeta përmendim rezervuarin e fshatit Drenovë, rezervuarin e fshatitMborje, rezervuarin e fshatit Boboshticë dhe veçanërisht rezervuarin tek Zapet, që krijonnjë pejsazh të bukur liqenor.

Ajri

Ajri në përgjithësi është i pastër. Veçanërisht vlera të larta në pastërti, pra përmbajtje të lartëoksigjeni dhe përmbajtje të ulët në gaz karbonik, okside të azotit, dioksid squfuri, përmbajtjetë ulët në pluhurin e respirueshëm (me përmasa deri 10 pm) ka sidomos në zonën eMoravës dhe të Dardhës. Në fshatrat e tjerë ka një përmbajtje disi të lartë të amoniakut sipasojë e prezencës së plehut organik.

Biosfera, zonat e mbrojtura

Pyjet janë përfaqësuesit kryesor të ekosistemeve natyrore ku jeton e zhvillohet pjesa më emadhe e bimëve natyrore drunore, shkurrore, barishtore dhe kategoritë e tjera të florësspontane, si kërpudhat e shumëllojshme, myshqet, likenet, etj. Vlerat kryesore qëndrojne tekllojet drunore që për pyjet e komunës Drenovë janë ahu, dushqet, pisha e zezë, bredhi e mëpak plepi i egër, bliri, mështekna, etj.


27

Vlera të spikatura kanë edhe shkurret si lajthia, dëllinjat, kulumbria, trëndafili i egër, murizi,etj, si edhe bimë të tilla si manaferra, luleshtrydhja, etj, të gjitha këto bimë me vleraindustriale, mjekësore, ushqyese. Për nga origjina, pyjet janë dy llojesh, pyje natyrore dhepyllëzime artificiale. Banorë të pyjeve janë edhe kafshët e pyllit. Fauna është e pasur,veçojmë këtu ariun e Bozdovecit, por përmendim edhe ujkun, dhelprën, lepurin e egër,derrin e egër, ketrin, etj. Edhe fauna që u takon rendeve, familjeve, klasave e gjinive të tjeraështë e pasur.

Kullotat përfaqësojnë gjithashtu një veshje të rëndësishme të sipërfaqes, që lidhetngushtësisht me aktivitetin njerëzor të blegtorisë.

Në natyrën e pasur të komunës veçohen me status të veçantë mbrojtës, për vlera tëspikatura të biodiversitetit, pjesë të caktuara të fondit pyjor si:

- Parku Natyror ‘Bredhi i Drenovës’;- Monumentet natyrore ‘Guri i Cjapit’, një shkëmb madhështor, masivi i manave shekullore,burimet e Moravës si burimi i Izvorit, i Bozdovecit, çezma e Gjergos, burimi i plakës, ai iXhaxhos, ai i Tomës, etj.

ddddd..... TTTTTelekomunikacioni dhe Telekomunikacioni dhe Telekomunikacioni dhe Telekomunikacioni dhe Telekomunikacioni dhe Teknologjia Informueseeknologjia Informueseeknologjia Informueseeknologjia Informueseeknologjia Informuese

Në të gjitha fshatrat e Komunës Drenovë operojnë operatorët celular si në të gjithëShqipërinë (Vodafon, AMC dhe Eagle Mobile). Ndërsa, përsa i përket telefonisë fikse,

28Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Albtelekomi operon vetëm në fshatrat Drenovë, Boboshticë, Mborje dhe Moravë. Nuk kashërbim interneti. Shërbimi postar shërbehet nga Posta Shqiptare që shërben gjithë territorine komunës.

eeeee..... Sistemi rrugorSistemi rrugorSistemi rrugorSistemi rrugorSistemi rrugor

Ashtu si edhe vetë banorët raportojnë në një anketim të realizuar në pranverë 2009 se janëtë kënaqur me gjendjen e rrugëve në masën mbi 70%, ndërsa të pakënaqur 22%, mund tëthuhet se sistemi rrugor nuk është edhe aq problematik, por paraqet një situatë të mirë. Tëgjitha fshatrat fushore lidhen me rrugë të shtruara pjesërisht me asfalt, në gjendje relativishttë mirë, por që duhen përmirësuar. Po kështu, rrugët e fshatrave që shtrihen në zonëkodrinore janë të shtruara me kalldrëm si psh. Boboshtica e Dardha, që gjatë stinës sëdimrit thuajse janë të pakalueshme, sidomos në Dardhë. Gjithsesi, nevoja për rehabilitimeapo ndërtime të rrugëve të reja ekziston, duke pasur parasysh edhe faktin që zona ështëturistike, veçanërisht me potencial në stinën e dimrit.

fffff..... F F F F Furnizimi me ujë të pijshëmurnizimi me ujë të pijshëmurnizimi me ujë të pijshëmurnizimi me ujë të pijshëmurnizimi me ujë të pijshëm

Situata e furnizimit me ujë

Depo dhe rrjete të brendshëm ujësjellësi kanë të gjithë fshatrat e komunës. Pasrikonstruksionit të rrjetit të ujësjellësit situata e furnizimit me ujë është përmirësuar ndjeshëm.Janë vënë matësa të ujit në fshatrat Mborje, Moravë, Qatrom, Boboshticë e Drenovë.


29

Burimet e Ujit

Territori i komunës ka një vendosje të favorshme gjeografike lidhur me burimet ujore.Burimet ujore në zonën e Komunës Drenovë përmblidhen në tre burime: Burimi i Malit tëMoravës, Burimi i Vithkuqit, Burimi i Turanit.

Siç u përmend më sipër, rrjeti shpërndarës i ujësjellësit që furnizon komunën ështërikonstruktuar plotësisht vitet e fundit dhe mbulon 90% të popullatës së komunës.

g.g.g.g.g. Kanalizimi i ujërave të zeza dhe të bardhaKanalizimi i ujërave të zeza dhe të bardhaKanalizimi i ujërave të zeza dhe të bardhaKanalizimi i ujërave të zeza dhe të bardhaKanalizimi i ujërave të zeza dhe të bardha

Sistemi i kanalizimeve është përgjithësisht i pjesshëm dhe i mangët për çdo fshat. Ngaanketimi i realizuar me banorë vihet re se rreth 30% e popullatës së intervistuar janë tëpakënaqur/shumë të pakënaqur me KUZ-të.

Megjithatë komuna ka përgatitur projektet për kanalizimin e të gjitha fshatrave dhe është nëfazën e gjetjes së financimeve për projektet.

30Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë


31

4.4.4.4.4. Qeverisja e KomunesQeverisja e KomunesQeverisja e KomunesQeverisja e KomunesQeverisja e Komunes

a.a.a.a.a. Organika e KomunësOrganika e KomunësOrganika e KomunësOrganika e KomunësOrganika e Komunës

Komuna Drenovë drejtohet nga kryetari Z. Flamur Sala i cili ka mandatin aktual qeverisës 4vjeçar për periudhën 2007 – 2011 dhe ka qeverisur edhe në mandatin e mëparshëm,2003-2007.

Në administratën e Komunës, për vitin 2009, janë të punësuar gjithsej 39 punonjës, të cilëtpaguhen nga buxheti i komunës. Në komunë 10 punonjës janë me arsim të lartë, 20 mearsim të mesëm dhe 6 me arsim të ulët 8 vjeçar. Të gjithë punonjësit janë të punësuar mekontrata pune bazuar në Kodin e Punës së Republikës së Shqipërisë.

Organigrama e komunës

b.b.b.b.b. Buxheti i KomunësBuxheti i KomunësBuxheti i KomunësBuxheti i KomunësBuxheti i Komunës

Gjatë vitit 2008 buxheti i komunës në total ishte 76 501 mijë lekë, ndërsa për vitin 2009parashikohet të jetë 133 031 mijë lekë, ose rreth 73% më shumë. Kjo rritje e buxhetitshpjegohet me rritjen e investimeve nga fondet e buxhetit të shtetit gjatë 2009-tës.

32Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Nr Viti Transferta (granti)

Fonde të kushtezuara

Të ardhurat e vetë komunës

Donatorët/ Sponsorizime

Total

1 2006 28 298 24 076 17 212 0 69 586 2 2007 27 932 20 000 18 392 0 66 324

3 2008 30 616 24 700 20 885 300 76 501

4 2009 31 137 79 383 22 511 0 133 031

Buxheti i komunës për vitet 2006-2009 në mijë lekë

Të dhënat e tabelës më sipër janë pasqyruar nëpërmjet grafikut të mëposhtëm, ku siç shihetnë 2009-tën buxheti total ka një rritje të ndjeshme krahasuar me vitet e mëparshme. Kjorritje do të shkaktohet kryesisht nga rritja e fondeve të investimeve nga transferta ekushtëzuar nga buxheti i shtetit.Tregues shumë pozitiv është edhe trendi rritës i të ardhurave lokale nga viti në vit, ku kemi njërritje pothuajse me 10% në vit.

Grafiku më poshtë na njeh më mirë me trendin e investimeve kapitale për periudhën 2005 –2008. Grafiku prezanton shumë qartë trendin rritës të investimeve kapitale ndër vite, dukearritur vlerën më të madhe në vitin 2008.


33

Nëse shohim në detaje për vitin 2008 llojin e investimeve kapitale dhe burimin e financimitdo të shohim se investimet në rrugë zënë 53% të vlerës totale për investime kapitale. E gjithëvlera e investimeve kapitale për 2008-tën ka si burim transfertat e kushtëzuara nga buxhetii shtetit.

34Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Siç pamë në grafikët e mëparshëm, komuna Drenovë ka një performancë të mirëfinanciare, veçanërisht tek të ardhurat e siguruara si investime nga buxheti i shtetit, poredhe në aspektin e të ardhurave lokale (taksat dhe tarifat vendore). Nëse do të shohim përvitin 2008 kategoritë e ndryshme të taksave lokale do të vëmë re se taksa vendore më mepeshë në buxhetin e komunës është taksa e pasurisë së paluajtshme, me totalin prej 4670mijë lekë. Kjo taksë mblidhet në të dy komponentët e saj, atë të taksës së ndërtesës si edhetaksa mbi tokën bujqësore e cila ka respektivisht edhe peshën më të madhe. Kjo është njëveçori shumë e kënaqshme pasi kjo është nga taksat më të qëndrueshme në të ardhura dheme më potencial. Taksë tjetër e rëndësishme, është taksa e biznesit të vogël.


35

c.c.c.c.c. Pjesëmarrja qytetarePjesëmarrja qytetarePjesëmarrja qytetarePjesëmarrja qytetarePjesëmarrja qytetare

Komuna Drenovë aplikon parimin e një komune të hapur. Kjo do të thotë që transparencadhe pjesëmarrja qytetare janë pjesë e filozofizë qeverisëse të lidershipit të komunës.Informimi qytetar bëhet në këndin e informacionit para komunës, megjithëse në të ardhmentë gjitha fshtrat do pajisen me kënde të tilla informacioni. Po kështu mbledhjet e hapura dhetakime në terren me banorët janë praktikë pune e stafit të komunës dhe Kryetarit.Përmirësimi i punës në këtë drejtim, megjithëse me nota pozitive, mbetet për t’u përmirësuar.

Banorët mendojnë se krahasuar me pesë vjet më parë komuna ka rritur sasinë einformacionit dhe këtë e raportojnë 59% e të intervistuarve, ndërsa 28% e tyre mendojnë seinformimi është njësoj si pesë vjet më parë.

Nga ana tjetër, grafiku i mëposhtëm tregon se sa të interesuar janë vetë banorët për të qenëpjesë e vendim-marrjes lokale; 53% e të intervistuarve raportojnë se janë shumë tëinteresuar/të interesuar në vendimarrje, ndërsa 38% e tyre jo fort të interesuar/tëpainteresuar në vendimarrje. Komunës i del një sfidë e madhe përpara, në lidhje me nxitjene pjesëmarrjes qytetare ne vendimarrje, rritjen e interesit të tyre.

36Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Grafiku i mëposhtëm tregon se banorët mendojnë se informimi nga ana e komunës ështëmirë dhe shumë mirë; kjo është raportuar nga mbi 68% e banorëve të intervistuar.


37

II.II.II.II.II. Deklarata e VizionitDeklarata e VizionitDeklarata e VizionitDeklarata e VizionitDeklarata e Vizionit

Komuna e Drenovës, me mjedisin e vet natyror të pasur e të larmishëm, nga tokat pjellore tëfushës, deri tek pyjet e Moravës, zhvillohet në mënyrë të harmonizuar; bujqësia intensive ekombinuar me atë natyrore, blegtoria e zhvilluar, të shoqëruara me industrinëagroushqimore, zhvillimi i industrisë së materialeve të ndërtimit, asaj të konfeksioneve, tëdrurit, të favorizuara këto nga afërsia me qytetin, dhe, bazuar në vlerat e spikatura natyrore,kulturore e historike, mbështetur fuqishëm në infrastrukturën bashkëkohore, zhvillonsuksesshëm turizmin kompleks, atë afatshkurtër dhe atë afatgjatë, turizmin familjar dherrjetin e afirmuar të hoteleve e lokaleve, duke i siguruar kështu komunitetit të vet një jetëdinamike, të pasur e me standarte gjithnjë në rritje.

38Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

PLAN

I I V

EPRI

MIT

KKKK K OM

UN

A D

REN

OO

MU

NA

DRE

NO

OM

UN

A D

REN

OO

MU

NA

DRE

NO

OM

UN

A D

REN

OVËVËV

ËVË VË

ZhvillimiEkonomik

Infrastruktura

dhe

Shërbim

etPublike

ZhvillimiSocial

QeverisjaeMirë

1.ZhvillimiiBujqësisë.

2.ZhvillimiiBlegtorisë.

3.ZhvillimiiTurizm

it.

4.ZhvillimiiIndustrisë.

1.Zhvillimiiinfrastrukturës

rrugore.

2.Sigurimiifurnizim

itcilësorme

ujëtë

pijshëm.

3.Kanalizimiiujravetë

zeza

etë

bardha.

4.Ngritjaeshërbim

ittë

pastrimit,

përpunim

imbetjevedhendricimi

rrugor.

5.Gjelbërimidekorativ.

6.Zhvillimiitransportit.

7.Planifikim

ihapësinor.

1.

Gjallërimiijetës

komunitare.

2.

Zhvillimiiarsim

it.

3.

Zhvillimiishëndetsisë.

4.

Krijimiiambjentevepër

tëmoshuarit,të

rinjtë

dhefëmijët.

1.Rritjaenivelitprofesionaltë

stafittë

Komunës.

2.Rritjadhekonsolidim

ii

pjesm

arrjesnëvendim

arrje.

3.Krijimiinjëklime

bashkëpunuese.

4.Përm

irësimiizyravetë

komunësmelogjistikë.

5.Shtimiigamëssë

shërbim

eve.

FushatPrioritare

tëZhvillimitdheQëllim

etStrategjike


39FU

SHA

PRIO

RIT

FUSH

A PR

IORI

TFU

SHA

PRIO

RIT

FUSH

A PR

IORI

TFU

SHA

PRIO

RIT A

REAR

EAR

EAR

EAR

E : :

:

:

: Z

HVI

LLIM

I EK

ZHVI

LLIM

I EK

ZHVI

LLIM

I EK

ZHVI

LLIM

I EK

ZHVI

LLIM

I EK

ON

OM

IKO

NO

MIK

ON

OM

IKO

NO

MIK

ON

OM

IKH

apat

e V

Hap

at e

VH

apat

e V

Hap

at e

VH

apat

e V

eprim

itep

rimit

eprim

itep

rimit

eprim

it

2.

FUSH

A P

RIO

RITA

RE: Z

hvill

imi E

kono

mik

1.

Zhv

illim

i i B

ujqë

sisë

2.

Zhv

illim

i i B

legt

oris

ë

STRA

TEG

JI D

HE

PLA

NE

KOM

BETA

RE A

PO

RAJO

NA

LE Q

E N

DIK

OJN

E N

E KE

TE F

USH

E PR

IORI

TARE

St

rate

gjia

sek

toria

le e

buj

qesi

së d

he u

shqi

mit

Stra

tegj

ia s

ekto

riale

e n

xitje

s se

biz

nesi

t dhe

in

vesti

mev

e të

hua

ja

3. Z

hvill

imi i

Tur

izm

it

Stra

tegj

ia s

ekto

riale

e tu

rizm

it

Qël

limet

St

rate

gjik

e

4. Z

hvill

imi i

mët

ejsh

ëm i

indu

stris

ë St

rate

gjia

ndë

rsek

tora

le e

zhv

illim

it ru

ral

SG

Hapat

e ve

pri

mev

e D

eri k

ur?

Z

hvi

llim

i i

Bujq

ësis

ë

Zhvi

llim

i me

përp

arës

i i fr

utik

ultu

rës

e vi

tikul

turë

s 20

11

Kulti

vim

i 100

% i

tokë

s bu

jqës

ore

prej

çdo

ferm

eri

2012

Kr

editi

mi m

e ku

shte

favo

rizue

se i

ferm

erëv

e 20

09 n

ë va

zhdi

mës

i Re

habi

litim

i si

stem

eve

ujitë

s të

toka

ve të

fsha

trave

të k

omun

ës

2012

Re

habi

litim

i rr

jetit

kul

lues

të to

kave

20

14

Rritj

a në

një

shk

allë

të re

e s

hërb

imit

të k

ëshi

llim

it 20

10

Apl

ikim

i e p

ërfit

imi n

ga p

roje

ktet

e n

drys

hme

që z

hvill

ohen

në

Shqi

përi

në fu

shën

e b

ujqë

sisë

20

09 n

ë va

zhdi

mës

i

1.

Hul

umtim

i i tr

egje

ve të

pro

dukt

eve

bujq

ësor

e dh

e or

gani

zim

i i n

jë m

arke

tingu

bas

hkëk

ohor

dhe

ef

ikas

20

11

Zhvi

llim

i i B

legto

risë

Sh

timi i

të im

tave

për

të g

aran

tuar

një

për

dorim

të p

lotë

të k

apac

itete

ve u

shqy

es të

kul

lota

ve e

pj

eve.

20

11

2

40Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

pj Shtim

i i b

leta

risë,

një

mun

dësi

për

për

dorim

in n

ë pa

jtim

të p

lotë

me

mje

disi

n te

flor

ës n

atyr

ore.

20

11

Përm

irësi

mi i

vaz

hdue

shëm

i ku

llota

ve n

atyr

ore

dhe

aplik

imi i

kul

lotje

s ra

cion

ale

në k

ullo

ta e

në

pyje

. 20

09 n

ë va

zhdi

mës

i

2.

Përm

irësi

mi r

acor

i ba

gëtiv

e, fa

ktor

zhv

illim

i të

qënd

rues

hëm

. 20

10

Zhvi

llim

i i T

uri

zmit

Zhvi

llim

i i e

kotu

rizm

it nj

ë m

undë

si q

ë e

ofro

n na

tyra

e b

ukur

e z

onës

mal

ore

të k

omun

ës s

onë.

20

10-2

016

Zhvi

llim

i i tu

rizm

it ku

lturo

r, nj

ë m

undë

si q

ë e

ofro

n tra

dita

e p

asur

kul

turo

re, h

isto

rike

me

obje

ktet

m

e vl

era

të s

pika

tura

në

këtë

fush

ë.

2012

3.

Zhvi

llim

i i tu

rizm

it af

atsh

kurtë

r, nj

ë m

undë

si q

ë e

ofro

n rr

jeti

tash

më

i afir

mua

r i re

stora

ntev

e,

kom

unite

ti m

ikpr

itës

dhe

afër

sia

me

qyte

tin e

Kor

cës.

20

09 n

ë va

zhdi

mës

i

Zhvi

llim

i i m

ëtej

shëm

i in

dust

risë

Zh

villi

mi i

indu

stris

ë pë

rpun

uese

e k

onse

rvue

se të

frut

ave

e pe

rimev

e.

2010

-201

5

Ndë

rtim

i i fr

igor

iferë

ve p

ër fr

utat

e p

erim

et, n

jë m

ekan

izëm

për

të s

igur

uar ç

mim

e të

larta

të s

hitje

s së

pro

dhim

eve.

20

14

Zhvi

llim

i in

dustr

isë

së p

ijeve

. 20

13 e

vaz

hdim

Pë

rpun

imi a

rtiza

nal o

se g

jysë

m in

dustr

ial i

bim

ëve

med

icin

ale,

frut

ave

të p

yllit

, bim

ëve

indu

stria

le,

cajra

ve, e

tj.

2010

e v

azhd

im

4.

Ndë

rtim

bax

hosh

mod

erne

me

gam

ë të

gjë

rë p

rodh

imes

h 20

15

Ko

nsol

idim

i i in

dustr

ive

tash

më

të z

hvill

uara

në

kom

unë

si a

jo e

mat

eria

leve

të n

dërti

mit,

e p

rodh

im

– pë

rpun

im d

rurit

, e k

onfe

ksio

neve

, etj.

20

10


41

F.P

Indik

ato

rët

Sasi

orë

(O

UTP

UT)

A

ktu

al 2

009

I sy

nuar

2010

I sy

nuar

2011

I sy

nuar

2012

Num

ri i k

rerë

ve të

të im

ëtav

e 40

00

4400

48

00

5200

N

umri

i kre

rëve

të g

jedh

ëve

861

900

950

1050

Si

përfa

qe e

mbj

ellë

me

frutik

ultu

rë

193

200

220

250

Nur

mi i

ferm

erëv

e m

e kr

edi p

ër b

legt

orin

ë -

- -

- Km

e k

anal

eve

vadi

tëse

që

funk

sion

ojnë

-

- -

- N

umri

i pan

aire

ve të

pro

dhim

eve

bujq

ësor

e dh

e bl

egto

rale

të o

rgan

izua

ra

0 1

1 1

Num

ri i p

ikav

e të

gru

mbu

llim

it të

qum

ësht

it 5

- -

8

Indik

ato

rët

Cilë

sorë

%

e b

anor

ëve

të k

omun

ës të

cilë

t e p

ërsh

krua

jnë

cilë

sinë

e je

tës

të m

irë

62%

72

%

82%

92

%

% e

ban

orëv

e të

kom

unës

të c

ilët e

për

shkr

uajn

ë se

ci

lësi

a e

jetë

s ës

htë

përm

irësu

ar s

hum

ë tre

vite

t e

fund

it 31

%

40%

45

%

60%

% e

ban

orëv

e të

kom

unës

të c

ilët j

anë

shum

ë të

kë

naqu

r me

mun

dësi

në p

ër të

fillu

ar n

jë b

izne

s të

ri

10%

20

%

30%

50

%

Zhvillimi Ekonomik

% e

ban

orëv

e të

cilë

t jan

ë sh

umë

të k

ënaq

ur m

e m

undë

sinë

për

pun

ësim

8%

20

%

40%

60

%

42Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Qël

limi

Stra

tegj

ik 1

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

1:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 1

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

1:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 1

:Zh

villi

mi i

Buj

qësis

ë

Qël

limi S

trate

gjik

1: Z

hvill

imi i

Buj

qësi

së

Për

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

Zh

villi

mi i

buj

qësi

së, d

uke

kom

binu

ar d

rejt

bujq

ësin

ë in

tens

ive

të fu

shës

me

atë

naty

rore

të z

onës

së

lartë

, baz

uar n

ë ku

shte

t na

tyro

re to

këso

re e

klim

atik

e, n

ë m

endi

min

e p

ërpa

ruar

tekn

ik e

shk

enco

r dhe

në

tradi

tën

më

të m

irë.

Hap

at e

Vep

rim

it/Pr

ojek

tet

Do

të a

rrih

et n

ëpër

mje

t K

ush?

D

eri k

ur?

Zhvi

llim

i me

përp

arës

i i

frutik

ultu

rës

e vi

tikul

turë

s

Kriji

m v

resh

ti në

ring

jallj

e të

trad

itës

në D

reno

vë, B

obos

htic

ë

Kr

ijim

pem

isht

eje

në D

reno

vë,

Bobo

shtic

ë

Indi

vidë

të m

bësh

tetu

r ng

a pr

ojek

tet q

ever

itare

2011

20

11

Kulti

vim

i 100

% i

tokë

s bu

jqës

ore

prej

çdo

ferm

eri

Ku

ltivi

mi 1

00%

i to

kës

bujq

ësor

e në

Bo

bosh

ticë

Rr

itja

e pr

odhi

mit

bujq

ësor

e b

legt

oral

ng

a ku

ltivi

mi 1

00%

i to

kave

në

Mbo

rje, T

uran

Ferm

erët

Fe

rmer

ët

2012

20

12

Kred

itim

i me

kush

te fa

voriz

uese

i fe

rmer

ëve

Kr

editi

m i

ferm

erëv

e pë

r zhv

illim

in e

bu

jqës

isë,

ble

rje m

ekan

ike

buqë

sore

në

Qat

rom

, Tur

an, M

borje

.

Subv

enci

onim

e të

ferm

erëv

e në

sh

penz

imet

e p

rodh

imit,

me

qëlli

m

rritj

en e

kono

mik

e të

tyre

në

Qat

rom

Ferm

erët

Q

ever

ia

Në

vazh

dim

ësi


43j

yRe

habi

litim

i si

stem

eve

ujitë

s të

to

kave

të fs

hatra

ve të

kom

unës

Reha

bilit

im i

rrje

tit u

jitës

të fs

hatra

ve

Qat

rom

, Rav

onik

, Tur

an

Përfi

tim n

ga p

roje

kte

kom

bëta

re të

sis

tem

eve

ujitë

s Ko

mun

a Sh

oqat

a e

ujitj

es

2012

Reha

bilit

im i

rrje

tit k

ullu

es të

to

kave

Pastr

im i

rrje

tit të

kan

alev

e ku

llues

në

Ravo

nik

e Tu

ran

Përfs

hirje

në

proj

ekte

të

kulli

mit.

Kom

una

2014

Rritj

a në

një

shk

allë

të re

e

shër

bim

it të

kës

hilli

mit

Fo

rcim

dhe

kth

imi n

ë pr

aktik

ë no

rmal

e i m

arëd

hëni

es fe

rmer

- eks

tens

ioni

st në

Ra

voni

k dh

e gj

ithë

kom

unën

Zyra

e b

ujqë

sisë

në

kom

unë

Dre

jtoria

e B

U n

ë qa

rk.

2010

Apl

ikim

i e p

ërfit

imi n

ga p

roje

ktet

e

ndry

shm

e që

zhv

illoh

en n

ë Sh

qipë

ri në

fush

ën e

buj

qësi

së

Pë

rfshi

rja e

ferm

erëv

e të

inte

resu

ar

Ndi

hmë

për i

nfor

mim

ng

a ko

mun

a, in

isia

tiva

e lir

ë e

ferm

erëv

e.

Në

vazh

dim

ësi

Hul

umtim

i i tr

egje

ve të

pro

dukt

eve

bujq

ësor

e dh

e or

gani

zim

i i n

jë

mar

ketin

gu b

ashk

ëkoh

or d

he

efik

as

Ba

shki

mi i

ferm

erëv

e në

sho

qata

të

prod

hues

ve e

trgë

tues

ve të

pr

odhi

mev

e bu

jqës

ore

në M

borje

, Q

atro

m, R

avon

ik e

gjit

hë k

omun

ën

Kom

una

Ndi

hmë

nga

Dho

ma

e Tr

egët

isë,

Qar

kut,

shoq

atat

e fe

rmer

ëve

2011

44Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Qël

limi

Stra

tegj

ik 2

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

2:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 2

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

2:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 2

:Zh

villi

mi i

ble

gtor

isë

gj

gPër

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: Zh

villi

mi i

ble

gtor

isë

bazu

ar n

ë pë

rdor

imin

e q

ëndr

uesh

ëm të

bur

imev

e na

tyro

re k

ullo

sore

, të

përd

orim

it m

e ef

içie

ncë

të to

kës

bujq

ësor

e pë

r qël

lime

bleg

tora

le d

he n

ë m

endi

min

bas

hkëk

ohor

shk

enco

r të

fush

ës.

Hap

at e

Vep

rim

it/Pr

ojek

tet

Do

të a

rrih

et n

ëpër

mje

t K

ush?

D

eri k

ur?

Shtim

i i të

imta

ve p

ër të

gar

antu

ar n

jë

përd

orim

të p

lotë

të k

apac

itete

ve

ushq

yes

të k

ullo

tave

e p

jeve

.

Sh

timi i

të im

tave

në

Bobo

shtic

ë e

Dar

dhë.

Shtim

i gj

edhi

t në

Dre

novë

e T

uran

Inis

iativ

a të

ferm

erëv

e

2011

Shtim

i i b

leta

risë,

një

mun

dësi

për

pë

rdor

imin

në

pajti

m të

plo

të m

e m

jedi

sin

te fl

orës

nat

yror

e.

Sh

tim i

blet

aris

ë në

Bob

osht

icë

Inis

iativ

a fe

rmer

ësh,

pë

rfitim

nga

pro

jekt

e 20

11

Përm

irësi

mi i

vaz

hdue

shëm

i ku

llota

ve

naty

rore

dhe

apl

ikim

i i k

ullo

tjes

raci

onal

e në

kul

lota

e n

ë py

je d

he

mba

rësh

trim

i i q

ëndr

uesh

ëm i

pyje

ve

M

barë

shtri

mi i

qën

drue

shëm

i py

jeve

ko

mun

ale.

Mba

rësh

trim

i i q

ëndr

uesh

ëm i

kullo

tave

kom

unal

e

Mbr

ojtja

e p

yjev

e ng

a m

biss

hfry

tëzi

mi

prej

pre

rjeve

të p

alig

jshm

e

Kom

una

Shoq

ata

e pë

rdor

uesv

e të

pyj

eve

Bleg

torë

t

2009

e n

ë va

zhdi

mës

i

Përm

irësi

mi r

acor

i ba

gëtiv

e, fa

ktor

zh

villi

mi t

ë që

ndru

eshë

m.

Pë

rmirë

sim

i rac

or i

bagë

tive

në të

gj

ithë

fsha

trat e

kom

unës

nëp

ërm

jet

insi

min

imit

artif

icia

l

Ferm

erët

Zy

ra e

Buq

ësis

ë e

Bleg

toris

ë në

kom

unë

2010


45Q

ëllim

i St

rate

gjik

3:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 3

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

3:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 3

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

3:

Zhvi

llim

i i tu

rizm

itgj

Për

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: Zh

villi

mi m

e pë

rpar

ësi d

he m

e ci

lësi

i tu

rizm

it, m

bi b

azën

e n

jë s

trate

gjie

sek

toria

le q

ë m

err n

ë ko

nsid

erat

ë vl

erat

e s

pika

tura

na

tyro

re, k

ultu

rore

dhe

his

torik

e të

kom

unës

.

Hap

at e

V

epri

mit/

Proj

ekte

t D

o të

arr

ihet

nëp

ërm

jet

Kus

h?

Der

i kur

?

Zhvi

llim

i i e

kotu

rizm

it - n

jë

mun

dësi

që

e of

ron

naty

ra e

bu

kur e

zon

ës m

alor

e të

ko

mun

ës s

onë

O

rgan

izim

i i tu

rizm

it m

alor

në

Dar

dhë

e në

Boz

dove

c

Mun

dësi

mi i

zhv

illim

it të

akt

ivite

teve

të ti

lla

si: e

cje

alpi

ne s

ipas

itin

erar

eve

më

inte

resa

ntë

dhe

me

shka

llë të

ndr

yshm

e vë

shtir

ësie

, ush

trim

i i s

porti

t të

skiv

e,

eksk

ursi

one

ne k

ërki

m të

bim

ëve

med

icin

ale,

të n

grën

shm

e, v

izita

në

mon

umen

te n

atyr

e si

Gur

i i C

japi

t, et

j. (

Gjit

hcka

mun

d të

par

aqite

t në

një

mak

et

ose

hartë

të e

kspo

zuar

në

Dar

dhë

e në

Bo

zdov

ec)

Ve

ndos

je li

njas

h të

rreg

ullta

të tr

ansp

ortit

Ko

rcë-

Dar

dhë,

Kor

cë-B

ozdo

vec,

Kor

cë-

Shën

dëlli

e M

borje

.

Kriji

m i

një

kops

hti t

ë vo

gël z

oolo

gjik

dhe

nj

ë ko

psht

i bot

anik

në

Bozd

ovec

Har

ta a

po m

aket

i re

aliz

ohen

pre

j kom

unës

, nj

ë os

e di

sa b

anor

ë m

und

të m

arin

rolin

e

shoq

ërue

sit

Qev

eria

, qar

ku, k

omun

a Pe

rson

eli i

Par

kut

Kom

una,

per

sone

li i

park

ut, k

onta

kte

me

insti

tuci

onet

e fu

shës

Ko

mun

a

2010

20

13

2010

-20

16

2014

20

12

46Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

jp

O

rgan

izim

kon

fere

ncas

h bi

olog

jike,

gj

eogr

afik

e, m

jedi

sore

, në

Dar

dhë,

në

Bozd

ovec

, etj.

Ndë

rtim

fsha

ti tu

ristik

në

Bozd

ovec

, në

bazë

të n

jë p

lani

të s

tudi

uar.

N

dërti

m k

ompl

eksi

spo

rtiv

dim

ëror

në

Dar

dhë

N

dërti

m i

një

tele

ferik

u Ko

rçë

– M

orav

ë dh

e M

orav

ë (fs

hati)

- Bo

zdov

ec

Bizn

esi p

rivat

D

onat

orë

2013

20

15

Zhvi

llim

i i tu

rizm

it ku

lturo

r, nj

ë m

undë

si q

ë e

ofro

n tra

dita

e

pasu

r kul

turo

re, h

isto

rike

me

obje

ktet

me

vler

a të

spi

katu

ra n

ë kë

të fu

shë.

Re

aliz

imi i

një

gui

de tu

ristik

e ku

lturo

re-

histo

rike

për k

omun

ën.

O

rgan

izim

i i v

izita

ve n

ë ob

jekt

e si

ve

ndba

nim

i ilir

‘Qyt

eti’

në M

borje

, man

ta

në B

obos

htic

ë, K

ulla

e T

uran

it, K

isha

e

Risto

zit n

ë M

borje

, e S

hën

Kosta

ndin

it në

M

orav

ë m

bi D

reno

vë, k

isha

e S

hën

Mar

isë

në B

obos

htic

ë.

Kom

una

me

ndih

mën

e

mës

uesv

e N

jë s

hoqë

ri tu

ristik

e që

m

und

të k

rijoh

et

2012

Zhvi

llim

i i tu

rizm

it af

atsh

kurtë

r, nj

ë m

undë

si q

ë e

ofro

n rr

jeti

tash

më

i afir

mua

r i re

stora

ntev

e,

kom

unite

ti m

ikpr

itës

dhe

afër

sia

me

qyte

tin e

Kor

cës.

Ft

esa

për f

reku

entim

të lo

kale

ve ta

shm

ë të

af

irmua

ra të

Bob

osht

icës

, Dre

novë

s e

Dar

dhës

, nëp

ërm

jet n

jë re

klam

imi

prof

essi

onal

në

med

iat e

Kor

çës

e Sh

qipë

risë.

Zhvi

llim

i i tu

rizm

it fa

milj

ar n

ë D

ardh

ë e

Bobo

shtic

ë

Bizn

esm

enët

pro

narë

të

loka

leve

Ba

norë

t e d

y fs

hatra

ve

Në

vazh

dim

ësi


47Q

ëllim

i St

rate

gjik

4:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 4

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

4:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 4

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

4:

Zhvi

llim

i i m

ëtej

shëm

i in

dust

risë

gj

jPër

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: Zh

villi

mi i

mët

ejsh

ëm i

indu

stris

ë ta

shm

ë të

insta

luar

në

kom

unën

tonë

, me

prio

ritet

zhv

illim

in e

indu

stris

ë ag

ropë

rpun

uese

.

Hap

at e

Vep

rim

it/Pr

ojek

tet

Do

të a

rrih

et n

ëpër

mje

t K

ush?

D

eri k

ur?

Zhvi

llim

i i in

dustr

isë

përp

unue

se e

ko

nser

vues

e të

frut

ave

e pe

rimev

e

N

dërti

m p

unis

htes

h pë

r për

puni

min

e

fruta

ve e

per

imev

e në

Dre

novë

e

Bobo

shtic

ë.

N

gritj

a e

një

linje

për

pro

dhim

të

reçe

lrave

e ç

ajra

ve n

ga b

imët

e p

yllit

në

Dar

dhë

Inic

iativ

a in

divi

dual

e N

jë q

ytet

are

me

orig

jinë

nga

Dar

dha

2015

20

10

Ndë

rtim

i i fr

igor

iferë

ve p

ër fr

utat

e

perim

et, n

jë m

ekan

izëm

për

të

sigu

ruar

çm

ime

të la

rta të

shi

tjes

së

prod

him

eve

N

dërti

m i

frigo

rifer

it pë

r rua

jtjen

e

fruta

ve e

per

imev

e në

Qat

rom

e T

uran

Inic

iativ

a pr

ivat

e 20

14

Zhvi

llim

i in

dustr

isë

së p

ijeve

Prod

him

i i ra

kisë

së

man

it në

Bo

bosh

ticë

e D

reno

vë d

he i

raki

së s

ë ku

mbu

llës

në D

ardh

ë, i

orga

nizu

ar n

ë lin

ja te

knol

ogjik

e m

oder

ne

Inic

iativ

a in

divi

dual

e m

e nd

ihm

ë të

kom

unës

20

13

Përp

unim

i arti

zana

l ose

gjy

sëm

in

dustr

ial i

bim

ëve

med

icin

ale,

frut

ave

të p

yllit

, bim

ëve

indu

stria

le, c

ajra

ve,

etj.

Nxi

tja e

ini

ciat

ivav

e pr

ivat

e në

kët

ë fu

shë

Kom

una

2010

e

vazh

dim

48Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

jN

dërti

m b

axho

sh m

oder

ne m

e ga

më

të g

jërë

pro

dhim

esh

N

dërti

m b

axho

sh m

oder

ne m

e ga

më

të g

jërë

pro

dhim

esh

në M

borje

, D

reno

vë, T

uran

Inic

iativ

a të

ble

gtor

ëve

2015

Kons

olid

imi i

indu

striv

e ta

shm

ë të

zh

villu

ara

në k

omun

ë si

ajo

e

mat

eria

leve

të n

dërti

mit,

e p

rodh

im –

pë

rpun

im d

rurit

, e k

onfe

ksio

neve

, etj.

N

dërti

m i

një

mar

ëdhë

niej

e m

iqës

ore,

af

rues

e m

e të

gjit

hë b

izne

smen

ët e

in

dustr

isë

së k

onfe

ksio

neve

që

oper

ojnë

në

rajo

n, d

uke

u kr

ijuar

le

htës

ira fi

skal

e dh

e në

sig

urim

in e

am

bien

teve

të p

unës

Dis

iplin

imi i

biz

nese

ve të

pro

dhim

-pë

rpun

im d

rurit

në

mën

yrë

që p

rerja

e

mat

eria

lit d

runo

r në

pyll

të b

ëhet

e

rreg

ullt,

sip

as p

lane

ve të

mba

rësh

timit

dhe

me

leje

t për

katë

se

Kom

una

Kom

una

D

SHPy

jor K

orçë

2010

Kons

olid

imi i

indu

striv

e ta

shm

ë të

zh

villu

ara

në k

omun

ë si

ajo

e

mat

eria

leve

të n

dërti

mit,

e p

rodh

im –

pë

rpun

im d

rurit

, e k

onfe

ksio

neve

, etj


49FU

SHA

PRIO

RIT

FUSH

A PR

IORI

TFU

SHA

PRIO

RIT

FUSH

A PR

IORI

TFU

SHA

PRIO

RIT A

R:

AR:

AR

:

AR:

AR

: Z

HVI

LLIM

I SO

CIA

LH

apat

e V

eprim

it

FUSH

A P

RIO

RIT

ARE:

Zhvi

llim

i Soci

al

1. G

jallë

rimi i

jetë

s ko

mun

itare

me

aktiv

itete

soc

iale

, ku

lturo

re, s

porti

ve

2. Z

hvill

imi i

ars

imit

me

stand

arte

t më

të p

ërpa

ruar

a të

ven

dit

STRA

TEG

JI D

HE

PLA

NE

KOM

BETA

RE A

PO

RAJO

NA

LE Q

E N

DIK

OJN

E N

E KE

TE F

USH

E PR

IORI

TARE

Stra

tegj

ia s

ekto

riale

për

ars

imin

par

auni

vers

itar

3. Z

hvill

imi i

shë

ndet

ësis

ë në

niv

elin

edu

kativ

, pr

ofila

ktik

dhe

am

bula

tor n

ë m

broj

tje të

jetë

s të

të

gjith

ë ko

mun

itetit

Qël

limet

St

rate

gjik

e

4. K

rijim

i i a

mbi

ente

ve ç

lodh

ëse

e ar

gëtu

ese

për t

ë m

oshu

arit,

të ri

njtë

e fë

mijë

t

SG

Hapat

e ve

pri

mev

e D

eri k

ur?

G

jallë

rim

i i je

tës

kom

unitare

me

ak

tivi

tete

soci

ale

, k

ulturo

re, sp

ort

ive

Rreg

ullim

i i m

jedi

seve

spo

rtive

dhe

krij

imi i

mje

dise

ve të

reja

në

fsha

trat k

u m

ungo

jnë

2012

Fu

nksi

onim

i i v

atra

ve të

kul

turë

s në

fsha

tra d

he n

gritj

a e

tyre

ku

ato

mun

gojn

ë 20

10 e

vaz

hdim

1.

Kr

ijim

i i g

rupe

ve a

rtisti

ke, o

rgan

izim

i i a

ktiv

itete

ve m

e ta

, vita

lizim

i i tr

aditë

s në

kët

ë fu

shë

2009

e v

azhd

im

Zhvi

llim

i i a

rsim

it m

e st

andart

et m

ë të

për

paru

ara

të

vendit

Riko

nstru

ksio

n i s

hkol

lës

ekzi

stues

e në

Rav

onik

20

10

Përm

irësi

m n

ë va

zhdi

mës

i i k

usht

eve

të a

kom

odim

it në

kla

së, i

ngr

ohje

s, p

astë

rtisë

, etj.

20

09 e

vaz

hdim

2.

50Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

gj

pj

N

gritj

a në

një

niv

el të

lartë

e b

ashk

ëpun

imit

e ba

shkë

rend

imit

mid

is k

omun

itetit

të fë

mijë

ve e

të

rinjv

e, k

omun

itetit

të p

rindë

rve,

kom

unite

tit të

mës

uesv

e dh

e or

gane

ve të

qev

eris

jes

së k

omun

ës p

ër

arrit

jen

e nj

ë ar

sim

imi c

ilëso

r të

brez

it të

ri të

kom

unës

20

09 e

vaz

hdim

Zhvi

llim

i i s

hën

det

ësis

ë në

niv

elin

edukativ,

pro

fila

ktik d

he

am

bula

tor

në

mbro

jtje

të

jetë

s të

të

gjit

hë

kom

unitet

it

Plot

ësim

i me

pajis

je d

he a

para

tura

bas

hkëk

ohor

e i q

endr

ave

shën

detë

sore

të fs

hatra

ve

2009

e v

azhd

im

Ndë

rtim

qen

dre

sani

tare

dhe

viz

ita s

a m

ë të

shp

esht

a të

mje

kut n

ë çd

o fs

hat

2011

K

rijim

i i a

mbie

nte

ve ç

lodhës

e e

arg

ëtues

e për

të

mosh

uari

t, t

ë ri

njtë

e fë

mijë

t N

gritj

e kë

ndes

h lo

jrash

për

fëm

ijë n

ë çd

o fs

hat

2012

N

gritj

e m

jedi

sesh

çlo

dhës

e pë

r të

mos

huar

it në

fsha

tra

2010

e v

azhd

im

3.

Hap

je s

alla

sh in

tern

eti n

ë fs

hatra

20

10


51

F.P

Indik

ato

rët

Sasi

orë

(O

UTP

UT)

A

ktu

al

2009

I sy

nuar

2010

I sy

nuar

2011

I sy

nuar

2012

Num

ri i s

hkol

lave

të ri

kons

trukt

uara

/ndë

rtuar

a 4

1 -

- N

umri

i kën

deve

spr

otiv

e në

për s

hkol

la

4 -

- -

Num

ri i q

endr

ave

kom

unita

re

0 -

- 1

Num

ri i s

hkol

lave

me

rrje

t kom

pjut

erik

dhe

inte

rnet

i 4

- -

- N

umri

i bib

liote

kave

të s

hkol

lave

4

- -

- N

umri

i fus

have

spo

rtive

4

- -

- In

dik

ato

rët

Cilë

sor

% e

ban

orëv

e sh

umë

të k

ënaq

ur m

e gj

endj

en e

shk

olla

ve n

ë ko

mun

ë 52

%

60%

70

%

85%

% e

ban

orëv

e të

kën

aqur

me

jetë

n ku

lturo

re d

he a

rtisi

tike

në

kom

unë

9%

15

%

25%

50

%

Zhvillimi Social

% e

ban

orëv

e të

kën

aqur

me

aktiv

itete

t spo

rtive

9%

15

%

25%

50

%

52Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Qël

limi

Stra

tegj

ik 1

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

1:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 1

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

1:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 1

:G

jallë

rimi i

jetë

s ko

mun

itare

me

aktiv

itete

soc

iale

, kul

turo

re, s

porti

ve

Për

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: Jet

a ko

mun

itare

do

të ri

gjal

lëro

het n

ëpër

mje

t krij

imit

të in

frastr

uktu

rës

së d

omos

dosh

me

për

zhvi

llim

in e

akt

ivite

teve

soc

iale

, kul

turo

re, s

porti

ve

Hap

at e

Vep

rim

it/Pr

ojek

tet

Do

të a

rrih

et n

ëpër

mje

t K

ush?

D

eri k

ur?

Rreg

ullim

i i m

jedi

seve

spo

rtive

dhe

kr

ijim

i i m

jedi

seve

të re

ja n

ë fs

hatra

t ku

mun

gojn

ë

N

dërti

m/

rikon

struk

sion

fush

e fu

tbol

li në

M

borje

, Bob

osht

icë

e Ra

voni

k

Rret

him

i fu

shës

së

Tura

nit

N

dërti

m k

ompl

eksi

spo

rtiv

në M

borje

Kom

una

Kom

unite

ti Ko

mun

a

2012

Funk

sion

imi i

vat

rave

të k

ultu

rës

në

fsha

tra d

he n

gritj

a e

tyre

ku

ato

mun

gojn

ë

Ri

kons

truks

ion

i qën

drav

e ku

lturo

re n

ë Ra

voni

k e

Tura

n

Ndë

rtim

qën

dre

kultu

rore

me

një

pavi

on

muz

eu të

fsha

tit n

ë të

Kom

una

Kom

una

2010

e

vazh

dim

Kriji

mi i

gru

peve

arti

stike

, org

aniz

imi i

ak

tivite

teve

me

ta, v

italiz

imi i

trad

itës

në k

ëtë

fush

ë

N

gritj

e e

grup

it ar

tistik

të fs

hatit

në

Dre

novë

, Mbo

rje e

Bob

osht

icë

Pj

esëm

arrje

në

aktiv

itete

t kul

turo

re

artis

tike

kom

bëta

re

Kom

unite

tet e

fs

hatra

ve, K

omun

a

2009

e

vazh

dim


53Q

ëllim

i St

rate

gjik

2:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 2

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

2:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 2

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

2:

Zhvi

llim

i i a

rsim

it m

e st

anda

rtet m

ë të

për

paru

ara

të v

endi

t

Për

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: In

vesti

mi n

ë si

stem

in s

hkol

lor n

ë ko

mun

ë do

të s

ynoj

e rr

itjen

e c

ilësi

së s

ë sta

ndar

teve

të

arsi

mim

it të

fëm

ijëve

në

kom

unë

sipa

s sta

ndar

teve

më

të p

ërpa

ruar

a në

ven

d.

Hap

at e

Vep

rim

it/Pr

ojek

tet

Do

të a

rrih

et n

ëpër

mje

t K

ush?

D

eri k

ur?

Riko

nstru

ksio

n dh

e nd

ërtim

i sh

kolla

ve

N

dërti

m s

hkol

le të

re n

ë Ra

voni

k Ko

mun

a Q

ever

ia

2010

Përm

irësi

m n

ë va

zhdi

mës

i i k

usht

eve

të

akom

odim

it në

kla

së, i

ngr

ohje

s, p

astë

rtisë

, etj

Pë

rmirë

sim

në

vazh

dim

ësi i

ku

shte

ve të

ako

mod

imit

në k

lasë

, i

ngro

hjes

, pas

tërti

së, e

tj.

Ly

erje

çdo

vit

e kl

asav

e, m

erem

etim

i v

azhd

uesh

ëm i

dyer

ve e

drit

arev

e

Kom

una

Dre

jtoria

Raj

onal

e e

Ars

imit

2009

e

vazh

dim

Ngr

itja

në n

jë n

ivel

të la

rtë e

bas

hkëp

unim

it e

bash

këre

ndim

it m

idis

kom

unite

tit të

fëm

ijëve

e

të ri

njve

, kom

unite

tit të

prin

dërv

e, k

omun

itetit

të

mës

uesv

e dh

e or

gane

ve të

qev

eris

jes

së

kom

unës

për

, arr

itjen

e n

jë a

rsim

imi c

ilëso

r të

brez

it të

ri të

kom

unës

.

Ba

shkë

puni

m i

vazh

dues

hëm

i të

gj

ithë

akto

rëve

për

edu

kim

in e

sh

ëndo

shë

të b

rezi

t të

ri

Të g

jithë

kom

unite

t e

përm

endu

ra

2009

e

vazh

dim

54Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Qël

limi

Stra

tegj

ik 3

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

3:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 3

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

3:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 3

:Zh

villi

mi i

shë

ndet

ësisë

në

nive

lin e

duka

tiv,

prof

ilakt

ik d

he a

mbu

lato

rnë

mbr

ojtje

të je

tës

të të

gjit

hë k

omun

itetit

Për

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: Sh

ënde

tësi

a ës

htë

kom

pone

nt k

ryes

or i

rritj

es s

ë ci

lësi

së s

ë je

tës

së k

omun

itetit

dhe

ësh

të

prio

ritet

i pu

nës

së k

omun

ës.

Hap

at e

Vep

rim

it/Pr

ojek

tet

Do

të a

rrih

et n

ëpër

mje

t K

ush?

D

eri k

ur?

Plot

ësim

i me

pajis

je d

he a

para

tura

ba

shkë

koho

re i

qend

rave

sh

ënde

tëso

re të

fsha

trave

Pl

otës

imi m

e pa

jisje

dhe

apa

ratu

ra

bash

këko

hore

i qe

ndra

ve

shën

detë

sore

të fs

hatra

ve

Kom

una

Dre

jtoria

Raj

onal

e e

Shër

bim

it Sh

ënde

tëso

r

2009

e v

azhd

im

Ndë

rtim

qen

dre

sani

tare

dhe

viz

ita

sa m

ë të

shp

esht

a të

mje

kut n

ë çd

o fs

hat

N

dërti

m q

endr

e sa

nita

re n

ë Ra

voni

k Ko

mun

a D

rejto

ria R

ajon

ale

e Sh

ërbi

mit

Shën

detë

sor

2011


55Q

ëllim

i St

rate

gjik

4:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 4

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

4:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 4

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

4:

Kriji

mi i

am

bien

teve

çlo

dhës

e e

argë

tues

për

të m

oshu

arit,

të ri

njtë

e fë

mijë

t

Për

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: Pë

rmirë

sim

i i k

usht

eve

soci

ale

dhe

argë

tues

e pë

r fëm

ijët,

rinin

ë dh

e të

mos

huar

it.

Hap

at e

Vep

rim

it/Pr

ojek

tet

Do

të a

rrih

et n

ëpër

mje

t K

ush?

D

eri k

ur?

Ngr

itje

kënd

esh

lojra

sh p

ër fë

mijë

në

çdo

fsha

t

Ngr

itje

kënd

esh

lojra

sh p

ër fë

mijë

në

çdo

fsha

t Ko

mun

a Ko

mun

iteti

i fsh

atra

ve

2012

Ngr

itje

mje

dise

sh ç

lodh

ëse

për t

ë m

oshu

arit

në fs

hatra

Ngr

itje

mje

dise

sh ç

lodh

ëse

për t

ë m

oshu

arit

në fs

hatra

Ko

mun

a

Kom

unite

ti i f

shat

rave

20

10 e

vaz

hdim

Hap

je s

alla

sh in

tern

eti n

ë fs

hatra

Hap

je s

alla

sh in

tern

eti n

ë fs

hatra

In

icia

tiva

priv

ate

2010

56Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

FUSH

A PR

IORI

TFU

SHA

PRIO

RIT

FUSH

A PR

IORI

TFU

SHA

PRIO

RIT

FUSH

A PR

IORI

T AREARE

ARE

ARE

ARE :

:

:

:

: I

NFR

ASTR

UKT

URA

DH

E SH

ËRBI

MET

PU

BLIK

EH

apat

e V

eprim

it

FUSH

A P

RIO

RIT

ARE:

Infr

ast

ruk

tura

dhe

Shër

bim

et P

ublik

e 1.

Zhvi

llim

i me

përp

arës

i i in

frast

rukt

urës

rru

gore

në

nive

l ko

mun

e dh

e në

niv

el fs

hati

2.

Sigu

rimi i

furn

izim

it ci

lëso

r e

të p

andë

rpre

rë m

e uj

ë të

pi

jshë

m i

gjith

ë po

pulls

isë

së k

omun

ës

STRA

TEG

JI D

HE

PLA

NE

KOM

BETA

RE

APO

RA

JON

ALE

QE

ND

IKO

JNE

NE

KETE

FU

SHE

PRIO

RITA

RE

3.

Kana

lizim

i i u

jëra

ve të

zez

a e

të b

ardh

a në

fsha

tra d

he

past

rimi i

tyre

St

rate

gjia

sek

toria

le e

tran

spor

tit

4.

Ngr

itja

e sh

ërbi

mit

të p

astri

mit

dhe

man

ipul

imit

të m

betje

ve

dhe

atij

të n

driç

imit

rrug

or n

ë st

anda

rte b

ashk

ëkoh

ore

Stra

tegj

ia s

ekto

riale

e a

mbj

entit

5.

Shtim

i i s

ipër

faqe

ve të

gje

lbër

ta

6.

Zhvi

llim

i i tr

ansp

ortit

pub

lik b

rend

a ko

mun

ës

Qël

limet

Str

ate

gjik

e

7.

Plan

ifiki

mi h

apës

inor

(ter

ritor

ial)

i kom

unës

e fs

hatra

ve n

ë ve

çant

i

SG

Hapat

e vep

rim

eve

Der

i k

ur?

Z

hvill

imi m

e për

parë

si i infr

ast

ruktu

rës

rrugore

në

niv

el k

om

une

dhe

në

niv

el f

shati

Ndë

rtim

/rik

onst

ruks

ion

i rru

gëve

qen

dër

kom

une,

fsha

t i k

omun

ës m

e rr

ugën

nac

iona

le

2010

Ndë

rtim

/rik

onst

ruks

ion

i aks

eve

lidhë

se m

idis

fsha

trave

dhe

i lid

hjes

së

fsha

trave

me

pika

t tur

istik

e të

kom

unës

2011

1.

Riko

nstru

ksio

n i r

rugë

ve të

bre

ndsh

me

të fs

hatra

ve të

kom

unës

2010-2

012

Sig

uri

mi i fu

rniz

imit c

ilëso

r e

të p

andërp

rerë

me

ujë

të

pijs

hëm

i g

jithë

populls

isë

së k

om

unës

N

dërti

m/r

ikon

stru

ksio

n de

posh

të g

rum

bulli

mit

të u

jit të

pijs

hëm

dhe

rrit

je k

apac

itete

sh e

rrit

je

prur

jesh

në

to

2010-2

011

Ndë

rtim

/rik

onst

ruks

ion

rrje

ti të

bre

ndsh

ëm të

ujë

sjel

lësa

ve n

ë fs

hatin

Dar

dhë

2011

Zgje

rim r

rjeti

ujës

jellë

si n

ëpër

fsha

trat m

e rr

itje

popu

llsie

në

deka

dat e

fund

it 2012

2.


57gj

jj

jp

jp

pPë

rmirë

sim

I ci

lësi

së s

ë uj

it të

pijs

hëm

dhe

gar

antim

i pë

rmbu

shje

s së

nor

mav

e e

stan

darte

ve

2012

Kanaliz

imi i ujr

ave

të z

eza e

të

bard

ha n

ë fs

hatr

a d

he

past

rim

i i ty

re

Ndë

rtim

rrje

ti ka

naliz

imes

h në

fsha

tra

2011 e

vaz

hdim

3.

Ngr

itje

impi

ante

sh g

rum

bulli

mi e

pas

trim

i të

ujra

ve të

zez

a 2017-2

020

Ngri

tja e

shër

bim

it t

ë past

rim

it d

he

manip

ulim

it t

ë m

bet

jeve

dhe

atij të

ndri

çim

it r

rugor

në

standart

e bash

këk

ohore

N

gritj

e e

vend

gru

mbu

llim

eve

të m

betu

rinav

e fa

milj

are

të fs

hatra

ve

2010-2

012

Ngr

itje

e rr

jete

ve te

pik

ave

të g

rum

bulli

mit

të m

betu

rinav

e fa

milj

are

bren

da fs

hatra

ve

2010-2

012

4.

Org

aniz

im i

tërh

eqje

s si

stem

atik

e të

mbe

turin

ave

nga

pika

t e g

rum

bulli

mit

dhe

depo

zitim

, se

leks

ioni

m e

për

puni

m i

pjes

shëm

i ty

re

në v

end-

grum

bulli

me

2010-2

012

O

rgan

izim

i pa

strim

it m

e fs

hesë

të r

rugë

ve të

asf

altu

ara

të fs

hatit

2010 e

vaz

hdim

Larg

im i

jash

tëqi

tjeve

të b

agët

ive

nga

zona

e b

anua

r e

fsha

tit

2012

N

driç

imi i

rre

gullt

i rr

ugëv

e të

fsha

trave

dhe

i qe

ndra

ve të

tyre

2010 e

vaz

hdim

Shtim

i i si

ërfa

qev

e të

gje

lbër

ta

Krij

imi i

sip

ërfa

qeve

të g

jelb

ërua

ra,

parq

e os

e lu

lisht

e në

qen

dër

të fs

hatra

ve

2010 e

vaz

hdim

Gje

lbër

imi i

inst

ituci

onev

e si

shk

olla

, qe

ndra

adm

inis

trativ

e, e

tj 2010 e

vaz

hdim

5

.

Gje

lbër

imi d

ekor

ativ

i sh

tëpi

ve

2010 e

vaz

hdim

Zhvill

imi i tr

ansp

ort

it p

ublik

bre

nda k

om

unës

dhe

çelja

e s

hër

bim

eve

të r

eja p

ublik

e

Real

izim

i i tr

ansp

ortit

të r

regu

llt p

ublik

fsha

t-qen

dër

kom

une,

fsha

t-qyt

et

2009 e

vaz

hdim

6.

Cel

je s

hërb

imes

h të

rej

a pu

blik

e në

fsha

t 2

01

1 e

vaz

hdim

Pla

nif

ikim

i hapës

inor

(ter

rito

rial) i k

om

unës

e f

shatr

ave

në

veç

anti

Pë

rgat

itje

e pl

anit

rreg

ullu

es p

ër g

jithë

Kom

unën

. 2010

Kuf

izim

në

mak

sim

um i

uzur

pim

it të

tokë

s bu

jqës

ore

prej

ndë

rtim

eve

në m

ospë

rput

hje

me

plan

in

rreg

ullu

es

2009 e

vaz

hdim

7.

Zgjid

hje

e st

udiu

ar e

tran

sfer

imit

të v

endq

ëndr

imev

e të

bag

ëtiv

e ja

shtë

zon

ës s

ë ba

nuar

2010 e

vaz

hdim

58Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

F.P

Indik

ato

rët

Sasi

orë

(O

UTP

UT)

A

ktu

al

2008

I sy

nuar

2009

I sy

nuar

2010

I sy

nuar

2011

Km e

rrug

ëve

të a

sfal

tuar

a

12.7

-

17.7

(+5

km)

- N

umri

i fsh

atra

ve q

ë ka

në K

UZ

1 2

2 2

Num

ri i f

shat

rave

të p

ajis

ur m

e pl

an rr

egul

lues

, stu

dim

e ur

bani

stike

0

- 1

-

Num

ri i s

taci

onev

e të

pom

pim

it 1

- -

-

Num

ri i K

UZ

të n

dërtu

ar

1 2

2 2

Indi

kato

rët C

ilëso

re

Përq

indj

a e

bano

rëve

të k

ënaq

ur n

ga g

jend

ja a

ktua

le e

rrug

ëve

në p

ërgj

ithës

i 50

%

60%

70

%

80%

Përq

indj

a e

bano

rëve

të k

ënaq

ur m

e pa

stërti

në e

fsha

tit

42%

50

%

60%

70

%

Përq

indj

a e

bano

rëve

të k

ënaq

ur m

e fu

rniz

imin

me

ujë

të

pijs

hëm

40

%

45%

50

%

60%

Infrastruktura dhe Shërbimet Publike

Përq

indj

a e

bano

rëve

të k

ënaq

ur n

ga rr

jeti

i kan

aliz

imev

e të

uj

rave

të z

eza

30%

40

%

50%

60

%


59Q

ëllim

i St

rate

gjik

1:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 1

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

1:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 1

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

1:

Zhv

illim

i me

përp

arës

i i in

frast

rukt

urës

rrug

ore

në n

ivel

kom

une

dhe

në n

ivel

fsha

ti

gj

pp

gPër

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: In

vesti

mi n

ë rr

jetin

rrug

or p

ër g

jithë

kom

unën

dhe

fsha

trat d

o të

ndi

koje

ndj

eshë

m n

ë rr

itjen

e z

hvill

imit

ekon

omik

dhe

për

mirë

sim

in e

cilë

sisë

së

jetë

s së

ban

orëv

e.

Hap

at e

V

epri

mit/

Proj

ekte

t D

o të

arr

ihet

nëp

ërm

jet

Kus

h?

Der

i kur

?

Ndë

rtim

/rik

onstr

uksi

on i

rrug

ëve

qend

ër k

omun

e- fs

hat,

fsha

t i

kom

unës

- rr

ugë

naci

onal

e

Ri

kons

truks

ion,

rias

falti

m i

rrug

ës D

reno

vë –

rrug

a na

cion

ale

Korc

ë - K

olon

jë

Zg

jerim

i rr

ugës

Rru

ga n

acio

nale

- Bo

bosh

ticë

N

dërti

m i

rrug

ës s

ë re

, Bob

osht

icë

- Dar

dhë

Kom

una,

Q

ever

ia,

Don

ator

ë të

nd

rysh

ëm

2010

20

10

2010

N

dërti

m/r

ikon

struk

sion

i ak

seve

lid

hëse

mid

is fs

hatra

ve d

he i

lidhj

es s

ë fs

hatra

ve m

e pi

kat

turis

tike

të k

omun

ës

Si

stem

im d

he s

htrim

i me

çakë

ll i r

rugë

s Ra

voni

k –

Tura

n

Asf

altim

i rr

ugës

Tur

an –

rrug

a e

Vosk

opoj

ës

N

dërti

m i

rrug

ës D

reno

vë –

Izvo

r

Asf

altim

i rr

ugës

Mor

avë

(fsha

ti) -

Bozd

ovec

Kom

una,

Q

ever

ia,

Don

ator

ë

2011

Riko

nstru

ksio

n i r

rugë

ve të

br

ends

hme

të fs

hatra

ve të

ko

mun

ës

Pë

rfund

im i

rrug

ës të

rthor

e kr

yeso

re të

fsha

tit M

borje

Asf

altim

i rr

ugëv

e kr

yeso

re b

rend

a fs

hatit

në

Mor

avë,

Q

atro

m, R

avon

ik, D

reno

vë

Ri

kons

truks

ion,

dhe

sht

rimi m

e ka

lldrë

m i

rrug

ëve

të

brën

dshm

e të

fsha

tit n

ë Bo

bosh

ticë,

Dar

dhë

N

dërti

m rr

ugës

h të

reja

bre

nda

fsha

tit n

ë Tu

ran

Kom

una,

Q

ever

ia

2010

20

11

2012

20

12

60Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Qël

limi

Stra

tegj

ik 2

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

2:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 2

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

2:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 2

:Si

gurim

i i fu

rniz

imit

cilë

sor e

të p

andë

rpre

rë m

e uj

ë të

pijs

hëm

i gj

ithë

popu

llsisë

së

kom

unës

Për

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: Fu

rniz

imi m

e uj

ë të

pijs

hëm

i ba

norë

ve m

e të

gjit

ha p

aram

etra

t cilë

sore

dhe

sas

iore

për

të

rritu

r cilë

sinë

e je

tës

së b

anor

ëve

të k

omun

itetit

nëp

ërm

jet i

nves

timev

e të

vaz

hdue

shm

e në

rrje

tin e

ujë

sjel

lësa

ve.

Hap

at e

Vep

rim

it/Pr

ojek

tet

Do

të a

rrih

et n

ëpër

mje

t K

ush?

D

eri

kur

? N

dërti

m/r

ikon

struk

sion

dep

osh

të

grum

bulli

mit

të u

jit të

pijs

hëm

dhe

rritj

e ka

paci

tete

sh e

rritj

e pr

urje

sh n

ë to

Ri

kons

truks

ion

i dep

os s

ë vj

etër

në

Mbo

rje

Ri

kons

truks

ion

i dep

os s

ë uj

it dh

e zm

adhi

m i

saj,

rikon

struk

sion

i rr

jetit

të ja

shtë

m n

ë D

reno

vë

Sh

tim i

furn

izim

it të

dep

os s

ë uj

it të

fsha

tit m

e bu

rime

të re

ja n

ë D

ardh

ë, R

avon

ik, B

obos

htic

ë,

Mbo

rje

Kom

una

Qev

eria

D

onat

orë

Kom

unite

ti

2010

-20

11

N

dërti

m/r

ikon

struk

sion

rrje

ti të

br

ends

hëm

të u

jësj

ellë

save

në

fsha

tra

Ri

kons

truks

ion

i rrje

tit të

ujë

sjel

lësi

t të

fsha

tit n

ë D

ardh

ë, B

obos

htic

ë, Q

atro

m, M

orav

ë, R

avon

ik

Kom

una,

Q

ever

ia,

Don

ator

ë

2011

Zgje

rim rr

jeti

ujës

jellë

si n

ëpër

fsha

trat

me

rritj

e po

pulls

ie n

ë de

kada

t e fu

ndit

Zg

jerim

rrje

ti në

zon

a të

reja

në

Mbo

rje d

he

Tura

n Ko

mun

a 20

12

Përm

irësi

m ic

ilësi

së s

ë uj

it të

pijs

hëm

m

irëad

min

istri

m i

tij d

he g

aran

tim i

përm

bush

jes

së n

orm

ave

e sta

ndar

teve

C

elja

e d

y që

ndra

ve s

anita

re n

ë ko

mun

ë,

krye

rja p

rej t

yre

e rr

egul

lt e

anal

izav

e ki

mik

e e

bakt

erio

logj

ike

në ç

do fs

hat

Ve

ndos

je m

atës

ash

për m

iradm

inis

trim

të u

jit të

pi

jshë

m n

ë të

gjit

hë fs

hatra

t e k

omun

ës

M

irëm

bajtj

e e

çezm

ave

publ

ike

në R

avon

ik e

D

ardh

ë

Kom

una,

D

rejto

ria

Rajo

nale

e

Shër

bim

it Sh

ënde

tëso

r Ko

mun

iteti

2012


61Q

ëllim

i st

rate

gjik

3:

Qël

limi

stra

tegj

ik 3

:Q

ëllim

i st

rate

gjik

3:

Qël

limi

stra

tegj

ik 3

:Q

ëllim

i st

rate

gjik

3:

Kana

lizim

i i u

jrave

të z

eza

e të

bar

dha

në fs

hatra

dhe

pas

trim

i i ty

re

Për

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: Për

mirë

sim

i i k

usht

eve

të m

jedi

sit n

ë ko

mun

ë në

përm

jet i

nves

timev

e në

rrje

tin e

ka

naliz

imev

e të

ujë

rave

tëze

za.

Hap

at e

V

epri

mit/

Proj

ekte

t D

o të

arr

ihet

nëp

ërm

jet

Kus

h?

Der

i k

ur?

Ndë

rtim

rrje

ti ka

naliz

imes

h në

fsha

tra

N

dërti

m rr

jeti

të k

anal

izim

eve

të u

jrave

të

zeza

e të

bar

dha

në fs

hatra

t Dre

novë

, Tur

an,

Qat

rom

Përfu

ndim

i rr

jetit

të k

anal

izim

eve

të u

jrave

të

zeza

e të

bar

dha

në fs

hatra

t Bob

osht

icë,

Ra

voni

k, M

orav

ë, D

ardh

ë

Kom

una

Qev

eria

D

onat

orë

2011

e

vazh

dim

Ngr

itje

impi

ante

sh

grum

bulli

mi e

pas

trim

i të

ujra

ve të

zez

a

N

dërti

mi i

impi

ante

ve n

ë të

gjit

ha fs

hatra

t e

kom

unës

Ko

mun

a Q

ever

ia

Don

ator

ë të

fush

ës s

ë m

jedi

sit

2017

-20

20

62Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Qël

limi

Stra

tegj

ik 4

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

4:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 4

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

4:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 4

:N

gritj

a e

shër

bim

it të

pas

trim

it dh

e m

anip

ulim

it të

mbe

tjeve

dhe

shë

rbim

it të

ndr

içim

it rru

gor

në s

tand

arte

bas

hkëk

ohor

eç

gPërs

hkri

mi i Q

ëllim

it S

trate

gjik:

Përm

irës

imi i ku

shte

ve m

jedis

ore

nëp

ërm

jet për

mirës

imit

dhe

shtrirje

s së

mët

ejsh

me

të

shër

bim

it të

past

rim

it në

kom

unë

si d

he

për

pun

imit

të m

bet

jeve

urb

ane.

Për

mirës

imi i sh

ërbim

it të

ndriçi

mit

pub

lik.

H

apat

e

Vepri

mit/Pro

jekte

t D

o t

ë a

rrih

et

nëpërm

jet

Kush

?

Deri

kur?

Ngritja

e v

endgru

mbul

limev

e të

m

bet

urin

ave

fam

iljare

të

fshatrave

N

gritja

e v

endgru

mbul

limev

e te

m

bet

urin

ave

fam

iljare

të

fshatrave

Kom

una

Donato

rë të

fush

ës

së m

jedis

it

2010-2

012

Ngritja

e r

rjet

eve

të p

ika-

gru

mbul

limev

e të

mbet

urin

ave

fa

milj

are

bre

nda fsh

atrave

N

gritja

e r

rjet

eve

të p

ikave

të

gru

mbul

limit

të m

bet

urin

ave

fam

iljare

bre

nda fsh

atrave

në

Dre

novë

, Bobosh

ticë,

Tur

an,

Dard

hë

Kom

una

Pleq

ësitë

e

fshatrave

2010-2

012

Org

aniz

im i tër

heq

jes

sist

ematik

e të

mbet

urin

ave

nga

pik

at e

gru

mbul

limit

dhe

dep

ozi

tim,

sele

ksio

nim

e

për

pun

im i p

jess

hëm

i tyr

e ne

vend-g

rum

bul

lime

O

rganiz

im i tër

heq

jes

sist

ematik

e të

m

bet

urin

ave

nga p

ikat e

gru

mbul

limit

dhe

dep

ozi

tim,

sele

ksio

nim

e p

ërpun

im i

pje

sshëm

i tyr

e n

e ve

nd-g

rum

bul

lime

në

të g

jitha fsh

atrat e

kom

unës

Kom

una

Pleq

ësitë

e

fshatrave

2010-2

012

Org

aniz

im i p

ast

rim

it m

e fs

hes

ë të

rru

gëv

e të

asf

altu

ara

të

fshatit

Org

aniz

im i p

ast

rim

it m

e fs

hes

ë të

rr

ugëv

e të

asf

altu

ara

të

fshatit

Mborje,

D

renovë

, Bobosh

ticë,

Qatrom

Pleq

ësitë

e

fshatrave

Kom

unite

ti

2010 e

vazh

dim

Larg

im i jash

tëqitj

eve

të

bagët

ive

nga z

ona e

banua

r e

fshatit

La

rgim

i jash

tëqitj

eve

të b

agët

ive

nga

zona e

banua

r e

fshatit

në

stalla

jash

të

fshatit

në

Bobosh

ticë,

Dard

hë

Kom

una

Pleq

ësitë

ko

mun

iteti

2012

Ndriçi

mi i rr

egul

lt i rr

ugëv

e të

fs

hatrave

dhe

i qen

dra

ve të

tyre

Ndriçi

mi i rr

egul

lt i rr

ugëv

e kr

yeso

re të

fshatrave

dhe

i qen

dra

ve të

tyre

në

Dre

novë

, D

ard

hë,

Ravo

nik

, Tu

ran

Kom

una

Pleq

ësitë

2010 e

vazh

dim


63Q

ëllim

i St

rate

gjik

5:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 5

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

5:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 5

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

5:

Shtim

i i s

ipër

faqe

ve të

gje

lbra

gj

pq

gjPër

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: G

jelb

ërim

i dek

orat

iv, n

jë e

lem

ent i

rënd

ësis

hëm

i kr

ijim

it të

një

mje

disi

të s

hënd

etsh

ëm

dhe

atra

ktiv

për

kom

unite

tin d

he v

izito

rët

H

apat

e

Vep

rim

it/Pr

ojek

tet

Do

të a

rrih

et n

ëpër

mje

t K

ush?

D

eri k

ur?

Kriji

mi i

sip

ërfa

qeve

të

gjel

bëru

ara-

parq

e os

e lu

lisht

e në

qen

dër t

ë fs

hatra

ve

Org

aniz

imi i

kom

unite

tit p

ër të

krij

uar

hapë

sira

të g

jelb

ra n

ë fs

hatra

t ku

ka te

rren

e të

për

shta

tshm

e

Kom

una

Kom

unite

ti i

fsha

trave

Pl

eqës

ia e

fs

hatra

ve

2010

e v

azhd

im

Gje

lbër

imi i

insti

tuci

onev

e si

sh

kolla

, qen

dra

adm

inis

trativ

e,

etj

G

jelb

ërim

i i in

stitu

cion

eve

si s

hkol

la,

qend

ra a

dmin

istra

tive,

etj

në të

gjit

hë

fsha

trat

G

jelb

ërim

i rr

ugëv

e në

Mbo

rje, R

avon

ik

Kom

una

2010

e v

azhd

im

Gje

lbër

imi d

ekor

ativ

i sh

tëpi

ve

G

jelb

ërim

i dek

orat

iv i

shtë

pive

për

kr

ijim

am

bien

tesh

tërh

eqës

në

Dar

dhë,

Bo

bosh

ticë,

Dre

novë

Kom

una

Ko

mun

iteti

në

fsha

tra

2010

e v

azhd

im

64Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Qël

limi

Stra

tegj

ik 6

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

6:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 6

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

6:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 6

:Zh

villi

mi i

tran

spor

tit p

ublik

bre

nda

kom

unës

dhe

çel

ja e

shë

rbim

eve

të re

ja p

ublik

e

gj

pp

çj

jp

Për

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: Zhv

illim

i i tr

ansp

ortit

pub

lik b

rend

a ko

mun

ës d

he n

ë lid

hjen

e s

aj m

e qy

tetin

si e

dhe

çelja

e s

hërb

imev

e të

reja

pub

like

në fs

hatra

t e k

omun

ës d

o të

rris

ë sta

ndar

tin e

jete

sës

së k

omun

itetit

Hap

at e

V

epri

mit/

Proj

ekte

t D

o të

arr

ihet

nëp

ërm

jet

Kus

h?

Der

i kur

?

Real

izim

i i tr

ansp

ortit

të rr

egul

lt pu

blik

fsha

t-qen

dër k

omun

e,

fsha

t-qyt

et.

Re

aliz

imi i

tran

spor

tit të

rreg

ullt

publ

ik

fsha

t-qen

dër k

omun

e, fs

hat-q

ytet

për

D

ardh

ën

Kom

una

Iinic

iativ

a pr

ivat

e 20

09 e

vaz

hdim

Cel

ja e

shë

rbim

eve

të re

ja

publ

ike

në fs

hatra

të k

omun

ës

C

elje

shë

rbim

esh

të ri

parim

it të

paj

isje

ve

elek

trosh

tëpi

ake

në D

reno

vë, M

borje

Insta

limi i

tele

foni

së fi

kse

në D

ardh

ë

Futja

e s

hërb

imit

të in

tern

etit

në

Dre

novë

, Mbo

rje

M

irëm

bajtj

e e

vare

zave

në

Tura

n,

Bobo

shtic

ë

Inis

iativ

a pr

ivat

e Ko

mun

a Pl

eqës

itë e

fs

hatra

ve

2011

e v

azhd

im


65Q

ëllim

i St

rate

gjik

7:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 7

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

7:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 7

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

7:

Plan

ifiki

mi h

apës

inor

(ter

ritor

ial)

i kom

unës

e fs

hatra

ve n

ë ve

çant

i

gj

p(

)ç

Për

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: Pl

anifi

kim

i dhe

kon

trolli

i te

rrito

rit ë

shtë

një

nga

për

parë

sitë

e k

omun

ës d

he d

o të

jetë

nj

ë ng

a pi

kat k

yçe

për t

ë ar

ritur

zhv

illim

in e

kono

mik

dhe

soc

ial t

ë që

ndru

eshë

m.

H

apat

e

Vep

rim

it/Pr

ojek

tet

Do

të a

rrih

et n

ëpër

mje

t K

ush?

D

eri k

ur?

Përg

atitj

e e

plan

it rr

egul

lues

për

gj

ithë

kom

unën

Përg

atitj

a e

plan

it rr

egul

lues

për

gjit

hë

kom

unën

Ko

mun

a 20

10

Kufiz

imi n

ë m

aksi

mum

i uz

urpi

mit

të to

kës

bujq

ësor

e pr

ej n

dërti

mev

e në

m

ospë

rput

hje

me

plan

in

rreg

ullu

es

Ku

fizim

në

mak

sim

um i

uzur

pim

it të

to

kës

bujq

ësor

e pr

ej n

dërti

mev

e në

m

ospë

rput

hje

me

plan

in rr

egul

lues

në

fsha

trat D

reno

vë, M

borje

, Bob

osht

icë

(mun

d të

real

izoh

en n

ë to

ka

inpr

oduk

tive,

në

pjes

ët k

odrin

ore)

Kom

una

2009

e v

azhd

im

Zgjid

hje

e stu

diua

r e

trans

ferim

it të

ven

dqën

drim

eve

të b

agët

ive

jash

të z

onës

së

banu

ar

Zg

jidhj

e e

studi

uar e

tran

sfer

imit

të

vend

qënd

rimev

e të

bag

ëtiv

e ja

shtë

zo

nës

së b

anua

r, pë

r të

gjith

a fs

hatra

t e

kom

unës

Kom

una

Pleq

ësitë

e

fsha

trave

Ko

mun

iteti

2010

e v

azhd

im

66Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

FUSH

A PR

IORI

TFU

SHA

PRIO

RIT

FUSH

A PR

IORI

TFU

SHA

PRIO

RIT

FUSH

A PR

IORI

T AREARE

ARE

ARE

ARE :

:

:

:

: Q

EVER

ISJA

E M

IRE

Hap

at e

Vep

rimev

e

FUSH

A P

RIO

RITA

RE: Q

ever

isja

e M

irë

1. R

ritja

e v

azhd

uesh

me

e ni

velit

pro

fesi

onal

të s

tafit

të k

omun

ës2.

Rrit

ja d

he k

onso

lidim

i i p

jesë

mar

rjes

së k

omun

itetit

në

vend

imm

arrje

STRA

TEG

JI D

HE

PLA

NE

KOM

BETA

RE A

PO

RAJO

NA

LE Q

E N

DIK

OJN

E N

E KE

TE F

USH

E PR

IORI

TARE

3. K

rijim

i nj

ë kl

ime

gjith

mon

ë dh

e m

ë ba

shkë

punu

ese,

in

form

uese

, ndi

hmës

e pë

r kom

unite

tin e

ferm

erëv

e dh

e at

ë të

bi

znes

eve

Stra

tegj

ia n

ders

ekto

riale

e p

aran

dalim

it,

luftë

s ku

ndër

kor

rups

ioni

t e q

ever

isje

s tra

nspa

rent

e

4. P

ërm

irësi

m i

vazh

dues

hëm

i in

frastr

uktu

rës

dhe

logj

istik

ës s

ë zy

rave

të k

omun

ës d

he a

tyre

të fs

hatra

ve

Qël

limet

St

rate

gjik

e

5. S

htim

i i g

amës

së

shër

bim

eve

që k

omun

a i o

fron

kom

unite

tit

të v

et

SG

Hapat

e ve

pri

mev

e D

eri k

ur?

Rri

tja e

vazh

dues

hm

e e

niv

elit p

rofe

sional t

ë st

afi

t të

kom

unës

Ku

alifi

kim

i i s

tafit

të k

omun

ës d

he k

ëshi

lltar

ëve

2009

e v

azhd

im

Forc

imi i

krit

erev

e pe

r rek

rutim

e të

reja

në

punë

20

10 e

vaz

hdim

M

bajtj

a e

spec

ialis

tëve

të a

ftë e

të k

ualif

ikua

r 20

09 e

vaz

hdim

1.

Kriji

m i

mar

ëdhë

niev

e të

qën

drue

shm

e m

e të

gjit

ha in

stitu

cion

et q

ë of

rojn

ë nd

ihm

ë e

kual

ifiki

m

2009

e v

azhd

im

Rri

tja d

he

konso

lidim

i i p

jesë

marr

js s

ë kom

unitet

it n

ë ve

ndim

marr

je

Përm

irësi

mi i

form

ave

të k

omun

ikim

it dh

e th

ithje

s së

men

dim

eve

të k

omun

itetit

20

09 e

vaz

hdim

Forc

imi i

lidh

jes

se te

mat

ikav

e të

mbl

edhj

eve

të k

ëshi

llit t

ë ko

mun

ës m

e pr

oble

mat

ikat

e fs

hatra

ve

2009

e v

azhd

im

Org

aniz

imi i

taki

mev

e të

rreg

ullta

e n

ë va

zhdi

mës

i të

krye

tarit

të k

omun

ës e

sta

fit të

tij m

e ko

mun

itete

t e fs

hatra

ve

2009

e v

azhd

im

2.


67Bu

xhet

imi m

e pj

esëm

arrje

20

10

Kri

jim i

një

klim

e gjit

hm

onë

dhe

më

bash

këp

unues

e, in

form

ues

e, n

dih

mës

e për

kom

unitet

in e

fer

mer

ëve

dhe

atë

të

biz

nes

eve

Kriji

mi i

një

dat

abaz

i mbi

pro

jekt

et q

ë zh

villo

hen

në S

hqip

ëri

2011

Asi

stenc

ë te

knik

e dh

e lo

bim

pra

në in

stitu

cion

eve

dona

tore

apo

kre

dito

re p

ër in

icia

tivat

priv

ate

20

10 e

vaz

hdim

3.

Vend

osja

dhe

forc

imi i

lidh

jes

me

rrje

tin in

form

ativ

të d

hom

ave

të tr

egët

isë

apo

të s

hoqa

tave

të

bizn

esev

e

2013

Për

mir

ësim

i va

zhdues

hëm

i in

frast

ruktu

rës

dhe

logjis

tikës

së

zyra

ve t

ë kom

unës

dhe

aty

re t

ë fs

hatr

ave

Kr

ijim

i le

htës

irave

për

inic

iativ

a të

zhv

illim

it të

biz

nese

ve të

reja

20

10 e

vaz

hdim

Përv

etës

imi i

plo

të i

met

odik

ës s

ë re

të p

roku

rimev

e pu

blik

e, a

plik

imi p

a m

angë

si i

saj

2010

e v

azhd

im

Ada

ptim

i i re

gjis

trit t

ë gj

ëndj

es c

ivile

të k

omun

ës m

e re

gjis

trin

elek

troni

k ko

mbë

tar

2010

4.

Pajim

i në

vazh

dim

ësi m

e pr

ogra

met

kom

pjut

erik

e si

edh

e m

e pa

jisje

t ele

ktro

nike

bas

hkëk

ohor

e të

in

form

acio

nit

2011

Shtim

i i g

am

ës s

ë sh

ërbim

eve

që

kom

una i

ofr

on k

om

unitet

it t

ë ve

t Sh

timi i

org

anik

ës s

ë ko

mun

ës m

e sp

ecia

listë

t e d

uhur

20

11

5.

Favo

rizim

mak

sim

al ç

do in

icia

tive

për ç

elje

biz

nesi

në

fush

ën e

shë

rbim

eve

për q

ytet

arët

20

11

68Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

F.P

Indik

ato

rët

Cilë

sorë

A

ktu

al

2009

I sy

nuar

2010

I sy

nuar

2011

I sy

nuar

2012

% e

ban

orëv

e të

cilë

t men

dojn

ë se

në

hark

un k

ohor

pre

j 5 v

jetë

sh

sasi

a e

info

rmac

ioni

t nga

kom

una

ësht

ë rr

itur

59%

65

%

70%

80

%

% e

ban

orëv

e që

poh

ojnë

se

janë

shu

më

të in

tere

suar

në

proç

eset

ve

ndim

mar

rëse

18

%

25%

35

%

50%

% e

ban

orëv

e të

cilë

t men

dojn

ë se

janë

të k

ënaq

ur m

e ko

hën

e kr

yerje

s së

shë

rbim

eve

nga

adm

inis

trata

e k

omun

ës

30%

40

%

50%

60

%

% e

ban

orëv

e të

cilë

t jan

ë sh

umë

të k

ënaq

ur d

he të

kën

aqur

me

aftë

sinë

e k

omun

ës p

ër tu

për

gjig

jur d

he z

gjid

hur p

robl

emet

e ty

re

32%

40

%

50%

60

%

% e

ban

orëv

e të

cilë

t shp

rehe

n se

janë

të k

ënaq

ur m

e sh

ërbi

min

në

kom

unë

33%

40

%

50%

60

%

% e

ban

orëv

e të

cilë

t shp

rehe

n se

kan

ë që

në v

ulln

etar

në

ndon

jë

aktiv

itet (

çdo

dy m

uaj

15%

30

%

40%

50

%

Qeverisja e Mirë

% e

ban

orëv

e të

cilë

t vle

rëso

jnë

lloga

ridhë

nien

e k

omun

ës

mirë

/shu

më

mirë

37%

40

%

50%

60

%


69Q

ëllim

i St

rate

gjik

1:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 1

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

1:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 1

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

1:

Rritj

a e

vazh

dues

hme

e ni

velit

pro

fesio

nal t

ë st

afit

të k

omun

ës

Për

shkri

mi i Q

ëllim

it S

trate

gjik

: Pë

rmirë

sim

i i s

hërb

imev

e pë

r qy

teta

rët n

ga a

dmin

istra

ta k

ërko

n nj

ë st

af të

për

gatit

ur

dhe

kjo

do të

arr

ihet

nëp

ërm

jet p

ërm

irësi

mit

të k

ualif

imev

e të

sta

fit d

he r

ekru

timev

e ci

lëso

re n

ë ad

min

istra

të.

H

apat

e V

epri

mit/P

roje

kte

t D

o t

ë arr

ihet

nëp

ërm

jet

Kus

h?

Der

i kur

?

Kual

ifiki

mi i

sta

fit të

kom

unës

dh

e kë

shill

tarë

ve

Pj

esëm

arrje

e r

regu

llt n

ë çd

o tra

jnim

, ud

hëtim

stu

dim

or, t

akim

e pë

r sh

këm

bim

ex

perie

nce,

etj

të n

gjas

hme.

Kom

una

Min

istri

a e

Bren

dshm

e Q

arku

S

hoqa

ta e

kom

unav

e

2009

e v

azhd

im

Forc

imi i

krit

erev

e pë

r re

krut

ime

të r

eja

në p

unë

V

endo

sja

e kr

itere

ve p

ërzg

jedh

ës p

ër

çdo

pozi

cion

në

adm

inis

tratë

n e

kom

unës

Përz

gjed

hja

e ku

adro

ve v

etëm

mbi

ba

zën

e vl

erës

imit

të p

ërm

bush

jes

së

krite

reve

Krye

sia

e ko

mun

ës

20

10 e

vaz

hdim

Mba

jtja

e sp

ecia

listë

ve të

aftë

e

të k

ualif

ikua

r

Spec

ializ

imi i

kua

drov

e të

adm

inis

tratë

s ko

nsid

eroh

et in

vest

im a

fatg

jatë

dhe

nuk

lë

vize

n ng

a po

zici

oni,

veça

nëris

ht k

ur

dem

onst

rojn

ë af

tësi

të la

rta p

rofe

sion

ale

Krye

sia

e ko

mun

ës

2009

e

vazh

dim

Kriji

m i

mar

ëdhë

niev

e të

që

ndru

eshm

e m

e të

gjit

ha

inst

ituci

onet

që

ofro

jnë

ndih

më

e ku

alifi

kim

Pë

rpar

ësi e

sta

fit të

kom

unës

do

të je

të

në v

azhd

imës

i krij

imi i

lidh

jeve

të

qënd

rues

hme

me

inst

ituci

onet

që

ofro

jnë

kons

ulen

cë e

traj

nim

e.

Krye

sia

e ko

mun

ës

2009

e v

azhd

im

70Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Qël

limi

Stra

tegj

ik 2

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

2:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 2

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

2:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 2

:Rr

itja

dhe

kons

olid

imi i

pje

sëm

arrje

s së

kom

unite

tit n

ë ve

ndim

mar

rje

Për

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: Pj

esëm

arrja

e k

omun

itetit

në

vend

imar

rje d

o të

jetë

pje

së in

tegr

ale

e ve

të-q

ever

isje

s së

pu

nëve

të k

omun

ës. P

ër k

ëtë

do të

syn

ohet

ngr

itja

dhe

përm

irësi

mi i

form

ave

të a

ktiv

izim

it të

kom

unite

tit d

he n

ë ve

çant

i bu

xhet

imit

me

pjes

ëmar

rje.

Hap

at e

Vep

rim

it/Pr

ojek

tet

Do

të a

rrih

et n

ëpër

mje

t K

ush?

D

eri k

ur?

Përm

irësi

mi i

form

ave

të

kom

unik

imit

dhe

thith

jes

së

men

dim

eve

të k

omun

itetit

O

rgan

izim

ank

etim

esh

në k

omun

itet

për p

robl

eme

kyç

të z

hvill

imit

të

kom

unës

Taki

me

të k

ëshi

lltar

ëve

me

grup

et e

in

tere

sit,

mar

rje e

men

dim

it të

tyre

në

lidhj

e m

e çë

shtje

për

të c

ilat k

ëshi

lli

duhe

t të

mar

ë ve

ndim

Taki

me

para

prak

e dh

e të

rheq

je

men

dim

i të

pleq

ësis

ë së

fsha

tit li

dhur

m

e pr

oble

me

të fs

hatit

Krye

sia

e ko

mun

ës

Kësh

illi i

kom

unës

2009

e

vazh

dim

Forc

imi i

lidh

jes

se te

mat

ikav

e të

m

bled

hjev

e të

kës

hilli

t të

kom

unës

m

e pr

oble

mat

ikat

e fs

hatra

ve

Te

mat

ika

afis

hohe

t nëp

ër fs

hatra

dhe

fto

hen

bano

rët t

ë sh

preh

in v

lerë

sim

in e

ty

re, s

ugje

rimet

e ty

re n

ë lid

hje

me

të

Sekr

etar

i i k

ëshi

llit t

ë ko

mun

ës

2009

e

vazh

dim

Org

aniz

imi i

taki

mev

e të

rreg

ullta

e

në v

azhd

imës

i të

krye

tarit

të

kom

unës

e s

tafit

të ti

j me

kom

unite

tet e

fsha

trave

Ta

kim

e të

rreg

ullta

të k

ryet

arit

të

kom

unës

me

bano

rët e

fsha

tit k

ur fi

llon

zhvi

llim

i i n

jë p

roje

kti,

ku k

ërko

het

mirë

kupt

im d

he m

arrje

për

gjeg

jësi

sh

Krye

tari

i Kom

unës

2009

e

vazh

dim


71ng

a ko

mun

iteti

për z

batim

in e

su

kses

shëm

të p

roje

ktit

Ta

kim

e të

rreg

ullta

në

përfu

ndim

të ç

do

proj

ekti

për t

ë nx

jerr

ë m

ësim

et e

du

hura

Taki

me

të k

ryes

isë

së k

omun

ës m

e ko

mun

itetin

sa

herë

kom

una

aplik

on

një

taks

ë ap

o ta

rifë

të re

, ndr

yshi

m të

ta

ksës

apo

tarif

ë, p

ër të

arg

umen

tuar

m

asën

Buxh

etim

i me

pjes

ëmar

rje

Pë

rvet

ësim

i pl

otë

i met

odës

së

buxh

etim

it m

e pj

esëm

arrje

pre

j sta

fit të

ko

mun

ës

A

ngaz

him

i në

kohë

i gj

ithë

stafit

të

kom

unës

për

të s

igur

uar s

ukse

sin

e pr

oçes

it të

bux

hetim

it m

e pj

esëm

arrje

Krye

tari

i kom

unës

Ko

nsul

encë

e

spec

ializ

uar,

2010

72Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Qël

limi

Stra

tegj

ik 3

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

3:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 3

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

3:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 3

:Kr

ijim

i nj

ë kl

ime

gjith

mon

ë dh

e m

ë ba

shkë

punu

ese,

info

rmue

se, n

dihm

ëse

për k

omun

itetin

efe

rmer

ëve

dhe

atë

të b

izne

seve

Për

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: Zh

villi

mi e

kono

mik

në

kom

unë

kërk

on k

rijim

in e

kus

htev

e sa

më

favo

rizue

se p

ër

ferm

erët

dhe

biz

nesi

n. P

ër k

ëtë

do të

syn

ohet

për

mirë

sim

i i k

limës

së

bizn

esit

nëpë

rmje

t vep

rimev

e ak

tive

në d

rejti

m të

m

bësh

tetje

s së

biz

nesi

t me

nfor

mac

ione

dhe

asi

stenc

ë te

knik

e.

Hap

at e

Vep

rim

it/Pr

ojek

tet

Do

të a

rrih

et n

ëpër

mje

t K

ush?

D

eri k

ur?

Kriji

mi i

një

dat

abaz

i mbi

pro

jekt

et q

ë zh

villo

hen

në S

hqip

ëri

St

udim

nga

ana

e k

omun

ës i

gjith

ë in

form

acio

nit n

ë ra

ng v

endi

mbi

pr

ojek

tet q

ë zh

villo

hen

në

Shqi

përi,

në

fush

at m

e in

tere

s të

bi

znes

it e

ferm

erëv

e të

kom

unës

Info

rmim

në

kohë

dhe

me

trans

pare

ncë

i fer

mer

ëve

dhe

grup

it të

biz

nesi

t

Anë

tarë

sim

në

gjith

ë str

uktu

rat q

ë nd

ihm

ojnë

në

këtë

dre

jtim

Krye

sia

e Ko

mun

ës

Staf

i i K

omun

ës

2011

Asi

stenc

ë te

knik

e dh

e lo

bim

pra

në

insti

tuci

onev

e do

nato

re a

po k

redi

tore

Asi

stenc

ë te

knik

e dh

e lo

bim

pra

në

insti

tuci

onev

e do

nato

re a

po

Spec

ialis

tët e

kom

unës


73pë

r ini

ciat

ivat

priv

ate

kr

edito

re p

ër z

hvill

imin

me

suks

es

të in

icia

tivav

e pr

ivat

e të

ferm

erëv

e m

e am

bici

e kr

ijim

in e

ferm

ave

të

mëd

ha

2010

e

vazh

dim

Vend

osja

dhe

forc

imi i

lidh

jes

me

rrje

tin in

form

ativ

të d

hom

ave

të

tregë

tisë

apo

të s

hoqa

tave

të

bizn

esev

e

O

rgan

izim

i i p

rodh

uesv

e në

sh

oqat

a

Har

tim i

lista

ve të

pro

dukt

eve

për

shitj

e dh

e of

rim i

tyre

tek

tregë

tarë

t e

shum

icës

të k

ëtyr

e ar

tikuj

ve

Lid

hje

me

rrje

tin in

form

ativ

të

dhom

ave

të tr

egët

isë

Kom

unite

ti i f

erm

erëv

e Ko

mun

a 20

13

74Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Qël

limi

Stra

tegj

ik 4

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

4:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 4

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

4:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 4

:Pë

rmirë

sim i

vazh

dues

hëm

i in

frast

rukt

urës

dhe

logj

istik

ës s

ë zy

rave

të k

omun

ës d

he a

tyre

të fs

hatra

vey

Përs

hkri

mi i Q

ëllim

it S

trate

gjik:

Rritj

a e

cilë

sisë

së

shër

bim

it nd

aj q

ytet

arëv

e ës

htë

një

prio

rite

t për

kom

unën

dhe

kjo

do

të a

rrih

et e

dhe

nëpë

rmje

t inv

estim

eve

në in

fras

trukt

urën

dhe

logj

istik

ën e

zyr

ave

të a

dmin

istra

tës

së k

omun

ës

H

apat

e V

epri

mit/P

roje

kte

t D

o t

ë arr

ihet

nëp

ërm

jet

Kush

? D

eri k

ur?

Krijim

i le

htës

irav

e pë

r in

icia

tiva

të z

hvill

imit

të

bizn

esev

e të

rej

a

Krijim

i gj

ithë

leht

ësirav

e të

mun

dshm

e pë

r in

divi

dët m

e in

icia

tiva

të z

hvill

imit

të b

izne

seve

të r

eja

Mbë

shte

tje m

aksi

mal

e pë

r fe

rmer

ët m

e pl

ane

ambi

cioz

e pë

r rr

itjen

e p

rodh

imit

dhe

kriji

mit

të fe

rmav

e m

odel

Adm

inis

trata

e

kom

unës

Kom

una

2010 e

vaz

hdim

Përv

etës

imi i

plo

të i

met

odik

ës

së r

e të

pro

kurim

eve

publ

ike,

ap

likim

i pa

man

gësi

i sa

j

Pë

rvet

ësim

i i p

lotë

i m

etod

ikës

së

re të

pr

okur

imev

e pu

blik

e, a

plik

imi p

a m

angë

si i

saj

Zyra

për

gjeg

jëse

në

kom

unë

2010 e

vaz

hdim

Ada

ptim

i i r

egjis

trit t

ë gj

ëndj

es

civi

le të

kom

unës

me

regj

istri

n el

ektro

nik

kom

bëta

r

Re

spek

tim r

igor

oz e

në

kohë

i gj

ithë

udhë

zim

eve

për

këtë

pro

çes

Kom

una

2010

Pajim

i në

vazh

dim

ësi m

e pr

ogra

met

kom

pjut

erik

e si

ed

he m

e pa

jisje

t ele

ktro

nike

ba

shkë

koho

re të

info

rmac

ioni

t

A

zhor

nim

i va

zhdu

eshë

m m

e pr

ogra

met

e r

eja

të p

rakt

ikav

e ba

shkë

koho

re d

he z

batim

i i ty

re

Kom

una

2011


75Q

ëllim

i St

rate

gjik

5:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 5

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

5:

Qël

limi

Stra

tegj

ik 5

:Q

ëllim

i St

rate

gjik

5:

Shtim

i i g

amës

së

shër

bim

eve

që k

omun

a i o

fron

kom

unite

tit të

vet

Qël

limi S

trate

gjik

5:

Sht

imi i

gam

ës s

ë sh

ërbi

mev

e që

kom

una

i ofr

on k

omun

itetit

të

vet

Për

shkri

mi i

Qël

limit S

trate

gjik

: Rrit

ja e

cilë

sisë

së

shër

bim

it nd

aj q

ytet

arëv

e ës

htë

një

prio

ritet

për

kom

unën

dhe

kjo

do

të a

rrih

et e

dhe

nëpë

rmje

t sht

imit

të s

hërb

imev

e të

ofru

ara,

mid

is të

tjer

ave

në d

rejti

m të

ligj

shm

ëris

ë.

Hap

at e

Vep

rim

it/Pr

ojek

tet

Do

të a

rrih

et n

ëpër

mje

t K

ush?

D

eri k

ur?

Shtim

i i o

rgan

ikës

së

kom

unës

me

spec

ialis

tët e

duh

ur n

jë ju

rist p

ër të

ga

rant

uar l

igjs

hmër

inë

e cd

o sh

ërbi

mi

që k

omun

a i o

fron

qyte

tarit

dhe

të c

do

vepr

imi a

dmin

istra

tive

të s

aj.

Sh

timi i

org

anik

ës s

ë ko

mun

ës

me

një

juris

t për

të

gara

ntua

r lig

jshm

ërin

ë e

çdo

shër

bim

i që

kom

una

i ofro

n qy

teta

rit d

he të

çdo

vep

rimi

adm

inis

trativ

e të

saj

Cak

timi n

ë de

tyrë

i nj

ë ju

risti

Krye

tari

2011

Favo

rizim

mak

sim

al n

ë pr

oced

ura,

dh

ënie

am

bien

tesh

etj,

per

cdo

in

isia

tivë

për c

elje

biz

nesi

në

fush

ën e

sh

ërbi

mev

e pë

r qyt

etar

et.

Kr

ijim

pro

çedu

rash

të le

hta,

të

shp

ejta

dhe

favo

rizue

se

për ç

do in

icia

tivë

të o

frim

it të

shë

rbim

eve

të re

ja p

ër

kom

unite

tin

Kom

una

2011

76Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë


77

SUMMARY OF LOCALDEVELOPMENT PLAN

OF DRENOVE COMMUNE

78Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë


79

General Information on the CommuneGeneral Information on the CommuneGeneral Information on the CommuneGeneral Information on the CommuneGeneral Information on the Commune

Drenove Commune lies southeast of Korca City, at the bottom of the western side ofMorava Mountain. It has an area of 93.4 km2 and is situated at the altitude of 850 mabove sea level in lowland up to 1340 m above sea level in the Village of Dardhe. ThisCommune embraces 9 villages: Mborje, Drenove, Morave, Boboshtice, Zape, Qatrom,Ravonik, Turan and Dardhe Village. Drenove Commune has a population of 11021inhabitants.

Drenove Commune as part of Korca District is well-known both for its cultural andreligious heritage as well as for the inhabitants’ traditions and customs. Among the mostwell-known villages of the Commune are Drenove, Dardhe and Boboshtica.

Drenove Commune is well-known for its natural resources. To be mentioned here is thecoal-mine of Mborje-Drenova as one of the oldest mines in the country, followed by thewonderful landscapes and monuments of nature such as the National Park of “Drenove Firwood” etc.

The village of Dardhe is located in this Commune which is considered as a tourist attractionproviding beautiful landscapes, hotels, restaurants and traditional cuisine. Situated in ahollow between the hills of Saint Peter (Shen Pjeter) and the Autumn Cliff (Shkembi iVjeshtes), this village lies at an altitude of 1344 m above sea level and about 20 km to thesouth-east of Korca City. This village was founded in the 1600s to be later consolidated in1768 with the establishment of the first Albanian school. In the last decade of the 19th

century, the girls’ school came into shape/started to operate.

Dardhe reached the zenith of its growth in 1913 when the village had as many as 500houses. The village has a school and the Church of Shën Gjergj (Saint George) with itsfamous icons. Two other churches, that of Shen Pjeter (Saint Peter) and Shen Athanasi(Saint Athanas) are situated in two dominant points in Dardhe. The village has manynatural water springs, among which one with the name of Uji i Qelbur (Stinking Water)believed to cure stomach and kidney conditions.

Heavy snows and natural ski tracks make the place suitable for the exercising of wintersports. The village has long been a favorite tourist destination. The colorful splendor of itsnatural landscape, the characteristic houses built in stone, the rich folklore, traditionalcuisine, and folk costumes attract numerous local and foreign visitors. One simply must notleave Dardhe without having tried some of its traditional dishes such as the famous lakror(a kind of a pie) baked in a traditional wood fire oven, or the snail and mushroomspecialities.

80Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Society (Social Capital)Society (Social Capital)Society (Social Capital)Society (Social Capital)Society (Social Capital)

Community and its dynamics

About 11021 inhabitants live in the Commune of Drenove. The commune population isstabilized after the free movements it underwent during the last 15 years. The economicmigration to the neighboring country has been at high rates until three to four years ago.Recently, a partial return of emigrants has been noticed. These returnees are investing heretheir financial capitals earned by their work abroad either in building construction orreconstruction or in starting up businesses or in supporting agricultural, livestock or agro-food activities.The population of the commune is a model of the harmonious community with Muslim andorthodox religious affiliation, alongside with the historic presence in the commune realms ofan Arumun/Vlach community.The Village of Mborje is the most populated village with 3095 inhabitants or about 28% ofthe overall commune population which is settled there. The other most populated villagesare Drenove with 2642 inhabitants, Boboshtice with 1466 inhabitants and Morave with1438 inhabitants.

Education

Historically, Drenove Commune is renowned for its education heritage as the first schoolsdate back to the end of the 19th century in the tracks of the first Albanian school opened inKorca.There are 4 (four) 9th-grade schools respectively in the villages of Mborje, Boboshtice,Drenove and Qatrom. Boboshtice and Turan Villages have each one elementary school,whereas 6 (six) kindergartens are located in the villages of Drenove, Mborje, Boboshtice,Ravonik, Turan and Qatrom. The results of the survey conducted in Spring 2009 show that90% of the interviewed inhabitants are “satisfied” or “very satisfied” with the conditions ofschools and 80% of the interviewed inhabitants are “satisfied” with the conditions ofkindergartens


81

Culture and Leisure

Currently, the Commune of Drenove is not engaged enough in providing cultural andleisure activities.The results of the survey conducted with the inhabitants of the communeshow that 70% of the interviewed are dissatisfied with the sports, artitistic and culturalactivities in the commune, in spite of the fact that there are 4 (four) sports centers in thecommune but they do not meet the inhabitants’ expectations.Whereas referring to thejuvenile activities, the results of the survey show that 50% of the interviewed inhabitants are“dissatisfied” or “extremely disssatisfied” with these services.There is no public library in theCommune, apart from some book corners in schools.

Health Care

All villages of the commune possess health centers with adequate medical staffing. Thehealth education and sanitation are some of the activities which are gaining importancewith each passing day. In these health centers about 70% of the staff has got universitydiplomas whereas 30% of the staff has got secondary professional education which infigures represent 4 (four) practitioners and 15 nurses.Social Assistance

The families which benefit from the social assistance represent 2% of the overall householdnumber which in figures corresponds to 65 families. In general the results of a surveyconducted in the commune show that over 50% of the interviewed inhabitants are “satisfied“ or “very satisfied” with the services provided for the seniors, in contrast to the 30% of theinterviewed who assert being “dissatisfied” or “extremely dissatisfied” with these services.

Life Quality

The results of the survey conducted on the quality of life in the commune show that 60% ofthe interviewed report that in the last three years, the life quality is “somewhat improved” incomparison to the 30% of the interviewd who assert that the quality of life is “improved alot”.This high satisfaction rate is due to the public investments which have beenaccomplished in the recent years resulting in the life quality improvement.Some of theinvestments include interventions in the water supply networks, construction of schoolbuildings and reconstruction of road sections.

82Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

EconomyEconomyEconomyEconomyEconomy

General Information

Drenove is a Commune with an interwoven economic development where the mainresources include agriculture, livestock, agro indusrty and the last but not the leasttourism.The geographical proximity to the city of Korca makes this commune a favorite areafor the development of business especially in the sphere of tourism;given that Drenove isendowed with natural landscapes, the inhabitants of Korca pay frequent visits to this region.The Commune counts about 80 businesses which employ some 500 persons, out of which300 are female employees.

In addition to the tourism service businesses such as bars and restaurants whose numberamounts to 15 communewide, 2 hotels in Dardhe and 5 host-houses in Boboshtice, otherbusinesses operate in sectors such as milk and meat processing industry, egg production,bottled water and beverage production, artisan-made alcoholic beverages, dessertproduction etc.

Tourism

At present tourism is considered as an important branch of the economic development inthe commune as it offers a reliable development perspective.The Commune is characterizedby some tourism types such as highland tourism (Dardhe Village), eco-tourism and agrotourism (Boboshtice and Dardhe Villages) and cultural tourism with 12 cult objects such aschurches, mosques and teqes.

Agriculture

The region of Korca is traditionally known for its developed agriculture and in this context,the Commune of Drenove is displayed in high colors. Mainly, the agriculture relies on thecultivation of crops on the arable lands and fruit farming which respectively produce andcereals and fruits. The plantations of “black mulberry tree of Drenove” (“mani i zi”) arepopular especially for the production of mulberry raki (a kind of grappa).


83

Livestock

Drenove Commune has got a developed animal farming which contributes to theinhabitants’ well-being. As it was already mentioned, the milk and meat processing industrieswhich are mainly based on the local animal farming are already operational in thecommune.

Environment and InfrastructureGeographical position of the CommuneDrenove Commune lies southeast of Korca City, at the foot of the western side of MoravaMountain. It has an area of 93.4 km2 and is situated at the altitude of 850 m above sealevel in lowland up to 1340 m above sea level in the Village of Dardhe. This Communeembraces 9 villages: Mborje, Drenove, Morave, Boboshtice, Zape, Qatrom, Ravonik, Turanand Dardhe Village. Drenove Commune has a population of 11021 inhabitants.The Commune is situated on a fairly dynamic and diversified landscape where 40% of thearea is arable land and 60% is lowland and highland.

Climate

The Commune region is included in the pre-mountainous and mountainous continentalclimatic sub-area. The annual average temperature varies from 5 to 10 degrees Celcius. Inmountainous regions the average minimal temperatures fall under -18 degrees Celsius.There are a lot of windy days with a south-western orientation. There is a low precipitationwith an annual density of 650-750 mm; the number of days with precipitation varies from85 to 95 per year. A considerable fraction of precipitation falls as snow whose thicknessreaches 30-50cm in lowland areas and 0, 7-2m in highland areas.

Biosphere, protected areas

Forests are the main representatives of the natural ecosystems where live and grow thegreatest part of natural wooden, herbal, shrubby plants and other categories of spontaneousflora like various mushrooms, mosses and likens etc. The main values lie on the woodenplants in the commune such as the beech tree, the black pine, fir tree, oak and to a certainextent the wild poplar tree, lime tree, birch tree etc. It is worth mentioning also the strikingvalues of shrubby plants such as hazelnut, juniper trees, the wild rose, hawthorn, blackthornetc which have commercial, medical and nutritional values.Given their origin, forests fall under two categories: the natural forests and the artificialforests. These forests provide a habitat for numerous animals among which the most-knownis the Bozdovec Bear, but also wolves, wild rabbits, wild boars, squirrels and foxes. Also, thefauna is rich in species, sub-species and plant families.

84Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Pastures are an important part of Drenove landscape as they are closely linked with theanimal farming. The following specific categories of the commune forest fund benefit of aspecial protection status owing to their outstanding biodiversity values.- National Park of “Drenove Fir wood”- Natural Monuments such ‘The rock of billy goat’(guri i cjapit) which is an imposing rock,the massif of centennial mulberry trees, Morava Springs with Izvor and Bozdovec watersources, ce Gjergo’s fountain, the old lady’s spring, Tom’s and Xhaxho’s springs etc.

Telecommunications and information technology

All villages in the Commune of Drenove are provided with mobile network coverage aselsewhere in Albania. These three main mobile companies are Vodaphone, AMC and EagleMobile. All villages in the Commune of Drenove have access to mobile coverage network aseverywhere else in Albania (Vodafone, AMC and Eagle Mobile). In terms of landline phone,Albtelecom operator covers only the villages of Drenove, Boboshtice, Mborje and Morave.There is no provision of internet service. The postal service is provided by the Albanian Postwhich operates all over the Commune.

Road system

All lowland villages are connected with roads which are partially paved with a bitumen layerand which are in a relatively good condition but need improvements. The same might besaid concerning the villages located in highland areas whose roads are cobble-paved as isthe case of Boboshtice and Dardhe and which make travelling almost impossible duringwinter, especially in the village of Dardhe. Anyway, the rehabilitation or reconstruction of newroad section is still a necessity bearing in mind the fact that commune is located in an areawith touristic potentials especially in winter time.

Drinking Water Provision

All villages of the commune are provided with water storage tanks and internal water supplynetworks. After the reconstruction of the water supply network, the provision of drinkingwater has distinctly improved. Water meters are installed in the villages of Mborje, Morave,Qatrom, Boboshtice and Drenove. The water supply distribution network for the communehas been completely reconstructed recently and covers about 90% of the population needs.

Sewerage System

The sewerage system is partial and incomplete in every village. The results of a surveyconducted on this issue shows that 30% of the interviewed inhabitants are “dissatisfied” or“extremely dissatisfied” with the sewerage system of the commune.


85

Commune Governance

In the administration of the Commune, for the year 2009, there are employed 39 personswho are paid from the commune budget. 10 out of these 39 employees have got universitydiplomas, 20 have secondary education and 6 employees have the 8-grade education. Allemployees are hired under the terms of work contracts based on the Labour Code of theRepublic of Albania.

Commune Budget

Drenove Commune displays a good financial performance particularly with reference notonly to the incomes secured by state budget investments but also those secured by the localrevenues (local taxes and tariffs). If the various categories of the local taxes for 2008 are tobe considered, it will result that the local tax which generates the highest incomes in thecommune budget is the tax on real estate with 4 670 000 leke. This tax includes buildingtax and the tax on arable land which has the highest prevalance. Being one of the moststable taxes in terms of incomes and prevalence, this trend is very satisfactory. Anotherimportant tax is the small business tax.

Civic Participation

Drenove Commune applies the principle of an open community. This means that thetransparency and the civic participation are part of the governing philosophy for theleadership of the Commune. The civic information is achieved through the information bill-boards installed in front of Commune Office. In the future, it is envisaged that each villagewill set-up information bill-boards. Similarly the open and on site meetings with theinhabitants have now become routine for the Commune staff and the Chairman. However,there are still improvements to be made concerning the civic participation.

Commune Vision

Drenove Commune is developed harmoniously in its natural, rich and diversifiedenvironment starting from the arable lands up to the Forests of Morave. This harmoniousdevelopment is due to the blending of intensive agriculture with the natural one, thedeveloped animal farming accompanied with agro-food industry, development of theconstructing material industry to the manufacture and wood processing industry favored bythe proximity with the city. The Commune based on significant natural, cultural andhistorical values as well as on the contemporary infrastructure develops successfully amultifaceted tourism, being it short-term or long-term, including family tourism with anestablished network of hotels and restaurants thus providing its own community withdynamic, enriched and ever-increasing standards.

86Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Action PlanAction PlanAction PlanAction PlanAction Plan

Economic Development

Strategic Goal 1Strategic Goal 1Strategic Goal 1Strategic Goal 1Strategic Goal 1 - Agriculture Development

Agriculture development via the appropriate blendingof the intensive agriculture of thelowland areas with the natural agriculture of the highland areas based firstly on natural,territorial and climatic conditions, secondly on the advanced technical and scientificknowledge and finally on the best tradition.

Strategic Goal 2Strategic Goal 2Strategic Goal 2Strategic Goal 2Strategic Goal 2 - Livestock Development

Livestock development based firstly on the sustainable use of natural pasture resources,secondly on the efficient use of arable lands for livestock farming and finally oncontemporary scientific knowledge on this domain.

Strategic Goal 3Strategic Goal 3Strategic Goal 3Strategic Goal 3Strategic Goal 3 - Tourism Development

Development of tourism with priority and quality, based on a sectoral strategy which takesinto consideration the distinguished cultural, historical and natural values of the commune.

Strategic Goal 4Strategic Goal 4Strategic Goal 4Strategic Goal 4Strategic Goal 4 – Further Development of Industry

Further development of the established industry in the commune giving priority to the agro-processing industry.


87

Social Development

Strategic Goal 1Strategic Goal 1Strategic Goal 1Strategic Goal 1Strategic Goal 1 – Enlivenment of community life through social, cultural and sportsactivities

Strategic Goal 2Strategic Goal 2Strategic Goal 2Strategic Goal 2Strategic Goal 2 – Development of education following the most advanced standards ofthe country

Strategic Goal 3Strategic Goal 3Strategic Goal 3Strategic Goal 3Strategic Goal 3 - Health care development on the educational, prophylactic andsanitary level with the aim of protecting inhabitants’ health

Infrastructure and Public Services

Strategic Goal 1Strategic Goal 1Strategic Goal 1Strategic Goal 1Strategic Goal 1- Development with priority of the road infrastructure at commune andvillage level

Strategic Goal 2Strategic Goal 2Strategic Goal 2Strategic Goal 2Strategic Goal 2 – Qualitative and continuous provision of drinking water for thepopulation of the commune

Strategic Goal 3Strategic Goal 3Strategic Goal 3Strategic Goal 3Strategic Goal 3 – Sewer system construction and on-site sewage treatment in thevillages of the commune

Strategic Goal 4Strategic Goal 4Strategic Goal 4Strategic Goal 4Strategic Goal 4 – Provision of waste management services and street lighteningaccording to contemporary standards

Strategic Goal 5Strategic Goal 5Strategic Goal 5Strategic Goal 5Strategic Goal 5 – Decorative landscaping as a significant element in creating a healthyand attractive environment for the community and visitors

Strategic Goal 6Strategic Goal 6Strategic Goal 6Strategic Goal 6Strategic Goal 6 – The public transport development within the commune, theconnection with the city and the introduction of new public facilities to increase livingstandards of the community

Strategic Goal 7Strategic Goal 7Strategic Goal 7Strategic Goal 7Strategic Goal 7 – Spatial (Territorial) Planning for each village in the Commune

88Pl

ani i

Zhv

illim

it K

omun

a D

reno

vë

Good Governance

Strategic Goal 1Strategic Goal 1Strategic Goal 1Strategic Goal 1Strategic Goal 1 – Ongoing capacity building of the Commune staff

Strategic Goal 2Strategic Goal 2Strategic Goal 2Strategic Goal 2Strategic Goal 2 –Increase and consolidation of the community participation in decisionmaking

Strategic Goal 3Strategic Goal 3Strategic Goal 3Strategic Goal 3Strategic Goal 3 – Establishment of a more collaborative, informative and supportiveclimate for the community of farmers and that of other businesses

Strategic Goal 4Strategic Goal 4Strategic Goal 4Strategic Goal 4Strategic Goal 4 - Ongoing improvement of office infrastructure and logistics in thecommunes and villages

Strategic Goal 5Strategic Goal 5Strategic Goal 5Strategic Goal 5Strategic Goal 5 – Increase the scope of services provided by the Commune

Technology

Pzhl drenovePLANI I ZHVILLIMIT KOMUNA DRENOVË