Reorientacja Polskiej Polityki Zagranicznej 1989 1991

REORIENTACJA REORIENTACJA

POLSKIEJ POLITYKI POLSKIEJ POLITYKI

ZAGRANICZNEJ ZAGRANICZNEJ

W LATACH 1989-1991W LATACH 1989-1991

NOWE SKŁADNIKI ŚRODOWISKA NOWE SKŁADNIKI ŚRODOWISKA MIĘDZYNARODOWEGO POLSKIMIĘDZYNARODOWEGO POLSKI

Demokratyzacja państw Europy Środkowo-Demokratyzacja państw Europy Środkowo-Wschodniej Wschodniej – Czechosłowacja - aksamitna rewolucjaCzechosłowacja - aksamitna rewolucja– Rumunia - (rewolucja grudniowa i śmierć N. Rumunia - (rewolucja grudniowa i śmierć N.

Ceausescu) Ceausescu) – Bułgaria - całkowicie demokratyczne wybory w Bułgaria - całkowicie demokratyczne wybory w

czerwcu 1990 r.czerwcu 1990 r.– Węgry – trójkątny stół i wolne wybory parlamentarne - Węgry – trójkątny stół i wolne wybory parlamentarne -

w marcu 1990 r. w marcu 1990 r. Zjednoczenie NiemiecZjednoczenie Niemiec Dezintegracja ZSRRDezintegracja ZSRR Nowa strategia Zachodu Nowa strategia Zachodu

Sejmowe exposé Sejmowe exposé Krzysztofa Skubiszewskiego 26 IV 1990Krzysztofa Skubiszewskiego 26 IV 1990

Od pierwszych dni swego istnienia Rząd czyni wszystko, Od pierwszych dni swego istnienia Rząd czyni wszystko, aby przywrócić pełną niepodległość państwa, aby przywrócić pełną niepodległość państwa,

Podstawą polityki zagranicznej naszego państwa jest Podstawą polityki zagranicznej naszego państwa jest interes narodowy i polska racja stanu, realizowana przy interes narodowy i polska racja stanu, realizowana przy przestrzeganiu nakazów moralności oraz prawa przestrzeganiu nakazów moralności oraz prawa międzynarodowego. międzynarodowego.

Poprzez swą politykę Rząd zapewnia bezpieczeństwo Poprzez swą politykę Rząd zapewnia bezpieczeństwo państwa, pozyskuje zewnętrzne wsparcie i życzliwość państwa, pozyskuje zewnętrzne wsparcie i życzliwość dla przeobrażeń zachodzących w kraju, włącza Polskę dla przeobrażeń zachodzących w kraju, włącza Polskę do zorganizowanej współpracy europejskiej mającej na do zorganizowanej współpracy europejskiej mającej na widoku jedność naszego kontynentu oraz przekształca widoku jedność naszego kontynentu oraz przekształca stosunki z sąsiednimi państwami i narodami na stosunki stosunki z sąsiednimi państwami i narodami na stosunki dobre, partnerskie i bliskie.dobre, partnerskie i bliskie.

Priorytety polityki zagranicznej RPPriorytety polityki zagranicznej RP

Będziemy współtworzyć system bezpieczeństwa Będziemy współtworzyć system bezpieczeństwa europejskiego i współdziałać na rzecz jedności europejskiego i współdziałać na rzecz jedności naszego kontynentu. Istotnym narzędziem i naszego kontynentu. Istotnym narzędziem i płaszczyzną działania jest płaszczyzną działania jest Konferencja Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w EuropieBezpieczeństwa i Współpracy w Europie. . Uważamy, że rola siły wojskowej w polityce Uważamy, że rola siły wojskowej w polityce europejskiej winna ulegać stałemu ograniczaniu. europejskiej winna ulegać stałemu ograniczaniu. Będziemy rozbudowywać nasze powiązania z Będziemy rozbudowywać nasze powiązania z organizacjami i ugrupowaniami europejskimi, organizacjami i ugrupowaniami europejskimi, zwłaszcza ze Wspólnotami Europejskimi i z zwłaszcza ze Wspólnotami Europejskimi i z Radą Europy.Radą Europy.


Będziemy blisko współżyć z naszymi potężnymi sąsiadami, Będziemy blisko współżyć z naszymi potężnymi sąsiadami,

mianowicie Związkiem Socjalistycznych Republik mianowicie Związkiem Socjalistycznych Republik

Radzieckich oraz z Niemcami. Tak więc polityka nasza Radzieckich oraz z Niemcami. Tak więc polityka nasza

nadal przebudowywać będzie stosunki z ZSRR w kierunku nadal przebudowywać będzie stosunki z ZSRR w kierunku

właściwego kształtowania wspólnych interesów, właściwego kształtowania wspólnych interesów,

dobrosąsiedzkiej współpracy i partnerstwa opartego na dobrosąsiedzkiej współpracy i partnerstwa opartego na

równych prawach. Co się tyczy sąsiada zachodniego, równych prawach. Co się tyczy sąsiada zachodniego,

daliśmy początek polsko-niemieckiej współpracy daliśmy początek polsko-niemieckiej współpracy

realizującej wspólne cele i interesy. Będziemy to dzieło realizującej wspólne cele i interesy. Będziemy to dzieło

kontynuować przy założeniu, że jednoczące się i następnie kontynuować przy założeniu, że jednoczące się i następnie

zjednoczone Niemcy potwierdzają naszą granicę zachodnią zjednoczone Niemcy potwierdzają naszą granicę zachodnią

jako definitywną.jako definitywną.


Istotnym uzupełnieniem … jest nasza polityka Istotnym uzupełnieniem … jest nasza polityka

nowych powiązań regionalnych (do dawnych i nowych powiązań regionalnych (do dawnych i

nadal istniejących należą nadal istniejących należą Układ WarszawskiUkład Warszawski i w i w

swym fragmencie europejskim - swym fragmencie europejskim - Rada Wzajemnej Rada Wzajemnej

Pomocy GospodarczejPomocy Gospodarczej). Tutaj interesuje nas ). Tutaj interesuje nas

powiązanie nowe - w szczególności integracja w powiązanie nowe - w szczególności integracja w

trójkącie trójkącie Czecho-Słowacja-Polska-WęgryCzecho-Słowacja-Polska-Węgry; ;

dalszy kierunek południowy (dalszy kierunek południowy (Austria, Jugosławia Austria, Jugosławia

i Włochyi Włochy) oraz bardzo istotny dla nas ) oraz bardzo istotny dla nas kierunek kierunek

bałtyckibałtycki; ;


Rozszerzanie powiązań politycznych, Rozszerzanie powiązań politycznych, gospodarczych i kulturowo-cywilizacyjnych gospodarczych i kulturowo-cywilizacyjnych z państwami Europy Zachodniej oraz z państwami Europy Zachodniej oraz Stanami Zjednoczonymi, generalnie ze Stanami Zjednoczonymi, generalnie ze światem cywilizacji zachodniej.światem cywilizacji zachodniej.

Rozbudowa stosunków, ostatnio do Rozbudowa stosunków, ostatnio do pewnego stopnia zaniedbanych, z pewnego stopnia zaniedbanych, z państwami innych kontynentów, w tym państwami innych kontynentów, w tym Ameryki Łacińskiej i - generalnie - z Ameryki Łacińskiej i - generalnie - z państwami niezaangażowanymi. państwami niezaangażowanymi.


Dążenie do redukcji zadłużenia Dążenie do redukcji zadłużenia zagranicznego i odsetek. zagranicznego i odsetek.


Współpraca z organizacjami Współpraca z organizacjami międzynarodowymi, specjalnie z międzynarodowymi, specjalnie z ONZONZ, zwłaszcza w rozwiązywaniu , zwłaszcza w rozwiązywaniu problemów globalnych. Interesuje nas problemów globalnych. Interesuje nas ochrona środowiskaochrona środowiska naturalnego naturalnego zarówno Polski, jak regionu, w zarówno Polski, jak regionu, w ścisłym związku z ogólnoeuropejską ścisłym związku z ogólnoeuropejską strategią ekologiczną.strategią ekologiczną.


Będziemy umacniać w stosunkach Będziemy umacniać w stosunkach międzynarodowych międzynarodowych praworządnośćpraworządność; ; szczególną naszą troską będzie szczególną naszą troską będzie ochrona ochrona praw człowiekapraw człowieka i podstawowych swobód. i podstawowych swobód.

Znoszenie barier i tworzenie ułatwień w Znoszenie barier i tworzenie ułatwień w ruchu osobowym, zwłaszcza co się tyczy ruchu osobowym, zwłaszcza co się tyczy łączności Polaków ze światem oraz łączności Polaków ze światem oraz PoloniiPolonii z krajem. z krajem.

POLITYKA WSCHODNIAPOLITYKA WSCHODNIA Pierwszy zagraniczny gość Tadeusza Mazowieckiego - szef Pierwszy zagraniczny gość Tadeusza Mazowieckiego - szef

KGB Władimir Kriuczkow.KGB Władimir Kriuczkow.

26 X 1989 oficjalna deklaracja Krzysztofa Skubiszewskiego w 26 X 1989 oficjalna deklaracja Krzysztofa Skubiszewskiego w czasie spotkania Komitetu MSZ UW - demokratyzacja Układu i czasie spotkania Komitetu MSZ UW - demokratyzacja Układu i nadanie mu bardziej politycznego niż militarnego charakteru. nadanie mu bardziej politycznego niż militarnego charakteru.

Szewardnadze w Warszawie: „To co dzieje się w Polsce, nie Szewardnadze w Warszawie: „To co dzieje się w Polsce, nie wywołuje u nas alergii." wywołuje u nas alergii."

Mazowiecki w końcu listopada na KremluMazowiecki w końcu listopada na Kremlu– Rosjanie chcieli jak najszybszego przejścia na rozliczenia dolarowe w Rosjanie chcieli jak najszybszego przejścia na rozliczenia dolarowe w

handlu, handlu, – Brak zgody na rozwiązanie sprawy naszych długów wobec ZSRRBrak zgody na rozwiązanie sprawy naszych długów wobec ZSRR– Odrzucenie możliwość zwiększenia dostaw ropy naftowej i gazuOdrzucenie możliwość zwiększenia dostaw ropy naftowej i gazu– Zwrot zbiorów Ossolineum i zgoda na wizytę polskiej delegacji w Katyniu. Zwrot zbiorów Ossolineum i zgoda na wizytę polskiej delegacji w Katyniu. – Zmiana sposobu rozliczania kosztów pobytu wojsk radzieckich w Polsce. Zmiana sposobu rozliczania kosztów pobytu wojsk radzieckich w Polsce.

STOSUNKI Z ZSRRSTOSUNKI Z ZSRR

18 I 1990 przed kamerami TV Wałęsa do ambasadora 18 I 1990 przed kamerami TV Wałęsa do ambasadora Władimira Browikowa: „Władimira Browikowa: „Kiedy wycofacie wojska z Polski?Kiedy wycofacie wojska z Polski?" i " i „„Musi się to stać przed końcem tego roku.Musi się to stać przed końcem tego roku.""

7 IX 1990 oficjalna nota, wnosząca o rozpoczęcie rokowań na 7 IX 1990 oficjalna nota, wnosząca o rozpoczęcie rokowań na temat wycofania wojsk - postulat zakończenia operacji do temat wycofania wojsk - postulat zakończenia operacji do końca 1991 końca 1991

11-16 X 1990 Skubiszewski w ZSRR – rosyjska zgoda na 11-16 X 1990 Skubiszewski w ZSRR – rosyjska zgoda na rozpoczęcie negocjacjirozpoczęcie negocjacji

25 II 1991 w Budapeszcie protokół o rozwiązaniu struktur 25 II 1991 w Budapeszcie protokół o rozwiązaniu struktur wojskowych Układu Warszawskiego (1 VII w Pradze decyzja o wojskowych Układu Warszawskiego (1 VII w Pradze decyzja o zakończeniu działalności organizacji). zakończeniu działalności organizacji).

29 VI 1991 w Budapeszcie porozumienie o rozwiązaniu RWPG 29 VI 1991 w Budapeszcie porozumienie o rozwiązaniu RWPG

Kwiecień 1990 - Michaił Gorbaczow Kwiecień 1990 - Michaił Gorbaczow przekazuje Wojciechowi Jaruzelskiemu przekazuje Wojciechowi Jaruzelskiemu dokumenty potwierdzające radziecką dokumenty potwierdzające radziecką

odpowiedzialność za zbrodnię w Katyniuodpowiedzialność za zbrodnię w Katyniu

I 1991 decyzja rządu polskiego o zablokowaniu I 1991 decyzja rządu polskiego o zablokowaniu tranzytu oddziałów Armii Radzieckiej tranzytu oddziałów Armii Radzieckiej wycofywanych z Niemiec. wycofywanych z Niemiec.

19-21 VIII 1991 pucz Janajewa19-21 VIII 1991 pucz Janajewa

26 X 1991 parafowanie w Moskwie układu o 26 X 1991 parafowanie w Moskwie układu o wycofaniu wojsk radzieckich z Polski. Oddziały wycofaniu wojsk radzieckich z Polski. Oddziały bojowe do 15 XI 1992, jednostki tranzytowo-bojowe do 15 XI 1992, jednostki tranzytowo-likwidacyjne - do końca 1993likwidacyjne - do końca 1993

10 XII 1991 parafowanie traktatu polsko-10 XII 1991 parafowanie traktatu polsko-radzieckiego „o dobrosąsiedzkich stosunkach i radzieckiego „o dobrosąsiedzkich stosunkach i przyjaznej współpracy"przyjaznej współpracy"

STOSUNKI Z ZSRRSTOSUNKI Z ZSRR

POLSKA WOBEC POLSKA WOBEC ZJEDNOCZENIA NIEMIECZJEDNOCZENIA NIEMIEC

9-14 XI 1989 Kohl w Polsce. Dwa tygodnie później 10-punktowy 9-14 XI 1989 Kohl w Polsce. Dwa tygodnie później 10-punktowy program zjednoczenia Niemiecprogram zjednoczenia Niemiec

Kampania rządu na rzecz gwarancji granicznych oraz udziału Polski w Kampania rządu na rzecz gwarancji granicznych oraz udziału Polski w konferencji „2+4". konferencji „2+4".

Mazowiecki na konferencji prasowej 21 II 1990 - do czasu rozwiązania Mazowiecki na konferencji prasowej 21 II 1990 - do czasu rozwiązania „problemu niemieckiego" wojska radzieckie powinny pozostać w Polsce. „problemu niemieckiego" wojska radzieckie powinny pozostać w Polsce.

W marcu, w wywiadzie dla „Le Monde" Mazowiecki: „Oczywiście W marcu, w wywiadzie dla „Le Monde" Mazowiecki: „Oczywiście chcielibyśmy, aby w pewnym momencie te wojska wróciły do siebie, ale chcielibyśmy, aby w pewnym momencie te wojska wróciły do siebie, ale prawdą jest też, że kwestie te są ze sobą połączone i nie chcemy prawdą jest też, że kwestie te są ze sobą połączone i nie chcemy takiego rozwiązania, które skomplikowałoby sprawy Gorbaczowowi." takiego rozwiązania, które skomplikowałoby sprawy Gorbaczowowi."

26 IV 1990 w Sejmie Skubiszewski: „Niedługo rozpoczną się rokowania 26 IV 1990 w Sejmie Skubiszewski: „Niedługo rozpoczną się rokowania dotyczące wycofania wojsk radzieckich z naszego kraju. Ale zależeć to dotyczące wycofania wojsk radzieckich z naszego kraju. Ale zależeć to będzie od ewolucji problemu niemieckiego i procesu budowy nowego będzie od ewolucji problemu niemieckiego i procesu budowy nowego europejskiego systemu bezpieczeństwa."europejskiego systemu bezpieczeństwa."

17 VII 1990 Krzysztof Skubiszewski uczestniczy w paryskiej 17 VII 1990 Krzysztof Skubiszewski uczestniczy w paryskiej turze konferencji „2+4". Potwierdzenie nienaruszalność turze konferencji „2+4". Potwierdzenie nienaruszalność granicy poczdamskiejgranicy poczdamskiej

3 X 1990 powstało zjednoczone państwo niemieckie, 3 X 1990 powstało zjednoczone państwo niemieckie,

14 XI 1990 MSZ Hans-Dietrich Genscher oraz Krzysztof 14 XI 1990 MSZ Hans-Dietrich Genscher oraz Krzysztof Skubiszewski podpisali w Warszawie traktat potwierdzający Skubiszewski podpisali w Warszawie traktat potwierdzający kształt istniejącej granicy polsko-niemieckiej. kształt istniejącej granicy polsko-niemieckiej.

Polska konsekwentnie popiera trwanie Niemiec w NATOPolska konsekwentnie popiera trwanie Niemiec w NATO

17 VI 1991 w Bonn traktat o „dobrym sąsiedztwie i 17 VI 1991 w Bonn traktat o „dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy" przyjaznej współpracy"

POLSKA WOBEC POLSKA WOBEC ZJEDNOCZENIA NIEMIECZJEDNOCZENIA NIEMIEC

NOWE OBSZARY POLSKIEJ NOWE OBSZARY POLSKIEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJPOLITYKI ZAGRANICZNEJ

Dwutorowa polityka wschodnia – dobre stosunki z ZSRR i Dwutorowa polityka wschodnia – dobre stosunki z ZSRR i początek kontaktów z republikamipoczątek kontaktów z republikami

Trójkąt WyszehradzkiTrójkąt Wyszehradzki Przyjęcie Polski do tzw. Pentagonale - Dubrownik 26-27 Przyjęcie Polski do tzw. Pentagonale - Dubrownik 26-27

VII 1991. Powstaje Heksagonale w III 1992 VII 1991. Powstaje Heksagonale w III 1992 przekształcone w Inicjatywę Środkowoeuropejską. przekształcone w Inicjatywę Środkowoeuropejską.

II 1990 w Strasburgu formalny wniosek o przyjęcie Polski II 1990 w Strasburgu formalny wniosek o przyjęcie Polski do Rady Europy ( nastąpiło 26 XI 1991)do Rady Europy ( nastąpiło 26 XI 1991)

21 IV 1990 Oficjalne memorandum RP w sprawie 21 IV 1990 Oficjalne memorandum RP w sprawie stowarzyszenia ze Wspólnotami Europejskimistowarzyszenia ze Wspólnotami Europejskimi

Rozpoczęcie negocjacji nt. integracji z NATORozpoczęcie negocjacji nt. integracji z NATO

Technology

Reorientacja Polskiej Polityki Zagranicznej 1989 1991