Smart Homes Magazine - Mei 2013

Smart HomeS magazine - november 2009 1

Workshops Independent Zorgconcern Orbis kan het niet alleenPrivate Care RoomTijd voor Gendermarketing

PartnersBUVAEntronQuoVadis

Gewetensvol omgaan met energie

Smart Grids en visie Jan Rotmans

BeursnieuwsDomotica en Slim WonenElektrotechniek 2013

v a k m a g a z i n e v o o r d o m o t i c a & s l i m w o n e n

ThemanummerKwaliTeiT van wonen en leven

Nummer 2/ 2013 Prijs: € 9,95

WWW.BEURSDOMOTICAENSLIMWONEN.NL

ZIEN, HOREN EN BELEVEN BRENGT DOMOTICA TOT LEVEN

Eindelijk dan een doorbraak…? Jazeker, de opkomst van Domotica en Slim Wonen is in volle gang! De Beurs Domotica & Slim Wonen geeft bezoekers net dat duwtje over de ‘slimme’ drempel. En met de komst van tablets en smartphones ontstaat meer vraag naar technologische oplossingen. Technologie wordt steeds persoonlijker en komt voor iedereen dichterbij.

Editie 8 komt eraan, 20 en 21 november opent Smart Homes weer de deuren van het Evoluon te Eindhoven. Een locatie die als een huis staat als het gaat om techniek en innovatie.

Juist omdat deze beurs een uitstekende combinatie is van aanbieders, producenten en de diverse doelgroepen is het interessant om als standhouder present te zijn. Ontmoet in twee dagen 3000 bezoekers uit diverse doelgroepen, waaronder uiteraard ook potentiële opdrachtgevers én beïnvloeders.

Vergroot uw naamsbekendheid en laat zien wat u in huis heeft!

Exposant worden? Maak kennis met de unieke formule en neem contact op via [email protected]

&Beurs Domotica Slim Wonen20 en 21 november 2013 | Evoluon Eindhoven

Smart HomeS magazine - mei 2013 3

nUmmer 2 - mei 2013

smart homes magazine inhoud

Beurs Domotica & slim Wonen 6

GenDermarketinG, een effectieve BenaDerinG 8

Partner: Buva 12

Dick Glaser GeWentensvol actief met enerGie 22

Beurs elektrotechniek 2013 24

WorkshoPs onDerzoek ‘inDePenDent’ 26

De Woonverfijner van entron 31

een BijzonDere visie oP zorG: orBis 34

slimme enerGie infrastructuur anno 2013 38

jan rotmans tijDens conGres ‘slimme enerGie en smart GriDs’ 40

victoryahome, een ‘amBient assisteD livinG’ Project 46

Partner: QuovaDis 48

en verder:

aGenDa 4Woon-in 2010, een iDeeënWeDstrijD 11nieuWs 15nieuWe Partners: eco klima, hesticare en van Berlo 29De GePersonaliseerDe verzorGinGshuiskamer 42innovatie Prestatie contracten 44

26

8

34

12

50


Partnerdag

16 mei 2013

Partnerdag Smart HomeS Locatie: CLB, De Rijp

Meer informatie: [email protected]

Masterclass

23 mei 2013

toekomStbeStendig ZorgvaStgoedLocatie: BBN Houten

Meer informatie: www.bbn.nl/masterclasses/

toekomstbestendig-zorgvastgoed/

syMPosiuM

28 mei 2013

Zorg en tecHnologie – eHealtH en ProfeSSionalS in de ZorgLocatie: Hogeschool Utrecht, Faculteit Ge-

zondheidszorg

Meer informatie: www.zorgentechnologie.

hu.nl

Beurs

4 t/m 6 juni 2013

Safety & SecurityLocatie: RAI Amsterdam

Meer informatie: www.safetysecurityamster-

dam.nl

syMPosiuM

21 juni 2013

eraSmuS energy forum 2013Locatie: Wereldmuseum Rotterdam

Meer informatie: http://www.rsm.

nl/?id=13994

theMaweek

24 t/m 30 juni 2013

robocuPLocatie: Genneper Parken Eindhoven

Meer informatie: www.robocup2013.org

dutch green Building week

16 t/m 20 september 2013

Deze week staat in het teken van duurzaam

bouwen, wonen, werken en duurzame ge-

biedsontwikkeling

Meer informatie: www.dgbw.nl

Beurs


vakbeurS energieLocatie: Brabanthallen ’s Hertogenbosch

Meer informatie: www.energievakbeurs.nl


aal forum 2013Locatie: Norrköping, Sweden

Meer informatie: www.aalforum.eu

Beurs

30 september t/m 4 oktober 2013

elektrotecHniekLocatie: Jaarbeurs Utrecht

Meer informatie:

www.elektrotechniek-online.nl

Beurs

2 t/m 4 oktober 2013

exPo 60 PluSLocatie: Nekkerhal te Mechelen

Meer informatie: www.expo60plus.be

Beurs

21 & 21 november 2013

beurS domotica & Slim WonenLocatie: Evoluon Eindhoven

Meer informatie: www.beursdomoticaenslim-

wonen.nl

Beurs

10 t/m 12 december 2013

elektro vakbeurSLocatie: Evenementenhal Hardenberg

Meer informatie: www.evenementenhal.

nl/hardenberg/beurzen/view/166/elektro-

vakbeurs

Beurs

7 t/m 10 januari 2014

conSumer electronicS SHoWLocatie: LVCC, Las Vegas

Meer informatie: www.CESweb.org

Beurs

3 t/m 7 februari 2014

vSkLocatie: Jaarbeurs Utrecht

Meer informatie: www.vsk.nl

Beurs

8 t/m 10 april 2014

renovatieLocatie: Brabanthallen ’s Hertogenbosch

Meer informatie: www.renovatiebeurs.nl

Smart HomeS magaZine - agenda

4 sMart hoMes Magazine - mei 2013

Evoluon is weer de locatie voor de

Beurs Domotica & Slim Wonen

NUMMER 2 - MEi 2013

smart homes magazine redactioneel

Smart HomeS magazine - november 2009 1

Onderzoeksproject IndependentZorgcentrum Orbis HoogstaetePrivate Care RoomGendermarketing

PartnersBUVAEntronQuoVadis

InterviewDick Glaser

BeursnieuwsVerslag congres Smart GridsDomotica en Slim WonenElektrotechniek 2013

v a k m a g a z i n e v o o r d o m o t i c a & s l i m w o n e n


Nummer 2/ 2013 Prijs: € 9,95

En dan dringt het ineens tot ons door dat na

een lange winter het voorjaar in onze poriën

is getreden. Misschien worden we getrak-

teerd op een mooie zomer. Hopelijk krijgt u

volop vitamine V om vitaal te werk te gaan.

Deze editie staat deels in het teken van kwali-

teit van leven en comfort.

Bij Orbis medisch en zorgconcern in het zui-

den des lands hebben ze daar zelfs een hele strategie op los gelaten.

Door hun samen-filosofie woont een hele Sittardse wijk prettig, met name

hun eigen oudere bewoners.

In het kader van Het Europese project Independent, waar Smart Homes

als partner in deelneemt, zijn workshops georganiseerd om over wensen

rondom techniek in de geïntegreerde zorg te praten. Zodat invoering

voor patiënten zo comfortabel mogelijk is.

Deze keer volop aandacht aan gendermarketing. Aan wat? Aan marke-

ting gericht op één van de twee geslachten. Het zal u niet vreemd in de

oren klinken dat de domoticabranche gedomineerd wordt door mannen.

Terwijl op de kopersmarkt de vrouwen de scepter zwaaien! Marketeer

Erik Schampers heeft een mening op vrouwengerichte marketing en die

delen we graag. Om u wakker te schudden en aan te zetten uw strate-

gie bij te stellen. Waarom? Om daarmee uw marktkansen te vergroten.

Smart Homes-partner van het eerste uur Entron speelt hier perfect op in

met hun Woonverfijner. Een aansprekende website voor consumenten.

We presenteren hun visie. Daarnaast bieden we een kijkje in de keuken

van partners QuoVadis en Buva.

Vanzelfsprekend zijn er pagina’s ingeruimd voor de volle agenda met eve-

nementen en congressen. We bezochten zelf eveneens tal van congres-

sen, nationaal en internationaal. De transitie van de energiemarkt – ook

hier van aanbieder naar vragersmarkt – wordt omschreven. Professor Jan

Rotmans propageert een aanpak waar ook domoticakenners van kunnen

profiteren.

Tot slot de Beurs Domotica & Slim Wonen richt zich komende 20 en 21

november meer op de vragen vanuit de markt. Mede daarom krijgen sy-

stemintegrators een prominentere rol. Hoog tijd om uw bedrijf daar in

het zonnetje te zetten!

Susan Verheij

Communicatieadviseur Smart Homes

Smart Homes Magazine

ISSN: 2211-8659

vijfde jaargang, nummer 2

Smart Homes Magazine is het vakmagazine voorDomotica & Slim Wonen.

UitgeverStichting Smart HomesNationaal Kenniscentrum Domotica & Slim WonenDuizelseweg 4A5521 AC Eerseltelefoon +31(0)497-514 [email protected]

Verschijningsfrequentie 4x per jaar

HoofdredacteurTheo Wubboltstelefoon +31(0)6-2244 [email protected]

RedactieBas Goossen, Anouk Goverde, Lonneke Lepelaars, Wil Rijnen, Yvonne van der Ven en Susan Verheij

LeveringsvoorwaardenOvereenkomstig regelen advertentiewezen

VormgevingHarry Gijsbers BNO, Hilversum

CoverfotoTeam 11: Peter Schafzahl, Maria Schneider, Sandra Schnitzer, Manuela Taus

© Copyright 2013Het auteursrecht op de redactionele inhoud van dit vakmagazine wordt voorbehouden.Vermenigvuldiging en/of openbaarmaking van het blad of gedeelten daarvan op welke wijze dan ook zonder schriftelijke toestemming van de directie is verboden. Alhoewel de inhoud van dit vakmagazine met uiterste zorgvuldigheid wordt samengesteld, is de directie niet aansprakelijk voor eventuele (zet)fouten en/of schade die daarvan direct of indirect het gevolg zou kunnen zijn.

SMaRt HoMES MagaziNE - mei 2013 5

STRATEGISCHE zOMER?

6 Smart HomeS magazine - mei 2013

Wat Heeft de beurS domotica & Slim

Wonen te bieden?

Wederom een enorm aanbod aan domotica

op het gebied van communicatie, zorg en

alarmering, veiligheid, entertainment en AV,

verwarmen en koelen, telemedicine en infra-

structuur. Natuurlijk is er ook volop aandacht

voor energiemanagement. Smart Homes biedt

plaats aan ruim 100 exposanten die hier alles

over weten en enthousiast hun kennis met U

zullen delen. Deze beurs creëert een perfecte

gelegenheid om nieuwe inzichten te krijgen,

kennis uit te wisselen, contact te leggen en

meer te leren over innovatieve oplossingen.

Juist omdat deze beurs een uitstekende com-

binatie is van aanbieders, producenten en de

diverse doelgroepen, is het interessant om als

standhouder present te zijn. Ontmoet in twee

dagen tijd 3000 bezoekers uit diverse doel-

groepen, waaronder uiteraard ook potentiële

opdrachtgevers én mensen die beslissingen

kunnen beïnvloeden en aan het besluitvor-

mingsproces deelnemen. De afgelopen jaren

is gebleken dat deze bezoekers zowel op zoek

zijn naar professionele informatie als naar

informele contacten.

oproep aan SyStemintegratorS!

Smart Homes wil deze beurseditie nog beter

laten zien dat systemintegrators de verbin-

dende schakels zijn en roept hen op die kan-

sen op deze beurs te benutten. Met regelmaat

ontvangen wij vragen van diverse partijen. Er

is duidelijk behoefte aan deskundigheid op

dit gebied. Een grote groep is zich aan het

oriënteren en heeft behoefte aan begeleiding

en advies. Vragen komen zowel van consu-

menten als uit zakelijke sectoren zoals zorg

en energie. Voor de systemintegrator hebben

wij een aantrekkelijk pakket samengesteld om

laagdrempelig deel te nemen aan deze beurs.

Veranderende beHoefte Van bezoeker

Smart Homes merkt dat bezoekers de laatste

jaren meer en meer op zoek zijn naar concrete

producten. Juist het beleven van de toepas-

sing is voor hen van toegevoegde waarde. Aan

standhouders wordt daarom gevraagd nog

meer in te spelen op de behoefte van de be-

zoeker; de beleving van het product is immers

net zo belangrijk als de techniek die erachter

zit. Zien, horen én beleven brengt domotica

tot leven! Elk jaar neemt de vraag van consu-

menten toe om deze professionele vakbeurs

te bezoeken. Hieruit kunnen we niets anders

concluderen dan dat Nederland/België enthou-

siast is om zijn of haar woning slim te maken!

Maar niet alleen de consumenten, we worden

ook regelmatig benaderd door architecten.

Juist in deze tijd zien zij de meerwaarde van

domotica in hun ontwerpen. In samenwerking

met BNA (Beroepsorganisatie Nederlandse Ar-

chitecten) worden niet voor niets weer 600 ar-

chitecten en interieurontwerpers uitgenodigd.

smart homes magazine De Beurs Domotica & slim WonenyVonne Van der Ven

einDelijk Dan een DoorBraak…? jazeker, De opkomst van Domotica en slim Wonen is in volle gang!

De Beurs Domotica en slim Wonen geeft Bezoekers net Dat DuWtje over De ‘slimme’ Drempel. techno-

logie WorDt steeDs persoonlijker en komt voor ieDereen DichterBij.

eDitie 8 komt eraan, 20 en 21 novemBer opent smart homes Weer De Deuren van het evoluon te einD-

hoven. een locatie Die als een huis staat als het gaat om techniek en innovatie. Waar anDers komt

De Beurs Domotica & slim Wonen Beter tot zijn recht?

Domotica is zeer veelzijDig. aan stichting smart homes De taak om Bezoekers De juiste Weg te Wijzen

in hun Wie, Wat, Waar vragen. De taak van stanDhouDers om zichtBaar te maken Waar zij goeD in zijn

en inhouD aan De term Domotica geven.

DE BEUrS DOMOtIcA & SlIM WONEN 2013ZIEN, HOrEN éN BElEVEN BrENgt DOMOtIcA tOt lEVEN!

Wat te VerWacHten:

Visualisatie energiebeheer

dimbare rgb ledverlichting

autonome robots

audio volgsystemen

persoonlijke bediening interfaces

rfid toegangscontrole

leefcirkels volgsystemen

gedragssignalering door intelligente

camera’s

Denk hierbij aan;

• Eén vast aanspreekpunt waar u A tot Z mee

regelt, voor, tijdens én na de beurs

• laagdrempelig deelnemen, gunstige ta-

rieven!

• Standaard een vaste internetaansluiting in

uw beurspakket

• Stroom op uw stand, evenals verdeeldoos

• Smakelijke en goed verzorgde catering ge-

durende alle beursdagen

• Een gezellige netwerkborrel voor standhou-

ders als afsluiting van succesvolle beursdagen

• Bovendien gratis parkeren voor standbou-

wers en standhouders en ook relevant voor

de vele bezoekers!

de beurS bezoeken?

Voor slechts € 35,- p.p. per dag is de beurs

te bezoeken. Partners van Stichting Smart

Homes, pers, en bezoekers in bezit van een

relatiekaart kunnen gratis het evenement

bijwonen. Een extra geste van de zijde van

Smart Homes als organisator van deze beurs:

koffie, thee, frisdranken, borrelhapjes, lunch

én parkeren zijn inbegrepen.

nieuWe criteria Smart HomeS aWard

uitreiking 20 noVember

grote aandacht voor de Smart Homes Award.

De uitreiking zal onder veel media aandacht in

de koepel plaatsvinden. Wij zijn benieuwd naar

uw gerealiseerde projecten en geven deze

de aandacht en erkenning die ze verdienen.

De jury, bestaande uit Willem van der Veere,

manager vakgroep Do-It van Uneto VNI, geja

langerveld coördinator AAl JP bij ZonMw

en Dick glaser, directeur HcX en voorzitter

Deventer Energiecoöperatie kijken vooral naar

de totstandkoming, samenwerking, commu-

nicatie en de bevindingen.

Stand reSerVeren?

Neem contact op met Yvonne van der Ven

[email protected]

aanmelden kan Via

www.beursdomoticaenslimwonen.nl

SticHting Smart HomeS

Nationaal Kenniscentrum voor Domotica &

Slim Wonen

Duizelseweg 4a,

5521 Ac Eersel

www.beursdomoticaenslimwonen.nl en

www.smart-homes.nl


noViteitenroute

Een duidelijk zichtbare noviteitenroute leidt

bezoekers langs bijzondere ontwikkelingen.

Niet alleen bezoekers worden gewezen op de

noviteitenroute. Ook zal Smart Homes zorgen

voor media-aandacht zodat nog meer mensen

geïnteresseerd raken in de laatste innovatieve

producten en diensten.

WorkSHopS

Bezoek vrijblijvend één van de veertigtal

presentaties/workshops waar professionals

het publiek deelgenoot maken van hun (toe-

komst)visie, (nieuwe) inzichten, huidige ont-

wikkelingen, concrete oplossingen en/of tech-

nieken. Op de beursvloer treffen bezoekers

diverse zalen om presentaties bij te wonen.

doelgroep

De Beurs Domotica & Slim Wonen is bedoeld

voor beslissers en beïnvloeders van een:

• Aannemersbedrijf

• Adviesbureau

• Architectenbureau

• Belangenvereniging

• Beveiliging

• consumenten

• Energiebedrijf

• Facilitaire dienst

• gehandicaptenzorg

• Ingenieursbureau

• Ict Diensverlener

• Interieurbureau

• Installateur

• Interieurontwerpers

• Investeringsmaatschappij

• Onderwijs

• Onderzoek

• Overheid

• Projectontwikkelaar

• Systemintegrator

• thuiszorginstellingen

• Vastgoed

• Woningbouwcorporatie

• Zorginstelling

StandHouder Worden?

Niet alleen de locatie, ook de simpele ‘all in’-

formule waarmee Smart Homes zich onder-

scheidt, maakt het voor u als standhouder wel

erg aantrekkelijk om deel te nemen!

Meldt u aan via www.beursdomoticaenslimwonen.nl


Als je techniek en domotica wilt verkopen, blijkt

een tot nu toe gangbare benadering vanuit

mannelijke waarden niet bepaald effectief.

“De toekomst is namelijk vrouwelijk, en de toekomst,

daar zitten we al midden in.” Gendermarketeer Erik

Schampers is stellig. Sinds enkele jaren heeft hij zich

gespecialiseerd in geslachtsgerichte marketing. Erik

Schampers is een mannelijke specialist in vrouwelijk

consumentengedrag. Met zijn adviesbureau Gender-

Marketing is hij gespecialiseerd in marketing voor (ver)

bouwen en wonen. Hij helpt aan de bouw gelieerde

overwegend mannelijk denkende organisaties om hun

productontwikkeling, marketing en verkoop effectiever

te maken door deze beter op de vrouwelijke beslis-

ser af te stemmen. Hij bezocht de Slimste Woning van

Smart Homes.

Smart Homes vroeg hem uiteen te zetten wat er zo spe-

cifiek is aan een man/vrouwbenadering en wat eenieder

die actief is in de slim wonen-markt er van kan opsteken.

“Vrouwen initiëren meer dan 80% van de woonverbete-

ringsprojecten en zijn voor meer dan 85% keuzebepalend.”

Dan hebben we het niet alleen over andere gordijnen in

huis, maar zij sturen ook de grote woningaanpassingen

aan. In een tijdperk waarin klantgerichtheid pure nood-

zaak is geworden voor productontwikkelaars, wordt het

volgens Schampers dus hoog tijd om de blik op het vrou-

welijke te richten. Oftewel, Was will das Weib eigenlijk?”

smart homes magazine gendermarketingSuSan VerHeij

EffEctIEVErE MArkEtInG DOOr bEtEr tE luIStErEnEr IS EEn VrOuWElIjkE WErElD tE WInnEn

WIE DE klAnt SErIEuS nEEMt, kOMt Al SnEl bIj DE VrOuW uIt. ZIj IS HEt nAMElIjk DIE VOOr 70 tOt 90 prOcEnt

DE bESlISSInG nEEMt AlS HEt GAAt OM AAnkOpEn. DAt GElDt OOk VOOr DE AAnScHAf Of VErbEtErInG VAn EEn

WOnInG En DE kEuZE VOOr DOMOtIcA. GEnDErMArkEtInG HOuDt ZIcH bEZIG MEt DE WEnSEn En bEHOEftEn

VAn DE VrOuWElIjkE cOnSuMEnt. nu klAntGErIcHtHEID En cO-crEAtIE DE nOrM WOrDEn In DE WOnInGbOuW

én VErbOuW kunnEn prODuctOntWIkkElAArS En bOuWErS HEt ZIcH SIMpElWEG nIEt MEEr pErMIttErEn OM

DOOf En blInD tE ZIjn VOOr Hun bElAnGrIjkStE DOElGrOEp, DE VrOuW. DE bOuW- En InStAllAtIEWErElD StAAt

nIEt ErG bEkEnD OM HAAr VrOuWVrIEnDElIjkHEID. DAt HEEft uItErAArD Z’n WEErSlAG Op DE prODuctEn En

DE MArkEtInG VAn DIE prODuctEn.

Smart HomeS magazine -mei 2013 9

Verkoop iS niet zo effectief

Het gegeven dat vrouwen veel kritischer en veeleisender

zijn dan mannen maakt het er allemaal niet eenvoudiger

op. Het verbaast niemand dat vrouwen gevoeliger zijn

voor sfeer, look and feel, veiligheid en of iets praktisch is.

Vrouwen maken emotionele keuzes. Mannen zijn meer

gericht op de prestatie en techniek: bits and bites en ego

bijvoorbeeld. In de domotica- en installatiebranche wor-

den de mannelijke argumenten prima uitgelegd, maar

wordt er voorbij gegaan aan de beslissende stem van de

vrouw des huizes. Hierdoor is de verkoop van domotica

aan particulieren lang niet zo effectief als deze zou kun-

nen zijn. Ook bij zorginstellingen en corporaties werken

veel vrouwen, waar nog vrij weinig op wordt ingespeeld.

“Om het verschil tussen een mannelijke en vrouwelijke

kijk op domotica te illustreren: Een muziekinstallatie als

voorbeeld. Veel mannen voelen zich aangetrokken tot

een installatie met veel knoppen en functies en soms

met grote luidsprekers met vooral veel power. Wanneer

hij gaat samenwonen met een vrouw wil zij die lelijke

dingen het liefste de huiskamer uit. Zij wil wel muziek,

maar dan zo dat de installatie en luidsprekers onopval-

lend in het interieur opgenomen zijn. Vrouwen hebben

juist de voorkeur voor een installatie die begrijpelijk en

makkelijk te bedienen is, ook met lange nagels.”

Een wereld van verschil die volgens Erik Schampers ook

op domotica en alle andere techniek van toepassing is.

Voor Erik Schampers is het zonneklaar. Echt luisteren

naar de klant, en dat is in de overgrote meerderheid van

de gevallen dus een vrouw, leidt tot betere producten

en een effectievere marketing. De verkopen nemen toe

en de kosten nemen af. Hij ontwikkelde een methodiek

voor co-creatie die uitgaat van vrouwelijke waarden en

vragen. “Mannen en vrouwen zijn gewoon anders. Dat

moet je ten eerste erkennen en vervolgens incorporeren

in je systeem als je vraagbewust wilt ontwikkelen samen

met de consument.”

uit ervaringen blijkt dat je daarmee sneller, goedkoper

en beter kunt ontwikkelen. Door in de productontwik-

keling meer uit te gaan van een vrouwelijke manier van

denken krijg je andere producten. De mannelijke manier

van denken is vanuit de techniek, waarbij de prestatie

belangrijker is dan het gebruiksgemak. Vrouwen willen

juist graag dat techniek het leven makkelijker maakt,

waarin gebruiks- en ook onderhoudsvriendelijkheid

belangrijker is dan de techniek.”

Volgens Schampers zijn veel organisaties zich niet be-

wust van de kansen die zij laten liggen en de fouten die

zij maken. “they don’t know what they don’t know. Ze

vertrouwen nog op verouderde marketingconcepten

die veelal gebaseerd zijn op mannelijk denken. Vrouwen

zijn voor meer dan 85% beslissend, maar 97% van de

marketing directeuren is nog steeds man. Het vraagt

lef van mannen om vrouwelijk te leren denken. Het lukt

hen thuis vaak al niet om hun vrouw te begrijpen,” grapt

hij met een serieuze ondertoon, “en een juiste vertaling

maken naar de zakelijke praktijk valt dan ook niet mee.”

marktonderzoek naar wat Vrouwen willen?

Het probleem van veel marketingmodellen en markt-

onderzoeken, zegt de marketingstrateeg, is dat ze

uniseks zijn. Seksedifferentiatie komt nauwelijks of

niet aan de orde in de opleidingen. Erik Schampers:

“Mannen zitten anders in elkaar dan vrouwen, dat

is simpelweg een biologisch gegeven. Een neder-

landse man heeft meer gemeen met een man uit

papoea nieuw Guinea dan met zijn eigen vrouw.”

De input die je bij marktonderzoek krijgt, is afhankelijk

van de vragen die je stelt. Daar gaat het al mis, want

in veel marktonderzoeken worden hoofdzakelijk man-

nelijke vragen gesteld. Wat vrouwen belangrijk vinden,

komt zo nooit boven tafel. Een meer vrouwelijke manier

van bevragen laat het kwantitatieve denken los. Voor

vrouwen is het niet het aantal applicaties dat domo-

tica mogelijk maakt belangrijk, maar of het praktisch

werkt, en vooral hoe. Een vrouw wil vooral een minder

ingewikkeld huis, waarin ze de verschillende taken die

ze op een dag heeft, kan combineren. begrippen als

vredig, harmonisch, met elkaar en levensloopbestendig

zijn daarbij belangrijk. Is het makkelijk te bedienen? en

hoe cliché ook; is het praktisch schoon te maken en te


onderhouden, kan het met één afstandsbediening, welke

problemen lost het op? Wat als het niet werkt? Dat zijn

vragen die voor vrouwen doorslaggevend kunnen zijn

en die tot een heel ander programma van eisen leiden.

Schampers: “Voor mannen is het heel simpel: een instal-

latie met 25 functies is beter dan een installatie met 10

functies. bigger is better. Dat zijn ook de waarden die

veel van de domotica verkopers communiceren; grootte,

aantallen, uitstraling. terwijl zaken als gevoel en beleving

voor 85 procent de aankoop bepalen, want dat zijn de

relevante waarden voor vrouwelijke gebruikers.”

waar de kanSen liggen Voor domotica?

Ik zie grote kansen voor domotica wanneer beter begre-

pen wordt wat vrouwen wensen, zegt Erik Schampers.

“Voor de groeiende groep ouderen zal domotica veel

gaan betekenen. Ze willen en moeten langer thuis blijven

wonen. Vergeet niet dat het merendeel van de ouderen

vrouw is. Vrouwen zijn thuis zo’n 85% beslissend in de

keuzes rondom wonen en zorg en zijn graag bereid

domotica hiervoor in te zetten. praat in middelen, niet

in termen als domotica. Ook bij zorginstellingen en

corporaties neemt de invloed van vrouwen toe. Maak

het hen makkelijk en inzichtelijk, biedt totaaloplossingen

en leer te communiceren in haar taal. laat haar ervaren

hoe domotica het leven eenvoudiger maakt. Zij zal u

belonen met een grote klantentrouw.” Vrouwen vertel-

len hun positieve ervaringen ook graag door. Iets wat

ingewikkeld over komt, roept scepsis op, geen verlangen.

Iets wat het leven handiger maakt, maakt een product

interessant. En dat mag best wat kosten. Zeker als het

tijdwinst in het gezin oplevert.

Hoe dit aan te pakken?

“niet alleen mannen zijn gecharmeerd van iemand

die belangstelling toont, maar vrouwen zijn daar

wel gevoeliger voor. Dus het begint met belangstel-

ling tonen, vragen stellen en laten ervaren hoe het

werkt, vooral aan de doelgroep, de eindgebruikers.

” toon op een beurs producten in plaats van technische

tekst op een rollup-banner. De gendermarketeer tipt

nog: “De inzet van vrouwelijke verkopers is nog branche-

vreemd, maar zal bijdragen aan het succes van domotica.

Vrouwen kopen graag van vrouwen! Een stand op de

Woonbeurs en zelfs de Huishoudbeurs, met vrouwelijke

adviseurs zal dit positief bewijzen. Met alles wat je daar

hoort en dus leert, adviseer ik om de websites en brochu-

res aan te passen.” Hij besluit met een krachtig advies:

”Verkopen aan vrouwen begint met het wegnemen van

de redenen om niet te kopen.”

Voor meer informatie www.gendermarketing.nl


Een van de vijf winnende concept komt van Luka Cras.

Deze studente ziet zich als Woonnomade 2020, al zal

zij in dat jaar wellicht afgestudeerd zijn en een andere

woonambitie hebben. “Ik ben student en weet nog niet

waar en hoe ik me ooit ga vestigen. Ik wil maximaal en

zo lang mogelijk van mijn vrijheid genieten. Ik vind het

wel belangrijk om mijn eigen huisje te hebben, met

mijn eigen spullen en een bepaalde mate van comfort.

Een huisje dat met me meereist dus. Een uitklapbare

containerwoning lijkt me ideaal: plug in and live. Waar

en hoe lang je maar wilt.”

maatScHappelijke trend

Uit de inzendingen werd één ding duidelijk: de behoefte

aan bijzonder maatwerk groeit. Ruimte, privacy en groen

blijven belangrijke waarden, maar woonconcepten die

zich moeiteloos voegen naar de individuele behoefte

van de bewoner geven een nieuwe dimensie aan de

wijk van de toekomst. Deze woontrend loopt in de pas

met de maatschappelijke verschuiving van bezit naar

gebruik, van kopen naar lenen. Samen delen van goe-

deren, of zelfs woonruimte (‘co housing’ zoals één van

de inzenders voorstelde) voorziet in de behoefte aan

duurzaamheid en sociale verbondenheid.

“Dit gaat een stap verder dan het delen van de auto

met meer gezinnen uit de buurt. Ook samen delen van

leefruimte biedt, nu er steeds meer eenpersoonshuis-

houdens komen, voordelen”, aldus de jury. “Werken,

ontmoeten, loungen, samen eten, collectief wonen met

privacy biedt volop perspectief. Voor jongeren, alleen-

staanden, maar ook voor de sterk groeiende groep senio-

ren. Het woongebouw van de toekomst biedt compacte,

maar complete appartementen en tegelijk ruimte voor

ontmoeting, gezamenlijke activiteiten en indien nodig

maatwerk in zorg.”

Opvallend was dat de inzenders naast een voorkeur voor

innovatieve, technische woonconcepten ook pleiten

voor behoud van bijvoorbeeld bouwkundige tradities.

Niet alles hoeft op de schop. Erkers, inbouwkasten met

veel ruimte en balkons aan minstens twee zijden van

het woonhuis mogen blijven.

Vakjury

De vakjury die de inzendingen beoordeelde bestond uit

Wouter van Wijnen (architect), Thore Fluit (projectont-

wikkelaar) en Frank Cox (makelaar). Ideeën worden, voor

zover mogelijk, uitgevoerd

in een toekomstig apparte-

mentengebouw in het Bos-

sche Paleiskwartier. De vijf

genomineerden ontvingen

een cadeaupas (€ 50) van

Ikea.

Alhoewel de wedstrijd is

gesloten, blijven ideeën

welkom. Goede sugges-

ties kunnen op het ideeën-

prikbord worden geplaatst

en/of gedeeld worden via

Facebook en Twitter.

Kijk op www.woon-

in2020.nl of

www.facebook.com/

woonin2020 of www.

twitter.com/woonin2020

smart homes magazineSuSan VerHeij

mEEREIzEND HUISjE ALS IDEE VOOR WONEN IN 2020mEEDENkEN OVER HET IDEALE WONEN IN DE TOEkOmST: IN ’S-HERTOGENBOSCH kON HET DE AFGELOPEN mAANDEN.

BV PALEISkWARTIER INITIEERDE EEN IDEEëNPLATFORm WAARBIj DEELNEmERS ALS CO-ARCHITECT mEEDACHTEN OVER

EEN NIEUWE WOONPLEk. mET DE BELOFTE DAT DE mEEST OPVALLENDE EN VERNIEUWENDE SUGGESTIES IN DE TOE-

kOmST DEEL UITmAkEN VAN EEN NIEUW ONTWERP VOOR HET PALEISkWARTIER, kWAmEN INzENDINGEN BINNEN. NIET

IN DE GEHOOPTE GROTE GETALLEN, WEL VAN HOOG INVENTIEF NIVEAU.

Vijf inzendingen zijn genomineerd Van de

ideeënwedStrijd en allen alS winnaar uit-

geroepen.

• Houd wat goed is in stand (borduur verder op

bewezen succes, leer van gemaakte fouten), in-

gezonden door Wilma de Wijs-van Oss

• Uitklapbare containerwoning (plug in and live,

een huisje dat meereist met de woonnomade),

ingezonden door Luka Cras

• Wonen in het groen (minder beton, meer bomen,

haal de natuur in huis), ingezonden door Ineke

Brunekreeft

• Co-Housing (bestem een deel van het appar-

tementengebouw voor ontmoeting, collectief

wonen), ingezonden door mirjam van Riel

• Wonen voor en door mensen (meer balans tussen

wonen, werken, recreatie en zorg) ingezonden

door Wim T. jansen


BUVA is een leverancier en producent op het ge-

bied van hang- en sluitwerk, toegangscontrole

en vluchtwegtechniek, woonhuisventilatie, hard-

glas ramen, aluminium profielen en glasvezelversterkte

kunststof onderdorpels voor zowel de woning- als de

utiliteitsbouw. Daarnaast is BUVA ook productontwik-

kelaar. Hun bouwproducten zijn in vele woningen en

gebouwen terug te vinden.

Hoe ziet BUVA de ontwikkelingen in de installatiemarkt

op dit moment?

Kees van Meel: “Als BUVA hebben we het meest van

doen met de ‘W-kant’ (W=werktuigbouwkundige,

red.) van de installatiemarkt en tenderen naar de

kant waar de E-installateur (E=elektrotechnische,

red.) actief is.”

Is dat de convergentie van beide kanten van de instal-

latiemarkt?

“Ja, in de producten komt steeds meer elektronica voor

en daar ontstaan de raakvlakken met de E-installateur.

Om een voorbeeld te geven: als wij een systeem met

toegangscontrole afleveren aan een klant, dan laten we

vooraf alle bekabeling aanleggen door de installateur.

BUVA doet dat vanzelfsprekend in nauw overleg met de

andere partners in een project.”

smart homes magazine PartnerrePortageYvonne van der ven, tHeo WubboltS

NEtWErKEN EN NEt WErKEN…NEtWErKEN EN NEt WErKEN…

AAN riEN WissE EN KEEs VAN MEEl, rEspEctiEVEliJK AlgEMEEN DirEctEUr EN prODUctMANAgEr ElEKtrOtEcH-

NiEK EN DOMOticA BiJ BUVA WOrDt VOOrgElEgD HOE ziJ tEgEN ONtWiKKEliNgEN iN DE MArKt AANKiJKEN. HEt

BEDriJf is gEVEstigD iN BArENDrEcHt EN siNDs 2007 pArtNEr VAN sMArt HOMEs.

Kees van meel rien Wisse


Zijn er ambities ook dit domein voor uw rekening te

nemen?

rien Wisse reageert hierop: “Nee, zeker niet. Onze kern-

competentie is toch wel het handelsbedrijf, dus het

toeleveren van de componenten. Bij het installeren

gebruiken wij ofwel vaste bekwame partners of leveren

aan de klant die het zelf laat installeren.”

Even voor onze beeldvorming. U bent met BUVA alleen

in Nederland actief of ook daarbuiten?

“Voornamelijk Nederland, maar we zijn ook in België en

Duitsland actief en tegenwoordig zelfs in polen. Onze

dochter rivusol, die zonneboilers maakt, opereert voor

90% op de Belgische markt. in Duitsland is BUVA suc-

cesvol met de in eigen huis ontwikkelde BUVA-isostone

glasvezelversterkte onderdorpel en dan vooral in de

kunststofmarkt.”

BUVA was standhouder op de Batibouw in Brussel.

“Ja, maar ook op de intersOlUtiON in gent (www.in-

tersolution.be), die een paar weken ervoor gehouden

werd. in ons land is de belangrijkste beurs De Bouw-

Beurs – eens in de twee jaar met zo’n tachtigduizend

bezoekers – uitsluitend voor professionals, terwijl op

bijvoorbeeld de Batibouw er jaarlijks zo’n driehonderd-

duizend mensen komen, voornamelijk particulieren.

Het geeft aan dat er een enorm cultuurverschil is tussen

beide (buur)landen.”

BUVA levert producten voor in de woning, voor in ge-

bouwen als ziekenhuizen en in de utiliteitbouw. In welke

sector is BUVA in het kader van de economische situatie

op dit moment, het meest actief?

rien Wisse vervolgt: “Wij zijn het sterkst in de woning-

bouw, verspreid over nieuwbouw en renovatie. Op dit

moment is dat een beetje aan het verschuiven. Dankzij

goede, in eigen beheer ontwikkelde producten, zijn

we zelfs sterk aan het oprukken in de utiliteitsbouw.”

En dan valt het woord ‘domotica’. Kees van Meel vult

aan: “Je moet dan denken aan automatisering en bij-

voorbeeld toegangscontrole. En dat is ook een bewuste

keuze om die markt van de utiliteitsbouw te betreden.

grootschalige projecten, maar ook kleinschalige, zoals

onderwijs en woon-zorgcomplexen. Daar zie je onze

utiliteitsbouwproducten hun toepassing vinden.”

Wat is uw mening over het opleidingsniveau in het tech-

nisch onderwijs?

Kees van Meel: “Wij hebben mensen die enorm met tech-

niek bezig zijn en die door de praktijk een hoop hebben

geleerd, maar kijk je naar bijvoorbeeld HBO-niveau dan

is de basis van wat ze geleerd hebben smal. Wel heel erg

gericht op de techniek, maar te weinig aandacht voor

de omgeving waar ze in komen te werken.”

rien Wisse vult aan: “Als wij mensen gevonden hebben

en waarvan wij zien dat ze potentieel hebben, leiden

we ze intern op voor passende functies. We hebben "


daar een eigen opleidings-

coördinator voor aange-

steld, welke zich fulltime

richt op de ontwikkeling

van onze medewerkers”

BUVA richt zich met thema-

bijeenkomsten op de instal-

lateur. Wat is het return of

investment?

rien Wisse: “Je weet nooit

precies wat het rendement

is. Net als dit het geval is met

een beurs: het laat zich raden. We zien wel dat het een

heel goed effect heeft. Op zo’n themabijeenkomst ko-

men mensen van verschillend pluimage: installateurs,

vertegenwoordigers van woningcorporaties en ook

architecten. Die kunnen natuurlijk ook onderling weer

netwerken terwijl zij een positieve indruk krijgen van

BUVA en vanzelfsprekend van onze producten. Begin

april hebben wij ook de ‘Dag van de installateur’ ge-

organiseerd, een informatieve dag volledig gericht op

de installateur. De bezoekers waren achteraf razend

enthousiast. Dus die investering verdient zich op termijn

zeker terug.”

Welke maatregelen zou het kabinet moeten nemen om

de bouwsector uit het slop te trekken?

rien Wisse ziet te weinig lichtpuntjes: “Het vertrouwen

in herstel van de economie is laag. De huizenmarkt is

dus slecht. Er zijn misschien een paar kleine lichtpuntjes

te ontdekken in de maatregelen die genomen zijn en

worden. Maar dat is te weinig, ze zijn niet effectief ge-

noeg. Bedenk wel dat de bouwsector een motor is van

de economie. Daar hangt zoveel mee samen. Er is teveel

negatieve publiciteit. Als de directeur van het cpB zegt

dat we wel op het dieptepunt zitten, is dat al heel goed.

Als je kijkt naar een bedrijf als BUVA, dan zijn we laat-

cyclisch; het duurt een tijd voor we het merken dat er

een opleving is. En dat geldt ook voor de hele installa-

tiemarkt. tot slot: hier zou ons kabinet veel meer kunnen

doen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een maatregel

van enkele decennia terug die gedaan is met de pre-

miewoningen.”

Heeft BUVA nog innovatieve producten – zoals bijvoor-

beeld de BuvaMatic en de SmartStream – op de tekentafel

liggen, of misschien al in een fase van productie?

Kees van Meel is enthousiast: “Ja, die BuvaMatic is al

van wat oudere datum, maar de smartstream is een

heel innovatief product. Daar hebben we de VsK-Award

voor gewonnen.”

rien Wisse: “Dit pakket breiden we momenteel uit.

Aan de smartstream wordt nu een kanalensysteem

toegevoegd, het flexstream-kanalensysteem, waarbij

bijvoorbeeld het geluidsniveau laag wordt gehouden

(30dB). Niet geheel toevallig is dat een nieuwe eis in

het bouwbesluit. Als eerste producent hebben wij een

totaalpakket maatregelen ontwikkeld om aan die eis

te voldoen, het BUVA geluid garantie pakket. Verder

denken we na om het gehele binnenklimaat van een

woning te kunnen gaan regelen, maar daarover kunnen

we op dit moment nog niet teveel zeggen. Woningen

worden namelijk steeds beter geïsoleerd, waardoor

de warmtevraag in de woning afneemt. theoretisch

gezien kun je in de toekomst een woning verwarmen

met een waxinelichtje. in 2020 moeten we – en dat is

een norm die door de overheid is vastgesteld – naar een

Epc (energieprestatiecoëfficiënt, red.) van 0.0! Een pas-

sieve woning, waar je geen energie meer aan toe hoeft

te voegen… Daarmee wordt de ventilatie ook steeds

belangrijker! Maar nog even terug naar de vraag: ook

op het gebied van toegangscontrole breiden we het

pakket uit en evolueren daarin.”

Graag blikken we met jullie vooruit. Hoe ziet BUVA de

toekomst op korte en middellange termijn?

rien Wisse besluit: “Op korte termijn is het een lastige

periode omdat we sterk aan de bouw gerelateerde pro-

ducten leveren. Op middellange termijn gewoon positief.

Een ding is zeker: er moet gebouwd worden en er gáát

ook gebouwd worden. BUVA is een van de bedrijven die

van de partij zal zijn. Wij zijn een sterk en solide bedrijf.

zo’n periode als deze wordt door ons ook benut om er

nog sterker uit te komen. Met automatiseren, met inno-

veren en productontwikkeling en met onderscheidende

producten. Dat moet/zal zich lonen.”

Voor meer informatie www.buva.nl


smart homes magazine nieUWs

op donderdag 21 maart 2013 opende de eer-

ste gira revox Studio in midden-nederland.

Het Veenendaalse installatiebedrijf Delektro

Comfort is de gira-partner waar particulieren

en bedrijven de luxe van intelligente techniek

zelf ervaren in een realistische woon-/werk-

omgeving. Het bedrijf maakt het met deze

studio mogelijk om over domotica in en om

woningen te praten en vooral zelf te beleven.

In deze modern ingerichte studio zijn de nieuw-

ste lijnen van Gira en Revox geïnstalleerd. In het

kantoor en de woon- en eetkamer van de studio

bestuurt de bezoeker film, internet, verlichting

én klimaatregeling. Dit kan via het grote touch-

screen van Gira of met de eigen iPad of iPhone.

Dit systeem is ook geïntegreerd in de high-end

oplossingen van audiospecialist Revox, waardoor

maar liefst 32 ruimtes van luisterplezier worden

voorzien vanaf centrale audiobronnen.

taStbare teCHniek

Jacob van Leeuwen, directeur van Delektro Com-

fort, licht het doel van de studio toe: “Je overtuigt

mensen tegenwoordig niet met een technisch

verhaal, mensen willen voordelen zien en het

liefst ook beleven. Met deze studio maken we

de techniek tastbaar, waardoor bezoekers zelf

het voordeel van domotica ervaren.” Doordat

de studio bij het pand van het ervaren instal-

beleef exclusieve domoticatoepassingen in een realistische omgeving

GIRa oPent DeRDe stuDIo In neDeRLanD

latiebedrijf zit, kan de bezoeker direct passend

advies opvragen bij producten waar hij in geïn-

teresseerd is. Zo is alle nodige informatie onder

één dak te vinden.

gira reVox

Gira verzorgt schakelaars, wandcontactdozen

en een breed spectrum aan elektrotechnische

installatiesystemen. Hierbij valt te denken aan

communicatietechniek, deurcommunicatie en

automatisering van verwarming, licht en jaloe-

zieën. De kwaliteit van Gira is te combineren met

de moderne en functionele high-end producten

van audiospecialist Revox. Deze integratie van

beide merken in slimme techniek zorgt dat ge-

bruikers vanuit één touchscreen, alle apparaten

kunnen bedienen.

De Gira Revox studio is op afspraak te bezoeken

aan de Kazemat 35 in Veenendaal. De studio

is ook toegankelijk voor projectontwikkelaars,

architecten en installatiebedrijven.

Delektro Comfort Delektro Comfort is onder-

deel van Delektro.nl. Dit elektrotechnische in-

stallatiebedrijf beheerst alle disciplines van de

elektrotechniek en realiseert installaties voor

(bedrijfs)panden en luxe woningen. De diverse

KIWa-certificeringen bewijzen de capaciteiten

van het bedrijf op gebied van gecompliceerde

toepassingen én basisinstallaties. De profes-

sionals van Delektro Comfort passen slimme

technologie zo toe, dat het dagelijks leven en

de manier van werken gemakkelijker en leuker

zijn. De eindgebruiker hoeft dus geen verstand

te hebben van techniek of domotica om de voor-

delen ervan te ervaren.

Meer informatie is te vinden op www.

delektro-comfort.nl.



Duotecno, fabrikant van domoticaproducten,

ziet een belangrijke oorzaak van de gebrek-

kige economische groei bij elektrotechnische

installateurs doordat zij niet meegroeien met

de nieuwe technologische ontwikkelingen.

Door de crisis worden er minder huizen ge-

bouwd en wordt er bespaard op extra’s in

en rond de woning. Bouwondernemingen

leveren woningen zo voordelig mogelijk op

en praten niet of nauwelijks met de eindge-

bruiker over mogelijkheden met betrekking

tot huisautomatisering. Hierdoor laten ze een

belangrijke kans lopen om een meerwaarde

te creëren voor het project en voor de eigen

onderneming. Domotica staat voor elektroni-

sche communicatie tussen elektrische toepas-

singen in de woning en woonomgeving. In

woningen kunnen zorgtaken, communicatie,

ontspanning en andere huiselijke bezigheden

door elektrische apparaten en netwerken ge-

makkelijker gemaakt. Domoticafabrikant Duo-

tecno ziet juist in deze tijd een enorme groei

InnoVatIe Is sneLste WeG uIt De CRIsIs

in domoticaprojecten en wil elektrotechnische

installateurs benadrukken om mee te groeien

en zich te specialiseren binnen het gebied

van huisautomatisering. Duotecno verzorgt

daarom voor installateurs gratis cursusdagen

om bekend te worden met de domotica van

Duotecno en de programmatie hiervan. na

de cursus kan de installateur zelfstandig aan

de slag met de domotica.

Informatie over deze cursus is te verkrij-

gen via [email protected]

Wonen In CIJfeRsnederland telt momenteel 7,1 miljoen huis-

houdens, waarvan 59% eigenaar-bewoner

is en het overige deel een woning huurt. De

verhouding tussen koop en huur is voor het

eerst sinds 1986 niet toegenomen. Het aantal

gereed gemelde nieuwbouwwoningen daalt

in 2014 naar een dieptepunt van 41.000 wo-

ningen. Dat meldt Woonkennis. Vanaf 2015

neemt het aantal gereedmeldingen weer toe.

onder invloed van het opgelopen woningte-

kort en de toenemende poel ongerealiseerde

verhuiswensen stijgt het aantal gereedmel-

dingen in 2018 naar circa 65.000 woningen.

Hierna vlakt het aantal gereedmeldingen weer

af tot onder de 60.000. Dat blijkt uit de rap-

portage ‘Bouwproductie in detail’, waarin de

bouwproductie tot 2020 in kaart is gebracht.

op de lange termijn lijkt er dus lichte verbe-

tering te komen. op de korte termijn is die

verbetering er vooral op het gebied van reno-

vatie. Zo’n 4% van de huishoudens was voor de

BtW-verlaging op arbeidskosten bij renovatie

nog niet van plan hun woning te renoveren,

maar gaat dat aankomend jaar toch doen. 22%

van de huishoudens met renovatieplannen

wilde eerst veel werkzaamheden zelf doen,

maar gaat nu toch gebruikmaken van profes-

sionals. De huishoudens hebben gemiddeld

een renovatiebudget van € 5.045. Dat biedt

perspectief voor de bouwen woonbranche.

traditiegetrouw reikt tVVL tijdens haar jaar-

vergadering de B.J. Max Prijs uit. Deze prijs

gaat naar een persoon die een studie of on-

derzoek op gebied van installatietechniek

heeft gepubliceerd op een voor alle geïnteres-

seerden toegankelijke wijze. Dit jaar ging de

onderscheiding naar twee personen, Ing. stan-

ley Kurvers en drs. Joe Leijten. De prijs bestaat

uit een geldbedrag van € 4.500 waarvan de

helft persoonlijk te besteden is en de andere

helft voor verder onderzoek in het vakgebied.

Daarnaast krijgen de winnaars een penning

WInnaaRs BJ Max PRIJs Van tVVL BeKenD

en oorkonde.

De winnaars van de

B.J. Max Prijs 2013

publiceren sinds

lange tijd regelma-

tig in nationale en

internationale vak-

bladen en spreken

tijdens nationale en

internationale congressen, workshops en se-

minars. Vanwege hun vele gezamenlijke publi-

caties en studies over de comfortbeleving van

mensen in gebouwen en de specifieke rol van

de robuustheid van gebouwen en installaties

daarin, heeft de jury de hen de eer gegeven.

Joe Leijten studeerde theoretische psycholo-

gie in utrecht. Hij is werkzaam bij de techni-

sche universiteit Delft, faculteit Bouwkunde,

afdeling Climate Design en bij apogeum Bin-

nenmilieu Consult te Gouda. Hij ontwikkelde

onderzoeksmethoden en beleidsadviezen in

opdracht van ministeries en de europese unie.

stanley Kurvers studeerde civiele techniek en

hogere veiligheidskunde. Daarna werkte hij

als binnenklimaatspecialist bij verschillende

arbodiensten. Hij werkte mee aan de ontwik-

keling van de adaptieve temperatuurgrenzen-

methode, een richtlijn voor het ontwerpen en

beoordelen van het thermisch binnenklimaat.

Hij werkt bij de afdeling Climate Design van

de faculteit Bouwkunde van de tu Delft en

via zijn eigen consultancybureau.

De B.J. Maxprijs is een blijk van waardering

voor vakgenoten die kans zien het resul-

taat van studie en onderzoek op een voor

alle geïnteresseerden toegankelijke wijze te

publiceren. De heer Max was tVVL’s eerste

voorzitter en eerste erelid van tVVL. Dit plat-

form voor mens en techniek bestaat sinds

1959. tVVL telt circa 1200 persoonlijke leden

en 500 bedrijfsleden uit de utiliteitsbouw en

installatietechniek.

Vlnr Ferry de Vries,

voorzitter tVVL,

stanley Kurvers, Joe

Leijten, Wim zeiler

juryvoorzitter.


tijdens het erasmus energy forum, dat op

21 juni in Rotterdam zal plaatsvinden, wordt

voor het eerst de erasmus energy Business

award uitgereikt. De erasmus energy Business

award gaat naar een persoon, organisatie of

bedrijf met een innovatief concept of business

model op het gebied van duurzame energie

dat het meeste bijdraagt aan de kwaliteit van

leven, zakelijk succes of duurzaamheid in het

algemeen. De winnaar krijgt tijdens het eras-

mus energy forum vijf minuten podiumtijd

om het voltallige publiek te informeren over

het winnende concept. Daarnaast wordt er

namens de winnaar 2.500 euro gedoneerd

aan het united nations foundation fonds voor

energie en Klimaat. onder de titel ‘Reinventing

the energy Landscape’ zullen opinieleiders uit

wetenschap, politiek en het bedrijfsleven hun

recente inzichten delen over de uitdagingen

van de toekomstige energievoorziening. e-

mobility en ‘smart homes’ staan daarbij cen-

traal.

Conferentievoorzitter dr. Wolf Ketter is we-

tenschappelijk directeur van het erasmus

Centre for future energy Business (onderdeel

van de erasmus universiteit Rotterdam), wat

aWaRD-uItReIKInG BIJ eRasMus eneRGy foRuM

een gezamenlijk initiatief is van Rotterdam

school of Management en erasmus school

of economics: “Dat de energievoorziening

meer duurzaam en decentraal zal worden

via windmolens en zonnepanelen thuis, is dui-

delijk. Hoe het aanbod op de vraag afgestemd

moet worden is echter de grote uitdaging.

Het balanceren van vraag en aanbod en voor-

spelbaarheid zijn daarbij kernopgaven. nu zal

antwoord op die vragen gegeven wordt vanuit

management-, ICt-, consumentengedrag-,

energieproductie- én politiek perspectief.

In de toekomst zal er bij veel wind, veel ener-

gie opgewekt worden. Het opslaan daarvan

is nog niet goed mogelijk. Het is dus zaak

om afnemers in tijden van een groot aanbod

door middel van lagere prijzen te stimuleren

om juist dan energie te verbruiken. Dat wil

je automatiseren en daar komen de smart

homes om de hoek kijken. Huib Morelisse (Ceo

van nuon) en Volker Beckers (voormalig Ceo

van npower) zullen met name op dat laatste

ingaan. tijdens het forum worden eveneens

de erasmus energy Business award en de eras-

mus energy science award uitgereikt.

www.rsm.nl/energyforum

solar nederland, de landelijke technische groot-

handel en siemens distributiepartner, heeft uit

handen van siemens Building technologies

de Gouden Brandmelder ontvangen als Best

Performing Partner 2012. solar is wereldwijd

de siemens-partner die de meeste melders

heeft verkocht sinds de introductie van het

brandmeldsysteem Cerberus Pro in 2009. De

internationale prijs werd uitgereikt in het kader

van de één miljoenste Cerberus Pro brandmel-

der die in europa over de toonbank ging. Cer-

berus Pro is intussen wereldwijd verkrijgbaar

via circa 700 partners. Doordat eind vorig jaar

ook in de Verenigde staten is gestart met de

verkoop, verwacht siemens al medio 2013 de

twee miljoenste brandmelder te kunnen leve-

ren. technische groothandel solar nederland

is distributiepartner van siemens sinds 2003.

soLaR ontVanGt GouDen BRanDMeLDeR Van sIeMens

remko teunissen van solar nederland (rechts) ont-

vangt de gouden Brandmelder van alex Driessen van

siemens Building technologies.

IRIDIuMMoBILe.nL VeRsteRKt Knx-netWeRK aLs Knx teCHnoLoGy PaRtneR

iRidiumMobile.nl, leverancier van high-

end visualisatiesoftware, is begin april als

Knx technology Partner lid geworden van

het Knx-netwerk in nederland. Het bedrijf

is zowel importeur als distributeur van de

software van iRidium mobile voor België en

nederland. Met de huidige versie 2.0 kunnen

installateurs en system integrators visualisa-

ties van woningen gebouwautomatisering

verzorgen voor alle grote operating systems,

waaronder Windows, ios, android en Macos.

Doordat iRidium mobile visualisaties creëert

voor praktisch alle grote domoticaprotocol-

len, waaronder Knx, neemt het bedrijf een

tamelijk unieke positie in. steeds meer in-

stallateurs en systemintegrators maken met

visualisatiesoftware zoals van iRidiumMobile.

nl de markt voor domotica begrijpelijk. Zij

spelen zo in op de vraag om helder te krijgen

wat domotica is en kan.

Het Knx-netwerk in nederland bestaat uit

diverse marktpartijen die allemaal op hun

manier bijdragen aan het uitbouwen van Knx

als dé standaard voor woningen gebouwau-

tomatisering. theo Derks, directeur-eigenaar

iRidiumMobile.nl: “er zijn meerdere markt-

partijen die wel iets met software voor één

of ander domoticaprotocol doen. sommigen

hebben een ios-app en een android-app

voor Knx of een ander domoticaprotocol.

iRidium mobile is echter van alle markten

thuis en ondersteunt daarom alle belangrijke

operating systems evenals alle belangrijke

domoticaprotocollen, waarin Knx uiteraard

een belangrijk deel voor haar rekening neemt.

Inmiddels zijn we bij zo’n 95% van de Knx-

installateurs bekend. We hebben in zeer korte

tijd zo’n kleine 200 installateurs opgeleid.”

Voor meer informatie

www.iRidiumMobile.nl



DoRMa WIJZIGt stRuCtuuR WeReLDWIJDDorma (leverancier van toegangssystemen)

past wereldwijd de bedrijfsstructuur aan.

Dit is een uitvloeisel van de ambitieuze

doelstellingen die het concern heeft ge-

formuleerd voor de komende jaren.

De interne aanpassingen zorgen ervoor

dat de onderneming de omslag maakt van

product- naar marktgerichtheid. fekke van

Dijk, regiodirecteur swissBenelux stelt: “We

zetten een belangrijke stap naar moderner,

opener en transparanter werken. tot voor

kort werkten we vanuit onze traditionele

productstructuur, waarbinnen onze pro-

ducten over vijf divisies waren verdeeld.

Dan kon het gebeuren dat een opdracht-

gever met meerdere specialisten van ons

te maken had voor een project. nu kiezen

we voor een benadering met één vast aan-

spreekpunt. Het productengamma omvat

deursluit- en glasbeslagtechniek, automati-

sche deuraandrijvingen, vluchtwegtechniek

en toegangscontrole.

Het Duitse familiebedrijf, gespecialiseerd

in premium toegangsoplossingen en bijbe-

horende service, heeft een uitstekend jaar

achter de rug. In het boekjaar 2011/2012

werd voor het eerst in de geschiedenis een

omzet gerealiseerd van meer dan 1 miljard

euro. De wereldwijde organisatieaanpas-

sing past in de ambities die Dorma heeft

geformuleerd. Zo wil het concern de omzet

in 2020 verdubbeld hebben. De vestiging

in nederland bevindt zich in Dodewaard.

Het St. elisabeth ziekenhuis in tilburg kan

circa 784.000 euro op jaarbasis besparen

door het verbeteren van apparatuur, een

nieuwe koelinstallatie en het aanjagen van

gedragsverandering. Dat blijkt het rapport

the green Quest. een initiatief van bnr

nieuwsradio, Het Financiële Dagblad en

gDF Suez-Cofely, waarover zorgvisie heeft

gepubliceerd.

Het adviesrapport, dat samengesteld is door

zes duurzaamheidsexperts, toont aan dat

milieuwinst goed gepaard kan gaan met

foRse BesPaRInGen oP GRoen In tILBuRGs ZIeKenHuIs

economische winst in de zorgsector. naast

de financiële besparing op energiekosten en

afvalverwerking, wordt de totale Co2-uitstoot

met 33,5 procent gereduceerd. ook de totale

hoeveelheid niet-recyclebaar afval wordt te-

ruggebracht naar 90 procent. Hiervoor moet

circa 2,3 miljoen worden geïnvesteerd. De

invoering vindt plaats in twee fases. De eerste

fase draait om gedragsverandering en opti-

malisatie. Door de huidige techniek optimaal

in te stellen en aan te passen met moderne

applicaties, kan het ziekenhuis na een inves-

tering van 130.000 euro, jaarlijks 280.000 euro

besparen. De besparingen worden ingezet om

de tweede fase te bekostigen.

Bij de tweede fase draait het om verlichting,

koeling, witte daken, zon- en windenergie

en energiewinning uit afval. De samenwer-

king met het st. elisabeth Ziekenhuis is de

eerste missie van the Green Quest, een ini-

tiatief van Het financieele Dagblad en BnR

nieuwsradio in samenwerking met Cofely

en GDf sueZ energie nederland. er komen

in eerste instantie drie missies met aan het

einde van de reeks een grote bijeenkomst om

‘best practices’ met soortgelijke instellingen

en bedrijven te delen.

De elektrotechnische groothandel in ne-

derland ziet toenemende kansen in de

groeiende markt voor woningen ge-

bouwautomatisering op basis van knx. De

groothandelsbedrijven Van egmond elek-

trogroothandel, elauma/Waagmeester,

Schuurman groothandel in elektrotechniek

en Solar zijn begin april toegetreden als

knx groothandelsPartners. Met de keuze

voor Knx kiezen zij voor een internationale

standaard.

Hoewel de nieuwbouwmarkt op dit moment

erg klein is en de partijen die daarin actief

zijn het lastig hebben, neemt het animo voor

woningen gebouwautomatisering toe. Dit

zien en merken de fabrikanten en importeurs

aan hun omzet van Knx-gecertificeerde pro-

ducten en aanverwante systemen. ook groot-

handelsbedrijven kunnen in deze groeiende

markt een rol vervullen.

Knx nederland biedt groothandelaren die

lid worden van het Knx-netwerk een stem in

het bestuur van de vereniging maar ook de

mogelijkheid om te participeren tijdens net-

werkbijeenkomsten van Knx nederland. naast

deze vier groothandels zijn dit jaar al drie

andere groothandelaren toegetreden. Dit zijn

oosterberg, technische unie en Rexel. naast

groothandelsbedrijven bestaat het Knx-net-

werk uit fabrikanten van Knx-gecertificeerde

producten maar ook fabrikanten en leveran-

Knx-netWeRK GRoeIt Met VIeR nIeuWe GRootHanDeLsciers van producten en systemen die met Knx-

systemen samenwerken, de zogeheten Knx

technology Partners. Door hun aansluiting

bij het netwerk kunnen Knx Groothandels-

Partners meehelpen om meer installateurs

en system integrators bekend te maken met

de Knx-producten.

op 18 juni dit jaar organiseert Knx nederland

zijn netwerkbijeenkomst waarbij een deel van

het middagprogramma zich specifiek richt op

vertegenwoordigers van groothandelsbedrij-

ven die zich bij het Knx-netwerk aansluiten.


Per april heeft theben nederland haar team

verdubbeld en openden ze een kantoor in

apeldoorn. De oprichting van theben ne-

derland is de kroon op een jarenlang succes:

al ruim zestig jaar is het Duitse theben in de

nederlandse markt present met haar scha-

kelklokken, thermostaten en schemerscha-

kelaars. edwin Hannink en Jos Jansen wisten

vanaf 2010 onbekende productgroepen van

theben, zoals beweging- en aanwezigheids-

melders, maar ook Knx bekendheid te geven

binnen de nederlandse markt. Het succes liet

niet lang op zich wachten en in 2012 vond de

eerste uitbreiding plaats, door Jerry Palstra bij

te zetten als extra buitendienstmedewerker.

Maar een buitendienst is zo sterk als de rug-

gengraat van een binnendienst. Het was voor

theben een logische stap een eigen verkoop-

kantoor in nederland op te richten. alexandra

Kuiper, arjan Kingma en atty Jager vormen de

binnendienst. Vanaf het apeldoornse kantoor

wordt het complete theben productassorti-

ment aangeboden.

tHeBen KantooR In neDeRLanD Is een feIt

De nederlander heeft zijn gezondheid voor

een belangrijk deel te danken aan een kwa-

litatief uitstekend, doch relatief eenvoudig

sanitair systeem. De drinkwater- en afval-

watersystemen in ons land behoren tot de

beste ter wereld. De sanitaire installaties in

gebouwen, die de systemen koppelen, moe-

ten aan strenge normen voldoen. Dat gaat

in het huidige bouwproces niet altijd even

gemakkelijk. De complexiteit van de sani-

taire installaties is in de afgelopen decennia

fors toegenomen. Die ontwikkeling zet zich

door als gevolg van meer vraag naar comfort,

energiebesparende deelsystemen en duur-

zaamheidaspecten. Deze factoren staan soms

op gespannen voet.

op 12 juni a.s. vindt in amersfoort de vierde

editie van het tVVL nationaal Congres sanitai-

re technieken plaats. onder leiding van dag-

voorzitter eric van der Blom, voorzitter van de

expertgroep sanitaire technieken van tVVL,

komen innovaties op gebied van sanitaire

technieken en legionellapreventie aan de orde

die mede de veiligheid van moderne instal-

laties bevorderen. De onderwerpen die deze

dag de revue passeren zijn vacuümriolering,

gescheiden vrijverval-rioleringssystemen,

legionellapreventie, alternatieve legionella-

beheerstechnieken, volledige ontzorging van

legionellapreventie en nieuwe rekenregels

voor collectieve leidingwaterinstallaties.

op de Hogeschool Windesheim in Zwolle

functioneert al weer enkele jaren een geschei-

den rioleringssysteem voor de inzameling van

geel water (urine). tegen welke problemen

is het facilitair management in de praktijk

aangelopen en welke maatregelen zijn getrof-

fen? Zaken die tijdens het symposium aan

bod komen.

tVVL is het Platform voor mens en techniek

en bestaat sinds 1959. tVVL is een kennis-

platform op het gebied van utiliteitsbouw en

installatietechniek in nederland en telt circa

1200 persoonlijke leden en 500 begunstigers/

bedrijfsleden.

toeneMenDe CoMPLexIteIt sanItaIRe InstaLLatIes nIet ZonDeR GeVaaR

om te zorgen dat vernieuwingen in de regio

stedendriehoek (apeldoorn, Deventer en Zut-

phen) sneller van de grond komen, gaan het

Innovatienetwerk en stedendriehoek onder-

neemt samen op in stedendriehoek Innoveert.

Beide organisaties zijn aanvullend aan elkaar:

het Innovatienetwerk houdt zich vooral bezig

met het koppelen van individuele bedrijven en

netwerkvorming en stedendriehoek onder-

neemt begeleidt innovatieprojecten. Bunde-

ling van krachten lag voor de hand. stedendrie-

hoek Innoveert richt zich op (mkb-)bedrijven

in de maakindustrie en kent als formule ‘voor

en door ondernemers’. De organisatie tracht

vernieuwingen en innovaties in en tussen

bedrijven te bevorderen. Dit doen zij door

contacten tussen bedrijven en netwerkvor-

ming te stimuleren. ook kan stedendriehoek

Innoveert behulpzaam zijn bij het creëren

van samenwerking tussen bedrijven. De or-

ganisatie gaat op zoek naar samenwerkings-

partners, helpt de ontsluiting van specifieke

kennis, begeleidt businesscases en denkt mee

over de financiering. Deze activiteiten worden

betaald door de regio stedendriehoek en de

provincies Gelderland en overijssel. steden-

driehoek Innoveert heeft mogelijkheden om

haalbaarheidsonderzoeken te financieren en

voor beperkte tijd projectleiders aan te stellen.

een voorbeeld van een geslaagd project van

stedendriehoek Innoveert is een innovatie bij

nefit Bosch in Deventer. In samenwerking met

Hollander techniek uit apeldoorn en ingeni-

eursbureau ergo-Design uit enschede werd het

mogelijk om een simulatiemodel van nieuwe

CV-ketels en de werkelijke productielijn aan

elkaar te koppelen. Daarmee kan nefit Bosch de

assemblage ononderbroken laten doorgaan,

ondanks dat het klantgestuurd zo’n driehon-

derd typen ketels maakt. Dit levert nefit Bosch

ongeveer een half jaar tijdwinst op bij het in

productie nemen van een nieuwe ketel.

InnoVatIenetWeRK steDenDRIeHoeK en steDenDRIeHoeK onDeRneeMt Gaan saMen

richard Demeijer (nefit Bosch), Douwe Bonnema (ergo-Design), herman sloff (nefit Bosch) en andré simonse van hollander techniek.



steeds meer apparatuur wordt tegenwoordig

via een usB-aansluiting opgeladen. Deze ma-

nier van opladen is niet alleen comfortabel,

maar ook milieuvriendelijker. aBB levert hier-

voor sinds kort speciale usB-contactdozen

van Busch-Jaeger. Deze nieuwe contactdozen

voor wandmontage kunnen met de meeste

schakelaarprogramma’s worden gecombi-

neerd. De producten, die compatibel zijn

met alle gangbare mobiele apparatuur, la-

ten zich combineren met bestaande instal-

laties. optimale veiligheid voor kinderen is

gegarandeerd.

Voor het opladen van apparatuur wordt

een aantal oplossingen geboden: een usB-

adapter, een laadstation met geïntegreerde

CoMfoRtaBeL oPLaDen VanuIt De WanDContaCtDoos

laadkabel en apparaathouder en een schuko/

usB-contactdoos. alle drie de varianten zijn

uitgevoerd met elektronische overbelastings-

en kortsluitbeveiliging.

De usB-contactdoos leent zich met een dub-

bele usB-laadaansluiting voor toepassing in

niet-gebruikte inbouwdozen. Het bijbeho-

rende centraalplaatje is leverbaar voor alle

schakelaarprogramma’s van Busch-Jaeger.

De geïntegreerde voeding biedt automatisch

de benodigde laadstroom. Met een passend

usB-kabeltje kan een grote diversiteit aan

eindapparatuur worden aangesloten en op-

geladen. Het bevat ook een usB-laadstation

met flexibele kabelaansluiting. Bij het opladen

van bijvoorbeeld de smartphone kan deze ook

op het laadstation worden geplaatst. Met een

laadstroom van 1400 ma leent het laadstation

zich ook voor bijvoorbeeld navigatiesystemen.

een praktische alles-in-een oplossing biedt de

schuko/usB-contactdoos. Hierin kunnen ge-

lijktijdig de gewone 230V en de usB-voeding

worden gebruikt. naast woningen leent deze

oplossing zich ook voor hotels, ziekenhuizen

en openbare omgevingen.

De fraaie afdekking van

het UsB laadstation met

geïntegreerde laadka-

bel dient als slipvaste

wandhouder voor mobiele

apparatuur.

somfy introduceerde in april een android

app voor het op afstand aansturen van het

hele huis. naast de reeds bestaande app voor

apple ios (iPhone, iPad) en de interface voor

de klassieke computer, is het nu dus ook mo-

gelijk op met een op android aangestuurde

smartphone zonwering, gordijnen, screens,

rolluiken of de garagepoort op een veilige

manier te beheren en automatiseren. op die

manier komt huisautomatisering ook bin-

nen handbereik voor gebruikers van android

smartphones. De combinatie van verhoogd

wooncomfort en verbeterde veiligheid zal

aanspreken. De gratis app werkt samen met

de box taHoma Connect, somfy’s draadloze

oplossing om alle geautomatiseerde oplos-

singen in en rond het huis te integreren en

op een gebruiksvriendelijke manier te bedie-

nen. taHoma is de schakel die je draadloos

via internet met je huis verbindt. De smart-

phone wordt de afstandsbediening. of je als

gebruiker nu thuis bent, op het werk of zelfs

op vakantie.

Met taHoma kunnen gebruikers ook ‘sce-

nario’s’ uitwerken en toepassingen aan hun

huis tegelijkertijd in beweging brengen op

een mobiele manier. op die manier kunnen

zonwering, gordijnen, rolluiken, verlichting,

garagepoorten automatisch en van op af-

stand bestuurd worden. Groot voordeel van

de aansturing van taHoma via de mobiele

app op android of apple ios is de terugkop-

peling naar de gebruiker toe. Is de opdracht

niet goed uitgevoerd, omdat een obstakel

bijvoorbeeld een rolluik of de garagepoort

blokkeert, dan zal de gebruiker op de smart-

phone hierover een melding krijgen.

Canon heeft haar productassortiment uitge-

breid met grootformaat smart Boards. Deze

intelligente en interactieve beeldschermen

stellen gebruikers in staat om, al dan niet op

afstand, met meerdere personen laagdrem-

pelig te vergaderen, ontwerpen en presente-

ren. Deze manier van werken vermindert de

reistijd, het aantal ontwerpfouten, kosten en

Co2-uitstoot, terwijl tegelijkertijd de produc-

tiviteit van medewerkers wordt verhoogd. Met

smart Boards kunnen organisaties eenvoudig

vergaderdocumentatie, BIM modellen (buil-

ding information modelling) en technische

tekeningen bespreken en daarop aantekenin-

gen maken. De beeldschermen werken met

automatische herkenning; wat er op wordt

geschreven met de bijbehorende pen, kan

direct in de applicatie gebruikt worden. Door

een open architectuur is integratie met be-

staande software mogelijk.

sMaRtPHone aLs nIeuWe afstanDs-BeDIenInG VooR Het HeLe HuIs

De UsB-contactdoos

leent zich met een

dubbele UsB-laad-

aansluiting bij uitstek

voor toepassing in

niet-gebruikte inbouw-

dozen, waarvoor zoals

hier de standaard tae-

afdekplaat kan worden gebruikt.

De sChUKo/UsB-contactdoos laat zich uitstekend

integreren met de Busch-Jaeger schakelaarprogram-

ma’s zoals hier met de reflex si (l.) of future linear (r.).

Canon KoMt Met GRootfoRMaat sMaRt BoaRDs


Vanaf 1 maart geldt een nieuwe eis voor de u-

waarde van ramen, deuren en kozijnen. In ePC

berekeningen is het niet langer toegestaan

om gevelelementen met een u-waarde hoger

dan 1,65 W/m2K op te nemen. Voor deur /

kozijn combinaties (ud-waarde) heeft dit grote

consequenties. Met de forfaitaire (standaard)

waarde van 2,0 W/m2K voor deuren kan niet

meer gerekend worden. De geïsoleerde on-

derdorpel is zelfs de enige manier om nog 54

mm houten deuren binnen de Bouwbesluiteis

toe te kunnen passen. Dit blijkt uit berekenin-

gen die Limuco Hout- en Gevel expertise voor

BuVa heeft gemaakt. De ufr waarde varieert

tussen 0,86 en 0,93 W/m2K waardoor de on-

derdorpel toepasbaar is in Passief kozijnen

en andere energiezuinige kozijnconcepten.

op www.buva.nl vindt u een eenvoudige re-

kentool waarmee u de ud-waarde kunt bere-

BuVa Isostone onDeRDoRPeL KLaaR VooR aanGesCHeRPte BouWBesLuIteIs u-WaaRDe

kenen voor uw project. Met het selecteren van

een aantal opties en invullen van de u-waarde

van de deur berekent u in een handomdraai

de ud-waarde van de combinatie deur / kozijn

/ onderdorpel. Deze waarde kunt u gebruiken

in de ePC berekening met een ePC reduc-

tie, die kan oplopen tot 0,03, tot gevolg. De

geïsoleerde BuVa Isostone onderdorpel is

KoMo geattesteerd en per direct leverbaar.

De twee luchtkamers in de onderdorpel zijn

gevuld met hardschuim, waardoor de isolatie-

waarde nog verder toeneemt. Het element is

gemaakt van het oersterke glasvezelversterkte

kunststof.

De consequenties voor kunststof kozijnen in

combinatie met de Isostone onderdorpels

worden nader onderzocht. De resultaten wor-

den binnenkort door BuVa gepresenteerd.

Voor meer informatie www.buva.nl

LoCHeMeneRGIe KIest VooR eneCo

De lokale energiecoöperatie Lochemener-

gie en energiebedrijf eneco gaan intensief

samenwerken. Voor de klanten van Loche-

menergie betekent het dat ze – na het fail-

lissement van hun oude leverancier trianel

– kunnen overstappen op duurzame energie

van eneco. Daarnaast gaan eneco en Loche-

menergie samen optrekken bij de realisatie

van duurzame lokale energieprojecten van

de coöperatie in Lochem en omgeving. Daar

is een grote rol voor de leden weggelegd.

Bovenop de korting, ontvangt Lochemenergie

een vergoeding van eneco, als steun in de

rug voor de opbouw en professionalisering

van de coöperatie. Deze vergoeding loopt op

naarmate het aantal deelnemende leden toe-

neemt. Lochemenergie is één van de proeftui-

nen van het Innovatieprogramma Intelligente

netten (IPIn) van agentschapnL. In dit kader

gaat eneco de coöperatie Lochemenergie

helpen bij het verrekenen van grootschalig

lokaal opgewekte zonne-energie voor indivi-

dueel gebruik. ook is aandacht voor elektrisch

vervoer meegenomen in de samenwerking:

Gedurende de samenwerking wordt door

eneco aan Lochemenergie een laadpaal en

een elektrische auto ter beschikking gesteld.

De collectieve

zonnepanelen-

actie van natuur-

monumenten en

energieleveran-

cier Greenchoice

in april startte, is zo’n groot succes dat al bin-

nen twee weken de hoogst mogelijke korting

voor deelnemers werd bereikt. Doel is geza-

menlijke inkoop om zo voordelig mogelijk

zonnepanelen in te kopen. Van de 10.000

panelen die in deze eerste ronde beschik-

baar zijn, is binnen een week driekwart ver-

geven. De helft was nodig voor de maximale

korting. Greenchoice en natuurmonumenten

energiemeten in kleine ruimtes is lastig.

Daarom brengt fortop de nieuwe RM27 op

de markt. Dit is een doorbraak in het meten

van energieverbruik in kleine groepen tot

63a. Met een breedte van 27mm en een

steek van 17,5mm is deze stroomtrafo de

kleinste in zijn soort. De RM27 is voorzien

van een geïntegreerde uitneembare con-

nector met Wago CaGe- CLaMP® veerdruk-

klemmen. De trilling- en schokbesten-

digheid is uitermate groot en de interne

vergrendeling voorkomt het onbedoeld

losschieten van de connector. De RM27 is

voorzien van stapelbuttons. Hiermee is het

mogelijk de compact trafo om-en-om als

legosteentjes aan elkaar te monteren. De

afstand die tussen de openingen ontstaat

is dan precies 1 module breed (17,5mm).

Zo ontstaat de mogelijkheid de stroom-

transformatoren netjes te monteren op

installatie-automaten. De overzethoudin-

gen zijn 35/1a en 64/1a en het beschikbare

vermogen van 0,2Va is ideaal geschikt voor

aansluiting aan de moderne energiemeters.

Run oP CoLLeCtIeVe InKooP natuuR-MonuMenten en GReenCHoICe

werken sinds eind 2012 samen onder de noe-

mer natuurKracht om ‘de natuur als bron van

energie te koesteren en beschermen’. Via de

samenwerking worden aan de ene kant de

leden van natuurmonumenten ondersteund

bij energiebesparen en zelf energie opwek-

ken. aan de andere kant worden klanten

van Greenchoice in contact gebracht met de

natuurbeschermingsprojecten van natuur-

monumenten. Het gezamenlijk inkopen van

zonnepanelen is het eerste concrete project

van natuurKracht. ook organiseert natuur-

Kracht gratis informatiebijeenkomsten. Dat

de stroom uit nederland komt is van groot

belang om aan de duurzaamheidsdoelen van

ons land bij te dragen.

KLeInste stRooM-tRafo ooIt


Dick Glaser – voor de lezers van Smart Homes

Magazine en relaties van de Stichting Smart

Homes wellicht geen onbekende – heeft als

voorzitter van de jury van de Smart Homes Award tij-

dens de Beurs Domotica en Slim Wonen die op 21 en 22

november 2012 plaatsvond in het Evoluon te Eindhoven

de award uitgereikt aan stichting tanteLouise-Vivensis

uit Bergen op Zoom. Smart Homes Magazine besteedde

daar in uitgave 1/2013 aandacht aan. Daarnaast is Dick

Glaser initiatiefnemer en oprichter van de Deventer

Energie Coöperatie U.A. waar hij momenteel voorzitter

van de Raad van Advies is (met o.a. drs. Jan Terlouw en

prof. dr. Jon Kristinsson) en vervult hij daarnaast nog

tal van functies en commissariaten. Smart Homes ging

bij hem op bezoek; een man met een duidelijke en

uitgesproken visie.

a++

Enkele jaren geleden waren de plannen voor de bouw

van een nieuwe woning in een hele specifieke, kleine

wijk van Deventer gericht op comfort. “Toen ik twee

jaar geleden 65 werd, besloten mijn vrouw en ik, om

ons huis energieneutraal te maken. Dat heeft uiteinde-

lijke geleid tot een A++ labeling en dit houdt ‘energie

leverend’ in. In onze stad – van bijna honderdduizend

inwoners – zijn er slechts drie woningen die dat ook

zijn, maar ons huis is het enige dat dit door renovatie

verkregen heeft”, zegt Dick Glaser niet zonder trots.

smart homes magazine interview/bezoektHeo WubboltS

GEWETEnSVoL oMGAAn MET EnERGIE

WARMTE, LICHT, WATER En ALLES WAT MET

onS DAGELIJKS LEVEn TE MAKEn HEEfT, IS

op DE EEn of AnDERE MAnIER In RELATIE

TE BREnGEn MET EnERGIE. ELKE DAG, IE-

DER UUR. JE STAAT ER nIET ALTIJD BIJ STIL,

MAAR onTWIKKELInGEn op ALLERHAnDE

TERREIn VRAGEn ER WEL oM DAT WE onS

ER STEEDS MééR VAn BEWUST ZIJn GEWE-

TEnSVoL oM TE GAAn MET DIE EnERGIE.

EEn GESpREK MET DICK GLASER.


“De andere twee woningen zijn nieuwbouw en dan is

het gemakkelijker ze energieneutraal te maken. In een

andere de wijk, de Vijfhoek ook hier in Deventer, staat

overigens een woning waarbij de menselijke warmte

alleen al voldoende is…”

SerieuS?

“Ja, de techniek gaat al zover dat wij in staat zijn om

huizen en gebouwen dermate goed te ontwerpen dat

dit kan. ook domotica speelt in deze ontwikkeling een

zeer belangrijke rol. Weliswaar zie je bijvoorbeeld dat

domotica zich nog voornamelijk richt op de zorgsector

maar domotica is ook onmisbaar in woningen, bedrijven

en kantoren en de integratie met energiemanagement.

Dan kom je op het terrein van zogenaamde ‘smart grid’.”

Is dat het punt waarop je de mens op kunt ‘triggeren’?

Licht aarzelend en peinzend reageert Dick Glaser. “Ja!

Je kunt op twee manieren naar duurzaamheid kijken: je

hebt de gebruikerskant met besparing en optimalisatie

van energiegebruik terwijl van overheidswege geke-

ken en gemeten wordt naar de gevolgen daarvan: een

afnemende Co2 uitstoot. Vraag je aan iemand of hij of

zij aan dit laatste wil meewerken, dan krijg je weinig of

geen instemming, maar als gaat het over minder geld

uitgeven, dan zijn ze wel geïnteresseerd.”

open innovatie

Dick Glaser laat tijdens het interview het begrip ‘open

innovatie’ vallen. Reden om nadere uitleg te vragen.

“open sourcing en open innovatie betekent dat het

eindproduct van ons allen is en de oplossing van overal

komt. open sourcing is van iedereen, je kunt immers

op internet alles vinden… Wat heb je aan kennis als je

het niet kunt delen? Wat domotica op dit moment naar

mijn mening nog veel te veel doet, is intern gericht

kijken naar een ‘push-strategie’ (aanbodgericht). Wat ik

graag zou willen is dat domotica switcht naar een ‘pull-

strategie’ (vraaggericht). Domotica moet modulair op

te bouwen zijn en te integreren met andere systemen

(zoals bijvoorbeeld Wifi, GpS, LED enz.). We praten over

smart, maar wat is dat eigenlijk? Vertaald is het natuurlijk

slim, maar in mijn optiek ‘samen meer aandacht voor

renderende technologie’.” Een mooi acroniem… “Ja, sa-

men én renderend! Als je dat kunt doen, denk ik dat de

techniek ondergeschikt is geworden aan de markt en

dat is waar we naar toe willen. Het moet zo zijn dat wij

produceren wat u vráágt, om het nog maar eens anders

te formuleren.”

lammerSWeg

primair doel van het bezoek was natuurlijk met eigen

ogen te zien welke maatregelen en producten er voor

hebben gezorgd dat de transitie van ‘comfortabel’ naar

‘A++-labeling’ werd gerealiseerd in huize Glaser. Ik hou

Dick Glaser het lijstje voor dat op de site – zie onderaan

dit artikel – is te zien en loop met hem naar buiten. na-

tuurlijk vallen de zonnepanelen op het dak onmiddellijk

op. Boven de aangebouwde garage staat een warmte-

pomp voor de verwarming en koeling. Dick Glaser laat

met veel enthousiasme mij verder het hele huis ook

van binnen zien. Soms zijn het kleine aanpassingen die

niet direct zichtbaar zijn, zoals een terugslagklep in de

afzuigkap, maar de Co2-sensor voor de bediening van

de MV box (ventilatie) bijvoorbeeld heeft een plaatsje

op een meubel tegen de muur gekregen. ook de mon-

tage van elektronisch geregelde gelijkstroom- in plaats

van wisselstroommotoren in diverse systemen hebben

bijgedragen aan de energiebesparing.

“In mijn optiek is een bespaarde kWh goedkoper dan

welke, ook groen, opgewekte kWh dan ook.” Dus wat

moet je doen volgens Glaser? “Isoleren! Zo zijn alle ra-

men in onze woning voorzien van warmtewerende folie.

Er is aan de noordzijde een pui met gecoat triple-glas

aangebracht en ook de hele vloer is aan de onderzijde

extra voorzien van ‘Tonzon’, een aluminiumfolie dat een

sterk isolerende werking heeft.”

afSluitend

“Wat ik graag zou willen in de domotica, als visie, is dat

er een integratie komt tussen het meten en regelen wat

op dit moment nog het geval is, naar het management

ervan. Systemen moeten integreren!”

Dick Glaser laat het voor wat betreft zijn aanpassingen

aan het huis er niet bij zitten. Zijn enthousiasme en

energie reiken veel verder dan zijn eigen voordeur, ge-

zien de activiteiten die hij nog aan het ontplooien en

ontwikkelen is in Deventer en daarbuiten, maar daarvoor

zou ik hem graag nog eens willen bezoeken. Mij impo-

neert vooral het staatje van het energieverbruik en de

maatregelen die genomen zijn evenals de producten

die zijn ingezet om dit alles te realiseren.

Voor meer informatie

www.deventerenergie.nl/

deventer-energie-cooperatie-u-a-van-start

www.huisvolenergie.nl/woningen/

vrijstaande-woning-met-garage./

Co2-sensor

warmtepomp voor verwarming en koeling


Denken in oploSSingen

Het thema loopt als een rode draad door het inhoudelijk

programma van congressen, seminars en workshops.

Michiel Nijhuis vervolgt: “De bezoeker kan met eigen

ogen de productinnovaties van exposanten bekijken.

Daarnaast worden oplossingen geboden voor veel voor-

komende vraagstukken.”

Het denken in oplossingen is meer dan ooit van belang.

De klant is op zoek naar een oplossing. De economie,

ketenintegratie en productontwikkelingen zoals LED, do-

motica en smartgrids maakt dat de markt snel verandert.

“Voor de installateur is het van belang om continue de

kennis bij te spijkeren. Hij moet kunnen inschatten wat

hiervan de impact is op zijn bedrijf of werk”, aldus Nijhuis.

Denken in oplossingen is één van de invalshoeken op

Elektrotechniek. Dit onderwerp komt uitgebreid aan bod

in de E-future Arena. Hier vinden dagelijks prikkelende

sessies met keynote sprekers, debatten, seminars en

rondetafelgesprekken plaats over actuele onderwerpen.

Smart HomeS Domotica-paviljoen

Uiteraard zal Smart Homes ook weer aanwezig zijn met

een speciaal Domotica-paviljoen. Voor partners van

Smart Homes is het een uitgelezen kans om zich tijdens

deze VNU-beurs te profileren als specialisten op het

gebied van kwalitatieve technologische ontwikkelingen.

“Voor onze partners is het absoluut een toegevoegde

waarde om zich gezamenlijk te presenteren met Smart

Homes als nationaal kenniscentrum domotica en slim

wonen. Samen kunnen we de onderscheidende aspecten

tonen van domotica en slim wonen,” zegt Corien van

Berlo, directeur van stichting Smart Homes “Niet voor

niets wordt, naast de organisatie van onze eigen Beurs

Domotica & Slim Wonen die jaarlijks in november plaats

vindt in Eindhoven, samengewerkt met VNU Exhibiti-

ons.” Het zijn gerenommeerde beurzen waar een goede

vertegenwoordiging staat van bedrijven en instellingen

uit die sectoren, en waar tevens echt geïnteresseerde

bezoekers komen.

Het Domotica- paviljoen biedt plaats voor ‘mini’-stand-

houders tegen een gunstig tarief. Het Domotica-pavil-

joen zal voor bezoekers het trefpunt zijn waar zij worden

voorzien van informatie en nieuws over domoticapro-

smart homes magazine Beursnieuwslonneke lepelaarS

‘SLiMMEr SAMEN WErkEN’ THEMA ELEkTroTECHNiEk 2013‘SLiMMEr SAMEN WErkEN’ iS HET THEMA

VAN ELEkTroTECHNiEk 2013. “WE HEB-

BEN MEEr pArTijEN UiT DE MArkT gE-

VrAAgD WELkE THEMA’S ACTUEEL zijN iN

DE BrANCHE. DiT oNDErWErp kWAM DUi-

DELijk NAAr VorEN ALS HoofDTHEMA”,

ALDUS VNU ExHiBiTioNS projECTMA-

NAgEr MiCHiEL NijHUiS. “HET gAAT DAN

oVEr ‘SLiMMEr SAMEN WErkEN’ iN DE

BrEEDSTE ziN VAN HET WoorD: TUSSEN

VErSCHiLLENDE SySTEMEN EN TECHNiE-

kEN, TUSSEN SECTorEN EN SAMENWEr-

kiNg iN DE kETEN. BEDrijVEN WErkEN NU

EENMAAL STEEDS MEEr SAMEN. HiErMEE

kUN jE jE BEDrijf STErkEr MAkEN, MET

NAME iN DEzE TijD.” DE VAkBEUrS ELEkTroTECHNiEk ViNDT pLAATS VAN 30 SEp-

TEMBEr ToT EN MET 4 okToBEr 2013 iN DE jAArBEUrS iN UTrECHT.


ducten en -diensten. interesse? Neem contact op via

[email protected].

Drie pijlerS

Elektrotechniek heeft dit jaar een nieuw logo dat beter

aansluit bij de drie pijlers van de beurs: installatie – in-

dustrie – energie. De ‘installatie’ gaat over verlichting,

domotica, schakel- en installatiemateriaal, laag- en mid-

denspanningsmateriaal. ‘industrie’ gaat over industriële

elektronica, automatiseringssystemen, sensoren, meet-

en regelsystemen, elektrotechnische apparatuur, elektri-

sche aandrijvingen en robotica. En bij de pijler ‘energie’

draait alles om energietechnieken/infra, midden- en

hoogspanningsmateriaal, kabels, verbindingsmoffen,

eindsluitingen en meetmethodiek.

over De beurS

Elektrotechniek richt zich op de elektrotechnisch instal-

lateur en de industrie. op de beurs worden nieuwste

systemen, technologieën en producten op het gebied

van onder meer industriële elektronica, meet-, regelen

bedieningsapparatuur, installatiemateriaal, verlichting,

bekabeling, gebouwbeheersystemen, zonne- en alter-

natieve energie, industriële automatisering en domotica

gepresenteerd. kennisuitwisseling door middel van con-

gressen, seminars en workshops staat centraal.

Meer informatie over Elektrotechniek 2013 is te vin-

den via www.elektrotechniek-online.nl

JAARBEURS UTRECHT30 SEPT. T/M 4 OKT.

SLIMMERSAMENWERKEN

ZET DEZE

VAKBEURS

NU VAST IN

UW AGENDA

Meer info: www.elektrotechniek-online.nl


Om alle relevante invalshoeken te belichten, wer-

den deelnemers uitgenodigd met verschillende

beroepsachtergronden, waaronder fabrikanten

van domotica, systemintegrators, beleidsmedewerkers

van zorginstellingen, maar ook een thuiswooncoach,

zorgverzekeraars en vertegenwoordigers uit het on-

derwijs. In deze multidisciplinaire teams werd vanuit de

verschillende perspectieven gediscussieerd over huidige

trends die zich afspelen in de zorgmarkt. In het tweede

deel van de workshops werd het geïntegreerde COPD-

programma onder de loep genomen: de deelnemers

evalueerden de nieuwe aanpak, en formuleerden kansen

en bedreigingen voor de toekomst.

nieuwe kanSen

Tijdens de workshops werd duidelijk dat technologie in

de zorg veel nieuwe kansen biedt om het hoofd te bieden

aan de maatschappelijke veranderingen van vandaag.

Eén van de aanwezigen verwoordde het als volgt: “Door

de vergrijzing en personeelsafname in de zorg zijn we

genoodzaakt om techniek in te zetten.” De komende

vijf jaar zal het percentage ouderen inderdaad flink

toenemen, en tegelijkertijd zal het personeelsbestand

afnemen. Om de zorg voor alle cliënten – waaronder

veel ouderen en chronisch zieken – te waarborgen, zal

techniek een ondersteunende rol moeten spelen. Patiën-

ten en zorgverleners staan hier echter niet allemaal voor

open. Zo omschreef een andere deelnemer de scepsis

bij de zorgmedewerkers: “In plaats van op te treden

als ambassadeur van technologische mogelijkheden,

bieden zorgmedewerkers vaak weerstand. Ze vinden

digitale zorg te complex voor ouderen en zien het vaak

als koud en afstandelijk.”

Moeten zorgprofessionals of experts in domotica wel

bedenken wat de cliënt kan en/of wil? Kunnen cliënten

zelf beslissen of ze gebruik willen maken van techniek,

of moeten zij er toe worden verplicht? Tot nu toe mag

iedereen zelf kiezen of hij wel of niet gebruik wenst te

maken van zogeheten eZorg (elektronische zorg). Of

deze vrijheid in de toekomst zo blijft, is maar de vraag.

Cliënten in een verzorgingshuis zijn namelijk voor de

maatschappij fors duurder dan diegenen die met behulp

van zorgtechniek langer thuis wonen. Zorgverzekeraars

en -organisaties zullen daarom aansturen op langere

zelfstandigheid en de inzet van efficiëntere zorg.

Naast een flinke kostenbesparing en een verhoogde effi-

ciëntie worden nog meer voordelen verwacht dankzij het

gebruik van techniek binnen de zorg. Eén van de aanwe-

zigen haalde het volgende voorbeeld aan: “De geestelijke

gezondheidszorg reduceerde het aantal opnames met

40% door het gebruik van een videosysteem. De cliënt

neemt makkelijker contact op met de zorgverlener,

waardoor achteruitgang in een vroeg stadium wordt

smart homes magazine onderzoekanouk goverde en wil rijnen

WaT Is DE rOl vaN TEChNIEK IN TOEKOMsTbEsTENDIgE ZOrg?IN hET KaDEr vaN hET EurOPEsE ONDErZOEKsPrOjECT INDEPENDENT hEEfT sTIChTINg sMarT hOMEs DrIE WOrK-

shOPs gEOrgaNIsEErD OvEr TrENDs IN DE ZOrg. IN DIT PrOjECT WOrDEN ICT-DIENsTEN ONTWIKKElD, gEbuN-

DElD EN gETEsT MET als DOEl DaT OuDErEN EN ChrONIsCh ZIEKEN laNgEr ZElfsTaNDIg ThuIs KuNNEN WONEN.

hET PrOjECT WOrDT uITgEvOErD OP ZEs vErsChIllENDE lOCaTIEs vErsPrEID OvEr hEEl EurOPa. IN DE slIMsTE

WONINg vaN NEDErlaND ONTvINg sMarT hOMEs afgElOPEN WINTEr DrIEMaal EEN KlEINE grOEP MENsEN DIE

aCTIEf ZIjN IN DE WErElD vaN TEChNOlOgIE EN ZOrg.

independent in praktijk

het Independent-project heeft als doel het ontwikkelen en testen van een geïn-

tegreerde set van ICT-gebaseerde diensten ter ondersteuning van het zelfstandig

wonen door ouderen. Independent richt zich op het toepassen en testen van een

digitale infrastructuur ter ondersteuning van deze trans-sectorale ondersteuning.

Independent maakt zoveel mogelijk gebruik van bestaande technologie. Ter ver-

lichting van beperkingen waarmee ouderen geconfronteerd worden, zoals COPD,

hart- en vaatziekten en beginnende dementie, wordt op zes locaties in Europa een

set van diensten getest. In Nederland richten Topsupport en smart homes zich op

geïntegreerde eZorg voor COPD-patiënten in de regio Eindhoven. Topsupport is

het medisch sportgezondheidscentrum van het st. anna Ziekenhuis in geldrop.

via een live video-verbinding met een fysiotherapeut kunnen COPD-patiënten

vanuit huis een online beweegprogramma volgen. hun fysieke activiteit en zuur-

stofgehalte worden op afstand gemonitord en kunnen automatisch toegevoegd

worden aan een elektronische patiëntendossier (EPD). Met dit geïntegreerde

zorgprogramma moet het aantal exacerbaties (toename van de ziektesymptomen)

en ziekenhuisopnames bij COPD-patiënten worden gereduceerd, waardoor de

levenskwaliteit sterk toeneemt.


geconstateerd, en men sneller kan overgaan tot actie.

bovendien voelen mensen zich minder geïsoleerd door

regelmatig videocontact.” Niet alleen voor de cliënten

kan het een voordeel zijn, ook voor de zorgverleners

zelf: doordat zij minder vaak naar de cliënt hoeven te

reizen, kunnen zij efficiënter werken.

BeHeer je eigen gegevenS

Naast zorg op afstand, zijn er ook technische mogelijk-

heden om enerzijds de communicatie tussen de verschil-

lende zorgverleners onderling, en anderzijds de com-

municatie met de cliënten efficiënter te laten verlopen.

Een goed voorbeeld hiervan is een patiëntenportaal. In

zo’n portaal hebben zowel zorgprofessionals, mantel-

zorgers als cliënten inzage in de medische gegevens

van de patiënt. Ook staan er open aanmerkingen van

de zorgverleners en geplande afspraken in vermeld.

voor zover cliënten daartoe in staat zijn, beheren zij

zelf hun medische gegevens, en bepalen zij voor wie

deze gegevens toegankelijk zijn. Een dergelijk portaal

verhoogt de betrokkenheid en verantwoordelijkheid van

de cliënt, en verbetert de communicatie. aangezien 67%

van de 1700 medische fouten, die jaarlijks in Nederland

gebeuren, te wijten zijn aan slechte communicatie, is een

dergelijk instrument een grote stap in de goede richting.

In het patiëntenportaal medischegegevens.nl beschikt

de cliënt zelf over zijn eigen gegevens en is hij vrij om

deze te delen met de professional van zijn keuze. hier-

door kan deze zelf kiezen in welk ziekenhuis en door

welke specialist hij behandeld wenst te worden. Daar-

naast kunnen cliënten aan de hand van deze gegevens

internet raadplegen voor bijkomende informatie over

hun aandoening. “Er komt een generatie aan die alles

op internet opzoekt. Deze generatie zal een ziekenhuis

selecteren zoals zij een vakantie uitkiezen,” luidt één van

de opmerkingen.

De belangrijkste vraag blijft echter op basis van welke

informatie het juiste ziekenhuis of de meest geschikte

specialist gekozen kan worden. Want alles valt of staat

met de betrouwbaarheid van een bepaald score-sys-

teem. In tegenstelling tot enkele jaren geleden zie je

dat ziekenhuizen zich steeds meer gaan specialiseren.

Dit maakt het voor de cliënt makkelijker om voor een

bepaalde ziekte de juiste specialist te vinden. Daarente-

gen wordt het voor patiënten met co-morbiditeit juist

complexer en onhandiger: aangezien zij te kampen heb-

ben met meerdere aandoeningen, hebben zij behoefte

aan verschillende specialisten.

Doordat de cliënt veel informatie op internet vindt, kan

hij beter voorbereid naar de arts gaan en kan het gesprek

tussen beiden efficiënter verlopen. Daarentegen komt

het ook steeds vaker voor dat de cliënt op basis van "


zijn zoektocht op internet een diagnose stelt, en zelf dok-

tertje gaat spelen. Dit kan leiden tot gevaarlijke situaties.

In de workshop omschreef één van de deelnemers deze

tendens als volgt: “huisartsen en specialisten worden

niet langer op een voetstuk geplaatst. Zij zijn sinds de

informatieverspreiding via internet niet meer de enige

experts.” hoewel internet een krachtig medium is en er

verhalen rondgaan van hoe internet het leven van een

patiënt gered heeft, is het erg belangrijk om de veel-

heid aan informatie zorgvuldig en kritisch te screenen.

rol mantelzorger

Door de toenemende vergrijzing en het dalend aan-

tal zorgprofessionals is het noodzakelijk dat kinderen

weer, zoals vroeger het geval was, voor hun ouders

gaan zorgen. Deze stelling werd voorgelegd in de door

smart homes georganiseerde workshops. hoe staan de

deelnemers tegenover deze van overheidswege opge-

legde maatregelen? De antwoorden varieerden van

“We hebben geen keus door de vergrijzing” tot “Net als

vroeger gaat niet meer lukken”. Toch waren de deelne-

mers aan de workshops er van overtuigd dat de rol van

mantelzorgers en vrijwilligers in de komende jaren zal

en moet groeien. Welke verantwoordelijkheid precies

bij de mantelzorger komt te liggen, zal de toekomst

uitwijzen. alleszins biedt techniek mogelijkheden om

mantelzorgers – die fulltime werken en/of ver weg wo-

nen – te ondersteunen in hun rol.

mooie kanSen

smart homes kijkt tevreden terug op deze inspirerende

workshops. In alle sectoren bestaat duidelijk het besef

dat verandering noodzakelijk is om de nodige zorg aan te

kunnen bieden. Naast de verschuiving naar mantelzorg,

biedt ook technologie ontzettend veel mooie kansen om

de zorg efficiënter en aangenamer te maken. In plaats

van techniek te bestempelen als noodzakelijk kwaad,

moeten we samen op zoek gaan naar hoe we eZorg het

beste kunnen vormgeven en inzetten.

Een uitgebreid rapport over deze workshops is te

vinden op www.smart-homes.nl

techniek biedt mogelijkheden om mantelzorgers

– die fulltime werken en/of ver weg wonen – te

ondersteunen in hun rol


Nieuwe ledeN partNercommuNity Smart HomeS Smart HomeS magaziNe

Eco Klima

HEsticarE: spEcialistEn in zorginnovatiE

Duurzaamheid en optimaal comfort in woon-

en werkomgeving samen brengen, dat was

het doel bij de ontwikkeling van het binnen-

klimaatsysteem van Eco Klima.

Eco Klima is ontstaan uit een familiebedrijf dat

bijna 100 jaar bestaat. Uit jarenlange ervaring

in klimaatbeheersing bemerkte EcoKlima dat

er geen bestaand systeem in de markt was dat

aan de eisen van duurzaamheid én comfort

voldeed. ieder systeem heeft zijn voor- en na-

delen maar de klachten over het binnenklimaat

bleven.

Door een succesvol gerealiseerd project met

een klimaatvloer bij een rabobank, is het idee

ontstaan om een binnenklimaatsysteem te

ontwikkelen dat gebaseerd is op een vloer-

systeem dat ventileren, verwarmen en koe-

len in één combineert. De grote voordelen

van dit systeem zijn dat er snel kan worden

opgewarmd of afgekoeld, er geen tochtver-

schijnselen zijn en dat het geluidsarm is. Daar-

naast wordt de co2-concentratie efficiënter

Hesticare helpt mensen zo lang mogelijk,

prettig zelfstandig te blijven wonen. tegelij-

kertijd ondersteunt Hesticare zorgaanbieders

bij het optimaliseren van het zorgproces. De

drie pijlers die de organisatie inzet om haar

missie te realiseren:

• Kennis van en ervaring met het Zorgproces• Verstand van innovatie• Fascinatie voor techniek

De combinatie van deze eigenschappen,

maakt dat Hesticare zorginstellingen doeltref-

fend helpt de juiste stappen te nemen om suc-

cesvol te opereren in de toekomst. Hesticare

levert daarnaast concrete, oplossingen die

zonder grote organisatorische of infrastruc-

turele aanpassingen zijn in te zetten. Bijvoor-

beeld video- en domotica toepassingen.

ProjectenSlim samenwerkenvoor de nieuwe zorglocatie “loovelden” (een

gezamenlijk project van zorgcentra Betuwe-

en sneller beheerst en is het systeem zeer

energiezuinig.

Ervaring leert dat een binnenklimaat pas goed

kan functioneren als alle (duurzame) onder-

delen van de installatie volledig op elkaar

zijn afgestemd, is Eco Klima als totaalpartner

betrokken bij zowel de ontwerp, de realisatie-

en de onderhoudsfase van het binnenklimaat.

land en Driestroom) dacht Hesticare mee

over de infrastructuur en werden vervolgens

op basis van functionele wensen, concrete

technische oplossingen gerealiseerd. Het re-

sultaat? verzorgers houden nu met behulp

van een ipad zicht op de situatie van elkaars

cliënten. Er wordt alarm gemaakt wanneer een

cliënt ’s nachts het bed of de kamer verlaat.

naast het inzetten van elkaars deskundigheid

heeft dit tot inzet van minder personeel in de

nacht geleidt.

een mooi project: ‘Droomhuis’in Wijk bij Duurstede hebben ouders van

zorgintensieve, gehandicapte jongeren een

prachtig initiatief genomen: Kleinschalig wo-

nen in de eigen omgeving. “Droomhuis”

Hesticare leverde voor dit project video mo-

nitoring, domotica en de communicatie infra-

structuur. Dit laatste omvatte ook het bedrade

netwerk en het WiFi netwerk. Hierdoor werd ook bellen via WiFi mogelijk, beschikt men over personenalarmering en kan de deur op

afstand worden bediend. En dat alles vanaf

een smartphone.

Kennisoverdracht belangrijkHesticare neemt deel aan diverse platforms

en kennisnetwerken, zoals zorg op afstand,

actiz, Healthvalley, smartHomes, Han Busi-

nesscenter / zorgalliantie en diverse regionale

initiatieven.

Voor meer informatie www.hesticare.nl

EcoKlima is dan ook bijzonder trots op het

succes van de gerealiseerde projecten. Het

energieverbruik kan, onder gelijke omstan-

digheden, tot 50% worden verminderd maar

net zo belangrijk: het binnenklimaat wordt als

comfortbel en gezond ervaren!

Voor meer informatie www.ecoklima.info


Nieuwe ledeN partNercommuNity Smart HomeS Smart HomeS magaziNe

vanBErloook vanBerlo is een nieuwe partner. zij zijn

een internationaal opererend designbureau

en in dertig jaar uitgegroeid tot een van Eu-

ropa’s meest toonaangevende bureaus op

het gebied van strategie, design en imple-

mentatie. zowel qua productontwikkeling en

-engineering als qua brand implementatie.

vanBerlo zet samen met opdrachtgevers

ideeën om in tastbare business resultaten,

waarbij de opdrachtgevers en hun eindge-

bruikers centraal staan. met als specialisme

het op de markt introduceren van nieuwe

producten en merken. onze innovatieve pro-

ducten, communicatie en merken maken voor

onze opdrachtgevers al meer dan dertig jaar

het verschil.

“Wij hebben een echte ‘drive’ om tot iets per-

fects te komen.” Dat is vanBerlo ten voeten

uit. inspirerend, prikkelend, creatief, onder-

scheidend. Dát zijn de keywords waarmee

vanBerlo zichzelf omschrijft. maar ook een

tikje ondeugend, een beetje eigenwijs, so-

ciaal, hard werkend en niet te beroerd om

allerhande klusjes op te knappen.

create the differencezij zelf zeggen: “Wij zijn vertalers: we vertalen

merken. in zichtbare ontwerpen, tastbare vor-

men, herkenbare producten en verpakkingen.

Een product als ambassadeur van een merk,

zo zien wij het.

onze missie? Het samen met onze opdracht-

gevers creëren en realiseren van innovaties,

producten en communicatie die het verschil

maken. verrassend, onderscheidend, creatief:

daar staan we voor.

onze focus? ideeën creëren. ideeën die

toekomstscenario’s verbeelden. ideeën die

inspireren, uitdagen, reactie oproepen en

onderscheidend zijn. vaak onconventioneel,

altijd doordacht. ideeën waarbij de voort-

schrijdende technologie naadloos aansluit

op de behoefte van de gebruiker en die we

omzetten in concrete producten. We zijn in

staat om een brug te slaan tussen marketing

en techniek, maar ook tussen mensen en mer-

ken. “Wij durven te dromen, vertrouwen op

onze intuïtie en houden het overzicht.”

Voor meer informatie www.vanberlo.nl

B.E.G.

B.E.G. Nederland bvTjalk 422411 NZ BodegravenT: +31(0)172 47 6800E: [email protected]: www.beg-luxomat.com

BUVA-DORMA: controle op toegangBUVA: rationele bouwprodukten

Bremen 52993 LJ BarendrechtT: 0180 697 500F: 0180 697 505E: [email protected]: www.buva.nl

D2Domotica, maatwerk in domoticavoor de professional en particulier

Rietveldenweg 47e5222 AP ’s-HertogenboschT: 073 711 4586W: www.d2domotica.nl

RTI, Novasonar, Abitana, Smart-e, Mozaex

Viertron BVZuideinde 22991 LK BarendrechtT: 0180 618 355

FF 0180 619 967E: [email protected]: www.viertron.nl

Rosbayerweg 411521 RW WormerveerPostbus 2401520 AE Wormerveer

T: 075 621 7628E: [email protected]: www.vercoma.nl

Vercoma Communicatie Systemen B.V.

Elbo Technology B.V.Science Park Eindhoven 57075692 EP Son

T: +31 (0)40 2679 876F: +31 (0)40 2679 870W: www.elbotechnology.nl

Elbo Technology biedt integrale oplossingen voor Communicatie, Comfort en Beveiliging

Stichting Smart HomesDuizelseweg 4a5521 ac Eerselpostbus 88255605 lv Eindhoven

t +31(0) 497 514 984F +31(0) 497 518 542E [email protected]

aluSta: Ventilatiesysteem controller met co2-sensor ontwikkeld door VanBerlo


“Welkom in de nieuwe werkelijkheid,” met

deze uitspraak begint René van Loon

het gesprek als we vragen naar de hui-

dige markt. Hiermee onderstreept hij dat de tijden de-

finitief veranderd zijn, maar wat voor Entron nooit zal

veranderen is hun missie mensen oprecht aan de beste

oplossing te helpen.

Waar de verandering volgens Van Loon wel in zit, is de

noodzaak van ketensamenwerking met architect, instal-

lateur en de aannemer om de klant beter te bedienen,

te bouwen aan vertrouwen en de kosten te verlagen. De

klant stelt steeds hogere eisen en heeft daar ook recht

op. Om consumenten de weg te wijzen heeft Entron een

heldere website, die zij de Woonverfijner noemen. Kristel

van Loon, marketing- en communicatiemedewerkster

van Entron, legt uit dat deze interactieve website aan

consumenten eenvoudig laat zien wat de mogelijkheden

in en rondom de woning zijn. Een manier om mensen

te inspireren en eventueel direct te verwijzen naar mo-

gelijke aanbieders. "

RepoRtage smaRt homes magazine Yvonne van der ven en BaS gooSSen

ENTRON VERWELKOMT NIEUWE TIJD

SMaRT HOMES- paRTNER VaN HET EERSTE UUR, DEzE DOMOTIca-SpEcIaLIST. ENTRON IS DIENSTVERLENER VOOR cON-

SUMENTENDOMOTIca. WaT IS HUN VISIE? SMaRT HOMES WERD ONTVaNgEN IN HET INSpIRaTIEcENTRUM TE DONgEN,

WaaR DE cONSUMENT EN SaMENWERKINg cENTRaLE ROLLEN SpELEN.


Wat zijn volgens jullie de laatste ontwikkelingen in de

installatiemarkt?

“De klant is aan het woord, hun wensen zijn steeds

belangrijker. Er moet steeds beter naar hen worden

geluisterd, waardoor de mogelijkheden om domotica

toe te passen alleen maar toenemen. Voorlichting in

een voor consumenten herkenbare omgeving is daarbij

primair noodzakelijk. Daar begint de samenwerking al.

Wij vinden dat de klant meer geholpen is met een duur-

zame procesmatige aanpak en een luisterend oor, dan

met een technisch aanbod. De rol van systemintegrator

zien wij dan ook als onderdeel van onze dienstverlening

die veel verder gaat.”

Domotica is duur, althans in de mindsetting van de ge-

middelde consument. Is dit ook werkelijk zo in de visie

van Entron?

“De werkelijkheid is anders dan deze vooronderstelling.

Wij vinden het belangrijk de vraag achter de vraag te

ontdekken, en daarbij de beste oplossing aan te dragen.

De techniek wordt daarmee een sluitstuk. Van push naar

pull. als je echt naar de klant luistert en het waarom

achter de vraag ontdekt, merken we dat klanten oplos-

singsgerichte producten betaalbaar vinden. De oplos-

sing biedt hen dan meerwaarde en rechtvaardigt hun

investering. Betaalbaar is immers een subjectief begrip.”

Bij nieuwbouw kun je alles plannen, maar in bestaande

bouw is dat een stuk lastiger. Hoe pakt Entron dit aan?

“De focus van Entron ligt op (ver)nieuwbouw. Dat maakt

het mogelijk de infrastructuur geschikt te maken, en de

consument aan betaalbare duurzame en betrouwbare

oplossingen te helpen. Bij bestaande bouw loop je snel

tegen beperkingen aan, die samen met de relatief hoge

onderzoek en advieskosten vaak een barrière vormen.”

Draad of draadloos, of een combinatie van beide?

“Bedraad waar het kan, draadloos waar het moet. We

streven steeds naar een solide omgeving en willen de

gebruiker jarenlang probleemloos gebruik kunnen ga-

randeren. Dat wil niet zeggen dat draadloos geen optie

is. Vooral de primaire functies vragen om 100% zeker-

heid op functioneren. De meeste projecten kennen een

hybride oplossing waar de voordelen van beide werelden

worden gecombineerd.”

Wat is jullie mening over het opleidingsniveau in het

technisch onderwijs?

“Het is realiteit dat de snelheid van ontwikkelingen

vragen om andere leeromgevingen. Een leven lang

leren is zeker in ons soort bedrijven ook de nieuwe

werkelijkheid. We werken altijd in teams waardoor naast

diversiteit aan technische kennis, ook de persoonlijke

vaardigheden, steeds belangrijker worden. Het blijkt

voor de opleidingsinstituten niet eenvoudig zich daar

goed op aan te passen. Strategisch opleiden is daarmee

een onderdeel geworden van bedrijfsvoering, waarbij

samenwerking met scholen een feit is geworden. Wij se-

lecteren mensen primair op hun drive en vaardigheden,

en secundair op hun kennis. Dat laatste is tegenwoordig

snel toe te voegen.”

Als je kijkt naar de huizenmarkt op dit moment, waar

zien jullie de kansen?

“De stagnerende woningmarkt noodzaakt de aanbieders

tot innovatie van hun aanbod en meer klantwaarde. Wij

zijn met de installateur en producenten in staat een

bijdrage te leveren aan deze noodzaak tot vernieuwing,

ook in seriematige projecten. Wij geloven dat de bouw


aan een verbouwing toe is en willen daar een actieve-

bijdrage aan leveren. We zoeken dus naar ondernemers

die daar ook in geloven en naar partnership zoeken om

dat concreet te maken.”

Hoe zien jullie de invloed van de architect hierin?

“als raadgever van de klant, spelen architecten een grote

rol. Ook zij zien hun rol veranderen om bij de klant in

beeld te blijven. Door de klant in vroegtijdig stadium

in contact te brengen met partners die de taal van de

klant beheersen en oprechte voorlichting kunnen geven

kunnen ze zich onderscheiden. Ons inspiratiecentrum

vervult daarbij ook die functie.”

Wordt de waardebepaling van woninginstallaties mee-

gewogen in de prijs van een woning?

“Een woning met domotica heeft vaak in bredere zin

meer aandacht gehad en geeft de koper direct een

prettiger gevoel. Ook een lagere energierekening wordt

steeds belangrijker. zo’n woning blijkt in de praktijk beter

verkoopbaar dan een gelijkwaardige woning die deze

eigenschappen niet heeft. In de huidige markt is dat

al een groot voordeel. Een directe absolute financiële

meerwaarde is echter niet altijd te benoemen.”

Hoe zien jullie de toekomst op kort en middellange ter-

mijn?

“Door samen te werken en te bouwen aan vertrouwen

en partnerships zijn er volop kansen. Er is nog veel on-

benut marktpotentieel wat daarmee toegankelijk wordt.

We staan aan de vooravond om met ‘De Woonverfijner’

een proactieve bijdrage te leveren aan ‘het nieuwe sa-

menwerken’. Entron heeft een positief beeld voor de

toekomst vol uitdagingen!”

Hang- en sluitwerk | Woonhuisventilatie | Hardglas ramen | Aluminium- en glasvezel versterkte profielen

0180 - 697500 | buva.nl

Met de exclusieve Toegangscontrolesystemen van BUVA-DORMA wordt de veiligheid en het beheer van deuren en toegangen van woningen, zorginstellingen, kantoor- en fabrieksgebouwen gewaarborgd. BUVA biedt oplossingen voor een toepassing met één deur, maar ook voor toepassingen waar bijvoorbeeld een centraal beheerd netwerk voor deuren, poorten, liften, toegang tot parkeerplaatsen of autorisaties om een machine te bedienen noodzakelijk zijn.

De BUVA-DORMA Toegangscontrolesystemen zijn zeer flexibel en eenvoudig te installeren. De systemen worden bestuurd door de voorgeconfigureerde ‘Ready to Run Box’. Per box zijn maximaal 15 deuren te besturen en in een systeem kunnen meerdere Ready to Run Boxentoegepast worden. Kijk voor meer informatie op buva.nl

BUVA-DORMA Toegangscontrolesystemen

Controle op toegang


“Het ziekenhuis is het enige in Nederland

dat qua techniek en visie niet verouderd

was toen het in 2009 werd geopend. Het

ziekenhuis is vergaand gedigitaliseerd en de processen

worden optimaal ondersteund door ict, alle data zijn tijd-

en plaatsonafhankelijk beschikbaar. Natuurlijk was er

tegenspraak, maar nu zien we dat de nieuwe aanpak ook

effectief is.” Eerst zijn langdurig de processen beschreven

en gestroomlijnd. Telkens werd het plan aangepast aan

de laatste ontwikkelingen. De architect ontwierp het

gebouw om de processen heen, niet andersom. Dit

resulteerde in de indeling in drie stromen; cliënten,

medewerkers en logistiek. Het transport (voedsel, linnen,

medicatie) in het ziekenhuis wordt gedaan door tien

automatic guided vehicles.” Voor de patiënten heeft Orbis

een hotelachtige omgeving gecreëerd op de verpleeg-

afdelingen. Er zijn alleen eenpersoonskamers, gecreëerd

nabij een soort woonkamer. De patiënt beschikt over

een eigen badkamer en toilet. Indien wenselijk kan een

familielid overnachten en een bedsite-terminal geeft

smart homes magazine ontwikkelingen in de zorgSuSan VerHeij

OrbIs HEEfT kENmErkENDE VIsIE Op TEcHNIEk EN samENwErkINg

‘wE DOEN VEEl samEN, jE kuNT HET NIET allEEN’

mET DIE OpmErkINg OpENT rOy bEumErs HET gEsprEk. plaaTs VaN HaNDElINg Is zOrgcENTrum OrbIs HOOg-

sTaETE IN sITTarD. rOy bEumErs Is maNagEr prOjEcTburEau aDDITIONElE gElDEN (pag) EN Nauw bETrOkkEN

bIj INNOVaTIEs IN OrbIs mEDIscH EN zOrgcONcErN. DEzE OrgaNIsaTIE Is IN HET zuIDEN DEs laNDs acTIEf Op

allErlEI facETTEN VaN zOrg; EEN zIEkENHuIs, VErzOrgINgs- EN VErplEEgHuIzEN, rEValIDaTIE, ggz, THuIszOrg

EN HuIsHOuDElIjkE Hulp. OrbIs HEEfT EEN bIjzONDErE VIsIE Op zOrg, TEcHNIEk EN samENwErkINg.

roy Beumers en maarten Coolen


toegang tot internet, verlichtings-en deurbediening,

maar ook de maaltijdservice en het elektronisch pati-

entendossier. De organisatie is zo goed als papierloos.

bijzonder is ook dat zelfs de specialisten geen eigen

werkplek meer hebben.

StrategiScHe keuze

Het digitaliseren is geen doel op zich, maar een mid-

del om optimaal onderlinge communicatie te be-

vorderen en daardoor wordt kwaliteitsverbetering

gerealiseerd voor de patiënt/cliënt. professionals

werken in een kennis & Expertisecentrum, een flexi-

bele werkplekomgeving waar alles is gericht op ont-

moeten en communiceren. De technische toepas-

singen zijn gebaseerd op sap-software-oplossingen.

Orbis kiest er strategisch voor om samenwerkingsver-

banden aan te gaan. “De toekomst vraagt om open

innovatie, wat inhoudt dat meerdere partijen met el-

kaar samenwerken aan ontwikkelingen en samen taken

delen,” voegt roy beumers toe. mede genoodzaakt door

de toekomstige tekorten aan arbeidskrachten in de

zorg en de forse vergrijzing.” zorgorganisaties hebben

vele taken in eigen hand. Orbis heeft juist gekozen om

vele van deze taken in samenwerking uit te voeren.

Dit past weer binnen het genoemde open innovatie

model. Denk bijvoorbeeld aan techniek en horeca. roy

beumers: “In ons geval met cateraar sodexo, met cofely

voor techniek en philips voor de medische techniek. De

thuiszorg en huishoudelijke hulp leveren we met facilitair

dienstverlener Vebego, bekend van Hago. kennis delen

en risico’s spreiden derhalve.”

gunStige wiSSelwerking HoogStaete

Een goed voorzieningenniveau is in de visie van Orbis

medisch en zorgconcern een vereiste voor prettig wonen

of goed verzorgd worden. Orbis was met partners nauw

betrokken bij de ontwikkeling van een community-

concept van de jonge sittardse wijk Hoogveld (zo’n 2500

inwoners) waar wonen, welzijn, zorg, dienstverlening,

onderwijs en recreatie hand in hand gaan. De hele wijk

is een voorbeeld van publiek-private samenwerking.

maarten coolen is unitmanager bij zorgcentrum Orbis

Hoogstaete: “we betrekken de wijkbewoners bij onze

activiteiten en andersom. Die wisselwerking heeft een

gunstige invloed op de oudere bewoners.” zes jaar gele-

den ging het gebouw in bedrijf. Een locatie met 100 ver-

zorgingshuisplekken met cliënten met een middelgrote

zorgzwaarte. Ook huisvest deze locatie in kleinschalige

woongroepen zo’n veertig dementerende ouderen met

een hoge zorgzwaarte. Naast het hoofdgebouw staan

drie luxe appartementenblokken van zo’n 25 apparte-

menten elk waar bewoners zelfstandig wonen. "

het theehuis in het hof van onthaasting


ze ontvangen daar indien nodig zorg van een thuis-

zorgteam en kunnen via alarmering verbonden zijn

met Orbis. Deze huurcomplexen zijn ontwikkeld met

private investeerder INg en woningcorporatie Vitaal

wonen. aan de andere kant van het park staan vijf ap-

partementencomplexen van achmea en de corporaties

woonpunt en wonen limburg. coolen: “Hier kan Orbis

thuiszorgdiensten leveren. met woningcorporaties en

vastgoedontwikkelaars proberen we risico’s samen te

managen. wij zoeken locaties voor verzorging en ver-

pleging en zij bouwen liever niet voor leegstand. zo

vinden we elkaar.”

Samen-filoSofie in praktijk

aan de hele wijk ligt een community-model ten grond-

slag. zo ligt rondom Orbis Hoogstaete een groot open-

baar park; Hof van Onthaasting. Het park is in samenwer-

king met velen tot stand gekomen. Het park nodigt de

oudere bewoners van Hoogstaete en de rest van de wijk

uit naar buiten te gaan, kinderen van de naast gelegen

basisschool gymmen en spelen er en men ontmoet

elkaar in het theehuis, dat beheerd wordt door leerlin-

gen facility management van zuyd Hogeschool. In het

complex van Hoogstaete faciliteert Orbis ook praktij-

ken van huisartsen, fysiotherapeuten, diëtisten en een

pedicuresalon. Er is zelfs een zwembad met sauna, wat

zowel wordt gebruikt door de ouderen uit Hoogstaete

als voor zwemlessen en aquazumba voor wijkbewoners.

In Hoogveld ontbreekt het aan een frietzaak of winkel,

wel kunnen buurtbewoners mee-eten bij het zorgcen-

trum en daar naar de kapper. In Hoogstaete is zelfs een

permanente vestiging van een rOc gehuisvest, waarbij

continu veertig leerlingen hun zorgen dienstverlening

onderwijs ontvangen. Ook worden met leeuwenborgh

opleidingen aangeboden aan schooluitvallers, die in-

gezet worden bij zorg, horeca en technische dienst. zo

ontmoet jong oud en wordt de samen-filosofie zichtbaar.

roy beumers vult aan: “Ook hier zie je dat we het niet

alleen doen, maar in alles samen.” zijn functie als ‘be-

middelaar in geldstromen’ is ten volste benut. Het park

van Onthaasting “bindt” de buurt en is daarmee een

publiek-private samenwerking, waar de gemeente sit-

tard-geleen erg blij mee is. Investeerders zijn gemeente

sittard-geleen, provincie limburg, Orbis, INg, achmea,

Vitaal wonen, woonpunt, wonen limburg, vermogens-

fondsen, bouwbedrijven en particulieren. Het integrale

community concept bevordert de sociale interactie in

de wijk.” bewoners wensen zelfs nog meer contacten.

Het ict-platform over de wijk maakt het mogelijk om

deze filosofie nog beter te benutten.

VerHoogde actiViteit door inzet tabletS

In het kader van het Europese onderzoeksproject co-

living, medegefinancierd door aal-gelden (ambient

assisted living), is sinds oktober 2010 een twintigtal

bewoners met fysieke beperkingen van Hoogstaete

voorzien van pc-tablets. Dit aantal wordt de komende

twee jaar fors uitgebreid. Hoogstaete is in die zin een

living lab, een proeftuin met een volledig draadloos net-

werk. Deze mensen kunnen hun activiteitenbegeleiding

zelf, of met hulp inplannen. co-living is een webbased

applicatie met een smart denkend systeem. De activi-

teiten van een bewoner zijn op de tablet zichtbaar. De

bewoner krijgt via de pc-tablet een reminder (vergeet

uw bingofiches niet, of neem uw paraplu mee) en kan

een vriend of mantelzorger uitnodigen mee te gaan. als

de bewoner zich niet heeft aangemeld, wordt hij bena-

derd of hij toch wil komen. Ook wordt getoond welke

andere bewoners deelnemen: alles om de bewoners

zoveel mogelijk te laten participeren. mantelzorgers

kunnen berichten achterlaten voor hun naaste of voor

de verpleging.

momenteel worden met TNO metingen gedaan naar

de tijdwinst voor de activiteitenbegeleiding en zorg-

consumptie. De resultaten lijken zeer succesvol, een

schot in de roos. De gebruikers zijn verhoogd actief. ze

vergeten minder afspraken en hebben meer contact met

anderen. Dit heeft een positief effect op hun gezondheid.

En niet onbelangrijk: men heeft minder zorgbehoefte;

een enorme winst.” Er wordt door Orbis gewerkt aan een

koppeling met gedragsanalyses. als blijkt dat iemand

verminderd actief wordt, kan het zijn dat er iets aan de

hand is. Dat kan resulteren in een zorgvraag. bovendien

bewijzen recente onderzoeken dat dementie vertraagd

wordt door regelmatig te bewegen.

Deze aanpak vergt ook nogal wat van het personeel.


maarten coolen ervaart dat ‘zijn’ mensen gewend zijn

aan de nieuwe digitale werkwijze. “we zien zelfs een

ontwikkeling dat een deel van het personeel boven

verwachting interesse toont in nieuwe technologieën.

Voor hen zijn we een aantrekkelijkere werkgever dan

andere zorgaanbieders. In limburg zullen we de con-

currentie om goed personeel gaan merken. limburg

kent de sterkste vergrijzing van het land. In Duitsland,

slechts tien kilometer hier vandaan, wordt zorgpersoneel

beter betaald, maar de cultuurverschillen in de zorg zijn

vrij groot. Orbis voelt ook op dat vlak de noodzaak om

processen anders en beter in te richten.”

andere taal

co-living is een project met Europese partners. De vol-

gende partijen zijn betrokken philips (Nl), gemeente

Trondheim en sintef (Noorwegen), IpN en Innovamais

(portugal), universiteit cyprus en citard (cyprus) en

andago (spanje). Orbis is penvoerder en coördinator.

samen ontwikkelen ze het systeem voor de tablets, ten

gunste van de gebruiker. maarten coolen zegt vlak voor

een bijeenkomst in portugal het volgende; “Deelname

in dit aal-project levert een flinke som innovatiesub-

sidie en kennis op, maar is wel intensief. Er dienen heel

wat skypegesprekken gevoerd te worden, documen-

ten te worden gedeeld en internationale besprekin-

gen te worden gevoerd. Dus ook alles in het Engels.”

De bedoeling is natuurlijk wel dat deze pilot verder

wordt uitgerold.” roy beumers haakt in: “Het bijzon-

dere is dat ten tijde van het indienen van dit project

bij het aal joint programme in brussel in 2009 er nog

geen tablets waren, enkel smartphones. Ook hier zien

we dus dat de ict-ontwikkelingen snel gaan. Dan ga

je daar in mee en uit tablets halen gebruikers meer

voordelen. Orbis is bewust coördinator in dit project.

“wij weten hoe belangrijk de rol van de cliënt is, hoe

gebruiksvriendelijk de scenario’s op de tablets moeten

zijn om geaccepteerd te worden. Technologen spreken

nou eenmaal een andere taal. Dat is een belangrijke les

voor technologie-gedreven projecten.”

aal jp financiert 100% van de coördinatiekosten, en

75 % van de overige kosten zoals inzet van mensen

en materialen. roy beumers zegt nog grappend, maar

wel degelijk serieus: “Orbis wil graag innoveren, maar

kan dat niet met alleen eigen middelen doen. Dat zou

vroeg of laat tot financiele problemen leiden voor de

cliëntenzorg, en daar ligt toch echt de eerste prioriteit.”

Het zou inderdaad zonde zijn voor de cliënten van 17

thuiszorglocaties, 12 verzorging- en verpleeghuislocaties

en de 5400 medewerkers.

In een latere fase zal smart Homes magazine terugkomen

op nieuwe ontwikkelingen rondom Orbis-projecten waar

smart Homes bij betrokken is.


Programmavoorzitter en discussieleider was Han

Slootweg, hoogleraar Smart Grids aan de Techni-

sche Universiteit Eindhoven, tevens manager in-

novatie bij Enexis. Uitstekende keuze van de organisatie.

De noodzaak voor de gevestigde marktpartijen om in te

spelen op de Smart Grid-ontwikkelingen werd meteen

door André Jurjus en Rens Knegt onderstreept. Samen-

werking ten behoeve van een gezamenlijke oplossing

voor de gehele keten is cruciaal. Jurjus, directeur van

Energie Nederland, zei dan ook: “We moeten scherp voor

ogen houden dat we die transitie samen moeten klaren,

het liefst bottum up. Liever nog zouden we invloed

hebben op de vraagsturing, de consument slimmer om

laten gaan met energiemomenten.”

Ook viel de opmerking dat men blij is met de salde-

ringsregeling voor zonnepanelen, maar dat dergelijke

maatregelen voor elektrisch vervoer nog achterblijven.

Han Slootweg concludeerde na een discussie tussen

Jurjus, Knegt en de toehoorders dat men samen naar

voren moest kijken in plaats van naar elkaar. Jos Blom-

mert van Enexis riep op tot meer duidelijkheid in weten

regelgeving. “We hebben meer behoefte aan flexibiliteit

voor smart grids.” Rens Knegt gaf aan dat het ondanks

alle inzet dat Nederland het nog niet gelukt is om de

2% energie-efficiency doelstellingen te halen. “Het is

mijn grote wens dat we dit door samenwerking wel

gaan halen.” De Smart Grids leiden tot integratie van

verschillende energiesystemen, zoals elektriciteit, gas

en warmte & koude. Op micro en macro niveau.

europeSe gelden

Mark van Stiphout is lid van het kabinet van Europees

Commissaris van energie Gunther Oettinger en sprak

over een Slim Europa. “De verwachting is dat in Europa

in 2050 ten opzichte van nu een stijging in elektriciteits-

verbruik kent van 35-40%. Die stijgende energiebehoefte

door onder andere elektrisch transport en elektrische

warmtevoorziening staat hoog op de agenda in Europa.

De commissie kwam (eind maart, red.) met een groen-

boek. Hoe waarborgen we de voorzieningszekerheid

in Europa en maken we de energievoorziening tegelij-

kertijd duurzamer? Kolencentrales zijn goedkoop, maar

ze sluiten vanwege de emissienormen. Mede daardoor

is er volgens sommige lidstaten behoefte aan meer

smart homes magazine Verslag symposiumSuSan VerHeij

IIR - CONfERENTIE SLIMME ENERGIE INfRASTRUCTUUR 2013

SAMEN NAAR vOREN KIJKEN IN PLAATS vAN OPzIJ

IIR - CONfERENTIE SLIMME ENERGIE INfRASTRUCTUUR 2013

SAMEN NAAR vOREN KIJKEN IN PLAATS vAN OPzIJ

HET SyMPOSIUM SLIMME ENERGIE INfRASTRUCTUREN DAT BEGIN MAART PLAATSvOND IN BREUKELEN LEvERT vERDIE-

PING vAN KENNIS OP, MAAR vOORAL OOK NIEUWE INzICHTEN. BELANGRIJKSTE THEMA’S WAREN DE NIEUWE WETTE-

LIJKE TAAKvERDELING TUSSEN MARKTPARTIJEN EN NETBEHEERDERS, MAAR OOK DE ROL vAN SAMENWERKING TUSSEN

BEDRIJvEN, KENNISINSTELLINGEN EN OvERHEID IN INNOvATIECONTRACT SMART GRIDS 2013: GROEIBRILJANT vOOR

NEDERLAND? Of vOOR EUROPA? DIvERSE SPREKERS GINGEN BOvENDIEN IN OP GEDRAG, EMOTIES, PSyCHOLOGIE EN

COMMUNICATIE MET DE EINDGEBRUIKER.


gascentrales. Maar het is duidelijk dat het beter is om

subsidies voor diverse energiecentrales op Europees

niveau te beslissen.”

Mark van Stiphout benadrukte dat er veel Europees

geld beschikbaar is voor Smart Grid-projecten. “Alleen

al de laatste vier jaar 2,5 miljoen euro per jaar. Ook het

volgende kaderprogramma, met name Horizon 2020,

Connecting Europe facility, SET Plan (storage) en de

structuurfondsen met ontwikkelingsgelden voor regio’s

is te benutten. De energiemarkten in verschillende lan-

den verschillen nog teveel. In frankrijk en Portugal zijn de

energieprijzen gereguleerd, waardoor de concurrentie

beperkt is. Ook zijn de privacy regels niet gelijk in de

diverse landen.” Bijzonder feitje: In Europa is al besloten

om 170-180 miljoen slimme meters geplaatst te krijgen

bij consumenten. Een niet gering aantal, waarbij dus

nog een inhaalslag te maken is.

frits verheij, directeur smart energy DNv Kema en voor-

zitter van TKI S2SG (topconsortium van kennis en inno-

vatie), deelt mee dat er een roadmap is opgesteld om

Nederland een sterkere propositie te geven. “De smart

grids community is nog niet één geheel. Wij stimuleren

matchmaking. We hebben ideeën, maar samen moeten

de speerpunten bepaald worden. Ict en communicatie-

technologie wordt meer en meer toegepast en vooral

geaccepteerd, we proeven open innovatie. In Nederland

zijn zo’n twintig proeftuinen voor smart grids. Er liggen

veel kansen de komende vijf jaar. zo zou de kennis in

Nederland beter gebundeld moeten worden. Welke

kennis is bij welke universiteiten? In mei/juni zal er een

nieuwe NWO-call zijn voor financiering van wetenschap-

pelijk onderzoek.” Benut die kans!

Kantelpunt

Dit werd ook later die dag helder bij de controversiële en

interessante lezing van Jan Rotmans over energietran-

sitie. Hij stelde dat de energiemarkt op een kantelpunt

zit tussen de traditionele situatie en de nieuwe situatie,

waar Smart Grids een grote verandering teweeg gaan

brengen in het energielandschap voor marktpartij en

maatschappij. (De visie van Jan Rotmans wordt verderop

in dit blad in een apart artikel beschreven.)

voor volledige ketenintegratie is de eindgebruiker cruci-

aal, en leidt decentrale energieproductie tot een enorme

verandering in de huidige energieketen: de prosument.

Deze term lijkt hip onder de sprekers, menigeen had ‘m

in zijn idioom.

Enkele toepassingen van grote en kleine smart grids

werden benoemd en in beeld gebracht (de Toon van

Eneco, het Meta Pv project van Infrax België, Power-

matching City van Essent, de Wendy van flexicontrol,

JouwEnergieMoment van Enexis). Duidelijk werd dat een

deel de pilotfase al voorbij is en aan het door ontwik-

kelen zijn. Jeroen van

Lierop, programma-

manager van Toon,

concludeerde dat het

wel de vraag is hoe

lang blijft de interes-

se van consumenten

in het eigen gebruik?

En: Onze rol moet niet

zijn het toevoegen van

domotica in huishou-

dens, maar we moeten

ons wel bewust zijn

van de grote rol van

die domotica.”

Peter van den Heede van ABB ging in op de rol van smart

grids voor elektrisch laden van auto’s. “Steeds meer

fabrikanten komen met auto’s die snelladers van 50 kW

vergen. Er zijn al hotels in Europa die er klanten mee

lokken. Europa wil 8 miljoen laadpalen voor 2030, maar

er zijn drie standaard systemen Combo2, ChadeMo en

22KWAC. De laatste is een veredeld stopcontact. voor alle

vormen is de connectiviteit essentieel. De wasmachine

moet wel kunnen draaien terwijl de auto oplaadt. En

wat te denken van connectiviteit als enabler in de markt

voor electric vehicles (Ev)? Er zijn al apps waarmee men

een autolaadpunt reserveert.”

Het zou mogelijk moeten zijn dat je korting krijgt op het

laden onderweg als je met je eigen woning elektriciteit

teruggeeft aan je leverancier! Allemaal zaken die verder

ontwikkeld en vooral benut moeten worden. Ook van

den Heede riep op tot samenwerking in de keten.

StatuS alS drijfVeer

Het symposium omvatte nog tal van sprekers, meren-

deel van het mannelijk geslacht. De derde dag stond de

consument centraal. Dit werd onder andere onder de

aandacht gebracht door Linda Steg. zij legde focus op

de voorkeuren en gedragsverandering van consumen-

ten met goal framing theory, waarbij iedere consument

andere dominante drijfveren heeft. Naast kosten, duur-

zaamheid en comfort bleek – opmerkelijk – status ook

een belangrijke drijfveer te zijn. Dit feit kan belangrijke

gevolgen hebben voor de strategie van marktpartijen.

ConCluSie

Hoe dan ook, de conclusie is dat samenwerking de sleu-

tel naar succes is. Slagen we/ze daar niet in, dan wordt

het kantelpunt in de transitie, waar Jan Rotmans over

sprak, een fiasco en missen we de boot. Jammer genoeg

werd er bij het symposium vrijwel alleen ingegaan op

de factor energie, terwijl de techniek daaromheen niet

langer los gezien kan worden van andere domoticatoe-

passingen. Een kwestie van de juiste koers bepalen in

de samenwerking.


Rotmans noemt zichzelf maatschappelijk gedreven

wetenschapper en is hoogleraar in transitie en

transitiemanagement aan de Erasmus. Tevens op-

richter van DRIFT (Dutch Research Institute for transition)

en van stichting Urgenda. Hij haalt tijdens het symposium

de redenen aan van de transitie die zich afspeelt in de

energiebranche. “Deze ontwikkeling zien we niet alleen op

energiegebied, ben daar van bewust. Overal in de wereld

ontstaan samenwerkingsverbanden en inkoopgroepe-

ringen, op allerlei gebieden van inkoop van benzine

tot uitjes. Met als koplopers Engeland en Duitsland. In

Nederland zijn maar liefst 6500 coöperaties, waarvan al

in begin jaren negentig windcoöperaties zijn ontstaan.

Die ontwikkelingen komen vanuit de consumenten, zij

willen op een bepaalde manier meer invloed uitoefenen.”

De wortels van deze initiatieven zijn volgens Rotmans’

visie te vinden in:

• Glocalisering; doordat zoveel op globale en grote schaal

plaatsvindt is er juist behoefte aan lokale wortels

• Samenredzaamheid; men wil pragmatisch handelen

en heeft behoefte aan solidariteit

• Informatietechnologie biedt de kansen om samen

idealen mogelijk te maken

• Falend energiebeleid; de ergernis over het huidige be-

leid is groot, dit wordt vergroot door de stijgende kosten

• Verzet tegen de efficiencysamenleving.

Jan Rotmans benadrukt dat we in een veranderend

tijdperk leven. “Niet andersom! We zijn nog steeds ge-

neigd om vanuit oude patronen te denken. Er is een

maatschappelijke transitie gaande naar een horizontale

samenleving. Het kantelpunt is nu!”

Op www.hieropgewekt.nl/initiatieven zijn vele initia-

tieven gebundeld. Rotmans houdt zijn publiek voor dat

verwacht wordt dat de komende jaren een groot deel

van de grote energiebedrijven zal sneuvelen. Zij die zich

het snelst kunnen aanpassen aan de tijd zullen overleven.

Het indirecte effect van deze samenwerkingsverbanden

is groter dan nu ingeschat wordt. Professor Rotmans

nam de toehoorders van het energiesymposium mee in

zijn visie dat Nederland geen goed beleid voor energie

heeft. “We hebben te maken met minder energiebron-

nen. Nederland heeft geen plan B voor het opraken van

fossiele energie en dat is oliedom.” Er wordt gelachen

om de woordspeling.” Let wel: “Het einde van het stenen

tijdperk kwam ook niet omdat er geen stenen meer

waren, maar omdat er betere alternatieven voor handen

smart homes magazine smart gridsSuSan VerHeij

Nu IS het kaNtelpuNt VaN de eNerGIereVolutIe

proFeSSor JaN rotmaNS. Wat zulleN Veel StudeNteN VaN de eraSmuS uNIVerSIteIt IN rotterdam blIJ zIJN met zo’N

INSpIrator. tIJdeNS het coNGreS SlImme eNerGIe INFraStructureN Smart GrIdS op 5 maart IN breukeleN Noemt hIJ

de oNtWIkkelINGeN IN de eNerGIemarkt eeN SluIpeNde eNerGIereVolutIe. “er zIJN VoldoeNde techNISche oNtWIkke-

lINGeN, maar zIJN We er SameN meNtaal Wel klaar Voor? Waarom oNtStaat er eeN exploSIe aaN lokale INItIatIeVeN?”


waren. Deze transitie wordt

gedreven door geopolitieke

krachten.”

keihard feit is dat we in Ne-

derland nog maar 4% van

de energie duurzaam wordt

opgewekt. De decentrale

energieopwekking via ge-

bouwde omgeving zal in

2020 zo’n 30% bedragen.

En in tegenstelling tot wat

veel grote energiemaat-

schappijen in Nederland nu

denken is de ontwikkeling

van kleinschalige energie-

coöperaties eigenlijk een

grootschalige ontwikke-

ling. “Het leidt namelijk op

een druk op het systeem,

waarbij de consument de

druk bepaalt. Sterker nog,

de consument is bepalend

prosument geworden, de

combinatie van consument

en producent. Die macht is

groot, want 2,5 miljoen van de Nederlandse huishoudens

geeft aan graag duurzaam te willen leven, maar ze missen

handelingsperspectief. Zelfs 85% van de huishoudens wil

zonnepanelen. De verwachting is dat 1 op 4 huishoudens

in 2025 min of meer zelf energie opwekt. Deze mensen

vragen om verandering van het huidige systeem, op weg

naar een kleinschalig, mensgericht, schoon en goedkoop

energiesysteem.

Echter, in tegenstelling tot wat gedacht wordt, zitten de

belemmeringen volgens Jan Rotmans niet in techniek,

maar in weten regelgeving. Terwijl juist op technisch

vlak stappen worden gezet en de drempel van de con-

sument naar die technische mogelijkheden (of het nu

een zonnepaneel of energiemonitor betreft) lager wordt.

Een gedegen toekomstvisie op deze veranderende en

veranderde maatschappij is dus onontbeerlijk. Zowel

bij politici als bij energiebeheerders. In de ogen van Jan

Rotmans moet die visie er snel komen.

Laat u inspireren door de visie van Jan Rotmans via

www.janrotmans.nl. Hij heeft onlangs ook een boek uit-

gebracht met de titel ‘In het oog van de orkaan’, waarin

zijn visie over diverse transitieprocessen in Nederland

wordt uiteengezet. Voor deze titel is gekozen omdat er

een orkaan raast door energieland.


Flexicontrol uit Heerhugowaard heeft met

Wendy, dat is de naam die gegeven is aan een

slimme energiecomputer, de IIr Smart Grid

award 2013 gewonnen. dit is op 5 maart 2013

bekendgemaakt tijdens de conferentie Slimme

Energie Infrastructuur 2013 in Breukelen. De jury

van de Smart Grid Innovation award 2013 vond

Wendy vooral een

‘heel compleet pro-

duct met een hoog

innovatief karakter,

waarbij de eindge-

bruiker direct be-

trokken is’. Daarnaast kent Wendy volgens de jury

‘verschillende toepassingen en het voordeel voor

eindgebruikers is heel duidelijk’. Ten opzichte

van inzendingen van Drebbl en Reggestroom,

scoorde Flexicontrol beter op innovatie, duidelijk-

heid en persoonlijke voorkeur. Op dit moment

maakt een 100-tal huishoudens van het Zwolse

smart grid pilotproject ‘Jouw Energie Moment’ al

gebruik van Wendy. Directeur René Balvers: “In

combinatie met een in-huis touchscreen, vormt

Wendy het hart van een geavanceerd systeem

waarmee het mogelijk is geworden om energie zo

efficiënt en bewust mogelijk te gebruiken. Wendy

is bedacht en ontwikkeld om alle behoeften op

gebied van gebouwgebonden automatisering

te vervullen. Van domoticatoepassingen tot so-

lar monitoring en beveiliging van de woning

en het gehele perceel. ” Wendy kan met haar

capaciteiten daarnaast ook de ‘bestuurder’ van

de woning zijn.

‘WeNdy’ WINNaar IIr Smart GrId aWard 2013


smart homes magazine De verzorgingshuiskamer van De toekomstColette Demil en SuSan VerHeij

PRoF 3.0

‘PRivate caRe Room oF the FutuRe’ als heteRogene oPlossing

met de PRivate caRe Room oF the FutuRe, oFtewel de gePeRsonaliseeRde veRzoRgingshuiskameR van de

toekomst, bReit PRoF een veRvolg aan de ontwikkeling van innovatieve woon- en zoRgconcePten. eeRdeR

ontwikkelden zij een PatiëntenkameR van de toekomst en een concePt vooR leeFtijd bestendig wonen.

1 - De verlichting is een belangrijk (sfeer)element in de

rusthuis- of zorgkamer van de toekomst.

2 - Door de 25 m² grote ruimte anders in te delen en

door te opteren voor ruimtebesparende oplossingen

zoals een opklapbaar bed, slagen de architecten erin

een ruimtelijk gevoel en openheid te creëren.

3 - De badkamer werd tegen de buitenschil geplaatst

zodat er volop licht binnenvalt.

4/5 - Comfort, huiselijkheid, veiligheid, privacy en

esthetische oplossingen voor hulpmiddelen primeren

in de rusthuiskamer van de toekomst.

1

4

2

5

3


deze verzorgingshuiskamer is een soort pro-

totype. deze gepersonaliseerde kamer is het

eindresultaat van een intensief vooronderzoek

naar de behoeften en vragen op vlak van veroudering.

er is gezocht naar antwoorden op diverse vragen, zoals

hoe verhogen we de operationele efficiëntie? PRoF is

een vlaams project met europese ambities waaraan zo’n

zestig partners zijn aangesloten.

het consortium ontwikkelde vanaf 2010 in gezamenlijk-

heid eerder een patiëntenkamer (private care room for

the future) en een concept voor leeftijd bestendig wonen

(personalized residence of the Future). onlangs kwamen

ze met de verzorgingshuiskamer van de toekomst naar

voren. deze kamer heeft sfeer. maar laat u niet misleiden,

achter de aankleding schuilen ingenieuze ingrepen en

technologieën.

stuwende kracht achter de prototypes is PRoF. dit con-

sortium en denktank van ruim zestig gebruikers, onder-

wijs- en kennisinstellingen, ict-bedrijven, fabrikanten

en beroepsorganisatie zoekt telkens een oplossing voor

de invulling van een aan zorg of leeftijd gerelateerde

behoefte. Randvoorwaarden zoals budget, human re-

sources, technologie en de behoeften van patiënten

en die van betrokken partijen zijn geïntegreerd. PRoF

komt zo tot oplossingen waar state-of-the-art techno-

logie naadloos samengaat met comfort, huiselijkheid

en veiligheid. zonder afbreuk te doen aan de privacy

van de bewoner(s).

op maatschappelijk vlak zorgt de toename van het

aantal zorgbehoevende ouderen en alleenstaande se-

nioren voor heel wat nieuwe behoeften. neem daarbij

het tekort aan woon(zorg)centra, het onaangepast wo-

ningenbestand, de kortere opnameduur in de verzor-

gingsinstellingen, de beperkte financiële middelen van

de overheid en het is duidelijk dat het de hoogste tijd is

voor de ontwikkeling van op korte termijn toepasbare

oplossingen.

door de exponentiële toename van het aantal ouderen

ontstaat er immers een sterk gediversifieerde groep,

waarbij sommigen tot op latere leeftijd zelfstandig

kunnen wonen en anderen al snel aangewezen zijn op

weinig tot veel ondersteuning. heterogene woonoplos-

singen en zorg op maat zullen de stelregel worden. naast

meer privacy, autonomie, veiligheid én keuzevrijheid

richt PRoF Projects zich vooral op niet-stigmatiserende

oplossingen binnen een intergenerationele omgeving.

niet in Het oog SpringenDe aanpaSSingen

een troef van PRoF is het multidisciplinaire onderzoek en

de samenwerking van bedrijven uit uiteenlopende secto-

ren. via een traject van behoefteanalyse, brainstorming,

sleutelwoorden, samenwerkingen en synergiën tussen

fabrikanten worden nieuwe concepten, technologieën,

diensten en prototypes ontwikkeld die een antwoord

bieden op concrete noden. de interactie tussen architec-

tuur, diensten en technologie resulteert in een project op

maat. in de verzorgingshuiskamer van de toekomst staan

comfort, huiselijkheid, veiligheid en privacy centraal.

terwijl daarbij de uitrusting en technische hulpmiddelen

de verzorging vergemakkelijken. uitgangspunt was een

ruimte van zo’n 25 m2, een formaat kamer zoals in veel

verpleeg- en verzorgingshuizen wordt toegepast. het

bijzondere van deze nieuw ontwikkelde kamer is dat

deze evengoed in een residentiële woning kan worden

geïmplementeerd. de aanpassingen voor de doelgroep

springen dan ook niet meteen in het oog.

de architecten gooiden de indeling van de klassieke

verzorgingskamer overboord om meer licht, ruimte,

openheid en uitzicht te krijgen. door de badkamer tegen

de buitenschil te plaatsen, valt er licht binnen en oogt

de plek ruimer en aangenamer. het bed staat tegenover

het raam zodat de bewoner op een comfortabele manier

naar buiten kan kijken. naadloze wand- en vloerafwer-

kingen verhogen het onderhoudscomfort. na gebruik

verdwijnt de tillift in een kast. in een handomdraai wordt

de woonkamer via een opklapbaar bed getransformeerd

tot slaapkamer en vice versa. het ventilatiesysteem is

zo uitgekiend dat een vervelende rusthuisgeur geen

kans heeft.

ConSortia

in plaats van de dementerende bewoner voortdurend

van alles te verbieden, geeft een codeersysteem aan

wat wel en niet kan. zo is in de vloer een detectiesys-

teem ingebouwd dat de zones in een gebouw waar de

dementerende niet mag komen automatisch afsluit.

PRoF stelt de verouderende persoon centraal in zijn

leefomgeving (woning of verzorgingshuis), met oog

voor duurzaamheid, functionaliteit, gebruiksgemak

en hedendaags design. dit alles volgens de geldende

europese en nationale toegankelijkheidsnormen. jan

van hecke is coördinator van PRoF en tevens directeur

van boone wallbeds bv. hij geeft aan dat PRoF comple-

mentair sleutelde aan specifieke hulpmiddelen. “er is

bij de ontwikkeling gewerkt met een groot consortium

(denktank), een klein consortium (fabrikanten, architec-

ten, ontwerpers en uitvoerders). de vlaamse regering

en het agentschap voor wetenschap en technologie

iwt steunen het wetenschappelijk onderzoek rond dit

zorgtraject. we spelen maximaal in op de behoeften en

vragen van de verouderende bevolking enerzijds en van

het verzorgend personeel en de overheid anderzijds. op

een totaal vernieuwende manier.”

Meer info over de innovatieve woon- en zorg-

concepten vindt u op www.prof-projects.com

Overigens is er een film ontwikkeld waarin de

projecten worden getoond.


De IPC betreft een subsidieregeling voor mid-

den- en kleinbedrijven. Onder begeleiding van

een belangenorganisatie – zoals Smart Homes

– worden meerjarige innovatietrajecten uitgevoerd. Het

totaal budget van deze IPC-ronde bedraagt 7 miljoen

euro, wat verdeeld kan worden over 15-20 innovatie

prestatie contracten. In een IPC kunnen echter wel 20

MKB’s samenwerken die met minimaal één ander MKB

in een collectief zitten. De IPC-regeling is opengesteld

door Agentschap NL en de deadline is 20 juni 2013. Neem

die kans om te participeren in de Smart Homes IPC’s

en hoor in september of de subsidie wordt toegekend!

Penvoering

De IPC is een tender, ofwel de IPC-projectaanvragen

worden gerangschikt en beoordeeld op kwaliteit. Smart

Homes was in de laatste twee rondes succesvol en heeft

twee IPC’s binnen kunnen halen voor ruim dertig mid-

den- en kleinbedrijven. Samenwerking en kennisover-

dracht staan centraal en het landelijke doel is meer

winst behalen voor het MKB. Het geld dat beschikbaar

komt is afkomstig van het ministerie van Economische

Zaken. Smart Homes treedt namens de deelnemers

op als projectleider van het samenwerkingsverband

dat gevormd wordt door de aanvragende partijen. Het

penvoerderschap houdt in dat Smart Homes MKB ad-

viseert over of hun project of product voldoet aan de

IPC-voorwaarden. Smart Homes zorgt als penvoerder

ook voor het contact met Agentschap NL, dat is de

organisatie in Nederland die besluit welke aanvragen

worden toegekend. De subsidie bedraagt 40 procent

van de subsidiabele kosten van de IPC-deelnemer tot

een maximum van €25.000. Voor de maximale subsidie

dienen bedrijven een voorstel in van minimaal €62.500.

De minimale subsidie die een bedrijf kan ontvangen is

€12.000 voor een voorstel van €30.000. Het voorschot

smart homes magazineHenk Herman naP en SuSan verHeij

NIEuwE rONDE INNOVAtIE PrEStAtIE CONtrACtENACtIEf IN HEt MKB EN INNOVAtIEf BEZIg Of DE wENS DAArtOE? MAAK KANS OP EEN IPC-SuBSIDIE, ZODAt HEt INNO-

VAtIEtrAjECt grOtENDEELS BEKOStIgD wOrDt. IPC StAAt VOOr INNOVAtIEPrEStAtIECONtrACtEN (IPC) EN BINNEN

DE ‘DOMOtICA & ZOrg’, ‘DOMOtICA & ENErgIE’, DOMOtICA & SErIOuS gAMINg EN ‘DOMOtICA & VEILIgHEID’ trEEDt

StICHtINg SMArt HOMES ALS PENVOEDEr OP.

een SProng voorwaartS voor mobeye

“Als innovatief bedrijf heeft de r&D afdeling van Mobeye altijd een

drukbezette agenda. De specialiteit van dit Bossche bedrijf is te meten,

regelen en alarmeren met een extreem laag stroomverbruik. gSM/gPrS

telemetrie is een vakgebied met een groeiende behoefte. Om vooraan

te lopen in deze markt en mooie applicaties neer te zetten, doen we

veel aan ontwikkeling”, aldus directeur jack van de Vijver. “Natuurlijk

hebben ook wij een gelimiteerd budget.” Om toch grotere stappen te

kunnen maken, kreeg Mobeye met ICt-bedrijf Ippany uit Son een IPC-

subsidie toegekend na via Smart Homes de aanvraag te hebben gedaan.

Dit stelde hen in staat versneld een web-based portal te ontwikkelen,

die zowel Mobeye als Ippanny van nut zou zijn.

Van de Vijver: “De internetportal is een gebruiksvriendelijke omgeving

geworden, waardoor onze producten nu via gPrS en SMS kunnen

communiceren met een beschermde internetomgeving. Dit voegt

veel toe aan onze bewakings- en alarmeringsproducten. De meeste

producten konden al stand-alone werken, echter in combinatie met

de internetportal krijgen ze opeens veel extra

functies, zoals extra bewaking en datalogging.”

Eén van de concrete innovatieve mogelijkheden

is de Mobeye Call-Key, een mobiele telefoon-

deuropener die geprogrammeerd kan worden

op afstand. De beheerder kan telefoonnummers

programmeren via internet, waarbij het moge-

lijk is tijdelijke autorisaties of tijdvensters toe te

wijzen. Zo kunnen gebruikers naar de deur bellen om deze te openen.

Zowel vanuit de thuiszorgomgeving als vanuit kleine bedrijven en

sportcentra is hiervoor al veel interesse. jack van de Vijver kijkt tevreden

terug op het IPC-traject, in de samenwerking met de ICt-partij en de

penvoerder, en in het resultaat: “Doordat we in staat werden gesteld de

ontwikkeling van internetportal naar voren te trekken, heeft Mobeye

nu een uitstekende uitgangspositie voor de komende jaren. Hierop

baseren we weer nieuwe innovaties.”

uit eerdere via Smart Homes-aangevraagde iPC-subsidies zijn al bijzondere samenwerkingsverbanden ontstaan, waarin partijen

werkten aan een product- of dienstinnovatie. enkele voorbeelden willen we u niet onthouden.


bedraagt 100% van de maximale subsidie, dus aanvra-

gers kunnen na toekenning meteen beginnen.

voorwaarden

uiteraard zijn er voorwaarden verbonden aan de IPC-

subsidieverstrekking. Een MK-bedrijf mag niet meer dan

250 werknemers tellen, moet minder dan 50 miljoen

jaaromzet hebben en een maximale balansomzet van

34 miljoen euro. Van hen wordt verlangd dat ze hun

innovatieplan opstellen, welke vernieuwingen men wil

aanbrengen in het productieproces, aan het product of

dienst. Het beoogde eindresultaat moet omschreven

worden, evenals de beoogde afzetmogelijkheden. Er

dient dus al een commerciële vertaalslag gemaakt te zijn.

Henk Herman Nap, projectleider bij Smart Homes

legt uit: “uiteraard zal Smart Homes de deelnemers

helpen om een goed plan op te stellen. Minimaal tien

bedrijven en maximaal twintig kunnen gezamenlijk

een aanvraag indienen. Dit doen wij. wij maken het

overkoepelend plan en creëren samenhang tussen

de innovatieplannen. Smart Homes draagt zorg voor

de gezamenlijke aanvraag richting Agentschap NL.”

De maximale looptijd van de IPC is twee jaar en alle

deelnemers beginnen en eindigen op dezelfde datum.

tenminste 20% van de begroting van het projectplan

moet bestaan uit collectieve activiteiten met minimaal

één ander IPC-deelnemer binnen het collectief en 60%

van de begroting moet bestaan uit kosten die gemaakt

worden bij derden aan uren en materiaal.

Ook loonkosten, verbonden aan het innovatietraject,

zijn subsidiabel. Hiervoor geldt een uurvergoeding €60.

Evenals kosten ten behoeve van de uitvoering van het

innovatieplan, zoals werknemers die niet op loonlijst

staan en benodigd materiaal. Ondernemingen zijn vrij

om te kiezen waar de overige kosten binnen het inno-

vatieplan aan besteed worden. Niet subsidiabel zijn kos-

ten in verband met op verkoop gerichte marketing- en

sales-activiteiten, investeringen in bedrijfsmiddelen, het

opzetten van kwaliteitssystemen (certificering), opleidin-

gen & trainingen, het deelnemen aan tentoonstellingen

en symposia, evenals reiskosten.

Inmiddels geïnteresseerd geraakt in een mogelijke

aanvraag? Neem dan, in verband met de naderende

deadline, direct contact op met:

Henk Herman Nap, [email protected]

Ilse Bierhoff, [email protected]

Mocht u twijfelen, dan kunt u een MKB-toets

uitvoeren bij Agentschap NL:

www.agentschapnl.nl/content/mkb-toets

overweeg goed

Koen van de Donk van

systemintegrator He-

vac, werd vanwege zijn

expertise gevraagd om

samen met Biometro-

nica bij een vorige IPC

een ontwikkeling uit te voeren. Hij geeft aan veel

geleerd te hebben. “Mijn winst is meer kennis over

vingerscans en ik kan betere inschattingen maken.

Biometronica kan zijn product beter in de markt zet-

ten door de opgedane KNX-kennis. wel wil ik als tip

meegeven dat het partnerschap goed overwogen

moet worden. Het mag niet alleen ingegeven zijn

door de financiële ruggensteun van IPC. Er moet wel

degelijk een klik zijn in productwens en in bedrijfsvi-

sie. Het vergt administratief ook nogal wat. Pak het

aan alsof het een ware bedrijfsinvesteringbetreft.”

beelden bewegen beter via iPC

Ook zorgorganisatie Ananz uit geldrop en Komind Interactive uit Eindhoven

hebben via een IPC-subsidie, die gericht was op zorggerichte innovatie, (ZIPC)

onderzocht hoe kwetsbare ouderen, chronisch zieken en revalidatiepatiënten

beter gestimuleerd kunnen worden tot meer bewegingsplezier in hun vaak een-

tonige bewegingstherapie. In dit project, ‘Beelden Bewegen Beter’ genoemd, is

een laagdrempelig en overal te gebruiken videobewegingssysteem ontworpen.

Dat is ontwikkeld en getest met ouderen op bestaande bewegingstrainers zoals

fiets- of arm-trainers voor rolstoelpatiënten of op een loopband. Zelf te kiezen en

eigen videobeelden worden op het PC-beeldscherm gekoppeld aan de bewegin-

gen van de gebruiker tijdens een (fysio)oefening. Er wordt een sensor geplaatst

op het te bewegen lichaamsdeel.

In het ZIPC-project is inzicht verschaft in wat bewegingsplezier oplevert aan

motivatie, energie en verbeteringen in het revalidatieproces bij ouderen van

afdelingen somatiek, dementie en revalidatie in een Ananz-woonzorgcentrum en

revalidatie-afdeling van een ziekenhuis. reacties waren: “De tien minuten vlogen

voorbij en werden zomaar twaalf minuten.” en “Het is

alsof ik echt ben weggeweest.” Dit had niet kunnen

gebeuren zonder dit ZIPC-project, dat daarom ook de

slogan ‘Beelden Bewegen Beter’ (BBB) heeft verdiend!

Ook Agentschap.nl was zeer belangstellend. Al met al

biedt dit ZIPC-project en de gerealiseerde innovatie

interessante perspectieven voor de toekomst.

zonder iPC niet van de grond gekomen

“Door deelname aan het IPC-project kunnen we onze klanten een

innovatieve integrale oplossing bieden,” verwoordt Martijn Vasten-

burg, directeur van Connectedcare het. Hij werd door Smart Homes

gekoppeld aan Dialoc ID, OpenEPD en gPt. “Inhoudelijk moet het

project nog op gang komen, we zitten in de oriënterende fase. Het

voorschot kregen we zeer snel, dat was natuurlijk prettig. Samen

werken we aan een online platform om mantelzorg en thuiszorg

bij elkaar te brengen. Via de IPC werken we aan de ontsluiting van

patiëntgegevens (EPD), aan nieuwe sensorinformatie (rfID), om

uiteindelijk de klant een goed en prettig product te leveren.”


VictoryaHome is een ‘Ambient Assisted Living’ pro-

ject gecoördineerd door Stichting Smart Homes

dat in april van start is gegaan. Op 2 en 3 mei

vond de eerste bijeenkomst met alle projectpartners

plaats bij thuiszorgorganisatie GroenekruisDomicura

in Maastricht. Een workshop om gezamenlijk de cen-

trale visie te verwoorden maakte onderdeel uit van

het programma. Tijdens deze dag werd even afstand

genomen van het uitgewerkte projectvoorstel en lag

de focus op de primaire reden om dit project te starten

en het uiteindelijke doel. Basis om vervolgens vanuit de

gezamenlijke visie het project in te gaan vullen.

grijS gebied tuSSen mantelzorg en formele zorg

Er wordt steeds vaker een beroep gedaan op man-

telzorgers om bij te dragen aan zorgverlening. Dat

kan positieve effecten hebben omdat de scheiding

tussen mantelzorg en formele zorg lang niet altijd in het

belang van de cliënt is, maar hoe voorkom je dat man-

telzorgers overbelast raken, dat ze hun eigen leven niet

meer kunnen invullen zoals ze dat zelf graag willen

en zich schuldig voelen als ze niet dag en nacht klaar

kunnen staan? En hoe geef je de samenwerking tussen

mantelzorg en formele zorg vorm zodat optimaal gebruik

gemaakt wordt van elkaars sterke punten? Dat zijn de

onderwerpen die de komende maanden aan bod komen

tijdens bijeenkomsten met gebruikers waar de gewenste

diensten in kaart worden gebracht.

KijK eenS wat iK in HuiS Heb!

Dat is de reactie die het projecteam wil opwekken, dat

mensen er trots op zijn om VictoryaHome in huis te

hebben. Op veel producten die gericht zijn op langer

zelfstandig wonen hangt een stigma van zorg, ofwel ‘ik

heb hulp nodig’. Echter iemand is veel meer dan alleen

smart homes magazine ambient assisted LivingilSe bierHoff

LEVEn zOALS jij DAT wiLT MET VicTOryAHOME DE VrijHEiD HEBBEn OM jE LEVEn TE LEiDEn Op DE MAniEr zOALS jij DAT wiLT. DAT iS DE kErn VAn HET VicTOryAHOME

prOjEcT. EEn AAnTAL STEEkwOOrDEn zijn: GEMOEDSruST, pLEziEr, nOOiT ALLEEn (ALS jE DAT niET wiLT), jE VErBOn-

DEn VOELEn, DELEn VAn GEVOELEnS, HELp DE HELpErS, MEnSELijkE zOrG En zOrGVErLEninG iS EEn ‘cOOL’ BErOEp.

ambient aSSiSted living joint Programme

De Europese samenleving veroudert en met het stijgen der jaren neemt het aantal

(chronische) aandoeningen toe. icT kan bijdragen aan het oplossen van maatschap-

pelijke vraagstukken die samenhangen met de vergrijzing, zoals eenzaamheid

onder ouderen, stijgende zorgvraag en –kosten en personeelstekorten. Om deze

icT-oplossingen te stimuleren, is het Ambient Assisted Living joint programme

(AAL jp) opgezet. AAL is een samenwerkingsprogramma van 23 Europese landen

en de Europese commissie. in nederland voert zonMw het programma uit in

opdracht van het ministerie van VwS.

Behoeften en wensen van ouderen en hun mantelzorgers vormen het uitgangspunt

en hun betrokkenheid loopt als een rode draad door het programma. projecten

hebben een ‘time to market’ van twee tot drie jaar; dat betekent dat producten en

diensten binnen twee á drie jaar na het project op de markt beschikbaar komen.

Bron: website zonMw

het victoryahome projectteam


zorgbehoevende. Dat wil het team naar voren halen.

wat hebben de mensen zelf te bieden en hoe maken zij

dat kenbaar? Ook verzorgenden zullen door deze extra

dimensie trots zijn dat er meer aandacht is voor men-

selijke zorg door de nieuwste innovaties toe te passen.

niet 6 Halve dienSten, maar liever één die werKt

je ziet het vaak gebeuren in onderzoeksprojecten; en-

thousiast wordt er van alles ontwikkeld en in laboratoria

getest, maar uiteindelijk blijft er maar weinig over dat

betrouwbaar genoeg is om echt bij mensen thuis te tes-

ten. De aanpak binnen VictoryaHome is dan ook anders.

in korte ontwerpcyclussen van één tot twee maanden

wordt steeds aan één dienst gewerkt. Vanaf het eerste

idee, via een iteratief ontwerpproces met gebruikers tot

de dienst die thuis getest kan worden. Dan pas wordt

er gestart met de volgende dienst. uiteindelijk wordt

een pakket van diensten, aangepast aan elke persoon,

een jaar lang bij vijftig mensen thuis getest. Om aan het

einde van het project uitspraken te kunnen doen over

het nut van de diensten – belangrijke input om toe te

werken naar een daadwerkelijk marktproduct.

giraff SteeKt zijn neK uit

Een hoofdrol binnen het project is er voor de Giraff.

Deze ‘telepresence robot’ steekt letterlijk zijn nek uit

om mensen met elkaar in contact te brengen. Via een

beeldverbinding is deze robot op afstand te besturen en

is er contact. Dat is de basisfunctionaliteit die tijdens het

project uitgebreid wordt met nieuwe diensten. zo zijn

mantelzorgers bijvoorbeeld vaak ongerust. Door simpele

sensoren aan te brengen in de woning die informatie

verzamelen en het dagelijks leven van de bewoner in

kaart brengen, kunnen zij snel een zien of alles in orde

is. Het maken van afspraken over wie er wanneer en

onder welke omstandigheden toegang heeft tot de

gegevens is iets dat per persoon bekeken wordt. De

bewoner kan natuurlijk ook zelf initiatief nemen – is er

behoefte aan contact, dan is in één oogopslag te zien

welke mantelzorger ‘beschikbaar’ is.

inSPirerende Start

Het AAL-project VictoryaHome is voortvarend van start

gegaan en de komende drie jaar worden gebruikt om

de gezamenlijk opgestelde visie te realiseren. Vanaf

het begin van het project is er niet alleen aandacht

voor het betrekken van alle belanghebbenden om

ervoor te zorgen dat de diensten door iedereen onder-

steund en geaccepteerd worden, maar wordt er ook

gekeken naar de randvoorwaarden en mogelijkheden om

VictoryaHome na afloop van het project te commercia-

liseren. Hetzij door projectpartners en/of door derden.

zo zullen ook na het project de diensten aangeboden

blijven worden en zal VictoryaHome een steentje bij-

dragen om mensen de vrijheid te geven om hun leven

te leiden op de manier zoals men dat wil.

victoryaHome ProjectPartnerS

• Stichting Smart Homes, kenniscentrum voor Domotica & Slim wonen, nederland

• funksjonshemmedes fellesorganisasjon, Overkoepelende organisatie voor

mensen met een beperking en chronisch zieken, noorwegen

• groenekruisdomicura, Aanbieder van alle vormen van zorg aan of dichtbij huis in

de regio Maastricht-Heuvelland, de westelijke Mijnstreek en parkstad, nederland

• SoS international, Alarmcentrale voor geheel Scandinavië, noorwegen

• norwegian centre for integrated care and telemedicine, Onderzoekscentrum

op het gebied van telemedicine en ehealth, noorwegen

• bluecaring, Leverancier van softwareplatform en sensoren voor langer zelfstan-

dig wonen, portugal

• giraff technologies, Leverancier van de Giraff en bijbehorend platform voor

dienstverlening, zweden

• tromsø telemedicine consult, Adviesbureau op het gebied van telemedicine

en ehealth, noorwegen

• r&d council Sörmland county, regionale ondersteuning voor overheden bij

innovaties in ouderenzorg, zorg voor mensen met een beperking en andere

gebieden van welzijn en zorg, zweden

de giraff bij iemand thuis

het via internet besturen van de giraff


QuoVadis – een naam die sedert 2008 wordt

gevoerd – is te beschouwen als voortzetting

van GEWA Nederland. Dit bedrijf levert sinds

1993 een totaalprogramma van medisch-technische

communicatie- en bedieningshulpmiddelen voor per-

sonen met spraak- en bedienproblemen. GEWA was een

Zweeds bedrijf* dat als eerste op de markt kwam met een

bladomslag-apparaat voor onder andere patiënten met

MS. Het spreekt voor zich dat meer specifieke producten

werden ontwikkeld – zoals hulpmiddelen voor gehan-

dicapten – die sterk gericht zijn op de eindgebruiker.

QuoVadis richt zich echter niet alleen op deze zoge-

noemde eindgebruikers, maar ook op instellingen en

levert naast het portfolio van GEWA ook producten op

het gebied van Alarmeren, Bedienen en Communice-

ren. Daarmee is het acroniem uit de inleiding meteen

verklaard.

Bij QuoVadis werken zo’n twintig mensen – waaronder

vier ergotherapeuten en een gezondheidszorgtechno-

loog, allen met een adviserende, implementerende en

instruerende rol – die heel ons land tot hun werkterrein

rekenen. Meerwaarde ziet QuoVadis vooral in de integra-

tie van de diverse systemen en op de markt aanwezige

protocollen, zoals KNX (be-draad) en Z-Wave (draadloos).

Bij de rondleiding in het pand – waar op de eerste etage

een trainingslokaal is gevestigd – treffen we ook een

grote ruimte aan met werkbanken en -plekken voor

montage, assemblage, testen en programmering van

de te leveren goederen. Aan Erica Stokwielder stelde

Smart Homes de volgende vragen:

Welke diensten/producten worden er op dit moment het

meest geïnstalleerd?

“Dat zijn producten en diensten die betrekking hebben

op de bediening van de omgeving, zoals de woon-, ver-

zorgings- en leefruimtes. Verder maken we koppelingen

met bijvoorbeeld bestaande domotica. Dit laatste kan

op velerlei manieren: van infra rood (IR) naar bus (KNX,

standaard protocol), of van IR naar Z-Wave (draadloos

smart homes magazine PartnerrePortageYvonne van der ven en tHeo WubboltS

WAARHEEN, WAARVooR? QuoVADIS…

JE Zou ER ZoMAAR AAN VooRBIJ KuNNEN lopEN. HEt WINKElpAND VAN QuoVADIS DoEt NIEt VERMoEDEN DAt HIER

Al tWINtIG JAAR EEN GERENoMMEERD BEDRIJf IS GEVEStIGD. EEN BEDRIJf DAt ZICH RICHt op ABC. SMARt HoMES

GING op BEZoEK oM tE VERNEMEN WAt ER ACHtER DEZE GEVEl Zou SCHuIlEN EN WAAR DE EERStE DRIE lEttERS VAN

HEt AlfABEt VooR StAAN. pR-MEDEWERKER ERICA StoKWIElDER StAAt oNS tE WooRD.

* GEWA Nederland is destijds

niet opgericht als dochter van

GEWA Zweden. Het bedrijf

mocht deze naam in Neder-

land voeren als alleenvertegen-

woordiger. GEWA in Zweden

heet nu Abilia.


fabrieksprotocol) dan wel IR direct of enkel met Z-Wave.

Het ‘verknopen’ en bedienen van de diverse systemen

kan dan eventueel rechtstreeks of via diverse platformen,

bijvoorbeeld Control omni, HouseMate of Servus. De

conventionele bediening blijft intact: valide mensen

ondervinden geen last in hun eigen woning door de

aanpassingen.”

Wat zijn voor QuoVadis de verschillen tussen thuiszorg,

verzorgingshuis en verpleeghuis?

“thuiszorg is zorg voor mensen die thuis verzorging of

verpleging nodig hebben of hulp bij de huishouding.

Een verzorgingshuis biedt zorg en huisvesting als ie-

mand door ouderdom, ziekte of beperking niet meer

zelfstandig kan wonen en voor zichzelf kan zorgen, ook

niet met hulp van naasten, mantelzorg of thuiszorg. Een

verpleeghuis is bedoeld voor intensieve zorg of zware

medische behandelingen. In de drie woonsituaties kun-

nen verschillende technieken nodig zijn, maar vaak zijn

ze ook overlappend. Daarnaast kan het zijn dat cliënten,

tijdelijk of definitief, naar een andere zorgomgeving ver-

huizen. De voorziening kan dan vaak geschikt gemaakt

worden om te gebruiken in de andere situatie. Met name

in een verpleeg- of verzorgingshuis is het prettig als

de infrastructuur voorbereid is

op de komst van mensen met

een bedienbeperking. Dan

kan iemand met zeer weinig

modificaties in de nieuwe si-

tuatie gebruik maken van de

voor hem of haar vertrouwde

toepassingen.”

Wat zijn trends?

“De technieken die kunnen

worden ingezet worden de-

gelijker en beter betaalbaar.

Vooral vanuit de wereld van de gehandicapten is er

meer behoefte aan gadgets. Door de grote en zich snel

evoluerende ontwikkelingen ontstaan ook meer vragen

en eisen van cliënten.”

Is in de afgelopen 5 jaar de vraagbehoefte veranderd,

en hoe dan?

“Enerzijds worden de budgetten krapper, terwijl er bin-

nen die budgetten meer wordt verwacht. Verder zijn er

verschuivingen binnen zorgvergoeding aan de orde van

de dag. Neem ook de grotere invloed van de WMo (Wet

maatschappelijke ondersteuning). De beperkte kennis bij

WMo-medewerkers over de specifieke doelgroep noopt

ons als QuoVadis tot meer samenwerking met lokale en

regionale partners.”

Welke verschuivingen in de manier waarop de zorg wordt

verleend, doen zich voor? En hoe spelen jullie hier op in?

“De wens en noodzaak om langer thuis te blijven "


wonen, impliceert grote veranderingen, waarbij on-

dersteuning van en door mantelzorgers essentieel is

en wordt.”

Wat zijn op dit moment de ‘hindernissen’ die genomen

moeten worden om de problemen die zich voordoen in

de zorg het hoofd te bieden?

“Er wordt een enorme creativiteit en inventiviteit ge-

vraagd. De producten zijn er al lang, maar binnen de

huidige budgetten wordt méér verwacht.”

De overheid wil mensen langer zelfstandig thuis laten

wonen, zijn jullie diensten hier klaar voor, en wat zijn

de ontwikkelingen?

“We zijn er al twintig jaar klaar voor!”

Hoe ziet de toekomst van QuoVadis er uit?

“We zien de toekomst als een uitdaging, maar budget-

tair moeten we heel creatief zijn. Het wordt een kwestie

van overleven. Als eerder gezegd: meer doen binnen

een kleiner budget.”

Smart Homes is op dit moment bezig met diverse robotica-

projecten, waarbij deze robot bijvoorbeeld een valalarm

kan opvolgen of kan herinneren aan medicijnen. Zien

jullie hier een toekomstige rol in?

“Dat ligt er aan wat onder robotica wordt verstaan. We

maken vooral gebruik van sensoren en detectielussen.

Kijk naar het portfolio van lissi; dat vraagt zelf om aan-

wezigheid en maakt beeldcontact met (mantel)zorgers

mogelijk. Wat we naast de omgevingsbediening doen, is

communicatie en alarmering. Binnen instellingen maken

we een individuele koppeling aan bestaande infrastruc-

turen. Bijvoorbeeld met bedmatten, bewegingssensoren,

beademingsalarm en verpleegoproep. Dit helpt om zorg

in verpleeghuizen efficiënter te laten zijn. Handen aan

het bed worden ingezet voor noodzakelijke activiteiten.

Verder is de cliënt selfsupporting en zelfredzaam met

behulp van de individuele modificaties. Bijvoorbeeld de

gordijnen openen, de televisie aan/uit zetten.”

QuoVadis is dus een bedrijf dat zich in deze tijd met

complexe weten regelgeving en bezuinigingen dankzij

de opgebouwde kennis in de afgelopen decennia zich

richt op de toekomst. Ze geven haar bedrijfsnaam uit

het latijn een waardevolle invulling: waar gaat u heen?

Naar de Nieuw Baanstraat 33 in Baarn.

Voor meer informatie www.qvn.nl

Smart HomeS magazine - maart 2013 51

neem een jaarabonnement voor maar €45,-

[email protected]

In Smart Homes Magazine leest u vijf keer per jaar alles over nieuws, trends, oplossingen, praktische tips, subsidiemogelijkheden, onderzoeken, producttests en praktijkervaringen van zowel gebruikers als specialisten.Tot slot bevat dit vakmagazine rubrieken zoals vraag en antwoord, agenda met congressen, beurzen en andere relevante evenementen en adressen van leveranciers!

Indien u alles wilt weten over Domotica!

ABONNEMENT

Niko Hydro black & white

Zwarte bakstenen gevels en witgepleisterde gevels worden niet meer verstoord door schakelmateriaal in

contrasterende kleuren. De nieuwe kleuren creëren rust en harmonie; de buiteninstallatie wordt één met zijn

omgeving.

Het design van Niko Hydro is verfi jnd en robuust tegelijk. De geraffi neerde vormgeving zorgt voor een subtiele

aanwezigheid. Door de stevige afwerking zijn deze producten geschikt voor veeleisende en vochtige omgevingen.

www.niko.nl

PA-371-03

PA-373-03 Hydro_smarthomes.indd 1 15-02-13 14:38