Ahilik ve esnaf teşkilatları hk 20.12.2013

Mesleki Bilinç Kulübü30.12.2013

Ahilik ve Esnaf Teşkilatları

Hakkında Kısa Bilgilendirme

"Ahilik" Kavramı

temel kaynakları olan fütüvvetnamelerde yer alan

insani erdem ve prensipleri benimsemek ve savunmak esasına dayalı,

bireylerin kişilik ve ahlak bakımından da donanımlarını

amaçlayan bir insanlık kurumudur.

*akı; cömert, eli açık

Fütüvvet KavramıFütüvvet ahlakı, Yiğitlik kültürü

dünya ve ahirette halkı, nefsine tercih etmek, cömertçe vermek,

başkasını rahatsız etmemek, şikayet ve sızlanmayı terk etmek,

ve ahlaki değerlere sahip olmak diye tanımlanmıştır.

*feta; gençlik, delikanlılık

Hamiliğin TarihçesiAhilik ve esnaf teşkilatları

• Ahi Evran fütüvvetçiliğe iktisadi hayat boyutunu katmıştır.

• İktisadi faaliyet ve meslek fütüvvet felsefesi ile yorumlanmıştır.

Kariyer

YAMAK

• 12 1-2 $

ÇIRAK

• 12-15 3 K+U 124

KALFA

• 5 U+UM

USTA

• UM 740

Örnekler

• Usta çırağını adeta evlat edinirdi.

• Edeplerden örnekler(124-740)• Ön kapı-terbiye kapısı

• Ustalık töreni-işletme sermayesi

Gedik Kavramı

*** Bir sanat ve ticaretle kaç kişi uğraşır ve içinde çalışan dükkan, mağaza, atölye vb. ne kadar yer varsa, bir mecburiyet ortaya çıkmadıkça, bulunandan çok ya da eksik olmaması tekelci kuralı, gerek esnafça ve gerek hükümetçe korunulduğundan bir kişi çıraklıktan ve kalfalıktan yetişip te boşalan ya da gerçek gereklilik üzerine yeniden açılan bir ustalık yerine geçmedikçe, yani gedik sahibi olmadıkça dükkan açıp sanat veya ticaret yapamazdı.

Gedik; sanat ve ticaret ile uğraşabilme yetkisidir.

Lonca

• Doğu ülkeleri-İtalya• Ahiler tekke ve zaviye yerine «loncalar»da toplanmaya başladılar.• Loncalar aynı meslekten kimselerin bir pirin yönetimi altında

meydana getirdiği özel dernek, üyelerinin belli zamanlarda toplandığı yer.

• Çarşının uygun bir dükkanının üzerindeki odada bulunurlar, toplantıları buralarda yaparlardı.

• Dini önem yarı yarıya kaybedilmiştir.

• Francala ekmek fırıncıları birliği

• Devlet – imalat – standart – fiyat – pazarlama

• Sermaye Birikimi?

Mesleki Bölümlenme ve Sermaye Birikimi

Ahilikte Eğitim

• Hiyerarşik sistemleri içinde okul dışı eğitim ile okul içi eğitimi birbirini tamamlayıcısı olarak görmüşler, böylece üretim faaliyetlerinin hizmet içi meslek eğitimi ile bütünleşmesini sağlayarak uygulamalı bir eğitim vermiş, diğer taraftan da mensuplarını güçlü iç disiplin ve sosyal baskı sistemiyle kontrol altına almıştır.

• İşyerinde sadece mesleki bilgiler değil, dini ve ahlaki eğitim de verilirdi.

Ahilikte Yargı ve Ceza

• Esnaf Kahya 1-3 gün• Masraf ve ikram• Kurban kesme, lokma çıkarma• Hammadde tevziatı• Mal Satışı• Selam

Özetle Sistem Nasıl İşledi ?

Teşkilat

Eğitim

Meslek

???

Standart

Ceza

kendinden vazgeçebilme kültürüdür; yiğitlik, yani kendi malını, mülkünü, canını, hayatını bir başkası veya bir “insanlık erdemi” için hiç bir karşılık beklemeksizin tehlikeye – riske ve hatta “yok” olmaya atabilme kültürüdür.

yani, kendinden, kendi mal, mülk, can, hayat ve vaktinden… Bütün bunlardan vazgeçebilme feragat edebilme kültürüdür.

yani bir “borçlu olma” kültürüdür; insani “erdemlere” ve “faziletlere” karşı borçlu olma kültürü!.. Bu borçlu olma halinde, yani bu erdemlerin daima yüceltilmesi konusunda herkesten daha fazla “sorumluluk” sahibi olabilme kültürüdür.

FELSEFE

«eline, beline, diline sahip olmaktır.»Elin Anlamı: Eli harama uzatmamak, hırsızlık etmemek, kimseye fenalık ve kimsenin hukukuna tecavüz etmemektir. Haklara riayet etmek, kendi kazancına kanaat etmek, şükretmektir. Başkalarının karına el uzatmamaktır.

Belin anlamı: namuslu ve şerefli olmaktır. Başkalarının şeref ve namusuna da tecavüz etmemek, hilekar, sahtekar, iffetsiz insanlardan nefret etme, zina ve livata etmemektir.

Dilin anlamı: sır saklamaktır. Her duyduğunu, başkalarına söylememek, yalancılık ve bilhassa iftira ve dedikodudan sakınmaktır. Tatlı dilli olmak, yalancılık, dolandırıcılık yapmamaktır.

FELSEFE