View
2.189
Download
0
Category
Preview:
DESCRIPTION
Het nieuwe materialendecreet en VLAREMA. Presentatie door Rudy Meeus tijdens IFEST 2012, op woensdag 15 februari 2012 in Flanders Expo. www.ifest.be
Citation preview
Een nieuw wetgeveduurzaam materiale
OVAMRudy Meeus, afdelingshoofd Afval- en Ma
end kader voor het enbeheer
aterialenbeheer
Over grote voeten en reuzenstap
OVA3
ppen
2/16/2012AM
Over grote voeten en reuzenstap
OVA4
ppen
2/16/2012AM
Over grote voeten en reuz
… Een eerste grote stap is gezet
grondstoffen
distributieproductie
tijdslijn2011
Stort
OVA5
zenstappen
afvalverwerkingburgers
● Hergebruik stimuleren
1975
Recyclage stimuleren– Producenten responsabiliseren
ten ontmoedigen (heffingen) of verbieden
2/16/2012AM
● Consumenten sensibiliseren
Over grote voeten en reuzenstap
Een tweede grote stap is nodig...materialen zijn speerpunt van productie-...milieudruk van materialenverbruik en -ge…strategische economische innovatie is no...afval is einde-van-keten benadering...materialenbeheer integrale ketenbenaderSinds 2003 is duurzaam materialenbehgedeelde uitdaging voor Vlaanderen engedeelde uitdaging voor Vlaanderen en
OVA6
ppen
en consumptiepatronenbruik ligt te hoog odig
ring toelaat: cradle to cradleheer bevoegdheid OVAM en een n Europan Europa
2/16/2012AM
Over grote voeten en reuzenstap
Ambitie om door te groeien van afvmaterialenbeheer als basis voor een Wettelijke verankering duurzaam materialMaterialendecreet en uitvoeringsbesluit VLA Omzetting Europese kaderrichtlijn afvalstoffen– Omzetting Europese kaderrichtlijn afvalstoffen – Volledige herziening Afvalstoffendecreet– Vervanging, maar geen volledige herziening va
S d kStand van zaken✔Decreet = een feit✔VLAREMA voor definitieve goedkeuring ng g✔Inwerkingtreding 1 juni 2012
OVA7
ppen
val- naar duurzaam groene economieenbeleid via hetAREMAEG 2008/98EG 2008/98
n VLAREA
naar Regeringg g
2/16/2012AM
Materialendecreet
� Algemene doelstellingen● 1. ...stel maatregelen vast voor het to● 1. ...stel maatregelen vast voor het to
waarbij1° de gezondheid van de mens en het
invloed van afvalstoffen;2° de uitputting van hernieuwbare en n
materialen en energie in het algememilieu, verbonden aan materiaalgebr
● 2. … volg prioriteitsvolgorde voor o
OVA8
ot stand brengen van materiaalkringlopenot stand brengen van materiaalkringlopen
t milieu gevrijwaard worden tegen de schadelijke
niet-hernieuwbare hulpbronnen, de verspilling van en en de schadelijke gevolgen voor mens en ruik en –verbruik, worden tegengegaan.
omgang met materialen en afval (hiërarchie)
2/16/2012AM
Materialendecreet
� Algemene doelstellingen● In het bijzonder worden maatregelen● In het bijzonder worden maatregelen
van prioriteiten wordt gehanteerd:a) de preventie van afvalstoffen en een
verbruik van materialen via aangepag pb) het voorbereiden van afvalstoffen voc) de recyclage van afvalstoffen en het
materiaalkringlopen;d) andere vormen van nuttige toepass
energie-opwekking, en inzet van mae) de verwijdering van afvalstoffen, me
● … en waarbij wordt gestreefd naar hgezondheid, rekening houdend met dlevenscyclus
OVA9
● Dit houdt ook in dat er gemotiveerde
n vastgesteld waarbij de volgende volgorden vastgesteld waarbij de volgende volgorde
n efficiënter en minder milieubelastend gebruik en aste productie- en consumptiepatronen;p p poor hergebruik;t inzetten van materialen in gesloten
sing van afvalstoffen, zoals bepaalde vormen van aterialen als energiebron;et storten als laatste optie.
et beste resultaat voor milieu en de effecten die optreden over de ganse
2/16/2012AM
e afwijkingen mogelijk zijn
Materialendecreet
� Uitgangspunt is actoren te doen handOntwerpers:van ontwerp voor gebruikp p g
recyclage en lage impact over de ga
� Producenten: van leveranciers van pro� naar ketenbeheerders (groen aankopen,� naar ketenbeheerders (groen aankopen, � produceren, sorteren, groen aanbod cre� verantwoordelijkheid opnemen in afval
Distributeurs: van verdelers van produDistributeurs: van verdelers van produnaar groene aankopers en groene aanb
Consumenten: van kopers van dingroene beslissers en sorteerdersgroene beslissers en sorteerders
Afvalverwerkers: van afvalvegrondstoffenleveranciers en
OVA10
Overheid: van grootverbren van bureaucratie naa
delen vanuit een kringloopperspectiefk naar ontwerp voor gebruik en p ganse keten
oductengroengroenëren,lfase)
ctenctenbieders
ngen naar
erwerkers naaradviseurs
2/16/2012AM
ruiker naar voorbeeldrol in aankoopbeleid ar slimme regels, innovatie en partnerschap
Nieuw wettelijk kader
� Dwingende voorschriften● In functie van prioriteitsvolgorde heef● In functie van prioriteitsvolgorde heef
Verplichting hergebruik en recyc– daartoe gescheiden inzame– doelstellingen vast te leggen
Mogelijkheid om afvalverwerking Kringloopcentra te erkennen
● Maatregelen
Verscherpte verplichting selectieSloopinventaris integraal de– Sloopinventaris integraal dedeze respecteren
Groenafval verplicht 'nuttig toepa Selectieve inzameling van huish
OVA11
Selectieve inzameling van huish
ft de overheidft de overheid
clage te stimulerenling te organiserenngshandelingen op te leggen of te verbieden
ef slopeneel uitmaken van bestek en uitvoerder moeteel uitmaken van bestek en uitvoerder moet
assen'oudelijke en bedrijfsafvalstoffen
2/16/2012AM
oudelijke en bedrijfsafvalstoffen
Nieuw wettelijk kader
● Stortverbod
Alle brandbare afvalstoffen Alle afvalstoffen waarvoor verbra
● Verbrandingsverbod
Alle recycleerbare stromen met Alle recycleerbare stromen, met Gemengde afvalstoffen, tenzij ui
vastgelegd door Minister, en meof vergelijkbaar bedrijfsmatigof vergelijkbaar bedrijfsmatig
Afvoer naar R of D-verwerkingsh Afwijking op verbod kan door exp
stortplaats ingediend worden bijstortplaats ingediend worden, bijafvalstoffenproducent, makelaar
● Overige voorschriften voor bijzonderafgedankte voertuigen, afval van de
OVA12
afgedankte voertuigen, afval van de
andingsverbod geldt
uitzondering vanuitzondering van...itgesorteerd cf. code van goede praktijk, t uitzondering van huisvuil van particulieren
handelingen verbodenxploitant van verbrandingsinrichting of j uitvoer kan dit door dej uitvoer kan dit door de r of handelaarre afvalstoffen, zoals medisch afval, PCB's, zeevaart of binnenvaart, ...
2/16/2012AM
zeevaart of binnenvaart, ...
Nieuw wettelijk kader
Vergunningsplicht– Verwijdering = vergunningsplichtigVerwijdering vergunningsplichtig– Nuttige toepassing = vergunnings- of – MV-decreet van toepassing + niet-strij
M lijkh id t t i f l– Mogelijkheid tot vergunnings- of mel– + voorwaarden mogelijk voor:
• Materialen die mogen worden verwerkt oEffi ië ti t i l d• Efficiëntie waarmee materialen worden v
• Opleggen gebruiksbeperkingen aan mat
OVA13
meldingsplichtjdigheidsbeginsel Materialendecreetdi li ht b ik t i ldingsplicht voor gebruik materialen
of gebruiktb iktverbruikt
terialen
2/16/2012AM
Nieuw wettelijk kader
A) Uitgebreide producentenvera Slaat op ontwikkelaar producent Slaat op ontwikkelaar, producent, Kan bestaan uit
• operationele verantwoordelijkheid• De plicht tot het aanvaarden van d• Verantwoordelijkheid voor het daa• financiële verantwoordelijkheid vo• Informatieverstrekking over gebru• Maatregelen kunnen ook zijn: bev
productie en gebruik, langere leve VR wijst producten of materialen a Verplichte samenwerking met gem
vergoeding, tenzij afwijking
OVA14
g g j j g
nwoordelijkheidbewerker invoerder verkoperbewerker, invoerder, verkoper
voor inzameling afvalstoffendie afvalstoffenaropvolgende beheeroor inzameling en verwerkingik, recycleerbaarheid, etc.
vorderen ecodesign, milieuverantwoorde ensduur, etc.aan waarvoor UPV geldtmeenten bij inzameling HA, tegen billijke
2/16/2012AM
Nieuw wettelijk kaderNieuw wettelijk kader
● Instrumentarium UPV bestaat (votoekomst uitbreiden en introduce
● Aanvaardingsplicht (AVP) invullen door milieubeleidsovere individueel afvalpreventie en be individueel afvalpreventie en -be kleine aanpassingen aan bepalin plus afgedankte zonnepanelen,
● Collectief plan gemeenschappelijk plan van bet
– AfvalwegwerpluiersAfvalwegwerpluiers– Gebruikte injectienaalden– Afvallandbouwfolies– Zwerfvuil
OVA15
Zwerfvuil– plus GFVO
oorlopig) uit AVP of collectief plan. In ren nieuwe vormen UPV
eenkomst, ofeheerplaneheerplanngenminus GFVO
trokken sector met engagementen
2/16/2012AM
Nieuw wettelijk kader
� B) Registratieplicht + voorwaarde● Specifieke verantwoordelijkheden voSpec e e e a t oo de j ede o
handelaars in afvalstoffen
● VLAREMA – VLAREA?
Vervoerder = vervoerder Vervoerder = vervoerder– Principe van registratie verv– Vervoerders uit EU
Overbrenger = inzamelaar, afval– Erkenning overbrenger word
afvalstoffenhandelaar- en mbijkomend beschikken over gevaarlijke of nader te bepa
● Registratie is eenvoudige administrageldig)
OVA16
geldig)
en voor afvalbeheerdersoor vervoerders, inzamelaars, makelaars en oo e oe de s, a e aa s, a e aa s e
voerder blijft
lstoffenhandelaar- of makelaardt geschrapt: inzamelaar,
makelaar moeten geregistreerd worden en een intern kwaliteitsborgingssysteem, als zij
alen afvalstoffen hanterenatieve handeling (< 20 dagen en 10 jaar
2/16/2012AM
Nieuw wettelijk kader
� Kwaliteitsborgingssysteem (KBS): wa● Een documentatie van werkmethode(s) m( )
acceptatiecriteria van afvalstoffen i.f.v. aanbieden informatie over gescheiden kiezen geschikte vervoerderg traceerbaarheid over keten legale bestemming/verwerking voor afv richtlijnen voor personeel en oplijsten v naleving specifieke voorwaarden in en
� Principe van zelfcontrole en keuring d
� organisme < 2 jaar na registratie� organisme < 2 jaar na registratie.● Stuurt verslag < 2 maand na keuring naa
● OVAM stelt code van goede praktijk t.b.v.
OVA17
ISO9001, 14001, EMAS niet a priori ● Federaties kunnen standaard of voorbee
at is dat?m.b.t:
bedrijfsactiviteitinzameling
valstoffenverantwoordelijkenkele gevallen
door onafhankelijk
r OVAM. Nieuwe keuring elke 4 jaar.
. onafhankelijk keuringsorganisme
2/16/2012AM
voldoendeld KBS uitwerken voor bepaalde sector
Nieuw wettelijk kader
� Overgangsmaatregelen● Geregistreerd vervoerder blijft ge● Geregistreerd vervoerder blijft ge● Erkende overbrengers beschouw
inzamelaar/handelaar/makelaar● Erkenning GA blijft 18 mnd geldig● Binnen 12 maanden na inwerking
kwaliteitsborgingssysteem toepaskwaliteitsborgingssysteem toepas
� Mailing naar bedrijven ivm wijz
OVA18
eregistreerd mits ondernemingsnreregistreerd, mits ondernemingsnrwd als geregistreerd
g na inwerkingtredinggtreding moet men het ssen + 24 maanden voor keuringssen + 24 maanden voor keuring
zigingen
2/16/2012AM
Nieuw wettelijk kader
� Grondstoffen● Wijzigingen bepalingen afval/gee● Wijzigingen bepalingen afval/gee
Kaderrichtlijn Afvalstoffen nieuwe wetgeving, bijv REACH Oplossen bestaande onduidelijk
– Statuut secundaire grondstoffen– Omslagpunt afval/grondstof bij – Wie afval ontvangt, moet een st
vervanging stimuleren van prima– Wegwerken discriminaties primg p– “shopping” in wetgeving vermijd
OVA19
en afval komen tegemoet aanen afval komen tegemoet aan
hedennuitgang proces:troom ook als afval verwerken
aire door secundaire materialenaire en secundaire materialen
den
2/16/2012AM
Nieuw wettelijk kader
� Materiaal dat het einde van de ● Afvalstoffendefinitie niet meer va● Afvalstoffendefinitie niet meer va● “… voldoen aan specifieke criteri
de volgende voorwaarden:” gebruikelijk toegepast voor spec er is een markt voor of vraag naa voldoet aan de technische voors voldoet aan de technische voors
wetgeving en normen; over het geheel genomen geen o
menselijke gezondheid.j g
OVA20
afvalfase bereiktn toepassingn toepassinga die opgesteld moeten worden onder
cifieke doelen;ar de stof of het voorwerp;schriften en voor producten aan geldendeschriften en voor producten aan geldende
ongunstige effecten op het milieu of de
2/16/2012AM
Nieuw wettelijk kader
� Bijproducten● kan alleen als een bijproduct e● ... kan alleen als een bijproduct e
aangemerkt, als wordt voldaan a verder gebruik is zeker geschikt voor rechtstreeks gebru geproduceerd als integraal onde verder gebruik is rechtmatig, m.a
normen en geen nadelige effecte
OVA21
en niet als een afvalstof wordenen niet als een afvalstof worden an de volgende voorwaarden:
uik zonder speciale behandelingerdeel van een productieprocesa.w. voldoet aan alle voorschriften en en op milieu en gezondheid
2/16/2012AM
Nieuw wettelijk kader
� Indien Europese EoW criteria / bijVlaanderen middels registratie in ● Basisgegevens bedrijf en aard van a
● Géén inhoudelijke beoordeling
● Schrapping mogelijk, 14 dagen voor
● Keuringsverslagen gekoppeld aan re
● Europese criteria voor schroot en alu● Europese criteria voor schroot en alu
� Indien geen Europese criteria voo● stroom per stroom benadering moge
Specifieke samenstellings- en gebru materialen en toepassingen
– Criteria zullen gelden voor einde
OVA22
Criteria zullen gelden voor einde– Indien afwezig, terugvallen op a
(nieuwe) procedure voor grondstofve
jproducten implementatie in Vlaanderen
activiteit
verweermiddelen
egistratie
uminium, koper, papier, glas, compost, ..uminium, koper, papier, glas, compost, ..
orhanden, dan:elijk door lidstatenuikscriteria voor bepaalde
e-afval én bijproducten
2/16/2012AM
e afval én bijproductenafvaldefinitie en afwegingskader decreeterklaring
Nieuw wettelijk kader
� H2 VLAREMA gaat in op de af� S d i d t ff ?� Secundaire grondstoffen?
● Lijsten met materialen voor bepaparameters uit VLAREA blijft behp jaanpassingen en uitbreiding
● Gebruikscertificaat blijft geldig to
� Oude grondstofverklaringen?● Blijven geldig, mits (klein) voorbe
Bij d t i d f● Bijproducten, einde afv● = g
Grondstof erklaring
OVA23
● Grondstofverklaring● = gron
fbakening van de afvalfase
aalde gebruiksgebieden, normen en houden in VLAREMA, mits ,
ot geldigheidsdatum
ehoudl d i d t ffval en secundaire grondstoffen
rondstoffen
gen en gebr ikscertificaten
2/16/2012AM
gen en gebruikscertificatendstofverklaring
Nieuw wettelijk kader
� Traceerbaarheid● Registers voor iedereen die afval● Registers voor iedereen die afvalProducent bedrijfsafvalstoffen Inzamelaar, handelaar, makeGemeentenVerwerkers
● Register bevatgAanvoer-afvoerAard en oorsprong I di t i Indien van toepassing:
– bestemming, frequentie inzabehandeling, verwijdering of
OVA24
lstoffen beheertlstoffen beheertn
elaar
ameling, wijze van vervoer en van f nuttige toepassing
2/16/2012AM
Nieuw wettelijk kader
● Materialenregisters Informatie bekomen over effic
materialen, overeenkomstig dmaterialenhiërarchie)
In- en uitgaande stromenHerkomst en bestemming
● Wie houdt het bij? Grondstoffenproducenten Grondstoffenproducenten
– Producenten van grondstoff Grondstoffengebruikers
– Zie materiaalcodelijst– Voorlopig alleen non-ferrom
OVA25
ciënt en rechtmatig gebruik van g gdoelstelling decreet (milieu en
fen, vermits materiaalcodelijst
metallurgie
2/16/2012AM
Nieuw wettelijk kader
� 7. Brede basis voor subsidies1° subsidiëring (rechts)personen/1 subsidiëring (rechts)personen/Preventie, hergebruik, aanKetensamenwerkingGescheiden inzameling, reVergroting afzetmarkt herw
2° lokale besturen tbv uitvoerings2 lokale besturen tbv uitvoerings3° kringloopcentra4° gemeenten tbv selectieve inza4 gemeenten tbv selectieve inza
OVA26
/initiatieven tbv/initiatieven tbvngepaste consumptie en productie
ecyclage en gesloten kringlopenwonnen grondstoffensplannensplannen
amelingameling
2/16/2012AM
Nieuw wettelijk kader
� Groen aankoopbeleid besturen V● In bestekken worden bepaling● In bestekken worden bepalingaankoop van producten enaankoop teruggewonnen g
OVA27
laamse Gewest en lok besturengen opgenomen tbvgen opgenomen tbvn diensten met lagere milieu-impactgrondstoffen
2/16/2012AM
Nieuw wettelijk kader
� Planning op maat● Preventieprogramma’s I t● Preventieprogramma s● Plannen voor afvalbeheer en mat
Bestaande uitvoeringsplannen e
Inte
afvalstoffen en consumptie. In 20zelfvoorzieningsprincipe
VL hanteert strikte interpretatie– Gemengd stedelijk afval van pa
in Vlaanderen, tenzij onder voo
OVA28
teriaalkringlopenevalueren, bijvoorbeeld over huishoudelijke
egreren
012 aandacht voor implementatie
articulieren en vergelijkbaar bedrijfsmatig afval blijft rwaarden: uitgesorteerd en 'wezenlijk veranderd'
2/16/2012AM
Nieuw wettelijk kader
� Innovatief materialenbeleid als ● Stelselmatig werken aan transitie● Stelselmatig werken aan transitie
opzetten van (proef)projecten, stiverkennend, zonder dwingende k ketenbeheerprojecten: TWOL be ketenbeheerprojecten: TWOL be nieuwe businessmodellen, bv Ch
chemicaliënverbruik proefprojecten distributie stimule proefprojecten distributie stimule
milieuimpact (Nelli) proefprojecten kringloopsector d Ecodesigntoolsg internationale profilering Uitvoering Materialenpact en Tra Steunpunt duurzaam materialenb
OVA29
Steunpunt duurzaam materialenb Verzelfstandiging Plan C
transitiemanagemente visievorming op lange termijn hete, visievorming op lange termijn, het mulerend, sensibiliserend en
kaders. Voorbeelden:eperken voedselverliezen tapijteneperken voedselverliezen, tapijten, …hemical Leasing voor minder
eren aankoop van producten met mindereren aankoop van producten met minder
emontage goederen tbv nieuwe producten
ansversaal Thema (VIA)beheer
2/16/2012AM
beheer
OVA30 2/16/2012AM
Slot
� Duurzaam materialenbeheer a● Continu bestaande processen en● Continu bestaande processen en
Materialendecreet is goede basi– Alle actoren in de keten bereike
● Waar zijn knelpunten en kansen Passief opvolgen wet- en regelg
P ti f d k– Pro-actief meedenken en veran– Zie ook www.agentschap-o
� Ga naar www.ovam.be/materia Deze presentatie
● Informatie over Materialendecree
OVA31
● Informatie over Materialendecree– Handleiding grondstoffen
– Q&A
als realiteit en uitdagingn maatregelen in vraag stellenn maatregelen in vraag stellens
en – samenwerken
voor mij?eving? Ofd ?nderen?
ondernemen.be
alenbeleid
et en VLAREMA
2/16/2012AM
et en VLAREMA
Recommended