ข้อเท็จจริง 10 ปี ระบบข้าราชการไทย

เม อ เ ร วๆ น ไ ดม การอนม ต ขน เ ง น เ ดอนพนกงานรฐวสาหกจเฉลย 6.5% ซงกอนหนานไมนานกเพงมการปรบเงนเดอนขาราชการเพมขนคนละอยางนอย 4% และขยายเพดานเงนเดอนอก 10% ซง กเปนเรองท ดสมเหตสมผล เพอใหเงนเดอนของขาราชการสะทอนคาครองชพทเพมขน หลงจากทไมไดมการปรบฐานเงนเดอนมาตงแตป 2554 และครงนจะเปนการปรบครงท 6 ในรอบ 10 ป

แลว 10 ปทผานมา ระบบขาราชการไทยเปลยนแปลงไปอยางไรบาง จะขอสรปเปน 6 ขอเทจจรงดงตอไปน

ปจจบนฐานเงนเดอนขาราชการไมไดตาอยางทคดอกตอไป จากทเมอ 10 ปทแลวเงนเดอนแรกเขาของ

ขาราชการวฒปรญญาตรเคยคดเปนเพยง 2 ใน 3 ของเงนเดอนแรกเขาพนกงานเอกชนทระดบการศกษาเทากน

แตปจจบนขาราชการไดเงนเดอนแรกเขาสงกวาพนกงานเอกชนโดยเฉลย ราว 10% เนองจากทผานมาไดมนโยบายปรบขนเงนเดอนขาราชการวฒปรญญาตรใหได 15,000 บาทตอเดอน (ดรปท 1)

จานวนกาลงคนภาครฐเพมขนเกอบ 50%1 อยทราว 2.2 ลานคน หลงจากทมรเรมการปฏรป

ระบบราชการ โดยการปรบลดก าลงคน ผลคอจ านวนขาราชการประจ าแทบไมเพมขนเลยจากสบปทแลว แตทเพมขนมากคอลกจางรฐ และพนกงานรฐ ซงเพมขน 6 เทา บางกระทรวงมลกจางและพนกงานมากกวาขาราชการประจ า เชน กระทรวงทรพยากรฯ มขาราชการประจ าเพยง 10,000 คนเทานน แตมลกจาง และพนกงานของรฐรวม 50,000 คน เปนตน 1

2

Engage Analyze Inform www.thailandfuturefoundation.org

10 ป ระบบขาราชการไทย

ขอเทจจรง

1 ขอมลก าลงคนภาครฐของส านกงานก.พ. เปนการเปรยบเทยบป 2547 กบ 2556

THAILAND FUTURE

2

ขาราชการตงแตซ 9 ขนไปเพมขนถง 2 เทา2 ทงๆ ทจ านวนขาราชการประจ าโดยรวมลดลง สวนหนง

เปนผลมาจากการเพมกระทรวงใหม 6 กระทรวง ท าใหมกรมเพมขนกวา 40 กรมเปน 168 กรม เมอป 2545 สงผลใหภาครฐสมเสยงกบปญหาขาดแคลนก าลงคนโดยเฉพาะระดบปฏบตการ

งบบคลากรภาครฐ3เพมขนเกอบ 3 เทา จากเมอสบปกอน ถาหากรวมเอาภาระงบบคลากรรวมทงสวสดการขาราชการอนๆ อยางคารกษาพยาบาล

และบ าเหนจ บ านาญ กรวม 1.1 ลานลานบาท หรอคดเปนเกอบครงหนงของรายไดของรฐบาล

งบบคลากรองคการปกครองสวนทองถนกเพมขนถง 6 เทาจากเมอสบปกอน ในขณะทจ านวนก าลงคนภาครฐในระดบทองถนนนเพมขน

3 เทาตามจ านวนองคกรปกครองสวนทองถนทเพมขน

เมอเทยบกบจดพ งบบคลากรภาครฐของไทยสงเปนอนดบตนๆ ในเอเชย4 รองจากบารเรนและมล

ดฟส โดยสดสวนงบบคลากรภาครฐตอจดพของไทยอยประมาณ 7% สงกวาเพอนบานอยางมาเลเซย (6%) ฟลปปนส (5%) หรอสงคโปร (3%)

...แลวงบบคลากรทเพมขนอยางมากตอสงผลงานของภาครฐใน 10 ปทผานมาอยางไร?

ประสทธภาพของรฐบาลแยลงจากเมอ 10 ปทแลว จากผลการวจยของธนาคารโลกพบวา ความมประสทธผลของรฐบาลไทยอยอนดบ 74 จาก 196 ประเทศ ตกลงจากอนดบ 65 เมอสบปกอน นอกจากนจากการส ารวจความเหนของนกธรกจของ World Economic Forum (WEF) ต ง แต ป 2551-2556 พบ ว าความไ ร

2 หลงป 2551 มการเปลยนระบบใหม ซ 9-11จงรวมต าแหนงผเชยวชาญ ผทรงคณวฒ อ านวยการ(สง) ผบรหาร(ตน+สง) ไมรวมขาราชการพลเรอนสามญกระทรวงศกษาธการ, ขาราชการคร และขาราชการมหาวทยาลย 3 ใชนยามตาม GFS ทรวม คาตอบแทนแรงงาน และเงนสมทบ 4 จากขอมล Government Financial Statistics, IMF ม 19 ประเทศทรายงาน

ประสทธภาพของภาครฐ เปน 1 ใน 5 ของปจจยทเปนปญหาในการท าธรกจในประเทศไทย

ปญหาคอรรปชนในภาครฐกแยลงเชนกน จากผลวจยของธนาคารโลกเชนเดยวกน พบวาไทยตกจากอนดบ 91 เมอสบปกอน มาเปนอนดบ 98 จาก 196 ประเทศ หรอถาหากดจากดชนการรบรเรองคอรรปชน (Corruption Perception Index) กรวงจากอนดบ 70 เปนอนดบ 102 จาก 174 ประเทศ WEF จดอนดบเรองการเลนพรรคเลนพวกของขาราชการไทยอยอนดบ 93 จาก 148 ประเทศ อนดบใกลเคยงกบประเทศอนเดย (94) และมาลาว (92)

การปฏรประบบราชการจะตองเปนวาระทสาคญเปนอนดบตนๆ และตองทาโดยเรงดวน เพราะจะเปนกลไกส าคญทท าใหการปฏรปดานอนๆ ส าเรจได และตอนนจะเปนโอกาสทดเพราะจะมขาราชการราว 40% จะเกษยณอายในอก 15 ปขางหนา จงควรเรมจากขนาดก าลงคนทเลกลง ปรบปรงประสทธภาพ และความโปรงใส ตรวจสอบได เชน ลดจ านวนตวช วดแตใหเชอมโยงกบการพจารณาจดสรรงบประมาณ และเพมสดสวนการจายคาตอบแทนตามผลงาน (pay for performance) 5

ซงถามาตรการตางไดผลจรง การปรบขนเงนเดอนขาราชการใหสง ขนกจะไมเปนปญหา ตวอยางจากประ เทศส ง คโปรท เ ป น อน ดบ 1 ของ โ ลกในเ ร อ งประสทธ ภาพของภาคร ฐ แล ะความโปร ง ใส ใ นขณะเดยวกนกเปนประเทศทจายเงนเดอนขาราชการสงเชนกน โดยใหเหตผลเพอเปนการดงดด และรกษาคนเกงใหอยในระบบราชการ รวมทงเพอลดปญหาคอรรปชน โดยก าหนดใหเงนเดอนขาราชการอาวโสตองเทยบเทากบเงนเดอนเฉลยของพนกงานเอกชนทไดรายไดสงสดใน 6 สาขาอาชพหลก ในขณะทภาระงบบคลากรตอจดพของสงคโปรนนไมถงครงหนงของประเทศไทย

5 ดรายละเอยดขอเสนอแนะไดในรายงาน World Bank (2011) “Implementing Results Based Management in Thailand”

3

4

5

6

ฐานเงนเดอนขาราชการไมต าอกตอไป กาลงคนภาครฐเพ มขนเกอบ 50% จากป 47

ขอเทจจรง 10 ป ระบบขาราชการไทย

ในขณะท ผลงานของภาครฐแยลงในเกอบทกดาน

...ทาใหงบบคลากรของไทยเพ มขน 3 เทา และมสดสวนท สงเปนอนดบตน ๆ ในภมภาค

ศรกญญา ตนสกล

เศรษฐพฒ สทธวาทนฤพฒ

สถาบนอนาคตไทยศกษา เปนองคกรทจดตงขนภายใตมลนธทไมแสวงหาก าไร กอตงโดยความตงใจของกลมนกธรกจ นกวชาการและผน าความคดจากหลายสาขาทมความหวงใยอนาคตของประเทศไทย เพอด าเนนการศกษาวจยและน าเสนอขอคดเหนเกยวกบนโยบายการพฒนาประเทศทมนยส าคญตอภาคธรกจสงคมโดยรวม โดยมวตถประสงคหลกเพอสงเสรมและสนบสนนใหเกดการหารอและแลกเปลยนความคดเหนในเชงสรางสรรคจากภาคสวนตางๆ ของสงคม บนพนฐานของขอมลและการวเคราะหทเกยวของกบเรองนนๆ อนจะเปนประโยชนตอการก าหนดยทธศาสตรการพฒนาประเทศใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลง รวมทงเกอหนนการเจรญเตบโตของประเทศทมนคงและยงยน ตลอดจนเพอสรางเครอขายนกคดทงในระดบบคคล องคกร และสาธารณะ ซงจะเปนการถายทอดองคความรไปสแนวปฏบตทเปนรปธรรม

โทร . 02 264 5481-3 โทรสาร 02 264 5480

อเมล network@thailandff.org

www.thailandfuturefoundation.org

เกยวกบสถาบนอนาคตไทยศกษา

การยมผลงานของสถาบนฯ

- ผลงาน เอกสารเผยแพรทกชนของสถาบนอนาคตไทยศกษาสงวนสทธภายใตสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนตแบบ แสดงทมา -ไมใชเพอการคา-ไม

ดดแปลง 3.0 ประเทศไทย ) CC BY-NC-ND 3.0(

- ไมแกไขเนอหาใดๆ จากเวบสถาบนอนาคตไทยศกษาทน าไปเผยแพร ยกเวนเพอสะทอนความเปลยนแปลงทเกยวกบเวลา สถานท และแนวบรรณาธการ

- ทานจะตองอางองแหลงทมาจากสถาบนอนาคตไทยศกษาส าหรบทกผลงาน และเอกสารทกชนของสถาบนฯ ทน าไปเผยแพร

- ทานไมสามารถน าผลงาน และเอกสารทกชนของสถาบนฯ ไปเผยแพรเพอวตถประสงคทางการคา

- หากมค าถามเกยวกบการยมผลงานสถาบนไปใช กรณาตดตอทสถาบนอนาคตไทยศกษา

ไดโดยตรง ท network@thailandff.org

คณะผวจย