شاخصهای بهداشتی و روند تغییرات آن در ایران

روند و بهداشتی شاخصهایایران در آن تغییرات

روند و بهداشتی شاخصهایایران در آن تغییرات

جمعیتی شاخصهای

باروری • شاخصهایمیر • و مرگ شاخصهایمهاجرت • شاخصهاي

زنان به ها بچه نسبتchild-woman ratio

های • بچه زنان 0-4تعداد تعداد به ×ساله ) 15-49ساله100)

در كشورهايي كه دسترسي به آمارهاي مربوط به •مواليد وجود ندارد

يا اينكه اطالعات موجود از اعتبار مورد نياز •برخوردار نباشد

براي تضمين سطح باروري از روش )نسبت •كودك به زن(استفاده مي كنيم.

858 در ايران برابر با 1365اين شاخص در سال •كودك بوده است.

نفر زن در سنين باروري 1000يعني به ازاي هر • سال وجود داشت.5 نفر كودك زير 858

) ( باروری خام میزان تولد خام میزانcrude birth rate(CBR)

جمعیت • متوسط به سال یک در زنده تولد تعداد( سال (1000 ×همان

ميزان باروري عموميGeneral Fertility Rate (GFR)

در فرمول قبلي افرادي كه قابليت باروري •ندارند

مثل كودكان،سالمندان،مردان را در محاسبه •دخالت داديم)مخرج كسر(به همين دليل به آن

ميزان مواليد ناخالص گفتيم.براي خالص سازي فوق بايد در مخرج كسر زنان •

سال 15-49سنين باروري را قرار دهيم يعني را.

پس اين شاخص از تقسيم كل نوزادان زنده • جمعيت زنان متوسطمتولد شده در يك سال به

(.1000 ×)اقع در سنين باروري به دست مي آيدو

ميزان باروري اختصاصي سنيAge Specific Fertility Rate (ASFR)

محاسبه شاخص باروري عمومي به جاي در اگر • 15-19كل زنان سنين باروري يك گروه مثال

سال را در نظر بگيريم و در صورت كسر تعداد همان سن را قرار دهيم اين شاخص زنده مواليد

به دست مي آيد.به اين ترتيب براي محاسبه ميزان باروري •

تعداد مواليد = سالگي 15-19اختصاصي سني بر جمعيت زنان ه سال15-19زنده گروه سني

به دست مي آيد.ه سال19-15 گروه سني 5 سال 15-49چون گروههاي سني •

گروه سني خواهيم داشت.7است پس باروري اختصاصي سني خواهيم 7بنابراين •

داشت. سال محاسبه 10در كشور ما سن باروري را از •

ميزان 8مي نمايند پس در اين نوع محاسبه باروري اختصاصي سني خواهيم داشت.

یميزان باروري كلTotal Fertility Rate(TFR)

شمار كل فرزنداني است كه يك زن در طول • سالگي به 49 تا 15دوران باروري خود از

دنيا مي آورد.در واقع ميزان باروري كل برابر مجموع •

باروريهاي اختصاصي سني مي باشد.چون سالگي )در 49 تا 15دوران باروري يك زن از

(مي باشد49تا10ايران سال )در ايران 35 پس اين دوران •

سال(خواهد شد.40

سال توقف مي نمايد 5چون هر زن در هر گروه سني •برابر 5پس ميزان باروري كل برابر خواهد بود با •

مجموع باروري هاي اختصاصي سني تقسيم بر هزارچون براي يك زن محاسبه مي شود در مخرج كسر •

قرار مي دهيم.1000 ،در 9/7 در نوار غزه 1993اين شاخص در سال •

و 5/1 ،در ژاپن7/1 ،در روسيه 2،در آمريكا5/7اتيوپي بود.2/1در اسپانيا

ميزان خام مواليد در ايران برابر 1365در سرشماري • در 3/214 در هزار و ميزان باروري عمومي 7/45با

هزار بوده است.•TFR رسیده است.15/2 به 1/5 در ایران از

ناخالص نسل تجديد ميزانGross Reproductive Rate (GRR)

نفر • هزار نسل يك در ميزان از اين یتعداد محاسبه از است عبارت زنان

مورد نسل زنان از كدام هر كه دخترانيدنيا به خود باروري دوران طول در نظر

. آورد ميدخترزايي • باروري xنسبت ميزان

ناخالص= نسل تجديد ميزان كل

خالص نسل تجديد ميزانNet Reproductive Rate (NRR)

بقا • احتمال ضرب (از ماندگی) باز در نسبتدخترزايي احتمال در باروري مختلف سنين

. آيد مي دست به كل باروري ميزان ضربدراين • دهنده نشان باشد يك برابر عدد اين اگر

هر و بوده پذير امكان جانشين كه استدنيا به دختر يك خود باروري طول در مادري . جانشين باشد يك از بزرگتر اگر است آورده

دختر يك از بيش مادري هر و بوده پذير امكان . باشد يك از كمتر اگر است آورده دنيا به

كمتر مادري هر و نبوده پذير امكان جانشيناست آورده دنيا به دختر يك .از

مير خام ميزان و مرگCrude Death Rate (CDR)

كل • تعداد از آن صورت كه است كسرياز آن مخرج و معين يكسال متوفيات

يافته تشكيل سال همان ميانه جمعيتمي. ضرب هزار در را ميزان اين است

نماييم.

ميزان مرگ و مير اختصاصي سني

نسبت تعداد درگذشتگان سن مذكور به •.یسنگروه نامميانگين جمعيت ه

اين شاخص در مقايسه با قبلي ارزش • 5بيشتري دارد.معموال سنين كمتر از

سال شاهد 65سال و باالتر از ميزانهاي باالي مرگ و مير مي باشد.

ميزان مرگ و مير كودكانInfant Mortality Rate(IMR)

1تعداد مرگ و مير اطفال كمتر از •سال به تعداد مواليد زنده به دنيا آمده

(1000 ×) در همان سال

مادران میر و مرگ میزانMaternal Mortality Rate(MMR)

و • بارداری عوارض از ناشی مادران مرگ تعدادهمان زنده تولدهای تعداد به سال دریک زایمان

(100000 ×سال)

نوزادان میر و مرگ میزانNeonatal Mortality Rate(NMR)

• ( نوزادان مرگ ( 28تعداد یک در زندگی اول روز( سال همان در زنده تولدهای تعداد به ×سال

1000)

تولد حول میرایی میزانPerinatal Mortality rate

هفته • از مرگ تا 28تعداد پس 7جنینی اول روزتعداد ) + جنینی مرگهای تعداد بر تقسیم تولد از

() زنده (1000 ×تولدهای

( محاجر داخل به مهاجرت ميزانپذيري(

سال • يك طي منطقه به شده وارد افراد تعداددر سال ميانه جمعيت بر 1000تقسيم

( مهاجر خارج به مهاجرت ميزانفرستي(

سال • يك طي منطقه از شده خارج افراد تعداددر سال ميانه جمعيت بر 1000تقسيم

خالص مهاجرت ميزان

مهاجر • ميزان منهاي پذيري مهاجر ميزانفرستي

اگر • و افزايش منطقه جمعيت باشد مثبت اگر. يابد مي كاهش منطقه جمعيت باشد منفي

Dependency)ميزان وابستگيRatio)

ميزان وابستگي يا بار تكفل يا ميزان سرباري:•عبارت است از ايجاد ارتباط ممكن بين يك فرد •

فعال و تعداد افراد بيكاري كه از نظر اقتصادي به فرد ياد شده متكي هستند

در واقع محاسبه تعداد اشخاص غير فعالي است كه •يك فرد فعال از نظر تامين مخارج زندگي بايد

مسئوليت آنها را به دوش خود بكشد.ادي كه هزينه زندگي آنان را اشخاص ديگري راف•

بايد تامين نمايند افراد سربار و يا وابسته ناميده مي شوند.

زنان خانه دار،كودكان و دانش آموزان و ←مثل•دانشجويان جزءاين دسته هستند.

Dependency)ميزان وابستگيRatio)

زیر) • جمعیت + 15جمعیت و 65سال سالجمعیت( بر تقسیم ) 15-64باالتر (100 ×ساله