№50 (2647)

Preview:

DESCRIPTION

Вторник, 1 июля 2014 г.

Citation preview

Елбасының ғұмыры жастарға өнеге

6

gazeta@top-news.kz Основана в августе 1990 г.

Вторник, 1 июля 2014 г. №50 (2647) Распространяется в г. Костанае и Костанайской области. Выходит два раза в неделю: во вторник и четверг.

Новое поколение. Свобода твочества в праздник молодых

3

Жазықсыз пәк қыздарымызға зорлық көрсету қашан тиылады?

9

Жаңа оқу жылына дайын

5

Кеудесіне жұлдыз таққан майталман

7

«Горячая» новость.В отопительный сезон - с новыми тарифами

4

Новый 93-й сезон Русский драматический театр откроет двумя постановками, адресованными юному зрителю.

Одним из первых спектаклей, который смогут увидеть костанай-цы в октябре этого года, станет современная биографическая по-становка, посвященная 200-летию русского поэта и прозаика Михаи-ла Лермонтова. Как рассказывает «НК» режиссер Анна Удесиани, это уникальный спектакль, который «писали все мы, артисты, не один день, вложив в него всю душу».

- Добавили в сценарий и свою изюминку. Музыка, чтение рэпа, завораживающие танцы – все эти современные тенденции помогают плавно перейти к главному событию – рассказать историю жизни Михаи-ла Лермонтова, - поясняет режиссер постановки. - Основан спектакль на биографических данных, доку-ментах, письмах не только друзей и близких, но и врагов художника высокого слова. Спектакль штри-хами раскрывает многочисленные загадки жизни, творчества и смер-ти гения. Малоизвестные факты, не озвученные ранее в версии смерти

поэта, мир грез в сочетании с нео-бычной формой спектакля обещают зрителю необыкновенную интригу. Пронизанная современным дыхани-ем, актуальностью и красотой, пре-мьера продолжает лучшие традиции театра.

По мнению артистов, важно еще и то, что спектакль довольно динами-чен - длится около 50 минут.

Уникальность другого спектакля-сказки «Золотой цыпленок» заклю-чается в том, что в роли режиссера впервые выступила артистка театра Наталья Дедюх.

- Для меня это большая честь, но

в то же время двойная ответствен-ность. Очень волнуюсь, - говорит собеседница «НК». – Хочется ска-зать, что переживаю не одна я, но и артисты. Это веселая и познаватель-ная сказка, в которой задействова-ны всем известные герои: хитрая Лиса, Курочка Ряба, Серый Волк. Сюжет простой, незамысловатый, но несет в себе глубокий воспита-тельный смысл. Не хочется сейчас раскрывать все тайны, мы будем рады видеть зрителей в новом сезо-не. Постараемся выложиться на 100 процентов.

(Окончание на 3-й стр.)

КУЛЬТУРА

Два сюжета – под занавес

КОСТАНАЙНАШСОБЫТИЯ. ФАКТЫВторник, 1 июля 2014 г.

2ЭКОНОМИКА

Миллиарды на поддержку инициатив

Эффективным инструментом повышения предпринима-тельской активности стала программа «Дорожная карта бизнеса-2020».

За четыре года реализации программы в Костанайской области было просубсидировано 252 инвестпроекта на сумму свыше 50 млрд тенге, почти 3 млрд тенге было освоено на строительстве и подведении коммуникаций, а 33 начинаю-щим предпринимателям выделены гранты на общую сумму 62,3 млрд тенге.

- С каждым годом программа набирает обороты, работа по ее реализации продолжается, - отметил на расширенном аппаратном совещании заместитель акима области Мурат Дарибаев. - В этом году из республиканского бюджета выде-лено на поддержку бизнес-инициатив 2 млрд 874 млн тенге. Координационным советом по форсированному индустри-альному развитию Костанайской области одобрено 38 про-ектов на общую сумму кредитов более 2,2 млрд тенге.

По его словам, самым популярным направлением «ДКБ-2020» является субсидирование процентной ставки по кредитам банков в рамках первого направления - «Поддерж-ка новых бизнес-инициатив» и третьего направления про-граммы - «Снижение валютных рисков предпринимателей».

- Наибольшее количество проектов, одобренных РКС, реа-лизуется в таких отраслях, как транспорт и складирование, обрабатывающая промышленность. На них приходится 84%. В то же время на прочие отрасли - такие, как: здравоохра-нение, социальные услуги, услуги по проживанию и питанию, деятельность по организации отдыха и развлечений, ремонт автотранспортных средств - лишь 16 %, - отметил докладчик.

В разрезе регионов области ситуация выглядит так: 22 про-екта реализованы в Костанае, два - в Рудном, по одному – в Лисаковске и Аркалыке, и лишь 12 – в сельской местности, где, как констатируют эксперты, предпринимательская ак-тивность населения практически отсутствует.

Для устранения крена, по мнению Дарибаева, акимам районов совместно с Фондом «Даму» следует проводить информационно-разъяснительную работу среди населения по повышению знаний, навыков и компетенции начинаю-щих предпринимателей. В июне во всех райцентрах были от-крыты центры поддержки предпринимательства, в которых, не выезжая за пределы района, можно бесплатно получить необходимую информацию о программах по поддержке предпринимательства, проконсультироваться по вопросам развития бизнеса, получить необходимую помощь при под-готовке бизнес-плана.

Александр КУЗЬМИЧЕВ

СОТРУДНИЧЕСТВО

Что немцу хорошо, то костанайцу опыт

Строители региона смогут набраться опыта в Германии. Национальная палата предпринимателей, Центр междуна-родных программ «Болашак» и Германское общество по международному сотрудничеству (GIZ) запускают совмест-ную программу стажировок.

Обучение будет проходить в Германии с 1 по 30 ноября 2014 года. В рамках стажировки участники смогут освоить передовой немецкий опыт в сфере организации и управле-ния производством стройматериалов, пройти курс интер-активных тренингов на базе немецкого института, а также познакомиться с современными технологиями в сфере стройиндустрии.

- Принять участие в стажировке могут специалисты средне-го звена, имеющие высшее образование, стаж работы - не менее трех лет, из них не менее 12 месяцев по специаль-ности, - говорит начальник отдела анализа и содействия в сфере ТиПО областной Палаты предпринимателей Талгат Саламатов. - Считаем, что такие курсы позволят нашим спе-циалистам повысить уровень знаний и успешно применять их уже на местных производствах.

Подать заявку на участие в программе можно до 31 июля 2014 года. Все расходы по учебе и авиаперелетам Центр «Болашак» берет на себя. Кроме этого, предусмотрена вы-плата стипендий и оказание визовой поддержки.

Айжан УТЕВОВА

Советскую архитектуру Костаная покажут современному горожанину.

К 135-летию областного центра управлением архи-вов и документации гото-вится выставка «Архитекту-ра г.Костаная 70-80 годов ХХ века» и издание проспекта «Горожане 20-30 годов ХХ века в автобиографиях». Об этом на аппаратном совеща-нии в акимате области со-

общил руководитель управ-ления внутренней политики Жандильда Маканов. Также к юбилею города областной историко-краеведческий музей готовит выставку «Костанай: страницы бы-лого».

- Кроме того, управлени-ем внутренней политики совместно с областным фи-лиалом АО «Республикан-ская телерадиокорпорация «Казахстан» инициирован телепроект «Уроки Алтын-

сарина», который включает цикл рассказов великого казахского просветителя Ибрая Алтынсарина, пред-ставленных известными личностями Костанайской области: ветеранами войны и труда, представителя-ми научной и творческой интеллигенции, - отметил Жандильда Маканов. - Пре-зентация проекта заплани-рована на День знаний - 1 сентября. Фильм продемон-стрируют во всех учебных

заведениях Костанайской области. В последующем трансляция проекта «Уро-ки Алтынсарина» будет осуществляться в эфире областных телеканалов.

Во втором полугодии планируется выпустить справочник по истории кол-хозов и совхозов области, проспект к 75-летию По-четного гражданина Коста-найского района Жумарта Жургумбаева.

Айжан УТЕВОВА

АКЦЕНТЫ

Не город, а выставка

28 июня свой профессиональный праздник - День работников связи и информации – отметили представители средств массовой информации, полиграфических и почтовых предприятий области.

Накануне этой даты луч-шие из лучших были при-глашены на медиа-форум, состоявшийся в актовом зале КИнЭУ им.Дулатова. С при-ветственным словом к со-бравшимся обратился аким области Нуралы Садуакасов.

- У нас с вами стоит одна и та же задача: информировать

население объективно обо всем том, что происходит в стране, да и не только в на-шей стране, но и за рубежом, - подчеркнул глава региона. - Время изобилует разноо-бразными событиями, по-этому нам хотелось бы, что-бы информация о них была доступной для костанайцев. Есть интересные люди, есть тенденции, которые надо ана-лизировать… Поэтому край-не важно, чтобы журнали-сты при этом были в высшей степени профессиональны и ответственны. Прежде всего - перед читателями.

Сегодня, по официальным данным, в Костанайской об-ласти зарегистрировано 128

печатных и электронных СМИ, в которых трудятся бо-лее полутора тысяч человек. По традиции на медиа-фору-ме наградили наиболее отли-чившихся. Среди них были и журналисты «НК». Одной из самых престижных грамот областного филиала Союза журналистов Казахстана удо-стоены корреспонденты газе-ты Александр Кузьмичев и Зульфия Набиева, а замести-тель главного редактора Ора-залы Жаксанов награжден грамотой областного управ-ления культуры в номинации «Верность профессии».

Александр ЮРЧИК Фото Ермека КАРИНА,

Максима ФРОЛОВА

ТОРЖЕСТВЕННО

Первые среди лучших

Информация о реализации сахара и риса из Стабилизационного фонда

В настоящее время проводятся товарные интервенции сахара и риса из регионального стабилизационного фонда продоволь-ственных товаров. Реализация сахара осуществляется по фикси-рованной цене и составляет 140 тенге, а рис - по 160 тенге за 1 кг

Адреса магазинов: - коммунальные магазины «Костанай», расположенные по

адресу: пр. Аль-Фараби 95 и ул. Карбышева, 21; - торговый павильон (ИП Буламбаева Е.К.) по ул. Черны-

шевского, 68. Отдел сельского хозяйства и ветеринарии

НАЗНАЧЕНИЯ

В регионе сменился первый заместитель председателя областного филиала партии «Нур Отан».

Римма Бектурганова по-дала заявление об уходе по собственному желанию. Об этом на заседании бюро Политического совета об-ластного филиала партии сообщил председатель фи-лиала аким области Нуралы Садуакасов.

- Я выражаю вам огром-ную благодарность от всех

членов партии, знаю вас как человека очень принципи-ального, целеустремленного, и уверен, что ваш большой опыт еще пригодится, и мы продолжим совместную ра-боту, - вручая букет цветов Бектургановой, сказал Са-дуакасов.

Преемницей партийного лидера, на протяжении двух лет возглавлявшего один из лучших партийных реги-ональных филиалов, стала Алия Сапарова, работавшая в разные годы проректором КГУ, заместителем акима

Лисаковска, руководителем управления молодежной политики области.

- Если говорить о преемственности поколений и сплаве опыта и молодости, то эта кандидатура самая достойная, - подчеркнул Ну-ралы Садуака-сов.

Александр КУЗЬМИЧЕВ

Фото Максима ФРОЛОВА

Сплав молодости и опыта

КОСТАНАЙНАШ СОБЫТИЯ. ФАКТЫВторник, 1 июля 2014 г.

3

Лучшие фотографии о жизни города и области представила редакция газеты «Наш Костанай».

В Областной картинной галерее открылась выстав-ка, приуроченная ко Дню связи и информации. Внима-нию горожан представлены снимки фотокорреспонден-тов, работавших в редакции в разное время: Николая Сав-ченко, Георгия Шаповалова,

Олега Яблочкина, Максима Фролова.

На открытии выставки «ОБЪЕКТИВно - о главном» с поздравительным словом выступил заместитель акима города Максут Калиев. Он пожелал редакции быть всег-да на передовой в освещении главных событий Костаная.

- Многое изменилось за пе-риод почти в четверть века с момента создания газеты, - говорит бывший главный

редактор издания Владимир Баранов. - Но главное оста-лось прежним - коллектив, который работает, любит костанайцев, пишет о них. Я рад, что мы наконец-то смогли в полном объеме по-казать работы наших фото-корреспондентов. Очень приятно, что многие из них участвовали в других выстав-ках и получали признание.

Здесь же редакция дипло-мами поблагодарила своих

преданных читателей, актив-ных рекламодателей, коллег. Лучшим подписчиком 2014 года стал Анатолий Боров-ской. Костанаец бережно хранит коллекцию: подшив-ка из всех номеров «Нашего Костаная», включая первый номер, вышедший в августе 1990 года.

- Выставка очень впечат-ляющая. Среди этих фото-графий многие мне знакомы из газетных номеров, а есть и те, которые вижу впервые. Мне понравилось много каче-ственных снимков - эмоции, экспрессия, - рассказал Анато-лий Боровской.

Разнообразие фотографий, обширная тематика вызвала у гостей самые различные чувства.

- Больше всего понравилась работа «Фотографы не сдают-ся», где из воды выглядывает фотоаппарат, - отмечает гость выставки Роза Синицына. - Эта фотография показывает важность работы фотокорре-спондентов, ее опасность и од-новременно увлекательность.

Экспозиция будет работать две недели. А ко Дню города газета «Наш Костанай» плани-рует организовать еще один фотовернисаж, но уже под открытым небом.

Надежда ЧИСТЯКОВАФото

Георгия ШАПОВАЛОВА

ВЕРНИСАЖ

«ОБЪЕКТИВно…» - для вас

(Окончание. Начало на 1-й стр.)

В минувшую пятницу состо-ялся последний «прогон» спектаклей. И, несмотря на то что рассчитаны они на раз-ную возрастную аудиторию, объединяет их не только ис-

кренняя игра актеров, яркие завораживающие образы, современное исполнение, но и стремление привить новому поколению любовь к высокому искусству, на-учить думать, анализировать, сопереживать.

- У нас сегодня праздник, ка-залось бы, надо веселиться, готовиться к продолжитель-ным выходным, но стано-вится грустно от того, что прощаемся со сценой на два месяца. Печально на душе еще и потому, что не увидим

зрителей, не услышим их искренних аплодисментов. Ведь это все для нас, арти-стов, очень важно, мы «заря-жаемся» эмоциями публики, - поясняет Анна Удесиани.

Валерия ВАХНЕНКО Фото Олега ЯБЛОЧКИНА

С 4 июля ГКП «КТЭК» увеличивает стоимость услуг для потребителей.

Тариф на горячую воду вырастет на 5%. Теперь сто-имость одного кубометра для физических лиц соста-вит 283,51 тенге, юридиче-ские лица будут платить по 485,51 тенге. Жильцы много-этажных домов, не имеющих приборов учета, - по 1020,62 тенге с человека, а прочие потребители - по 1747,84 тенге.

- Новые тарифы согласо-ваны с Агентством РК по регулированию естествен-ных монополий, - рассказал «НК» директор ГКП «КТЭК» Виктор Шмыглов. - Связано это с резким повышением стоимости природного газа, которое произошло в нача-ле года. А основным видом топлива для всех городских котельных является именно

газ. В результате у нас резко увеличились расходы.

Уже в январе коммуналь-щики подали заявку в АРЕМ, в которой, с учетом роста стоимости топлива у пред-приятия-поставщика, а также транспортировки и прочих расходов просили увеличить тарифы для физических лиц на 8,25%, а для юридических - на 18,2%. Антимонопольщики после долгих согласований утвердили повышение опла-ты на услуги теплоэнергети-ков, но в «урезанном» виде.

Как сообщили в ГКП КТЭК, одновременно повы-сят тарифы и на теплоснаб-жение. С началом нового отопительного сезона 2014-2015 года население станет платить за услугу по 143,31 тенге за 1 кв. метр площа-ди, а юридические лица - по 237,11 тенге.

Александр КУЗЬМИЧЕВКоллаж Максима ФРОЛОВА

КОШЕЛЕК

Коммуналка: считаем по-новому

КУЛЬТУРА

Два сюжета – под занавес

ПРОИСШЕСТВИЯ

Не уступил дорогу…

По факту автоаварии на трассе Рудный - Качар возбуждено уголовное дело.

ДТП произошло в субботу около часу дня на выезде из поселка Качар. Как сообщает пресс-служба ДВД области, в результате столкновения автомобилей погибло три пасса-жира, еще четверо пострадало.

- Предварительным следствием установлено, что предполо-жительно виновником аварии является водитель «Приоры», который, выезжая со второстепенной дороги на главную, не уступил дорогу автомобилю «Фольксваген», - сообщили в ведомстве. - В ДТП погибли пассажиры: две женщины, 1972 и 1950 годов рождения, и девочка-подросток. Все они находились в машине предполагаемого виновника аварии.

Управлением дознания ДВД возбуждено уголовное дело по статье 296 ч. 3 УК РК «Нарушение правил дорожного дви-жения и эксплуатации транспортных средств, управляющего транспортными средствами, повлекшим по неосторожности смерть двух и более лиц».

- Водитель был трезвым. В настоящее время назначены экспертизы, ведется следствие, - уточнили в полиции.

Соб. инф.

ЦЕНТР ВНИМАНИЯ

Витаминное изобилие: экспертное мнение

Основная масса небезопасных овощей и фруктов прода-ется на Центральном ранке и на рынке ОРТ.

Акция «Безопасные продукты - в каждый дом» проводится в Костанае уже второй год. В рамках проекта специалисты городского управления по защите прав потребителей со-вместно со своими коллегами из облдепартамента исследуют растениеводческую и молочную продукцию. Ранние овощи и зелень проверяют на содержание нитратов, а в молоке определяют кислотность, соду и другие примеси. По итогам 10 проведенных акций было отобрано 442 пробы овощей и фруктов, в 61 выявлено повышенное содержание нитратов.

- В основном, это продукция импортного производства: киви, виноград, гранат, груши, сладкий перец, апельсины, лимоны, нектарин, авокадо, манго, лимон-лайм, абрикос. Завезена плодоовощная продукция из Аргентины, Италии, Турции, Китая, Египта, Голландии и др. Из Южно-Казах-станской области, Шымкента и Ташкента - черешня, репча-тый лук, слива, помидоры и инжир. Во всех этих продуктах количество нитратов превышает действующие нормативы, - рассказал руководитель отдела санитарно-гигиенического надзора за пищевыми объектами РГУ «Управление по защите прав потребителей» по г.Костанаю Серик Дунасаров.

Как пояснили в ведомстве, еще хуже обстоят дела с про-дукцией домашнего приготовления. Несоответствие молока по кислотности и содержанию соды выявлено в 5 пробах из 8 отобранных.

В минувший четверг очередная акция прошла на рынке ОРТ. Специалисты проверили на содержание нитратов бах-чевые культуры. Ранние арбузы и дыни уже поступили из южных регионов на прилавки местных базаров. По предва-рительным анализам, они вполне пригодны к употреблению.

- Исследование продуктов на безопасность проводится только на рынках, - отмечают в ведомстве. - В текущем году эксперты проверили продукцию в «Дастархане», «Береке», «Сауда Орталығы ЛТД» и ОРТ. Весомая доля небезопасных продуктов обнаружена на прилавках Центрального рынка и рынка оптово-розничной торговли, расположенного на Складской.

Следующая акция состоится 3 июля на Центральном рын-ке. Любой желающий может проверить купленный продукт абсолютно бесплатно.

Валентина МЕЛЕХОВА

К СВЕДЕНИЮ

На охоту - ровно месяц

Сегодня, 1 июля, открывается сезон охоты на куликов (большого и малого кроншнепа).

По словам председателя правления Костанайского област-ного общества охотников и рыболовов Анатолия Коваленко, сезон охоты на кулика продлится до конца месяца и раз-решен во всех приписных охотугодьях. Лимит на добычу кроншнепов на этот год установлен в 2 тыс. птиц. Ареал обитания этого охотничьего вида неоднороден: излюбленные места гнездовий - небольшие степные озера, болота. Поэтому чаще всего заветный трофей можно добыть в охотугодьях Аулиекольского, Наурзумского и Тарановского районов, го-раздо реже - Мендыкаринского и Узункольского.

Стоимость однодневной путевки для членов общества - 500 тенге, для приезжих и иногородних - 1500. Как напомнили в ведомстве, производство охоты без соответствующих до-кументов приравнивается к браконьерству со всеми вытека-ющими последствиями.

Александр КУЗЬМИЧЕВ

КОСТАНАЙНАШ

Танцами, спортивными состязаниями и творческими номерами отметили в Костанае День молодежи.

Мероприятия, длившиеся три дня - с 27 по 29 июня, по-могли объединить на одной площадке представителей различных молодежных направлений. Здесь были и танцевальные баттлы, и по-единки спортсменов боевых искусств.

ДЕНЬ ПЕРВЫЙ: КАК НАУЧИТЬСЯ

ПОДРАЖАТЬ?!Фестиваль стартовал в пят-

ницу. На бульваре Молодежи представители нового поко-ления состязались на спор-тивных площадках. Здесь организовали соревнования по стритболу, футболу, шах-матам, дартсу, армрестлингу, кроссфиту…

Уже в 11 часов утра на бульваре царила празднич-ная атмосфера. Молодежь активно принимала участие во всех развлекательных конкурсах, завоевывала в честной борьбе небольшие призы, обменивались хоро-шим настроением с окружа-ющими.

- Люблю этот праздник, - делится эмоциями одна из виновниц торжества, сту-дентка Виктория Энгель-гардт. – Море позитива, но-вые знакомства. Я увлечена спортом, поэтому нравятся спортивные состязания. Мысленно поддерживаю каждого спортсмена, ведь они, сами не зная того, про-пагандируют здоровый образ жизни. Нынче это модно.

В этот день большое вни-мание привлекли роллеры, скейтбордисты и велосипе-

дисты, они демонстрирова-ли зрителям разнообразные опасные трюки. Хочется от-метить, что помимо участни-ков из Костанайской области в состязаниях принимали участие и команды из Аста-ны, Алматы, а также России.

ДЕНЬ ВТОРОЙ: БЫЛО ЖАРКО!..

Второй день прошел не менее весело и плодотвор-но. Сильно палящее солнце не остановило костанай-цев – мероприятия прошли, как было запланировано. С трех часов дня Сити-центр наполнился благодарными зрителями. Все они ожида-ли начала грандиозного шоу – «Фестиваль свободного творчества». Первыми на сцену вышли танцоры, они же и «зажгли» молодую ау-диторию. Зрители увидели и народные танцы, и современ-ные, и даже бальные.

Одним из самых ярких стал хип-хоп конкурс K-NAY Battle. Участники конкурса - талантливые битбоксеры, фристайлеры и, несомненно, хип-хоп исполнители.

- Многие костанайцы не знают о том, что у нас в горо-де много творческих людей с уникальными способностя-ми. Согласитесь, не каждый сможет исполнить бит или фристайл. Эти необычные таланты привлекают внима-ние окружающих, являются для молодежи примером для подражания, - говорит один из организаторов хип-хоп фестиваля Асхат Койшин. - Творческая самореализация – это путь к здоровому обра-зу жизни молодого поколе-ния, ведь времени на глупо-сти у них попросту не хватит, если они увлечены любимым делом. Мы осуществляем

поиск и поддержку талант-ливых исполнителей, спо-собствуем их интеграции в молодежную музыкальную среду.

Уличная выставка фотогра-фий на веревках и бельевых прищепках под названием «Фотосушка» тоже привлек-ла внимание горожан.

- Это веселое действо по обмену фотографиями, - объ-ясняет специалист по работе с молодежью Центра моло-дежных инициатив Снежана Шандр. - Каждый желающий может поделиться своим снимком, а взамен взять лю-бую другую понравившуюся фотографию.

В этом году «уличную га-лерею» пополнили более 70 фотографий. Планируется, что в перспективе из этих снимков создадут «Альбом молодежи Костанайской об-ласти».

ДЕНЬ ТРЕТИЙ: НАГРАДЫ –

ЗА ТВОРЧЕСТВО И ПРОФЕССИОНАЛИЗМ

В воскресный вечер на Центральном стадионе про-шло главное событие трех-

дневного торжества. Колон-ны спортсменов, танцоров, певцов, лидеры молодеж-ных организаций, лауреаты «Золотой книги молодежи» и многие другие порадовали пришедших зрителей ярки-ми костюмами, искренни-ми улыбками и запомина-ющимися номерами. Итоги проведения Дня молодежи подвел аким Костанайской области Нуралы Садуакасов, он же и выступил с поздрави-тельным словом.

- Очень часто говорят о том, что нынешняя моло-дежь пассивная, что, кроме развлечений, их ничего не интересует. Я с уверенно-стью могу сказать, что это не так. У нас интересная, креативная молодежь. Они работают на различ-ных предприятиях, вносят свой вклад в развитие стра-ны. За ошибки не стоит су-дить. В этом возрасте свой-ственно их совершать, все обязаны это понимать. Мы должны сыграть свою роль в их жизни – поддерживать во всем, начиная от обра-зования и трудоустройства, заканчивая подобными фе-стивалями.

В этот день не обошлось без награждений. Аким области вручил благодар-ственные письма и памят-ные статуэтки тем, кто плодотворно работает с мо-лодежью, направляет и во всем поддерживает. Куль-минацией праздничного дня стал концерт под открытым небом, лучшие песни для ко-станайской молодежи спел казахстанский исполнитель Кайрат Нуртас.

Рустам АБДРАШИТОВ,Надежда ЧИСТЯКОВА,

Валерия ВАХНЕНКОФото Олега ЯБЛОЧКИНА,

Максима ФРОЛОВА

НАША ЖИЗНЬВторник, 1 июля 2014 г.

4

Дорогого и люби-мого супруга, отца и деда Ашубаева Кеебая Бижановича поздрав-ляем с выходом на за-служенный отдых!

Желаем здоровья и успехов в дальней-шей жизни, и чтобы вы прожили такую же интересную и пло-дотворную жизнь еще столько же лет!

ПРОФИ-СТИЛЬ

Городу – новые кадры Молодых профессионалов: поваров, конфетчиков, официантов - выпустил Костанайский колледж сферы обслуживания.

192 студента стали дипломированными специалистами в сфере обслуживания. Семь из них окончили колледж с «красным» дипломом.

- 30 процентов наших студентов уже трудоустроены. За лето рабочими местами будут обеспечены все, - говорит ди-ректор колледжа Хамитжан Орымбаев. – У нас заключены договора с 90 предприятиями области.

Один из постоянных партнеров колледжа - кондитерская фабрика «Баян Сулу». Здесь работает не одно поколение выпускников учебного заведения.

- Специально для Костанайского колледжа сферы об-служивания мы разработали социальный пакет, согласно которому выпускники получают пособия. Но только при условии, что они проработают год на предприятии, - сообщил «НК» директор по управлению персоналом АО «Баян Сулу» Валерий Мац.

По словам Хамитжана Орымбаева, молодежь активно осваивает рабочие специальности. К примеру, в этом году госзаказ Костанайского колледжа сферы обслуживания – 250 человек. На сегодняшний день приняты на первый курс уже 120 абитуриентов. Наиболее востребованы профессии в сфере общественного питания: официанты, повара.

Надежда ЧИСТЯКОВА

АКТУАЛЬНО

Карта древностиВ 2015 году появится археологическая карта Костанайской области.

В нее включат данные архе-ологических раскопок, кото-рые пройдут в июле-августе. Их проводит лаборатория археологических исследова-ний КГУ. Это единственная в

области организация, обладающая лицензией на раскопки и способная их вести на должном научном уровне. По ре-зультатам раскопок и научных исследований сотрудники областного историко-краеведческого музея ведут работу по созданию археологической карты региона, которую плани-руется завершить в 2015 году.

Как говорят историки, наиболее интересны такие памят-ники прошлого, как некрополь Бестамак, Халвайская группа памятников и геоглифы Торгая. В минувшем году проведены разведочные работы в Амангельдинском, Аулиекольском, Денисовском, Житикаринском, Камыстинском и Таранов-ском районах. В ходе раскопок выявлены 21 стоянка камен-ного века, 12 курганных групп раннего железного века и 3 поселения эпохи бронзы.

Айжан УТЕВОВА

ПРОГНОЗ

Куда уходит… лето?!В ближайшие три дня в Костанае ожидается похолодание, дождь и усиление ветра.

По данным синоптиков, местами возможны грозы с гра-дом. Циклон, который удерживал холодную, дождливую погоду на европейской территории России, переместился к Костанайской области.

- Утром температура воздуха будет плавно подниматься от 15 до 20 градусов тепла, при прояснении до +25. Ночью стол-бик термометра опустится до 7-12 градусов тепла. Ожидается усиление ветра 15-20 м/сек, местами до 25 м/сек, - пояснила начальник отдела прогнозов погоды филиала РГП «Казги-дромед» по Костанайской области Валентина Загребина.

Как уточнили в ведомстве, погода в регионе вновь на-ладится ближе к выходным.

Валерия ВАХНЕНКО

НОВОЕ ПОКОЛЕНИЕ

В фестивальном формате

Бүгінгі нөмірде:

* Ұзынкөлдегі арақсыз той

* Білім мен мәдениеттің ордасы атанған

* Бітімгершілік рәсімдерді (сот медиациясын) енгізу

Сейсенбі, 1 шілде 2014 жыл

Қостанай - ақпарат

Оқу жылы аяқталып, мек-тептерде жөндеу жұмыстары басталды. Қаламыздың орта-лығында орналасқан Сырбай Мәуленов атындағы гимназия да бұл жұмысқа кірісіп кетті.

Ондағы сыныптардың бөлмелерін әктеу мен бояу-ды қолға алды. Бұл жұмыстар тікелей үкіметтің қаржы-ландыруымен жүзеге асуда. Жуырда білім ордасында бо-лып, қызу жұмыстың барысы-мен таныстық. Ондағы атқа-

рылып жатқан істерді көзбен көрдік.

Гимназияда 33 сынып әк-теліп, оның 16-сы сырланған. Екінші және үшінші қабаттар толығымен жөндеуден өтіп, ке-лесі оқу жылына дайын. Бірін-ші қабаттағы лагерге арналған үш сынып сақадай сай. Бұл сы-ныптарға әктеу-сырлау соңғы қоңыраудан кейін басталған екен.

«Осынау маңызды істер-ді мектептің қызметкерлері

атқарды. Олардың еңбектерін қалай үлгі етсек те жараса-ды», - дейді гимназияның ша-руашылық меңгерушісі Ғалия Нұрғазықызы.

Өз балаларының білім нәрімен сусындап отырған оқу орнына қолдау көрсететін ата-аналар да жоқ емес. Олар 17 бейне бақылау камерала-рын тарту етіп, оларды орна-тыпты.

Гимназияның ұстаздары аула көркіне де ерекше көңіл

бөледі. Ондағы отырғызылған гүлдер көздің жауын алады. Ауланың жан-жағын жасыл ағаштар қоршап тұр. Олар-ды дер кезінде суарумен білім ордасының жанынан құрылған экологиялық-са-уықтандыру лагері айналы-сады.

«Бұл ағаштарды отырғызға-нымызға он жылдың көлемі болып қалды. Ауланың орны әу баста кәдімгі тақыр жер еді. Міне, қазір жасыл желек-

ке оранып отыр. Отырғызылған гүлдер де ерекше сән береді», - дейді гимназия директоры Бекежан Көшмурзин әңгіме барысында.

Биыл қала бойынша ұлт-тық бірыңғай тестілеудің нәтижесінде жоғары білім са-пасын көрсеткен ұжым, келесі жаңа оқу жылына сақадай сай десек, артық айтпағанымыз болар.

Әйгерім Рашитқыз

ҚАЛА - ҚАРБАЛАС

Жаңа оқу жылына дайын

Сырбай Мәуленов гимназиясындағы жөндеу жұмыстары өзгелерге өнеге

Кітапханадағы қызықты кеш

Дағыстанның ұлы ақыны Расул Ғамзатов атындағы Ха-савюртов орталық кітапханасы биыл үшінші жыл қатарынан оқырман қауымын орыс әде-биетінің классиктерінің Кавказ, оның ішінде Дағыстан жайлы еңбектерімен таныстыру, яғни сөз арқылы әлемге Дағыстанды таныту мақсатында халықара-лық оқу бағдарламасын өткізіп келеді.

Л. Толстой атындағы Қоста-най облыстық әмбебап ғылыми кітапханасы аталған бағдарла-маға «Летят сквозь даль пле-нительные строки» жобасымен қатысуда. Осы жоба аясында жуырда «Очаг мой, Дагестан!» атты әдеби кеш өтті.

Басқосуда Қостанайлық ақындар, Қостанай облыстық ІІД оқу орталығының тыңдаушыла-ры өз ойларын ортаға салды. Расул Ғамзатовтың өлеңдерін жатқа оқыды және оның сөзіне жазылған әндер орындалды. «Лезгинка» биі жиналғандар-дың үлкен ықыласына ие болды.

Өзекті мәселе қаралды

Таяуда «Нұр Отан» партия-сы Қостанай облыстық филиалы «Жас Отан» жастар қанатының ұйымдастыруымен «Жастарды қолдау» бағытында облыстық мәслихат депутаттарының қа-тысуымен алқалы мәжіліс өтті.

Аталмыш жиында облыстық жастар саясаты басқармасының бөлім бастығы Динара Қарым-сақова мен облыстық жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеу-меттік бағдарламалар басқар-масы жұмыспен қамту бөлімінің басшысы Гаухар Тілеубаева баян дама жасап, бүгінгі жастар мәселесіне тоқталып, депутат-тар сауалдарына жауап берді.

«Жас Отан» жастар қана-тында алдағы уақытта жастар мәселесіне қатысты тағы да осындай басқосулар жалғасын таба бермек.

35 түлекке арналған кеш

Ол өңіріміздегі ата-ана қамқорлығынсыз қалған жетім балаларға арналған №2 мек-теп-интернатында өтті. Ме-рекенің сәні - үлкен торт бол-ды. Балғындарға оны DeSheli компаниясының жетекшісі Рус-там Имангельдинов тарту етті.

Бұл күні балалардың көңіл-күйлерінің жоғары болға-ны жүздерінен бапйқалып тұр-ды.

Астана – елдігіміздің тірегі

ЕЛОРДА ТҰРҒЫНДАР КӨЗІМЕН

Әлемдегі көрікті қалаЕліміз өз тәуел-

сіздігін алып, еге-менді ел атанғалы міне, жиырма жыл-дан астам уақыт өтті. Осы уақыт ішінде, мемлекетіміз қаншама асуларды бағындырып, үлкен жетістіктерге жетті. Сол жетістіктің бірі - әсем Астана! Жас та болса ол биік ғима-раттарымен, тамаша табиғатымен адамды бау рап алады.

Қандай ел бол-масын оның бо-лашағы мемлекет басшысына байла-нысты. Бас қаланың

мұндай дәрежеге жетуі тікелей Елбасының арқасы десек, артық айтпағанымыз болармыз. Республикамызды танытып, дүние жүзі мойындады.

Өзім кезінде Солтүстіктен бас қалаға қоныс аудардым. Кел-геніме бірнеше жылдың жүзі болса да, Астананың әсемдігіне таңқаламын. Шеберлігі жоғары сәулетшілер жобасын жасаған зәулім үйде тұрамын. Балаларым Астанада дүниеге келді. Мен олардың келешектерін көрікті қаламен байланыстырамын. Тұңғышым шаһардағы мектептің табалдырығын аттап, білікті мамандардан білім алуда.

Болашақта оларды осындағы жоғары оқу орнында білім алса деймін. Себебі, жас қаладан көптеген ғұлама ғалымдар мен ұлы тұлғалар шықты. Перзенттерімнің ертеңі жарқын боларына се-немін.

Әлемдік деңгейде өз орны бар, көрікті Астананың сұлу-лығы мен әсемдігін мақтан тұтамыз! Бұл тек менің жүрекжарды лебізім емес, бұл Елорда тұрғындарының айтар тілегі.

Гүлдей жайнай бер, Астана! Жанар Серікбаева,

Астана қаласының тұрғыны

Сейсенбі, 1 шілде 2014 ж. ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ6 АСҚАҚТАЙ БЕР, АСТАНА!

Қазақстан біздің Отанымыз – егеменді, тәуелсіз мемлекет. Жүз жиырмадан аса ұлт өкіл-дері тұратын осынау қасиетті мекенде, асқақтаған Алатау-лы өлкеде, жазиралы, дархан дастарқандай далада, егіні теңіздей толқыған, төрт түлігі мыңғырған, өндірісі өркенде-ген мекенде өмір сүруші әр-бір адам туған жерін қадірлеп, еліміздің өз көк байрағын көк-ке көтеруді мақтаныш тұтады!

1994 жылдың 6 шілдесін-де Қазақстан Республикасы-ның Жоғарғы Кеңесі елорданы Алматыдан Ақмолаға көшіру туралы Қаулы шығарды. Бұған қаланың геосаяси жағдайы, көлік және телекоммуникация құрылымы, Астана өркендеуі үшін жеткілікті бос жердің бо-л уы себеп болды. 1997 жылы қаланың ауданы 258 шаршы шақырым болса, бүгінде Астана 710,2 шаршы шақырым жерді алып жатыр. 1998 жылдың ал-тыншы мамырында Қазақстан Республикасы Президентінің Қаулысы бойынша Ақмола ата-уы Астана болып өзгерді. 1998 жылы ЮНЕСКО-ның шешімі-мен Қазақстанға медаль және «Әлем қаласы» жоғары атағы берілді. Бүгінде Астана – саяси, экономикалық және әлеумет-тік-мәдени мәселелер бой-ынша түрлі кездесулер өтетін Еуразия кеңістігінің орталығы болып саналады.

Астана – болашақтың қа-

ласы. Мәдениеттің ошағы, ғылым мен білімнің ордасы болып табылатын жас шаһар, баршамыздың арман қаламыз. Еліміздің көгілдір туы желбіре-ген тәуелсіздігіміздің ордасы. Жаңа Астанамыздың құрылысы - жас мемлекетіміздің жасам-

паздықка ұмтылысының, бүкіл қоғамымыздың жаңаруыньң ерекше символына айналды. Ғасырлар бойғы бабалар ар-манын іске асырып, бас-аяғы төрт-бес жылда жаңа Астана тұрғызған мұндай мемлекет тарихта болған емес. Адам-зат тарихында астанасын жаңғыртқан мемлекеттер же-

терлік. Біз жаңа ғасырға, жаңа мыңжылдыққа өркениетті ұлт, тарих сахнасына егеменді ел ретінде ендік. Әлемдік қа-уымдастықтың көшіне жеке керуен болып қосылдық. Тәуел сіздігіміздің айғағын-дай, елдігіміздің белгісіндей,

алтын күндей Елтаңбамыз-ды, желбіреген көк байрағы-мызды көргенде әуелеген әнұранымыз ды естігенде бой-ынды ерекше бір асқақ сезім билейді. Бұны көру, сезіну де бір бақыт, мандайға біткен бақ емес пе?! Аз уақыттың ішінде көркейіп, түрленіп, Отаны-мыздың жүрегі - Астанамыз

да елдігіміздің жаңа беттерін ашқандай, тәуелсіздігімізді әй-гілеп тұр. Жас тарымызды бо-лашаққа бас тайтын бас қала-мыз, арман қала - жас қаламыз - өнер, білім мен мәдениеттің, ғылымның ордасына айналуда.

Бүгінде бүкіл әлем Елорда-

мыздың сұлулығына тамсанып, болашақтың қаласы деп көз тігіп отыр. Күн санап жаңарып келе жатқан Астанамызға биыл 16 жыл. Осынау торқалы тойды қазақ елінің әрбір адамы қа-лыс жібермейтіні даусыз. Ол әрқайсысымыздың жүрегіміз-ге ерекше қауаныш сыйлайды.

Таңшолпан Самат

Білім мен мәдениеттің ордасы атанған Шаһар күн сайын құлпыра түсуде

Қазақстан - даласы кең, таулары биік, халқы мейірімді ғажайып өлке. Республиканың өз алдына дербес мемлекет болып, тәуелсіздігін алғанына 20 жылдан асты.

Жалпы мемлекетіміздің дүние жүзіне танылуына Елба-сы Нұрсұлтан Әбішұлы Назар-баевтың - елге сіңірген еңбегі зор. Қазір өзге елдер де бізден өнеге алар деңгейге жеттік.

Егемендік алған жылдары ардақты ана тіліміз мемлекет-тік мәртебе алды. Барлық сала дамыды. Елордасы Астана бой

көтерді. Бұл қала өзінің әсем сәулет

өнері үлгілерімен, сан-алуан тарихи және мәдени ескерткі-штерімен, сұлулығымен әлем назарын өзіне қаратып отыр. Мұнда тамаша сәулет өнері туындылары, солардың ішінде «Бәйтерек», «Бейбітшілік және келісім сарайы», «Думан» ор-талығы секілді көптеген ғима-раттар мен ескерткіш тер ор-наласқан.

Жаңа ХХІ ғасырға қадам басқан шақта қазақ халқының ежелден келе жатқан өнерін

жаңғыртып, мәдениетін өзге елдерге таныту мықтап қолға алынды. Елбасы сол туралы: «Біз – талантты халықтың өнерлі ұрпағымыз. Ата – дәстүрін, ана – тәрбиесін көріп өскен, содан нәр алып жетіл-ген ұрпақтың өнерді қадірле-меуі мүмкін емес. Халық өнері – қазына. Біз сол өнерді жалғастырушылары-мыз» - деп, барлық жұртты мәдени-етті қолдап, атадан мұра б о л ы п қ а л ғ а н қ а з ы -наны

қастерлеу-ге үндеді және оны өр-кендетуге мүм-кіндіктер жасады.

Президентіміздің жыл сайынғы Жолдауы біздің адаспайтын жолымыз, айқын б а ғд а р ы м ы з . М е м л е ке т басшысы «Қазақстанның бо-лашағы жастардың қолында», - деп жастарға үлкен сенім білдірді.

ТҰЛҒА

Елбасының ғұмыры жастарға өнеге

Деректер мен дәйектер

Астана 1830 жылы Есіл өзенінің жағасында қазақ-орыс-тар әскерлері негізін қалаған бекіністен бастау алады.

1862 жылы Ақмола қала мәртебесін алды.1962 жылы қалаға Целиноград атауы берілді.

1997 жылы Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың Жарлығымен Елорданы Алматыдан Ақмолаға көшіру туралы

шешім қабылданды1998 жылы 6 мамыр жаңа елорданың атауы Астана болып өзгертілді.

1998 жылы 10 шілде Қазақстанның жаңа елордасы — Астананың халықаралық тұсауы кесілді.

1998 жылы ЮНЕСКО-ның шешімі бойынша Астана қаласына «Бейбітшілік қаласы» жоғары атағы беріліп, медальмен марапатталды.

2003 жылы Әлемдік және дәстүрлі-ұлттық діндер көшбасшыларының халықара-лық сьезі болды.

2004 жылы елорда тұрғындарының саны екі есе өсіп, жарты миллионнан асып кетті

2005 жылы Астана қаласы халықаралық әуежайының жаңа жолау-шылар терминалы салтанатты түрде ашылды.

2008 жылы еліміздің елордасы Астана 10 жылдық мерейтой-ын атап өтті.

2013 жылы Астана қаласы халқының саны 800 656 адам болса, бұл көрсеткіш 2014 жылдың 1

наурызында – 822 мың адамға жеткен.

«Еңселі Елорда, асқақтаған Астана». Бүгін біз осындай қасиетті сөздерді құрметпен, бойымызға біткен ұлтжандылық сезіммен көкірегімізді керіп, басымызды көтеріп, аса мақтанышпен айта аламыз. Себебі, Арқаның төрінде, Ерке Есілдің жағалауында ор-наласқан айбынды Астанамыз бүгінде 16 жасқа толды.

Жаңа жас қала ару Астанамыздың көрікті, қараса көздің жауын алар, биік-биік ғимараттары шаһардағы сән беріп, ерекшелендіріп тұрғаны сөзсіз.

Әсем Астанамызда орналасқан ғимараттың бірі - «Пирами-даға» тоқталсақ оның ішін былай қойғанда, сыртының өзі ерекше бір әлем емес пе?. «Бәйтерегіміздің»- өзі неге тұрады? Онымен

қоса «Мұз қалашығымыз» тағы бар. Барлық зәулім ғимараттарды даралап айтар бол-

сақ, уақыт жеткізе алмайтын іспеттіміз. Астананың ауыз толтырып айтар жері көп екені бәрімізге аян.

Яғни, ару Астанамыздың халық тамашалап, қы-зықтап көрер жері жеткілікті. Бұл Астананың

не бәрі 16 жылда қол жеткізген жетістіктері десек артық айтқан болмас едік.

Тіпті шет елдерден қаламыздың әсем жерлерін аралап, тамсанып кететін шет

елдік қонақтар да аз емес. Жер бетін-дегі Еуразия құрлығының кіндігінде орналасқан Астана - Еуразия мен Азияны жалғастырушы алтын көпір, қақпаның кілті болса, күл-лі қазақ халқының - жүрегі. Қысқа мерзім ішінде адам айтса сенбес-

тей өзгерген сұлу Астана өзге ел-дермен терезесі тең, келешегі кемел

болашағы айқын және жұлдызы жарық қалалар қатарына қосылды. Осындай

жетістікке жетіп, Астананың алып жатқан асуы - тұғырлы тәуелсіздігіміздің, еңселі ел-

дігіміздің, айбарлы азаттығымыздың арқасы.Ең бастысы Елбасының кемеңгер басшы-

лығыныңғ саясатының арқасында елордамыз Астана әлемге танылды.

Мешіт Ғазез

ҒАЖАЙЫП ШАҺАР

Өзгелер бізден үлгі алады

Сейсенбі, 1 шілде 2014 ж.ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ 7ЕР ЕСІМІ - ЕЛ ЕСІНДЕ

Түтіні түзу ұшқан шаңырақ

Міне, қаланың шет жағын-да орналасқан екінші шағын ауданның, сегізінші Солнечная көшесі, 11-ші үйге жақындап қалдық. Екі қабатты зәулім коттедж бірден назарымызды аударды. Айша апамызбен ал-дын-ала хабарласқандықтан ба, оның кенже ұлы Болат мені есік алдында қарсы алды.

Ата-анасынан жастайы-нан жақсы тәрбие алған-дығы көрініп тұр. Қос қолдап сәлемдесіп, сыртқы киімімді шешіп, төрге өтуімді сұрады. Баспалдақпен жоғары көтеріл-дік. Төрдегі диванда жайғасқан апамыз мені көрген соң, маған жақындай берді.

Кәдімгі қазақтың кең жүректі қыздарының бірі екен. Жүзінен жаныңды жадыратар жылылық сезіледі. Ә дегеннен мені өзіне тартып: «Айналайын, кешегі хабарласқан журна-лист жігіт сен бе едің? Өзің де байқаған шығарсың, ағаңның шырағын сөндірмей отырмын» деп жымиып қойды.

Ол менің алдыма бірқатар газет-журналдар мен суреттер-ді жайды. Ондағы бүкіл қазақ халқының абыройын асырған Батырқайыр ағамыздың бей-несі көзіме бірден жылы ұшы-рап, жарқ ете қалды. Кеудесіне таққан жұлдызы да өзіне ерек-ше жарасып тұр еді.

Қазақта «Келгенше қонақ ұялады, келген соң үй иесі ұя-лады» деген бар. Қанша жыл бойы ағамызға ғұмырлық серік болып, көптеген құрметті қо-нақтарды күтсе де ибалы да инабатты апамыздың түрінен біртүрлі қысылғандықты байқағандай болдым.

Аттың жалында, түйенің қо-мында жүріп, мақала жинайтын кәсіптің иесі емеспін бе, бірден келген шаруама кірісіп кеттім. Журналист үйде болады деген сөзді естіген болар, екі- үш қызы мен күйеу балалары да жиналып қалған екен. Олар да жапа тармағай амандасып жатыр.

Батырқайыр ағаның шаңы-рағына барар кезде таныс достарым: «Сен бәлкім біл-мейтін шығарсың. Батекеңнің бәйбішесі Айша апамыз да он бала тәрбиелеген батыр ана. Сен соны ұмытпа, ол кісінің де өзіндік айтары бар» деген-ді. Сол рас болып шықты.

Қанша дегенмен елу үш жыл бірге ғұмыр кешкен отаға-сын қалай ұмытсын. Кейбір тұстарға келген кезде әулеттің ақылшысы болып отырған апа-мыз кішкене ой үстінде қалды. Шамасы есіне шалы мен бірге тіршілік кешкен ұзақ жылдар түскен болуы керек.

- Қарағым Батырқайырдың тағдыры екеумізге де ортақ. Өйткені ол да, мен де мынадай бақытты күндерге оңайлықпен жеткен жоқпыз. Ол жастай жетім қалды. Сол кезде небәрі алты жаста екен. Содан анасы Ағуаның інілері бұны қамқор-лыққа алыпты.

Бұл да Ұлты Отан соғы-сының енді ғана аяқталып, халықтың әлі қарны тойына қоймаған кез. Бүкіл еліміз майданнан кейін жадап, жүдеп еңселерін көтере қоймаған бо-латын. Дегенмен де нағашыла-ры мұнымен бірге інісі Мол-дайды ештеңеден тарықтыра қоймады. Өздері не жесе, соны бұлардың аузына тосты.

Әкесі Қасқабас дүниеден өтісімен мұның алдындағы апасы да кенеттен бақилық болды. Осылайша ол басқа амал жоқтықтан еңбекке тым ерте араласуға тура келді. Он жас деген не тәйірі. Қазір мұн-дай балалар түске шейін ұй-ықтайды емес пе.

Нағашылары Әбіл, Дабыл, Мағзұм екі жиенін қамқор-лыққа алып, әпкелерінің көңіліне қарап, оларға артық сөз сөйлеп, жүректерін жара-ламады. Қайта жанашырлық көрсетіп, қашан қабырғалары қатайып, естерін білгенше жан-дарынан табылды.

Аққұдық бұл үшін ыстық мекен

Батырқайыр аға екі жыл бұрын дүниеден өтті. Былтыр асыл азаматтың жылдық асын берді. Әрине, оған азаматты білетін, кезінде аралас-құралас болған кісілер бас қосты. Айша апамыз оны еске алып, тағы да көз жасын сықты.

Сонымен кейіпкеріміз кезінде кім болды? деген сұрақ та осы арада әбден туындауы заңды. Ол тірі шағында бүкіл Одаққа дүрілдеп аты шыққан Әулиекөл ауданындағы «Сұлукөл» асыл тұқымды мал зауытының маңдай алды шопа-ны еді. Көрсеткіштері бойынша облыста алдына жан салмады.

Ардақты тұлға 1939 жылы 10 мамырда әлгі аталған кеңшарда дүниеге келді. Жоғарыда баяндап өткендей, жанашыр кісілердің арқасын-да оң- солын таныды. Әкесі де уақытында өзі секілді мал ша-руашылығында жұмыс істеген қадірменді кісі болыпты. Оны сол елді-мекендегі көнекөз қарттар мен ақ жаулықты әже-леріміз әлі күнге дейін ауызда-рынан тастамай айтып жүреді.

Басында ол бір азаматқа көмекшілік етті. Сөйтіп, қой шаруашылығының көп адам біле бермейтін құпия сырла-ры және қырларын бір кісідей меңгерді.

Жылдар зуылдап өтіп жатты. Бұл да жиырма жасқа толғанын білмей де қалды. Сол кезде «Бас екеу болмай, мал екеу болмайды» демекші, өзі көптен бері көзі түсіп, сырт-тай ұнатып жүрген бойжеткен Айшаға: «Екеуіміз мына өмір-дің ащы-тұщысын бірге бөлісіп, тағдырымызды қоссақ қайтеді» деген ниетін білдірді.

Айша апамыз бұрынғы Торғай облысы Жанкелдин ауданына қарасты атақты Ақкөл ауылының перзенті. Ол да дәл Батырқайыр аға секілді

алты жасында анасы Алтынша қайтыс болып, жетім қалды. Содан шешенің қыз баланың өмірінде қандай орын ала-тындығын кішкентай болса да нәзік жүрегімен сезініп өсті.

Әйтеуір әкесі Қаймолда және ағасы Қойшанның ыстық ықыласы, берген тәрбиесінің арқасында өз қатарынан қал-май бой жетті. Батырқайыр аға әлгіндей ғұмыр бойы бірге бо-лайық деп жігіттік сөзін айтып тұрған кезде бұл да қарсылық білдірген жоқ.

Екеуі жеке отау көтеріп, өз алдарына жарасымды шаңырақ болып шыға келді. Батырқайыр мен Айша еңбек-тің не екендігін ерте сезінген-діктен өз қатарларының алды болды. Жас жұбайлар ары-бері ойлана келіп, өз алдарына бір отар қой алуға шешім қабыл-дады. Бұл 1960 жыл болатын.

Содан бұлар енесінен енді ғана ажыратылған сегіз жүз бас қозыны қабылдап алды. Саулықтан енді бөлінген жас қозылар бастапқыда бір-біріне үйренісе алмағандықтан бұлар да қиналды. Бірақ бірте-бірте құрметті мамандықтың да өзіне тән ауыртпалықтарын жеңе білді.

Алайда Ба тырқайыр ағамыз қой шаруашылығы-ның кейбір бұған белгісіз жақтарын бұрыннан білетін болғандықтан жап-жас сұлу келіншегіне білгенін үйретіп, шопандықтың өзіне тән қиын-дықтарына төзе білуге бау-лыды. Осылайша жас отбасы өздеріне сенім артқан басшы-лардың тапсырмаларын мін-сіз орындап, көрсеткіштері де жылдан-жылға жоғарылай түсті.

Қозы бағып, әжептәуір тәжірибе жинақтаған соң, енді алдағы уақытта қоздайтын тұ-сақты қолға алды. Ондағы 750 бас биязы жүнді қойдың жыл он екі ай күтімі мен өсірілетін-дігі жөнінде осы салада көптен бері жұмыс істеп келе жатқан білікті шопандардан тәжірибе жинақтады.

Абырой болғанда Ба-тырқайыр мен Айшаның еңбегі жанды. 1964 жылы әр 100 қой-дан 125-тен қозы алып, аттары өңірге кеңінен танылды. Солай бірте-бірте бұлардың есімдері де мақтаулы шопандардың қа-тарында аталатын болды.

Жалпы, мал бағу оңай ша-руа емес. Мұны мен өз басым кешегі аға шопанның ұлы ретінде де нық сеніммен айта аламын. Қарамағындағы мал-дың басын аман сақтау өз ал-дына, оны төлдету, қой қырқу, күзде қашыру, қыста қорада жем- шөбін уақытылы беріп тұру да үлкен мехнатты қажет етеді.

Оның үстіне Батырқайыр аға өзінің отбасымен брига-далық әдіспен жұмыс істеді. Отағасы басшы, ғұмырының сәнін келтіріп отырған от анасы Айша апамыз көмекші болса, ұлдары мен қыздары қолға-быстарын тигізді. Осы арада

біздің жанымызда отырған атақты шопанның сүйікті қызы Сәлима әңгімеге араласып:

- Әке асқар тау. Оның да өзіндік орны бөлек. Адам ба-ласы жалпы бір-бірінің қадірін тірі кезінде біле бермейді. Онсыз өткен екі жыл уақыт біз үшін көп жайды ұғынды-рып, оның бәрімізге қандай пана болғанын көрсетті. Қазір шынымды айтсам, әкемді өте сағынып жүрмін.

Біз кішкентайымыздан әке-шешеміздің мал бағудағы тәжірибелерінен көп жайды үйрендік. Өзіміз Сұлукөл кеңшарының ортасындағы орта мектепте оқыдық. Қысқы, көктемгі және жазғы демалыс кездерінде үйге жеткенше асығатын едік.

Содан баяғы үйреншікті шаруамызға кірісіп, бір сәт болса да ата-анамыздың ша-руасын жеңілдетуге тырыса-тынбыз. Атамыз қазақ «Мал өсірсең қой өсір, табысы оның көл көсір» деп босқа айтпайды. Бәрі де адал еңбек, маңдай тер, ұмтылыс, істің көзін таба білуге де байланысты.

Сонымен қатар шыдамды-лық, төзімділік деген қасиет-тер де шопанның бойынан табылғаны мақұл. Әкеміз өте табанды кісі еді. Жылдың қай мезгілі болсын уақытпен санаспай жұмыс істейтін. Біз де осы өзіміз үшін ардақты жандардың арқасында бәрін де игердік, өмірден өз орын-дарымызды таптық.

Келіншегі Сәлиманың сөзі әсер етті ме, оның күйеуі, запас тағы полковник Мырза-бек те атасына деген шынайы лебізін жасыра алмай: «Атам ерекше жан еді. Мені туған ұл-дарынан кем көрген жоқ. Сол себептен өзім де оны ерек-ше асқар таудай арқа тұттым. Мұндай адамдар ғасырда бір-ақ дүниеге келсе керек. Еңбек Ері атағы оның ұзақ жылғы еңбегінің нәтижесі», - деді.

Апамыз он құрсақ көтерді

Айша апамыз да «Бала бауыр етің» демекші, он бала тапқан батыр ана. Жұртшы-лықтың Батырқайыр мен Айша екеуі де батыр дейтіні сондықтан болса керек.

Өйткені, бұл кісі де мына дүниенің жалған екенін жақсы түсінеді. Ал бала болса артын-да қалған байлығың, ғұмырың-ның жалғасы. Оларды көрсе өзі де марқайып, іштей түлеп, өмірінің босқа өтпегенін біледі. Әлгі балалардың бәрі де шүкір, үйлі-баранды.

Ұлдарын ұяға, қыздарын қияға қондырды. Тұңғыштары Шұға елуден асып қалды. Одан кейінгі Сансызбай болса кезін-де әкесіне қой бағуда нағыз көмекшісі болды. Қазір ба-ла-шағасымен келіншегі Айман екеуі елордамыз Астанада.

Бұдан кейінгі Халима, Сәлима, Жолдыбай, Мейрам, Жанар, Қуаныш, Сәулелер де

ата-анасының өздеріне артқан үмітін ақтады. Қазір сол он бала он шаңырақ болып отыр. Айша апамыз марқұм отағасы екеуі ол дүниеден өткенше кенже ұлдары Болаттың қо-лында тұрды. Қазір де сол әу-леттің басшысы.

Болаттың келіншегі Бақыт та өте кішіпейіл, үлкеннің қадірін білетін аяулы жан. Олардың Диас есімді ұлы мен Наргиз атты қызы да бар. Олар арқашанда еркелеп, әжесінің мойнына асылып жатады. Мұндай кездері әрине, Айша апамыз өзін ерекше бақытты сезінеді.

Жалпы, Қасқабасовтардың әулетінде бұл күндері жиыр-ма алты немере, төрт шөбере өсіп келеді. Міне, осындай ұрпақтары бар Батырқайыр ағаны өлді деп кім айтады. Олардың бәрі де аталарының есімін ардақтап, Қасқабасо-втардың мәртебесін асқақ әрі жоғарыда ұстауды мақсатымыз деп түсінеді.

Алтын жұлдызды Қонаев Алматыда

тапсырдыБүгін әңгімемізге арқау

болған Батырқайыр аға және Айша апамыз жарты ғасыр-дан астам бірге ғұмыр кешіп, өмірдің барлық қызығын бірге көрді. Отағасы екеуінің алтын тойларын ұл мен қыздары үл-кен мейрамханада дүрілдетіп өткізді. Сонда бұлардың әулет-терінің атына қаншама ыстық лебіздер білдірілді десеңізші.

Өкініштісі, сол бақытты шақтан кейін Батырқайыр аға үш-ақ жыл ғұмыр кешті. Бала-ларының бәрін де жеткізді. Өзі жастай әке-шешесінен айыры-лып, жетім болып өскен соң ба, қолынан келгенше оларды оқытып, жоғары білім алулары-на мүмкіндік туғызды.

Айша апамыздың айтуы-на қарағанда, отағасы екеуі өте сыйласыпты. Жұбайлар ешқашан да бір-біріне дауыс көтеріп, артық қылық көрсет-пепті. Балаларын да әдептілік-ке, үлкеннің жолын кеспеуге, жасы үлкен кісімен салғылас-пауға, білім мен білікке, жан сұлулығына баулыды.

Сонау жылдары сақман кездері бұлар таңның бозынан тұрып, түннің бір уағына шей-ін демалу дегенді білмеді. Бар ықыластары алдарындағы сау-лықтың қозысын аман сақтап, ел байлығын еселеуге үлес қосу- ды.

Батырқайыр аға он-дай кездері бәйбішесі екеуі кеңшардан көмекке келген сақманшыларды жылы қарсы алып, олардың дер кезінде та-мақтанып, тұратын жерлерінің де жайлы болуына көп көңіл бөлетін. Сондай ауыз бірлік пен қамқорлықтың арқасында бұлар ешқашан да науқандық жұмыстарда сыр берген емес. Олардың осындай іс- әрекет-тері, мал шаруашылығын өр-кендетуге қосқан мол үлестері де лайықты бағасын алып жатты.

А т а қ т ы ш о п а н н ы ң іс-тәжірибесінен үйренеміз деп аталмыш Сұлукөл асыл тұқымды қой зауытына шет ел-ден, бұрынғы Одақтан қанша-ма мамандар келіп, көп жайды көңілге түйді. Сөйтіп, ол кезін-де «Солтүстік қазақ мерино-сы» тұқымын қалыптастыруға өзінің бай тәжірибесі мен күш қайратын аямай жұмсады.

Осындай еңбегі де аудан, облыс тарапынан тиісті дәре-жеде бағаланды. Ол қос Ленин, Еңбек Қызыл Ту ордендері және бірнеше медальдарды кеудесіне тақты.

(Жалғасы 8-ші бетте)

Кеудесіне жұлдыз таққан майталманБаршаның құрметтісіне айналған Батырқайыр Қасқабасов хақында

Сейсенбі, 1 шілде 2014 ж. ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ8 ҒИБРАТ

Еңбекпен келген абырой

Бүл күндері Есенкелді қажы Сақтағанұлы Әжімахантегінің есімі күллі республика жұртшы-лығына жақсы таныс. Оның Қос­танай облысы, Ұзынкөл аудан-дық «Балықты» мешітіне бас имам болып тағайындалғанына да 20 жылдан асты. Мінезі жай-саң азамат осы жердің туған бір перзентіндей болып кетті.

Ұл мен қыздары да осында өсіп, өнді. Жоғары білім алды. Уақыт бір орында тұрмайды. Оның тұңғыш перзенті Ин-дира да ата­анасының тағы-лымды тәрбиесінің арқасында қазақтың әдемі де парасатты қызы болып бой жетті. Таразда халықаралық Қожахмет Яссауи атындағы Қазақ­Түрік универ-ситетін ойдағыдай аяқтады.

Осы Индира биыл әкесіне: «Қымбатты әке, мен тенімді таптым. Егер қарсы болма-саңыз сүйген жігітіммен отау көтергіміз келеді. Ұлықсатыңыз­ды беріңіз» дегенде ой үстін-де қалды. «Ойпырмай қызым шынымен –ақ өсіп қалыпты –ау, қалай келіншегім Мереке екеуміз байқамағанбыз» деген пікірде болды.

Қазақ қыз баланы қонаққа балаған. Іштей перзентін жат жұртқа қимаса да оның бір ауыз сөзін жерге тастай алма-ды. Оның үстіне болашақ күй-еу бала Қуаныш өнегелі отба-сында тәрбиеленген ұл болып шықты. Содан кейін оған ақ батасын берді.

Алғашқы перзенті болған соң ол келін Мереке екеуі көп толғанып Индираның шешімін сонау қасиетті Тараз өңіріндегі барлық бауырларына жеткізді. Олар Индираның құтты жеріне қонуына қарсы еместігін таныт-ты. Сол шақта облыс орталығы Қостанайдағы бізбен де хабар-ласып, шаңырағындағы болып жатқан игі жаңалықты жеткізді.

Біз де Есекеннің бұл қуа-нышына ортақ екендігімізді та-нытып, ағалық ақыл ­кеңесімізді айттық. Міне, содан бері де арада екі­үш айдай қас­қағым сәтте өте шықты.

Алдын­ала той болатын күнді білген соң сенбіде Қа-зақстанның Ресеймен көршілес жатқан Ұзынкөл ауданының ор-талығына халық судай ағылды. Осындағы «Балықты» мешітінің жанына жиналған жұртшы-лықтың қарасының молдығын көріп, біз де марқайып қалдық.

Олардың арасынан жасы 100­ге жақындаған аталары-мыз бен әжелерімізді де көзіміз шалды. Бәрі де ауданның бас имамы Есенкелді қажының от-басындағы қуанышқа ортақта-суға бас қосқандықтары айқын байқалып тұр.

Той осындағы мешіттің ас-ханасында өтті. Ол қазіргі уақыт талабына сай салынған. Ішкі бе-зендірілуі мен көркемдігі, әсем орындықтары мейрамханалар-дан артық болмаса, кем емес. Үйлену салтанаты болған соң ол осы қуанышқа сай әдептелген.

Ұлттық дәстүріміз дәріптелді

Бұл тойдық өзгелерге ерек-ше ғибрат болар жағы дастар-ханға ешқандай арақ­шарап қойылған жоқ. Оның есесіне ағзаға пайдалы түрлі шырын-дар, қазақтың қымызы мен шұбаты қойылды. Жеміс­жидек-тер, басқа да түрлі тәттілерде осында.

Тойдың жоғары деңгей-де ұйымдастырылуы асабаға байланысты екендігін әрбір қазақ жақсы біледі. Сондықтан болса керек, сонау Алматыдан арнайы шақырылған Бақыт бауырымыз екі жастың бұл өмірінде қалатын ерекше сал-танатты аса бір шеберлікпен жүргізді.

Талай тағылымды басқосу-

ларды өткізген асабаның әрбір сөзінен тәлім­тәрбиелік маңы-зы айрықша қанатты сөздер жұртшылықтың жүрегіне жол тауып жатты. Ол әнмен өрнек-теліп, домбырадан күмбірлеп күй төгілді. Оның кімге болсын рухани жағынан берері көп болғаны даусыз.

Біз қарттарымызды сый-лаған ұлтпыз. Сондықтан той-дың беташар сөзі ауданның абыз­ақсақалы, кезінде «Ба-лықты» мешітінің қабырғасы-ның қалануына ерекше үлес қосқан 91 жастағы Қабден Ибрав батасын беріп, екі жасқа мәңгілік есте қаларлықтай тілектерін жеткізді.

Қарттың иығына шапан жабылып, жігіттер оның өзінің орнына отырғызды. Одан ары қарай той барынша қыза түсті. «Болар елдің баласы бір­бірін батыр дейді» демекші Қа-зақстан мұсылмандары діни басқармасының Қостанай облысындағы өкіл имамы Асыл-хан қажы Түсіпбек бастаған аудандар мен қалалардың бір топ имамдары да ұйымшылдық танытып, әріптестері Есенкелді бауырымыздын жанынан та-былды.

Тойда жоғарыда аталған облыстың бас имамы Асылхан қажы Мұханбетжанұлы, аудан әкімі Төлеген Ташмағанбетов, Қостанай қаласының құрметті азаматы Беккұл Садықов, ар-

дақты ақсақал, мешіт жанашы-ры Жәлел Сұлтанғазин, облыс­тық «Қостанай таңы» газетінің бас редакторы Жанұзақ Аязбе-ков, аудандық маслихат хат-шысы Валерий Вервовой және басқалар осы кештің ажарын барынша арттыра түсті.

Есенкелді бауырымыз Жам-был облысы Жаңатас қаласы-ның тумасы. Сондықтан сонау киелі орыннан ат арытып, тон тоздырып келген оның анасы Бейра апамыз, келініміз Мере-кенің шешесі Аяш, той иесінің үлкен ағасы Аманкелді, жеңгесі Балжан, бажалары мен апала-ры да жас жұбайлар Индира мен Қуанышқа өздерінің шын жүректен шыққан ізгі тілектерін білдірді.

Айналаңдағы кісілердің саған қаншалықты жаңашыр-лығы, сыйластығы мен адамгер-шілік қасиеттері осындай той мен қуанышта айқын сезілетін-дігі белгілі. «Қонақ аз отырып, көп сынайды» демекші келген жұртшылық Есенкелді қажы-ның жоғары беделін және оған «Ұзынкөл ауданның құрметті азаматы» деген атақтың босқа берілмегендігіне осы жолы да көздері айқын жетті.

Құдалар сыйластығы

Әңгіменің орайы келген-де, жас жұбайлар Индира мен

Қуаныш жайлы қысқа айта кетелік. Индира бұл күндері Астана шаһарында заңгер болып жұмыс істейді. Оның алдында Ұзынкөл аудандық маслихатында өзінің таңдаған мамандығы бойынша қызмет атқарды.

Оның бір ерекшелігі, өте зерек. Сондықтан болса керек, Тараздағы университетті үздік бітірген. Шешесі Мерекенің тәлім­тәрбиесінің арқасын-да инабатты қыз болып өсті. Әкесінің имандылық жолын-дағы ғибратты сөздерін сана-сына сіңіріп, мұсылман бала-сына тән жайларға жастайынан қанықты.

Күйеу бала Қуаныш та текті жердің ұрпағы. Оның атасы Да-уренбек Ахметбеков есімі рес-публикаға танымал қаламгер. Ұзақ жылдар бойы облыстық теле­радио компанияда жемісті қызмет атқарды. Ардақты ақ-сақал облыс жұртшылығына өте сыйлы.

Осы абыз ағамыздың неме-ресі Қуаныш та кішкентайынан алғыр болып қалыптасты. Ол да жоғары білімді білікті ма-ман. Бұл күндері елордамызда жұмыс істеп, ата­анасының көз қуанышы болып отыр. Осы ба-лалары әкесі Дархан мен ше-шесі Гүлнәрға өзінің болашақ жары мен өмірлік тандауы жайлы айтқан кезде олардың да жүректері шаттыққа бөленіп,

бір баламыз екеу болып, шаңы-рағымыздың қүт­берекесі ар-тады деп мерейлері өскендігі сөзсіз.

Жоғарыда аталған тойда Есенкелді қажы мен келініміз Мерекенің құдалары Дархан мен құдағилары Гүлнәрлармен әңгімелері жарасып, тілек-тері мен ойлары бір жерден шыққандығына көпшілік тәнті болды. Жиналған қауым екі жақтағы туыстарға «Құдалықта-рыңыз мың жылдық болсын» деп ең ізгі тілектерін жаудырып жатты.

«Тойдың болғанынан бола-дысы қызық» демей ме? Жоға-ры деңгейде әрі өзгелерге өнеге боларлықтай өткен бұл арақ­шарапсыз тойда Индира мен Қуанышқа қаншама ұлағат-ты сөздер айтылды десеңізші.

Осы ғибратты басқосудың соңында той иесі Есенкел-ді қажыға сөз берілгенде ол толқып, көзіне жас та алды. Бұл әрбір әкенің қызын ұзатардағы бастан кешетін жай емес пе? Өйткені кішкентайынан гүл-дей аялап, алақанына салып, өсірген перзентін өзге шаңы-раққа беру кімге болсын оңай емес. Мұны әрбір оқырман мен ата­ана түсінеді деген ойдамыз.

Беққұл Садықов Қостанай қаласының құрметті азаматы:

­ Есенкелді қажы елімізге танымал дін қайраткері. Жас та болса көпшіліктің құрметіне бөленіп үлгерді. Сондықтан да қызымыз Индираның тойында оның ауданда, өңірде қанша-лықты абырой­ беделінің жоға-ры екендігіне көзіміз жетті.

Оның құдасы, Дархан-ның әкесі Дәуренбек ағамыз да ел ардақтысы. Мен бұл екі жақтағы бауырларымыз алдағы уақытта ұлдары Қуаныш пен Индираның қызығына бөленіп, бақытқа кеңеле берсін деген ең ізігі тілегімді білдіремін.

Бұл тойдың өнегелі тұсы бәрімізге тағылым. Қасиетті Рамазан айының қарсаңын-дағы ұлағатты кеш болды. Оның тағы бір артықшылығы, жайылған дастарханға ешқан-дай арақ­шарап қойылған жоқ. Оның есесіне асаба өте білгір-лік танытып, баршаның көңілін тапты.

Осы тойда ата­бабамыздан келе жатқан салт­дәстүріміз дәріптеліп, ән мен күйге айрықша назар аударылды. Жастар жағы үлкен кісілердің ұлағатқа толы өсиетті сөздерін естіп, бір марқайып қалды.

Ұзынкөлдегі арақсыз тойДін қайраткері Есенкелді қажы Әжімахантегінің қызы Индираның ұзату тойы

еліміздегі барша мұсылмандарға өнеге

Кеудесіне жұлдыз таққан майталман(Соңы. Басы 7-ші бетте)

Бұл арада біз оның Мәскеу­дегі Бүкілодақтық халық ша-руашылық көрмесіне қатысып, күміс, қола медальдар алғанын, үйдегі таудай болып үйіліп тұрған Құрмет грамоталарын мысалға алып отырған жоқпыз.

Өз ісінің шебері 2002 жылы құрметті демалысқа

шықты. Бірақ ол өзінің бай тәжірибесін кейінгі жастарға үйретумен болды. Өзі зейнет-кер болғанмен, шопандықтың ақ таяғын өзі жақсы көретін ұлы Жанатқа тапсырды. Ол да әке сенімін ақтап, біраз жыл-дар бойы сол салада абырой-мен жұмыс істеді.

Батырқайыр аға жалпы өмірінің соңғы алты жылын-

да облыс орталығында өздері сатып алған қос қабатты кот-теджде бәйбішесі және бала-ларымен жұрт қатарлы тіршілік кешті.

Оны Қазақстанды көп жылдар бойы абыроймен басқарған халқымыздың бір-туар перзенті Дінмұхамед Ах-метұлы Қонаевтың өзі ерекше сыйлады. Соның бір жарқын

айғағы ретінде кезінде ол Ал-матыда барлық еңбек озатта-ры бас қосқан салтанатты жиында Қостанайдың атын бүкіл әлемге танытқан ерекше тұлға Батырқайыр Қасқаба-совқа Социалистік Еңбек Ері атағын өз қолымен тапсырған болатын.

«Еңбегіне қарай өнбегі» дейді, соған орай құрмет те

көрді. Беделі де артты. Бірнеше рет маңдай алды шопан ретін-де сол уақытқа сай жеңіл көлік-ке де ие болды. Әрине, одан бәрі де үлгі алуға тырысатын. Алайда ол тәлімгер жөнінде әңгіме болғанда ұзақ мерзім бойы өзіне ұстаздық еткен осы шаруашылықтағы байырғы мал шаруашылығының білгірі, өзі секілді Социалистік Еңбек Ері

атанған Олжабай Қоғалбаев ақсақалды пір тұтты.

Міне, өздеріңіз де байқаған боларсыздар, қымбатты оқыр-ман. Бүкіл өмірін қазақтың кең даласында атадан балаға мирас болып келе жатқан шо-пандықты атқарып, бейнетінің арқасында зейнетін көрген адал азаматтың өнегелі ғұмы-ры осындай еді.

Сейсенбі, 1 шілде 2014 ж.ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ 9ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕ

Ер кісілердің хайуандық

әрекеттері жөніндеБәріміз де баспасөзді үз-

бей оқимыз, күнделікті теле-дидарлардан тың жаңалықтар-ды да жібермейміз. Сондағы жаныңды бір шошытатыны - соңғы кездері жасы үлкен-дер тарапынан әлі он гүлінен бір гүлі ашылмаған жап-жас қыздарды, әлі оңы мен со-лын танып, қабырғасы қатая қоймаған ер балаларымызға ақылға сиымсыз жасалатын зорлық-зомбылықтың көбейіп бара жатқандығы.

Осы арада жалаң сөзге са-лынбас үшін нақты деректер мен дәйектерге де сүйеніп өт-кеніміз орынды болар. Кейбір статистикалық мәліметтерге үңілетін болсақ, бұрнағы жылы республикамызда бүлдіршін-дерді зорлау жөнінде 148 оқиға тіркелген. Ал былтыр ол 232-ге жеткен.

Бұл мәліметтер, әрине, кім-ге болсын ой салады. «Сонда адамдарға өзіне де, қоғамға да пайдасын тигізетін істермен айналысудың орнына, азғын-дыққа жетелейтін жағымсыз әдеттермен айналысудан басқа ештеңе қалмаған ба?» деген пікірде қаласың.

Аталмыш мақала, бәлкім, жазылар ма еді, жазылмас па еді, әлгіндей аталған сұмдық, еріксіз жағаңды ұстатар оқиға-лар жылдан-жылға арта түспесе, кемімей отыр. Сондықтан оған жүрегінде иманы бар әрі елінің келешегін ойлайтын әрбір адам бейжай қарай алмайды.

Соңғы уақытта «педофил» деген айтуға ауыз бармайтын әрі үрей тудыратын ұғым пайда болды. Өйткені, туған Отаны-мыздың қай түкпірін алсақ та, мерзімнен бұрын дүниеден өтіп жатқан жазықсыз сәбилер мен бейкүнә бүлдіршіндердің жай-күйі менің де жанымды жай таптырмайды.

Әрине, бұл өзекті тақырып жайлы зерттеу барысында осы салада жұмыс істеп жүрген қаншама білікті мамандармен тілдесіп, олардың пікірлерін білуіме тура келді. Бір ашық айта кетер жай, тиісті орындар-дың бәрі бірдей нақты мәлімет беруге құлықты емесін де жа-сырмаймын.

Кейбір дерек көздеріне сүйенсек, біздің елімізде де жас бүлдіршіндердің тағдыры-на алаңдаушылық білдіретін нағыз намысты азаматтардың бар екендігіне көзіңді жет-кізесің. Мәселен, Қазақстан Республикасы Парламентіндегі халық қалаулылары да дабыл қағып, өздерінің пікірлерін біл-діріп жатқандар да жоқ емес.

Бұл орайда Сенат депутаты, генерал Мұхтар Алтынбаевтың кәмелетке толмаған балаларға қатысты жыныстық қатынасқа мәжбүрлеу фактілерін жасыр-май айтқаны да көзі қарақты оқырмандарға аян болса керек.

Әке деген аттың қадірін кетіргендер

Әлбетте, бұл бүгін жазылып отырған мақалада, еліміз бой-ынша алғанда, көп мағлұмат-тар келтіруге болар еді. Деген-мен, жергілікті, яғни Қостанай өңірінде орын алған оқиғаларға көбірек ден қойғанды орынды деп санадым. Енді сол іздестіру барысында қолға түскен дерек-терді таратыңқырап айтып бер-генім дұрыс болар.

Бұл қаншама адамды күн-діз күлкіден, түнде ұйқыдан айырған оқиға облыс орта-лығымен іргелес жатқан Қо-станай ауданының орталығы Затобол кентінде орын алды. Онда қатыгез әке өзінің туған қызын ұзақ жылдар бойы еш-кімге білдірмей зорлап келген. Сол үшін ол 12 жылға сотталып, тиісті жазасын алды.

Осы арада көпшілікке түсінікті болу үшін оқиғаның басынан бастаған жөн секіл-ді. Осыдан екі жыл бұрын 32 жасар мүгедектер арбасында отырған қыз полицияға өзінің туған әкесінің үстінен арыз жазуға мәжбүр болған. Әке деп айтуға ауыз бармайтын жауыз жиырма жыл бойы жүрегі нәзік перзентіне зәбірлік көрсеткен.

Жәбірленуші б ір інші топтағы мүгедек өзі кішкен-тайынан онсыз да өздігінен жүріп-тұра алмайтын дертке ұшыраған. Бейшара қыз тек қана, әлгінде айтып өткендей, мүгедектік арбаның көмегіне сүйеніп күн кешкен.

Жаны жаралы балауса қыз көптен бері күнделік жазу-ды әдетке айналдырған екен. Ондағы қағаз бетіне түсірген жазуларында өзінің басынан кешкен оқиғалар жөнінде ба-яндап отырған. Оның бірқатар беттері 57 жасар әкесымағына арналыпты. Дәл сол күнделік әкесі Александр Кукаринға қылмыстық іс қозғау кезінде айғақ болды.

Хайуан бейнес індег і әке, соттағы жүргізілген істе айтылғандай, туған қызын оған небәрі 9 жас болған кезінде зорлық көрсете бастапты. Со-дан бері де он жыл уақыт зы-рылдап өте шықты. Осы кезең ішінде шарасыз қыздың қаре-кетсіздігін пайдаланып, онымен жыныстық қатынас жасаған.

Қайсы қыз бала қайтіп өзінің туған әкесімен төсектес болады? Алайда ол көнбеген соң, хайуан туған перзентін ая-май, қолына түскен заттармен оны оңды-солды төмпештеген. Әрине, мұны оның әйелі де білген. Осы арада оның неге үндемей, қылмысты жасырып келгені тек өзіне ғана белгілі.

Уақыт өте анасы мәңгілік-ке көз жұмған соң ғана басқа ешқандай амалы қалмаған-дықтан әбден қорланып, ар-на-мысы аяққа тапталған байғұс қыз лажсыздан жергілікті по-лицияға арыз-шағым жазыпты. Бұл сұмдық оқиғаны естігенде өңірдегі барша жұртшылықтың

төбе шаштары тік тұрды. Сот процесі барысында

Александр Кукаринның таныс-тары, туыстары мен көршілері де арнайы шақырылып, олар-дың пікірлері тыңдалды. Бәрі де аталған шаңырақта орын алған жан түршігерлік жайттан мүл-дем хабарсыз екендіктерін айт-ты. Туысқандары Александрдың ұлы мен қызы аналары қайтыс болған соң үйді өздеріне қара-тып алу үшін әкелерінің үстінен қасақана жала жауып отыр де-генге дейін барды.

Бір ғажабы, сараптама көр-сеткендей, Александрды жүй-кесі жұқарғандықтан сондай

қадамға барды ма дейін десең, психикасы қалыпты екен. Бірақ та сот барлық құжаттарды ой елегінен өткізе келіп, зәбір көрсетушіні он екі жылға бас бостандығынан айырды.

Тап осыған ұқсас оқиға В.Киктевтің отбасында да қайталанды. Мысалы, әбден азаматтық ардан безген отаға-сы әйелі екеуі екі ұл, екі қызын өсірген. Бір қызы 1996, екіншісі 2001 жылы дүниеге келген. Бұл азғын да адамдық бейнесінен айырылып, өзінің әлі кәмелет жасына толмаған қыздарына озбырлық көрсеткен.

Кел іншег ін ің үй інде жоқтығын пайдаланған жауыз өздерінің қыздарына адам баласына жат қылықтар жа-сап келген. Осы оқиға жайлы мәлімет термен танысқан кезімде күнәсіз перзенттерінің өзгелерге тіс жармауы үшін оларға қоқан-лоқы көрсетіп, психикалық қысым жасаған. Әкелерінен қорыққан байғұс қыздардың қандай жазығы

бар? Мына оқиға да кімнің бол-

сын жүрегін шаншытып ауыр-тары сөзсіз. Киктев қыздарына зұлымдық жасаумен қатар, цифрлі фотоаппарат пен ұялы телефонды сатып алып, қызда-рын азаптап жасаған жыныстық қарым-қатынастан кейін олар-дың жыныс мүшелеріне дейін суретке түсіріп отырған.

Жексұрын әке, ол аздай, 2007 жылы сәуірдің бірінші жартысында өзінің зұлымдық әрекетін жүзеге асыру мақса-тында теледидарды тасимыз деген желеумен, әлгі жасы толмаған қызы екеуі Қоста-

най шаһарындағы бір пәтерге тұрақтайды. Онда өзінің қызы алдындағы әкелік міндетін түбірімен ұмытып, кіршіксіз таза әрі періштедей пәк пер-зентінің көрсеткен қарсы-лығына қарамастан хайуанға тән әрекет жасап, өзінің арам ойын жүзеге асырады. Осындай әдетін ол үн-түнсіз жалғасты-рып келді.

Нақ осындай жауыздық әрекет былтыр тамыз айында Қостанай ауданындағы Жданов ауылында тағы бір балиғатқа жетпеген қызға жасалды. Міне, мұндай адамды қалайша әке деп айтуға болады?

Қазіргі шалбар киген аза-маттардың бәрін бірдей мо-ральдік жағынан ұстамды деп айтудан да қалып барамыз. Кейде атың өшкір арақ-ша-раптың кесірінен есуастыққа баратын кісілерді де білеміз. Солардың бірі - Александр Гру-щенко.

Ол түннің бір уағында Қа-расу елді мекенінде араққа

сылқия тойып алып, өзінің адамға тән емес ойын іске асыруға талпынады. Сондағы 13 жасар қыздың қорғансыз-дығын пайдаланып, сондағы қос қабатты үйдің пәтерлерінің бірінде оған күш көрсетіп, де-геніне жетті.

Сенген серкем сен болсаң

Жүректі ерекше шымыл-датып ауыртатыны - әлгіндей жауыздыққа баратындардың арасында білімді, халықпен олардың құқығын қорғау мақ-сатында қоян-қолтық араласа жұмыс істеп жүрген кісілердің кездесетіндігі.

Басқа басқа, өздері жұртқа ақыл айтып, жөнге салудың ор-нына кейбір полиция қызмет-керлерінің моральдік тұрғыдан төмендеуіне жол болсын.

Облыстық ішкі істер депар-таментінен алынған деректерге сүйенетін болсақ, осы жылы бір ауданда орын алған мына бір оқиға да кез келгенді үлкен ойға қалдырары сөзсіз.

Бұл погонды көптеген қыз-меткерлерге сабақ боларлық жай бір поселкеде былтыр шілде айында орын алды. Әлгі кәмелет жасына толмаған қыз бала өз басынан өткен оқиға жайлы өзінің үлкен әпкесіне айтқан. Содан кейін барып ол бауырын осындай жағдайда қалдырып қойсын ба, полици-яға арыз жазған.

Кейбір мәліметтерге сүйе-нетін болсақ, аталған учаскелік инспектор көшеде кетіп бара жатқан жазықсыз жасөспірімді тоқтатып, өзінің қызметтік көлігіне отырғызады. Сөйтіп учаскеде түсінік беруін талап етеді. Оның түн ортасында еш-кімнің бақылауынсыз жүргенін алға тартады.

Содан қызмет бөлмесіне барған соң бейкүнә қызға орынсыз тиіскен көрінеді. Бірақ ол жай жабулы күйінде қалма-ды. Қыздың туысқандары одан әрі ізденді.

Әрине, полиция қызмет-керінің бұл әрекеті оның облыстық ішкі істер депар-таментіндегі әріптестерін де қуанта қоймағаны белгілі. Олар аталған арыз-шағымды ізсіз қалдырмады. Осы депар-таменттің баспасөз қызметкер-лерінің айтуы бойынша ішкі қауіпсіздігі басқармасы оның үстінен қылмыстық іс қозғады. Учаскелік инспектор қамауға алынды.

Қызметтік тексеру қоры-тындысы бойынша полиция қызметкерлерінің беделін түсіргені үшін учаскелік инспектор мен аудандық ішкі істер бөлімінің бірқатар басшы-лары қызметтерінен алынды.

Сондай-ақ облыстың Де-нисов ауданында да кейін-гі ұстаздарға ой саларлық оқиға да орын алды. Мұнда бұрынғы дене шынықтыру пәні мұғалімінің тарапынан оқушыларға қырындады деген

айыппен қылмыстық іс қозғал-ды. Мұнда 12 жасар мектеп оқушысының анасы маусым айының екінші жартысында аудандық ішкі істер бөліміне өтініш жасаған.

Онда әйел дене шынықты-ру пәнінен дәріс беретін ұстаз оның қызына емеурін танытқа-ны айтылған. Тексеру барысын-да полиция қызметкерлері әлгі мұғалімнің бұл білім ордасын-да енді жұмыс істемейтіндігін, аудан орталығына ауысқан-дығын айтыпты.

Облыстық ішкі істер де-партаментінің баспасөз қыз-метінен алынған деректерге қарағанда, аталған поселкенің он тұрғынынан арыз-шағым түсіп, олар мұғалімдік этикаға жатпайтын мінез-құлық та-нытқаны үшін әлгі азаматты жауапкершілікке тарту жөнінде баяндаған.

Осы ұстаз дене шынықты-румен қатар, қосымша жара-тылыстанудан да сабақ беріпті. Қыздардың айтуы бойынша мұғалім оқушылардың жыныс мүшелерін ұстауға талпынған. Кәмелетке толмағандарды жәбірлегені үшін қылмыстық іс қозғалды.

Жұмыла көтерген жүк жеңіл

Сонымен, қоғамымызда орын алған жан түршігерлік оқиғалардың бұдан әрі өршіп, кеңінен қанат жаймауы үшін ел болып оған атсалысу қа-жет секілді. Жауапкершіліктің бәрін құқық қорғау органда-рына артып қоюға болмайды. Ата-аналар да, түрлі деңгей-дегі оқу орнындағы ұстаздар қауымы да мәселенің мәнісін түсініп, өздерінің бақыты бо-лып табылатын перзенттерінің тәлім-тәрбиесіне жете көңіл бөлгендері жөн-ақ.

Бұл орайда кәмелетке тол-маған балаларды бопсалап, зорлық-зомбылық жасаған-дарға байланысты қолданы-латын «стерильдеу», «химия-лық піштіру» секілді жазалау түрлері Еуропаның бірқатар елдерінде қолданылады екен.

Сондай-ақ соңғы 23 жыл-дан бері мұхиттің арғы жағын-дағы АҚШ-та мәжбүрлі түрде аталықсыздандыру жөнінде заң жүзеге асырылады. Мәселен, Оңтүстік Кореяда әлгіндей қыл-мыс жасағандарды мерзімнен бұрын босатылмайды. Ол аз де-сеңіз, бұл мемлекетте 13 жасқа дейінгі баланы зорлап, өлтірген қылмыскерлердің өлім жаза-сына кесілетіндігі де ешкімнен жасырын емес.

Мына өзімізбен ауылы аралас, қойы қоралас, көр-шілес жатқан Ресейдің өзінде ниеті арам педофилдер тура-лы заң қабылданып, химиялық әдіспен сүндеттеу жазасы қол-данылады. Сонымен бірге олар ғұмыр бойы бас бостандығынан айырылады. Міне, осылардан үлгі-өнеге алсақ та болатын секілді.

Жазықсыз пәк қыздарымызға зорлық көрсету қашан тиылады?

немесе ата-аналар кәмелетке толмаған ұл-қыздарын көшеге жіберуге қорқатын болды

Майя Мұратбаева — Қостанай қаласы әкімдігі жанын-дағы кәмелетке толмағандардың істері және олардың құқығын қорғау жөніндегі комиссияның жауапты хатшысы:

- Иә, соңғы жылдары «педофил» деген ұғымның пайда болғаны рас. Бұрын-соңды мұндай сұмдық оқиғалар орын алады деп кім ойлапты? Әкесі туған қызына зорлық көрсетіп, қоқан-лоқы жасау деген ілгеріде болып па еді?

Осындай оқиғаның алдын алу үшін көп болып күрескен жөн. Өйткені балалар - біздің болашағымыз. Оларға әлімжеттік жа-сатып, қорлатуға, ар-намыстарын аяққа таптатуға ешқашанда жол беруге болмайды. Қостанай қаласында осы кезге дейін ондай жағымсыз оқиғалар тіркеле қойған жоқ. Бірақ елімізде осындай жан түршіктірер жайттардың орын алып жатқандығы көпке белгілі.

Менің ойымша, қыздар мен ұлдар мұндай сұмдық жайларға ата-аналарының тарапынан бақылаудың жоқтығынан біреулер-дің ықпалына түсіп қалатын секілді. Себебі әке-шешесі ішімдікке салынып, азғындық жолына түскен отбасыларда балаларға «ай» дейтін ажа, «қой» дейтін қожа болмағандықтан олар теріс жолға қалай душар болғандарын сезбейтін сияқты.

Кейбір жанұяларда аналары ұл-қыздарына қамқорлық жасап, олардың қатарға қосылуына ықпал етудің орнына жаман жолға түсіп, азғындауға себеп болады. Ондай өмірге жеңіл қарайтын қайырымсыз шешесымақтарды, қашқын әкелерді өмірінің мәні мен сәні болып табылатын ұрпақтарының кейінгі тағдыры көшелерде бұратылып аш, жалаңаш жүруі еш қызықтырмайды.

Сонымен қатар, жасөспірімдерге тәлімді тәрбие, сапалы білім беретін білім ордаларындағы сынып жетекшілері, психологтар, әлеуметік педагогтар, мектеп инспекторлары бұл аса маңызды мәселелерге әрқашанда ерекше көңіл бөлгендері жөн. Сонда қайғы-лы жағдаймен аяқталатын оқиғалардың жолы кесіледі.

Әрбір ата-ана, өмір көрген кісілер балалары мен немерелерінің өмірде күнделікті араласатын достары мен құрбы-құрдастары жайлы нақты біліп, олардың мезгілсіз уақытта орынсыз далада қыдырып, бұзақылардың қақпанына кездейсоқ ілігіп қалмауларына

аса назар аударғандары абзал дер едім.

Сейсенбі, 1 шілде 2014 ж. БІЗДІҢ10 ӨНЕР ЖӘНЕ ӨМІР ҚОСТАНАЙ

Таныс бейнеОсыдан екі жыл бұрын

пайдалануға берілген жаңа ғи-мараттағы Ілияс Омаров атын-дағы облыстық қазақ драма театрын білмейтіндер жоқтың қасы. Осынау киелі өнер ор-дасы қаланың қақ ортасына қоныс аударғалы бері оған ке-лушілердің де саны арта түскені байқалады.

Осынау мемлекетіміздің көрнекті қайраткері, даңқты жерлесіміз Ілияс ағаның есімі берілген өнер шаңырағының абыройын асқақтатып, көре-рмендерді тартып келе жатқан аяулы қазақ қыздарының біре-гейі бүгінгі кейіпкерім Ғазиза Иманмәдиқызы Түсіпбекова.

Ғазизаның өзге замандаста-рынан дараланар бір қасиеті - өте ашық жарқын. Кез келген адаммен тез тіл табыса алады. Облыс орталығындағы жоғары оқу орындары, түрлі мекемелер, ұйымдар, кәсіпорындар басшы-лары оны жақсы біледі. Қолдау да көрсетіп жатады.

Ішкі мәдениеті жоғары, білікті де білімді қарындасы-мыз театр жайлы әңгімелей жөнелгенде таң қаласыз. Өзі қызмет еткелі бері сахнада қойылған және жұртшылық та-рапынан жоғары бағасын алған драматургиялық шығармалар жөнінде айтқанда да еріксіз тәнті боласыз.

Жуырда осы ұжымда жур-налистік қызмет бабымен болғанымда Ғазиза Иман-мәдиқызымен оның жұмыс бөлмесінде әңгімелестім. Бұрын өзін кездестіріп жүргенмен ол жайлы білгенімнен әлі білме-генім көп екен. Өнер ордасы-ның бас әкімшісі Ғазиза да өздігінен көп шешіліп сөйлей беретін бауырларымыздың қа-тарынан емес.

Күнделікті өзінің міндетіне мықшеге, басшысының тапсыр-маларын мінсіз орындайтын маман қашан да қадірлі бо-латындығы белгілі. Алдын ала келісілгендіктен ол да біраз де-ректер мен дәйектерді дайын-дап қойған екен. Сондықтан

маған да онымен сұхбат алу аса қиынға соға қойған жоқ.

Әйел адамның мәдениеті, талғампаздығы оның отырған орнынан да білінеді. Бөлме-дегі жиһаздар, орындықтар рет-ретімен қойылған. Стол үстінде артық ауыс жатқан қағазды да көрмедік. Сол ара-лықта көпке таныс маманға жан-жақтан телефон да соғы-лып жатты.

Мен де сауалымды қой-ып, өзіме қажетті мағлұматта-рымды қойын дәптеріме жаза бастадым. Одан сонау артта қалған жалынды жастық шағы, өскен ортасы, отбасы және қазіргі өзімен бір үйдің адамда-рындай ортақ мақсат жолын-да аянбай еңбек етіп жатқан әріптестері, дарынды актерлер мен жаңадан қосылған ма-мандар жайлы да сыр шертуін сұрадым.

Сөзден сөз туады. Ғазиза да өзімді бұрыннан білетін-діктен аса қысыла қойған жоқ. Көпке дейін ұмытылмастай аға мен қарындастың арасындағы әдемі сұхбат болды. Ара-ара-сында сағатына да қарап қо-яды. Содан мен оның бір күндік жұмысының алдын ала жоспар-ланып қойылғандығын да сезе қойдым.

Табиғаты сұлу өлкенің аруы

Қазақтың қай жері де кең байтақ, адамдары дархан келеді. Ал Шығыс Қазақстан облысының Тарбағатай ауданы да жұрт тамсана айтып жүретін өте көрікті өңір. Біздің Ғазиза Иманмәдиқызы осы ауданға қарасты Ақжар деп аталатын ауылда туып өсті.

Сол жердегі Аухадиев атын-дағы орта мектепті 1990 жылы аяқтады. Содан кейін енді қайда оқуға барам? деген үлкен мақ-сат тұрды. Алайда білім орда-сында тиянақты білім алған бойжеткен содан көп өтпей Қарағанды шаһарындағы ин-дустриальды-педагогтік техни-кумға түсті.

Бұл оқу орнынан құры-лыс шебері мамандығын алып

шықты. Аталмыш кәсіптің де өзіндік ерекшелігі бар. Сон-дықтан өзі қыз бала болса да бұл мамандықты таңдағанына еш өкінбейді. Жылдар жылжып өте берді. 2003 жылы Ахмет Байтұрсынов атындағы Қоста-най мемлекеттік универси-тетінің филология факультетін сырттай бітірді.

Жастайынан сөз өнерінің құдіретін көңіліне тоқып өскен Ғазиза осы жылдарды да өте жемісті өткізді. 2001 жылы ақылына көркі сай қарындасы-мызды қазіргі қызмет атқарып жүрген Ілияс Омаров атындағы облыстық қазақ драма театры жұмысқа шақырды. Қызметі өте жауапты болса да ұжым басшы-сы Нұрлан Ерекешевтің өзінің алдына қойып отырған үлкен міндетін терең түсіністікпен қабыл алды.

Міне, содан бері де қан-шама жылдар артта қалды. Ғазиза да қай жағынан бол-сын шыңдалды. Өзі де рухани жағынан кемелденіп, барлық әртістермен бір үйдің адамда-рындай болып кеткенін де сез-беді. Осылайша театрдың көре-рмендерінің ыстық ілтипатына бөленіп, ақсақалды қарттар мен ақжаулықты аналарымыздың батасын алды.

Осы үлкен кісілерді көр-генде кейде өзінің сонау артта қалған бақытты балалық шағы да еріксіз есіне оралады. Бір шаңырақтың тірегі әкесі Иман-мәди 80 жасында дүниеден өтті. Ғұмыр бойы қатардағы жүргі-зуші болып жұмыс істеді. Оның осы кәсібімен қатар сынықшы-лық та өнері бар еді. Талай адамдардың сауабын алды.

Шешесі Сара бұл күндері 75 жаста. Елу жыл сауда сала-сында жұмыс істеді. Сегіз ұлы мен қызына тәлім тәрбие бер-ді. Бұл күндері Алатаудың ба-урайындағы әсем қала Алма-тыда тұрады. Үйдің кенже ұлы Қалелхан мен келіні Айжанның шыңарығының берекесін кел-тіріп отыр.

Әлгі жастайынан тайқұлын-дай тебісіп, бір ата-анадан тағы-лым алған бауырларынан қазір бесеуі тірі. Бәрі де үйлі-баранды.

Оларға қуаныш та, тіршіліктегі елеулі сәттер де. Егер бір-бірін ұзақ уақыт көрмесе сағыны-сып тұрады. Қыз бала қашан да мейірімді келеді емес пе? Апалары Аманғайша, Қарлығаш өздері де әже болып отырса да туған шешелерінің қас-қабағы-на қарап, қажет кезінде оның қасынан табылады.

Қазақ «Жақсы жезде әкеңдей» дейді. Әкелері дүни-еден өткелі бері Аманғайша әпкесінің өмірлік қосағы, яғни жездесі Әскербек бұлардың нағыз асқар тауы, ақылшысы. Әулетте үлкен жиын-той бол-са бәрі де сол кісінің кеңесіне сүйінеді. Ағалары Оралхан мен Қалелхан да өте бауырмал. Өз-дерінен алыста жүрген Ғазиза-ның жайын көбірек ойлайды.

Отағасы кейіпкеріміздің

қамқоршысыҒазизаның бос уақыты де-

ген атымен болмайды. Теат-рдың күнделікті жұмысының өзі оған жетіп артылады. Қа-рамағындағы қызметкерлерге өте құрметпен қарайды. Мәсе-лен, әкімші Баржақсы Өтепо-ва бұның көмекшісі. Басқа да қызметкерлер мұның басшы-лығымен театрға келушілерді әрқашан да ыстық ықыласпен қарсы алады.

Халық арасында «Театр киімілгіштен басталады» деген қағида қалыптасқан. Ол рас. Өй-ткені, өнер ордасы тек рухани байлық сыйлайтын орын ғана емес, мұнда келген адамдар талғампаздықты да бойға сіңіреді. Сондықтан әрқашан да әрбір көрерменнің көңіл күй-інің жоғары болуы бұлар үшін аса маңызды.

Ғазиза өз ұжымында білікті маман ғана емес, бір шаңырақты айрандай ұйытып отырған сүйікті жар, аяулы ана, ардақты келін. Өзі жастайынан ата-анасынан жақсы тағлым алғандықтан ба, үлкен кісілер-дің алдын кесіп өтпейді. Енесі Балзада алғашқы күннен бастап мұны қалай өз қызындай көрсе,

Ғазиза да өзінің келіндік пары-зына қашан да адал.

Күйеуі Қайрат та өте жан дүниесі бай, ұсақ-түйікке мән бермейтін жігіттің сұлтаны де-сек те артық айтпаған болар-мыз. Өйткені, ол ұзақ жылдар-дан бері бірге тату-тәтті өмір сүріп келе жатқан келіншегі Ғазизаның қызмет ерекшелігін жақсы түсінеді.

Сондықтан да болар, оның театрдың ұжымымен түрлі гас-трольдік сапарларға шыққан кезде оған тілектес болып оты-рады. Осы жуырда ғана бұлар кезекті өнер сапарымен Елор-дамыз Астанада болды. Ондағы зиялы қауым театр әртістерінің тың ізденістеріне шексіз риза-шылығын білдірді. Соның ішін-де ұлы тұлғаларға арналған спектакльдермен қатар еліміз-ге белгілі қаламгер, драматург Жолтай Әлмештің «Мұңмен алысқан адам» драмасын өте жылы қабылдады.

Міне, осы қойылымдардың Астаналық көрермендердің жүректеріне жетуіне, алдын ала жарнаманың жеткілікті болуы-на Ғазизаның сіңірген еңбегі ерекше. Бір жағы театрдағылар ондағы әріптестермен тәжіри-бе алмасып, көп жайды көңілге түйді. Сондай кездері де өмір-лік серігі Қайрат ініміз өзінің жүрекке жылы сөздерімен Ғазизаны үнемі демеп, қолдап отырды.

Ғазизаның өзі де тағдыр осындай парасатты, ақылды да көрікті ұлтымыздың жігітін жолықтырғанына шын мәнінде бақытты сезінеді. Екеуі Нұргүл есімді қыздарын құтты жерге қондырды. Күйеу балалары Жеңіс те парасатты азамат болып кездесті. Ата-ана үшін ұрпағының қызығын көруден артық қандай қуаныш пен мәр-тебе болушы еді. Соның бәрін де біздің кейіпкеріміз бастан кешті.

Адал еңбегі үшін Қоста-най облысы әкімінің Құрмет грамотасымен марапатталды. Ғазиза ең үлкен атақ-дәреже халықтың шынайы ықыласы, олардың театрға көптеп келуі деп есептейді.

Жаны жаз, көңілі көктемнемесе ибалы мінезімен көпшіліктің сүйіктісіне айналған

Ғазиза Түсіпбекова жайлы мөлтек сыр

Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты төрағасының 2014 жылғы 11 сәуірдегі өкімі-мен Азаматтық сот өндірісіне судьяның қатысуымен бітімгер-шілік рәсімдерді (сот медиация-сын) енгізудің пилоттық жоба-сын іске асыру туралы ережесі бекітілген болатын.

Сот медиациясы – бітімгер-шілік рәсімдерді жүзеге асы-ратын судьяның жәрдемдесуі-мен сот процесі тараптарының арасындағы дауды (дау-шарды) реттеудің бітімгершілік рәсімі.

Қостанай облысында «Сот медиациясы» пилоттық жобасы ағымдағы жылдың мамырынан

облыстық сотының азаматтық және әкімшілік істер жөніндегі апелляциялық сот алқасында, Қостанай мен Рудный қалалық соттарында, Қарабалық аудан-дық сотында жұмыс істейді

Пилоттық жобаның мақса-ты - азаматтық сот өндірісіне бітімгершілік рәсімдерді жүзеге асыратын судьяның жәрдемде-суімен дауды реттеу арқылы сот медиациясын енгізу болып табылады.

Сот медиациясы: ерік-тілік, медиация тараптарының тең құқылығы, бітімгершілік рәсімдерді жүзеге асыратын судья ның тәуелсіздігі мен

бейтараптылығы, медиация рәсіміне араласуға жол бер-меушілік, құпиялылық, қолда-ныстағы заңнаманың талапта-рына сәйкес келу қағидаттары негізінде жүргізіледі.

Жоғарыда аталған соттар-да осы жобаны жүзеге асыру барысында сот медиация-сы тәртібінде бітімгершілік рәсімдерін өткізу үшін каби-неттер ашылған. Сонымен қа-тар процеске қатысушыларға көрнекі жерлерде соттарда бітімгершілік рәсімдерді енгі-зу бойынша пилоттық жобаны өткізу туралы ақпараттық стен-ділер орналастырылған.

Сот медиациясын өткізу тәртібі:

Азаматтық істі қарау сот талқылауының кез келген са-тысында тараптардың тілегі бойынша сот медиациясын жүргізу мүмкін. Тараптар сот медиациясын жүргізу туралы келісім жасасқан жағдайда, өн-дірісінде іс бар судья АІЖК-нің 242-бабының 7) тармақшасына сәйкес іс бойынша іс жүргізуді он күннен аспайтын мерзімге тоқтата тұрады және ұйғарым шығарады.

Судьяның ұйғарымы негізін-де іс бітімгершілік рәсімдерді жүргізетін судьяға беріледі, ол

тараптардың келісімімен сот медиациясы жүргізілетін күн мен уақытты белгілейді.

Бітімгершілік рәсімдерді жүргізу кезінде медиация та-раптары қол жеткізген дауды (дау-шарды) реттеу туралы келісім жазбаша нысанда жа-салады және оған тараптар қол қояды.

Сот АІЖК-нің 248-бабының 3-бөлігіне сәйкес, сот медиа-циясы тәртібімен дауды реттеу туралы келісімді бекіту және іс бойынша іс жүргізуді қысқар-ту туралы ұйғарымда, қаулыда мемлекеттік баж салығының қайтарылатындығын көрсетеді.

Егер, тараптар сот медиа-циясы тәртібімен келісімге келмесе немесе келісім шарт-тарын сот бекітпесе, іс бойын-ша іс жүргізу қайтадан баста-лады және істі талқылау жалпы тәртіппен жүргізіледі.

Пилоттық жобаны жүзеге асыру сәтінен бастап бітімгер-шілік рәсімдерді жүзеге асыра-тын судьялармен 17 азаматтық іс қысқартылды. Сот медиация-сы нәтижесінде қол жеткізген тараптар: Рудный қалалық со-тында – 3 іс, Қостанай қалалық сотында – 11 іс, Қарабалық аудандық сотында – 3 іс бой-ынша жазбаша келісім жасады.

ЗАҢ ЖӘНЕ ЗАМАН

Бітімгершілік рәсімдерді (сот медиациясын) енгізу

Адрес редакции: пр. Аль-Фараби, 90

ГАЗЕТАКУПОН БЕСПЛАТНОГО ЧАСТНОГО ОБЪЯВЛЕНИЯ

РАЗДЕЛЫПРОДАЮ КУПЛЮ МЕНЯЮ

(нужное подчеркнуть)текст объявления (до 25 слов)

Ф.И.О.

- Магазин № 15, ул. Воинов-Интернационалистов.- Магазин № 25, ул. Маяковского.- Магазин «Рахат», ул. Гоголя, 62.- Магазин «Норма».- ТД «Емшан», пр. Абая, 34а.- ТД «Исток», Маяковского, 101/1.- ТД «Азия», 9 мкрн, д. 6.- ЦУМ, 1 этаж, вход с пр. Аль-Фараби.- «Центральный» гастроном, ул. Гоголя, 89.- Ж/д вокзал, киоски, пр. Аль-Фараби.- Автовокзал, киоск.

- Городская больница, пр. Аль-Фараби.- Центральный рынок, киоски.- ТД «Азия», Алтынсарина, 134а.- «Ақ-қу», «Западный» магазин, ул. Чернышевского, 59.- 4 магазин, пр. Аль-Фараби, 127.- Магазин «Амангельдинский», ул. Амангельды, 95.- Магазин «Улар» продукт., ул. Баймагамбетова, 158.- Мини-рынок «Дастархан», ул. Гоголя, 96.- Киоск, остановка «Драмтеатр».- Магазин 36 (115), 8 мкрн.- «Березка», ТД, 7 мкрн.

- Магазин «Мереке», ул. Каирбекова, 379.- КСТУ (КСК), киоск, остановка, ул. Герцена.- «Баян Сулу», киоск, ул. Бородина.- Гастроном «Юбилейный», пр. Аль-Фараби, 100.- «Фараон», киоск, остановка, ул. Гвардейская.- ТЦ «БУМ», пр. Абая.- Магазин «Рассвет», ул. Каирбекова, 359.- «Астықжан», гипермаркет, пр. Абая, 16.- Полиграфия, киоск, остановка ул. Мауленова.- Магазин «Орбита», ул. Дзержинского.- «Районная больница», п. Затобольск.

ПУНКТЫ РАСПРОСТРАНЕНИЯ ГАЗЕТЫ «НАШ КОСТАНАЙ»

Адрес редакции: 110000 г. Костанай, пр. Аль-Фараби, 90. Телефон приемной редактора 54-27-53, факс 54-27-53

ТОО «Газета «Наш Костанай»Регистрационное свидетельство № 12842-Г выдано 18.06.2012 г. Министерством

культуры и информации Республики Казахстан. Собственник: ТОО «Газета «Наш Костанай». Издается с августа 1990 г. при поддержке аки-

ма города.Территория распространения: г. Костанай и Костанайская область.Директор - гл. редактор: Елена НИКИТЕНКО.

Заместитель главного редактора: Оразалы Жаксанов. Тел. (54-62-46).

Шеф-редактор: Наталья Королева. Тел. (54-37-58).

Ответсекретарь: Ирина Востротина. Тел. (54-37-58).

Корреспонденты: Сергей Биркле (54-64-85), Валерия Вахненко (54-62-75), Александр Кузь-мичев (54-62-46), Зульфия Набиева (54-62-75), Зарина Утенова (54-05-75), Айжан Утевова (54-05-75).

Фотокорреспонденты: Олег Яблочкин, Мак-сим Фролов (54-64-85).

Рекламный отдел: тел. 54-03-01.Дежурный редактор: Александр Кузьмичев.Газета набрана и сверстана в компьютерном

центре «НК»: Виталий Клец, Индира Казиханова.Корректоры: Ирина Ранцева, Виктория Бог-

дан. Тел. 54-69-71.Печать офсетная. Газета отпечатана в

ТОО «Костанайский Дом печати», г. Коста-най, ул. Майлина, 2/3.

Объем - 2,5 печатных листа.Тираж номера - 2780. Подписной индекс: К-315. Заказ №1043.При перепечатке ссылка на «НК» обязательна.

Мнение авторов публикаций может не совпадать с точкой зрения редакции.

® - материал публикуется на правах рекламы. Ответственность за содержание рекламы и объяв-лений несет рекламодатель.

gazeta@top-news.kz

ОФИЦИАЛЬНЫЙ ОТДЕЛВторник, 1 июля 2014 г.

КОСТАНАЙНАШ 11Правила безопасного поведения на воде

В период пребывания на берегах водоемов, а также при про-ведении туристических походов по воде и вблизи водных объ-ектов необходимо соблюдать следующее:

1. При проведении экскурсий и походов систематически про-водить с участниками разъяснительную работу об их поведении на воде и соблюдении мер осторожности.

2. Купаться нужно начинать в безветренную солнечную по-году.

3. Купаться в безопасных или специально отведенных для этого местах.

4. Перед началом купания необходимо обследовать место. Вода в выбранном для купания месте должна быть прозрачной, дно чистым, без коряг, водорослей, подводных камней, свай, водоворотов, ям, заструги ила на дне и т.п.

5. Купание в местах, где выставлены щиты с предупреждени-ями и запрещающими надписями, запрещается.

6. Границы купания обозначаются буйками, обструганными и связанными между собой жердями и др.

7. Плавать лучше в компании, так как в случае беды будет кому оказать помощь.

8. За детьми у воды должно вестись непрерывное наблюдение.9. Плавать только на трезвую голову. В состоянии алкоголь-

ного опьянения можно дезориентироваться в пространстве, по-терять способность двигаться.

10. Запрещено играть в шумные игры, громко кричать, толкать кого-либо в воду, в особенности неожиданно, так как эта шалость может вызвать у людей, очень чувствительных к холодной воде, шок со смертельным исходом.

11. Нырять можно только в местах, специально для этого от-веденных и оборудованных. Прыгать головой в воду с плавучих сооружений опасно, так как под водой могут быть опасные для жизни предметы.

12. Там, где имеются лодки (весельные и моторные), катание на воде проводить только под руководством специалистов при наличии спасательных средств.

13. Во время купания надо уметь пользоваться простейшими спасательными средствами, а также оказывать помощь терпя-щим бедствие на воде.

14. Большую опасность представляет собой купание и плава-ние с досками, бревнами, надутыми резиновыми автомобиль-ными камерами и надувными средствами.

15. Нарушение правил безопасного поведения на воде ведет к несчастным случаям и гибели на воде.

Пресс-служба акима г.Костаная

Қала әкімінің аппаратында 2014 жылғы ІІІ тоқсанда жеке мәселелер бойынша азаматтар-ды қабылдау КЕСТЕСІ

Лауазымы Т.А.Ә. Қабылдау күні Қабылдау уақыты

Әкім Ахметжанов А.М.

2 шілде16 шілде6 тамыз20 тамыз3 қыркүйек17 қыркүйек

10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін

Әкімнің орынбасары Полешко В.А.

11 шілде25 шілде8 тамыз22 тамыз12 қыркүйек26 қыркүйек

10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін

Әкімнің орынбасары

4 шілде18 шілде1 тамыз15 тамыз5 қыркүйек19 қыркүйек

10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін

Әкімнің орынбасары Қалиев М.Ж.

8 шілде22 шілде12 тамыз26 тамыз9 қыркүйек23 қыркүйек

10.00-нан 12.00 дейін 10.00-нан 12.00 дейін 10.00-нан 12.00 дейін 10.00-нан 12.00 дейін 10.00-нан 12.00 дейін 10.00-нан 12.00 дейін

Аппарат басшысы Каркенов Р.Х.4 шілде1 тамыз5 қыркүйек

10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін10.00-нан 12.00 дейін

Анықтама телефоны 57-57-65.Азаматтар Қостанай қ., Пушкин көш., 98 мекен-жайында қабылданады.

ГРАФИК Приема граждан по личным вопросам в аппарате акима города на III квартал 2014 года

Должность Ф.И.О. Дни приема Время приема

Аким Ахметжанов А.М.

2 июля16 июля6 августа20 августа3 сентября17 сентября

с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00

Заместитель акима Полешко В.А.

11 июля25 июля8 августа22 августа12 сентября26 сентября

с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00

Заместитель акима

4 июля18 июля1 августа15 августа5 сентября19 сентября

с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00

Заместитель акима Калиев М.Ж.

8 июля22 июля12 августа26 августа9 сентября23 сентября

с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00

Руководитель аппарата Каркенов Р.Х.4 июля1 августа5 сентября

с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00с 10.00 до 12.00

Телефон для справок 57-57-65.Прием граждан проводится по адресу: г.Костанай, ул.Пушкина, 98.

Городской Совет ветеранов выража-ет искреннее собо-лезнование семье, родным и близким по поводу кончины труженика тыла во-енных лет

АЙДОСОВА Толыбая

Хангереевича

ЛИТЕРАТУРНЫЙ ЭКСПРЕССВторник, 1 июля 2014 г.

КОСТАНАЙНАШ12Этот памятный день, шестое июня...

Надо сказать, что каждый год ко Дню рождения Александра Сергеевича Пушкина ОО «Ассоциация литераторов Северного Казахстана» в лице литобъединений, входящих в ее состав, и представительств в городах и районах нашего региона подходят с определенными результатами к программе празднования этой даты.

Если в прошлом году поч-ти шесть месяцев шла череда мероприятий, посвященных Поэту, в программе которой были конкурсы, встречи со студентами и школьниками, биографические и литерату-роведческие викторины, то в этом полугодии успешно проведен областной семи-нар молодых литераторов «Наследники Пушкина» с конкурсом имени Геннадия Мануйлова в его канве. На

предварительном этапе се-минара приняли участие представители Костаная, Рудного, Житикары, а также Костанайского, Сарыколь-ского, Аулиекольского, Фё-доровского и Алтынсарин-ского районов. Думается, финалисты, а также победи-тель и обладатели лауреат-ских званий могут гордиться тем, что в год 215-летия Пуш-кина им выпала честь быть отмеченными на этом зна-ковом мероприятии. К тому же немалым довеском к торжествам явилось то, что на Международном литера-турном конкурсе «Серебря-ный стерх», итоги которого подведены в мае т.г., коста-найские авторы достойно представили нашу область в поэзии и прозе. Любовь Голубева, Марат Капашев, Николай Ковтун, Алексан-дра Лыксова и Анастасия Сироткина – вот имена ко-станайцев, отличившихся в этом литературном смотре с участием русскоязычных авторов, представителей

Европы, Азии, Северной и Латинской Америки. Не яв-ляется ли это лучшим подар-ком ко дню рождения Гения?

А с утра 6-го июня члены ОО «АЛСК» и ветераны ко-станайской литературы пер-вые пришли в сквер к памят-нику поздравить Александра Сергеевича с некруглой, но знаменательной датой.

Любить Пушкина – это значит любить всю русскую литературу от его замеча-тельных сказок, элегий, по-вестей и поэм, написанных в начале XIX века, до про-изведений Л.Толстого и А. Блока, Б. Пастернака и М. Шолохова, И. Бунина и В. Набокова, И. Бродского и Н.Рубцова. Имя Пушкина близко не только русскому сердцу, День его ангела в это июньское время года прохо-дит во всех уголках земно-го шара. Про него говорят: Зеркало Русской Души. И не зря. Хотя и величался он среди лицеистов «францу-зиком», его генетическую русскость нельзя было от-

нять даже строптивой моде. Язык Пушкина изначально понятен широкому народ-ному сознанию, той стихии, которая как может высоко вознести, так и подвергнуть остракизму. Именно его ав-торитету удалось реформи-ровать русское стихосложе-ние, да так, что до сих пор эти каноны в основе своей актуальны. Строгие кано-ны. Несоблюдение их чре-вато получением вердикта «графоман» или «неуч, не-умейка». Его отношение к власти было гибким. И, если говорить о времени его жизни, то мы первую треть XIX-го века чаще называем «пушкинской», а не, допу-стим, «александровской» или «николаевской». Данное отношение говорит о значе-нии личности Пушкина для русской и мировой культуры вообще.

Ассоциация литераторов достойно отметила день рождения Поэта. Правда, в силу объективных причин празднования были перене-

сены на день позже. Погода не подвела, да и представи-тели литературных органи-заций, входящих в состав ОО «АЛСК», тоже приеха-ли без опозданий. Поэтому в канву этого прекрасного, солнечного июньского дня органично вплетались сер-дечные слова и стихи самых известных и признанных в области костанайских лите-раторов, действующих по-этов и прозаиков, лауреатов и победителей серьезных ре-гиональных и международ-ных турниров, авторов не одной книги своих произве-дений, отмеченные неодно-кратными публикациями в ближнем и дальнем зарубе-жье. Всем присутствующим предоставили слово. При-мечательно, что на чество-вании присутствовал сын известного костанайского поэта, пушкиниста, органи-затора музея А.С. Пушкина в Костанае Геннадия Сте-пановича Мануйлова, Вла-димир Геннадьевич. Мечта Г.С.Мануйлова о памятнике

Поэту в нашем городе осу-ществилась, правда, уже по-сле его ухода из жизни. Но, как мы еще раз убеждаемся, Идея и Слово материальны. Владимир Геннадьевич по-дарил присутствующим ко-пии произведений отца в рукописном виде, а также подарки с пушкинской сим-воликой. В завершении ме-роприятия состоялось возло-жение цветов к памятнику. Каждый присутствующий посчитал за честь положить их к его подножию.

Отголосок этого дня на-долго останется в сердцах костанайских авторов и любителей поэзии, пришед-ших к постаменту почтить великое имя Поэта. Но одно дело - говорить гром-кие слова, другое - вершить и творить в литературе. Поэтому, быть может, всё, что нам удастся совершить в будущем с самой лучшей стороны, мы всегда будем соразмерять с жизнью и подвигом Пушкина.

Тарас ЖАРА

Нельзя не заметить, что литературные конкурсы «Весенние голоса» и «Серебряный стерх», с каждым годом взрослея по одним параметрам, по другим становятся моложе.

Не столько по возрастному цензу участников, сколько по новым подходам и фор-матам, предлагаемым оргко-митетом. Так, в молодежный конкурс «Весенние голоса» в этом году влился известный поэтический турнир «Парад дебютантов», что придало ему и весомость, и предста-вительность, и вместе с тем некоторое увеличение гео-графии. Из поэтического он стал литературным, посколь-ку добавилась номинация «Проза». Некогда областной литературный турнир «Сере-бряный стерх» стал с этого конкурсного года носить ста-тус Международного, т.к. в последние годы на его уча-стие подавали заявки авторы из стран ближнего и дальне-го зарубежья, однако пред-ставлялись вне конкурса. С 2014-го они в его основе.

Итоги еще одного конкур-са были подведены в кон-ференц-зале ОКДЦ «Дом дружбы», приковав внима-ние немалой аудитории – конкурса верлибристов «Бе-лый квадрат». Могу смело констатировать, что турнир такого плана на просторах Казахстана не проводится нигде, кроме Костаная. Этот увлекательный жанр поэзии развивают у нас несколько ведущих поэтов и прозаиков. В литературно-художествен-ном журнале «Берега kz» есть даже специальная ру-брика, отражающая новинки достижений верлибристов нашей области.

Думается, организаторы конкурсов ОО «Ассоциация

литераторов Северного Ка-захстана», региональный литературно-художествен-ный журнал «Берега kz» и ОКДЦ «Дом дружбы» оста-лись довольны проведени-ем столь значимых для ли-тературной жизни области мероприятий еще и потому, что в «Серебряном стерхе» участвовали представите-ли трех континентов, что само по себе для нашего региона уникально. Ни один конкурс в любом жан-ре культуры не имеет таких достижений. Поэтому и ин-терес литературной публики к церемонии награждения был немалый. Конференц-зал ОКДЦ «Дом дружбы» был основательно заполнен.

Итак, кого же чествовали в день подведения итогов?

На VIII областном моло-дежном литературном кон-курсе «Весенние голоса» в номинации «Проза» все лауреаты - из областного центра. Третье место у Ана-стасии Сироткиной, вторая ступенька пьедестала у Александры Лыксовой, и по-бедителем стал молодой, но достаточно известный автор Надежда Вельгоша, давшая понять этой победой литера-турной общественности, что она не только своеобразный оригинальный поэт, но и та-лантливый прозаик.

В номинации «Поэзия» главной неожиданностью стало то, что в спор лидеров вмешалась молодая поэтесса из Алтынсаринского района Наталья Малюка. Ее третье место говорит о том, что в ближайшее время у нас по-явится неплохой поэт из это-го района, который достойно может представлять его ли-тературную честь на самом высоком уровне. Второе ме-сто у Юлии Паркиной из Ко-станая, которая за последний год поднялась еще на одну уровневую ступеньку. А по-

б е д а была за поэтом из

п.Заречного (Костанайский район) Мартой Петровой. Это первая золотая медаль в литературной карьере этого автора, к которой она шла много лет – почти не спеша, но целенаправленно. Дипломантами в этой но-минации стали костанайцы Е.Логинов, Ан.Кравченко и Ан.Белялова.

Во втором областном кон-курсе верлибров «Белый квадрат» 1 место у извест-ного поэта Александра Ко-лесникова, второе - у Алек-сандры Лыксовой, третье разделили Сергей Лешаков (г.Рудный) и Евгений Деми-

дович (г.Костанай). Лауреа-ты и победители обоих кон-курсов получили именные медали, дипломы и призы, а также громкие аплодисмен-ты аудитории.

Не менее интересно про-ходила церемония награжде-ния победителей, лауреатов и дипломантов IV Междуна-родного литературного кон-курса «Серебряный стерх». Здесь тоже были номинации «Поэзия» и «Проза» с тем от-личием, что если в «Поэзии» возрастная квота от 30 лет, то в «Прозе» могли принять участие авторы, невзирая на возраст. В номинации «Поэзия» дипломантами стали рудничане В.Гостев и

В.Труфакин, а также коста-найский поэт Людмила Ков-тун. Обладателями 3-го при-за явились Марат Капашев (г.Костанай) и Нина Лёзер (ФРГ, г.Лейпциг). Второе место - у Любови Голубевой (п.Мичурино, Костанайский район), а абсолютная побе-да присуждена мексиканке русского происхождения, поэту, который поразил членов жюри сочным, не-повторимым стихотворным языком – Флеше Раевской (г.Веракруз, Мексика). Ре-зультат налицо: у поэтиче-ского Костаная победитель - автор с другой части света. Думаю, это делает честь на-

шему городу, которому так доверяют.

В номинации «Проза» дипломантами стали: Е. Се-натрусова (г.Костанай), О. Шалина (Россия), В. Обу-хова (г.Рудный), В. Костро-ва (г.Костанай), М. Ханин (г.Стокгольм, Швеция), Г. Хисамутдинова (г.Астана) и Ан. Сироткина (г.Костанай). Обладателями 3 лауреат-ского места стали костанай-ский прозаик Александра Лыксова и россиянка Ольга Коршунова. Второе место - у затобольца Николая Ковту-на, а победа – у известного казахстанского литерато-ра Рамиля Хисамутдинова, который в очередной раз показал, что как прозаик он не собирается «сушить весла». Выход каждого ав-тора был встречен публикой громкими аплодисментами, а призы, именные медали и почетные международные дипломы конкурса, согревая сердца, рождали улыбки на лицах их обладателей.

Конкурсы подвели свои закономерные итоги. Перед глазами аудитории прошла целая плеяда известнейших казахстанских авторов, ко-торые действительно творят шедевры литературного ма-стерства. В заключительной части мероприятия чествова-лась десятка лучших поэтов 2013 года, где лучшим стал известнейший костанай-ский поэт Анатолий Корни-енко. Именно ему вручена памятная именная статуэт-ка, остальным авторам от ОКДЦ «Дом дружбы» и ОО «АЛСК» - памятные подарки и дипломы.

Владимир РАСТЁГИН

На снимке: общая фото-графия лауреатов и победи-телей костанайских литера-турных конкурсов, а также памятные моменты их на-граждения

Дебют в новом форматек итогам VIII областного молодежного литературного конкурса «Весенние голоса»

и IV Международного «Серебряный стерх»

Recommended