View
220
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 1/104
T.C.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
MEGEP(MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN
GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)
İNŞAAT TEKNOLOJİSİ
BİLGİSAYARLA TEMEL PLANI ÇİZİMİ 1
ANKARA, 2009
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 2/104
Milli Eğitim Bakanlığı taraf ından geliştirilen modüller;
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılıKararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarındakademeli olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretimprogramlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelikgeliştirilmiş öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır).
Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeyerehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış,denenmek ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul veKurumlarında uygulanmaya başlanmıştır.
Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliğikazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir veyapılması önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.
Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine meslekiyeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerindenulaşabilirler.
Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarakdağıtılır.
Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığındasatılamaz.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 3/104
i
AÇIKLAMALAR .......................................................................................................iiiGİRİŞ ...........................................................................................................................1ÖĞRENME FAALİYETİ-1.........................................................................................31. YIĞMA TEMELLER ..............................................................................................3
1.1. Çizim Sınırları ................................................................................................... 31.2. Temeller ile İlgili Standart ve Yönetmelikler ...................................................41.3. Yığma Temel Tanımı ve Elemanları .................................................................41.4. Yığma Temel Planı Çizimi................................................................................ 8
1.4.1.Temel Duvarlarını Çizmek..........................................................................8
1.5. Yığma Temel Kesiti Çizimi ............................................................................ 101.6. Yığma Temel Donatı Çizimi...........................................................................131.7 . Yığma Planı Bilgileri Yazım ve Anted Çizimi ..............................................14UYGULAMA FAALİYETİ...................................................................................16
ÖĞRENME FAALİYETİ–2 ......................................................................................192. TEKİL (MÜNFERİT) TEMELLER ......................................................................19
2.1. Çizim Sınırları .................................................................................................192.1.1. Katman Ayarları ....................................................................................... 202.1.2. Tekil (münferit) Temel Planı Çizimi........................................................232.1.3 Kolonların Çizimi......................................................................................24
2.1.4. Temel ve Bağ Kirişlerinin Çizimi ............................................................252.2. Tekil (münferit) Temel Kesiti Çizimi .............................................................272.3. Tekil (münferit) Temel Donatı Detayı Çizimi ................................................30
2.3.2. Bağ Kiriş Donatı Çizimi BK ……..(30*50) ............................................332.4. Temel Planı Bilgileri Yazımı ve Anted Çizimi...............................................34UYGULAMA FAALİYETİ...................................................................................39ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME.........................................................................40
ÖĞRENME FAALİYETİ–3 ......................................................................................423.SÜREKLİ (MÜTEMADİ) TEMELLER ................................................................42
3.1. Çizim Sınırları .................................................................................................42
3.1.1. Katman Ayarları ....................................................................................... 433.1.2. Tanımı ......................................................................................................433.2. Sürekli Temel Planı Çizimi.............................................................................45
3.2.1. Akslarını Çizmek...................................................................................... 453.2.2. Bilgisayarla Aks Çizimi ........................................................................... 453.2.3. Kolonların Çizimi.....................................................................................46
3.3. Sürekli (mütemadi) Temel Kesiti Çizimi........................................................503.4. Sürekli (mütemadi) Temel Donatı Detayı Çizimi...........................................523.5. Sürekli (mütemadi) Temel Planı Bilgileri Yazımı ve Anted Çizimi...............58UYGULAMA FAALİYETİ...................................................................................62
ÖĞRENME FAALİYETİ–4 ......................................................................................65
İÇİNDEKİLER
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 4/104
ii
4. BİLEŞİK TEMELLER...........................................................................................65
4.1. Çizim Sınırları .................................................................................................654.1.1. Katman Ayarları ....................................................................................... 664.1.2. Tanımı ......................................................................................................66
4.2. Bileşik Temel Planı Çizimi .............................................................................674.2.1. Aksları Çizmek.........................................................................................674.2.2. Bilgisayarla Aks Çizimi ........................................................................... 674.2.3. Kolonların Çizimi.....................................................................................684.2.4. Bilgisayarla Kolon Çizimi İşlem Basamakları.........................................68
4.3. Bileşik Temel Kesiti Çizimi........................................................................... 734.4. Bileşik Temel Donatı Detayı Çizimi...............................................................76
4.4.1. T1,T2...T14(160/130) Donatı Yerleşimi .................................................824.4.2. Bağ Kiriş Donatı Çizimi BK ……..(30*50) ............................................844.4.3. BS4(130/ 400) Bileşik Sömel Çizimi İşlem Sırası...................................854.4.4. DAS1(55/50) Duvar Altı Sömel Çizimi İşlem Sırası...............................87
4.5. Birleşik Temel Planı Bilgileri Yazımı ve Anted Çizimi .................................88UYGULAMA FAALİYETİ...................................................................................92
MODÜL DEĞERLENDİRME ..................................................................................95UYGULAMA FAALİYETİ...................................................................................97
CEVAP ANAHTARLARI.........................................................................................98KAYNAKÇA.............................................................................................................99
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 5/104
iii
AÇIKLAMALARKOD 581MSP026
ALAN İnşaat Teknolojisi Alanı
DAL/MESLEK Mimari Yapı Teknik Ressamlığı
MODÜLÜN ADI Bilgisayarla Temel Planı Çizimi 1
MODÜLÜN TANIMITemel planının bilgisayar programını kullanarak çizmebecerilerinin anlatıldığı öğrenme materyalidir.
SÜRE 40/32(+40/32 uygulama tekrarı yapılmalı)
ÖN KOŞUL Bilgisayarla Zemin Kat Planı modülünü başarmış olmak
YETERLİK Bilgisayarla temel planı çizmek
MODÜLÜN AMACI
Genel AmaçGerekli ortam sağlandığında; bilgisayarla yığma, tekil,mütemadi ve bileşik temel planlarını yönetmelik vestandartlara uygun olarak çize bileceksiniz.
AmaçlarGerekli ortam sağlandığında;
Bilgisayarla yığma temel planı, kesit ve detaylarınıçizebileceksiniz.
Bilgisayarla tekil(münferit) temel planı, kesit vedetaylarını çizebileceksiniz.
Bilgisayarla mütemadi (sürekli) temel planı, kesiti vedetaylarını çize bileceksiniz.
Bilgisayarla bileşik temel planı, kesiti ve detaylarınıçizebileceksiniz.
Bilgisayarla kazık temel planı, ve detaylarınıçizebilecektir.
EĞİTİM ÖĞRETİMORTAMLARI VEDONANIMLARI
CAD programlarını çalıştırabilecek kapasitede bilgisayardonanımı, paket programlar, programlarla ilgili kitaplar vedokümanlar, projeksiyon cihazı ve donanımı, uygunlaboratuar ortamı, meslek ile ilgili kuruluşlar
ÖLÇME VEDEĞERLENDİRME
Modül içeriğinde yer alan faaliyetleri tamamladıktan sonra;verilen ölçme araçları ile kazandığınız bilgi, beceri veuygulamalarınızı değerlendirebileceksiniz.
Modül sonunda ölçme aracı (ölçme testleri), ve uygulamatesti yaparak, kazandığınız bilgi ve beceriler ölçülereköğretmeniniz taraf ından değerlendirileceksiniz.
AÇIKLAMALAR
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 6/104
1
GİRİŞ
Sevgili Öğrenci,
İnsanlık, yeryüzünde var olduğu günden bugüne kadar olumsuz dış etki vetehlikelerden korunmak için barınak ihtiyacı duymuştur. Bu ihtiyaç, zaman içerisindegelişmekte ve insan onuruna yakışan bir hâl almaktadır. Bu nedenle inşaat sektörü sürekligelişme göstermektedir. Bu nedenle yetişmiş eleman ihtiyacı artmaktadır. Ülkemizde deinşaat sektörü hızla gelişmekte, bu alanda mesleki yeterliliğe sahip eleman ihtiyacı
doğmaktadır.
İnşaat sektörü, çeşitli meslek alanlarını bir araya getirerek yeni meslek dallarını ortayaçıkarmıştır. Yapıların inşa edilebilmesi için öncelikle projelerin çizilmesi gerekir. Bunlarısektörde faaliyet gösteren mühendis, mimar, tekniker ve teknisyenler çizmektedir. Projelerinçizimleri belirli kurallara göre yapılmaktadır. Yapılacak binanın kat planları çizilirken temelplan da statik proje kapsamında çizilir.
Bu modül, bilgisayar desteği ile standart ve yönetmeliklere uygun teknik resimkuralları içinde temel planı çizmenize yardımcı olacaktır. Bilgisayar ortamındaki cadprogramı, en hızlı ve verimli kullanmanıza olanak sağlayacak bilgilerle hazırlanmıştır.
Bu modülü başarı ile tamamladığınızda ve kendinizi konu hakkında geliştirdiğinizdeinşaat sektöründe çalışabilecek yeterliliğe sahip olacaksınız; ancak bu konu ile ilgili tümbilgileri almanızda fayda vardır.
Bilgisayarlı çizim kullanımı mimaride artık vazgeçilemeyecek bir ihtiyaç olmaktadır,bunun sonucu olarak iyi bir teknik ressam, bilgisayarlı çizim programına hâkim olmalı,kendisini sürekli geliştirme bilincini taşımalıdır.
GİRİŞ
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 7/104
2
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 8/104
3
ÖĞRENME FAALİYETİ-1
Bu öğrenme faaliyeti ile gerekli ortam sağlandığında, bilgisayar ile yığma temel planı,kesit ve detaylarını çizebileceksiniz.
Okulunuzda önceden çizimleri yapılmış yığma temel planlarını temin ederekinceleyiniz.
Çevrenizdeki mimarlık bürolarından uygulanmış yığma temel planlarını teminederek inceleyiniz. Farklılıklar varsa bunun nedenlerinin araştırmasını yapınız.
Kaynak kitaplardan donatıların yerleşmesi, çapı, çeşidi vb. konularınaraştırmasını yapınız.
1. YIĞMA TEMELLER
1.1. Çizim Sınırları
Çizim sınırları ile ilgili bilgiler için “Bilgisayarla Çizime Hazırlık” modülüne bakınız(Resim 1.1, Resim 1.2).
Çizim sınırları her bilgisayarlı çizim başlangıcında mutlaka yapılmalıdır. Eğer busınırlar projeye uygun olarak ayarlanmaz ise aynı projeye ait çizimler tamamlandıkçaekranımızın yetmeyecek ve farklı bir dosyada çalışmamızı sürdürme zorunluluğu getirecekveya yeniden limits ayarı yapma ihtiyacı doğacaktır.
Resim 1.1 : Çizim sınırlarını (limits) ayarlama
Resim 1.2 : Çizim sınırlarını (limits) aktifleştirme
ÖĞRENME FAALİYETİ-1
AMAÇ
ARAŞTIRMA
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 9/104
4
Katman ayarları: Katman ayarları ile ilgili bilgiler için “Bilgisayarla Zemin Kat PlanÇizimi ve Bilgisayarla Kesit Çizimi” modüllerine bakınız (Resim 1.3).
Katman ayarları yapılırken Layer propertiyes manager diyalog kutusu kullanılır bukutuda bize katmanların ismi, çizgi tipi, çizgi kalınlığı ve rengini ayarlama olanağı sunulur.Daha geniş bilgi için “Bilgisayarla Zemin kat Planı Çizimi ’ modülüne bakınız.
Resim 1.3: Katman (layer) ayarları
1.2. Temeller ile İlgili Standart ve Yönetmelikler
Temeller konusunda, Bayındırlık ve İskan Bakanlığının kuruluş ve görevlerihakkındaki 3194 sayılı İmar Kanunu’nun ilgili maddelerini inceleyiniz.
1.3. Yığma Temel Tanımı ve Elemanları
Yeryüzünde her cisim ağırlığı kadar toprağa ya da oturduğu yüzeye basınç yapar.Yapılar da oturduğu zemine kendi ağırlığı ile ve hareketli yüklerle basınç yaparlar. Yapının
bu yüklerini güvenle taşıyan ve zemine yayarak aktaran yapı elemanlarına temel denir.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 10/104
5
Temelin oturacağı zemine ise temel yatağı denir.
Kolonlara veya duvarlara gelen yükler doğrudan zemine aktarıldığında yapıdakioturma fazla olur. Bunu önlemek ve yükü daha geniş bir alana yaymak için kolon veduvarların alt kısımlarının genişletilmesi gerekir. Bu amaçla yapılan temel elemanlarınasömel denir.
Şekil 1.1 Sömel çeşitleri
Yapının oturduğu zemine sızan sular donma etkisi yapar ve bunun sonucunda yapıdaistenmeyen sonuçlar ortaya çıkar, farklı oturmalar gözlenebilir. Bu nedenle temel yatağıbelirli bir derinlikte olmalıdır. Bu derinliğe don seviyesi denir.
Yapının oturacağı temel zemini, değişik özeliklere sahip olacağından her zemin türünegöre zemin deneyleri (zemin etüdü) yapılır. Yapı üzerine gelen yükler dikkate alınarak temelsistemi seçilir.
Bu sistemler; yığma, tekil, sürekli, bileşik, radye, kazık temellerdir.
Yığma yapı sisteminde, yapının yükü duvar taraf ından taşınarak zemine iletilir. Bunedenle duvarların altına boydan boya sömel yapılır.
Yığma yapı temel şekilleri: Temel duvarı, taş veya betonarmeden yapılabilir. Taşduvar kalınlığı en az 50cm ,betonarme duvar kalınlığı ise en az 30 cm olmalıdır.
------Tesviyebetonu------Yalıtım------Korumabetonu------Grobeton------Blokaj------Zemin
------Tesviyebetonu------Yalıtım------Korumabetonu------Grobeton------Blokaj------Zemin
a. Taş duvar temeli b.Betonarme duvar temeli
Şekil 1.2: Yığma yapı temelleri
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 11/104
6
Şekil 1.2’ de görüldüğü gibi iki farklı şekilde yığma yapı düzenlenmektedir. Bir yığma
yapıya ait temelin planında, kesiti ve perspektifinden de anlaşılacağı üzere sömel duvaraltına inşa edilir(Şekil 1.3).
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 12/104
7
AA
sömel
temel perdeduvar ı
lan
A - A KE SİTİ
temel perdeduvar ı dogal zemin
seviyesi
sömel
persfektif
temel perde
duvar ı
sömel
dogalseviye
Şekil 1.3: Bir yığma yapıya ait temelin perspektif, kesit ve planı
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 13/104
8
1.4. Yığma Temel Planı Çizimi
1.4.1.Temel Duvarlarını Çizmek
Temel duvar çizimi yapılırken maddeler hâlinde aşağıda sıralanan işlemler yapılır.Temel duvar, dış duvarların dış yüzlerinden başlanarak, içeri doğru 50 cm genişliğinde içtaşıyıcı duvarlar ortalanarak iç temel duvarları 50 cm olacak şekilde düzenlenir.
Bilgisayarla yığma temel duvarı çizimi işlem basamakları:
Zemin kat planı copy komutu ile kopyalanır. Temel duvarı katmanı aktif hâle getirilir. Line komu çalıştırılarak tüm dış duvarların dış yüzeyi çizilir. Ofset komutu çalıştırılarak dış duvardan içeri doğru 50 cm temel duvarı
çizilir. İç taşıyıcı duvarlar ortalanacak şekilde temel duvarı 50 cm kalınlığında iç
temel duvarları çizilir. İç taşıyıcı duvar katmanı aktif hâle getirilerek taşıyıcı duvar izleri kesikli
çizgi ile çizilir oluşturulan çizimler Şekil 1.4 ve Şekil 1.5’te uygulandığıgibidir.
Şekil 1.4: Temel kazı alanı ve taşıyıcı dış duvar izi çizimi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 14/104
9
Şekil 1.5: Temel iç duvarları ve taşıyıcı duvar izleri çizimi
Duvar sömelleri çizimi yapılırken dikkat edilecek husus, duvarlarortalanarak sömel çiziminin yapılmasıdır.
Dolgu olan kısımların çizimini yapmak için önceden hazırladığımız dolgukatmanı aktif hâle getirilir ve line komutu ile dolgu alanları köşegenleribirleştirilerek dolgu alanı çizimi yapılır. Şekil 1.6’da dolgu alanı çizimiuygulanmıştır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 15/104
10
Şekil 1.6: Dolgu alanı çizimi
1.5. Yığma Temel Kesiti ÇizimiDüşey ve yatay yönde kesit çizgileri planda çizilir bu işlemi takip ederek düşey ve
yatay kesitleri oluşturulur. Bilindiği üzere kesitler, bir planın anlaşılır olması ve kullanılanmalzemelerin bilinmesi açısından oldukça önemlidir.
Kat planında geçirilen kesit çizgileri, temel planında da aynı yerden geçirilir. Kesitlermümkün olduğunca bakış doğrultuları dikkate alınarak aynı pafta üzerinde çizilir.
Bilgisayarla yığma temel kesiti çizimi işlem basamakları: Kesit çiziminde kullanılacak katman aktif hâle getirilir. Kesilen ve görünüşte kalan tüm taşıyıcı duvarlar bakış doğrultusu yönünde
line komutu ile çizilir.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 16/104
11
Temel duvarı ve sömeller uygun katmanlar çalıştırılarak line komutu ile
bakış doğrultusu yönünde taşınır(Şekil 1.7). Düzenleme (modifay) komutlarından faydalanılarak gerekli düzenlemeler
yapılır. Planda uygun mesafede zemin çizgisi çizilir. Alt ve üst kotlarına göre sömeller oluşturulur. Su basman kotuna göre zemin kat döşemesi çizilir. Temel duvarı zemin kat döşemesinden başlayıp, sömel üstüne kadar
çizilir. Taşıyıcı duvarlar, zemin kat döşemesinden yukarıya 1-2cm devam
ettirildikten sonra kesilir.
Şekil 1.7: Taşıyıcı duvarların ve sömellerin çizimi
Uygun taramalar, örneğin duvar taraması ve sömel taramaları hatchkomutu kullanılarak yapılır.
Zemin taramaları döşeme taraması vb. tüm taramalar yapılır(Şekil 1.8).
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 17/104
12
Şekil 1.8: Taramaların çizimi
Ölçülendirme ayarları dimension alt komutları altındaki style komutukullanılarak yapılır.
İç ölçülendirme, dış ölçülendirme, kotlu ölçülendirme katmanları aktif hâle getirilerek linear dimension ve continius dimension komutlarıkullanılarak yapılır.
Cephe hareketleri ve toplam cephe ölçüsünü veren d ış ölçülendirmeyapılır.
Sömel, temel duvar ve dolgu kısımlarını gösterecek şekilde içölçülendirme yapılır.
Kotlu ölçülendirme yapılır. Yazı katmanı aktif hâle getirilerek yazılar, text komutu çalıştırılarak
uygun açıda ve yükseklikte yazılır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 18/104
13
0.00
+50 -100
50
0.00
-20
-70
-95-100
B - B K E S İ T İ
A-A KESİTİ B
B
AA
- - - - - -
- - - - - - Y a l ı t ı m
- - - - - - K o r u m a b e t o n u
- - - - - - G r o b e t o n
- - - - - - B l o k a j
- - - - - - Z e m i n
------Tesviye betonu------Yalıtım------Koruma betonu------Grobeton------Blokaj------Zemin
Toprak dolgu
Toprak dolguToprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolguToprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolgu
5 0
0 . 0 0
- 2 0
- 7 0
- 9 5
- 1 0 0
Şekil 1.9: Ölçülendirmeler ve yazılar
1.6. Yığma Temel Donatı Çizimi
Yığma temellerde donatı, taş duvar temel uygulanacak ise sömel inşasında ve duvaraltına inşa edilen elemanlarda demir donatı kullanılmaktadır. Bu donatılar hesap edilerekdüzenlenir(Şekil 1.10).
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 19/104
14
Şekil 1.10: Yığma temel donatı detayı
Bizim çizdiğimiz, yığma temel genişliği 80 cm olduğundan 8 adet 14mm’lik boydemiri kullanılmıştır. Temel uygulamalarında donatı pas payı 5cm olarak alınır. Şekil1.10’da çizildiği gibi donatı detayı düzenlenir.
Etriye açılımı; L=30+30+70+70+(kanca boyu)L=60+140+5+5L=210 cm
1.7 . Yığma Planı Bilgileri Yazım ve Anted Çizimi
Anted çizimi, planın ölçeği ve adı yazılarak anted çizimi tamamlanır. Anted çizimiyapılırken anted dış çizgi katmanı aktif hâle getirilir, line komutu ile çizim tamamlanır, textkomutu çalıştırılarak çizim adı ve ölçeği yazılır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 20/104
15
TEMEL PLANI ÖLÇEK: 1/50
0.00
+50 -100
50
0.00
-20
-70
-95-100
B - B K E S İ T İ
A-A KESİTİ B
B
AA
- - - - - - T e s v i y e b e t o n u
- - - - - - Y a l ı t ı m
- - - - - - K o r u m a b e t o n u
- - - - - - G r o b e t o n
- - - - - - B l o k a j
- - - - - - Z e m i n
------Tesviyebetonu------Yalıtım------Koruma betonu------Grobeton------Blokaj------Zemin
Toprak dolgu
Toprak dolguToprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolguToprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolgu
Toprak dolgu
5 0
0 . 0 0
- 2 0
- 7 0
- 9 5
- 1 0 0
Şekil 1.11 Yığma temel planı antedi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 21/104
16
UYGULAMA FAALİYETİAşağıda zemin kat planı verilmiş yığma binanın temel planını kurallara uygun
olarak çiziniz.
Verilenler;Temel duvar genişliği=50 cm Sömel genişliği=70cm Döşeme üst kotu=0.00Su basman yüksekliği=85 cm Temel derinliği=80cm Sömel yüksekliği=30 cmÖlçek=1/50 yapının taşıyıcı duvarları ve ölçüler planda verilmiştir.
SALON
ANTRE
HOL
YATAK ODASI BANYO
BALKON
MUTFAK
150 /150
5 0 / 1 5 0
1 5
0 / 1 5 0
50 /50
50 /50
9 0 / 2 1 0
9 0 / 2 1 0
9 0 / 2 1 0
8 0 / 2 1 0
100 /210
90 /210 90 /210
80 /210
1 2 3 4
5*17*30
Şekil 1.12: Zemin kat planı
UYGULAMA FAALİYETİ
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 22/104
17
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet kapsamında hangi bilgileri kazandığınızı, aşağıdaki soruları cevaplayarakbelirleyiniz.
Aşağıda verilen sorularda doğru olduğunu düşündüğünüz bir seçeneği işaretleyiniz.
1. Aşağıdakilerin hangisinde taş duvar kalınlığı doğru olarak verilmiştir?A) 30cmB) 50cmC) 25cm
D) 45cm
2.Aşağıdakilerin hangisinde döndür çevir komutu doğru olarak verilmiştir?A) TrimB) RotateC) LineD) Erase
3. “Yığma temel planı …………..ölçeğinde çizilir.” Cümlesindeki boşluğa aşağıdakideğerlerden hangisi getirlmelidir?
A) 1/50
B) 1/100C) 1/25D) 1/20
4. Aşağıdakilerden hangisinde genişliği 80 cm olan temellerde kullanılan boyuna donatıadedi doğru verilmiştir.
A) 8 adet 14 mmB) 6 adet 14mmC) 8 adet 12mmD) 6 adet 12mm
5.Yığma temel yapımında betonarme duvar kalınlığı ne kadar olmalıdır?A) 30 cmB) 20 cmC) 15 cmD) 40 cm
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerekkendinizi değerlendiriniz. Eksik olduğunuz konulara dönerek tekrarlayınız. Tüm sorularıdoğru yanıtladıysanız diğer faaliyete geçiniz.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 23/104
18
PERFORMANS DEĞERLENDİRMEÇizim için gerekli temel bilgileri alarak paket programı çalıştırmayı, aşağıdaki
değerlendirme ölçeğine göre değerlendiriniz.
Gerçekleşme düzeyine göre evet – hayır seçeneklerinden uygun olanı kutucuğaişaretleyiniz.
DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ
Modül adı Genel İnşaat Teknolojisi Öğrencinin
AmaçBilgisayarla yığma temel planı kesit vedetaylarını çizebileceksiniz.
Adı soyadı
Konu Bilgisayarla Temel Planı Çizimi -1 Sınıf ı /Nu.GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR Evet Hayır
1Uygulamaya başlamadan önce gerekli olan bilgisayarProgramını yapılacak çizime göre ayarladınız mı?
2 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?
3 Yığma temel tanımı ve elemanlarını örgendiniz mi?
4 Temel duvarını çizdiniz mi?
5 Dış duvar üzerinden temel kesitlerini çizdiniz mi?
6 Yığma temel donatı detaylarını çizdiniz mi?
7 Ölçülendirmeleri yaptınız mı?8 Temel plan ve kesit bilgilerini yazdınız mı?9 Antedi çizdiniz mi?
Toplam Evet - Hayır sayısı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonucunda eksik olduğunuzu tespit ettiğiniz konuları, faaliyetedönerek tekrar ediniz.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 24/104
19
ÖĞRENME FAALİYETİ–2Bu öğrenme faaliyeti ile gerekli ortam sağlandığında, bilgisayar ile
tekil(münferit)temel planı, kesit ve detaylarını çizebileceksiniz..
Okulunuzda önceden çizimleri yapılmış tekil(münferit)temel planlarını teminederek inceleyiniz.
Çevrenizdeki mimarlık bürolarından uygulanmış tekil(münferit) temel planlarını
temin ederek inceleyiniz. Farklılıklar varsa nedenlerinin araştırmasını yapınız . Kaynak kitaplardan donatıların yerleşmesi, çapı, çeşidi vb. konuların
araştırmasını yapınız.
2. TEKİL (MÜNFERİT) TEMELLER
2.1. Çizim Sınırları
Çizim sınırları ile ilgili bilgiler için “Bilgisayarla Çizime Hazırlık” modülüne bakınız
(Resim 1.1, 1.2).
Çizim sınırları her bilgisayarlı çizim başlangıcında mutlaka yapılmalıdır. Eğer busınırlar projeye uygun olarak ayarlanmaz ise aynı projeye ait çizimler tamamlandıkçaekranımız yetmeyecek ve farklı bir dosyada çalışmamızı sürdürme zorunluluğu getirecekveya yeniden limit ayarı yapma ihtiyacı doğacaktır.
Resim 2.1: Çizim sınırlarını (limits) ayarlama
Resim 2.2: Çizim sınırlarını (limits) aktifleştirme
ÖĞRENME FAALİYETİ–2
AMAÇ
ARAŞTIRMA
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 25/104
20
2.1.1. Katman Ayarları
Katman ayarları ile ilgili bilgiler için “Bilgisayarla Zemin Kat Plan Çizimi veBilgisayarla Kesit Çizimi” modüllerine bakınız (Resim 1.3).
Katman ayarları yapılırken layer propertiyes manager diyalog kutusu kullanılır. Bukutuda bize katmanların ismi, çizgi tipi, çizgi kalınlığı ve rengini ayarlama olanağı sunulur.Daha geniş bilgi için “Bilgisayarla Zemin Kat Planı Çizimi ’ modülüne bakınız.
Resim 2.3: Katman (layer) ayarları
Tanımı: Zeminin sağlam, emniyet gerilmesinin büyük olduğu taktirde, temel tipimünferit temel şeklinde seçilir. Münferit temellerde yükseklik ve teçhizat hesapla tayinolunur. Demirler alt tarafa yerleştirilir (Şekil 2.1).
Temellerde demirlerin toprakla temas etmemesi için alta 5cm kalınlığında 250kg/m3 dozlu bir grobeton tabakası serilir.
Bu temeller her kolonun altına ayrı ayrı düzenlenir. Genellikle kare veyadikdörtgen tabanlı yapılır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 26/104
21
donatı yerleşimi
Şekil 2.1 Tekil temel tipleri
Kolonların altına yerleştirilen temeller her iki yönde de ortalanmalıdır. Ancak eğeryapı bitişik nizamda planlanmış ise temel tek yönde ortalanır(Şekil 2.2).
Şekil 2.2: Sömellerin tek ve çift yönde ortalanması
Temellerdeki farklı oturmaları önlemek ve deprem etkisiyle oluşacak yanalkuvvetlere karşı koymak için temeller bağ kirişleri ile birbirlerine bağlanırlar. Bağ kirişlerien az 30*30 cm boyutlarında düzenlenir.
Kolon ve perdelerin düşey donatıları, sömel üstünde bitiyorsa bağ kirişleri burayaŞekil 2.2’deki gibi, eğer donatılar sömel altına kadar iniyor ise bağ kirişler şekil 2.3’teki gibiuygulanır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 27/104
22
sömel
kolon
bağ kirişler
Şekil 2.3: Sömel üstünde uygulanan bağ kirişi
Ancak kolon ve perde düşey donatıları sömel altına kadar iniyor ise bağ kirişleri bunoktada uygulanır. Şekil 2.4’ te görüldüğü gibi projelendirilir.
bağ kirişler
kolon
sömel
Şekil 2.4: Sömele uygulanan bağ kirişi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 28/104
23
2.1.2. Tekil (münferit) Temel Planı Çizimi
2.1.2.1. Akslarını Çizmek
Zemin kat planından faydalanarak akslar alınır. Aksların çizimi bu şekilde tamamlanır.
2.1.2.2. Bilgisayarla Aks Çizimi
Layer komutunda aks katmanı aktif hâle getirilir. Projedeki ölçülerden faydalanarak dikey akslardan ilki çizilir çizme işlemi line
komutuyla yapılır. Çizilen ilk aksımız copy komutundan mesafe girerek kopyalanır.
Bu işlemler yatay aksların çiziminde de aynen tekrarlanır. Dikey akslara, numaralar verilir bu işlemde text komutu kullanılarak yapılır. Yatay akslara da harfler verilir bu işlem de yine text komutu kullanılarak
yapılır. Harf ve numaralar daire içine alınarak gösterilir daire çizmek için circle
komutu kullanılır. Bu işlem sırası takip edilerek çizim tamamlanır.
Düşey ve yatay akslar 1/50 ölçekli olarak autocad komutları kullanılarak şekil 2.5’teki gibi çizilir. Akslar düşeyde rakamlar, yatayda harfler ile karşılıklı isimlendirilir, buisimler daire içerisine alınarak gösterilir.
A B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
Şekil 2.5: Düşey ve yatay aksların 1/50 ölçeğinde çizimi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 29/104
24
2.1.3 Kolonların Çizimi
Zemin kat planından faydalanılarak ölçüleri alınan kolonlar, autocad komutlarıuygulanarak çizilir.
Bilgisayarla Kolon Çizimi İşlem Basamakları:
Projeye uygun boyutlandırma işlemi yapılır. Rectangle komutu aktif hâlegetirilir, boyutlar girilerek kolon çizilir.
Kolonlar temel planı dikkate alınarak çoklu kopyalama ile kopyalanır. Bu işlemibilgisayarda yapmak için copy komutu aktif hâle getirilir, kopyalanacak yapıelamanı seçilir ve alt komutlardan multiple aktif hâle getirilir. İstenilen
mesafelerde kolonlar kopyalanır. Önceden çizimi ve taraması yapılmış kolonları döndür çevir komutu
kullanılarak, döndürme işlemi yapılır. Döndür çevir komutu rotate komutudur. Kolonların çizimi yapılırken, hassas ve hatasız olabilmesi için kenetleme
modunun mutlaka açık olması gerekir. Kenetleme komutlarına topluca objetcsnap(OSNAP durum çubugu) komutu ismi verilir. Mimari çizimlerdemidpoint(orta nokta), endpoint(uç noktası) komutlarını kullanmak, çizimkalitesini ve hızını artırır.
Kolon ölçüleri ve ismi text komutu aktif hâle getirilerek yaz ılır. Bu işlem sırası takip edilerek Şekil 2.6’da görüldüğü gibi kolonlar 1/50
ölçeğinde çizilir.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 30/104
25
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBA
Şekil 2.6: Kolonların 1/50 ölçeğinde çizimi
2.1.4. Temel ve Bağ Kirişlerinin Çizimi
Her kolonun altına belirlenen ölçülerde temeller çizilir. İki kolon arasında mesafe çokaz ise bileşik temel çizimi yapılır. Bu çizimlerde de autocad komutlarından faydalanarakhızlı ve hatasız çizim tamamlanır, Şekil 2.7 ve 2.8
Temel katmanı aktif hâle getirilir, line komutu ile temeller mesafe girerekçizilir.
Bağ kirişi katmanı aktif hâle getirilir ve 30*30 ölçülerinde bağ kirişleri çizilir. Düzenleme komutlarından faydalanarak çizim tamamlanır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 31/104
26
A B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
Şekil 2.7: Sömellerin çizimi
Temel bağ kirişleri ile bir birine bağlanır. Bağ kirişlerinin eksen çizgisiyle kolonların ağırlık merkezleri çakışması gerekir. Bu çakışmanın hassas ve hatasız çizilmesi için osnap komutlarını kullanmak,
hızlı ve hatasız çizim yapmak için oldukça önemlidir.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 32/104
27
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBA
A B CŞekil 2.8: Bağ kirişlerin çizimi
2.2. Tekil (münferit) Temel Kesiti Çizimi
İki yönde, düşey ve yatay yönde kesit çizgileri planda çizilir bu işlemi takip ederek
düşey ve yatay kesitleri oluşturulur bilindiği üzere kesitler , bir planın anlaşılır olması vekullanılan malzemelerin bilinmesi açısından oldukça önemlidir.
Kat planında geçirilen kesit çizgileri, temel planında da aynı yerden geçirilir. Kesitlermümkün olduğunca bakış doğrultuları dikkate alınarak aynı pafta üzerinde çizilir.
Bilgisayarla Tekil(münferit) Temel Kesiti Çizimi İşlem Basamakları
Kesit çiziminde kullanılacak katman aktif hâle getirilir. Kesilen ve görünüşte kalan tüm taşıyıcı duvarlar bakış doğrultusu yönünde line
komutu ile çizilir.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 33/104
28
Bağ kirişleri ve sömeller uygun katmanlar çalıştırılarak line komutu ile bakış
doğrultusu yönünde taşınır (şekil 2.9). Düzenleme (modifay) komutlarından faydalanılarak gerekli düzenlemeleryapılır.
Planda uygun mesafede zemin çizgisi çizilir. Alt ve üst kotlarına göre sömeller oluşturulur. Temel alt kotları ile üst kotlarına göre temeller oluşturulur. Şekil 2.9
A B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
Şekil 2.9: Temel alt ve üst kotlarına göre oluşturulması
Kesilen ve görünüşte kalan tüm kolon ve bağ kirişleri bakış doğrultusu yönündetaşınır.
Bağ kirişlerinin ölçüleri temel alt hizasından alınarak bağ kirişlerinin çizimitamamlanır.
Kolonlar, temel üstünden başlayıp 1-2 cm devam ettirildikten sonra kesilir. Şekil 2.10’da olduğu gibi çizim devam ettirilir.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 34/104
29
A B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
Şekil 2.10:Bağ kiriş ve kolonların oluşturulması
Modifay komutları kullanarak gerekli düzenlemeler yapılır ve kesitler şekil 2.11’dekigibi uygulanır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 35/104
30
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBA
Şekil 2.11: Tekil(münferit ) temel düşey ve yatay kesitlerinin çizimi
2.3. Tekil (münferit) Temel Donatı Detayı Çizimi
Temellere konulacak donatı demirlerinin tanzim şekilleri, kalınlık ve adetleri inşaatmühendisleri taraf ından hesaplanır. Temellerde kalıp içerisine önce hariçte hazırlanan düz
demir ve pilye demirleri, sonra kolon filizleri bağlanır.
Tekil temellerde donatı her iki yönde ızgara şeklinde yerleştirilir. Temel ortabölgesinde basınç fazla olacağından donatı orta bölgede sıkıştırılır. Sıkıştırma yapılırkentemel orta pabucu 8 eşit parçaya bölünür ve 4 parçasına donatının %60-70’i yerleştirilir.Hem sıkıştırma bölgesindeki hem de diğer bölgelerdeki donatı yerleştirilirken aralıklar kendiaralarında eşit alınırlar. Donatı aralığı maksimum 20 cm alınır (Şekil 2.12).
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 36/104
31
B
B
A s ı k l a ş t ı r m a
b ö l g e s i
sıklaştırma
bölgesiŞekil 2.12: Tekil temellerde donatı yerleşimi
A-A Kesit yönü160/8 =20 cm
Sıkıştırma bölgesi b=20*4=80cm2a=160-802a=80cm
=40 cm
B-B Kesit yönü
100/8=12,5Sıkıştırma bölgesi b=12,5*4=50 cmSıkıştırma bölgesi=50 cm2a=100-502a=50cm
=25 cm
2.3.1. T1, T2,...T14 (160/130) Donatı Yerleşimi
Donatısı çizilecek kolon ve temel pabucu, plandan tespit edilerek 1/20 ölçeğinde çizilir.
Ölçülendirmeleri yapılır ve her iki yönde de kesiti çizilir. Plana donat ıların çizimi yapılır. Temelpabucun da her iki yönde sıkıştırma bölgesi ve donatı adedi hesaplanır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 37/104
32
6 Ø1 6 / 1 0
3 Ø1 6 / 2 0
3 Ø1 6 / 2 0
AA
7Ø16/10
3Ø16/203Ø16/20
Şekil 2.13: Tekil temel çizimi
A-A Kesit yönü B-B Kesit yönü
160/8=20 cm 130/8=16,5 cmSıkıştırma bölgesi b=20*4=80 Sıkıştırma bölgesi b=16,25*4=65 cmDonatı adedi=80/10=8 donatı adedi=65/10=6,5 seçilen 7
8-1=7 adet2a=160-80 2a=130-652a =80 2a=65
=40 =32.5 cmDonatı adedi=40/20=2 7-1=6 adet2+1=3 adet donatı adedi32,5/20=1,6 seçilen 2 adet
2+1=3 adet
Donatı hesapları yapılarak donatı yerleştirilir donatı çapları 16 mm olarak alınır.Şekil 2.14’de demir donatılarının çizimi uygulanmıştır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 38/104
33
6 Ø1 6 / 1 0
3 Ø1 6 / 2 0
3 Ø1 6 / 2 0
AA
7Ø16/10
3Ø16/203Ø16/20
Şekil 2.14: Tekil(Münferit) temel donatı çizimi
2.3.2. Bağ Kiriş Donatı Çizimi BK ……..(30*50)
Bağ kirişin düşey kesiti plandan yararlanılarak çizilir. Ölçülendirme yapılır. En kesiti çizilir. Düz demirler çizilir. Etriye adetleri hesaplanarak çizilir. Donatı açılımları yapılır. Donatıların kısmi ve toplam boyları yazılır. Bağ kirişinin poz numarası yazılır.
Örnek olarak BK1(30*50) bağ kirişinin çizimi şekil 2.15’te uygulanmıştır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 39/104
34
Demir donatı çizimini hızlı ve doğru yapmak için donut komutundan faydalanmanız
gerekir.*Bağ kiriş detayı çizimi 1/20 ölçeğinde çizilir.
A
A-A KESİTİ
A
A
88
55Ø8L=136
20
40
20
40
BK1( 50*30) 2Ø16 L=210
BK1( 50*30) 2Ø16 L=210
Şekil 2.15: Bağ kiriş detay çizimi
2.4. Temel Planı Bilgileri Yazımı ve Anted Çizimi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 40/104
35
Planın amacına ulaşması için ölçülendirmesi ve açıklayıcı bir takım bilgilerin mutlak
suretle yazılması gerekir. Plan ve kesit çizimini tamamladığınız tekil(münferit) planınölçülendirme işlemlerini yapmak için öncelikle dimensiyon style komutu çalıştırılarak iç vedış ölçü ayarları yapılır.
Ölçüler verilirken açık, anlaşılır ve tam olmalıdır. Yığma temel planı ölçülendirmekuralları, bu ölçülendirmelerde de aynen uygulanır. Şekil 2.16’da uygulamasıgörülmektedir.
Kotlu ölçülendirmeler de aynı plan içerisinde yer almaktadır.
A B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
-30-25
-75-85
- 2 5
- 3 0
-
-
A B C
Şekil 2.16: Düşey ve yatay aksların 1/50 ölçeğinde çizimi
Planın tamamlayıcı unsurlarından birisi de yazıların tam ve eksiksiz olarakyazılmasıdır. Autocad programı ile yazı yazmak için text komutu çalıştırılır ve gerekli yazıayarları yapılır.
Txte Formating diyalog kutusundan daha kolay ve hızlı yapılır. Buradayazı tipi, yazı yüksekliği, yazı rengi ayarları yapılır. Şekil 5.2 ve 5.3’te
uygulandığı gibi yazılar elemanların üzerine yazılır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 41/104
36
Anted bilgileri ve kesit bilgileri de text komutu kullanılarak yazılır. Temelin
ölçeği, adı yazılarak anted çizimi tamamlanır(Şekil 2.17).
Şekil 2.17: Temel elemanlarının yazılışı
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 42/104
37
B K 1 ( 5 0 * 3 * )
B K 1 ( 5 0 * 3 * )
BK 1( 50*3*)
BK 1( 50*3*)
BK 1( 50*3*)
BK 1( 50*3*)
BK 1( 50*3*)
BK 1( 50*3*)BK 1( 50*3*)BK 1( 50*3*)
BK 1( 50*3*) BK 1( 50*3*) BK 1( 50*3*)
A B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
KOLON
BAĞ KİRİŞİ SÖMEL
-30-25
-75-85
- 2 5
- 3 0
- 8 5 - 7 5
A B C
T1( 160 /80 )T2( 130 /110 ) T3( 130 /110 ) T4( 160 /80 )
T6( 160 /130 ) T7( 160 /130 ) T8( 160 /130 )
T12( 160 /80 )
T13( 160 /80 )
T11( 160 /80 )
T10( 160 /130 )
T15( 160 /130 )
T14( 160 /130 )
T9( 160 /130 )
T5( 160 /130 )
SA1( 60 /30)
SB1( 30 /60) SC1( 30 /60)SD1( 60 /30)
SA2( 60 /30) SB2( 60 /30) SC2( 60 /30) SD2( 60 /30)
SA5( 30 /60)
SB4( 60 /30)
SD3( 30 /60)
SC6( 60 /30)
SD5( 60 /30)
SC3( 30 /60)
SC4( 30 /60)
SA4( 60 /30)
Şekil 2.18: Tekil (münferit) temel planınınyazıları
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 43/104
38
TEMEL PLANI
ÖLÇEK:1/50
B K 1 ( 5 0 * 3 * )
B K 1 ( 5 0 * 3 * )
BK1( 50*3*)
BK1( 50*3*)
BK1( 50*3*)
BK1( 50*3*)
BK1( 50*3*)
BK1( 50*3*)BK1( 50*3*)BK1( 50*3*)
BK 1( 50*3*) BK 1( 50*3*) BK 1( 50*3*)
A B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
KOLON
BAĞ KİRİŞİ SÖMEL
-30-25
-75-85
- 2 5
- 3 0
- 8 5 - 7 5
A B C
T1( 160/80 )T2( 130 /110 ) T3( 130 /110 ) T4( 160 /80 )
T6( 160 /130 ) T7( 160 /130 )T8( 160 /130 )
T12( 160/80 )
T13( 160/80 )
T11( 160/80 )
T10( 160 /130 )
T15( 160 /130 )
T14( 160/130 )
T9( 160 /130 )
T5( 160 /130 )
SA1( 60 /30)
SB1( 30 /60) SC1( 30 /60)SD1( 60 /30)
SA2( 60 / 30) SB2( 60 / 30) SC2( 60 /30) SD2( 60 /30)
SA5( 30 /60)
SB4( 60 /30)
SD3( 30 /60)
SC6( 60 /30)
SD5( 60 /30)
SC3( 30 /60)
SC4( 30 /60)
SA4( 60 /30)
Şekil 2.19:Tekil (münferit) temel planı antedi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 44/104
39
UYGULAMA FAALİYETİAşağıda zemin kat planı verilmiş yığma binanın temel planını kurallara uygun olarak
çiziniz.
Verilenler;Temel duvar genişliği=50 cm Sömel genişliği=100/100 Döşeme üst kotu=0.00Su basman yüksekliği=85 cm Temel derinliği=80cm Sömel yüksekliği=50 cmÖlçek=1/50 Bağ kirişler=30*30 Kolonlar= 40*40 Aks ölçüler planda
verilmiştir.
UYGULAMA FAALİYETİ
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 45/104
40
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEBu faaliyet kapsamında hangi bilgileri kazandığınızı, aşağıdaki soruları cevaplayarak
belirleyiniz.
Aşağıda verilen sorularda doğru olduğunu düşündüğünüz bir seçeneği işaretleyiniz.
1. Aşağıdakilerin hangisinde minimum bağ kiriş ölçüsü doğru olarakverilmiştir?
A) 30*30 cmB) 50*30 cmC) 25*40 cmD) 45*45 cm
2.Aşağıdakilerin hangisinde temellerde pas payı doğru olarak verilmiştir?A) 5cmB) 2,5cmC) 4cmD) 3cm
3. “Tekil temel donatı detayı …………..ölçeğinde çizilir.” Cümlesindeki boşluğa
aşağıdaki değerlerden hangisi getirilmelidir?A) 1/50B) 1/100C) 1/25D) 1/20
4. Aşağıdakilerden hangisinde bağ kiriş etriye donatı aralığı doğru verilmiştir?A) 8 cmB) 20 cmC) 25 cmD) 10 cm
5.Kolonların altına yerleştirilen her iki yönde ortalanmamalıdır..A) Doğru B)Yanlış
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyiniz.
Eksik olduğunuz konulara dönerek tekrarlayınız. Tüm soruları doğru cevapladıysanızmodül değerlendirmeye geçiniz.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 46/104
41
PERFORMANS DEĞERLENDİRME
Aşağıda hazırlanan değerlendirme ölçeğine göre yaptığınız uygulamayıdeğerlendiriniz. Gerçekleşme düzeyine göre evet - hayır seçeneklerinden uygun olanıkutucuğa işaretleyiniz.
DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ
Modül adı Genel İnşaat Teknolojisi Öğrencinin
AmaçBilgisayarla tekil (münferit)temel planıkesit ve detaylarını çizebileceksiniz.
Adı soyadı
KonuBilgisayarla Temel Planı Çizimi -1
Sınıf ı /NuGÖZLENECEK DAVRANIŞLAR Evet Hayır
1Uygulamaya başlamadan önce bilgisayarprogramını yapılacak çizime göre ayarladınız mı?
2 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?
3 Tekil temel tanımı ve elemanlarını öğrendiniz mi?
4 Aksları çizdiniz mi?
5 Tekil temelleri ve bağ kirişleri çizdiniz mi?
6 Tekil temel donatı detaylarını çizdiniz mi?
7 Ölçülendirmeleri yaptınız mı?
8 Temel plan ve kesit bilgilerini yazdınız mı?9 Antedi çizdiniz mi?Toplam Evet - Hayır sayısı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonucunda eksik olduğunu tespit ettiğiniz konuları, faaliyetedönerek tekrar ediniz.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 47/104
42
ÖĞRENME FAALİYETİ–3Bu öğrenme faaliyeti ile gerekli ortam sağlandığında, bilgisayar ile sürekli (mütemadi)
temel planı, kesit ve detaylarını çizebileceksiniz.
Okulunuzda önceden çizimleri yapılmış sürekli(mütemadi) temel planlarınıtemin ederek inceleyiniz.
Çevrenizdeki mimarlık bürolarından uygulanmış sürekli(mütemadi) temel
planlarını temin ederek inceleyiniz. Varsa farklılıkların nedenlerininaraştırmasını yapınız . Kaynak kitaplardan donatıların yerleşmesi, çapı, çeşidi vb. konuların
araştırmasını yapınız.
3.SÜREKLİ (MÜTEMADİ) TEMELLER
3.1. Çizim Sınırları
Çizim sınırları ile ilgili bilgiler için “Bilgisayarla Çizime Hazırlık” modülüne bakınız(Resim 3.1, 3.2).
Çizim sınırları, her bilgisayarlı çizim başlangıcında mutlaka yapılmalıdır. Eğer busınırlar projeye uygun olarak ayarlanmaz ise aynı projeye ait çizimler tamamlandıkçaekranımızın yetmeyecek ve farklı bir dosyada çalışmamızı sürdürme zorunluluğu getirecekveya yeniden limit ayarı yapma ihtiyacı doğacaktır.
Resim 3.1: Çizim sınırlarını (limits) ayarlama
Resim 3.2: Çizim sınırlarını (limits) aktifleştirme
ÖĞRENME FAALİYETİ–3
AMAÇ
ARAŞTIRMA
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 48/104
43
3.1.1. Katman Ayarları
Katman ayarları ile ilgili bilgiler için “Bilgisayarla Zemin Kat Plan Çizimi veBilgisayarla Kesit Çizimi” modüllerine bakınız (Resim 1.3).
Katman ayarları yapılırken Layer propertiyes manager diyalog kutusu kullanılır bukutuda bize katmanların ismi, çizgi tipi, çizgi kalınlığı ve rengini ayarlama olanağı sunulur.
Resim 3.3: Katman (layer) ayarları
3.1.2. Tanımı
Zemininin sağlam olmadığı, durumlarda sürekli(mütemadi) temeller yapmazorunluluğu ortaya çıkar. Binanın bağlantısı bakımından mütemadi temeller, münferit
temellere nazaran daha elverişidirler ancak maliyeti daha fazladır.
Mütemadi temellerde temel, boyuna olarak üzerine gelen yüklere nazaran simetrikşekillerde tertiplenmiştir. Açıklık ortalarında demirler üst üste, mesnetler ise alt altadır. Yükşekli nedeniyle donatının, kirişlerin tersi yönde yerleştirilmesine dikkat edilmelidir.
Sürekli temeller, kolonlar arasındaki farklı oturmaları azaltmak ve yeterli yükaktarımlarını sağlayabilmek amacıyla düzenlenir.
Zeminin orta sağlamlıkta ve yapı yükünün fazla olduğu durumlarda uygulanmasıdoğru olur.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 49/104
44
Bunlar, aks boyunca uzanan kolonlar altına kesintisiz düzenlenen temellerdir.
Binanın durumuna göre tek ve ya çift yönlü düzenlenir. Tek yönlü sürekli(mütemadi)temel perspektifi verilmiştir(Şekil 3.1 ).
Sürekli temel planı tek ve çift yönlü olarak çizilir( Şekil 3.2).
Şekil 3.1:Tek yönlü sürekli(mütemadi) temel perspektifi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 50/104
45
Şekil 3.2:Tek ve çift yönlü sürekli temel planı
3.2. Sürekli Temel Planı Çizimi
3.2.1. Akslarını Çizmek
Zemin kat planından faydalanarak akslar alınır. Aksların çizimi bu şekilde tamamlanır.
3.2.2. Bilgisayarla Aks Çizimi
Layer komutunda aks katmanı aktif hâle getirilir. Projedeki ölçülerden faydalanarak dikey akslardan ilki çizilir çizme işlemi line
komutuyla yapılır
Çizilen ilk aksımız copy komutundan mesafe girerek kopyalanır. Bu işlemler yatay aksların çiziminde de aynen tekrarlanır. Dikey akslara, numaralar verilir bu işlem de text komutu kullanılarak yapılır. Yatay akslara da harfler verilir bu işlem de yine text komutu kullanılarak
yapılır. Harf ve numaralar daire içine alınarak gösterilir. Daire çizmek için circle
komutu kullanılır. Bu işlem sırası takip edilerek çizim tamamlanır. Düşey ve yatay akslar 1/50 ölçekli olarak autocad komutları kullanılarak Şekil
3.3’teki gibi çizilir. Akslar düşeyde rakamlar, yatayda harfler ile karşılıklıisimlendirilir. Bu isimler daire içerisine alınarak gösterilir.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 51/104
46
11
1 1
1 1
11
A A A A
A A A A
Şekil 3.3: Düşey ve yatay aksların 1/50 ölçeğinde çizimi
3.2.3. Kolonların Çizimi
Zemin kat planından faydalanarak ölçüleri alınan kolonlar autocad komutlarıuygulanarak çizilir.
3.2.4. Bilgisayarla Kolon Çizimi İşlem Basamakları Projeye uygun boyutlandırma işlemi yapılır. Rectangle komutu aktif hâle
getirilir, boyutlar girilerek kolon çizilir. Kolonlar temel planı dikkate alınarak çoklu kopyalama ile kopyalanır. Bu
işlemi bilgisayarda yapmak için copy komutu aktif hâle getirilir, kopyalanacak
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 52/104
47
yapı elamanı seçilir ve alt komutlardan multiple aktif hâle getirilir. İstenilen
mesafelerde kolonlar kopyalanır. Önceden çizimi ve taraması yapılmış kolonları döndür çevir komutukullanılarak, döndürme işlemi yapılır. Döndür çevir komutu rotate komutudur.
Kolonların çizimi yapılırken, hassas ve hatasız olabilmesi için kenetlememodunun mutlaka açık olması gerekir. Kenetleme komutlarına topluca objetcsnap(OSNAP durum çubuğu) komutu ismi verilir. Mimari çizimlerimizdemidpoint(orta nokta), endpoint(uç noktası) komutlarını kullanmak çizimkalitesi ve hızını artırır.
Kolon ölçüleri ve ismi text komutu aktif hâle getirilerek yazılır. Bu işlem sırası takip edilerek Şekil 3.4’te görüldüğü gibi kolonlar 1/50
ölçeğinde çizilir.AAAA
AAAA
1 1
11
11
1 1
Şekil.3.4: Kolonların 1/50 ölçeğinde çizimi
3.2.5. Bilgisayarla Kesintisiz Sömellerin Çizimi
Uygun katman aktif hâle getirilir.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 53/104
48
Line komutu çalıştırılır, mesafe girilerek akslar boyunca uzanan kolonların
altına kesintisiz sömel çizilir. Planda enine ve boyuna kesit çizgileri zemin kat planından aynen alınarak veuygun katman aktif hâle getirilerek çizilir.
Düzenleme komutları kullanılarak gerekli düzenlemeler yapılır (Şekil 3.5).
33
4 4
1 1
22
A B C D
A B C D
Şekil 3.5: Kolonların altına kesintisiz sömellerin çizimi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 54/104
49
Yanlardan gelecek toprak basıncına karşı dış kolonlar arasında 25 cm
kalınlığında betonarme duvarlar, betonarme duvar katmanı aktif hâle getirilerekve mesafe girilerek betonarme duvar çizimi Şekil 3.6’da uygulandığı gibi çizilir.
DCBA
DCBA
2 2
11
44
3 3
A
A
11
Şekil 3.6: Betonarme duvar çizimi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 55/104
50
3.3. Sürekli (mütemadi) Temel Kesiti Çizimi
Düşey ve yatay yönde kesit çizgileri planda çizilir. Bu işlem takip edilerek düşey veyatay kesitleri oluşturulur. Bilindiği üzere kesitler bir planın anlaşılır olması ve kullanılanmalzemelerin bilinmesi açısından oldukça önemlidir.
Kat planında geçirilen kesit çizgileri, temel planda da aynı yerden geçirilir. Kesitlermümkün olduğunca bakış doğrultuları dikkate alınarak aynı pafta üzerinde çizilir.
Bilgisayarla sürekli temel kesiti çizimi işlem basamakları:
Kesit çiziminde kullanılacak katman aktif hâle getirilir.
Kesilen ve görünüşte kalan tüm taşıyıcı duvarlar bakış doğrultusu yönünde linekomutu ile çizilir.
Sömeller uygun katmanlar çalıştırılarak, line komutu ile bakış doğrultusuyönünde taşınır(Şekil 3.1).
Düzenleme (modifay ) komutlarından faydalanılarak gerekli düzenlemeleryapılır.
Planda uygun mesafede zemin çizgisi çizilir. Alt ve üst kotlarına göre sömeller oluşturulur. Temel alt kotları ile üst kotlarına göre temeller oluşturulur (Şekil 3.7). Temel kesitlerini tamamlamak için aşağıdaki işlem basamakları takip edilerek
şekil 3.8’in çizimi tamamlanır.
Kesilen ve görünüşte kalan tüm kolonlar bakış doğrultusu yönünde taşınır. Su basman kotuna göre zemin kat döşemesi çizilir. Betonarme duvar kesitleri çizilir. Kolonlar, temel üstünden başlayıp zemin kat döşemesinden 1-2 cm devam
ettikten sonra kesilir. Uygun taramalar yapılır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 56/104
51
CC
D D
A A
BB
1 2 3 4
1 2 3 4
Şekil 3.7: Kesitlerde temellerin oluşturulması
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 57/104
52
4321
4321
B B
AA
DD
C C
Şekil 3.8: Kesitlerde kolonların ve betonarme duvar kesitlerinin çizimi
3.4. Sürekli (mütemadi) Temel Donatı Detayı Çizimi
Temellere konulacak donatı demirlerinin tanzim şekilleri, kalınlık ve adetleri inşaatmühendisleri taraf ından hesaplanır. Temellerde kalıp içerisine önce hariçte hazırlanan düzdemir ve pilye demirleri, sonra kolon filizleri bağlanır.
Sürekli temellerde kullanılan donatı düz pilye ve etriyelerdir. Pilyeler 60 derecelik açı ile
kirişlerin tersine yukarı doğru kıvrılırlar(Şekil
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 58/104
53
3.9).
Şekil 3.9: Temel pilyelerinde kıvrım açıları
Pilyeler iki kolon arasında L/7’ den, yan temel pabucuna geçişte ise L/4’tenkırılır(Şekil 4.2).
130 35 35 190
245 6Ø16 L=66530
L2 /4=75L1 /7=55L1 /7=55
Şekil 3.10: Temellerde pilye kıvrım ve geçiş oranları
Sürekli temellerde etriyeler kolonlara yakın bölgelerde L/5 mesafesi kadar sıkıştırılır.sıkıştırma bölgesinde donatı aralığı minimum 10 cm, diğer bölgelerde ise 20 cm olur(Şekil4.5).
ST1 40/ 100)
SC1( 30/ 60)SB1( 30/ 60)SA1( 30/ 60)
CBAA
SIKIŞTIRMABÖLGESİ
SIKIŞTIRMA
BÖLGESİ
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
Şekil 3.11: Temellerde etriye sıklaştırma mesafeleri
Detay çizimi yarken şu işlem basamakları takip edilir:
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 59/104
54
Uygun katmanlar aktif hâle getirilir ve drav, modify, dimensiyon, txte
komutlarından faydalanılarak çizim tamamlanır. Plandan yaralanarak temel pabucunun ve kolonların düşey kesitleri çizilir. Ölçülendirmeler yapılır. En kesit çizilir. Pilyelerin yerleri ve yan temel papucuna geçiş mesafeleri hesaplanır ve düşey
kesite yerleştirilir. Düz demirler çizilir. Etriye sıklaştırma ve orta bölgelerin mesafeleri hesaplanır. Etriye adetleri hesaplanarak çizilir. Donatı açılımı yapılır. Donatıların kısmi ve toplam boyları yazılır. Temel ve kolon pozları yazılır.
118Ø10/ 10-20L=260
1010
90
30 30
90
6Ø12
12Ø16
L /5=78
SC1( 30/ 60)SB1( 30/ 60)
SIKIŞTIRMABÖLGESİ
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
Şekil 3.12: Sürekli temellere donatı yerleşimi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 60/104
55
118Ø10/ 10-20L=260
1010
90
30 30
90
6Ø12
12Ø16
SC1( 30/ 60)
6Ø12
6Ø12
Şekil 3.13: Sürekli temellerde etriye açılımı
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 61/104
56
180 6Ø16 L=624
L /5=78
ST1 40/ 100)
SB1 30/ 60
SIKIŞTIRMA
BÖLGESİMA
İ
6Ø12
6Ø1
6Ø12
6Ø126Ø12
Şekil 3.14: Sürekli temellerde etriye sıklaştırma bölgeleri
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 62/104
57
17335
201
30130
35 35 190 160 35 30
30
3030
35
35
30
180 6Ø16 L=624
245 6Ø16 L=665 165 6Ø16 L=540
6Ø12 L=554
585 6Ø12 L=615 6Ø12 L=615 475
6Ø12 L=554
585 6Ø12 L=6156Ø12 L=615 475
118Ø10/10-20L=260
1010
90
30 30
90
6Ø12
12Ø16
L/5=78L/5=78
130 35 35 190
245 6Ø16L=66530
L2/4=75L1/7=55L1/7=55
ST1 40/100)
SC1( 30/ 60)SB1( 30/ 60)SA1( 30/ 60)
CBAA
SIKIŞTIRMABÖLGESİ
SIKIŞTIRMABÖLGESİ
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
Şekil 3.15: Sürekli temellere donatı yerleşimi ve açılımları
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 63/104
58
17335201
30130
35 35 190 160 35 30
30
3030
35
35
30
180 6Ø16 L=624
2456Ø16 L=665 1656Ø16 L=540
6Ø12 L=554
585 6Ø12 L=615 6Ø12 L=615 475
6Ø12 L=554
585 6Ø12 L=6156Ø12 L=615 475
Şekil 3.16: Sürekli temellerde pilye ve düz demir açılımı
3.5. Sürekli (mütemadi) Temel Planı Bilgileri Yazımı ve AntedÇizimi
Planın amacına ulaşması için ölçülendirmesi ve açıklayıcı bir takım bilgilerin mutlaksuretle yazılması gerekir. Plan ve kesit çizimini tamamladığınız sürekli(mütemadi) planınölçülendirme işlemleri için öncelikle dimensiyon style komutu çalıştırılarak iç ve dış ölçüayarları yapılır.
Ölçüler verilirken açık, anlaşılır ve tam olmalıdır. Yığma temel planı ölçülendirmekuralları bu ölçülendirmelerde de aynen uygulanır. Şekil 3.17’de uygulaması görülmektedir.
Kotlu ölçülendirmeler de aynı plan içerisinde yer almaktadır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 64/104
59
-85
-110-160
1
1
1
1
A A A A
Şekil 3.17: Sürekli temel planı yazıları
Planın tamamlayıcı unsurlarından birisi de yazıların tam ve eksiksiz olarakyazılmasıdır. Autocad programı ile yazı yazmak için text komutu çalıştırılır ve gerekli yazıayarları yapılır.
Text formating diyalog kutusundan daha kolay ve hızlı yapılır. Buradan yazı tipi,yazı yüksekliği, yazı rengi ayarları yapılır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 65/104
60
Anted bilgileri ve kesit bilgileri de text komutu kullanılarak yazılır. Temelin ölçeği,
adı yazılarak anted çizimi tamamlanır( Şekil 3.18 ).
4321
4321
B B
AA
DD
C C
-160-110
-85
-85-165-160
-110-85
0.00
0 . 0 0
- 8 5 - 1 1 0
- 1 6 0
- 1 6 5
- 8 5
25 cmbetonarmeduvar
A A
B
B
A - A KESİTİ
B - B
K E S İ T İ
Şekil 3.18: Sürekli temel planı kesiti yazı ve ölçüleri
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 66/104
61
SÜREKLİTEMEL PLANI
ÖLÇEK:1/ 50
4321
4321
B B
AA
DD
C C
-160-110
-85
-85-165-160
-110-85
0.00
0 . 0 0
- 8 5
- 1 1 0
- 1 6 0
- 1 6 5 - 8 5
25 cmbetonarmeduvar
A A
B
B
A - A KESİTİ
B - B
K E S İ T İ
Şekil 3.19: Sürekli temel planı antedi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 67/104
62
UYGULAMA FAALİYETİAşağıda zemin kat planı verilmiş binanın sürekli(mütemadi) temel planını kurallara
uygun olarak çiziniz.
Verilenler;Temel duvar genişliği=50 cm Sömel genişliği=100/100 Döşeme üst kotu=0.00Su basman yüksekliği=85 cm Temel derinliği=80cm Sömel yüksekliği=50 cmÖlçek=1/50 Bağ kirişler=30*30 Kolonlar= 40*40 Aks ölçüler planda
verilmiştir.
UYGULAMA FAALİYETİ
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 68/104
63
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet kapsamında hangi bilgileri kazandığınızı, aşağıdaki soruları cevaplayarakbelirleyiniz.
Aşağıda verilen sorularda doğru olduğunu düşündüğünüz bir seçeneği işaretleyiniz.
1. Aşağıdakilerin hangisinde pilye kırma açısı doğru olarak verilmiştir?A) 55 derece B) 60 dereceC) 33 derece D) 45 derece
2.Aşağıdakilerin hangisinde sıkıştırma bölgesinde minimum donatı aralığı doğruolarak verilmiştir?
A) 25cm B) 10cmC) 40cm D) 30cm
3. “Sürekli temellerde pilyeler iki kolon arasında……..,yan temel papucuna geçişteise……… ‘ten kırılır.” Cümlesinde boş bırakılan yerlere aşağıdaki değerlerdenhangileri getirilmelidir?
A) L /7 , L/4 B) L/5, L/7C) L/7, L/5 D) L/4,L/5
4. Aşağıdakilerden hangisinde sıkıştırma bölgeleri dışında kalan bölgelerde etriyedonatı aralığı doğru verilmiştir?
A) 8 cm B) 20 cmC) 25 cm D) 10 cm
5.Sürekli temellerde etriyeler kolonlara yakın bölgelerde hangi mesafede sıkıştırılır?A) L/4 B) L/5C) L/8 D) L/7
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyiniz.
Eksik olduğunuz konulara dönerek tekrarlayınız. Tüm soruları doğru cevapladıysanızmodül değerlendirmeye geçiniz.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 69/104
64
PERFORMANS DEĞERLENDİRME
Aşağıda hazırlanan değerlendirme ölçeğine göre yaptığınız uygulamayıdeğerlendiriniz. Gerçekleşme düzeyine göre evet - hayır seçeneklerinden uygun olanıkutucuğa işaretleyiniz.
DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ
Modül adı Genel İnşaat Teknolojisi Öğrencinin
AmaçBilgisayarla sürekli (mütemadi) temel
planı kesit ve detaylarınıçizebileceksiniz.
Adı soyadı
Konu Bilgisayarla Temel Planı Çizimi -1 Sınıf ı /NuGÖZLENECEK DAVRANIŞLAR Evet Hayır
1Uygulamaya başlamadan önce bilgisayarprogramını yapılacak çizime göre ayarladınız mı?
2 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?
3 Sürekli temel tanımı ve elemanlarını örgendiniz mi?
4 Aksları çizdiniz mi?
5 Sürekli temelleri ve betonarme duvarları çizdiniz mi?
6 Sürekli temel donatı detaylarını çizdiniz mi?
7Ölçülendirmeleri yaptınız mı?
8 Temel plan ve kesit bilgilerini yazdınız mı?9 Antedi çizdiniz mi?
Toplam Evet - Hayır sayısıDEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonucunda eksik olduğunu tespit ettiğiniz konuları, faaliyetedönerek tekrar ediniz.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 70/104
65
ÖĞRENME FAALİYETİ–4Bu öğrenme faaliyeti ile gerekli ortam sağlandığında, bilgisayar ile bileşik temel planı,
kesit ve detaylarını çizebileceksiniz..
Okulunuzda önceden çizimleri yapılmış bileşik temel planlarını temin ederekinceleyiniz.
Çevrenizdeki mimarlık bürolarından uygulanmış bileşik (mütemadi) temel
planlarını temin ederek inceleyiniz. Farklılıkların nedenlerinin araştırmasınıyapınız . Kaynak kitaplardan donatıların yerleşmesi, çapı, çeşidi vb. konuların
araştırmasını yapınız.
4. BİLEŞİK TEMELLER
4.1. Çizim Sınırları
Çizim sınırları ile ilgili bilgiler için “Bilgisayarla Çizime Hazırlık” modülüne bakınız(Resim 1.1 Resim 1.2).
Çizim sınırları her bilgisayarlı çizim başlangıcında mutlaka yapılmalıdır. Eğer busınırlar projeye uygun olarak ayarlanmazsa aynı projeye ait çizimler tamamlandıkçaekranımızın yetmeyecek ve farklı bir dosyada çalışmamızı sürdürme zorunluluğu getirecekveya yeniden limit ayarı yapma ihtiyacı doğacaktır. .
Resim 4.1: Çizim sınırlarını (limits) ayarlama
Resim 4.2: Çizim sınırlarını (limits) aktifleştirme
ÖĞRENME FAALİYETİ–4
AMAÇ
ARAŞTIRMA
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 71/104
66
4.1.1. Katman Ayarları
Katman ayarları ile ilgili bilgiler için “Bilgisayarla Zemin Kat Plan Çizimi veBilgisayarla Kesit Çizimi” modüllerine bakınız (Resim 1.3).
Katman ayarları yapılırken Layer propertiyes manager diyalog kutusu kullanılır bukutuda bize katmanların ismi, çizgi tipi, çizgi kalınlığı ve rengini ayarlama olanağı sunulur.Daha geniş bilgi için “Bilgisayarla Zemin kat Planı Çizimi ’ modülüne bakınız.
Resim 4.3: Katman (layer) ayarları
4.1.2. Tanımı
Zemini çok sağlam olmayan ve zemin emniyet gerilmesinin az olduğu ve bitişik
nizamda inşa edilecek yapılarda bileşik temeller kullanılır.
Bitişik temellerde tekil, sürekli temel elemanları bir arada uygulanır. Özellikle kolonmesafeleri birbirine çok yakın ise tek sömel düzenlenir. Buna da bileşik temel denir.
Bileşik temel planının, görünüşü ve perspektifi Şekil 4.1’de uygulandığı gibidir.
Donatı hesabı, inşaat mühendisleri taraf ından yapılır, hangi temel tipi uygulanacak isedonatı hesabı yapılır ve projelendirilir.
Temellerde demirlerin toprakla temas etmemesi için alta 5cm kalınlığında 250 kg/m3
dozlu bir grobeton tabakası serilir.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 72/104
67
Bu temeller ayrı ayrı düzenlenir. Genellikle kare veya dikdörtgen tabanlı olarak
yapılır.
Görünüş
lan
persfektif
Şekil 4.1. Bileşik sömel plan, görünüş ve perspektifi
4.2. Bileşik Temel Planı Çizimi
4.2.1. Aksları Çizmek
Zemin kat planından faydalanarak akslar alınır. Aksların çizimi bu şekilde tamamlanır.
4.2.2. Bilgisayarla Aks Çizimi
Layer komutunda aks katmanı aktif hâle getirilir. Projedeki ölçülerden faydalanarak dikey akslardan ilki çizilir çizme işlemi line
komutuyla yapılır. Çizilen ilk aksımız copy komutundan mesafe girerek kopyalanır. Bu işlemler yatay aksların çiziminde de aynen tekrarlanır. Dikey akslara, numaralar verilir bu işlem de text komutu kullanılarak yapılır. Yatay akslara da harfler verilir bu işlem de yine text komutu kullanılarak
yapılır. Harf ve numaralar daire içine alınarak gösterilir, daire çizmek için circle
komutu kullanılır.
Bu işlem sırası takip edilerek çizim tamamlanır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 73/104
68
Düşey ve yatay akslar 1/50 ölçekli olarak autocad komutları kullanılarak şekil
4.2 ’deki gibi çizilir. Akslar düşeyde rakamlar, yatayda harfler ile karşılıklıisimlendirilir, bu isimler daire içerisine alınarak gösterilir.
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
Şekil 4.2: Düşey ve yatay aksların 1/50 ölçeğinde çizimi
4.2.3. Kolonların Çizimi
Zemin kat planından faydalanarak ölçüleri alınan kolonlar autocad komutlarıuygulanarak çizilir.
4.2.4. Bilgisayarla Kolon Çizimi İşlem Basamakları
Projeye uygun boyutlandırma işlemi yapılır. Rectangle komutu aktif hâlegetirilir, boyutlar girilerek kolon çizilir.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 74/104
69
Kolonlar temel planı dikkate alınarak çoklu kopyalama ile kopyalanır. Bu işlemi
bilgisayarda yapmak için copy komutu aktif hâle getirilir, kopyalanacak yapıelemanı seçilir ve alt komutlardan multiple aktif hâle getirilir. İstenilenmesafelerde kolonlar kopyalanır.
Önceden çizimi ve taraması yapılmış kolonları döndür çevir komutukullanılarak döndürme işlemi yapılır. Döndür çevir komutu rotate komutudur.
Kolonların çizimi yapılırken, hassas ve hatasız olabilmesi için kenetlememodunun mutlaka açık olması gerekir. Kenetleme komutlarına topluca objetcsnap(OSNAP durum çubuğu) komutu ismi verilir. Mimari çizimlerimizdemidpoint(orta nokta), endpoint(uç noktası) komutlarını kullanmak çizimkalitesi ve hızını artırır.
Kolon ölçüleri ve ismi text komutu aktif hâle getirilerek yaz ılır.
Bu işlem sırası takip edilerek Şekil 4.3’ te görüldüğü gibi kolonlar 1/50ölçeğinde çizilir. Uygun katman aktif hâle getirilerek bitişik nizam olan cepheye sürekli temel
çizilir.
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
Şekil 4.3: Kolonların ve sürekli temel in 1/50 ölçeğinde çizimi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 75/104
70
Çizilecek tüm elemanlara uygun katmanlar aktif hâle getirilir ve draw komutlarından
faydalanılarak aşağıdaki maddeler uygulanır, plan çizimi tamamlanır. Her kolonun altına uygun ölçülerde sömel yapılır. Birbirine yakın olan kolonların altına uygun ölçülerde bileşik sömel çizilir. 25 cm’lik betonarme duvarlar çizilir. 50*40 cm ebadında duvar altı sömeller çizilir. Hatch komutu ile duvar taraması yapılır. Sömeller bağ kirişleri ile bir birine bağlanır. Bağ kirişlerin eksen çizgileri ile kolonların ağırlık merkezlerinin çakışması
gerekir(Şekil 4.5).
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
Şekil 4.4: Kolonların ve sömellerin in 1/50 ölçeğinde çizimi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 76/104
71
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
Şekil 4.5: Bağ kirişinin 1/50 ölçeğinde çizimi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 77/104
72
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
Şekil 4.6: Duvar altı sömellerin 1/50 ölçeğinde çizimi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 78/104
73
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
Şekil 4.7: Bağ kirişlerin 1/50 ölçeğinde çizimi
4.3. Bileşik Temel Kesiti Çizimi
Düşey ve yatay yönde kesit çizgileri planda çizilir bu işlemi takip ederek düşey veyatay kesitleri oluşturulur. Bilindiği üzere kesitler bir planın anlaşılır olması ve kullanılan
malzemelerin bilinmesi açısından oldukça önemlidir.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 79/104
74
Kat planında geçirilen kesit çizgileri, temel planında da aynı yerden geçirilir. Kesitler
mümkün olduğunca bakış doğrultuları dikkate alınarak aynı pafta üzerinde çizilir.
Bilgisayarla bileşik temel kesiti çizimi işlem basamakları:
Kesit çiziminde kullanılacak katman aktif hâle getirilir. Kesilen ve görünüşte kalan tüm taşıyıcı duvarlar bakış doğrultusu yönünde line
komutu ile çizilir. Bağ kirişleri ve sömeller uygun katmanlar çalıştırılarak, line komutu ile bakış
doğrultusu yönünde taşınır(şekil 3.1). Düzenleme (modifay )komutlarından faydalanılarak gerekli düzenlemeler
yapılır.
Planda uygun mesafede zemin çizgisi çizilir. Alt ve üst kotlarına göre sömeller oluşturulur. Temel alt kotları ile üst kotlarına göre temeller oluşturulur(Şekil 3.1).
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
Şekil 4.8: Temel alt ve üst kotlarına göre oluşturulması
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 80/104
75
.
Kesilen ve görünüşte kalan tüm kolon ve bağ kirişleri bakış doğrultusu yönündetaşınır. Bağ kirişlerinin ölçüleri temel alt hizasından alınarak bağ kirişlerinin çizimi
tamamlanır. Kolonlar, temel üstünden başlayıp 1-2 cm devam ettirildikten sonra kesilir. Şekil 4.2’deki gibi çizim devam ettirilir.
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
Şekil 4.2: Bağ kiriş ve kolonların oluşturulması
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 81/104
76
Modifay komutları kullanılarak gerekli düzenlemeler yapılır ve kesitler şekil 4.3’teki
gibi uygulanır.
B
AA
T5( 160 /130 )
T5( 160 /130)
SA2( 60 /30)
SA2( 60/30)
SA2( 60 /30)
SA2( 60 /30)
T5( 160 /130 )
SA2( 60/30)
SC3( 30 /60)
SA5( 30/60)
SA5( 30/60)
T13( 160/80 )
T11( 160/80 )
SC3( 30 /60)
SC4( 30/60)
T5( 160 /130 )
SA2( 60 /30)
T5( 160 /130 )
SA2( 60 /30)
T5( 160 /130 )
SA2( 60 /30)
T5( 160 /130 )
SA2( 60 /30)
T5( 160 /130 )
SA2( 60 /30)
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
- 8 5
- 1 6 5
- 1 6 0
- 1 1 0
- 8 5
0 . 0 0
0.00
-8-11
-160 -16
------Tesviyebetonu------Yalıtım------Koruma betonu------Grobeton------Blokaj------Zemin
- - - - - - T e s v i y e b e
t o n u
- - - - - - Y a l ı t ı m
- - - - - - K o r u m a b e
t o n u
- - - - - - G r o b e t o n
- - - - - - B l o k a j
- - - - - - Z e m i n
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
- - - - - - T e s v i y e
b e t o n u
- - - - - - Y a l ı t ı m
- - - - - - K o r u m a
b e t o n u
- - - - - - G r o b e t o n
- - - - - - B l o k a j
- - - - - - Z e m i n
Şekil 4.3:Tekil(münferit ) temel düşey ve yatay kesitlerinin çizimi
4.4. Bileşik Temel Donatı Detayı Çizimi
Temellere konulacak donatı demirlerinin tanzim şekilleri, kalınlık ve adetleri inşaatmühendisleri taraf ından hesaplanır. Temellerde kalıp içerisine önce hariçte hazırlanan düzdemir ve pilye demirleri, sonra kolon filizleri bağlanır.
Sürekli temellerde kullanılan donatı düz, Pilye ve etriyelerdir. Pilyeler 60 derece’likaçı ile kirişlerin tersine yukarı doğru kıvrılırlar. Şekil 4.4
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 82/104
77
Şekil 4.4: Temel pilyelerinde kıvrım açıları
Pilyeler iki kolon arasında L/7’ den, yan temel pabucuna geçişte ise L/4’tenkırılır(Şekil4.5).
130 35 35 190
245 6Ø16 L=66530
L2 /4=75L1 /7=55L1 /7=55
Şekil 4.5: Temellerde pilye kıvrım ve geçiş oranları
Sürekli temellerde etriyeler kolonlara yakın bölgelerde L/5 mesafesi kadar sıkıştırılır.
Sıkıştırma bölgesinde donatı aralığı minimum 10 cm, diğer bölgelerde ise 20 cm olur(Şekil4.6).
L /5=78L /5=78
ST1 40/ 100)
SC1( 30/ 60)SB1( 30/ 60)SA1( 30/ 60)
SIKIŞTIRMABÖLGESİ
SIKIŞTIRMABÖLGESİ
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
Şekil 4.6: Temellerde etriye sıklaştırma mesafeleri
Detay çizimi yaparken şu işlem basamakları takip edilir: Uygun katmanlar aktif hâle getirilerek draw, modify, imension, text
komutlarından faydalanarak çizim tamamlanır.
Plandan yaralanarak temel pabucunun ve kolonların düşey kesitleri çizilir.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 83/104
78
Ölçülendirmeler yapılır.
En kesit çizilir. Pilyelerin yerleri ve yan temel pabucuna geçiş mesafeleri hesaplanır ve düşeykesite yerleştirilir.
Düz demirler çizilir. Etriye sıklaştırma ve orta bölgelerin mesafeleri hesaplanır. Etriye adetleri hesaplanarak çizilir. Donatı açılımı yapılır donatıların kısmi ve toplam boyları yazılır. Temel ve kolon pozları yazılır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 84/104
79
ST1 40/ 100)
SC1( 30/ 60)SB1( 30/ 60)SA1( 30/ 60)
CBAA
SIKIŞTIRMABÖLGESİ
SIKIŞTIRMABÖLGESİ
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
118Ø10/10-20L=260
1010
90
30 30
90
6Ø12
12Ø16
L/5=78
SC1( 30/ 60)SB1( 30/60)
SIKIŞTIRMA
BÖLGESİ
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
Şekil 4.7: Sürekli temellere donatı yerleşimi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 85/104
80
118Ø10/ 10-20L=260
1010
90
30 30
90
6Ø12
12Ø16
SC1( 30/ 60)
6Ø12
6Ø12
Şekil 4.8: Sürekli temellerde etriye açılımı
180 6Ø16 L=624
L /5=78
ST1 40/ 100)
SB1( 30/ 60)
SIKIŞTIRMABÖLGESİ
MAİ
6Ø12
6Ø
6Ø12
6Ø126Ø12
Şekil 4.9: Sürekli temellerde etriye sıklaştırma bölgeleri
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 86/104
81
173
35
201
30130
35 35190 160 35 30
30
3030
35
35
30
180 6Ø16 L=624
245 6Ø16 L=665 165 6Ø16 L=540
6Ø12 L=554
585 6Ø12 L=615 6Ø12 L=615 475
6Ø12 L=554
585 6Ø12 L=6156Ø12 L=615 475
118Ø10/10- 20L=260
1010
90
30 30
90
6Ø12
12Ø16
L/5=78L/5=78
130 35 35 190
245 6Ø16L=66530
L2/4=75L1/7=55L1/7=55
ST1 40/100)
SC1( 30/60)SB1( 30/60)SA1( 30/60)
CBAA
SIKIŞTIRMABÖLGESİ
SIKIŞTIRMABÖLGESİ
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
6Ø12
Şekil 4.10: Sürekli temellere donatı yerleşimi ve açılımları
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 87/104
82
17335201
30130
35 35 190 160 35 30
30
3030
35
35
30
180 6Ø16 L=624
2456Ø16 L=665 1656Ø16 L=540
6Ø12 L=554
585 6Ø12 L=615 6Ø12 L=615 475
6Ø12 L=554
585 6Ø12 L=6156Ø12 L=615 475
Şekil 4.11: Sürekli temellerde pilye ve düz demir açılımı
4.4.1. T1,T2...T14(160/130) Donatı YerleşimiDonatısı çizilecek kolon ve temel pabucu plandan tespit edilerek 1/20 ölçeğinde
çizilir. Ölçülendirmeleri yapılır ve her iki yönde de kesiti çizilir. Plana donatıların çizimiyapılır. Temel pabucun da her iki yönde sıkıştırma bölgesi hesaplanır.
Temel pabucunun her iki yönde donatı adedi hesaplanır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 88/104
83
6 Ø1 6 / 1 0
3 Ø1 6 / 2 0
3 Ø1 6 / 2 0
AA
7Ø16/10
3Ø16/203Ø16/20
Şekil4.12: Tekil temel çizimi
A-A Kesit yönü B-B Kesit yönü
160/8=20 cm 130/8=16,5 cmSıkıştırma bölgesi b=20*4=80 Sıkıştırma bölgesi b=16,25*4
Donatı adadi=80/10=8 =65 cm8-1=7 adet donatı adedi=65/10=6,5 seçilen 7
2a=160-80 2a=130-652a =80 2a=65
=40 =32.5 cmDonatı adedi=40/20=2 7-1=6 adet
2+1=3 adet donatı adedi32,5/20=1,6 seçilen 2 adet2+1=3 adet
Donatı hesapları yapılarak donatı yerleştirilir. Donatı çapları 16 mm olarak alınır.
Şekil 4.3’te demir donatılarının çizimi uygulanmıştır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 89/104
84
6 Ø1 6 / 1 0
3 Ø1 6 / 2 0
3 Ø1 6 / 2 0
AA
7 Ø 1 6/1 0
3 Ø 16/2 03 Ø 16/2 0
Şekil 4.13: Tekil(Münferit) temel donatı çizimi
4.4.2. Bağ Kiriş Donatı Çizimi BK ……..(30*50)
Bağ kirişin düşey kesiti plandan yararlanılarak çizilir. Ölçülendirme yapılır. En kesiti çizilir. Düz demirler çizilir. Etriye adetleri hesaplanarak çizilir. Donatı açılımları yapılır. Donatıların kısmi ve toplam boyları yazılır. Bağ kirişinin poz numarası yazılır.
BK1(30*50) bağ kirişinin çizimi Şekil 4.14’te uygulanmıştır. Demir donatı çizimini hızlı ve doğru yapmak için donut komutundan
faydalanmanız gerekir. Bağ kiriş detayı çizimi 1/20 ölçeğinde çizilir.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 90/104
85
A
A -A K E S İT İ
A
A
88
5 5 Ø 8L =1 3 6
20
40
20
4 0
B K1( 5 0* 30 ) 2 Ø 16 L =2 10
B K1 ( 50 *3 0) 2 Ø 16 L =21 0
Şekil 4.14: Bağ kiriş detay çizimi
4.4.3. BS4(130/ 400) Bileşik Sömel Çizimi İşlem Sırası
Uygun katmanlar ve draw komutlarından faydalanarak aşağıdaki maddeler sırasıyla
uygulanır.
Plandan yararlanılarak temel papucunun ve kolonların düşey kesiti çizilir. Dimensiyon style aktif hâle getirilerek ölçü ayarları yapılır. Ölçülendirme yapılır. En kesiti çizilir. Pilyelerin büküm yerleri ve yan temel papucuna geçiş mesafeleri hesaplanarak
ve çizmiş olduğumuz düşey kesite yerleştirilir. Düz demirler çizilir. Etriye sıklaştırması ve orta bölge mesafesi hesaplanır. Etriye adetleri hesaplanarak çizilir. Kesite donatılar çizilir.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 91/104
86
Donatı açılımı yapılır.
Donatıların kısmi ve toplam boyları text komutu çalıştırılarak yazılır. Temel ve kolon pozları yazılır.
A
A
A
A
A-A KES İTİ
A-A KES İTİ
BS4( 130 /400)
21 Ø10 / 10 L=320
10
10
3030
12 0
12 0
3 90 6 Ø 16 L =45 0
3 90 6 Ø 16 L =4 50
2 05 6 Ø 16 L =4 843535
SC3( 30 /60)SB3( 30 /60)
6Ø12Ø 12
6Ø1212
30
56
930 6Ø12
12Ø16
Şekil 4.15:Birleşik sömel çizimi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 92/104
87
4.4.4. DAS1(55/50) Duvar Altı Sömel Çizimi İşlem Sırası
Uygun katmanlar ve draw komutlarından faydalanarak aşağıdaki maddeler sırasıylauygulanır.
Plandan yararlanılarak temel pabucunun ve kolonların düşey kesiti çizilir. Dimensiyon style aktif hâle getirilerek ölçü ayarları yapılır. Ölçülendirme yapılır. En kesiti çizilir. Düz demirler çizilir. Etriye sıklaştırması ve orta bölge mesafesi hesaplanır. Etriye adetleri hesaplanarak çizilir.
Kesite donatılar çizilir. Donatı açılımı yapılır. Donatıların kısmi ve toplam boyları text komutu çalıştırılarak yazılır. Temel ve kolon pozları yazılır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 93/104
88
SF4( 30 /60)SF1( 30 /60)
DAS1( 55/ 50)
15Ø8 L=136
88
40
40
2020
20
20
20
20535 2Ø16 L=575
535 2Ø16 L=575
Şekil 4.16: DAS1(55/50) Duvar altı sömel çizimi
4.5. Birleşik Temel Planı Bilgileri Yazımı ve Anted Çizimi
Planın amacına ulaşması için ölçülendirilmesi ve açıklayıcı birtakım bilgilerin mutlaksuretle yazılması gerekir. Plan ve kesit çizimini tamamladığınız sürekli(mütemadi) planınölçülendirme işlemlerini yapmak için öncelikle dimension style komutu çalıştırılır, iç ve dışölçü ayarları yapılır.
Ölçüler verilirken açık, anlaşılır ve tam olmalıdır. Yığma temel planı ölçülendirmekuralları, bu ölçülendirmelerde de aynen uygulanır. Şekil 4.17’de uygulaması görülmektedir
.Kotlu ölçülendirmeler de aynı plan içerisinde yer almaktadır.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 94/104
89
B
B
AA
T5( 160 /130 )
T5( 160 /130)
SA2( 60 /30)
SA2( 60 /30)
SA2( 60 /30)
SA2( 60 /30)
T5( 160/130 )
SA2( 60 /30)
SC3( 30 /60)
SA5( 30/60)
SA5( 30 /60)
T13( 160 /80 )
T11( 160/80 )
SC3( 30/60)
SC4( 30 /60)
T5( 160 /130 )
SA2( 60 /30)
T5( 160/130 )
SA2( 60/30)
T5( 160 /130 )
SA2( 60/30)
T5( 160 /130)
SA2( 60/30)
T5( 160 /130)
SA2( 60 /30)
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
- 8 5
- 1 6 5
- 1 6 0
- 1 1 0
- 8 5
0 . 0 0
0.00
-85-110
-160 -165-85
------Tesviye betonu------Yalıtım------Koruma betonu------Grobeton------Blokaj------Zemin
- - - - - - T e s v i y e b e t o n u
- - - - - - Y a l ı t ı m
- - - - - - K o r u m a b e t o n u
- - - - - - G r o b e t o n
- - - - - - B l o k a j
- - - - - - Z e m i n
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
- - - - - - T e s v i y e b e t o n u
- - - - - - Y a l ı t ı m
- - - - - - K o r u m a b e t o n u
- - - - - - G r o b e t o n
- - - - - - B l o k a j
- - - - - - Z e m i n
Şekil 4.17: Bileşik temel planı yazıları
Planın tamamlayıcı unsurlarından birisi de yazıların tam ve eksiksiz olarakyazılmasıdır. Autocad programı ile yazı yazmak için text komutu çalıştırılır ve gerekli yazı
ayarları yapılır.
Text formating diyalog kutusundan daha kolay ve hızlı yapılır. Buradan yazı tipi, yazıyüksekliği, yazı rengi ayarları yapılır. Şekil 5.1ve 5.2’de uygulandığı gibi yazılar,elemanların üzerine yazılır.
Anted bilgileri ve kesit bilgileri de text komutu kullanılarak yazılır. Temelin ölçeği,adı yazılarak anted çizimi tamamlanır ( Şekil 4.18 ).
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 95/104
90
B
B
AA
B K ( 3 0 * 3 0 )
BK( 30*30)
BK( 30*30)
BK( 30*30) BK( 30*30)
BK( 30*30)BK( 30*30)
BK( 30*30)BK( 30*30)BK( 30*30)
BK( 30*30)
T5( 160/130)
T5( 160/130 )
SA2( 60/30)
SA2( 60/30)
SA2( 60/30)
SA2( 60/30)
T5( 160/130)
SA2( 60/30)
SC3( 30/60)
SA5( 30/60)SA5( 30/60)
T13( 160/80)
T11( 160/80)
SC3( 30/60)
SC4( 30/60)
T5( 160/130)
SA2( 60/30)
T5( 160/130)
SA2( 60/30)
T5( 160/130)
SA2( 60/30)
T5( 160/130)
SA2( 60/30)
T5( 160/130)
SA2( 60/30)
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
- 8 5
- 1 6 5
- 1 6 0
- 1 1 0
- 8 5
0 . 0 0
0.00
-85-110
-160 -165-85
------Tesviyebetonu------Yalıtım------Korumabetonu------Grobeton
------Blokaj------Zemin
- - - - - - T e s v i y e b e t o n u
- - - - - - Y a l ı t ı m
- - - - - - K o r u m a b e t o n u
- - - - - - G r o b e t o n
- - - - - - B l o k a j
- - - - - - Z e m i n
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
- - - - - - T e s v i y e b e t o n u
- - - - - - Y a l ı t ı m
- - - - - - K o r u m a b e t o n u
- - - - - - G r o b e t o n
- - - - - - B l o k a j
- - - - - - Z e m i n
Şekil 4.18: Bileşik temel planı kesiti yazı ve ölçüleri
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 96/104
91
TEMELPLANIÖLÇEK:1/50
B
B
AA
B K ( 3 0 * 3 0 )
BK( 30*30)
BK( 30*30)
BK( 30*30) BK( 30*30)
BK( 30*30)BK( 30*30)
BK( 30*30)BK( 30*30)
T5( 160/130)
T5( 160/130)
SA2( 60 /30)
SA2( 60 /30)
SA2( 60 /30)
SA2( 60 /30)
T5( 160/130)
SA2( 60 /30)
SC3( 30/60)
SA5( 30 /60)
SA5( 30 /60)
T13( 160/80)
T11( 160/80 )
SC3( 30/60)
SC4( 30 /60)
T5( 160/130)
SA2( 60 /30)
T5( 160/130)
SA2( 60/30)
T5( 160/130)
SA2( 60 /30)
T5( 160/130)
SA2( 60 /30)
T5( 160/130)
SA2( 60 /30)
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
- 8 5
- 1 6 5
- 1 6 0
- 1 1 0
- 8 5
0 . 0 0
0.00
-85-110
-160 -165-85
------Tesviyebetonu------Yalıtım------Korumabetonu------Grobeton------Blokaj------Zemin
- - - - - - T e s v i y e b e t o n u
- - - - - - Y a l ı t ı m
- - - - - - K o r u m
a b e t o n u
- - - - - - G r o b e
t o n
- - - - - - B l o k a j
- - - - - - Z e m i n
3
4
6
5
3
2
11
2
4
5
6
DCBA
DCBAA B C D
A B C D
6
5
4
2
1 1
2
3
5
6
4
3
- - - - - - T e s v i y e
b e t o n u
- - - - - - Y a l ı t ı m
- - - - - - K o r u m a
b e t o n u
- - - - - - G r o b e t o
n
- - - - - - B l o k a j
- - - - - - Z e m i n
Şekil 4.19: Bileşik temel planı antedi
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 97/104
92
UYGULAMA FAALİYETİAşağıda zemin kat planı verilmiş binanın bileşik temel planını kurallara uygun olarak
çiziniz.Verilenler;Temel duvar genişliği=50 cm Sömel genişliği=100/100 Döşeme üst kotu=0.00Su basman yüksekliği=85 cm Temel derinliği=80cm Sömel yüksekliği=50 cmÖlçek=1/50 Bağ kirişler=30*30 Kolonlar= 40*40 Aks ölçüler planda
verilmiştir.
UYGULAMA FAALİYETİ
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 98/104
93
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet kapsamında hangi bilgileri kazandığınızı, aşağıdaki soruları cevaplayarakbelirleyiniz.
Aşağıda verilen sorularda doğru olduğunu düşündüğünüz bir seçeneği işaretleyiniz.
1. Aşağıdakilerin hangisinde bileşik sömellerde pilye kırma açısı doğru olarakverilmiştir?
A)55 dereceB) 60 derece
C) 33 dereceD) 45 derece
2. Aşağıdakilerin hangisinde bağ kiriş boyutu doğru verilmiştir?A) 25/50cmB) 20/45cmC) 40/40 cmD) 30/50 cm
3. Aşağıdakilerden hangisi bileşik sömellerde kullanılan etriye çapıdır?A) 8 mm
B) 10 mmC) 12mmD) 16 mm
4. Aşağıdakilerin hangisinde duvar altı sömel boyutları doğru olarak verilmiştir?A) 55/50 cmB) 25/25cmC) 40/45 cmD) 60/130 cm
5. Bileşik temellerde pilyeler kolonlara yakın bölgelerde hangi mesafede sıkıştırılır?A) L/5B) L/4C) L/8D) L/7
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyiniz.
Eksik olduğunuz konulara dönerek tekrarlayınız. Tüm soruları doğru cevapladıysanızmodül değerlendirmeye geçiniz.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 99/104
94
PERFORMANS DEĞERLENDİRME
Aşağıda hazırlanan değerlendirme ölçeğine göre yaptığınız uygulamayıdeğerlendiriniz. Gerçekleşme düzeyine göre evet - hayır seçeneklerinden uygun olanıkutucuğa işaretleyiniz.
DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ
Modül adı Genel İnşaat Teknolojisi Öğrencinin
AmaçBilgisayarla bileşik temel planı kesit ve
detaylarını çizebileceksiniz.Adı soyadı
KonuBilgisayarla Temel Planı Çizimi -1
Sınıf ı /NuGÖZLENECEK DAVRANIŞLAR Evet Hayır
1Uygulamaya başlamadan önce bilgisayarprogramını yapılacak çizime göre ayarladınız mı?
2 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?
3 Bileşik temel tanımı ve elemanlarını öğrendiniz mi?
4 Aksları çizdiniz mi?
5 Bileşik temelleri ve betonarme duvarları çizdiniz mi?
6 Bileşik temel donatı detaylarını çizdiniz mi?
7 Ölçülendirmeleri yaptınız mı?
8 Temel plan ve kesit bilgilerini yazdınız mı?9 Antedi çizdiniz mi?Toplam Evet - Hayır sayısı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonucunda eksik olduğunu tespit ettiğiniz konuları, faaliyetedönerek tekrar ediniz.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 100/104
95
MODÜL DEĞERLENDİRMEAşağıdaki performans testi ile modülle kazandığınız yeterliliği ölçebilirsiniz.Gerçekleşme düzeyine göre evet – hayır seçeneklerinden uygun olanı kutucuğa işaretleyiniz.
PERFORMANS TESTİ
Modül adı Genel İnşaat Teknolojisi Öğrencinin
Amaç
Bilgisayarla yığma temel planı kesit vedetaylarını çizebileceksiniz.
Bilgisayarla tekil (münferit)temel planıkesit ve detaylarını çizebileceksiniz.
Bilgisayarla sürekli (mütemadi) temelplanı kesit ve detaylarınıçizebileceksiniz.
Bilgisayarla bileşik temel planı kesit vedetaylarını çizebileceksiniz.
Adı soyadı
Konu Bilgisayarla Temel Planı Çizimi -1 Sınıf /Nu.Başlangıç saatiBitiş saatiZamanHarcanan süre
GÖZLENECEK DAVRANIŞLAR Evet Hayır
1 Uygun programı çalıştırdınız mı?2 Limits ayarlarını yaptınız mı?3 Katman ayarlarını yaptınız mı?
4Temeller ile ilgili standart ve yönetmelikleriaraştırdınız mı?
5 Yığma temel tanımı ve elemanlarını öğrendiniz mi?6 Temel duvarlarını çizdiniz mi?
7Temel kazı alanın, temel hatılını, iç duvar üzerindetemel kesitini çizdiniz mi?
8Balkon ve teras olan kısımlarda temel kesitini çizdinizmi?
9 Ölçülendirme yaptınız mı?10 Temel planı ve kesit bilgilerini yazdınız mı?11 Tekil plan akslarını çizdiniz mi?12 Kolon ve bağ kirişlerini çizdiniz mi?13 Tekil temel kesitlerini çizdiniz mi?14 Tekil temel donatı detaylarını çizdiniz mi?15 Tekil temel ölçülerini yaptınız mı?16 Tekil temel planı yazı ve antedini yaptınız mı?
17 Sürekli plan akslarını çizdiniz mi?
MODÜL DEĞERLENDİRME
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 101/104
96
18 Kolonları ve devam eden kirişleri çizdiniz mi?
19 Sürekli temel kesitlerini çizdiniz mi?20 Sürekli temel donatı detaylarını çizdiniz mi?21 Sürekli temel ölçülerini yaptınız mı?22 Sürekli temel planı yazılarının antedini yaptınız mı?23 Birleşik temel aks ve kolonlarını çizdiniz mi?24 Birleşik temel hasır donatılarını çizdiniz mi?25 Birleşik temel kesitlerini çizdiniz mi?26 Birleşik temel donatılarını çizdiniz mi?27 Birleşik temel ölçülerini yaptınız mı?28 Birleşik temel planı yazıları ve antedini yaptınız mı?
29 Çizimlerinizi verilen sürede yaptınız mı?Toplam Evet - Hayır sayısı
DEĞERLENDİRME
Performans testi değerlendirmesi sonucunda eksik olduğunuz konuları yeniden tekrarederek eksik bilgilerinizi tamamlayınız. Kendinizi yeterli görüyorsanız bir sonraki modülegeçmek için öğretmeninize başvurunuz.
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 102/104
97
UYGULAMA FAALİYETİ
Kolon ölçüleri 60/30 olan aşağıdaki plan taslağının, tekil, sürekli ve birleşik temelplanlarını çiziniz.
Aşağıda zemin kat planı verilmiş binanın birleşik temel planını kurallara uygun olarakçiziniz.
Verilenler;Temel duvar genişliği=50 cm Sömel genişliği=100/100 Döşeme üst kotu=0.00
Su basman yüksekliği=85 cm Temel derinliği=80cm Sömel yüksekliği=50 cmÖlçek=1/50 Bağ kirişler=50*30 Aks ölçüler planda verilmiştir.
905400200300
7 3 0
7 3 0
2 0 0
2 0 0
1 0 0
1 5 0
8 0
2 0 0
2 0 0
1 0 0
1 5 0
8 0
900400200300
UYGULAMA FAALİYETİ
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 103/104
98
CEVAP ANAHTARLARIÖĞRENMEFAALİYETİ-1’İNCEVAPANAHTARI
1 B2 B3 A4 A5 A
ÖĞRENMEFAALİYETİ-2‘NİNCEVAPANAHTARI1 A2 A3 D4 B5 A
ÖĞRENMEFAALİYETİ–3’ÜNCEVAPANAHTARI1 B
2 B3 A4 B5 B
ÖĞRENMEFAALİYETİ-4‘ÜNCEVAPANAHTARI
1 B2 D
3 A4 A5 A
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız ve doğru cevap sayınızı belirleyerekkendinizi değerlendiriniz.
Eksik olduğunuz konulara dönerek tekrarlayınız. Tüm soruları doğru yanıtladıysanız
diğer modüle geçebilirsiniz.
CEVAP ANAHTARLARI
8/2/2019 581 Msp 026
http://slidepdf.com/reader/full/581-msp-026 104/104
KAYNAKÇA OYMAEL Sabit, Yapı Bilgisi, Cilt 1, MEB Yayınları, İstanbul,2003.
Yapı Ressamlığı IX. ve X. Sınıf İş ve İşlem Yaprakları, Devletkitapları İstanbul-2005.
GÜNGÖR Yüksel, Bilgisayarla Çizime Hazırlık Modülü, MEB, MEGEP,Milli Eğitim Basımevi, Ankara, 2008.
KAYNAKÇA
Recommended