บทที่ 4 ผลการวิจัย - Chiang Mai...

บทท 4 ผลการวจย

จากการศกษาภาพรวมของโรงคดบรรจไปแลวนน ขนตอนตอไปเปนการดาเนนการวเคราะหตนทนโลจสตกสโดยใชแนวทางตนทนฐานกจกรรม โดยมการรวบรวมขอมลดงน

4.1 การศกษาและวเคราะหกระบวนการปจจบนของโรงคดบรรจ การศกษาและวเคราะหกระบวนการทางานปจจบนของโรงคดบรรจศนยหนองหอย พบวากระบวนการผลตประกอบดวยขนตอนตาง ๆ ซงมกจกรรมดงน คอ กจกรรมการสงเสรมการผลต กจกรรมการตรวจรบวตถดบ กจกรรมการวเคราะหสาร กจกรรมการเตรยมวตถดบ กจกรรมการตดแตง กจกรรมการแพคถง และกจกรรมการจดสง โดยกระบวนการทางานตาง ๆ เรมตนจาก 1. กจกรรมการสงเสรมการผลต

กจกรรมนเปนกจกรรมทอานวยความสะดวกของการทางานในขนตอนตาง ๆ 2. กจกรรมการตรวจรบวตถดบ กจกรรมนเปนการชงน าหนกผกวตถดบทเกษตรกรนาสงโรงคดบรรจ ณ บรเวณจดตรวจรบวตถดบโดยมาในรปของลงสดา ดงแสดงตามรป 4.1 และรป 4.2

รป 4.1 เกษตรกรนาผกสงโรงคดบรรจ

51

รป 4.2 พนกงานชงผกทเกษตรกรนาสงโรงคดบรรจ 3. กจกรรมการวเคราะหสาร กจกรรมนเปนขนตอนตอจากตรวจรบวตถดบ โดยการสมผกวตถดบทเกษตรกรนาสงโรงคดบรรจ เพอตรวจสอบปรมาณสารเคมตกคางตามมาตรฐานของโรงคดบรรจ แสดงดงรป 4.3

รป 4.3 หองตรวจวเคราะหหาปรมาณสารเคมตกคาง 4. กจกรรมการเตรยมวตถดบ หลงจากตรวจรบวตถดบจากเกษตรแลวทเปนลงสดาแลว พนกงานทเกยวของในกจกรรมนจะยายวตถดบจากลงสดาสลงสสมซงใชในโรงคดบรรจเนองจากมความสะอาดโดยทาการลางทา

52

ความสะอาด (รป 4.4) สวนลงสดาจะคนใหแกเกษตรกรเพอนากลบไปใสผลผลตสงเขาโรงคดบรรจใหมในครงตอไป

รป 4.4 พนกงานทาการทาความสะอาดผก 5. กจกรรมตดแตง พนกงานในกจกรรมตดแตงจะทาความสะอาดผก เดดใบทไมดออก เพอใหไดตามมาตรฐานทกาหนดไว ดงแสดงตามรป 4.5 เมอตดแตงเสรจเรยบรอยแลวจะเขาสกจกรรมตอไป

รป 4.5 พนกงานทาการตดแตงผก

53

6. กจกรรมแพคถง กจกรรมนหากตารางการผลตการประจาวนมคาสงซอวาตองการผลผลตแบบแพค กจะทาการบรรจผลผลตทผานการตดแตงบรรจถง ดงแสดงตามรป 4.6 หากไมมกขามขนตอนนไป

รป 4.6 พนกงานนาผกทผานการตดแตงแพคถง 7. กจกรรมจดสง เมอผานกจกรรมแพคถงแลว จะเคลอนยายผลตภณฑเขาสหองเยนเพอรอรถเยนขนสง (รป 4.7 และรป 4.8) ซงจะสงผลตภณฑไปยงศนยพฒนาโครงการหลวงแมเหยะ เนองจากศนยพฒนาโครงการหลวงแมเหยะเปนศนยเดยวในการกระจายสนคา

รป 4.7 นาผกเขาหองเยนเตรยมจดสง

54

รป 4.8 รถหองเยนเตรยมจดสงสศนยแมเหยะ

หลงจากทไดศกษาและวเคราะหกระบวนการปจจบนแลวจงไดใชแผนภาพโดยรวมซงเปนเครองมอทแสดงขนตอนการดาเนนงานโดยแสดงใหอยในรปของแผนภาพ ทาใหงายตอความเขาใจกจกรรม การดาเนนงานตาง ๆ อยางเปนระบบ ผวจยไดทาการสงเกตการณการทางานตงแตขนตอนแรกจนถงขนตอนสดทาย โดยมรายละเอยดดงแสดงในรป 4.9 เรมจากลกคาแจงความตองการผกไปยงฝายขายของมลนธโครงการหลวง จากนนฝายขายจะตดตอกบฝายสงเสรมการเกษตรของพนทโครงการหนองหอย และสงเสรมการผลตของโรงคดบรรจวามลกคาตองการผกชนดใด ปรมาณเทาไร จากนนฝายสงเสรมการเกษตรจะไปตรวจดไรของสมาชกเกษตรกรวาของไรเกษตรกรใดสามารถเกบเกยวเขาโรงคดบรรจไดบาง เมอไดไรของเกษตรกรทจะทาการสงผกเขาโรงคดบรรจแลว เกษตรกรจะแจงใหฝายสงเสรมการผลตวาจะนาผกเขามาสงยงโรงคดบรรจ

ในสวนของโรงคดบรรจสามารถอธบายเพมเตมดวยแผนภาพ IDEF0 ซงเปนการแสดงการไหลและเชอมโยงของขอมลและวตถดบภายในองคกร ดงรป 4.10 เมอมผกจากเกษตรกรเขามายงโรงคดบรรจจะมพนกงานตรวจรบทาหนาทตรวจรบผก และชงน าหนกลงผกจากเกษตรกรทนามาสงเขาโรงคดบรรจ ซงจะมการสมผกทเกษตรกรนาเขามาสงไปวเคราะหหาปรมาณสารตกคาง จากนนเขนลงผกโดยใชรถลากสงใหพนกงานเตรยมวตถดบเพอลางทาความสะอาดผก เมอทาความสะอาดเสรจแลวกสงตอใหพนกงานตดแตงทาการคดขนาด เดดใบทมตาหนออก หากคาสงซอจากลกคาตองการผกแบบแพคถงจงนาผกทผานการตดแตงทาบรรจถงของโครงการหลวง หากคาสงซอของลกคาไมตองการผกแบบแพคถงกขามขนตอนนไป จากนนใชรถเขน เขนลงผกทผานการตด

55

แตงนาไปชงน าหนกกอนเขาสหองเยนเพอรอรถหองเยนขนสงไปยงศนยแมเหยะ เนองจากศนยแมเหยะเปนศนยเดยวททาหนาทในการกระจายสนคาใหกบลกคา

รป 4.9 แผนภาพโดยรวมของขนตอนการทางาน

รป 4.10 แผนภาพ IDEF0 แสดงกระบวนการดาเนนงานในปจจบน

56

4.2 การศกษาภาพรวมของกจกรรม เมอศกษาแผนผงกระบวนการผลต และเกบขอมลเกยวกบจานวนผลตภณฑทเขาโรงคดบรรจ พบวาโรงคดบรรจมปรมาณผลตภณฑเฉลยสามเดอนคอเดอนมกราคม ถงเดอนมนาคม 2553 โดยแยกเปนผกทตองการศกษา 4 ชนด ไดแก ผกกาดหอมหอ ผกกาดหางหงส กะหลาปล และผกกาดขาวปล เนองจากผกทง 4 ชนดเปนผลตภณฑหลกของโรงคดบรรจศนยพฒนาโครงการหลวงหนองหอย ซงแบงออกเปนสองกรณคอกรณผกแพคถง และกรณผกไมแพคถง โดยเปนปรมาณงานแบงตามผกททาการศกษาในกจกรรมตาง ๆ ดงตาราง 4.1 และตาราง 4.2 ทงนจากตาราง 4.1 จะเหนวาปรมาณงานตอเดอน (ทเกดจากการเฉลย 3 เดอน) ของกจกรรมการแพคถงกบกจกรรมการจดสงไมเทากน เนองจากปรมาณงานของกจกรรมแพคถงมหนวยเปนกโลกรม แตกจกรรมการจดสงมหนวยเปนถง แตกตางจากตาราง 4.2 ทปรมาณงานของกจกรรมตดแตงกบกจกรรมจดสงมปรมาณงานทเทากน เนองจากไมมขนตอนการนาผกทผานการตดแตงไปบรรจถง

57

ตาราง 4.1 ปรมาณงานของผกททาการศกษา (กรณผกแพคถง)

กจกรรม ปรมาณงานของผกททาการศกษา (ตอเดอน)

รวม ผกกาดหอมหอ ผกกาดหางหงส กะหลาปล ผกกาดขาวปล อน ๆ

การตรวจรบ (กโลกรม) 35,398.67 768.5 10,554.50 602.74 814.37 47,536.03 การเตรยมวตถดบ (กโลกรม) 28,680.10 46.78 9,413.65 457.14 838.98 39,436.65 การวเคราะหสาร (ตวอยาง) 304.47 36.72 99.45 53.55 385.56 879.75 การตดแตง (กโลกรม) 10,190.50 581.17 5,194.67 644.17 91.37 15,347.50 การแพคถง (กโลกรม) 8,171.50 294.33 2,774.83 526.88 756.08 13,351.03 การจดสง (กโลกรม) 8,171.50 294.33 2,774.83 526.88 756.08 13,351.03 การจดสง (ถง) 18,362.00 876.00 7,970.00 645.00 848.00 28,701.00

การสงเสรมการผลต (กโลกรม) 1,577.44 411.33 1,714.43 502.18 309.42 4,012.63

58

ตาราง 4.2 ปรมาณงานของผกททาการศกษา (กรณผกไมแพคถง)

กจกรรม ปรมาณงานของผกททาการศกษา (ตอเดอน)

รวม ผกกาดหอมหอ ผกกาดหางหงส กะหลาปล ผกกาดขาวปล อน ๆ

การตรวจรบ (กโลกรม) 24,496.17 3,494.33 16,501.17 3,540.17 4,283.80 52,315.63 การเตรยมวตถดบ (กโลกรม) 15,016.26 1,600.67 12,074.89 1,351.93 10,161.31 40,205.06 การวเคราะหสาร (ตวอยาง) 149.94 24.48 128.52 38.25 246.33 587.52 การตดแตง (กโลกรม) 13,048.33 1,549.27 10,699.00 1,071.83 7,988.23 34,316.66 การแพคถง (กโลกรม) 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 การจดสง (กโลกรม) 13,048.33 1,549.27 10,699.00 1,071.83 7,988.23 34,316.66 การสงเสรมการผลต (กโลกรม) 1,868.24 1,893.67 1,477.93 957.17 423.88 6,620.88

59

4.3 การเกบขอมลดานคาใชจายตาง ๆ ทเกยวของ 4.3.1 คาใชจายดานบคลากร พนกงานทมหนาทเกยวของในโรงคดบรรจแบงเปนพนกงานประจาและพนกงานชวคราว โดยพนกงานชวคราวทางานในแผนกตรวจรบ แผนกเตรยม แผนกควบคมคณภาพ แผนกตดแตง แผนกบรรจ และแผนกจดสง สวนพนกงานประจาทางานในแผนกธรการผลต ซงขอมลคาตอบแทนพนกงานแสดงดงตาราง 4.3 และตาราง 4.4 คาใชจายทงหมดเปนคาตอบแทนพนกงานแตละแผนกรวมกนตามจานวนพนกงาน ตาราง 4.3 คาใชจายดานบคลากร กรณผกแพคถง

ท แผนก คาใชจายรวม

(บาทตอเดอน) 1 ตรวจรบ 16,320.00 2 เตรยม 12,240.00 3 ควบคมคณภาพ 4,080.00 4 ตดแตง 39,600.00 5 บรรจ 63,360.00 6 จดสง 8,160.00

รวม (1 – 6) 143,760.00 7 ธรการผลต 32,000.00

รวม (1 – 7) 175,760.00

60

ตาราง 4.4 คาใชจายดานบคลากร กรณผกไมแพคถง

ท แผนก คาใชจายรวม

(บาทตอเดอน) 1 ตรวจรบ 16,320.00 2 เตรยม 12,240.00 3 ควบคมคณภาพ 4,080.00 4 ตดแตง 53,730.00 5 บรรจ 0.00 6 จดสง 8,160.00

รวม (1 – 6) 94,530.00 7 ธรการผลต 32,000.00

รวม (1 – 7) 126,530.00 4.3.2 คาใชจายดานพนท คาใชจายดานพนทประกอบไปดวย คากอสรางโรงคดบรรจ คาน าประปา คาไฟฟา และคาซอมบารง ดงตาราง 4.5 ตาราง 4.5 คาใชจายดานพนท

รายการ คาใชจาย (บาทตอเดอน) คาเสอมราคาโรงงาน 150,000.00 คาน าประปา 10,431.33 คาไฟฟา 40,885.00 คาบารงซอมแซม 20,000.00

รวม 221,316.33

61

4.3.3 คาใชจายดานเครองมอและอปกรณ การคานวณคาใชจายเครองมอและอปกรณไดคดตามปรมาณทใช ดงตาราง 4.6 ตาราง 4.6 คาใชจายดานเครองมอและอปกรณ

รายการ จานวน (เครอง)

ราคาตอเครอง (บาท)

ระยะเวลา (ป)

คาใชจาย (บาทตอเดอน)

รถเขน 2 8,200.00 6 227.78 รถลาก 2 12,000.00 6 333.33 4.3.4 คาใชจายดานวสดใชงานและวสดสนเปลอง คาใชจายดานวสดใชงานและวสดสนเปลอง เปนคาใชจายเกยวกบสารเคมทใชในการวเคราะหหาสารตกคางของผกจากเกษตรกรทนามาสงใหโรงคดบรรจภายในชวงเวลา 3 เดอนตงแตเดอนมกราคม ถงเดอนมนาคม ดงตาราง 4.7 ตาราง 4.7 คาใชจายดานวสดใชงานและวสดสนเปลอง (สารเคม)

เดอน คาใชจาย

(บาทตอเดอน) มกราคม 7,880.00 กมภาพนธ 7,680.00 มนาคม 7,400.00

รวม 22,960.00 คาใชจายดานวสดใชงานและวสดสนเปลองเฉลยเทากบ 7,653.33 บาทตอเดอน 4.3.5 คาใชจายดานบรรจภณฑ จากขอมลดานการผลตของโรงคดบรรจฯ มการใชบรรจภณฑในกจกรรมการแพคถง โดยมคาใชจายดานบรรจภณฑดงน ราคาถงพลาสตก 237.48 บาทตอกโลกรม ปรมาณการใช 372 กโลกรมตอเดอน คาใชจายรวม 88,342.56 บาทตอเดอน

62

4.3.6 คาใชจายดานการขนสง การขนสงผลตผลเปนการขนสงจากโรงคดบรรจศนยหนองหอยไปยงศนยแมเหยะซงเปนศนยกระจายสนคา โดยอาศยขอมลจากบญชรายรบรายจายเปนเวลา 3 เดอนตงแตเดอนมกราคม ถงเดอนมนาคม ดงแสดงในตาราง 4.8 ตาราง 4.8 คาใชจายดานการขนสง

เดอน คาใชจาย

(บาทตอเดอน) มกราคม 40,800.00 กมภาพนธ 30,400.00 มนาคม 29,200.00

รวม 100,400.00 คาใชจายดานการขนสงเฉลยเทากบ 34,466.67 บาทตอเดอน 4.4 การระบทรพยากรทใช และเกณฑการกระจายตนทน เมอระบกจกรรมทเกยวของกบการผลตแลว ไดมการกาหนดเกณฑการกระจายตนทนตามสภาพความเปนจรง และจาแนกตามทรพยากรทใชดงแสดงในตาราง 4.9 ตาราง 4.9 เกณฑการกระจายตนทนฐานกจกรรม

ทรพยากร เกณฑการกระจายตนทน หนวยนบ

พนกงานประจา เวลาทปฏบตงาน นาท พนกงานชวคราว เวลาทปฏบตงาน นาท

พนท พนททใชปฏบตงาน ตารางเมตร

รถเขน ระยะทางการเคลอนท เมตร

รถลาก ระยะทางการเคลอนท เมตร

บรรจภณฑ ปรมาณทใช กโลกรม

รถหองเยน จานวนรอบการใช ครง

สารเคม ปรมาณทใช จานวนตวอยางทสม

63

4.5 จบเวลาการผลต ในการเกบขอมลเวลาการทางานของพนกงานจากแบบฟอรมทออกแบบขนประกอบดวยรายละเอยดตามตวอยางในภาคผนวก ก และอาศยการบนทกรายงานการปฏบตงานประจาวน เกบขอมลเดอนละ 20 วน เปนเวลา 3 เดอน นามาหาคาเฉลยเปนเวลาทใชในการปฏบตงาน ซงเวลาเฉลยทไดจะนามาใชในการปนสวนตนทน ดงแสดงในตาราง 4.10 และตาราง 4.11 ซงจะเหนวาเฉพาะกจกรรมสงเสรมการผลตเทานนทมการใชพนกงานประจาในการทางาน สวนกจกรรมอน ๆ เปนพนกงานชวคราว ทงนการใชเวลาเฉลยจากการจบเวลาการทากจกรรมจะชวยชดเชยความแตกตางของเวลาทใชในการทากจกรรมซงอาจมากนอยตางกนในการทากจกรรมแตละครง และการใชพนทของแตละกจกรรมมาจากการวดพนทการใชงานจรงของกจกรรมนน ๆ ตาราง 4.10 เวลาเฉลยในการปฏบตงาน และการใชพนทในแตละกจกรรม (กรณผกแพคถง)

กจกรรม

เวลาในการปฏบตงาน (นาท) การใชพนท

(ตารางเมตร) พนกงานประจา พนกงานชวคราว

จานวน (คน) เวลารวม (นาท) จานวน (คน) เวลารวม (นาท)

การตรวจรบ 0 0 4 1,440 70.60 การเตรยมวตถดบ 0 0 3 216 200.99 การวเคราะหสาร 0 0 1 192 21.25 การตดแตง 0 0 6 828 194.68

การแพคถง 0 0 11 3,960 219.91

การจดสง 0 0 2 624 170.80 สงเสรมการผลต 4 1,520 0 0 6.00

รวม 4 1,520 21 7,260 884.23

ตาราง 4.11 เวลาเฉลยในการปฏบตงาน และการใชพนทในแตละกจกรรม (กรณผกไมแพคถง)

กจกรรม

เวลาในการปฏบตงาน (นาท) การใชพนท

(ตารางเมตร) พนกงานประจา พนกงานชวคราว

จานวน (คน) เวลารวม (นาท) จานวน (คน) เวลารวม (นาท)

การตรวจรบ 0 0 4 1,632 70.60 การเตรยมวตถดบ 0 0 3 1,116 200.99 การวเคราะหสาร 0 0 1 216 21.25 การตดแตง 0 0 9 3,834 194.68

การแพคถง 0 0 0 0 0.00

การจดสง 0 0 2 696 170.80 สงเสรมการผลต 4 1,520 0 0 6.00

รวม 4 1,520 16 7,494 664.32

64

4.6 การคานวณตนทนฐานกจกรรม การคานวณตนทนฐานกจกรรมไดถกแสดงไวในตารางท 4.12 และ 4.13 (กรณผกแพคถง และผกไมแพคถง ตามลาดบ) ซงเปนตนทนตอหนงเดอน โดยจะยกตวอยางการคานวณตนทนฐานกจกรรมเฉพาะของพนกงานชวคราว กรณแพคถง ดงน

เกณฑการกระจายตนทน (นาท) ไดมาจากเวลาในการปฏบตงานในแตละกจกรรมของพนกงานชวคราว (จากตาราง 4.10) มเวลารวมทงหมดเปน 7,260 นาท ซงคดเปน 100% โดยคดเปนจานวนเงน 143,760 บาท (จากตาราง 4.3) ทงนการคดสดสวนการกระจายตนทนของแตละทรพยากรสามารถคานวณจากสมการดงตอไปน

(4.1)

ตวอยางเชนกจกรรมการตรวจรบของพนกงานชวคราว

และตนทนฐานกจกรรมของพนกงานชวคราวในแตละกจกรรมคานวณไดจากสมการดงตอไปน

(4.2)

โดยในแตละกจกรรมอน ๆ ของทรพยากรตาง ๆ กใชวธการคานวณแบบเดยวกน ซงมตนทนฐานกจกรรม กรณผกแพคถง รวมทงหมด 527,099.44 บาทตอเดอน (ดตาราง 4.12) และตนทนฐานกจกรรม กรณผกไมแพคถง รวมทงหมด 389,524.94 บาทตอเดอน (ดตาราง 4.13)

65

ตาราง 4.12 การคานวณตนทนฐานกจกรรม (กรณผกแพคถง)

กจกรรม

พนกงานประจา พนกงานชวคราว พนท รถเขน รถลาก บรรจภณฑ รถหองเยน สารเคม

ตนทน

กจกรรม

(บาท

)

สดสว

นตนท

นฐานกจ

กรรม

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

การตรวจรบ 0.00 0.00 19.83 28,514.38 7.98 17,670.67 0.00 0.00 50.00 166.67 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 46,351.71 8.79

การเตรยมวตถดบ 0.00 0.00 2.98 4,277.16 22.73 50,306.33 50.00 113.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 54,697.38 10.38

การวเคราะหสาร 0.00 0.00 2.64 3,801.92 2.40 5,318.72 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 7,653.33 16,773.97 3.18

การตดแตง 0.00 0.00 11.40 16,395.77 22.02 48,726.99 50.00 113.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 65,236.64 12.38

การแพคถง 0.00 0.00 54.55 78,414.55 24.87 55,041.87 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 88,342.00 0.00 0.00 0.00 0.00 221,798.42 42.08

การจดสง 0.00 0.00 8.60 12,356.23 19.32 42,750.00 0.00 0.00 50.00 166.67 0.00 0.00 100.00 33,466.67 0.00 0.00 88,739.56 16.84

สงเสรมการผลต 100.00 32,000.00 0.00 0.00 0.68 1,501.76 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 33,501.76 6.36

รวม 100.00 32,000.00 100.00 143,760.00 100.00 221,316.33 100.00 227.78 100.00 333.33 100.00 88,342.00 100.00 33,466.67 100.00 7,653.33 527,099.44

66

ตาราง 4.13 แสดงการคานวณตนทนฐานกจกรรม (กรณผกไมแพคถง)

กจกรรม

พนกงานประจา พนกงานชวคราว พนท รถเขน รถลาก บรรจภณฑ รถหองเยน สารเคม

ตนทน

กจกรรม

(บาท

)

สดสว

นตนท

นฐานกจ

กรรม

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

สดสว

นการกระจายตน

ทน (%

)

จานว

นเงน

(บาท

)

การตรวจรบ 0.00 0.00 21.78 20,586.20 10.63 23,520.19 0.00 0.00 50.00 166.67 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 44,273.05 11.37

การเตรยมวตถดบ 0.00 0.00 14.89 14,077.33 30.25 66,959.25 50.00 113.89 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 81,150.47 20.83

การวเคราะหสาร 0.00 0.00 2.88 2,724.64 3.20 7,079.38 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 7,653.33 17,457.35 4.48

การตดแตง 0.00 0.00 51.16 48,362.43 29.31 64,857.09 50.00 111.39 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 113,330.91 29.09

การแพคถง 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

การจดสง 0.00 0.00 9.29 8,779.41 25.71 56,901.54 0.00 0.00 50.00 166.67 0.00 0.00 100 33,466.67 0.00 0.00 99,314.28 25.50

สงเสรมการผลต 100.00 32,000.00 0.00 0.00 0.90 1,998.88 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 33,998.88 8.73

รวม 100.00 32,000.00 100.00 94,530.00 100.00 221,316.33 100.00 25.28 100.00 333.33 0.00 0.00 100.00 33,466.67 100.00 7,653.33 389,524.94

67

4.7 การคานวณตนทนโลจสตกส

เพอหาตนทนโลจสตกส สามารถคานวณไดจากตนทนฐานกจกรรมตอหนวย ดงแสดงในตาราง 4.14 และตาราง 4.15 โดยตนทนฐานกจกรรมของแตละกจกรรมมาจากตาราง 4.12 สาหรบกรณแพคถง และตาราง 4.13 สาหรบกรณไมแพคถง สาหรบปรมาณงานททาในแตละกจกรรมจากตาราง 4.1 สาหรบกรณแพคถง และตาราง4.2 สาหรบกรณไมแพคถง โดยวธการคดตนทนฐานกจกรรมตอหนวยสามารถคานวณไดจากสมการดงตอไปน

(4.3)

ตวอยางเชนกจกรรมการตรวจรบ

จากตาราง 4.14 สาหรบกรณแพคถงพบวากจกรรมการวเคราะหสารมตนทนโลจสตกสมากทสด (19.07) รองลงมาคอกจกรรมการแพคถง กจกรรมสงเสรมการผลต และกจกรรมการตดแตง (16.61, 8.35 และ 4.25 ตามลาดบ) สาหรบกรณไมแพคถง (ตาราง 4.15) พบวามขอแตกตางกนเลกนอย โดยกจกรรมการวเคราะหสารมตนทนโลจสตกสมากทสดคอ 29.71 รองลงมาคอกจกรรมสงเสรมการผลต กจกรรมการตดแตง และกจกรรมการจดสง (5.14, 3.30 และ 2.89 ตามลาดบ) ตาราง 4.14 การคานวณตนทนโลจสตกสทงหมด (กรณผกแพคถง)

กจกรรม (1) (2) (1) / (2)

ตนทนฐานกจกรรม (บาท)

ปรมาณงานททา ตนทนฐานกจกรรม/หนวย

การตรวจรบ 46,351.71 47,536.03 0.98 การเตรยมวตถดบ 54,697.38 39,436.65 1.39 การวเคราะหสาร 16,773.97 879.75 19.07 การตดแตง 65,236.64 15,347.50 4.25 การแพคถง 221,798.42 13,351.03 16.61 การจดสง 88,739.56 28,701.00 3.09 สงเสรมการผลต 33,501.76 4,012.63 8.35

รวม 527,099.44

68

ตาราง 4.15 การคานวณตนทนโลจสตกสทงหมด (กรณผกไมแพคถง)

กจกรรม (1) (2) (1) / (2)

ตนทนฐานกจกรรม (บาท)

ปรมาณงานททา ตนทนฐานกจกรรม/หนวย

การตรวจรบ 44,273.05 52,315.63 0.85 การเตรยมวตถดบ 81,150.47 40,205.06 2.02 การวเคราะหสาร 17,457.35 587.52 29.71 การตดแตง 113,330.91 34,316.66 3.30 การแพคถง 0.00 0.00 0.00 การจดสง 99,314.28 34,316.66 2.89 สงเสรมการผลต 33,998.88 6,620.88 5.14

รวม 389,524.94

โดยตาราง 4.16 และตาราง 4.17 เปนการคานวณตนทนทางโลจสตกสแยกชนดผกทงกรณแพคถง และกรณไมแพคถง โดยนาตนทนตอหนวยของแตละกจกรรม (จากตาราง 4.14 และตาราง 4.15) คณกบปรมาณงานแตละกจกรรมของผกชนดนน ๆ (จากตาราง 4.1 และตาราง 4.2) ซงจานวนสนคาจะเทากบปรมาณงานของกจกรรมการจดสง และตนทนรวมตอหนวยคานวณจากตนทนรวมของผกแตละชนด หารดวยจานวนสนคาของผกชนดนน ๆ ยกตวอยางเชน ผกกาดหอมหอ กรณแพคถง การคานวณตนทนฐานกจกรรมของแตละกจกรรมคานวณไดดงสมการ 4.4 ตนทนฐานกจกรรมของกจกรรมการตรวจรบ

(4.4)

จากนนคานวณตนทนรวมทงหมดของสงทตองการคดตนทนไดดงสมการ 4.5

ตนทนรวมทงหมดของสงทตองการคดตนทน = ผลรวมของตนทนแตละกจกรรม (4.5)

�

69

ตนทนรวมตอหนวยของผกกาดหอมหอคานวณไดจากสมการ 4.6 ตนทนรวมตอหนวยของสงทตองการคดตนทน

(4.6)

70

ตาราง 4.16 การคานวณตนทนโลจสตกสแยกชนดผก (กรณผกแพคถง)

กจกรรม

ตนทน

ตอ

หนวย

ผกกาดหอมหอ ผกกาดหางหงส กะหลาปล ผกกาดขาวปล ผกอน ๆ

ปรมาณงาน ตอเดอน

ตนทน ปรมาณงาน ตอเดอน

ตนทน ปรมาณงาน ตอเดอน

ตนทน ปรมาณงาน ตอเดอน

ตนทน ปรมาณงาน ตอเดอน

ตนทน

การตรวจรบ 0.98 35,398.67 34,516.74 768.50 749.35 10,554.50 10,291.54 602.74 587.72 814.37 794.08 การเตรยมวตถดบ 1.39 28,680.10 39,778.39 46.78 64.88 9,413.65 13,056.43 457.14 634.04 838.98 1,163.64 การวเคราะหสาร 19.07 304.47 5,805.25 36.72 700.13 99.45 1,896.19 53.55 1,021.02 285.56 7,357.37 การตดแตง 4.25 10,190.50 43,316.11 581.17 2,470.34 5,194.67 22,080.65 644.17 2,738.13 91.37 388.38 การแพคถง 16.61 8,171.50 135,751.76 294.33 4,889.65 2,774.83 46,097.78 526.88 8,752.97 756.08 12,560.63 การจดสง 6.65 8,171.50 54,313.67 294.33 1,956.31 2,774.83 18,443.31 526.88 3,501.98 756.08 5,025.40 สงเสรมการผลต 8.35 1,577.44 13,170.17 411.33 3,434.23 1,714.43 14,313.91 502.18 4,192.74 309.42 2,583.37

รวม 326.651.48 14,264.90 126,179.82 21,428.61 29,866.87 จานวนสนคา 18,362.00 ถง 876.00 ถง 7,970.00 ถง 645.00 ถง 847.00 ถง

ตนทนรวมตอหนวย 17.79 บาท/ถง 16.28 บาท/ถง 15.83 บาท/ถง 33.22 บาท/ถง 35.26 บาท/ถง

71

ตาราง 4.17 การคานวณตนทนโลจสตกสแยกชนดผก (กรณผกไมแพคถง)

กจกรรม

ตนทน

ตอ

หนวย

ผกกาดหอมหอ ผกกาดหางหงส กะหลาปล ผกกาดขาวปล ผกอน ๆ

ปรมาณงาน ตอเดอน

ตนทน ปรมาณงาน ตอเดอน

ตนทน ปรมาณงาน ตอเดอน

ตนทน ปรมาณงาน ตอเดอน

ตนทน ปรมาณงาน ตอเดอน

ตนทน

การตรวจรบ 0.85 24,496.17 20,730.33 3,494.33 2,957.14 16,501.17 13,964.41 3,540.17 2,995.93 4,283.80 3,625.24 การเตรยมวตถดบ 2.02 15,016.26 30,309.03 1,600.67 3,230.82 12,074.89 24,372.13 1,351.93 2,728.75 10,161.31 20,509.73 การวเคราะหสาร 29.71 149.94 4,455.26 24.48 727.39 128.52 3,818.80 38.25 1,136.55 246.33 7,319.36 การตดแตง 3.30 13,048.33 43,092.16 1,509.27 4,984.37 10,699.00 35,333.49 1,071.83 3,539.72 7,988.23 26,381.16 การแพคถง 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 การจดสง 2.89 13,048.33 37,762.58 1,509.27 4,367.91 10,699.00 30,963.49 1,071.83 3,101.93 7,988.23 23,118.37 สงเสรมการผลต 5.14 1,868.24 9,593.60 1,893.67 9,724.19 1,477.93 7,589.32 957.17 4,915.16 423.88 2,176.67

รวม 145,942.92 25,991.81 116,041.64 18,418.06 83,130.53 จานวนสนคา 13,048.33 กโลกรม 1,509.27 กโลกรม 10,699.00 กโลกรม 1,071.83 กโลกรม 7,988.23 กโลกรม

ตนทน 11.18 บาท/กก. 17.22 บาท/กก. 10.85 บาท/กก. 17.18 บาท/กก. 10.41 บาท/กก.

72

4.8 ผลของการคานวณตนทนโลจสตกส จากการคานวณตนทนโลจสตกส ผวจยไดประยกตใชเครองมอแผนผงพาเรโตเพอบงช

กจกรรมทมผลตอตนทนดานโลจสตกสทสงทสด โดยใชกฎของ 80:20 ของพาเรโตมาประยกตใชประกอบการตดสนใจ

รป 4.11 แผนผงพาเรโตตนทนฐานกจกรรม (กรณผกแพคถง) จากรป 4.11 เปนแผนผงพาเรโตตนทนฐานกจกรรม กรณผกแพคถง พบวากจกรรมทอยในชวงการตดสนใจตามกฎ 80:20 คอกจกรรมการวเคราะหสาร แตทงนจากการวเคราะหทมาของกจกรรมการวเคราะหสาร เปนงานทเกดจากการสมผกจากเกษตรกรทนามาสงเขาโรงคดบรรจ จงมปรมาณงานนอย อกทงมความเปนไปไดนอยทจะลดตนทนในกจกรรมน ผวจยจงไดพจารณากจกรรมทมตนทนสงรองลงมาคอกจกรรมการแพคถง สาหรบกจกรรมสงเสรมการผลตนนไมไดเกยวของกบกระบวนการผลตโดยตรง จงพจารณาตนทนในกจกรรมอนตอไป ดงนนจงวเคราะหหาแนวทางในการลดตนทนโดยมงเนนทกจกรรมการแพคถง กจกรรมการตดแตง กจกรรมการจดสง และกจกรรมการเตรยมวตถดบ ตามลาดบ

73

รป 4.12 แผนผงพาเรโตตนทนฐานกจกรรม (กรณผกไมแพคถง) จากรป 4.12 เปนแผนผงพาเรโตตนทนฐานกจกรรม กรณผกไมแพคถง พบวากจกรรมทอยในชวงการตดสนใจตามกฎ 80:20 คอกจกรรมการวเคราะหสาร เชนเดยวกบกรณผกแพคถง ผวจยจงพจารณากจกรรมทมตนทนสงรองลงมาคอ กจกรรมการตดแตง การจดสง การเตรยมวตถดบ และการตรวจรบ สาหรบกจกรรมการสงเสรมการผลตกเชนเดยวกบกรณแพคถง ซงเปนกจกรรมทไมไดเกยวของกบกระบวนการผลตโดยตรง ทาใหทางโรงคดบรรจฯ สนใจทจะลดตนทนในกจกรรมอนมากกวากจกรรมสงเสรมการผลต

74

รป 4.13 กราฟแทงแสดงตนทนรวมตอหนวย กรณแพคถง จากรป 4.13 เปนกราฟแทงแสดงตนทนรวมตอหนวยของผกแตละชนด กรณแพคถง พบวาผกอน ๆ มตนทนโลจสตกสสงทสด แตเนองจากผกอน ๆ เปนการรวมผกหลาย ๆ ชนดเขาดวยกนทาใหเกดตนทนสง จงพจารณาชนดผกทมตนทนโลจสตกสสงรองลงมาคอ ผกกาดขาวปล เนองจากลกษณะทางกายภาพของผกกาดขาวปลมขนาดทคอนขางใหญเมอเทยบกบผกชนดอน ทาใหบรรจไดประมาณ 2 หวตอถง อกทงในชวงเดอนมกราคมถงเดอนมนาคมทไดทาการศกษานนเปนฤดกาลเพาะปลกผกกาดขาวปลนอยดวย ชนดผกทมตนทนโลจสตกสรองลงมาคอ ผกกาดหอมหอ ผกกาดหางหงส และกะหลาปล ตามลาดบ ซงมตนทนรวมตอหนวยอยในปรมาณทใกลเคยงกน ฉะน นหากโรงคดบรรจตองการลดตนทนของผกแพคถงแบบแยกชนด ควรใหความสนใจผกกาดขาวปลเปนผกชนดแรก

75

รป 4.14 กราฟแทงแสดงตนทนรวมตอหนวย กรณไมแพคถง จากรป 4.14 เปนกราฟแทงแสดงตนทนรวมตอหนวยของผกแตละชนด กรณไมแพคถง พบวาผกกาดหางหงสมตนทนโลจสตกสสงทสด รองลงมาคอผกกาดขาวปล ฉะนนสาหรบกรณไมแพคถงหากทางโรงคดบรรจมความตองการลดตนทนควรใหความสนใจทผกกาดหางหงสเปนผกชนดแรก จากผลการคานวณตนทน และจากการศกษากระบวนการทางานของผกแตละชนด พบวาผกแตละชนดมลกษณะทางกายภาพทแตกตางกน มการเตรยมวตถดบ การตดแตงทแตกตางกน ซงปจจยเหลานทาใหตนทนทางโลจสตกสของผกแตละชนดยอมมความแตกตางกนออกไป ประกอบกบปรมาณงานทไมสมาเสมอของงานในแตละเดอน เนองจากเปนวตถดบทางการเกษตร ซงการเพาะปลกขนอยกบฤดกาล และสภาพดนฟาอากาศ ดงนนหากจะพจารณาแนวทางในการลดตนทนควรมองในภาพรวม เพอทแนวทางนนสามารถเออประโยชนตอผลตภณฑอน ๆ และภาพรวมของโรงคดบรรจฯ

76

4.9 การเปรยบเทยบตนทนระหวางวธตนทนบญชแบบเดมกบวธตนทนฐานกจกรรม ตาราง 4.18 เปนการเปรยบเทยบระบบตนทนแบบเดมกบระบบตนทนฐานกจกรรม จะเหนวาระบบตนทนบญชแบบเดมไมไดมการแบงคาใชจายของผกทแพคถงและผกทไมไดแพคถงออกจากกน สงผลใหตนทนทเกดขนไมสะทอนถงความเปนจรง แตระบบตนทนฐานกจกรรมทาใหผบรหารทราบถงพฤตกรรมของตนทนในแตละกจกรรม ตวอยางเชน คาแรง ทาใหรวากจกรรมใดเกดคาแรงเทาใด มความจาเปนหรอเหมาะสมทจะตองจายคาแรงนนมากนอยเพยงใด และทาใหสามารถวางแผนกาลงคนในการทางานกจกรรมนนใหมประสทธภาพมากขน ซงระบบตนทนฐานกจกรรมสามารถใหไดแตระบบตนทนบญชแบบเดมไมสามารถใหขอมลเหลานได ตาราง 4.18 การเปรยบเทยบระหวางตนทนบญชแบบเดมกบวธตนทนฐานกจกรรม

รายการ ตนทนแบบเดม

รายการ ตนทนฐานกจกรรม

กรณแพคถง กรณไมแพคถง วตถดบรบเขา 464,632.15 ตรวจรบวตถดบ 46,351.71 44,273.05 ค า จ า ง แ ร ง ง า นรายวน 238,290.00

เตรยมวตถดบ 54,697.38 81,150.47

คาบรรจภณฑและอนๆ 88,324.56

วเคราะหสาร 16,773.97 17,457.35

เงนเดอนเจาหนาท 32,000.00 ตดแตง 65,236.64 13,330.91 คาสารเคม 7,653.33 แพคถง 221,798.42 0.00 คาไฟฟา 40,885.67 จดสง 88,739.56 99,314.28 คานา 10,372.00 สงเสรมการผลต 33,501.76 33,998.88 คาขนสง 34,466.67 รวม 527,099.44 389,524.94 รวมทงหมด 916,624.38 รวมทงหมด 916,624.38

ทงนตาราง 4.19 เปนการเปรยบเทยบตนทนของผกแตละชนดระหวางตนทนบญชแบบเดมกบตนทนฐานกจกรรม (ตนทนฐานกจกรรมของผกแตละชนดกรณแพคถง และไมแพคถงมาจากตาราง 4.16 และ 4.17 ตามลาดบ สวนการคานวณตนทนบญชแบบเดมดภาคผนวก ข)จากการเปรยบเทยบพบวากรณผกแพคถงในระบบตนทนบญชแบบเดมนนผกทงสชนดมตนทนตากวาในระบบตนทนฐานกจกรรม โดยเฉพาะอยางยงผกกาดขาวปลในระบบตนทนบญชแบบเดมทมตนทน

77

ตามากทสด ซงหากพจารณาผกกาดขาวปลของกรณผกแพคถงนน ทางโครงการหลวงควรขายใหมากกวาหรอเทากบตนทนในระบบตนทนฐานกจกรรม

สวนกรณผกไมแพคถง พบวาผกกาดหอมหอในระบบตนทนบญชแบบเดมทมตนทนใกลเคยงกบตนทนในระบบตนทนฐานกจกรรม สวนผกอกสามชนดทเหลอมตนทนในระบบตนทนบญชแบบเดมตากวาในระบบตนทนฐานกจกรรม ฉะนนโดยความเปนจรงแลวในกรณผกไมแพคถงของผกกาดหางหงส กะหลาปล และผกกาดขาวปล ควรขายใหมากกวาหรอเทากบตนทนในระบบตนทนฐานกจกรรม เปนทนาสงเกตวาตนทนฐานกจกรรมมการแบงกระบวนการทางานออกเปนกจกรรมตาง ๆ แตกตางจากตนทนบญชแบบเดมทเกดจากการปนสวนคาใชจาย และตนทนโลจสตกสของผกแตละชนดคานวณโดยตนทนรวมท งหมดหารดวยจานวนสนคา จากการวเคราะหหาสาเหตพบวา ผกกาดขาวปลเปนผกผลผลตเปนอนดบสของศนยพฒนาโครงการหลวงหนองหอย (ดตาราง 3.1) และปรมาณผลผลตของผกกาดขาวปลในชวงทเกบขอมลมปรมาณนอยกวาผกชนดอน ทาใหตนทนของผกกาดขาวปลของทง 2 กรณทคานวณโดยตนทนฐานกจกรรมมตนทนสงกวาตนทนบญชแบบเดม ตาราง 4.19 เปรยบเทยบตนทนของผกแตละชนดระหวางตนทนบญชแบบเดมกบตนทนฐานกจกรรม

ชนดผก ตนทนบญชแบบเดม ตนทนฐานกจกรรม

แพคถง (บาท/ถง)

ไมแพคถง (บาท/กก.)

แพคถง (บาท/ถง)

ไมแพคถง (บาท/กก.)

ผกกาดหอมหอ 15.59 11.14 17.92 11.18 ผกกาดหางหงส 16.99 12.14 16.28 17.22 กะหลาปล 10.39 7.42 15.83 10.85 ผกกาดขาวปล 8.67 6.19 33.22 17.18

จะเหนไดวาระบบตนทนฐานกจกรรมนนมการคานวณทละเอยดมากกวาระบบตนทน

บญชแบบเดม ทาใหโรงคดบรรจฯ ทราบถงตนทนในการผลตแตละกจกรรม และทราบวาในกจกรรมใดทมตนทนเกดขนมากทสด เพอสามารถเปนขอมลใหแกผบรหารใชในการบรหารและควบคมตนทนตอไป