กฎกระทรวงก าหนดมาตรฐาน ในการ...

นางสาวอมาพร ครองสกลสขนกวชาการแรงงานช านาญการ

กลมงานมาตรฐานความปลอดภยในการท างานกองความปลอดภยแรงงาน

กฎกระทรวงก าหนดมาตรฐานในการบรหาร จดการ และด าเนนการ

ดานความปลอดภย อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างานเกยวกบความรอน แสงสวาง และเสยง

พ.ศ. ๒๕๕๙

ความเปนมาของกฎหมายความปลอดภย

อาชวอนามย และสภาพแวดลอมในการท างาน

• ค ำสงคณะปฏวตท ๑๐๓ ประกำศกระทรวงมหำดไทย

• พระรำชบญญตคมครองแรงงำน พ.ศ. ๒๕๔๑

• พระรำชบญญตควำมปลอดภย อำชวอนำมย และสภำพแวดลอมในกำรท ำงำน พ.ศ. ๒๕๕๔

ฐานอ านาจและค านยาม

อณหภมเวตบลบโกลบ (Wet Bulb Globe Temperature – WBGT)

WBGT = 0.7 NWB + 0.2 GT + 0.1 DB

WBGT = 0.7 NWB + 0.3 GT

ระดบความรอน อณหภม WBGT ในบรเวณทลกจางท างานตรวจวดโดยคาเฉลยในชวงเวลาสองชวโมงทมอณหภม WBGT สงสดของการท างานปกต

สภาวะการท างาน สภาวะแวดลอมซงปรากฏอยในบรเวณทท างานของลกจาง ซงรวมถงสภาพตางๆ ในบรเวณทท างาน เครองจกร อาคาร สถานท การระบายอากาศ ความรอน แสงสวาง เสยง ตลอดจนสภาพและลกษณะการท างานของลกจางดวย

ฐานอ านาจและค านยาม (ตอ)งานเบา

ลกษณะงานทใชแรง นอยหรอใชก าลงงานทท าใหเกดการเผาผลาญอาหารในรางกายไมเกน ๒๐๐ Kcal/hr เชน งานเขยนหนงสอ งานพมพดด งานบนทกขอมล งานเยบจกร งานนงตรวจสอบผลตภณฑ งานประกอบชนงานขนาดเลก งานบงคบเครองจกรดวยเทา การยนคมงาน

งานปานกลางลกษณะงานทใชแรงปานกลางหรอใชก าลงงานทท าใหเกดการเผาผลาญอาหารในรางกาย

เกน ๒๐๐ Kcal/hr ถง ๓๕๐ Kcal/hr เชน งานยก ลาก ดน หรอเคลอนยายสงของดวยแรงปานกลาง งานตอกตะป งานตะไบ งานขบรถบรรทก งานขบรถแทรกเตอร

งานหนกลกษณะงานทใชแรงมากหรอใชก าลงงานทท าใหเกดการเผาผลาญอาหารในรางกาย

เกน ๓๕๐Kcal/hr เชน งานทใชพลวตกหรอเครองมอลกษณะคลายกน งานขด งานเลอยไม งานเจาะไมเนอแขง งานทบโดยใชคอนขนาดใหญ งานยก หรเคลอนยายของหนกขนทสงหรอทลาดชน

หมวด ๑ ความรอน สวนใหญก าหนดคงเดม ตามกฎกระทรวงฯ ความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. ๒๕๔๙ ขอ ๒ ใ หนายจ างควบคมระ ดบและ รกษาระ ดบความรอนภายในสถานประกอบกจการทมลกจางท างานอยมใหเกนมาตรฐาน ดงตอไปน

(๑) งานเบา มาตรฐานระดบความรอนไมเกนคาเฉลย WBGT ๓๔ C(๒) งานปานกลาง มาตรฐานระดบความรอนไมเกนคาเฉลย WBGT ๓๒ C(๓) งานหนก มาตรฐานระดบความรอนไมเกนคาเฉลย WBGT ๓๐ C

หมวด ๑ ความรอน สวนใหญก าหนดคงเดม ตามกฎกระทรวงฯ ความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. ๒๕๔๙ ปรบขอความในขอ ๓

ในกรณทสถานประกอบกจการมแหลงความรอนทอาจเปนอนตราย ใหนายจางตดปายหรอประกาศเตอนอนตรายในบรเวณดงกลาว โดยใหลกจางสามารถมองเหนไดชดเจน

ในกรณทบรเวณการท างานตามวรรคหนงมระดบความรอนเกนมาตรฐาน ใหนายจางด าเนนการปรบปรงหรอแกไขสภาวะการท างานทางดานวศวกรรม และจดใหมการปดประกาศและเอกสารหรอหลกฐานในการด าเนนการปรบปรงหรอแกไข เพอใหพนกงานตรวจความปลอดภยตรวจสอบได

ในกรณทไมสามารถด าเนนการตามวรรคสองได ใ หจดใหม มาตรการควบคมหรอลดภาระงาน และตองจดใหลกจางสวมใสอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลตามหมวด ๔ ตลอดเวลาทท างาน

หมวด ๒ แสงสวาง ขอ ๔ นายจางตองจดใหสถานประกอบกจการมความเขมของแสงสวางไมต ากวามาตรฐานทอธบดประกาศก าหนด (1)

ขอ ๕ การปองกนอนตรายจากแสงตรงหรอแสงสะทอน ก าหนดคงเดม ตามกฎกระทรวงฯ ความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. ๒๕๔๙

ปรบขอความในขอ ๖ กรณทลกจางตองท างานในทมด ทบ และคบแคบ นายจางตองจดใหมอปกรณสองสวางทเหมาะสมแกสภาพและลกษณะงาน โดยอาจเปนชนดทตดอยในพนทท างานหรอตดทตวบคคลได หากไมสามารถจดหาหรอด าเนนการได ตองจดใหลกจางสวมใสอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลตามหมวด ๔ ตลอดเวลาทท างาน

เปนคลนกลทเกดจากการสนสะเทอนของวตถ เมอวตถเกดการสนสะเทอน จะท าใหเกดการอดตว และขยายตวของคลนเสยง และถกสงผานตวกลางทเปนสสารอยในสถานะ กาซ ของเหลว ของแขง (คลนเสยงจะไมผานสญญากาศ) ไปยงหท าใหไดยนเสยงเกดขน

มนษยสามารถรบรความถเสยงไดตงแต ๒๐ Hz – ๒๐ kHz ความสามารถในการรบรในยานของความถนนกจะแตกตางไปซงในผหญงและชายหนมสามารถไดยนทความถสงสดท ๒๐,๐๐๐ Hz หรอเรยกยอๆ วา ๒๐ kHz สวนในวยกลางคนและผสงอายจะไดยนลดลงไปในยานความถสงสด อาจไดสงสดท ๑๔ kHz

ประเภทของเสยง

แบงตามลกษณะการเกดเสยงได ๓ ลกษณะ

๑. เสยงดงแบบตอเนอง (continuous Noise) เปนเสยงดงทเกดขนอยางตอเนอง จ าแนกออกเปน ๒ ลกษณะ คอ เสยงดงตอเนองแบบคงท (steady-state Noise) และเสยงดงตอเนองทไมคงท (Non steady state Noise)

๑.๑ เสยงดงตอเนองแบบคงท (Steady-state Noise) เปนลกษณะเสยงดงตอเนองทมระดบเสยง เปลยนแปลง ไมเกน ๓ เดซเบล เชน เสยงจากเครองทอผา เครองปนดาย เสยงพดลม เปนตน

๑.๒ เสยงดงตอเนองทไมคงท (Non-steady state Noise) เปนลกษณะเสยงดงตอเนองทม ระดบเสยงเปลยนแปลงเกนกวา ๑๐ เดชเบล เชน เสยงจากเลอยวงเดอน เครองเจยร เปนตน

ประเภทของเสยง (ตอ)

๒. เสยงดงเปนชวงๆ (lntermittent Noise) เปนเสยงทดงไมตอเนอง มความเงยบหรอเบากวาเปนระยะๆ สลบไปมา เชน เสยงเครองปม/อดลม เสยงจราจร เสยงเครองบนทบนผานไปมา เปนตน

๓. เสยงดงกระทบ หรอกระแทก (lmpact or lmpulse Noise) เปนเสยงทเกดขนและสนสดอยางรวดเรว ในเวลานอยกวา ๑ วนาท มการเปลยนแปลงของเสยงมากกวา ๔๐ เดชเบล เชน เสยงการตอกเสาเขม การปมชนงาน การทบเคาะอยางแรง เปนตน

หมวด ๓ เสยง

ปรบขอความในขอ ๗ ก าหนด ระดบเสยงสงสด (peak sound pressure level) ของเสยงกระทบกระแทก (impact or impulse noise) ต ากวา ๑๔๐ dB และการรบสมผสเสยงดงคงทตอเนอง (Continuous steady noise) ต ากวา ๑๑๕ dB

ขอ ๘ นายจางตองควบคมระดบเสยงทลกจางไดรบเฉลยตลอดระยะเวลาการท างานในแตละวน (TWA) มใหเกนมาตรฐานทอธบดก าหนด (2)

หมวด ๓ เสยง (ตอ)

ขอ ๙ กรณทระดบเสยงเกนมาตรฐานใหปรบปรงแกไขทางดานวศวกรรม(ตนก าเนด ทางผาน บรหารจดการ) จดใหมการปดประกาศและเอกสารหรอหลกฐานในการด าเนนการปรบปรง เพอใหพนกงานตรวจความปลอดภยตรวจสอบได

กรณทไมสามารถด าเนนการตามขางตนได ตองจดใหลกจางสวมใสอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล เพอลดระดบเสยงทสมผสในหเมอสวมใสอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลแลว

การค านวณระดบระดบเสยงทสมผสในหเมอสวมใสอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลใหเปนไปตามทอธบดประกาศก าหนด (3)

หมวด ๓ เสยง (ตอ)

ขอ ๑๐ บรเวณทมระดบเสยงเกนมาตรฐานทก าหนด นายจางตองจดใหมเค รอ งหมายเ ตอนให ใช อปกรณ คมครองความปลอดภ ย สวนบ คคล ก าหนดคงเดม ตามกฎกระทรวงฯ ความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. ๒๕๔๙

ขอ ๑๑ สภาวะการท างานทลกจางไดรบเสยงเฉลยตลอดระยะเวลาการท างานแปดชวโมงตงแต ๘๕ dBA จดใหมมาตรการอนรกษการไดยนในสถานประกอบกจการตามหลกเกณฑและวธการทอธบดประกาศก าหนด (4)ก าหนดคงเดม ตามกฎกระทรวงฯ ความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. ๒๕๔๙

หมวด ๔ อปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคล

ขอ ๑๒ จดใหมและดแลลกจางใหใชอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลตามความเหมาะสมกบลกษณงาน . . . (ก าหนดในลกษณะเดยวกบกฎกระทรวงฯ ความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. ๒๕๔๙ )

ขอ ๑๓ ใหนายจางบ ารงรกษาอปกรณคมครองความปลอดภยสวนบคคลใหอยในสภาพใชงานไดอยางปลอดภย และจดใหลกจางไดรบการฝกอบรมเกยวกบวธใชงานและบ ารงรกษา และเกบหลกฐานการฝกอบรมไวใหพนกงานตรวจความปลอดภยตรวจสอบได

หมวด ๕ การตรวจวดและวเคราะหสภาวะการท างาน และการรายงานผล

ขอ ๑๔ จดใหมการตรวจวดและวเคราะหสภาวะการท างานเกยวกบระดบ ความรอน แสงสวาง หรอเสยง ภายในสถานประกอบกจการ

หลกเกณฑ วธการตรวจวด และวเคราะหฯ รวมทงระยะเวลาและประเภทกจการทตองด าเนนการใหเปนไปตามทอธบดประกาศก าหนด (5)

กรณทนายจางไมสามารถด าเนนการเองได ใหผ ทขนทะเบยนตามมาตรา ๙ หรอนตบคคลทไดรบอนญาตตามมาตรา ๑๑ เปนผใหบรการในการตรวจวดแลวแตกรณ เปนผด าเนนการแทน

เกบผลการตรวจวดและวเคราะหฯ ไว ณ สถานประกอบกจการเพอใหพนกงานตรวจความปลอดภยตรวจสอบได

หมวด ๕ การตรวจวดและวเคราะหสภาวะการท างาน และการรายงานผล (ตอ)

ขอ ๑๕ ใหนายจางจดท ารายงานผลการตรวจวดและวเคราะหสภาวะการท างานตามแบบทอธบดประกาศก าหนด (6) พรอมทงสงรายงานผลดงกลาวตออธบดหรอผซงอธบดมอบหมายภายในสามสบวนนบแตวนทเสรจสนการตรวจวด และเกบรายงานผลการตรวจวดและวเคราะหไว ณ สถานประกอบกจการ เพอใหพนกงานตรวจความปลอดภยตรวจสอบได

หมวด ๖ การตรวจสขภาพ

ขอ ๑๖ จดใหมการตรวจสขภาพลกจางทท างานในสภาวะการท างานทอาจไดรบอนตรายจากความรอน แสงสวาง หรอเสยง และรายงานผล รวมทงด าเนนการท เกยวของกบการตรวจสขภาพของลกจาง ตามพระราชบญญตความปลอดภยฯ พ.ศ. ๒๕๕๔

บทเฉพาะกาล

ขอ ๑๗ ใหผ ซ งข นท ะเบ ยน เป นผ ร บ รอ ง รา ย ง าน การต รวจ ว ดฯ ก บกรม ฯ ตามกฎกระทรวงฯ ความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. ๒๕๔๙ มสทธด าเนนการตรวจวดและวเคราะหสภาวะการท างานฯ ตามขอ ๑๔ ตอไปจนกวาการขนทะเบยนจะสนอาย (๒๙ ต.ค. ๒๕๖๐)

กรณทไมมผซงขนทะเบยนตามวรรคหนง และยงไมมการออกกฎกระทรวงก าหนดรายละเอยดของบคคลทจะขอขนทะเบยนหรอนตบคคลทจะขอรบอนญาตตามมาตรา ๙ หรอมาตรา ๑๑ แหงพระราชบญญตความปลอดภยฯ พ .ศ. ๒๕๕๔ เพอเปนผใหบรการในการตรวจวดและวเคราะหสภาวะการท างานเกยวกบระดบความรอน แสงสวาง หรอเสยงในสถานประกอบกจการ แลวแตกรณ ใหผซงส าเรจการศกษาไมต ากวาระดบปรญญาตรสาขาอาชวอนามย หรอเทยบเทา ทเคยขนทะเบยนตามกฎกระทรวงฯ ความรอน แสงสวาง หรอเสยง พ.ศ. ๒๕๔๙ หรอใหผซงส าเรจไมต ากวาระดบปรญญาตร สาขาอาชวอนามยหรอเทยบเทา และมประสบการณเปนผรบรองรายงานการตรวจวดและวเคราะหฯ ไมนอยกวา ๓ ป สามารถด าเนนการตรวจวดแทนผท าการตรวจวดตามกฎกระทรวงนไปพลางกอนได

บทเฉพาะกาล (ตอ)

ขอ ๑๘ กรณทนายจางท าการตรวจวดและวเคราะหสภาวะการท างานเกยวกบระดบความรอน แสงสวางหรอเสยงภายในสถานประกอบกจการ ตามกฎกระทรวงฯ ความรอน แสงสวาง และเสยง พ .ศ. ๒๕๔๙ กอนทกฎกระทรวงนจะมผลใชบงคบ และมระยะเวลายงไมครบหนงปนบแตวนทท าการตรวจวด ใหถอวานายจางไดด าเนนการตรวจวดตามกฎกระทรวงนแลว จนกวาจะครบระยะเวลาหนงป

THANK YOU FOR YOUR

ATTENTION.

E-mail : umaporn.k@labour.mail.go.th

กองความปลอดภยแรงงานเลขท ๑๘ ถนนบรมราชชนน แขวงฉมพล เขตตลงชน กรงเทพฯ

โทรศพท ๐ ๒๔๔๘ ๘๓๓๘ โทรสาร ๐ ๒๔๔๘ ๙๑๖๒