การกำกับการแสดง (ย่อบท 1-5)¸าร... ·...

การกำกบการแสดง (Directing)

การกำกบการแสดงคอ?

•การถายทอดเรองราวจากบทละคร •ใหมาม “ชวต” บนเวท

•เพอสอสาร “แกนเรอง” ทละครตองการนำเสนอ

ผกำกบการแสดง คอ?

• คอบคคลททำหนาทรบผดชอบสงสดในการควบคมการผลตละคร

• ผเชอมโยงแนวคดเกยวกบการนำเสนอละครทงเรอง กบศลปนฝายตางๆ (ฉาก แสง เสอผา)

ใหเปนไปตามทตนเองไดตความไว

ผกำกบการแสดง เปน?

•เปนศลปนผตความ (interpretative artist)

•เปนศลปนผสรางสรรค (creative artist)

คณสมบตของผกำกบการแสดง•มความเปนศลปน (artist)

•มความเปนคร (teacher)

•มความเปนผบรหาร (executive)•-- > Producer

● Visual Arts ● Literature

● --> Arts Director

● --> Dramaturg

● --> Acting Coach

● --> Choreographer

หนาทของผกำกบการแสดง•ตความหมายบทละคร  •คดเลอกนกแสดง  •เลอกผออกแบบ    และผรวมงานฝายตางๆ  •ใหคำแนะนำและรบฟงความเหนโดยปรกษาหารอกบผออกแบบทกฝาย    เพอตกลงกนใหเรยบรอยถงรปแบบและแนวการเสนอละคร    ตลอดจนการตความหมายของเรองกอนลงมอซอมละคร  

• [สดใส พนธมโกมล (2531: 20)]

หนาทของผกำกบการแสดง•กำหนดแผนงานการฝกซอมทกขนตอน  •ดำเนนการฝกซอม  •ควบคมทมงานการจดแสดงละคร  •เปนผตดสนใจในปญหาทกอยางทเกยวของกบสายงานฝายศลปะ  

•รบผดชอบในผลรวมของละคร    และในงานสายศลปะทกสาขา  

• [สดใส พนธมโกมล (2531: 20)]

ขนตอนในการ จดแสดงละคร

การเตรยมงานของฝายอำนวยการแสดง

•รวบรวมทน หาทปรกษาผทรงคณวฒดานการผลตละคร

•วางแนวทางและเปาหมายในการผลต

•กำหนดงบประมาณคราวๆ

การเตรยมงานของฝายอำนวยการแสดง

•คดเลอกบทละครทเหมาะสมกบสภาพสงคมปจจบน และผชม

•เลอกผกำกบการแสดงทมความสนใจและถนดในแนวเรองทผอำนวยการแสดงตองการ

•หาทมงานทมความสามารถ และเหมาะสม

การเตรยมงานของผกำกบการแสดง

1. วเคราะหและตความบทละคร •โครงเรอง •ตวละคร •แกนเรอง •แนวการนำเสนอ (การออกแบบ ฉาก แสง และเสยง)

1. โครงเรอง (Plot)

ใคร ตองการ อะไร

มปญหา / อปสรรคอะไร

แกไขยงไง ผลลพธเปนอยางไร

ตวละคร

สรปไดเปน...แกนเรอง

กบใคร / อะไร

เปดเรอง / ปพน

ขดแยง/ ผกปม

ยงยาก

วกฤต

แกปม

คลคลาย

สรปโครงสรางของโครงเรอง (Plot Structure)

•ตวเอก (Protagonist)

• คกรณ (Antagonist)

● ตวละครแบบกลม (well rounded character)

● ตวละครแบบแบน (flat character)

● ตวละครแบบตายตว (Static Character)

● ตวละครแบบมพฒนาการ

(Dynamic Character )

3. ตวละคร (Theme)

ฝกวเคราะหตวละคร (character analysis)

- คดส / สตวทสอดคลองกบตวละคร

- มองหาคนจรงๆ เปน references

- หา key word ทบงบอกถงความเปนตวละคร 10 คำ

- วเคราะหความเปนตวละคร (characterization) - ลกษณะทางกายภาพ (Physical Appearance)

- ลกษณะทางจตวทยา (Psychological Feature)

- ภมหลง (Background)

คอ แนวความคดทเปนแกนกลางของเรอง

เปนขอคดทสรปไดมาจากการกระทำในเรองนน (เหมอนนทานอสปสอนใหรวา)

(ตองเปนประโยค)

3. ความคด (Theme)

4. แนวการนำเสนอ (style / design)

•ฉาก (scene design)

•แสง (lighting design)

•เสยง / เพลง (sound / music)

การเตรยมงานของผกำกบการแสดง

2. การทำงานรวมกบบคลากรฝายตางๆ

• ผกำกบวางระบบและแผนการทำงานทงหมด •คดเลอกบคลากรฝายตางๆ •รวบรวม research เกยวกบบทละคร พรอมทง concept และการตความไวเปนชดเอกสาร

• จดคดเลอกนกแสดง (Casting)

การเตรยมงานของผกำกบการแสดง

2. การทำงานรวมกบบคลากรฝายตางๆ

• จดประชมทมงาน (Production Meeting) แจกแผนการทำงาน • ทกฝายแยกยายไปปฏบตงาน (working)

การเตรยมงานของผกำกบการแสดง

2. การทำงานรวมกบบคลากรฝายตางๆ

• ผออกแบบฝายตางๆ อานบทละครอยางละเอยด และ research เพมเตม กำหนดสไตลและฟอรมสำหรบการแสดงซงไดรบขอมลมาจากการพดคยปรกษากบผกำกบการแสดง

• ผออกแบบฝายตางๆเชคจำนวนฉาก จำนวนตวละคร และรายละเอยดตางๆ ทจะตองนำไปใชในงานของแตละฝาย รวบรวมขอมลแลวทำตารางบนทกไวอยางชดเจน

•นำเสนองานในการประชมครงตอไป / พฒนางานใหสมบรณ

การจดหาพนทการแสดง

•เลอกโรงละครทเหมาะสมกบสไตลการแสดงทกำหนดไว

•ลกษะทางกายภาพ ระบบ และเทคนคของโรงละครทเอออำนวยตอการแสดง

•Acoustic ของโรงละครและการฝกเสยงของนกแสดง

การประชาสมพนธ

•กำหนดใหฝายประชาสมพนธสงขาวไปตามสอมวลชนตางๆ

•จดทำโปสเตอรทตองระบ วน เวลา สถานท นกแสดงหลก ผกำกบการแสดง ราคาบตร สถานทจองและจำหนายบตร และหรอเบอรโทรศพททตดตอได

•จดฉากประกอบและถายภาพการซอมการแสดงบางสวนเพอสรางความนาสนใจยงขนได

การสรปผลการดำเนนงานระยะแรก(Production Meeting)

•ทกๆฝายรวบรวมขอมล ปญหาตางๆทเกดขนโดยเฉพาะทางดานฉาก เทคนคแสง เสยง และเครองแตงกาย

•ทกๆฝายนำขอมลเหลานเขาทประชมเพอรวมกนรบทราบและเสนอทางแกไขปญหา

•ผกำกบการแสดงเปนผชขาดขนสดทายหากหาขอยตไมได

ขนตอนการซอมละคร•Reading rehearsals •Blocking rehearsals •Business rehearsals •Memory rehearsals •Characterization and motivation rehearsals •Running rehearsals •Polishing rehearsals •Technical rehearsals •Dress rehearsals

Reading rehearsals

• คอ การอานบทพรอมกนของนกแสดง

• นกแสดงนงลอมวงกนพรอม มบทละครอยในมอ อานออกเสยงบทสนทนาตามบทของนกแสดงแตละคน

• ผกำกบการดและการออกเสยงและการตความบท ใหทกคนเขาใจบทมากขนตามทผกำกบการแสดงตองการ

• ผกำกบการแสดงอาจตงคำถามตางๆเพอเสรมความเขาใจแกนเรองและการตความในตวบทละครใหมากขน

Blocking rehearsals• คอ การซอมทตองใชพนททมขนาดเทากบเวทจรง

• ใชเทปผาทำเครองหมายบอกขอบเขตของฉาก ทตงของฉาก และอปกรณประกอบฉากตามจดตางๆ รวมประตหรอชองทางเขาออกของนกแสดงดวย

• ผกำกบการแสดงจะเปนคนกำหนดทศทางการเคลอนท ของนกแสดง

• บนทกตำแหนงตางๆลงบนสมด

• ควรจดจำไดหมดกอนการแสดงจรงอยางนอย 2 สปดาห

Blocking คอ การจดการการเคลอนไหวทางกายภาพของนกแสดงบนเวท จากจดหนงไปยงอกจดหนง

● ใหมองเหน

● ความสวยงาม

● สอดคลองกบเหตผลของตวละคร

Blocking ประกอบดวย

•ระดบ (level) ใชระดบทแตกตางกน จะชวยใหภาพการแสดงนาด และยงจะชวยสอสาร “ความหมาย” เชงอปมาอปมยได

•    ทศทาง (direction) สามารถบงบอกความหมาย หรอสรางความรสกไปยงผชมได เชน ทา full front จะทรงพลงมากกวาการปดตวไปทางใดทางหนง

•การใชพนท (space) ดภาพรวมของการใชพนทบนเวทของนกแสดงใหเหมาะสม และมความหมาย ไมควรใหแชอยทใดทหนงเปนเวลานานจนเกนไป หลกเลยงการใชพนทบนเวททซำๆ อยเกอบตลอดทงเรอง

• มทน    รตนน  (2546)

การเรยกพนทบนเวท

ตำแหนงของรางกายและทศทางการหนตวของนกแสดง  

full frontone quarter

profile

ตำแหนงของรางกายและทศทางการหนตวของนกแสดง  

full back

three quarter

การสรางภาพทสำคญ (Visual Emphasis)

•Single emphasis คอการทำใหผชมเหนตวละครเพยงคนเดยวในเวลาเดยว

•Shared emphasis การเนนความสำคญ 2 ตำแหนง สลบกนไปมา คลายกบการดเทนนส

•Secondary emphasis การเนนความสำคญกบตวละครทไมใชผแสดงบทบาทหลกในฉาก แตเปนผมสวนรวมในสถานการณ และปฏกรยาของเขามความสำคญตอเรอง (ใหคนดเหลอบไปมองตวละครตวนนเพยงครงคราว)

• มทน    รตนน  (2546)

การสรางภาพทสำคญ (Visual Emphasis)

•Multiple emphasis คอการเนนความสำคญทหลายๆ จดพรอมๆ กน มกใชกบฉากทมกลมคนเปนจำนวนมาก (ไมควรทำบอย เพราะคนจะสบสนวาควรจะดทอะไร)

•Offstage emphasis คอการเนนทสงทอยนอกเวท เชน เสยงฝเทาคนเดน เสยงปดประต

• มทน    รตนน  (2546)

การสรางจดสนใจ (Focus)

•สรางจดสนใจโดยตรง (direct focus) มจดสนใจโดยตรงจดเดยว ตวละครทกตวในฉากจะมงไปทจดนน (แตอาจดไมเปนธรรมชาต)

•สรางจดสนใจโดยออม (delayed focus หรอ indirect focus) คอ แบงการดงดดสายตาผชมเปน 2 ขนตอน คอ ถา A เปนตวทเปนจดสนใจ ให B, C หนไปมอง A สวน D หนไปมอง E ซงมอง A อยอกทอดหนง สายตาของผชมจะมองไปท D และมองตาม D ไปท E แลวจงวกมาหา A เปนการไปสจดสนใจชาไปขนหนง ทำใหองคประกอบของภาพดนมนวลและเปนธรรมชาตมากขน

• มทน    รตนน  (2546)

Business rehearsals

• คอ การซอมรายละเอยดกจธระของตวละคร เพอใหเกดความนาสนใจและชวยในการจดจำของนกแสดง

• ผกำกบการแสดงจะวางแผน business ไวลวงหนาแลว

• หรอใหนกแสดงคดเองโดยตองออกมาจากแรงบนดาลใจและบคลกลกษณะนสยของตวละคร

• จากนนเรมมการใชอปกรณประกอบการแสดง (props)

บทบาทหนาทของกจธระ (Business)

1. เกยวกบการดำเนนเรองโดยตรง    ผแตงบทไดกำหนดไวในบท  2. เสรมตวละคร    สรางสรรคโดยผกำกบการแสดงหรอนกแสดง      

เพอเสรมบคลกภาพหรอเนนใหเหนพฤตกรรม  หรออปนส  3. เนนอารมณ    ความรสกหรอบรรยากาศ  เชน    ใชมดข,  ทบโตะ,  

เลนดนตร  4. เพอประกอบฉาก    ในชวงคนฉาก    ทำใหบรรยายกาศเตมและ

ตอเนอง    เชน    ดมเหลา    จดดอกไม  ทำความสะอาดบาน  5. เพอจดประสงคทางเทคนค    ทประวงเวลา    รอคว  หรอเพอ

เปลยนองคประกอบของภาพ  • มทน    รตนน  (2546)

ขอควรรของการทำกจธระ (Business)•  แรงจงใจ    ผแสดงจะตองทำกจธระเหลานอยางธรรมชาต  •  ตองเลอกสรรมาอยางด    ซงมาเสรมใหละครและตวละครดขน    ไมแยงความสนใจไปจากการแสดงสำคญในเรอง    มความกลมกลนกบบรรยากาศ  

•  ทำอยางแนบเนยน    กระชบ    ชดเจน  •  เนนกจธระใหดเดนและมนำหนก  ทำใหเพมความหมายใหกบบท      •  กระทำจะตองไมเรวเกนไป    แตมจงหวะพอดกบบทหรออารมณตอนนน      

•  จงหวะ    เวลา    และลลาของการทำกจธระ    เชน    พดแลวทำหรอทำแลวพดยำ    หรอพดไปทำไป    แตละอยางมความหมายตางกน  

• มทน    รตนน  (2546)

ขอควรรของการทำกจธระ (Business)•  ความสมดลของการทำกจธระใหทวถง    (ไมใชตวละครตวเดยวมกจธระ  มากมาย    อกตวหนงไมมเลย    หรอบางฉากมกจธระมาก    บางฉากไมมเลย)  

•  กจธระเปนตวเสรมไมใชตวนำเรอง    ไมควรบดบงความสำคญของการแสดง  

•เทคนคของการทำกจธระ    จะตองฝกซอมใหคลองแคลวและใหญชดเจนพอทจะเหนไดชดจากทกจด    เชน      I. การเปดปดประต    หนาตาง    ควรใชมอดานหลงเวท    (upstage)    และหนตว

เปดออก  II. การเลงปนจะยง    ควรใชมอดานหลงเวทถอปนทำใหตวเปดออก      III. การคกเขาใหเอาเขาดานหนาเวท    (downstage)    คกเขาลงไป    สวนเขาดาน

หลงเวทตงชนขน    เปนการเปดตว  • มทน    รตนน  (2546)

Memory rehearsals

• ทองจำเฉพาะตวบทอยางเดยว

• หาความหมายของแตละประโยคแลวจงทองจำ

• ทองจำโดยอาศย business หรอ blocking เขาชวย

• หรอเทคนคอนๆเฉพาะบคคล

คอ การซอมเพอทองจำบทและการดำเนนเรอง ทำไดหลายวธ เชน

Characterization and motivation rehearsals

• คอ การซอมเพอหาแรงจงใจ เหตผลของการกระทำของตวละคร

• ปรบแกสวนทยงขาดความหมายหรอจดมงหมายอย

• ใหนกแสดงสามารถแสดงไดอยางนาเชอถอ

คำศพททใชกบการตความ และการเขาถงตวละคร

•Objective ความตองการของตวละคร

•Motivation แรงจงใจหรอแรงผลกดนใหตวละครกระทำสงใดๆ

•Subtext ความหมายทซอนอยใตคำพดของตวละคร

•Beat การแบงจงหวะในการแสดงตามความตองการของตวละคร

Running rehearsals

• คอ การซอมทงเรองเรยงฉากตอฉาก โดยไมมการขดจงหวะ

• มการจบเวลาในการแสดงแตละฉาก

• มจดมงหมายเพอใหนกแสดงทราบเหตการณตางๆทเกดขนทงหมด

• ทสำคญคอทำใหทราบจงหวะในการแสดงทเหมาะสมตอแตละชวงของการแสดง

• เมอซอมจนจบเรองแลวผกำกบการแสดงจะใหคำแนะนำตามทไดจดขอบกพรองไว

Polishing rehearsals

• คอ การซอมในฉาก อปกรณการแสดง และสภาพแวดลอมจรง

• อาจจะมการทดลองสวมเสอผาทใชจรงดวยเพอใหเกดความเคยชน

• ผกำกบการแสดงจะทดสอบมมมองของผชมจากทนงตางๆในโรงละคร ดรายละเอยดปลกยอยตางๆในการแสดง

• แลวเกลาเพอใหเกดความมชวตและนาสนใจมากขน

Technical rehearsals

• คอ เปนการ ซอมควตางๆเฉพาะฝายเทคนค โดยไมจำเปนตองมนกแสดงรวมอยดวย

• ควการเปลยนฉาก / เสอผา

• ควไฟ / ปรบระดบความสวาง

• ควเสยง / ปรบระดบความดง

• เรยกอกอยางวา dry tech

Dress rehearsals

• คอ การซอมใหญ เหมอนจรงทกประการ

• ทกฝายจะตองมความพรอมและสมบรณเกอบรอยเปอรเซนต

• เมอสนสดการซอมใหญผกำกบการแสดงจะใหคำแนะนำเพมเตม

• มการจด production meeting เปนครงสดทายกอนทการแสดงจรงจะเรมขน

Finale / Curtain Call

สรปขนตอนการซอมละครขนตอนการซอมละคร

ซอมอานบท / ตความ

(reading) ซอมลงตำแหนงการเคลอนทของตวละคร (blocking)

ซอมลงรายละเอยดปลกยอยของการกระทำ (business)

ซอมจำบทใหแมนยำ (memory)

ซอมหาแรงจงใจและเหตผลของทกการกระทำ (Motivation)

ซอมขดเกลาแกไขสดทาย (Polishing)

ซอมเชอมทกฉาก (Run Through)

ซอมใหญ / ซอมเทคนค (Technical Run-Through)

ซอมเหมอนจรง (Dress rehearsals)

สรปขนตอนการซอมละครขนตอนการซอมละคร

การจดการแสดง

•อาจจะมการเปดการแสดงรอบ Press เฉพาะสอมวลชนและผทไดรบบตรเชญเทานน

•ควรอยกอนการแสดงจรงประมาณ 2-4 วน

• เพอเปดโอกาสใหมการวจารณและเกดการเผยแพรขาวสาร

• ทมงานไดมเวลาในการแกไขขอบกพรองใหดขนกอนวนแสดงจรง

การเปดการแสดง

• ผทมบทบาทสำคญทสดคอ ผกำกบเวท

• ผกำกบการแสดงจะนงดการแสดงทเบองหนาเพอมองหา ขอบกพรอง

จบการแสดง

•ทกคนจะตองชวยกนเกบของและรอฉากลงทงหมด (strike)

•เกบอปกรณทกอยางใหเขาท คนอปกรณทยมมาใหเรวทสด

•คำนวณรายรบรายจาย จดทำบญชสรป

•ประเมนผลงานทงหมด เปนแนวทางในการทำละครครงตอไป

•เลยงอำลาของทมงาน

คำถามทผกำกบจำเปนตองตอบ

•ละครเรองนสนกจากอะไร?  -­‐-­‐>  ทำใหสนกไดตามนน

การกำกบการแสดงทด•การแสดงจะมความสอดคลองและมความนาตนเตน  •แตถานกแสดงแสดงอยางไมสอดคลอง  หรอแสดงอยางไมมแรงจงใจ  นนกแสดงใหเหนถงการกำกบแสดงทแย  

•สรางสรรคภาพและการเคลอนไหวทเตมไปดวยพลง  •ใหจงหวะในการแสดง  แตมใชใหจงหวะทไรอารมณอยาง  หนยนต  

•ประสานองคประกอบทกสวนมารวมกน  

• เคนเนท เอม คาเมรอน และแพทท พ กลเลสป

• (อางถงใน สามมต สขบรรจง, 2544, หนา 7)

สมดคมอผกำกบการแสดง (Promptbook)

• คำนำและเหตผลในการเลอกบทละคร

• แนวการนำเสนอ

• แกนเรอง

• โครงเรอง

• ความขดแยง

• การวเคราะหตวละคร

• แนวการออกแบบเครองแตงกาย

• แนวการออกแบบการแตงหนา

• แนวการออกแบบแสง (ถาม)

• ดนตรและเสยงประกอบ (ถาม)

• เครองใชประกอบฉาก

• แนวการออกแบบฉาก

• แผนผงยอของพนทบนเวท

• บทพรอมการตความหมาย

• การกำหนดตำแหนงการเคลอนไหวของตวละครบนเวท

ความรเกยวกบการแสดง (Acting)

การแสดงคออะไร?

•คอ การแสดงออก (express ≠ perform)

•คอ การไมแสดง (not to act)

•คอ การสอสาร (communicate)

•คอ การสออารมณ ความรสก ความคด ความตองการ ลกษณะนสย

อปกรณของนกแสดง

•รางกาย (BODY)

•เสยง (VOICE)

•อารมณ (EMOTION)

•ความคด (THOUGHT)

outer

inner

ตองเตรยมความพรอมทง 2 สวน

อปกรณภายนอก (รางกาย)•การใชพนทบนเวท (stage areas)

•ตำแหนงของรางกายและทศทางการหนตว (Body Position)

•ทศทางการเคลอนไหว (movements) [level / direction/ space]

• จงหวะ (tempo) [slow / fast / pause]

•ลลา (rhythm) [gentle – aggressive / robot – natural / etc.]

• กรยาทาทาง (gestures)

•สหนา (facial expression)

• กจธระ (business)

Level / Direction / Space

ดขางบน L

Tempo / Rhythm

Gesture / Body Language

Facial Expression

Stage Business

ดขางบน L

อปกรณภายนอก (เสยง)•ฝกการหายใจและการเปลงเสยง (voice projection)

•ความกงวานของเสยง (resonance)

•ความถกตองชดเจน (diction-enunciation, pronunciation)

•นำเสยง (tone)

•ความดง (volume)

•จงหวะ ลลา และความหลากหลายในการพด (variation in speech)

อปกรณภายใน (อารมณ / ความคด)

•ความคด / จนตนาการ (imagination) สรางอารมณ

•ดงความทรงจำจากประสบการณทางอารมณ (emotion memory / memory recall)

•ใชสมาธ (concentration)

ทฤษฎทางการแสดงของ Stanislavski

คอนสแตนตน สตานสลาฟสก (1863 - 1938)

● Relaxation การผอนคลายความตงเครยดทงทางรางกาย และจตใจ กอนการแสดง

องคประกอบของการแสดง

● Concentration of Attention สมาธกบจดทตวละครสนใจบนเวท

องคประกอบของการแสดง

● Imagination การใชจนตนาการสรางสงตางๆ ใหเกดขนบนเวท ราวกบมจรง

องคประกอบของการแสดง

องคประกอบของการแสดง

•Magic if มนตสมมต เกดขนเมอนกแสดงเชอวาตนเปนตว ละครตวนนๆ

•Inner Truth ความจรงภายใน

•Belief ความเชอ

องคประกอบของการแสดง

•Emotional Memory ความทรงจำทางอารมณ คอความรสก โกรธ รก เสยใจ ดใจ ฯลฯ

องคประกอบของการแสดง

•Sensational memory ความทรงจำทางประสาทสมผสทง 5 ความรสกรอน หนาว ออน แขง ฯลฯ

•Communion การสอสารปฏสมพนธ คอการโตตอบ และรบสงกนจรงๆ บนเวท

•Give & Take การรบ – สง

•Here & Now การอยกบปจจบนขณะ

องคประกอบของการแสดง

องคประกอบของการแสดง

•Tempo & Rhythm จงหวะและลลาการแสดง คอความเรว ชา นำหนก ความเขม ออน ของการแสดง

ดขางบน L

•G i v e n C i r c u m s t a n c e สถานการณทกำหนดให คอ สถานการณของตวละคร นสยตวละคร สภาพลกษณะความเปนอยของตวละคร รวมถง ฉาก แสง เวท ฯลฯ

•Second Nature ธรรมชาตทสอง

องคประกอบของการแสดง

•Adaptation วธการ คอวธการทต ว ละ ค ร เ ล อ ก ป ฏ บ ต ต า มสถานการณตางๆ

องคประกอบของการแสดง

ประเภทของนกแสดง

ประเภทของ “นกแสดง”

•การแสดงแบบ Outside In (Technical Actor)

•การแสดงแบบ Inside Out (Emotional Actor)

•การแสดงแบบ Balance (Balanced Actor)

ประเภทของ “นกแสดง”

•การแสดงแบบ Outside In – การแสดงทเรมจากลกษณะภายนอก กรยา ทาทาง การแสดงออกทมองเหนและไดยนแลวจงเขาไปกระตนอารมณความรสกภายใน

stimulusAction (วงหน)

Feeling (ตวสน / ตกใจ)

Emotion(กลว)

ประเภทของ “นกแสดง”

•การแสดงแบบ Inside Out – การแสดงทเรมจากความรสกและลกษณะภายใน ไปสกรยา ทาทาง และรปลกษณภายนอก

ความตองการ แรงจงใจ การกระทำ

อารมณ

(ผลพลอยได)

ประเภทของ “นกแสดง”

•การแสดงแบบ Balance – การแสดงผแสดงมความชำนาญทางเทคนค และพฒนาความรสกทางอารมณไดอยางลกซงไปพรอมๆ กน

แสดงไดดเปนธรรมชาต

กรยาทาทางทแสดงออกเหมาะกบการแสดงบนเวท

การเรมตนทำความเขาใจบทของนกแสดง

1. อานบท รอบแรกเพอจบใจความและรบรสจากบทละคร

2. อานบท หลายรอบเพอนำไปสการวเคราะหบทและตวละคร

3. ตงคำถามเกยวกบตวละครและเนอหาของเรอง 4. จนตนาการมองเหนภาพรวม ๆ ของฉากท

แสดง สรางฉากในจนตนาการและคดวาใชอปกรณประกอบฉากใดบาง

การวเคราะหบทละคร

•อานบทหลาย ๆ รอบ เพอตอบคำถามตอไปน

- บทละครเปนแนวใด

- ตวละครอยโลกแบบใด ยคใด มวฒนธรรม ความ

เชอ เศรษฐกจและสภาวะแวดลอมเปนอยางใด

- แกนของเรอง (theme) คออะไร

- ความหมายแฝงคออะไร

แนวทางในการวเคราะหตวละคร (character analysis)

•ตวละครคอใคร 1. รปธรรม

อาย รปรางหนาตา การเดน ยน นง การแตงกาย

2. นามธรรม

อาชพ ลกษณะนสย ประวตสวนตว เชน พนฐานครอบครว ชวตวยเดก การศกษา สภาพสมรส รสนยม ลกษณะการพด นำเสยง มารยาท ฯลฯ

การวเคราะหตวละคร•หาความตองการสงสดของตวละคร (super objective)

•หาความตองการยอยของตวละคร (immediate objective)

•หาอปสรรคของตวละคร (obstacle)

•หากลยทธในการเอาชนะอปสรรค (tactics)

Through line of action

ปญหาในการแสดง

ปญหาในการแสดง

1. ปญหาดานกายภาพของนกแสดง

•เกรง หรอกลว (tense)

•รสกตวอยตลอดเวลา / สมาธผดท (self center)

•ผแสดงตดทาประจำของตวเอง •ใชรางกายนอยเกนไป (dead body)

•แสดงกรยาทซำซากนาเบอหนาย (Cliché)

ปญหาในการแสดง

2. ปญหาดานการตความบทละคร

•ตบทบาทของตวละครไมถกตอง (misinterpret)

•ไมทำความเขาใจตวละคร (ขาด characterization)

•กระทำอยางไรความหมาย (ขาด objective)

•ตความชวงของอารมณไมละเอยด (ไมต beat)

ปญหาในการแสดง3. ปญหาดานอารมณของนกแสดง

•แสดงออกมากเกนไป (over-acting)

•การแสดงออกนอยเกนไป / เลนไมถง (under-acting)

•ขาดความจรงใจในอารมณ (fake)

•เลนอารมณ / ฟมฟาย (overwhelming)

•แสดงอารมณเดยว (monotonous)

ปญหาในการแสดง4. ปญหากบคแสดง

•แสดงไมสด / รลวงหนา (anticipate)

•ขาดการรบ – สง (give and take)

•แสดงโดยไมระมดระวง

ปญหาในการแสดง5. ปญหาอนๆ

•ลกษณะตวละครทแสดงออกมาไมนาสนใจ (stereotype)

•แสดงแบบจงใจชนำผชม (comment acting / demonstrate)

•คดเลอกตวแสดงผด (miscast)

ตวอยาง แนวทางการแกปญหา

อาการเกรงหรอกลวเกดจากอะไร?

•ความเครยดทางจตใจ •ความเครยดทางรางกาย •ความไมพรอม ซอมไมพอ •สมาธผดท

วธแกอาการเกรง กลว

•ออกกำลงกาย warm up

•ทำสมาธ

•ซอมอยางสมำเสมอและสดความสามารถ

•ผอนคลาย และสมาธทตวละครทแสดง

ทำไมจงรสก เกๆ กงๆ เวลาแสดง?

•รสกตวอยตลอดเวลา (self – conscious) •กงวลวาตวเองจะทำดหรอไม

•ขำตวเอง / อายตวเอง •เอนดตวเอง

•สมาธผดท

ความเขาใจผดเกยวกบการแสดง

•คดวาการแสดงตองแตกตางจากชวตจรง •คดวาละครเปนเรอง “ไมจรง” ตอง “เสแสรงแกลงทำ(fake , pretend)”

•คดวาการแสดงตอง “ทำทา” และ “อธบายความ” จนทำใหเกดการแสดงแบบ “จงใจแสดงเพอใหคนดร” (demonstration / comment acting)

ขอคด•จงอยาแสดง แตจงแสดงออก

•การแสดงคอแสดงความตองการของตวละคร ไมใชแสดงอารมณ

•อยาพยายามสรางความประทบใจ

•ทกวนาททอยบนเวท ตองเปนเรองทเอาจรงเอาจงเสมอ

•จงรกในงานศลปะ แตอยาไปหลงกบภาพของตวเองในงานศลปะ

บรรณานกรม•การกำกบการแสดง 1 [ชตมา มณวฒนา]

•ศลปะของการแสดง (ละครสมยใหม) [สดใส พนธมโกมล]

•ศลปะการแสดงละคร: หลกเบองตนและการฝกซอม [มทน โมชดารา รตนน ]

•ความรเบองตนเกยวกบศลปะการกำกบการแสดงละครเวท[ศ.ดร. มทน รตนน ]

•The Stanislavski System [Sonia Moore ]

• เอกสารประกอบการสอนวชาการแสดง [กสมา เทพรกษ]

จบแลวดกวา