View
0
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Classification: only to be shown if not public
De casus voor een nieuwe
renteschok (S1)& de gevolgen voor het balansbeheer van Pensioenfondsen
Jitzes Noorman – Delegated CIO
CFA Society VBA Netherlands
16 oktober 2018
Classification: only to be shown if not public
Huidige S1 / VEV
2
Classification: only to be shown if not publicDynamiek in regelgeving - pensioenfondsen
3
Vaste
rekenrente 4%
Rekenrente
Renteschok
Markt
swaprente UFR 4,2% Variabele UFR
Geen schok,
wel buffers
vastrentende
waarden
????
VEV S1
relatieve
schokken
????Aanpassing VEV
S1, grotere
relatieve
schokken
Tot
20072007 2011
Jan
2015
Juli
2015????
Classification: only to be shown if not publicUitleg S1
4
VEV
• Het Vereist Eigen Vermogen voor pensioenfondsen wordt
bepaald aan de hand van 10 risicofactoren, met o.a.
renterisico (S1)
• Solvabiliteitstoets met 97,5% zekerheid op 1-jaars horizon
S1: scenario voor renterisico
• Balansperspectief
• Meest negatieve scenario van een rentestijging c.q.
rentedaling
• Relatieve renteschok o.b.v. rentefactoren per looptijd
• Voorbeeld:
– Indien de 20-jaars rente 4% is, geldt voor deze looptijd een
rentedaling van 0,96%-punt (= (0,76 -1)* 4%)
– En bij een rente van 1,5% geldt een daling van 0,36%-punt
Bron: BMO GAM, DNB
Rentefactor
Nominale rente
Looptijd Stijging Daling
1 (jaar) 2,05 0,49
2 1,79 0,56
3 1,65 0,61
4 1,55 0,64
5 1,49 0,67
6 1,44 0,70
7 1,40 0,71
8 1,37 0,73
9 1,35 0,74
10 1,34 0,75
11 1,33 0,75
12 1,33 0,75
13 1,33 0,75
14 1,33 0,75
15 1,33 0,75
16 1,32 0,76
17 1,32 0,76
18 1,32 0,76
19 1,32 0,76
20 1,32 0,76
21 1,32 0,76
22 1,32 0,76
23 1,32 0,76
24 1,32 0,76
25 1,32 0,76
> 25 1,32 0,76
Classification: only to be shown if not public
Casus voor een nieuwe S1
5
Classification: only to be shown if not publicDe voornaamste argumenten voor een aanpassing van S1
6
Kanttekeningen bij huidige S1 methodiek
• Niet in lijn met de economische realiteit (m.n. bij lage rentestanden)
• Bij negatieve rentes gaat het helemaal fout
• Niet stabiel
• Onduidelijkheid t.a.v. toegestane risicoprofiel
Classification: only to be shown if not publicMet welke ‘bril’ kijkt een pensioenfonds naar balansrisico?
7
Momenteel forse verschillen wat betreft renterisico
Bron: BMO Global Asset Management, Nederlands pensioenfonds
S1 = renterisico
S2 = aandelen- en vastgoedrisico
S3 = valutarisico
Vereist Eigen VermogenTracking Error versus verplichtingen
S4 = grondstoffenrisico
S5 = kredietrisico
S6 = verzekeringstechnischrisico
Classification: only to be shown if not publicRelatief renterisico is niet in lijn met economische realiteit
8
Bron: BMO Global Asset Management, Bloomberg, OESO, 27 September 2018
10-jaars Nederlandse staatsrente en volatiliteit (geannualiseerd o.b.v. maanddata)
Classification: only to be shown if not publicVolatiliteit 10-jaars staatsrentes (3 landen, 1962-2018)
9
Bron: BMO Global Asset Management, Bloomberg, 27 September 2018
Standaarddeviatie renteverandering t.o.v. het renteniveau (dagdata, geannualiseerd)
Classification: only to be shown if not publicAbsolute volatiliteit 10-jaars staatsrentes, Duitsland & Japan
10
Bron: BMO Global Asset Management, Bloomberg, 27 September 2018
Standaarddeviatie renteverandering t.o.v. het renteniveau (dagdata, geannualiseerd)
Classification: only to be shown if not publicEr is sprake van “Volatility Clustering”
11
Bron: BMO Global Asset Management, Bloomberg, 27 September 2018
Daardoor sprake van ‘pad afhankelijkheid’
Implied volatility EUR 1M10Y Swaption (oktober 2010 – september 2018, maandbasis)
Classification: only to be shown if not publicSamenhang met financiële markten en macro-economie
12
“Implied volatility” indices Standaarddeviatie renteverandering en PMI
index (maanddata, geannualiseerd)
Bron: BMO Global Asset Management, Bloomberg, CBOE, Merrill Lynch, Morgan Stanley, 1 oktober 2018
Classification: only to be shown if not publicBij negatieve rentes gaat het helemaal fout met S1
13
S1 fictief pensioenfonds
(20-jaars verplichting, 50% rentehedge)
EUR swap renteontwikkeling (1/25 jaars looptijd)
Bron: BMO Global Asset Management, Bloomberg, 4 oktober 2018
Volgens de huidige methodiek neemt S1 weer toe bij negatieve rentes!
Classification: only to be shown if not publicS1 schept onduidelijkheid t.a.v. toegestane risicoprofiel
14
Met een vaste renteschok maakt het moment van berekenen van het VEV niet meer uit
Zelfde portefeuille resulteert in verschillende VEV’s afhankelijk van meetmoment van de rente
• M.n. probleem bij bepalen wat grens is uit hoofde van Herstelplannen (2008 vertalen naar nu)…
Onderscheid tussen actieve (niet toegestaan) en passieve ‘breaches’ (wel toegestaan)
Classification: only to be shown if not publicS1 en de UFR
15
Dekkingsgraden worden gedempt door de UFR
• Maandelijks berekent DNB de officiële RTS
1. De meest recente marktrentes worden als startpunt gehanteerd
2. Vervolgens wordt de RTS inclusief UFR berekend
• De methodiek zorgt voor een demping van de feitelijke marktbeweging
De S1 rentescenario’s echter vallen juist groter uit door de UFR
• De omgekeerde route wordt bewandeld
1. Eerst wordt de RTS inclusief UFR bepaald
2. Daar worden vervolgens relatieve renteschokken op losgelaten
• Doordat de startrentes inclusief UFR hoger zijn, vallen de renteschokken hoger uit dan o.b.v. markt
Classification: only to be shown if not public
Voorstel voor een nieuwe S1 methodiek
Vaste renteschokken
16
Classification: only to be shown if not publicVoorstel: nieuwe S1
17
Absolute renteschok
• Vaste bps voor elke looptijd
• 1Y standaarddeviatie * -1,96
• Data
– Dagelijkse EUR swaprentes
– Looptijden 1/25 jaar
– 15/8/2001-4/10/2018
Uitkomst
• Circa -1¼% voor alle looptijden
Rentescenario per looptijd
Bron: BMO Global Asset Management, Bloomberg, 4 oktober 2018
Classification: only to be shown if not publicVoordelen
18
In lijn met de economische realiteit
• Minder relevant met welke bril naar de balans wordt gekeken
VEV wordt constanter
• (en bij huidige lage rentes en huidig beleid ook significant hoger)
VEV wordt consistenter
• Omvang scenario’s niet meer gekoppeld aan marktniveaus
Classification: only to be shown if not publicVEV simulatie fictief pensioenfonds (50% renteafdekking)
19
Aanzienlijk stabieler (en momenteel ook hoger) VEV
Bron: BMO Global Asset Management, DNB, oktober 2018. Uitgegaan is van een fictief pensioenfonds met een twintigjarige verplichting, 30% euro staatsobligaties, 20% Credits,
35% beursgenoteerde ontwikkelde markten aandelen, 5% Private Equity, 5% niet-beursgenoteerd vastgoed, 5% commodities, 100% afdekking valutarisico en 50% renteafdekking
Classification: only to be shown if not public
Twee fundamentele argumenten voor rentestaffels:
1) Rentevisie & geloof in “mean-reversion”
2) Sturen op een constante S1 en VEV
Minder grond voor rentestaffels
20
Renteniveau Afdekking
2% 40%
3% 60%
4% 70%
5% 75%
Classification: only to be shown if not publicStandaardmodel VEV en de koppeling met de markt
21
Voorstel resulteert in consistente VEV formule
• Omvang schokken van alle S’jes onafhankelijk van marktniveaus
Naast VEV bandbreedtes kunnen fondsen nu ook specifiek beleid gaan voeren voor alle S’jes
• Norm + bandbreedte per S
Geen passieve breaches meer a.g.v. renteontwikkeling
Schok Koppeling met markt? Schok Koppeling met markt?
S1 - renterisico Relatieve renteschokken Ja Vaste renteschokken Nee
S2 - aandelen en vastgoedrisico Daling van 15% tot 40% Nee Daling van 15% tot 40% Nee
S3 - valutarisico Daling van 20% of 35% Nee Daling van 20% of 35% Nee
S4 - grondstoffenrisico Daling van 35% Nee Daling van 35% Nee
S5 - kredietrisico Stijging rentemarges per rating Nee Stijging rentemarges per rating Nee
S6 - verzekeringstechnisch risico
S7 - liquiditeitsrisico
S8 - concentratierisico
S9 - operationeel risico
S10 - actief beheer risico
Huidig Voorstel
Classification: only to be shown if not publicVoorstel absolute S1: gevolgen balansbeheer pensioenfondsen
22
S1 zal hoger/strenger uitvallen bij huidige lage rentes
• Hogere afdekkingspercentages
• Afname discrepantie tussen ‘markt’ en ‘regelgeving’ perspectief
Stabielere S1
• Stabielere rentehedges / minder grond voor dynamisch afdekkingsbeleid en rentestaffels
• Stelt pensioenfondsen in staat om beleid te voeren op de individuele ‘S’jes in het VEV
Afname complexiteit balansbeheer
• S1 stabieler
• Geen ‘passieve breaches’ meer van VEV-limieten
• Geen onduidelijkheid t.a.v. meetmoment (i.v.m. VEV-limieten en Herstelplannen)
Classification: only to be shown if not public
Bijlage
‘Scheefheid’ Renterisico
23
Classification: only to be shown if not publicRenterisico is een asymmetrisch risico
24
Bron: BMO Global Asset Management, Bloomberg, oktober 2018
Histrogram: Maandelijkse verandering 10-jaars
Nederlandse staatsrente (1960-2018)
Een veelgehoorde opmerking is dat bij lage
rentes de kans op een rentestijging groter is
dan een rentedaling
Rente kent inderdaad een positieve scheefheid
• Uitslagen naar boven zijn groter
Maar de ‘positieve scheefheid’ is niet
significant anders bij lage rentes
• Ook bij hoge rentes was sprake van een
‘positieve scheefheid’
Classification: only to be shown if not public
Bijlage
BMO Global Asset Management (EMEA Netherlands)
25
Classification: only to be shown if not public
26
Advisory Solutions Verantwoord beleggen Specialistische
oplossingen
Fiduciair Management
Liability Driven
Investments (LDI)
(ALM)
reo®-engagementservice
Duurzame themafondsen
ESG-integratie
Vastrentende waarden
Aandelen
Themafondsen
VastgoedPrivate Equity
BMO Global Asset Management – Nederland
Lokaal specialist (sinds 1950) met wereldwijd bereik
Gericht op diversificatie en het leveren van (innovatieve) maatwerkoplossingen
Classification: only to be shown if not public
Beleggingscyclus en de rol van BMO GAM
27
Doelstelling
Beleggings-
beginselen
Risicohouding
ALM-studie
Beleggings-
categorieën
Strategisch
beleggingsbeleid
Jaarlijks
beleggingsplan
Implementatie &
uitbesteding
Monitoring &
uitvoering
Evaluatie
(1-jaars cyclus)
Evaluatie
(3-jaars cyclus)
BMO GAM partner
voor
pensioenfondsen
Bron: BMO Global Asset Management, 2018
Vertrouwelijk
Contact
Mondiale vermogensbeheerder met een diversiteit aan
beleggingsstrategieën
• Volledig klantgericht
• Een breed palet aan beleggingsoplossingen en -
producten
• Ruime expertise, inclusief een aantal gespecialiseerde
beleggingsboetieks
BMO Global Asset Management Hoofdkantoor – (EMEA)Exchange House
Primrose Street
London EC2A 2NY
Tel: +44 (0) 20 7628 8000
bmogam.com
© 2018 BMO Global Asset Management. Alle rechten voorbehouden. BMO Global Asset Management is een handelsnaam van BMO Asset Management Netherlands B.V., in
Nederland gereguleerd door de Autoriteit Financiële Markten (AFM).
BMO Global Asset Management – NederlandJachthavenweg 109e
1081 KM Amsterdam
Tel: +31 (0) 20 582 3000
E: infonl@bmogam.com
bmogam.nl
Recommended