View
226
Download
1
Category
Preview:
Citation preview
1
BRON I BALISTYKA
Cz. B01Podstawy balistyki
Oraz:Stanislaw Kochanski: Automatyczna bron strzeleckaZbigniew Gwózdz: Polskie konstrukcje broni strzeleckiejStanislaw Zyla: Pistolety i rewolweryH. Glowicki, S. Niezgodzinski, S. Torecki:
Budowa i eksploatacja broni lufowej i amunicji
Literatura
2
Jednostki anglosaskie1 inch (cal) - 25.4 mm1 foot (stopa) - 305 mm1 yard (jard) - 0.914 m1 mile (mila) - 1.609 km
1 grain (gran) - 0.0648 g1 ounce (uncja) - 28.35 g1 pound (funt) - 0.448 kg
1 psi (funt na cal kwadratowy) - 6895 Pa (ok. 0.07 atm)
1 foot per second - 0.305 m/s
BRON PALNAW rozumieniu technicznym: bron miotajaca zawierajaca uklad miotajacy, w którym do napedu pocisków jest wykorzystywana energia kinetyczna gazów, powstajacych podczas spalania ladunku miotajacego
W rozumieniu prawa : bron palna to niebezpieczne dla zycia lub zdrowia urzadzenie, które w wyniku dzialania sprezajacych gazów, powstalych wskutek spalania materialu miotajacego jest zdolne do wystrzelenia pocisku lub substancji z lufy albo elementu jazastepujacego, a przez to do razenia celów na odleglosc [art.7 ustawy z dnia 21 maja 1999r. o broni i amunicji, Dz.U. nr 33 poz. 549 z pózn. zm.].
Obecnie do broni palnej zalicza sie bron bojowa, mysliwska, sportowa, gazowa, alarmowa i sygnalowa.
3
POJECIE BRONI STRZELECKIEJ
BRON STRZELECKA to:
bron o kalibrze lufy nie przekraczajacym 20 mm
Za wyjatkiem:recznych granatników ppanc.pistoletów sygnalowych
PODSTAWOWE NAZEWNICTWO
Karabiny, sztucery
Pistolety Rewolwery
Naboje
[http://neska.strefa.pl /modules.php?name=Balistyka]
4
BALISTYKAdziedzina nauk technicznych zajmujaca sie badaniem zjawiska strzalu, a zwlaszcza napedem (miotaniem), lotem na torze (w powietrzu) i dzialaniem na cel pocisków róznego rodzaju. Poszczególnymi fazami ruchu pocisków zajmuja sieodpowiednio:
•balistyka wewnetrzna, obejmujaca zjawiska zachodzace od momentu detonacji splonki do momentu opuszczenia lufy przez pocisk;•balistyka zewnetrzna, obejmujaca zjawiska zachodzace od momentu opuszczenia lufy przez pocisk (w przypadku pocisku z wlasnym napedem – od momentu odpalenia) do momentu zetkniecia sie pocisku z celem;•balistyka koncowa, obejmujaca zjawiska zachodzace od momentu zetkniecia sie pocisku z celem (w przypadku pocisku z zapalnikiem czasowym – od momentu rozprysku pocisku).
Miary katowe - MOA
MOA – Minute of angle – minuta katowa
1MOA na 100 m ≈ 30 mm
1MOA na 200 m ≈ 60 mm
1MOA na 300 m ≈ 90 mm
2 MOA na 100 m ≈ 60 mm
1MOA na 100 yardów ≈ 1 cal
5
Miary katowe – MIL (tysieczna)
MIL – Milliradian – 1/1000 radiana
1MIL na 100 m = 100 mm
1MIL na 200 m = 200 mm
1MIL na 300 m = 300 mm
2 MIL na 100 m = 200 mm
1MIL na 100 yardów = 3.6 cala
Miary katoweNazwy Czesc kata
pelnego
Dlugosc luku w odleglosci
100 m
Przeliczenie na minuty katowe
(MOA)
Stopien (degree) 1/360 1745 mm 60
Minuta katowa (MOA, minute of angle, minute of arc) 1/21600 29.1 mm 1
Sekunda katowa (arcsecond) 1/1296000 0.49 mm 1/60
Miliradian (miliradian fizyczny, tysieczna
rzeczywista) ˜1/6283.2 100 mm 3.438
MIL USMC 1/6283 100 mm 3.438
MIL NATO (Mils Army, tysieczna z nadmiarem) 1/6400 98.2 mm 3.375
Szwedzki MIL (streck, linia) 1/6300 99.7 mm 3.429
Tysieczna z niedomiarem 1/6000 104.7 mm 3.600
6
ZJAWISKO STRZALU
[Wound ballistic simulation:Assessment of the legitimacy of law enforcement firearms ammunition by means of wound ballistic simulation, Jorma Jussila]
BALISTYKA WEWNETRZNA
7
BALISTYKA WEWNETRZNA
pvl
0
1000
2000
3000
4000
0 0.5 1 1.5
Czas [ms]
Cis
nie
nie
[at],
pre
dko
sc [m
/s]
0
10
20
30
40
50
60
70
CisnieniePredkoscDroga
Dro
ga w
lufie
[cm
]
Nabój .270 Winchester
BALISTYKA WEWNETRZNA
[Competitive Shooting, A.A. Yur’yev ]
8
BALISTYKA WEWNETRZNA - srut
[Wszystko o broni mysliwskiej, Anatol Szyrkowiec]
BALISTYKA WEWNETRZNA – pomiar cisnienia
[Lyman 47th Reloading Handbook]
9
BALISTYKA WEWNETRZNA – lufy testowe
BALISTYKA WEWNETRZNA – sprawdzanie wytrzymalosci broni
W celu sprawdzenia wytrzymalosci lufy, komory nabojowej i zamka kazdy egzemplarz broni musi byc poddany próbie z uzyciem amunicji o zwiekszonym cisnieniu gazów prochowych.
Organizacja SAAMI wymaga ladunków prochowych o cisnieniu 33-44% wyzszym od dopuszczalnego cisnienia nominalnego, a organizacja CIP wymaga ladunków o cisnieniu wyzszym o 30%.
10
DRGANIA LUFY
[Competitive Shooting, A.A. Yur’yev]
DRGANIA BRONI
11
DRGANIA LUFY
-1.5
-1
-0.5
0
0.5
1
1.5
0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0 1.2 1.4
Czas [ms]
Róznica w kierunku wylotu pocisku przy 0,1 ms przesunieciu czasu wylotu dla lufy maksymalnie wygietej
Róznica w kierunku wylotu pocisku przy 0,1 ms przesunieciu czasu wylotu dla lufy prostej
DOSTRAJANIE LUFY DO AMUNICJI
12
PODRZUT LUFY
[Competitive Shooting, A.A. Yur’yev]
Hamulce wylotowe i kompensatory podrzutu
AKCYJNY REAKCYJNY AKCYJNO-REAKCYJNY
13
BALISTYKA ZEWNETRZNA
BALISTYKA ZEWNETRZNA - trajektoria
t=0 t=1s t=2s t=3s t=4s t=5s
A - Ruch pocisku w prózni w warunkach braku grawitacji
B -
Sw
obod
ny u
pade
k po
cisk
u w
pró
zni
w p
olu
graw
itacy
jnym
0 m 4.9 m
19.6 m
44.1 m
78.4 m
122.5 m
C - Ruch pocisku w prózni w polu grawitacyjnym
14
BALISTYKA ZEWNETRZNA - trajektoria
t=0 t=1s t=2s t=3s t=4s t=5s
A - Ruch pocisku w atmosferze w warunkach braku grawitacji
B -
Sw
obod
ny u
pade
k po
cisk
u w
at
mos
ferz
e
C - Ruch pocisku w atmosferze w polu grawitacyjnym
Tor lotu w prózni
BALISTYKA ZEWNETRZNA - trajektoria
-120
-100
-80
-60
-40
-20
0
20
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2000
0
100
200
300
400
500
600
700
800
Wysokosc toru [m]Predkosc [m/s]
Wys
okos
c to
ru [m
]
Pre
dkos
c [m
/s]
Dystans [m]
3 s4 s
5 s
P R E D K O S C D Z W I E K
Czas lotu pocisku1 s
2 s
Trajektoria lotu i predkosc pocisku kal. .308 Win
15
BALISTYKA ZEWNETRZNA – opór powietrza
[Lyman 47th Reloading Handbook]
BALISTYKA ZEWNETRZNA – opór powietrza
c = const
c ? const
2
2VcFF ρ=
F
F
V=50 m/s
V=700 m/s
16
BALISTYKA ZEWNETRZNA – opór powietrza
idW
BC 2
7000/=
BC – wspólczynnik balistycznyW – masa pocisku [gran]d – kaliber pocisku [cal]i – wspólczynnik ksztaltu
BALISTYKA ZEWNETRZNA – opór powietrza
17
Wspólczynniki balistyczne(wg krzywej G1)
BALISTYKA ZEWNETRZNA – opór powietrza
A .308 Winchester (7.62 x 51 Nato) FMJ bullet traveling at approximately 2800 ft/s (850 m/s).
http://www.nennstiel-ruprecht.de/bullfly /
18
BALISTYKA ZEWNETRZNA – opór powietrza
A cal. .32 ACP (7.65 mm Browning) pistol bullet , moving at a speed considerably below thespeed of sound.
http://www.nennstiel-ruprecht.de/bullfly /
BALISTYKA ZEWNETRZNA – lot w prózni
[Competitive Shooting, A.A. Yur’yev ]
19
BALISTYKA ZEWNETRZNA – opór powietrza
Os pocisku
Tor lotu
Reakcja sil aerodynamicznych
Sila ciezkosci
[Competitive Shooting, A.A. Yur’yev ]
BALISTYKA ZEWNETRZNA – Zyroskop
[Understanding Ballistics, Robert A. Rinker]
20
BALISTYKA ZEWNETRZNA – Zyroskop
[www.wikipedia.pl]
BALISTYKA ZEWNETRZNA – stabilizacja
[Competitive Shooting, A.A. Yur’yev ]
21
BALISTYKA ZEWNETRZNA – stabilizacja
Precesja
Nutacja
Tor lotu
Ospocisku
Obroty pocisku
BALISTYKA ZEWNETRZNA – stabilizacja
22
BALISTYKA ZEWNETRZNA – stabilizacja
BALISTYKA ZEWNETRZNA –stabilizacja zyroskopowa
9 mm Para, 124 gr
FMJ 7.62 x 51, 180 gr
.38 Spec Wadcuter, 180 gr
23
BALISTYKA ZEWNETRZNA –Formula Greenhil’a
Ponizsza formula pozwala na okreslenie w przyblizeniu skoku gwintu niezbednego do stabilizacji pocisku plaszczowego (o gestosci wlasciwej 10.9 g/cm3)
WYMAGANY SKOK GWINTU (w kalibrach) = 150/dlugosc pocisku w kalibrach
Np. Pocisk kal. .30 o masie 220 granów ma dlugosc 1.35 cali czyli 4.5 kalibrów. Po podstawieniu do wzoru uzyskujemy 150/4.5= 33.3 kalibrów czyli 33.3*0.3=10 cali
Dla kalibru .308 przyjmuje sie, ze dla pocisków o masie ponizej 170 granów wystarcza skok gwintu 12”, a dla pocisków do 220 granów (ciezszych) konieczny jest skok 10” a dla pocisków ponad 220 granów 8”.
Typowe skoki gwintów w pistoletach: 9 mm Para - 11”.357 Magnum - 18”
MAKSYMALNA MASA POCISKU KALIBER
SKOK GWINTU
[cale] gran gram UWAGI
15 55 3.56 Predkosc wylot. >1250m/s
14 55 3.56 Predkosc wylot. <1250m/s
12 63 4.08
9 70 4.54
.224 (np.: 222 Rem., 223 Rem.,
22PPC, 224 Weatherby Mag. 220 Swift)
8 80 5.18
15 150 9.72
14 168 10.89
12 180 11.66
11 190 12.31
.308 (np.: 308 Win., 300 Win. Mag.,
30-06 Springfield, 7.62x54R 10 220 14.26
12 225 14.58 .338 (np.: 338 Lapua Mag.) 10 300 19.44
9 mm, .355 (np.: 9 mm Para)
16 Wszystkie inne pociski Amunicja pistoletowa
Skok gwintu lufy
24
BALISTYKA ZEWNETRZNA – stabilizacja brzechwowa
BALISTYKA ZEWNETRZNA – efekt Coriolisa
25
Przyspieszenie Coriolisa
N
S
EW N54o
500 m
1000 m
1500 m
0.5 MOA
.308 Win, 185gr, 745 m/s
Przyspieszenie Coriolisa
Armata Paryska, kal. 210 mm, Zasieg 130 kmPrzy ostrzale Paryza z odleglosci 120 km odchylenie toru wynosilo1350m w prawo a donosnosc zmniejszona byla o 400 m.
26
BALISTYKA ZEWNETRZNA – wplyw wiatru
BALISTYKA ZEWNETRZNA – wplyw wiatru
27
BALISTYKA ZEWNETRZNA – wplyw wiatru
[Competitive Shooting, A.A. Yur’yev ]
BALISTYKA ZEWNETRZNA – wplyw wiatru
0
50
100
150
200
0 100 200 300 400 500 600 700
Dystans [m]
Zn
osz
enie
[cm
]
Trophy Bonded Bear Claw,BC=0.348Nosler Solid Base BT,BC=0.427Barnes Triple Shock X-BulletBC=0.505
WD-1
Pocisk kal. .308 Win, predkosc wiatru 4 m/s
28
BALISTYKA ZEWNETRZNA – STRZELANIE POD KATEM DO POZIOMU
Wyprzedzenie
29
Wyprzedzenie
0
100
200
300
400
500
600
700
800
900
0 50 100 150 200 250 300 350
Dystans [m]
Pre
dkos
c [m
/s]
Kal. 308Kal. 9 Para
Kal. 308
Dystans s = 100 m; Predkosc celu v = 36 km/h = 10 m/sSrednia predkosc pocisku V = 750 m/sCzas przelotu 100 m t = s/V t = 100/750 t = 0.13 sWyprzedzenie L = v*t L = 10 * 0.13 = 1.3 m
Kal. 9 Para
Dystans s = 25m ; Predkosc celu v = 7.2 km/h = 2 m/sSrednia predkosc pocisku V = 330 m/sCzas przelotu 100 m t = s/V t = 25/330 t = 0.075 sWyprzedzenie L = v*t L = 2 * 0.075 = 0.15 m
Wyprzedzenie
OKRESLANIE ODLEGLOSCI ZA POMOCA SIATKI MIL
Odleglosc od celu =Wielkosc celu w metrach * 1000
Wielkosc celu w MIL’sach
Np: Dorosly mezczyzna – 1.8 mWielosc w siatce – 6 MILsOdleglosc = 1.8x1000/6 = 300 m
30
Wielkosc celu – 0.3 mWielosc w siatce – 7 MILsOdleglosc = 0.3x1000/7 = 43 m
Recommended