Ergeltiin bie

Эргэлтийн биеКОНУС

S цэгийг конусын орой Тойргоор хүрээлэгдсэн дугуйг конусын суурьОройг суурийн тойргийн цэгүүдтэй холбосон хэрчмийг конусын байгуулагч L S цэгээс суурийн хавтгайд буулгасан перпендикулярыг конусын өндөр H ; радиус R Конусын өндөр нь суурийн хавтгайд перпендикуляр бол уг конусыг шулуун конус гэнэ. Конусын байгуулагч нь тойргийн ямарч цэгээс хамааралгүй тогтмол байна.

Хавтгайд О цэгт төвтэй тойрог , хавтгайн гадна орших S цэг авч S цэгийг тойргийн цэг бүртэй хэрчмээр холбоход үүссэн гадаргууг дугуй конус гэнэ.

Шулуун конусын хажуу гадаргуугийн талбай нь суурийн

периметрийн хагасыг байгуулагчаар үржүүлсэнтэй

тэнцүү байна.

Конусын бүтэн гадаргуугийн талбай нь : хажуу гадаргуугийн талбай дээр суурийн талбайг нэмсэн нийлбэртэй

тэнцүү байна

Огтлогдсон конус

Конусыг α суурьтай нь параллель α’ хавтгайгаар огтолбол r радиустай дугуй

үүснэ. r<R; α//α’α ба α’ хавтгайнуудын хооронд орших

конусын хэсгийг огтлогдсон конус гэнэ. Анхны конусын суурь ба огтлолд үүссэн

дугуйг огтлогдсон конусын сууриуд гэнэ. Анхны конусын өндөр ба байгуулагчийн α, α’ хавтгайн хооронд хаагдах хэсгийг

харгалзан огтлогдсон конусын өндөр ба байгуулагч гэнэ.

Огтлогдсон конусын хажуу гадаргуу суурийн тойргуудын уртын нийлбэрийн хагасыг байгуулагчаар үржүүлсэнтэй

тэнцүү.

ЦИЛИНДР Тэгш өнцөгтийн [AB], [BC], [CD] талууд

(AD)- г тойрон эргэхэд үүсэх гадаргууг цилиндрийн (гүйцэт) гадаргуу гэнэ.

[AB], [CD] хэрчмүүдээр зурагдах тэнцүү хоёр дугуйг цилиндрийн суурь гэнэ.Суурийн радиусыг R гэвэл R=IABI=ICDI.

Сууриудын орших параллель хавтгайнуудын хоорондох h зайг цилиндрийн өндөр гэнэ.

Тенхлэгтэй параллель ВС хэрчмийн эргэлтээр үүсэх гадаргууг цилиндрийн хажуу гадаргуу гэнэ.

Төгсгөл нь цилиндрийн суурийн тойргуудад харьяалагдах ба цилиндрийн тэнхлэгтэй параллель орших хэрчмийг цилиндрийн байгуулагч гэнэ. Байгуулагч нь суурийн хавтгайд перпендикуляр ба цилиндрийн өндөртэй тэнцүү урттай хэрчим юм

Цилиндрийн хажуу гадаргуу суурийн тойргийн уртыг

өндрөөр үржүүлсэнтэй тэнцүү

Цилиндрийн гүйцэт гадаргуу хажуу гадаргуу дээр суурийн дугуйн талбайг 2 дахин авч

нэмсэнтэй тэнцэнэ

БӨМБӨРЦӨГ

Бөмбөрцгийн төвийг түүний гадаргуугийн дурын цэгтэй холбосон хэрчмийг түүний радиус гэнэ.

Бөмбөрцгийн дурын хоёр цэгийг холбосон хэрчмийг бөмбөрцгийн хөвч гэнэ.

Төвийг дайрсан хамгийн урт хөвчийг диаметр гэнэ.

Диаметрийг агуулсан шулууныг тойруулан бөмбөрцгийг эргүүлхэд бөмбөрцөг өөртөө бууна. Тийм шулууныг эргэлтийн тэнхлэг гэнэ.

Бөмбөрцгийн аль ч диаметрийг агуулсан шулуун түүний эргэлтийн тэнхлэг болно.

Бөмбөрцгийг хавтгайгаар огтлоход дугуй үүснэ. Төвийг дайрсан огтлолыг их дугуй гэнэ.

Өгөгдсөн О цэгээс тогтмол R зайнд орших огторгуйн цэгүүдийн олонлогийг уг цэгт төвтэй бөмбөлөг гэнэ.Бөмбөлгөөр хүрээлэгдсэн биеийг бөмбөрцөг гэнэ.

R радиустай бөмбөлгийн гадаргуугийн талбай