Esperanto

Esperanto

www.esperanto-muenchen.de

Eine kurze Einführung in die Sprache

10.2008

1. Vorwort

2. Grammatik

3. Sprachbeispiele

4. Wörterbuch

Beispiele Ekzemploj

Allgemeines Wörterbuch Universala Vortaro

best' animal | beast | Thier | животное | zwierzę.bet' betterave | red beet | Runkelrübe | свекловица | ćwikła, burak.betul' bouleau | birch (tree) | Birke | береза | brzoza.

ĝis jusqu’à, jusqu’à ce que | up to, until | bis | до | do, aŜ.gitar' guitare | guitar | Guitarre | гитара | gitara.glaci' glace | ice | Eis | ледъ | lód.glaci'aĵ' glaces | ice | Gefrornes | мороженное | lody.

skarlat' écarlate | scarlet | Scharlach | скарлатина | szkarlatyna, płonica.skarp' écharpe | scarf | Schärpe | шарфъ | szarfa.skatol' boîte | small box, case | Büchse, Schachtel | коробка | pudełko.skerm' escrimer | fight, fence | fechten | фехтовать | fechtować się.

Esperanto – Alfabeto:Ein Laut – ein Buchstabe

Aa Bb Cc Ææ Dd Ee FfGg Øø Hh ¦¶ Ii Jj ¬¼Kk Ll Mm Nn Oo Pp RrSs Þþ Tt Uu Ýý Vv Zz

Qq Ww Xx Yy

C = „C“äsar, ĉ = „Tsch“eche, ø = „Dsch“ungel, ¶ = la„ch“en, ¼ = „J“ournalist, s = Ku„ss“, Þ = „Sch“af, aý = „Au“to / au = „a-u“to, v = „w“arm, z = Ro„s“e, sprich scii = „sci-i“

Sprachbeispiel aus dem Alten Testament Lingvoekzemplo el la Malnova Testamento

Kaj la tero estis senforma kaj dezerta, kaj mallumo estis super la abismo; kaj la spirito de Dio ŝvebis super la akvo.

En la komenco Dio kreis la ĉielon kaj la teron.

Kaj Dio diris: Estu lumo; kaj fariĝis lumo.Kaj Dio vidis la lumon, ke ĝi estas bona;

Kaj Dio apartigis la lumon de la mallumo. Kaj Dio nomis la lumon tago, kaj la mallumon Li nomis nokto. Kaj estis vespero, kaj estis mateno, unu tago.

Saluton kaj bonvenon en esperantujo!

• Kein unbestimmter Artikel• Nur ein bestimmter Artikel „la“• Hauptwörter (Substantive) enden auf -o

tablo – ein Tischla tablo – der Tisch

Saluton kaj bonvenon en esperantujo!

la granda domo - das große Hausla grandaj domoj - die großen Häuser

• Eigenschaftswörter (Adjektive) enden auf –a

• Mehrzahlbildung durch Anhängen von –j an Adjektiv und zugehöriges Substantiv

Saluton kaj bonvenon en esperantujo!

• Umstandswörter (Adverbien) haben die Endung –e

Eva estas bela – Eva ist schönEva kantas bele – Eva singt schön

Saluton kaj bonvenon en esperantujo!

1. ronda tablo – ein runder Tisch2. mi havas rondan tablon – ich habe einen runden Tisch

mi havas rondajn tablojn – ich habe runde Tische

1. Subjektfall (Nominativ / wer oder was?)2. Objektfall (Akkusativ / wen oder was?)

Weitere Fälle (Dativ / Genitiv) werden mitVerhältniswörtern (Präpositionen) gebildet: al / de

Saluton kaj bonvenon en esperantujo!

• Personalpronomen:mi – ichvi – du, Sieli – erþi – sieøi – es ni – wir vi – ihrili – sie

Possesivpronomen:mia – meinvia – dein, Ihrlia – seinþia – ihrøia – sein nia – unser via – euerilia – ihr

Saluton kaj bonvenon en esperantujo!

• Zeitwörter (Verben) werden völlig gleichmäßig gebildet

• Grundform endet auf –i• Gegenwart endet auf –as • Vergangenheit endet auf –is • Zukunft endet auf –os • Bedingungsform endet auf –us• Befehlsform endet auf –u

Saluton kaj bonvenon en esperantujo!

• Grundform: ami – lieben

• Gegenwart auf –as:mi amas vin – ich liebe dichvi amas þin – du liebst sieli amas nin – er liebt uns

• Vergangenheit mit –is:mi amis vin – ich liebte dich / ich habe dich geliebtvi amis þin – du liebtest sie / du hast sie geliebtli amis nin – er liebte uns / er hat uns geliebt

Saluton kaj bonvenon en esperantujo!

• Zukunft mit –os:mi amos vin – ich werde dich liebenvi amos þin – du wirst sie liebenli amos nin – er wird uns lieben

 • Bedingungsform mit –us:

mi amus vin – ich würde dich lieben • Und Befehlsform auf –u:

amu min! – Liebe mich!

Saluton kaj bonvenon en esperantujo!

Vi volas lerni Esperanton.Du willst Esperanto lernen.

Æu vi volas lerni Esperanton?Willst Du Esperanto lernen?

• Ja-Nein-Fragen ohne Änderung der Satzstellung• Voranstellung von „ Æu“

Nombru en Esperanto!Zähle in Esperanto!

0 – nul 1 – unu 2 – du 3 – tri4 – kvar 5 – kvin 6 – ses 7 – sep8 – ok 9 – naý10 – dek 100 – cent 1.000 – mil

miliono – miliardo – biliono – triliono

11 – dek unu 42 – kvardek du1977 – mil naýcent sepdek sep2009 – dumil naý

Konstrukesto-principo (1)Baukastenprinzip

• mal-: Gegenteilamo – Liebe, malamo

amiko – Freund, malamiko

fermi – schließen, malfermi

bona – gut, malbona

plena – voll, malplena

varma – warm, malvarma

supre – oben, malsupre

Konstrukesto-principo (2)Baukastenprinzip

• ek-: beginnende Handlungiri – gehen, ekiri – losgehen

• -ebl-: Möglichkeitlegi – lesen, legebla – lesbar

• -ej-: Ort, Raumlerni – lernen, lernejo – Schulebaki – backen, bakejo – Bäckerei

Konstrukesto-principo (3)Baukastenprinzip

• -ig-: machenpura – rein, purigi – reinigen

• -iø-: werdenblinda – blind, blindiøi – erblinden

• -il-: Mittel, Werkzeugskribi – schreiben, skribilo – Stift, Schreiber

• -ul-: Person mit best. Eigenschaftfremda – fremd, fremdulo - Fremder

Konstrukesto-principo (4)Baukastenprinzip

sana – gesundmalsana

sanigi

malsaniøi

malsanulo

malsanulejo

sanigilo

sanigebla

krank

heilen

erkranken

Kranker

Krankenhaus

Heilmittel

heilbar

sano – Gesundheit

Konstrukesto-principo (5)Baukastenprinzip

- id Nachkomme, Abkömmling

- in weibliches Geschlecht

vir- männliches Geschlecht

ĉeval-o

vir-ĉeval-o

ĉeval-in-o

ĉeval-id-o

vir-ĉeval-id-o

ĉeval-id-in-o

Fino de la prezentadoNi dankas al vi

Ende der PräsentationWir danken Ihnen