View
216
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
FinancieringsmogelijkhedenStarters en KMO’s
Bizidee Marketing & Sales Bootcamp 2014
Overzicht financieringsvormen :
1. Bootstrapping = niet financiële bronnen
2. Eigen vermogen
- bronnen
- karakteristieken
- waarom risicokapitaal
- inzoomen op de verschillende vormen / spelers
- ‘quasi’ eigen vermogen
3. Vreemd vermogen
- bronnen
- karakteristieken
4. Overheid – co-financiering
- doel
- federaal / regionaal
1. Bootstrapping
Doel : optimalisatie van de kasmiddelen. Hoe ?
- loonbeperking zaakvoerder
- klanten / factoring
- leveranciers
- voorraad (evtl. liquidatie in functie van te trage rotatie)
- huren/leasen i.p.v. kopen
- desinvesteren (verkoop van niet noodzakelijke activa)
- marge optimalisatie (optimalisatie bedrijfsprocessen)
2. Eigen vermogen
• Bronnen- persoonlijke middelen (spaargeld)
- loonbeperking zaakvoerder
- FFF
- crowdfunding
- business angels (BAN Vlaanderen)
- venture capital / private equity
- beurs
weg van de minste weerstand
2. Eigen vermogen
• Karakteristieken- risicodragend
- aandelenparticipatie
- betrokkenheid / zeggenschap
- winstdeelname
- exit
2. Eigen vermogen
• Waarom risicokapitaal ?- Banken : BASEL III: verstrekken geen risicodragend kapitaal &
wensen waarborgen
- VC & PE-fondsen : vnl. geïnteresseerd in grotere projecten met forse
groeiverwachtingen
- Buffer : risico’s opvangen
anticiperen op marktomstandigheden
Vaststelling : nood aan eigen middelen (business angels), voor financiering in diverse levensfasen KMO’s
2. Eigen vermogen : 3F’s (family, friends & fools)
• Pro
- makkelijk vindbaar
- vertrouwen in ondernemer, veelal
emotionele band (love money)
- kleinere bedragen
- goede fiscale regeling
(win-win lening PMV)
• Contra
- beperkte toegevoegde waarde
- bij mislukking: verstoorde
vriendschap of familierelatie
- vrienden/familie kunnen zich
gaan bemoeien (emotioneel /
minder rationeel)
2. Eigen vermogen : crowdfunding
• Pro
- verschillende vormen
- breed publiek
- marktvalidatie
- beperkte inmenging investeerders
• Contra
- wettelijk kader
- beperkte toegevoegde waarde
- in België nog niet zo populair
(kleine ‘crowd’)
- groei – hypotheek ?
- disclosure
Marktspelers : CroFun, MyMicroInvest
2. Eigen vermogen : business angels
• Pro
- helpen graag starters/groeiers
(buikgevoel)
- denken mee (klankbord) en
leveren kennis (smart money)
- laten de ondernemer ondernemen
- wensen een minderheidsbelang
• Contra
- moeilijker te vinden, daarom een
georganiseerd netwerk als
BAN Vlaanderen
- het moet op het persoonlijke
vlak klikken
- bedragen tot max. 500k euro
- duurder geld (rendement)
In Vlaanderen 1 goed georganiseerd netwerk :BAN Vlaanderen - www.ban.be
2. Eigen vermogen : venture capital / private equity
• Pro
- grote bedragen / mogelijkheden
- ervaren onderhandelaars
• Contra
- mijden starters
- moeilijk te benaderen / zeer
rendementsgericht
- exit mogelijkheid
- stellen hoge eisen aan het
management
Overzichtslijst marktspelers : http://www.agentschapondernemen.be/content/overzicht-van-de-risicokapitaalverschaffers-vlaanderen-2013
2. Eigen vermogen : beursgang (IPO)
• Kenmerken
- groeifinanciering
- zware procedure en hoge kosten (FSMA)
- verhoogde prestatiedrang –en dwang
- informatieplicht / wettelijk kader
- hoge transparantie
2. Eigen vermogen : ‘quasi’ kapitaal
• Financiële middelen die boekhoudkundig geen eigen vermogen zijn maar wel er bepaalde kenmerken van vertonen dankzij
- hun stabiliteit
- hun mogelijke omzetting naar kapitaal
- de vergoeding die eraan gekoppeld is
Voorbeelden : achtergestelde lening, converteerbare obligatie
3. Vreemd vermogen
• Bronnen - vnl. banken, diverse vormen op LT en KT
(fin. van investeringen en bedrijfskapitaal)
• Karakteristieken - geleende geld (rente – terugbetaling)
- waarborgen !
Doel : komen tot een gecontroleerde bankfinanciering,
doorgaans mix met eigen vermogen
Sweat equity Seed money Start-up Expansion
5 F’s Business Angel (syndicate)
CFVenture Capitalist
Bank
Prototype Product introduction
Marketing
Expansion
Sales
engineeringprototype
Concept
know how time
research
marketing plan
proof of concept
business planproductionprototype
1st personnel start marketing
management teammarket studies
workingcapital
Productsupport
helpdeskmaintenanceproduct enhancements
regionalmarketsegment
marketing plan
Keuze van financieringsbron
4. Overheid
• Co-financiering - doel: kredietverbintenis banken verminderen/sharen met een
federale of regionale overheid.
• Spelers - federaal : Participatiefonds (www.fonds.org) – diverse
producten waaronder BA+ lening met BAN
- regionaal : PMV (www.pmv.eu) - win-win lening, waarborgregeling
IWT (www.iwt.be) - subsidies
• Finmix : financieringspanel, georganiseerd
door Agentschap Ondernemen
Synergie:Overheidsmaatregelen
Pre-seed
Start-up Early-growth
Risk
Win-Win Lening
≤200.000 €
BA+ LeningParticipatiefondsMax. 125.000 €
Arkimedes≥ 500.000 €
Vinnof100k-250k
€
ExpansionSeed
ParticipatiefondsOptimeo
ParticipatiefondsStarteo/
Starterslening/
Business Angels
Waarborgregeling- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - >
FINMIX
Wat is FINMIX?
•FINMIX is een project voor elke (kandidaat-)ondernemer gevestigd in het Vlaamse Gewest die op zoek is naar de optimale financieringsmix voor zijn risicovol project.•Optimale financieringsmix: verschillende bronnen noodzakelijk.•Risicovol:► Uitgestelde omzet omwille van het technologisch en/of innovatief
karakter► Grote behoefte aan werkkapitaal om versnelde groei te financieren► Eigen vermogen en waarborgen ontoereikend/te laag t.o.v.
kapitaalsbehoefte
•FINMIX biedt ondernemers de mogelijkheid om hun
project voor te stellen aan een panel van financieringsexperten.
Ondernemer
AO
Privaat risicokapitaalfonds
BAN Vlaanderen
PMV
Participatie-fonds
Innovatiecentrum
Bank
Unizo/Voka
- ondernemer: alle sectoren in Vlaanderen- kosteloos- één panelsessie per maand
FINMIX
Waarom deelnemen aan Finmix?
•Op punt stellen businessplan
•Experten: – Kritische blik door experten– Financieel advies
•Aftoetsen van de potentiële overheidsmaatregelen
•=> Inkorten van je zoektocht naar financiering
Interesse in FINMIX? Neem contact op:
• Bie BoudolfT 09/267 40 11
• Tina Dehasque
T 011/29 20 71• Birgit De Ridder
T 09/267 40 16• Iris Detavernier
T 050/32 50 21 • finmix@agentschapondernemen.be • www.finmix.be
Tot slot….
Vijf aanbevelingen
1) Start met een businessplan2) Bepaal de behoefte aan extern kapitaal3) Denk op termijn4) Spreek de juiste partner aan5) Maak gebruik van aanbod aan begeleiding
En dan…
Nuttige links
www.ban.bewww.finmix.bewww.agentschapondernemen.bewww.fonds.orgwww.pmv-kmo.bewww.bva.bewww.impulskrediet.bewww.iwt.be
Business Angels Netwerk BAN Vlaanderen vzw
8. Meer dan geld !
Het unieke aan Business Angels
De twee “vleugels”:
1. Kapitaal2. Relevante knowhow
Succesfactoren voor bedrijfsgroei
Meer dan geld
Profiel van de Business Angel
• Vermogende (ex-)ondernemers, kaderleden, family offices, relevante VC’s
• Investeringen normaliter tussen € 25.000 en € 250.000• Uitvoerige netwerken en specifieke kennis/ervaring• Bieden strategische visie en spelen rol als mentor:
> “klankbord”• Passie rond ondernemerschap en investeren• Investeren bij voorkeur lokaal
Kerntaken BAN Vlaanderen
• het bewust maken van ondernemers en kandidaat business angels voor business angels financiering
• het informeren, trainen, opleiden en voorbereiden van de ondernemers en business angels
• het in contact brengen van ondernemers met business angels (de eigenlijke ‘matching’)
• het samenbrengen van business angels met het oog op syndicaatvorming
Toegevoegde waarde voor ondernemer
• Contacten met ervaren (ex-) ondernemers• Opleidingssessies• Meer kans om “slim geld” te vinden• Lagere zoekkost en –tijd / discretie• Feedback van het netwerkteam én van de BA’s• Alternatieve, katalyserende financieringsbron
Regionale aanwezigheid
Vanaf eind 2013: opening Brussel
GEEL
Eerste analyse investeringsvoorstel en businessplan
Akkoord over verdere werkwijze
Ondernemers-opleiding rond BA-financiering
Opmaak anonieme fiche met kerngegevens van het project
Informeren van business angels over het project via newsletter
Matching events
Beoordeling haalbaarheid en winstgevendheid (door investeerder)
Onderhandeling en afsluiting akkoord gebeurt autonoom tussen
ondernemer en investeerder (op vraag dealmaking-begeleiding mogelijk)
Werkwijze
BAN Vlaanderen in cijfers
• Investeringspool van +/- 225 business angels• Inflow van ongeveer 600 dossiers op jaarbasis• Lancering van +/- 110 projecten jaarlijks• Organisatie van +/- 20 ontmoetingsfora• Realisatie van ca. 25 investeringsdeals per jaar
door 40 à 50 business angels• 1 Webplatform www.angel4me.be
Welke sectoren ?
Alle economische sectoren
uitgezonderd
kleinhandel,
horeca,
zuivere
immo-projecten
2009 2010 2011 20120%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Gecontracteerde projecten per sector
Other
E-commerce
Production food
Biotech & Pharma
Energy & Environment
Marketing & Communication
Distribution
Healthcare
Services
Production non-food
ICT
Welke bedragen ? Mediaan gezocht bedrag in 2012: € 300.000
Mediaan geïnvesteerd bedrag 2012 : € 112.500
19/11/2013 : € 150.000
2009 2010 2011 20120%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
10% 5% 4% 3%
15%
6% 12% 9%
22%
21%24% 30%
30%44%
39% 30%
17% 16% 10% 20%
7% 7%13% 9%
Gezochte bedragen
1000K-
up to 1000K
up to 500K
up to 250K
up to 125K
up to 75K
Deal realisatie
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 19-11-20130
5
10
15
20
25
30
35
8
18 17
13
16
21
29
18
14
21
Aantal Deals
Aantal Deals
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 19-11-2013
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
160000
Mediaan geïnvesteerd bedrag
Mediaan geïnvesteerd bedrag
2008 2009 2010 2011 2012 19-11-20130
1,000
2,000
3,000
4,000
5,000
6,000
7,000
Totaal verschaft risicokapitaal 2013 per 19-11-2013
Ark Angels Activator Fund
volstort AAAF-commitment BA's (25%)
vervolginvestering AAF
Ark-Angels Fund
BA + lening via het Participatiefonds
BA financiering
Levensfase
8%
56%
24%
12%
Levensfase gecontracteerde projecten 2012
Pre-startStart-up (-2j)Jonge onderneming (2-5j)Mature onderneming (+5j)
Groeibedrijven
Mature bedrijven
Eerste hefboom : BA+ lening Participatiefonds
• Achtergestelde lening
• Max. 125.000 € en afhankelijk van BA-inbreng
• Looptijd 5, 7, 10 jaar met vrijstelling van kapitaal terugbetaling van min. 1 jaar
• Interessante en vaste rentevoeten
• Aanvraag via BAN Vlaanderen
• Compatibel met andere PF-leningen
Tweede hefboom: ARK Angels Activator Fund
• Vlaams risicokapitaalfonds• Op initiatief van BAN Vlaanderen• Opgericht binnen Arkimedes-regeling (ARKIV-statuut)• Met kapitaal VAN ca. 60 Vlaamse Business Angels• Als co-investering VOOR alle Vlaamse Business Angels
• Kapitaal: 14,8 mio €• Investeringsfocus: seed capital, early stage, growth, maar ook
specifiek naar MBI, MBO en overname.
• Geen sectorfocus (geen themafonds)
• Focus op “ondersegment” van de fundingmarkt in een vork van EUR 250K tot 1,5 M
• Strategie: co-investeringen (preferentieel naast business angels)
> Tot max. 4 x BA-bedrag
• Structuur: gesloten fonds op 10 jaar
Ark Angels Activator Fund
Conclusie: schitterende “leverage” door gecombineerde financiering voor BA & Ondernemer
• Stel : vb. financieringsvraag 1.500 k €– Inbreng business angel(s) : 250 k €– Inbreng ‘Ark Angels Activator Fund’ : 500 k €– BA + lening 125 k €– Starteo/Optimeo 125 k €– bank: (evt. met waarborg) 500 k €
Business angels kunnen vandaag met een ‘beperkt’ bedrag een aanzienlijke hefboom doen ontstaan
binnen de financiering van een onderneming.
Rol binnen Vlaams beleid
BAN Vlaanderen vzw is erkend partner inzake
financiering binnen de Vlaamse platformen
“Overname & Opvolging”
“ Groei & Professionalisering”
- Andere vaste stakeholders: Unizo, VoKa, VKW.- Looptijd programma’s: najaar 2013 - najaar 2015.
Conclusie
BAN Vlaanderen vzw is:
• Vlaamse speler met lokale toegangen• Kanaal voor risicodragend kapitaal + knowhow
“Deblokkeert moeilijke financierings-situaties”
• Vlotte en discrete werkwijze• Hefboom naar andere financieringsbronnen en partners• Breed toepassingsgebied• Ten dienste van ondernemend Vlaanderen
Contact
Reginald Vossen
Algemeen directeur
Tel.: 011/870.910 Mail: r.vossen@ban.be Website: www.ban.be
Recommended