View
0
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Innéacs
Aonad 1 Focail le ‘ái, éa agus ea’ istigh iontu .....................................................................................1
Aonad 2 Focail le ‘ae, uí agus ui’ istigh iontu ......................................................................................5
Aonad 3 Focail le ‘ea, iom, iú agus éad’ istigh iontu ..........................................................................9
Aonad 4 Focail le ‘ú, ún, iú agus aí’ istigh iontu .................................................................................13
Aonad 5 Dul Siar ar Aonaid 1 - 4..........................................................................................................17
Aonad 6 Focail le ‘ea, ail, án, aoi agus óg’ istigh iontu .....................................................................19
Aonad 7 Focail le ‘í, ó, as, úin, aoi agus ia’ istigh iontu ....................................................................23
Aonad 8 Focail le ‘oth, eo, áis agus aid’ istigh iontu ..........................................................................27
Aonad 9 Focail le ‘ai, ú, ua agus éa’ istigh iontu ................................................................................31
Aonad 10 Dul Siar ar Aonaid 6 - 9 .......................................................................................................35
Aonad 11 Focail le ‘ua, ói, am, mh, ll agus rr’ istigh iontu...............................................................37
Aonad 12 Focail le ‘áir, éa, úr, áil agus ei’ istigh iontu ......................................................................41
Aonad 13 Focail le ‘each, bh, eoil agus ái’ istigh iontu......................................................................45
Aonad 14 Focail le ‘áir, bh, d’fh agus eas’ istigh iontu.......................................................................49
Aonad 15 Dul Siar ar Aonaid 11 - 14 ..................................................................................................53
Aonad 16 Focail le ‘mh, d, eí agus ia’ istigh iontu ..............................................................................55
Aonad 17 Focail le ‘mh, chán, a agus bh’ istigh iontu .......................................................................59
Aonad 18 Focail le ‘nn, rr, ll agus iú’ istigh iontu................................................................................63
Aonad 19 Dul Siar ar Aonaid 16 - 18 ..................................................................................................67
Aonad 20 Dul Siar ar Aonaid 1 - 9 .......................................................................................................69
Aonad 21 Dul Siar ar Aonaid 11 - 18 ..................................................................................................71
Nóta don MhúinteoirMoltar aonad oibre a dhéanamh gach coicís. Is féidir cur leis an liosta focal nó baint
de agus tá leathanaigh sa leabhar chun triail a dhéanamh ag deireadh na seachtaine
más mian leat. Tá abairtí deachtaithe le scríobh ag na páistí freisin. Is féidir le na
páistí a ndul chun chinn a chlárú ar bhlocghraf ar chúl an leabhair.
Aonad 1 Focail le ‘ái, éa agus ea’ istigh iontu.
1. Faigh an focal ceart as an liosta chun na bearnaí a líonadh.1
2
3
4
(a) Chonaic mé _____ ____________________ amuigh ar an bhfarraige.
(b) Tá _______________________ ar mo mhéar.
(c) Níl ach múinteoir __________________sa seomra ranga.
(d) Fuair mé ______________________ ó Dhaidí na Nollag.
(e) Tá cóta _______________________ ag Daidí na Nollag.
(f) Tá _________________________ ar mo fhoireann sacair.
2. Faigh an focal ceart as an liosta a dhéanann comhchiall leo seo.
ag foghlaim ____________________________
duine idir 13 agus 19 ____________________________
lámh nó cos ____________________________
bóthar sa bhaile ____________________________
ag siúl i líne ____________________________
na báid
sráid
ócáid
paráid
obráid
tháinig
fáinne
fáinleog
taispeáin
amháin
géag
bréag
bréagán
aon déag
déagóir
dearg
fearg
ceacht
seacht
seachtar
1
na báid
fáinne
amháin
bréagán
dearg
seachtar
ceacht
déagóir
géag
sráid
paráid
Aonad 1 Focail le ‘ái, éa agus ea’ istigh iontu.
géag tháinig obráid seacht déagóir
(a) abhaile ar Tháinig an sé mbus
_____________________________________________________________.
(b) “dom Taispeáin,” múinteoir arsa an
_____________________________________________________________.
(c) spéir Bhí ag sa fáinleog eitilt
_____________________________________________________________.
(a) th__ __ nig ___________________________
(b) d__ __ rg ___________________________
(c) sr__ __ d ___________________________
(d) g__ __ g ___________________________
(e) c__ __ cht ___________________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Cuir isteach na litreacha cearta agus scríobh an focal.
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
2
déagóir géag obráid seacht Tháining
á i
e a
á i
é a
e a
Tháinig
dearg
sráid
géag
ceacht
Tháinig sé abhaile ar an mbus
“Taispeáin dom,” arsa an múinteoir
Bhí fáinleog ag eitilt sa spéir
Aonad 1 Focail le ‘ái, éa agus ea’ istigh iontu.
6. Úsáid focail as an liosta chun a mhalairt de na focail seo thíos a aimsiú.
7. Faigh na focail seo sa nathair.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
(a) áthas _______________________________________
(b) sláintiúil _______________________________________
(c) an fhírinne _______________________________________
(d) babaí beag _______________________________________
(e) Ná féach _______________________________________
3
fearg
obráid
bréag
déagóir
Taispeáin
bréagán
dearg
déagóir
bréag
sráid
obráid
Aonad 1 Focail le ‘ái, éa agus ea’ istigh iontu.
seacht ceacht na báid fearg dearg déagóir géag bréagán aon déag sráid
bréag paráid fáinleog taispeáin fáinne tháinig amháin seachtar obráid ócáid
8. Faigh na focail seo sa chuardach focal.
9. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) neacht ______________________ (b) Gráinne ______________________
(c) na spáid _____________________ (d) spideog ______________________
10. Bris an cód.
b é i l i g r a e f o c d
g a o n d é a g t t d e e
d é e n n i á f h a é a f
b e a á a r t ó á i a c á
a r e g m u o c i s g h i
d d d a h i b á n p ó t n
i i i é á g r i i e i o l
á á á r i e á d g á r g e
b r r b n m i r t i í r o
a s a c v n d á s n m a g
n u p s e a c h t a r e á
s e a c h t b r é a g d e
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
e r á b s l p c t n d j a u f m v g é í h o ó i ú
(a) _____________________ (b) _____________________ (c) _____________________
(d) _____________________ (e) _____________________ (f) _____________________
8 1 13 8 21 9 11 1 13 2 18 22 4 2 3 24 11
4 2 19 13 18 5 1 13 8 21 9 23 8 3 24 11
4
seacht
na báid
ceacht
bréag
dearg
seacht
obráid
ócáid
fáinne
fáinleog
Aonad 2 Focail le ‘ae, uí agus ui’ istigh iontu.
1. Scríobh an focal ceart ón liosta faoin bpictiúr.5
6
7
8
2. Faigh an focal sa liosta a mhalartaíonn leo seo.
(a) ag seasamh
_______________________________
(b) mí cheart
_______________________________
(c) caife
_______________________________
(d) lag
_______________________________
(e) maslaigh
_______________________________
(f) istigh
_______________________________
________________ ________________ ________________
5
aer
aeróg
tae
traein
dosaen
beart
ceart
neart
ceathair
leathar
buí
tuí
ag suí
ag luí
ag guí
luigh
suigh
guigh
amuigh
chuig
dosaen ceathair ag guí
ag suí
ceart
tae
neart
guigh
amuigh
Aonad 2 Focail le ‘ae, uí agus ui’ istigh iontu.
beart neart traein dosaen guigh leathar aer
(a) fear le Tháinig phoist beart an mór
_____________________________________________________________.
(b) siar leaba an Luigh ar
_____________________________________________________________.
(c) cupán dom Déan tae
_____________________________________________________________.
(a) _________________
(b) _________________
(c) _________________
(d) _________________
(e) _________________
(f) _________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Tá cúpla focal gearrtha as an liosta. Cuir le chéile arís iad!
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
su ar
dos air
leath igh
am aen
ceath óg
aer uigh
6
aer beart dosaen guigh leathar neart traein
suigh
dosaen
leathar
amuigh
aeróg
ceathair
Tháinig an beart mór le fear an phoist
Luigh siar ar an leaba
Déan cupán tae dom
Aonad 2 Focail le ‘ae, uí agus ui’ istigh iontu.
7. Faigh na focail seo sa nathair.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
6. Meaitseáil na focail leis an míniú ceart. Ansin scríobh an focal.
traein
dosaen
ceathair
buí
amuigh
neart
chuig
(a) uimhir _____________________________
(b) dó dhéag _____________________________
(c) lasmuigh _____________________________
(d) modh taistil _____________________________
(e) láidir _____________________________
(f) go dtí _____________________________
(g) dath _____________________________
7
ceathair
dosaen
amuigh
traein
neart
chuig
buí
tae
buí
chuig
suigh
tuí
ceart
8. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) braon ______________________ (b) faoi ______________________
(c) nathair _____________________ (d) béar ______________________
9. Bris an cód.
(a) _____________________ (b) _____________________ (c) _____________________
(d) _____________________ (e) _____________________ (f) _____________________
4 1 13 2 9 18 14 24 18 21 6 1 13 9 21 13 2
8 21 14 24 18 10 1 13 2 9 9 2 13 1 24 10
Aonad 2 Focail le ‘ae, uí agus ui’ istigh iontu.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
e r á b s l p c t n d j a u f m v g é í h o ó i ú
10. Aimsigh na focail.
e c ar i a t h
r ae at l h
t ar eb
(a) ___________________ (b) ____________________ (c) __________________
g iu hl
í u t
s ad on e
(d) ___________________ (e) ____________________ (f) __________________
8
traein
leathar
tuí
aer
beart
chuig
guigh
neart
leathar
traein
ceathair
luigh
leathar
tuí
beart
dosaen
Aonad 3 Focail le ‘ea, iom, iú agus éad’ istigh iontu.
sea
ní hea
leaba
ceap
ceapaire
liom
iomáint
tiomáin
iomarca
gliomach
fiú
gliú
litriú
piliúr
pictiúr
éad
éadrom
éadan
cairéad
paicéad
1. Faigh an focal ceart as an liosta chun na bearnaí a líonadh.9
10
11
12
(a) Níor ith mé ________________________ riamh!
(b) Tá camán agus sliotar agam. Is breá liom________________!
(c) “Greamaigh é le _______________,” arsa an múinteoir
(d) Bhí _____________ i mo bhosca lóin arís!
(e) Bhí __________ orm nuair a bhuaigh Tomás an duais.
(f) Ba bhreá liom _________________ criospaí.
2. Faigh an focal ceart as an liosta a dhéanann comhchiall leo seo.
cúisín ______________________________
mothúchán ______________________________
áit chun luí ______________________________
níl sé trom ______________________________
iasc ______________________________
9
gliomach
iomáint
gliú
ceapaire
éad
paicéad
piliúr
éad
leaba
éadrom
gliomach
Aonad 3 Focail le ‘ea, iom, iú agus éad’ istigh iontu.
éadrom iomarca leaba ceap pictiúr gliú paicéad
(a) san liathróid mé Bhuail an éadan
_____________________________________________________________.
(b) halla iomarca Bhí daoine an sa
_____________________________________________________________.
(c) go Táim ag maith litriú
_____________________________________________________________.
(a) t__ __ __ áin _________________________
(b) __ __ __ áint _________________________
(c) cair__ __ __ _________________________
(d) f__ __ _________________________
(e) s__ __ _________________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Cuir isteach na litreacha cearta agus scríobh an focal.
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
10
ceap éadrom gliú iomarca leaba paicéad pictiúr
i o m
i o m
é a d
i ú
e a
tiomáin
iomáint
cairéad
fiú
sea
Bhuail an liathróid mé san éadan
Bhí an iomarca daoine sa halla
Táim go maith ag litriú
Aonad 3 Focail le ‘ea, iom, iú agus éad’ istigh iontu.
6. Faigh na focail seo sa nathair.
7. Faigh na focail seo sa chuardach focal.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
paicéad éadan cairéad éadrom éad fiú piliúr pictiúr gliú litriú
iomáint gliomach iomarca tiomáin liom ceapaire ceap leaba ní hea sea
g s e a ú i f g l i o m é
e g é a d r o m á o p l a
r t i o m á i n g h o e d
p t i u p o p h f s l a t
i d o í a t l u s i o b o
c a m o e p l n í h e a r
t é á t c c e a p a i r e
i r i g l i o m a c h ú n
ú i n u a c r a m o i i a
r a t g h u i e p l á l d
ó c l i t r i ú g t o i a
s p a i c é a d l u i p é
11
litriú
liom
leaba
iomarca
éad
cairéad
8. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) marcach ___________________ (b) siosúr ______________________
(c) ticéad _____________________ (d) trom ______________________
9. Bris an cód.
(a) _____________________ (b) _____________________ (c) _____________________
(d) _____________________ (e) _____________________ (f) _____________________
6 1 13 4 13 19 13 11 2 22 16 6 24 9 2 24 25
19 13 11 13 10 8 13 24 2 19 13 11 10 20 21 1 13
Aonad 3 Focail le ‘ea, iom, iú agus éad’ istigh iontu.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
e r á b s l p c t n d j a u f m v g é í h o ó i ú
10. Aimsigh na focail.
oi lm
á o ii n mt
aa b e l
(a) ___________________ (b) ____________________ (c) __________________
i lg a co m h
ú i l g
r ti ú li
(d) ___________________ (e) ____________________ (f) __________________
12
gliomach
cairéad / paicéad
piliúr / pictiúr
éadrom
leaba
éadan
éadrom
cairéad
litriú
ní hea
liom
gliomach
tiomáin
gliú
leaba
litriú
Aonad 4 Focail le ‘ú, ún, iú agus aí’ istigh iontu.
1. Scríobh an focal ceart ón liosta faoin bpictiúr.13
14
15
16
2. Faigh an focal sa liosta a mhalartaíonn leo seo.
(a) glór
_______________________________
(b) forc
_______________________________
(c) a lán
_______________________________
(d) sean duine
_______________________________
(e) oscail
_______________________________
(f) uaireanta
_______________________________
________________ ________________ ________________
13
ag brú
cangarú
cúpla
dúnta
ag súgradh
dún
spúnóg
naprún
bagún
priosún
ciúin
siúcra
ag siúl
ciúnas
ag bailiú
cónaí
i gcónaí
babaí
tacsaí
leoraí
cangarú ag siúl priosún
ciúin
spúnóg
cúpla
babaí
dún
i gcónaí
Aonad 4 Focail le ‘ú, ún, iú agus aí’ istigh iontu.
spúnóg ciúnas naprún dúnta priosún babaí leoraí
(a) Páidí súgradh ghairdín Bhí ag sa
_____________________________________________________________.
(b) orm teach Tá sin cónaí sa
_____________________________________________________________.
(c) an arsa múinteoir “Ciúnas,”
_____________________________________________________________.
(a) _________________
(b) _________________
(c) _________________
(d) _________________
(e) _________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Tá cúpla focal gearrtha as an liosta. Cuir le chéile arís iad!
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
14
tac as
bag siú
aí ciún
cra
ún
saí leor
babaí ciúnas dúnta leoraí naprún priosún spúnóg
tacsaí
bagún
leoraí
siúcra
ciúnas
Bhí Páidí ag súgradh sa ghairdín
Tá cónaí orm sa teach sin
“Ciúnas,” arsa an múinteoir
Aonad 4 Focail le ‘ú, ún, iú agus aí’ istigh iontu.
7. Faigh na focail seo sa nathair.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
6. Meaitseáil na focail leis an míniú ceart. Ansin scríobh an focal.
cangarú
babaí
tacsaí
ciúin
priosún
bagún
ag súgradh
(a) carr nó bus _____________________________
(b) gan ghlór _____________________________
(c) ainmhí _____________________________
(d) ag imirt _____________________________
(e) leanbh _____________________________
(f) faoi ghlas _____________________________
(g) feoil _____________________________
15
tacsaí
ciúin
cangarú
ag súgradh
babaí
priosún
bagún
ag brú
naprún
ag bailiú
i gcónaí
dún
cúpla
8. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) ag sú ___________________ (b) cartún ______________________
(c) púca _____________________ (d) siopaí ______________________________
9. Bris an cód.
(a) _____________________ (b) _____________________ (c) _____________________
(d) _____________________ (e) _____________________ (f) _____________________
4 13 18 25 10 5 24 25 8 2 13 8 25 7 6 13
9 13 8 5 13 20 8 24 25 24 10 6 1 22 2 13 20
Aonad 4 Focail le ‘ú, ún, iú agus aí’ istigh iontu.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
e r á b s l p c t n d j a u f m v g é í h o ó i ú
10. Líon na boscaí leis na litreacha cearta.
1
____________________________
2
____________________________
3
____________________________
4
____________________________
5
____________________________
6
____________________________
16
ag brú bagún
siúcra tacsaí / leoraí / babaí / cónaí
bagún
tacsaí
siúcra
ciúin
cúpla
leoraí
cangarú
ag siúl
babaí
dún
priosún
dúnta
Aonad 5 Dul Siar ar Aonaid 1-4
1. Scríobh an focal ceart faoin bpictiúr.
_______________ _______________ _______________ _______________
2. Faigh an focal ceart chun na bearnaí a líonadh.
(a) ____________________ San Nioclás anuas an simléar.
(b) Bhí nead ag an bh__________________ sa gharáiste.
(c) Chuir sí ____________________ siúcra isteach sa tae.
(d) Tá díon _________ ar an teach sin cois farraige.
(e) Cheannaigh m'uncail __________________ criospaí dom sa siopa.
(f) “Ná dúisigh an ________________,” arsa Mamó.
(g) Tháinig fear an phoist le ________________ do Dhaidí.
(h) An bhfuil _______________ ar do bhróga?
(i) Bhí an sagart ____ _____________ sa séipéal.
(j) “_________ siar ar an leaba,” arsa an dochtúir liom.
(k) “Bíonn tú ag caint ___ _________________,” arsa an múinteoir.
(l) Ní ______________________ mé fós!
(m) Bhí ________________ ubh sa phaicéad.
(n) Bhí _______________ sa leabharlann.
(o) “___________________ go cúramach,” arsa an garda.
babaí luigh tháinig spúnóg i gcónaí
paicéad dosaen fáinleog beart ciúnas
ag guí déagóir tuí leathar tiomáin
17
Tháinig
fáinleog
spúnóg
tuí
paicéad
babaí
beart
leathar
ag guíLuigh
i gcónaí
déagóir
dosaen
ciúnas
Tiomáin
fáinne ceathair cairéad leaba
Aonad 5 Dul Siar ar Aonaid 1-4
3. Cuir na litreacha seo san ord ceart chun focal a dhéanamh!
(a) treca (A2) c_______________ (b) ngréabá (A1) b_______________
(c) gagé (A1) g_______________ (d) lcgmioha (A3) g_______________
(e) gsúpnó (A4) s_______________ (f) ístcaa (A4) t_______________
(g) inrtae (A2) t_______________ (h) baael (A3) l_______________
4. Faigh na focail seo sa chuardach focal.
ceapaire ceathair neart naprún paráid seacht guigh éad traein ag brú
beart cúpla priosún dúnta ciúin piliúr gliú gliomach bréagán leoraí
h á b r é a g á n e i g
g r e t a n m i u m t l
i e l e o r a í b n h i
u c b r t e a l p ú c ú
g l i o m a c h r m a r
n n o l p t r e i r e i
ú i a t n ú d n o ú s a
r ú b i r t l e s i n h
p i o b e a r t ú l e t
a c g t r a e i n i a a
n a é a d i á r a p r e
c e a p a i r e e r t c
18
eart
éag
púnóg
raein
réagán
liomach
acsaí
eaba
Aonad 6 Focail le ‘ea, ail, án, aoi agus óg’ istigh iontu.
1. Faigh an focal ceart as an liosta chun na bearnaí a líonadh.17
18
19
20
(a) “_____________ an doras le do thoil!” arsa Tomás.
(b) Chuir sí an t-airgead isteach sa ___________________.
(c) Is breá liom an __________________ i mo ghairdín!
(d) “______________________ uachtar reoite dom,” arsaEimear.
(e) Ar _____ __________________ beidh ealaíon ar siúlagainn.
(f) Chuir Máire _____________ bheag isteach sa phram.
2. Faigh an focal ceart as an liosta a dhéanann comhchiall leo seo.
ag ligint scíthe ______________________________
duine le caora ______________________________
duilleog ag Naomh Pádraig ________________________
ag taispeáint grá ______________________________
méar ar do lámh ______________________________
19
cupán
cosán
arán
sparán
luascán
oscail
ceangail
ceannaigh
beannaigh
greamaigh
an Aoine
caoineadh
scaoil
aoire
saoire
feadóg
seamróg
bábóg
barróg
ordóg
Oscail
sparán
luascán
Ceannaigh
an Aoine
bábóg
saoire
aoire
seamróg
barróg
ordóg
Aonad 6 Focail le ‘ea, ail, án, aoi agus óg’ istigh iontu.
feadóg aoire cupán sparán scaoil barróg ordóg
(a) a thosaigh Nuair thit caoineadh mé ag mé
_____________________________________________________________.
(b) cosán timpeall Tá scoile na
_____________________________________________________________.
(c) gcnoc aoire an Chonaic mé ar
_____________________________________________________________.
(a) ar__ __ ___________________________
(b) báb__ __ ___________________________
(c) osc__ __ __ ___________________________
(d) seamr__ __ ___________________________
(e) gr__ __ maigh ___________________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Cuir isteach na litreacha cearta agus scríobh an focal.
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
20
aoire barróg cupán feadóg ordóg scaoil sparán
á n
ó g
a i l
ó g
e a
arán
babóg
oscail
seamróg
greamaigh
Nuair a thit me thosaigh mé ag caoineadh
Tá cosán timpeall na scoile
Chonaic mé aoire ar an gcnoc
Aonad 6 Focail le ‘ea, ail, án, aoi agus óg’ istigh iontu.
6. Úsáid focail as an liosta chun a mhalairt de na focail seo thíos a aimsiú.
7. Faigh na focail seo sa nathair.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
(a) dún _______________________________________
(b) ceangail _______________________________________
(c) scaoil _______________________________________
(d) díol _______________________________________
(e) maslaigh _______________________________________
21
oscail
scaoil
ceangail
ceannaigh
beannaigh
luascán
ceangail
babóg
arán
feadóg
cupán
Aonad 6 Focail le ‘ea, ail, án, aoi agus óg’ istigh iontu.
caoineadh ordóg barróg bábóg seamróg feadóg aoire saoire sparán cosán
scaoil an Aoine greamaigh beannaigh ceannaigh ceangail oscail luascán arán cupán
8. Faigh na focail seo sa chuardach focal.
9. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) bán ________________________ (b) bróg ________________________
(c) daoine ______________________ (d) múscail ______________________
n s p a r á n d é d o s i
l u a s c á n á s o c a e
ú g r e a m a i g h i o r
i h g i a n n a e b s i i
s g l i a g n a e c i r o
e ó h g i a n n a e c e a
a r á r e n i o a n a g g
n m o s c a i l m e ó ó ó
m a f r e l v h t b n r d
i e f e a d ó g á i á r r
l s c u p á n b t l r a o
á c a o i n e a d h a b n
10. Aimsigh na focail.
áa nr
s ai o cl
roa i e
(a) ___________________ (b) ____________________ (c) __________________
g bá ób
r og d ó
c a e a g
n l i
(d) ___________________ (e) ____________________ (f) __________________
22
arán / sparán
aoire / saoire
bábóg / seamróg
oscail
arán
bábóg
oscail
ordóg
aoire
ceangail
Aonad 7 Focail le ‘í, ó, as, úin, aoi agus ia’ istigh iontu.
bó
bóthar
nó
cnó
dó
múin
múinteoir
ag múineadh
an Chéadaoin
an Déardaoin
fia
fiacail
fiaclóir
iasc
ag iascaireacht
1. Scríobh an focal ceart ón liosta faoin bpictiúr.21
22
23
24
2. Faigh an focal sa liosta a mhalartaíonn leo seo.
(a) ag fanacht socair
_______________________________
(b) ciliméadar
_______________________________
(c) ag foghlaim
_______________________________
(d) agus
_______________________________
(e) di
_______________________________
________________ ________________ ________________
23
mí
míle
cas
casúr
ag casadh
bó múinteoir iasc
ag casadh
míle
ag múineadh
nó
dó
Aonad 7 Focail le ‘í, ó, as, úin, aoi agus ia’ istigh iontu.
bóthar múin fiaclóir casúr Déardaoin iasc
(a) dom Múin ceacht
_____________________________________________________________.
(b) breithlá mhí Bhí agam seo an caite
_____________________________________________________________.
(c) riamh mé ag Ní iascaireacht raibh
_____________________________________________________________.
(a) _________________
(b) _________________
(c) _________________
(d) _________________
(e) _________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Tá cúpla focal gearrtha as an liosta. Cuir le chéile arís iad!
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
24
úr cail
bó
teoir
thar daoin
fia cas
múin Déar
bóthar casúr Déardaoin fiaclóir iasc múin
múinteoir
fiacail
Déardaoin
bóthar
casúr
Múin ceacht dom
Bhí breithlá agam a mhí seo caite
Ní raibh mé ag iascaireacht riamh
Aonad 7 Focail le ‘í, ó, as, úin, aoi agus ia’ istigh iontu.
7. Faigh na focail seo sa nathair.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
6. Meaitseáil na focail leis an míniú ceart. Ansin scríobh an focal.
iasc
fia
bó
fiacail
cnó
míle
casúr
(a) Tugann sí bainne dúinn____________________________
(b) Tá sí i do bhéal _____________________________
(c) Bambi _____________________________
(d) Snámhann sé _____________________________
(e) 1000 _____________________________
(f) Buaileann tú leis _____________________________
(g) Titeann sí de chrann _____________________________
25
bó
fiacail
fia
iasc
míle
casúr
cnó
nó
bóthar
múin
iasc
cas
dó
8. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) Síle ______________________ (b) oscail _______________________
(c) gan stró __________________ (d) feirmeoir ____________________
9. Bris an cód.
(a) _____________________ (b) _____________________ (c) _____________________
(d) _____________________ (e) _____________________ (f) _____________________
16 20 6 1 16 25 24 10 8 13 5 25 2
4 23 9 21 13 2 15 24 13 8 13 24 6 8 10 23
Aonad 7 Focail le ‘í, ó, as, úin, aoi agus ia’ istigh iontu.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
e r á b s l p c t n d j a u f m v g é í h o ó i ú
10. Líon na boscaí leis na litreacha cearta.
1
___________________________________________________
2
________________________________
3
__________________________________
4
_________________________________________________
26
míle
bó / cnó / dó
fiacail
múinteoir
míle
bóthar
múin
fiacail
casúr
cnó
ag múineadh
fiaclóir ag casadh
an Déardaoin
Aonad 8 Focail le ‘oth, eo, áis agus aid’ istigh iontu.
1. Faigh an focal ceart as an liosta chun na bearnaí a líonadh.25
26
27
28
(a) Tá ____________________ againn ar chúl an ghairdín.
(b) Bhí _________________ ann ar maidin. Bhí sé deacair tiomáint!
(c) Chuir Mamaí an ________________ sa ghlas chun an doras a oscailt.
(d) Is breá liom bagún agus ____________________.
(e) Bíonn _______________ ag mo sheanathair nuair a théann sé ag siúl.
(f) Bhí an bhanaltra ag cabhrú leis an __________________.
2. Faigh an focal ceart as an liosta a dhéanann comhchiall leo seo.
ag guí ______________________________
go luath sa lá ______________________________
garáiste ______________________________
duine tinn ______________________________
toradh ______________________________
27
roth
othar
rothar
ag rothaíocht
bothán
ceo
go deo
deoch
eochair
teocht
cáis
páiste
oráiste
cabáiste
pacáiste
maide
maidir
maidin
paidir
Daidí
bothán
ceo
eochair
cabáiste
maide
othar
paidir
maidin
bothán
othar
oráiste
Aonad 8 Focail le ‘oth, eo, áis agus aid’ istigh iontu.
eochair deoch maidir oráiste ceo rothar teocht
(a) na Thit bpacáiste as criospaí an amach
_____________________________________________________________.
(b) dtí siopa Chuaigh go mé rothaíocht an ag
_____________________________________________________________.
(c) maith luch Is cáis le
_____________________________________________________________.
(a) m__ __ __ e _________________________
(b) p__ __ __ te _________________________
(c) c__ __ _________________________
(d) __ __ __ar _________________________
(e) pac__ __ __ te _________________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Cuir isteach na litreacha cearta agus scríobh an focal.
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
28
ceo deoch eochair maidir oráiste rothar teocht
a i d
á i s
e o
o t h
á i s
maide
páiste
ceo
othar
pacáiste
Thit criospaí amach as an bpacáiste
Chuaigh mé ag rothaíocht go dtí an siopa
Is maith le luch cáis
Aonad 8 Focail le ‘oth, eo, áis agus aid’ istigh iontu.
6. Úsáid focail as an liosta chun a mhalairt de na focail seo thíos a aimsiú.
7. Faigh na focail seo sa nathair.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
(a) duine sláintiúil _______________________________________
(b) fuacht _______________________________________
(c) masla _______________________________________
(d) duine fásta _______________________________________
(e) oíche _______________________________________
29
othar
teocht
paidir
páiste
maidin
rothar
ceo
daidí
maide
deoch
go deo
Aonad 8 Focail le ‘oth, eo, áis agus aid’ istigh iontu.
Daidí paidir maidin maide maidir pacáiste cabáiste oráiste páiste cáis
teocht eochair deoch go deo ceo bothán ag rothaíocht rothar othar roth
8. Faigh na focail seo sa chuardach focal.
9. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) guthán _______________________ (b) bagáiste ________________________
(c) áis __________________________ (d) ag feo __________________________
s é m o e t s i á p l t
a b o t h á n o c a h r
m o g h i l e t o c c i
r o t h a r m e o á e d
r t e r o t d í e i o i
i h ú t r o a o t s b a
a a h h g h e r s t m m
h r e c t f d á i e a í
c h c o e d i i á c i d
o r r e b u a s b á d i
e g d t á c m t a i i a
a p a i d i r e c s n d
10. Aimsigh na focail.
r mi id a
d co eh
co
e
(a) ___________________ (b) ____________________ (c) __________________
s áo ir e t
t r o h
h ce o tt
(d) ___________________ (e) ____________________ (f) __________________
30
bothán
cáis
pacáiste / cabáiste
go deo
maidir
oráiste
deoch
roth
ceo
teocht
Aonad 9 Focail le ‘ai, ú, ua agus éa’ istigh iontu.
caill
cailc
caint
caith
ag caitheamh
cúl
cúlra
dúlra
ag súil
ag súgradh
gual
gualainn
guaillí
gruaig
gruagaire
géar
béar
féar
méar
béarla
1. Scríobh an focal ceart ón liosta faoin bpictiúr.29
30
31
32
2. Faigh an focal sa liosta a mhalartaíonn leo seo.
(a) ag troid
_______________________________
(b) maol
_______________________________
(c) faigh
_______________________________
(d) balbh
_______________________________
________________ ________________ ________________
31
méar gual ag súgradh
ag súgradh
gruaig
caith
caint
Aonad 9 Focail le ‘ai, ú, ua agus éa’ istigh iontu.
caith béar dúlra gual méar ag súgradh féar
(a) fhaca sa Ní choill béar mé
_____________________________________________________________!
(b) mo Bhearr gruagaire gruaige an chuid
_____________________________________________________________!
(c) faoi Táim foghlaim dúlra ag scoil ar
_____________________________________________________________.
(a) _________________
(b) _________________
(c) _________________
(d) _________________
(e) _________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Tá cúpla focal gearrtha as an liosta. Cuir le chéile arís iad!
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
32
gradh
caith
ainn aire
cúl sú
gual ra
gruag eamh
ag súgradh béar caith dúlra féar gual méar
cúlra
gualainn
caitheamh
súgradh
gruagaire
Ní fhaca mé béar sa choill
Bhearr an gruagaire mo chuid gruaige
Táim ag foghlaim faoi dúlra ar scoil
Aonad 9 Focail le ‘ai, ú, ua agus éa’ istigh iontu.
7. Faigh na focail seo sa nathair.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
6. Meaitseáil na focail leis an míniú ceart. Ansin scríobh an focal.
cailc
ag súil
gualainn
béar
méar
béarla
gruaig
(a) Ball coirp _____________________________
(b) ainmhí _____________________________
(c) Scríobhann tú léi _____________________________
(d) teanga _____________________________
(e) Níl tú ag rith. _____________________________
(f) Fásann sí ar do cheann. ___________________________
(g) Ní ordóg é! _____________________________
33
méar
béar
cailc
béarla
ag súil
gruaig
méar
caill
géar
béar
caith
féar
cúl
8. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) saor ___________________ (b) ba ___________________________
(c) saint _____________________ (d) smaoineamh ____________________
9. Bris an cód.
(a) _____________________ (b) _____________________ (c) _____________________
(d) _____________________ (e) _____________________ (f) _____________________
18 14 13 6 11 25 6 2 13 8 25 6
4 19 13 2 6 13 8 13 24 6 6 18 2 14 13 24 18
Aonad 9 Focail le ‘ai, ú, ua agus éa’ istigh iontu.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
e r á b s l p c t n d j a u f m v g é í h o ó i ú
10. Aimsigh na focail.
d aú rl
í g l u a
l i
rga é
(a) ___________________ (b) ____________________ (c) __________________
ab lé r a
h c t i a
g g i r au
(d) ___________________ (e) ____________________ (f) __________________
34
béar
caint
caith
ag caitheamh
gual
béarla
dúlra
caill
cúl
gruaig
dúlra
béarla
guaillí
caith
géar
gruaig
Aonad 10 Dul Siar ar Aonaid 6-9
1. Scríobh abairt leis na focail seo.
Mar Shampla: Níl aon airgead agam. Tá éan sa chrann.
(a) scaoil______________________________________________________
scoil _____________________________________________________
(b) dó ____________________________________________________
do _____________________________________________________
(c) an mhí ____________________________________________________
ainmhí ____________________________________________________
(d) cas _______________________________________________________
cos________________________________________________________
(e) féar________________________________________________________
fear _______________________________________________________
2. Cuir na focail seo san uimhir iolra.
(a) an fheadóg _______________ (b) an bharróg ________________
(c) an ordóg ________________ (d) an bhábóg ________________
(e) an cupán ________________ (f) an sparán ________________
(g) an bothán ________________ (h) an cosán ________________
(i) an t-oráiste ________________ (j) an pacáiste ________________
Uatha Iolra Uatha Iolra
35
na feadóga
na hordóga
na cupáin
na botháin
na h-oráistí
na barróga
na bábóga
na sparáin
na cosáin
na pacáistí
Aonad 10 Dul Siar ar Aonaid 6-9
2. Cé mé féin?
(a) Is ainmhí ar an bhfeirm mé. Tugaim bainne duit!
_______________________________________________________________
(b) Tugaim aire dod’ fhiacla.
_______________________________________________________________
(c) Is tusa mo mhac nó m'iníon. Tugaim aire duit.
_______________________________________________________________
(d) Oibrím ar scoil. Tugaim obair duit!
_______________________________________________________________
(e) Tugaim aire do chaora. Tá maide agam.
______________________________________________________________
(f) Is ainmhí mé. Cónaím faoin tuath. Bhí scannán déanta mar gheall orm.
_______________________________________________________________
4. An féidir leat focal beag a fheiceáil ins na focail seo? Scríobh amach iad.
(a) pacáiste ________________ (b) saoire ________________
(c) teocht ________________ (d) Béarla ________________
(e) cosán ________________ (f) fiaclóir ________________
(g) barróg ________________ (h) bóthar ________________
(i) casúr ________________ (j) ceannaigh ________________
36
bó
fiaclóir
máthair
múinteoir
aoire
fia
cáis
teo / ocht / te
cos
barr / óg
cas / sú
aoire
béar
fia
bó / thar / ar
ceann
Aonad 11 Focail le ‘ua, ói, am, mh, ll agus rr’ istigh iontu.
1. Faigh an focal ceart as an liosta chun na bearnaí a líonadh.33
32
35
36
(a) Tá cónaí orm faoin __________________________.
(b) Tá sé deacair éirí ón leaba ar _______ ________________!
(c) Phioc mé __________________ sa ghairdín.
(d) Cheannaigh Daidí _____________ do Mham ar Lá Vailintín.
(e) “Cén t-________ é?” arsa Mamaí.
(f) “Abair _______________ dom,” arsa Daideo.
2. Faigh an focal ceart as an liosta a dhéanann comhchiall leo seo.
boladh deas ____________________________
duine gan chiall ____________________________
ag codladh ____________________________
fear mór féasóige ____________________________
capall óg ____________________________
37
go luath
tuath
an Luan
ag luascadh
luas
nóinín
nóiméad
an Nollaig
mí na Nollag
Daidí na
Nollag
am
amadán
cumhrán
amhrán
lá amháin
Geimhreadh
ag geimhriú
an t-earrach
searrach
Lá 'le Bríde
tuath
an Luan
nóinín
cumhrán
am
amhrán
cumhrán
amadán
ag geimhriú
Daidí na Nollag
searrach
Aonad 11 Focail le ‘ua, ói, am, mh, ll agus rr’ istigh iontu.
cumhrán luas nóiméad tuath am geimhreadh searrach
(a) chloig nóiméad a uair Cé in mhéad
_____________________________________________________________?
(b) ag Tá ghráinneog geimhriú an
_____________________________________________________________.
(c) luascadh ar Ná chathaoir bí ag do
_____________________________________________________________.
(a) l __ __ s ___________________________
(b) No__ __ aig ___________________________
(c) ea __ __ ach ___________________________
(d) cu__ __ rán ___________________________
(e) t __ __ th ___________________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Cuir isteach na litreacha cearta agus scríobh an focal.
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
38
am cumhrán geimhreadh luas nóiméad searrach tuath
u a
l l
r r
m h
u a
luas
Nollaig
earrach
cumhrán
tuath
Cé mhéad nóiméad in uair a chloig
Tá an ghráinneog ag geimhriú
Ná bí ag luascadh ar do chathaoir
Aonad 11 Focail le ‘ua, ói, am, mh, ll agus rr’ istigh iontu.
6. Úsáid focail as an liosta chun a mhalairt de na focail seo thíos a aimsiú.
7. Faigh na focail seo sa nathair.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
(a) déanach _______________________________________
(b) cathair _______________________________________
(c) Samhradh _______________________________________
(d) Lá 'le Pádraig _______________________________________
(e) ag dúiseacht _______________________________________
39
luath
tuath
Geimhreadh
Lá ‘le Bríde
ag geimhriú
luas
amadán
luan
nóinín
tuath
amhrán
Aonad 11 Focail le ‘ua, ói, am, mh, ll agus rr’ istigh iontu.
Lá le Bríde an t-earrach searrach ag geimhriú geimhreadh lá amháin an t-amhrán cumhrán am amadán Daidí na Nollag Mí na Nollag
nóiméad nóinín an Nollaig luas ag luascadh an Luan tuath go luath
8. Faigh na focail seo sa chuardach focal.
9. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) fuath ________________________ (b) coinín ________________________
(c) bodhrán ______________________ (d) bacach _______________________
l á l e b r í d e b u l t lh c a r t h m a t n a á m uc u n ó i m é a d s d a h aa m t a n l u a n f á m d sr h a g l u a s c a d h a hr r m u h t a u l o g á e ca á a n n o l l a i g i r ae n d i l d a é m i ó n h rt c á t h e n í n i ó n m rn e n n á r h m a t n a i aa g g e i m h r i ú r á e ed a i d í n a n o l l a g sd r h m g a l l o n a n í ma g t u a t h p u i l r e s
10. Aimsigh na focail.
la us
N l il g oa
e rc s ra a h
(a) ___________________ (b) ____________________ (c) __________________
ha ut t
é mi n ó a d
L a u n
(d) ___________________ (e) ____________________ (f) __________________
40
tuath
cumhrán / amadán
nóinín
an t-earrach
luas
tuath
Nollaig
nóiméad
searrach
Luan
Aonad 12 Focail le ‘áir, éa, úr, áil agus ei’ istigh iontu.
1. Scríobh an focal ceart ón liosta faoin bpictiúr.37
38
39
40
2. Faigh an focal sa liosta a mhalartaíonn leo seo.
(a) ag siúl
_______________________________
(b) deartháir
_______________________________
(c) ag caoineadh
_______________________________
(d) deirfiúr
_______________________________
(e) i d’aonar
_______________________________
(f) nocht
_______________________________
________________ ________________ ________________
41
páirc
páirt
páirtí
ag gáire
deartháir
Lá ’le Pádraig
gléasta
féasta
deirfiúr
piliúr
cáil
ar fáil
fáilte
bácáil
fuáil
ag eitilt
eilifint
cleite
eitleog
seit
deirfiúr eilifint cleite
ag eitilt
deirfiúr
ag gáire
deartháir
páirtí
gléasta
Aonad 12 Focail le ‘áir, éa, úr, áil agus ei’ istigh iontu.
páirc fáilte bácáil eitleog gáire deirfiúr cáil
(a) an gáire Thosaigh leanbh ag
_____________________________________________________________.
(b) faoi cheann Chuir piliúr sí mo
_____________________________________________________________.
(c) trom an Níl cleite!
_____________________________________________________________!
(a) _________________
(b) _________________
(c) _________________
(d) _________________
(e) _________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Tá cúpla focal gearrtha as an liosta. Cuir le chéile arís iad!
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
42
féas leog
fáil te
eit iúr
ta pil
ta gléas
bácáil cáil deirfiúr eitleog fáilte gáire páirc
gléasta
piliúr
féasta
eitleog
fáilte
Thosaigh an leanbh ag gáire
Chuir sí piliúr faoi mo cheann
Níl an cleite trom
Aonad 12 Focail le ‘áir, éa, úr, áil agus ei’ istigh iontu.
7. Faigh na focail seo sa nathair.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
6. Meaitseáil na focail leis an míniú ceart. Ansin scríobh an focal.
deartháir
páirc
piliúr
bácáil
cáil
eitleog
seit
(a) cócaireacht ____________________________
(b) rince _____________________________
(c) duine sa chlann _____________________________
(d) bréagán _____________________________
(e) cúisín _____________________________
(f) gort _____________________________
(g) clú _____________________________
43
bácáil
seit
deartháir
eitleog
piliúr
páirc
cáil
páirc
piliúr
cáil
seit
féasta
páirt
8. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) náire ______________________ (b) leite _______________________
(c) spideog ___________________ (d) cniotáil ____________________
9. Bris an cód.
(a) _____________________ (b) _____________________ (c) _____________________
(d) _____________________ (e) _____________________ (f) _____________________
7 3 24 2 9 15 19 13 5 9 13 8 3 24 6
15 3 24 6 9 1 8 6 1 24 9 1 5 1 24 9
Aonad 12 Focail le ‘áir, éa, úr, áil agus ei’ istigh iontu.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
e r á b s l p c t n d j a u f m v g é í h o ó i ú
10. Líon na boscaí leis na litreacha cearta.
1
____________________________
2
____________________________
3
____________________________
4
____________________________
5
____________________________
6
____________________________
44
gáire
eitleog
cleite
bácáil
páirt
fáilte
féasta
cleite
cáil
seit
piliúr ar fáil
eilifint fáilte
cleite deirfiúr
Aonad 13 Focail le ‘each, bh, eoil agus ái’ istigh iontu.
beach
sneachta
neacht
leacht
ag teacht
ag tabhairt
ag labhairt
cabhair
gabha
gabhar
feoil
bád seoil
bosca ceoil
uaineoil
mairteoil
áit
báite
sáite
ráite
cráite
1. Faigh an focal ceart as an liosta chun na bearnaí a líonadh.41
42
43
44
(a) Chonaic mé _____ _______________ amuigh ar an bhfarraige.
(b) Thit a lán báistí agus bhí mé _______________ sa chré!
(c) Díolann an búistéir __________________ agus
___________________.
(d) Tháinig an _________________ agus chuir sé crú ar an gcapall.
(e) Tá Daidí na Nollag _____ ____________________.
(f) Tá an bosca seo trom. Tá ______________ ag teastáil uaim.
2. Faigh an focal ceart as an liosta a dhéanann comhchiall leo seo.
iníon mo dheirféar ______________________________
feoil as bó ______________________________
faoi bhrón ______________________________
uirlis ceoil ______________________________
ainmhí _____________________________
45
bád seoil
sáite
uaineoil
mairteoil
gabha
ag teacht
cabhair
neacht
mairteoil
cráite
bosca ceoil
gabhar
Aonad 13 Focail le ‘each, bh, eoil agus ái’ istigh iontu.
beach feoil ráite cabhair neacht gabha sneachta
(a) leacht sa mór Tá reilig
_____________________________________________________________.
(b) bosca Seinn dom an ceoil
_____________________________________________________________.
(c) agat sé ráite Tá
_____________________________________________________________!
(a) b__ __ __ e _________________________
(b) b__ __ __ __ _________________________
(c) ga__ __ ar _________________________
(d) f __ __ __ __ _________________________
(e) cr__ __ __ e _________________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Cuir isteach na litreacha cearta agus scríobh an focal.
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
46
beach cabhair feoil gabha neacht ráite sneachta
á i t
e a c h
b h
e o i l
á i t
báite
beach
gabhar
feoil
cráilte
Tá leacht mór sa reilig
Seinn an bosca ceoil dom
Tá sé ráite agat
Aonad 13 Focail le ‘each, bh, eoil agus ái’ istigh iontu.
6. Úsáid focail as an liosta chun a mhalairt de na focail seo thíos a aimsiú.
7. Faigh na focail seo sa nathair.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
(a) ag imeacht _______________________________________
(b) balbh _______________________________________
(c) nia _______________________________________
(d) ag tógáil _______________________________________
(e) glasraí _______________________________________
47
ag teacht
ag labhairt
neacht
ag tabhairt
feoil
ráite gabha beach
sneachta cabhair sáite
Aonad 13 Focail le ‘each, bh, eoil agus ái’ istigh iontu.
cráite ráite sáite báite mairteoil uaineoil bosca ceoil bád seoil feoil áit gabha gabhar beach cabhair ag labhairt
ag tabhairt neacht leacht sneachta ag teacht
8. Faigh na focail seo sa chuardach focal.
9. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) ceacht _______________________ (b) labhair ________________________
(c) muiceoil ______________________ (d) teach __________________________
m g l i o e c a c s o b ó é
a a g l a b h a i r t á s r
i b t r i a h b a t g a n o
r h h a g t e a c h t i e b
t a c s é t h o m á l l a e
e r a d e a f f e o i l c a
o a e u t h c a e l o e h c
i h n b u i m n s o e t t h
l b é i t e t i á b s i a r
c a b h a i r d i t d á m ú
á g a i n r e e t i á r s s
u a i n e o i l e á b c g t
10. Bris an cód.
(a) _____________________ (b) _____________________ (c) _____________________
(d) _____________________ (e) _____________________ (f) _____________________
18 13 4 21 13 2 6 1 13 8 21 9 4 1 13 8 21
5 3 24 9 1 14 13 24 10 1 22 24 6 3 24 9
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
e r á b s l p c t n d j a u f m v g é í h o ó i ú
48
neacht cabhair
mairteoil beach
gabhar leacht beach
sáite uaineoil áit
Aonad 14 Focail le ‘áir, bh, d'fh agus eas’ istigh iontu.
dáiríre
Eanáir
go h-áirithe
in áirithe
náire
eas
teas
deas
cleas
easpag
cneasta
1. Scríobh an focal ceart ón liosta faoin bpictiúr.45
46
47
48
2. Faigh an focal sa liosta a mhalartaíonn leo seo.
(a) tháinig
_______________________________
(b) ag magadh
_______________________________
(c) fuacht
_______________________________
(d) gránna
_______________________________
(e) bród
_______________________________
(f) d’imigh
_______________________________
________________ ________________ ________________
49
Feabhra
leabhar
faobhar
abhainn
babhla
d'fhág
d'fhan
d'fhás
d'fhill
d'fhéach
leabhar babhla abhainn
d’fhág
dáiríre
teas
deas
náire
d’fhill
Aonad 14 Focail le ‘áir, bh, d'fh agus eas’ istigh iontu.
dáiríre abhainn faobhar teas cneasta babhla leabhar
(a) bord bhialann Chuir in Daidí sa áirithe
_____________________________________________________________.
(b) agam mí Tá i breithlá Feabhra
_____________________________________________________________.
(c) maith scian Níl ar faobhar an sin
_____________________________________________________________.
(a) _________________
(b) _________________
(c) _________________
(d) _________________
(e) _________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Tá cúpla focal gearrtha as an liosta. Cuir le chéile arís iad!
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
50
pag ra
ainn dáir
e eas
íre náir
Feabh abh
náire
easpag
Feabhra
abhainn
dáiríre
Chuir Daidí bord in áirithe sa bhialann
Tá breithlá agam i mí Feabhra
Níl faobhar maith ar an scian sin
abhainn babhla cneasta dáiríre faobhar leabhar teas
Aonad 14 Focail le ‘áir, bh, d'fh agus eas’ istigh iontu.
7. Faigh na focail seo sa nathair.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
6. Meaitseáil na focail leis an míniú ceart. Ansin scríobh an focal.
Eanáir
Feabhra
d'fhill
easpag
eas
leabhar
babhla
(a) mias _____________________________
(b) tháinig ar ais _____________________________
(c) sagart _____________________________
(d) an chéad mhí _____________________________
(e) Léann tú é. _____________________________
(f) an dara mhí ___________________________
(g) uisce ag titim _____________________________
51
babhla
d’fhill
easpag
Eanáir
leabhar
Feabhra
eas
d’fheach
abhainn
náire
d’fhan
eas
cleas
8. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) daor _______________________ (b) leas ___________________________
(c) gabhar _____________________ (d) laoch _________________________
10. Líon na boscaí leis na litreacha cearta.
Aonad 14 Focail le ‘áir, bh, d'fh agus eas’ istigh iontu.
9. Aimsigh na focail.
1
____________________________
2
____________________________
3
____________________________
4
____________________________
5
____________________________
6
____________________________
á dí i re r
s t a ec n
a
g pe s a a
(a) ___________________ (b) ____________________ (c) __________________
h bl e ar a
s l ca e
e n iá r
(d) ___________________ (e) ____________________ (f) __________________
52
faobhar deas / cleas / leas
faobhar / leabhar d’fhéach
dáiríre cneasta easpag
leabhar cleas náire
babhla dáiríre
leabhar abhainn
easpag cleas
Aonad 15 Dul Siar ar Aonaid 11-14
1. Scríobh an focal ceart faoin bpictiúr.
_______________ _______________ _______________ _______________
2. Faigh an focal ceart chun na bearnaí a líonadh.
(a) Chuaigh Mamó go Corcaigh ar an mbus ach _______________ sí ar an traein.
(b) Tá cónaí ar mo mhúinteoir faoin _________________.
(c) _________________ an nóinín sa ghairdín.
(d) Bíonn an frog _____ _________________________.
(e) Tá ______________________ ag rith sa pháirc.
(f) _______________________ romhat anseo!
(g) ______ ________________ bhí mé ag rince seite.
(h) Bhí an fear ________________ mar Dhaidí na Nollag!
(i) Chan sí ___________________ ar scoil.
(j) Bhí an múinteoir ar scoil ____ _________________ ar maidin.
(k) Bhí _____________________ sa sorcas aréir.
(l) Seinn an ________________ ________________ dom!
(m) Fadó scríobh daoine le ____________________.
(n) Bhí _____________________ ag eitilt sa pháirc.
(o) Ar ____ ____________________ bhí mé ag bácáil.
d'fhill searrach fáilte tuath lá amháin
d'fhás ag geimhriú amhrán eilifint cleite
gléasta go luath an Luan bosca ceoil beach
53
searrach cleite sneachta bosca ceoil
d’fhill
tuath
D’fhásag geimhriú
searrach
Fáilte
Lá amháin
gléasta
amhrán
go luath
eilifintbosca ceoil
cleitebeach
an Luan
Aonad 15 Dul Siar ar Aonaid 11-14
3. Cuir na litreacha seo san ord ceart chun focal a dhéanamh!
(a) ínnnió (A11) n_______________ (b) lefio (A13) f_______________
(c) seat (A14) t_______________ (d) bblhaa (A14) b_______________
(e) áfilu (A12) f_______________ (f) tlecah (A13) l_______________
(g) slau (A11) l_______________ (h) rtácie (A13) c_______________
4. Faigh na focail seo sa chuardach focal.
ag luascadh féasta sáite feoil abhainn dáiríre sneachta gabha beach áit leabhar d'fhill eas
ag geimhriú páirt piliúr nóiméad deirfiúr cleite seit
g a g g e i m h r i ú m
a i s t o r c l e i t e
b d e i r f i ú r u a t
h a i n r ú i l i p t i
a é t u d e r u i l h á
n m e r f p á i r t c s
n i r a h b a e l r a a
i ó u c i á i l b m e t
a n a n l r e h i l n s
h e a s l u i l p o s a
b t i á d á i r í r e é
a g l u a s c a d h o f
54
óinín
eas
uáil
uas
eoil
abhla
eacht
ráite
Aonad 16 Focail le ‘mh, d, éi agus ia’ istigh iontu.
1. Faigh an focal ceart as an liosta chun na bearnaí a líonadh.49
50
51
52
(a) __________________ na bliana seo caite chuaigh mé goMeiriceá.
(b) ____________________ na caora agus titfidh tú a chodladh!
(c) ____________________ Daideo leis an ráidió.
(d) _____________________ Mamaí scéal dom sa leaba aréir.
(e) “An bhfuil gach duine ________________?” arsa an múinteoir.
(f) Thit ______________________ amach as an mbabhla!
2. Faigh an focal ceart as an liosta a dhéanann comhchiall leo seo.
ullamh ______________________________
miotal láidir ______________________________
rudaí seanda ______________________________
11ú mí ______________________________
féile ______________________________
55
Samhain
cuimhin
domhan
comhair
Fómhar
léigh
réidh
téigh
rud éigin
éigse
iasc
iarann
iarsma
iarla
iarta
d'éist
d'éirigh
d'imigh
d'ith
d'inis
Fómhar
Comhair
D’éist
D’inis
réidh
iasc
réidh
iarann
iarsma
Samhain
éigse
Aonad 16 Focail le ‘mh, d, éi agus ia’ istigh iontu.
éigse cuimhin domhan Samhain Fómhar léigh téigh
(a) liom chéad Ní cuimhin mo bhreithlá
_____________________________________________________________!
(b) pancóga maidin D'ith ar mé
_____________________________________________________________.
(c) “anois a Téigh chodladh,” Daidí arsa
_____________________________________________________________.
(a) Fó __ __ ar ___________________________
(b) r__ __ dh ___________________________
(c) do __ __ an ___________________________
(d) __ __ gse ___________________________
(e) __ __ rsma ___________________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Cuir isteach na litreacha cearta agus scríobh an focal.
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
56
cuimhin domhan éigse Fómhar léigh Samhain téigh
m h
é i
m h
é i
í a
Fómhar
réidh
domhan
éigse
íarsma
Ní cuimhin liom mo chéad bhreithlá
D’ith mé pancóga ar maidin
“Téigh a chodladh anois,” arsa Daidí
Aonad 16 Focail le ‘mh, d, éi agus ia’ istigh iontu.
6. Úsáid focail as an liosta chun a mhalairt de na focail seo thíos a aimsiú.
7. Faigh na focail seo sa nathair.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
(a) dearmad _______________________________________
(b) rud nua _______________________________________
(c) chonaic _______________________________________
(d) tháinig _______________________________________
(e) d’ól _______________________________________
57
cuimhin
iarsma
d’éist
d’imigh
d’ith
éigse
domhan
iarta
d’inis
téigh
d’eist
Aonad 16 Focail le ‘mh, d, éi agus ia’ istigh iontu.
iarta iarsma iarann iasc éigse rud éigin téighréidh léigh an t-iarla d'inis d'ith d'imigh d'éirighd'éist Fómhar comhair domhan cuimhin Samhain
8. Faigh na focail seo sa chuardach focal.
9. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) crann ________________________ (b) cith ________________________
(c) cór __________________________ (d) cré _________________________
s t é a m o l p r t e á c úe é a n t i a r t a s n u aa i n t o l t e r i g u i nm g i i b n u i s h i m m ts h g a o i l h g i é l h ir r i s e a d i t h r n i aa a é c f g m s i n i d n ri h d t s i é d r e a n m at m u ó d é i r i g h i l nn ó r é i d h n a h m o d na f a n t i a r l a o b p lú s a m h a i n p e c d i l
10. Aimsigh na focail.
d ri é h
r cm oi h a
n dm o a h
(a) ___________________ (b) ____________________ (c) __________________
g éht i
s éi
g e
a r l i a
(d) ___________________ (e) ____________________ (f) __________________58
domhan
Fómhar
réidh comhair domhan
téigh éigse iarla
d’ith
téigh
Aonad 17 Focail le ‘mh, chán, a agus bh’ istigh iontu.
1. Scríobh an focal ceart ón liosta faoin bpictiúr.53
54
55
56
2. Faigh an focal sa liosta a mhalartaíonn leo seo.
(a) geimhreadh
_______________________________
(b) tanaí
_______________________________
(c) seanfhear
_______________________________
(d) cogadh
_______________________________
(e) capall ráis
_______________________________
(f) milis
_______________________________
________________ ________________ ________________
59
Samhradh
damhsa
ramhar
cleamhnas
OícheShamhna
síochán
suíochán
mothúchán
maisiúchán
foilsiúchán
ainm
ainmhí
airgead
aer
asal
balbh
leanbh
tarbh
banbh
searbh
damhsa maisiúchán asal
Samhradh
ramhar
leanbh
síochán
asal
searbh
Aonad 17 Focail le ‘mh, chán, a agus bh’ istigh iontu.
ramhar damhsa tarbh maisiúchán suíochán banbh foilsiúchán
(a) mo an Thit as phóca t-airgead
_____________________________________________________________.
(b) nach liom Tá mothúchán maith cúpla
_____________________________________________________________!
(c) searbh Bíonn fhírinne an
_____________________________________________________________!
(a) _________________
(b) _________________
(c) _________________
(d) _________________
(e) _________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Tá cúpla focal gearrtha as an liosta. Cuir le chéile arís iad!
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
cleamh gead
as bh
air al
ain mhí
lean nas
60
banbh damhsa foilsiúchán maisiúchán ramhar
suíochán tarbh
asal
airgead
cleamhnas
ainmhí
leanbh
Thit an t-airgead as mo phóca
Tá cúpla mothúchán nach maith liom
Bíonn an fhírinne searbh
Aonad 17 Focail le ‘mh, chán, a agus bh’ istigh iontu.
7. Faigh na focail seo sa nathair.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
6. Meaitseáil na focail leis an míniú ceart. Ansin scríobh an focal.
suíochán
damhsa
banbh
tarbh
balbh
asal
Samhradh
(a) séasúr ____________________________
(b) ainmhí láidir _____________________________
(c) cathaoir _____________________________
(d) muc óg _____________________________
(e) rince _____________________________
(f) gan chaint _____________________________
(g) cosúil le searrach _____________________________
61
Samhradh
tarbh
suíochán
banbh
damhsa
banbh
asal
foilsiúchán
searbh
síochán
cleamhnas
banbh
balbh
8. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) garbh ______________________ (b) saor ________________________
(c) amadán _____________________ (d) gabhar ______________________
9. Bris an cód.
(a) _____________________ (b) _____________________ (c) _____________________
(d) _____________________ (e) _____________________ (f) _____________________
4 13 10 4 21 2 13 16 21 13 2 13 5 13 6
9 13 2 4 21 13 24 10 16 5 1 13 2 4 21
Aonad 17 Focail le ‘mh, chán, a agus bh’ istigh iontu.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
e r á b s l p c t n d j a u f m v g é í h o ó i ú
10. Aimsigh na focail.
n i mc i ú as á h
n a ce l a ms h
b nl ah e
(a) ___________________ (b) ____________________ (c) __________________
r ma ah r
h s mr d ha a
í h os c á
n
(d) ___________________ (e) ____________________ (f) __________________
62
tarbh
siúochán
aer
ramhar
banbh ramhar asal
tarbh ainm searbh
maisiúchán cleamhnas leanbh
ramhar Samhradh síochán
Aonad 18 Focail le ‘nn, rr, ll agus iú’ istigh iontu.
tinneas
cruinneas
binneas
cruinneog
fuinneog
carraig
tarraing
gearrcach
giorria
farraige
bollóg
camall
braillín
aill
buachaill
pleisiúr
seisiún
diúltach
reiligiún
stáisiún
1. Faigh an focal ceart as an liosta chun na bearnaí a líonadh.57
58
59
60
(a) Bhí _________________________ cinn orm inné.
(b) Tá _________________ agus éan sa chrann.
(c) Tá __________________ i bhfad níos mó ná coinín.
(d) “Ceannaigh _______________ aráin dom,” arsa Mamó.
(e) Bhí _________________ ceoil ar siúl sa halla.
(f) Bhí Daidí ag an ______________________ traenach.
2. Faigh an focal ceart as an liosta a dhéanann comhchiall leo seo.
ainmhí sa fhásach _____________________________
taitneamh _____________________________
creideamh _____________________________
fear óg _____________________________
cloch mhór _____________________________
63
tinneas
gearrcach
giorria
bollóg
seisiún
stáisiún
camall
pleisiúr
reiligiún
buachaill
carraig
Aonad 18 Focail le ‘nn, rr, ll agus iú’ istigh iontu.
binneas cruinneas aill reiligiún stáisiún tinneas fuinneog
(a) dom Tarraing le na thoil do dallóga
_____________________________________________________________.
(b) “bí Ná diúltach,” Mamaí arsa
_____________________________________________________________.
(c) “ agus talamh Tá t-aer an an titim ag,” arsa Phrompa Cearc an
_____________________________________________________________.
(a) crui __ __ eog _________________________
(b) ta __ __ aing _________________________
(c) buachai __ __ _________________________
(d) pleis __ __ r _________________________
(e) bo__ __ óg _________________________
3. Scríobh na focail seo in ord aibítreach.
4. Cuir isteach na litreacha cearta agus scríobh an focal.
5. Scríobh amach na h-abairtí seo.
64
aill binneas cruinneas fuinneog reiligiún stáisiún tinneas
n n
r r
l l
i ú
l l
cruinneog
tarraing
buachaill
pleisiúr
bollóg
Tarraing na dallóga dom le do thoil
“Ná bí diúltach,” arsa Mamaí
“Tá an t-aer agus an talamh ag titim,” arsa Cearc an Phrompa
Aonad 18 Focail le ‘nn, rr, ll agus iú’ istigh iontu.
6. Úsáid focail as an liosta chun a mhalairt de na focail seo thíos a aimsiú.
7. Faigh na focail seo sa nathair.
(a) _____________________ (b) ______________________ (c) ____________________
(d)______________________ (e) ______________________ (f) ____________________
(a) sláintiúil _______________________________________
(b) doras _______________________________________
(c) brúigh _______________________________________
(d) cailín _______________________________________
(e) dearfach _______________________________________
65
tinneas
fuinneog
tarraing
buachaill
diúltach
bollóg
aill
carraig
binneas
farraige
pleisiúr
Aonad 18 Focail le ‘nn, rr, ll agus iú’ istigh iontu.
stáisiún reiligiún diúltach seisiún pleisiúr buachaill braillínaill camall bollóg carraig farraige giorria gearrcachtarraing fuinneog cruinneog binneas cruinneas tinneas
8. Faigh na focail seo sa chuardach focal.
9. Cad a dhéanann comh-fhuaim leo seo?
(a) duilleog ______________________ (b) marcach ________________________
(c) fia __________________________ (d) tamall __________________________
10. Bris an cód.
(a) _____________________ (b) _____________________ (c) _____________________
(d) _____________________ (e) _____________________ (f) _____________________
4 22 6 6 23 18 8 13 16 13 6 6 5 1 24 5 24 25 10
8 13 2 2 13 24 18 7 6 1 24 5 24 25 2 4 2 3 24 6 6 20 10
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
e r á b s l p c t n d j a u f m v g é í h o ó i ú
p l e i s i ú r l l i a se a c h c a c r r a e g ct c a r r a i g f r e a rh f u i n n e o g á l n uc g n i a r r a t s l ú ia ó b i n n e a s g i i nt l i a i r r o i g a g nl l f a r r a i g e h i eú o b n m l l a m a c l oi b n í l l i á r b a i gd s e i s i ú n t í u e ms t á i s i ú n o p b r ác r u i n n e a s i u p lv e r u i n s a e n n i t
66
fuinneog
giorria
diúltach
camall
bollóg
carraig
camall
pleisiúr
seisiún
braillín
Aonad 19 Dul Siar ar Aonaid 16-18
1. Scríobh abairt leis na focail seo.
Mar Shampla: Níl aon airgead agam. Tá éan sa chrann.
(a) domhan ____________________________________________________
donn ______________________________________________________
(b) comhair ___________________________________________________
cór _____________________________________________________
(c) téigh _____________________________________________________
tae _______________________________________________________
2. Cé mé féin?
(a) Is ainmhí ar an bhfeirm mé. Tá cros ar mo dhroim.
______________________________________________________________
(b) Cónaím san uisce. Táim an-mhaith ag snámh!
______________________________________________________________
(c) Tá mé an-óg. Is maith liom péist.
______________________________________________________________
(d) Is ainmhí mé. Is maith liom an teas.
______________________________________________________________
(e) Is duine mé. Is mac mé!
______________________________________________________________
(f) Is ainmhí mé. Bíonn fearg orm. Ní maith liom an dath dearg.
______________________________________________________________
67
asal
iasc
gearrcach
camall
buachaill
tarbh
Aonad 19 Dul Siar ar Aonaid 16-18
3. An féidir leat focal beag a fheiceáil ins na focail seo? Scríobh amach iad.
(a) suíochán _____________________ (b) ainmhí _____________________
(b) asal _____________________ (d) tarbh _____________________
(e) leanbh _____________________ (f) tinneas _____________________
(g) léigh _____________________ (h) airgead _____________________
(i) reiligiún _____________________ (j) carraig _____________________
4. Scríobh an focal ceart faoin bpictiúr.
_______________ _______________ _______________ _______________
68
suí an mhí / ainm
as tar
lean tinn
léi air
reilig carr
moncaí giorria asal camall
Aonad 20 Dul Siar ar Aonaid 1-9
1. Scríobh an focal ceart faoin bpictiúr.
_______________ _______________ _______________ _______________
2. Faigh an focal ceart chun na bearnaí a líonadh.
(a) Chuir sí an t-airgead isteach sa ____________________.
(b) Is breá liom cabáiste agus __________________.
(c) Thit ___________________ amach as mo bhéal.
(d) Is ________________________ é mo dheirfiúr.
(e) Is __________________ mé!
(f) Chuir Máire _________________ sa phram.
(g) Is breá linn na laethanta ____________________.
(h) ________________________ go cúramach ar an mbóthar.
(i) Tá an ___________________ ag múineadh.
(j) “__________________,” arsa an múinteoir.
(k) ________________________ é le gliú.
(l) Tá dath _____________ ar mo gheansaí.
(m) Thit sí agus thosaigh sí __________ _____________________________.
(n) Tá ___________________ ag fás sa ghairdín.
(o) Tá ___________________ ar mo mhéar.
bagún bábóg fiacail tiomáin ciúnas
saoire sparán múinteoir féar dearg
páiste greamaigh ag caoineadh déagóir fáinne
69
beár fia feadóg aoire
sparánbagún
fiacail
déagóir
páiste
bábóg
saoire
Tiomáin
múinteoir
Ciúnas
Greamaigh
dearg
féarfáinne
ag caoineadh
Aonad 20 Dul Siar ar Aonaid 1-9
3. Cuir na litreacha seo san ord ceart chun focal a dhéanamh!
(a) npácu (A6) c_______________ (b) gguira (A9) g_______________
(c) rgéab (A1) b_______________ (d) lsocai (A6) s_______________
(e) rbhaót (A7) b_______________ (f) decoh (A8) d_______________
(g) úlpca (A4) c_______________ (h) pace (A3) c_______________
4. Faigh na focail seo sa chuardach focal.
Déardaoin ciúin leathar dosaen géag tacsaí siúcracabáiste eochair fia iomáint míle dún spúnóg
tiomáin piliúr luigh fáinleog guigh cónaí
c m í l e í a s c a t d
i t r g o e l n i á f é
ú d i u h e r i o l i a
i ú r i c ó n a í b a r
n n u g e a d m n o l d
e a i h u i l r i h r a
a r e r h n s d á g i o
s c r ú i l i p m i a i
o ú s p ú n ó g o u h n
d i o m á i n t i l c á
e s c a b á i s t e o s
g é a g i r a h t a e l
70
cupán ruaig
bréag caoil
óthar eoch
úpla eap
Aonad 21 Dul Siar ar Aonaid 11-18
1. Scríobh abairt leis na focail seo.
Mar Shampla: Níl aon airgead agam. Tá éan sa chrann.
(a) tuath ____________________________________________________
tua ______________________________________________________
(b) cumhrán ___________________________________________________
cuarán ____________________________________________________
(c) leabhar ___________________________________________________
labhair ___________________________________________________
2. Cuir na focail seo san uimhir iolra.
(a) an nóinín ________________ (b) an t-amhrán ________________
(c) an t-amadán ________________ (d) an eitleog ________________
(e) an eilifint ________________ (f) an gabhar ________________
(g) an leabhar ________________ (h) an leanbh ________________
Uatha Iolra Uatha Iolra
71
na nóiníní na h-amhráin
na h-amadáin na h-eitleoga
na h-eilifintí na gabhair
na leabhair na leanaí
Aonad 21 Dul Siar ar Aonaid 11-18
(a) ag luascadh __________________ (b) amadán __________________
(b) searrach __________________ (d) ag teacht __________________
(e) ag eitilt __________________ (f) gabhar __________________
(g) easpag __________________ (h) nóiméad __________________
(i) tuath __________________ (j) cleite __________________
4. An féidir leat focal beag a fheiceáil ins na focail seo? Scríobh amach iad.
3. Cé mé féin?
(a) Bím ag obair le capaill.
______________________________________________________________
(b) Is capall óg mé.
______________________________________________________________
(c) Is ainmhí mór mé. Tá dath liath orm.
______________________________________________________________
(d) Tá deartháir agam. Is cailín mé.
______________________________________________________________
(e) Tá deirfiúr agam. Is buachaill mé.
______________________________________________________________
(f) Tá uncail agus aintín agam.
______________________________________________________________
72
gabha
searrach
eilifint
deirfiúr
buachaill
neacht
luas am / dan
ach / earra ach / ocht / te / each
eitil gabha / ar
eas / as / easpa nó / méad / im
tua eite / leite
73
Aonad 1 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Aonad 2 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Aonad 3 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Scríobh na h-abairtí deachtaithe anseo thíos.
74
Aonad 4 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Aonad 6 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Aonad 7 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Scríobh na h-abairtí deachtaithe anseo thíos.
75
Aonad 8 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Aonad 9 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Aonad 11 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Scríobh na h-abairtí deachtaithe anseo thíos.
76
Aonad 12 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Aonad 13 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Aonad 14 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Scríobh na h-abairtí deachtaithe anseo thíos.
77
Aonad 16 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Aonad 17 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Aonad 18 1. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________2. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________3. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________4. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________5. ____________________________________________________________________ ____________________________________________________________________
Scríobh na h-abairtí deachtaithe anseo thíos.
Aonad 1 Seachtain 1 Aonad 1 Seachtain 2 Aonad 2 Seachtain 1
1
2
3
4
5
6
7
8
X X X
Scór: Scór: Scór:
Aonad 2 Seachtain 2 Aonad 3 Seachtain 1 Aonad 3 Seachtain 2
1
2
3
4
5
6
7
8
X X X
Scór: Scór: Scór:
78
Síniú an oide:________________ Síniú tuismitheora/caomhnóra:_________________
Na Trialacha
9
10
9
10
79
Aonad 4 Seachtain 1 Aonad 4 Seachtain 2 Aonad 6 Seachtain 1
1
2
3
4
5
6
7
8
X X X
Scór: Scór: Scór:
Aonad 6 Seachtain 2 Aonad 7 Seachtain 1 Aonad 7 Seachtain 2
1
2
3
4
5
6
7
8
X X X
Scór: Scór: Scór:
Síniú an oide:________________ Síniú tuismitheora/caomhnóra:_________________
Na Trialacha
9
10
9
10
80
Aonad 8 Seachtain 1 Aonad 8 Seachtain 2 Aonad 9 Seachtain 1
1
2
3
4
5
6
7
8
X X X
Scór: Scór: Scór:
Aonad 9 Seachtain 2 Aonad 11 Seachtain 1 Aonad 11 Seachtain 2
1
2
3
4
5
6
7
8
X X X
Scór: Scór: Scór:
Síniú an oide:________________ Síniú tuismitheora/caomhnóra:_________________
Na Trialacha
9
10
9
10
81
Aonad 12 Seachtain 1 Aonad 12 Seachtain 2 Aonad 13 Seachtain 1
1
2
3
4
5
6
7
8
X X X
Scór: Scór: Scór:
Aonad 13 Seachtain 2 Aonad 14 Seachtain 1 Aonad 14 Seachtain 2
1
2
3
4
5
6
7
8
X X X
Scór: Scór: Scór:
Síniú an oide:________________ Síniú tuismitheora/caomhnóra:_________________
Na Trialacha
9
10
9
10
82
Aonad 16 Seachtain 1 Aonad 16 Seachtain 2 Aonad 17 Seachtain 1
1
2
3
4
5
6
7
8
X X X
Scór: Scór: Scór:
Aonad 17 Seachtain 2 Aonad 18 Seachtain 1 Aonad 18 Seachtain 2
1
2
3
4
5
6
7
8
X X X
Scór: Scór: Scór:
Síniú an oide:________________ Síniú tuismitheora/caomhnóra:_________________
Na Trialacha
9
10
9
10
Tuarascáil ar dhul chun cinn Ainm an dalta:_______________ Rang:________________
8. 9. 10.
7.6.5.4.3.2.1.
Seachtain 1
Seachtain 2
Seachtain 3
Seachtain 4
Seachtain 5
Seachtain 6
Seachtain 7
Seachtain 8Seachtain 9
Seachtain 10
Seachtain 11
Seachtain 12
Seachtain 13
Seachtain 14
Seachtain 15
Seachtain 16
Seachtain 17
Seachtain 18
Seachtain 19
Seachtain 20
Seachtain 21
Seachtain 22
Seachtain 23
Seachtain 24
Seachtain 25
Seachtain 26
Seachtain 27
Seachtain 28
Seachtain 29Seachtain 30
Dathaigh spás amháin do gach lítriú ceart i ngach triail sheachtaine
Deán iarracht do sprioc a bhaint amach gach seachtain!
83
Recommended