JEZI ČKA ISPITIVANJA DO XIX VEKA - Filološki...

JEZIČKA ISPITIVANJA DO XIX VEKAPERIOD OD RIMLJANA DO KRAJA RENESANSE

Škole i pravci u lingvistici

RIMLJANI

� Rimska imperija i kontakti sa drugimnarodima i zemljama.

� Uticaj Grka i adaptacija njihovog rada

� Većina akademskih oblasti su predavaneod strane grčkih stručnjaka, koji su čestobili robovi

RIMLJANI

� Biblija (Stari zavet) prevedena je na grčkiu III veku pre Hrista. Grčka literatura jesistematski prevođena na latinski.Prevođenje je bilo uobičajeno, što jePrevođenje je bilo uobičajeno, što jepodizalo svest o razlikama među različitimjezicima.

� Rimljani su bili izuzetno svesnivišejezičnosti njihovog društva i smatralisu to velikim dostignućem

Markus Terentius Varo (116-27 p.n.e)

� „De lingua latina” – latinska gramatika- uzor za srednjovekovne

gramatičaregramatičare� Zalagao se:

� za čistotu latinskog jezika� za jezičku kulturu

Markus Terentius Varo (116-27 p.n.e)

� Bio je originalan u svom radu, ali njegovapostignuća nisu preneta na narednegeneracije, i samo su neki fragmenti (6 od 25generacije, i samo su neki fragmenti (6 od 25tomova) su sačuvani.

� Bavio se etimologijom, tvrdeći da je prvobitnopostojao skup imenica koje su se odnosile naneke objekte, pa se taj skup kasnijeproširivao.

Donatus

� Donatus (IV vek)

Autor dela „Ars gramatika”� Autor dela „Ars gramatika”

� Krajem IV veka najviše se proučava metrika i ortoepija

Priscijan

� Priscijan Cezarejski (VI vek)

Autor dela Institutiones grammaticae� Autor dela Institutiones grammaticae� Bavio se glasovima, vrstama reči, sintaksom� Daje objašnjenja o slogu

Priscijan

� This is perhaps the best known Latin grammar,which influenced later scholars including modernscholars. However, there was little originality and itbasically replicated earlier Greek grammars,especially Thrax and Appollonius, including evenespecially Thrax and Appollonius, including evengrammatical terminologies. It included a largeamount of comparison with Greek.

� This might be perhaps in part due to the lack ofinterests in creating new themes in arts in general(the so-called silver age, ca. late 1st Century AD).

� The main target for grammarians was the ancientform of language (i.e. Classical Latin), and variousdialects spoken in different parts of the empirecaught little interests from scholars.

XIII vek

� Od XIII veka repertoar jezičkih istraživanja se u velikoj meri proširuje:� Građenje reči� Upotreba padeža � Upotreba padeža � Principi kongruencije� Stih

� Aleksander de Vila-Dei� Latinska gramatika u stihovima (1199)

Promena trenda

� Ranije su se bavili klasičnom literaturom,jezicima i stilovima autora, što se možeokarakterisati kao pristup usmeren kaokarakterisati kao pristup usmeren kapodacima

� Srednjovekovni istraživači su bili višeteorijski usmereni

� Želja da se sistem znanja u svimdisciplinama podvede pod iste filozofske ireligijske principe

Jezička teorija u srednjem veku

� Sholastičari

Piter Abelard (1079-1142)� Piter Abelard (1079-1142)� Mihael Pselos (XI vek) – sholastička škola� Rejmond Lule (1235-1315) – zalagao se za

konstruisanje univerzalnog filozofskog jezika

Jezička teorija u srednjem veku

� Toma Akvinski (1225-1274)

� Glasovi postoje da nešto označe� Glasovi postoje da nešto označe

Jezička teorija u srednjem veku

� Arabljani:

� Proučavanje jezika Kurana (svete knjjige svete � Proučavanje jezika Kurana (svete knjjige svete

religije)

� Škole u Basri i Kufi za vaspitavanje mladih kadrova

� Sibavajhi iz Basre napisao Al Kitab

� Vredni leksikografi (Firuzabadi je napisao oko 100

tomova rečnika)

Jezička teorija u srednjem veku

� Jevreji:

Prvi komparatisti (uočili sličnosti između � Prvi komparatisti (uočili sličnosti između

hebrejskog, arapskog i aramejskog)

� Interesovanje za jezik Biblije