Kenniscentrum wijn & Politiek

Politiek&

wijnbouw

Vroeger

• Vroeger was wijnbouw in onze streken heel gewoon.

• In de middeleeuwen was er veel wijnbouw.

• Rond de 15e eeuw was er sprake van ‘een kleine ijstijd’ en verdwenen de meeste wijngaarden.

• Maar wijnbouw bleef tot 1816.

Middeleeuwen

Kleine ijstijd

Korte opleving

1816

Uitbarsting stratovulkaan

Tambora

1815

• 1815 – 11 april. Uitbarsting stratovulkaanTambora, op Sumbawa.

• 7 op de vulkanische explosiviteitindex. Vier keer zo krachtig als de Krakatau in 1883,52.000 keer de Hiroshima bom.

• Duur drie maanden.

• Schatting 12.000 mensen directe doden, > 100.000 mensen stierven door hongersnoden .

Winter 1815-1816 bevriezen noordelijke wijngaarden

‘Het jaar zonder zomer’ In 1816 waren ook in Europa veel misoogsten. Hier daalde de jaartemperatuur met ongeveer -3°C.

• In de winter van 1815-1816 was de invloed op de temperatuur nog groter.

• In juni viel er sneeuw. • Vanaf augustus in het grootste deel van

Europa nachtvorst.• Geen heraanplant van wijngaarden omdat alle

beschikbare grond voor voedsel gebruikt werd.

1816

1832

1832 De Belgische Regering beslist wijnbouw aan te moedigen.

Senator Van Hoobrouck de Mooreghem stelde zijn wijngaard als modelwijngaard open voor het publiek.

1833

Modelwijngaard &start waarnemingen Ukkel

18331833 De wijngaard krijgt van de minister het

statuut van ‘modelwijngaard’. Er werd iemand door de regering aangesteld en betaald om:

de wijngaard te leiden

bezoekers rond te leiden en hun vragen te beantwoorden

een handboek te schrijven en

andere wijnbouwers advies te geven.

Toen minister Peeters zijn beleidsnotapresenteerde was er voor het eerst terug sprake van aandacht voor de wijnbouw en een echt beleid.

Iedereen verwachte dat er nu werk zou gemaakt worden van een kenniscentrum voor de Vlaamse wijnbouw.

Vlaams beleid

“De wijnbouwsector in Vlaanderen is dekinderschoenen ontgroeid en heeft hetpotentieel om uit te groeien tot een stevigetak binnen de Vlaamse land- en tuinbouw.Daarom zal voor de eerste maal en in nauwoverleg met de sector een beleid wordenuitgewerkt voor deze subsector.”

Beleidsbrief Vlaamse regering 2011

Als eerste stap werd een werkgroep druiventeelt opgericht en vervolgens werd een 'rondetafel' georganiseerd. De pers werd uitgenodigd en de minister werd alom geloofd om zijn initiatief.

Werkgroep druiventeelt

EU

EU wetgeving en de harmonisering van de Europese wijnbouw

De EU richtlijn inzake gewasbescherming en EU verordening aangaande de geïntegreerde pest bestrijding hebben elk onze Vlaamse overheid opdrachten gegeven met betrekking tot de wijnbouw. De harmonisering van gewasbeschermingsmiddelen, het uitbrengen van een advies over het gebruik van zwavel en de invoering van een waarschuwingssysteem voor wijnbouwers vinden allen hun oorsprong bij de Europese regelgeving. Onze overheid is ertoe verplicht! Om het dan politiek te recupereren door het als visionair beleid voor te stellen is natuurlijk te verwachten.

Verordening 2009/1107/EEG

• Verdeling van Europa in zones

• Indiener van aanvraag voor meerdere landen

Erkenning van gewasbeschermingsmiddelen

• Versnelde procedure voor erkenning wijnbouwspecifieke gewasbeschermingsmiddelen die in andere landen van de zone erkend zijn.

Geïntegreerde teelt

RICHTLIJN 2009/128/EG VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

van 21 oktober 2009 tot vaststelling van een kader voor communautaire actie ter

verwezenlijking van een duurzaam gebruik van pesticiden met ingang van 1/1/2014

Artikel 14 Geïntegreerde gewasbescherming

2. De lidstaten scheppen de noodzakelijke voorwaarden, of verlenen steun daartoe, voor het in de praktijk brengen van geïntegreerde gewasbescherming. Met name zorgen zij ervoor dat professionele gebruikers kunnen beschikken over informatieen instrumenten voor de bewaking van schadelijke organismen en besluitvorming, alsook over adviesdiensten voor geïntegreerde gewasbescherming.

Werkgroep druiventeelt

Druiven onder glas

Werkgroep DRUIVENTEELT

KENNISCENTRUM

Econ/Jur

Druiven onder glas

Maar een heus kenniscentrum geeft niet enkel informatie over gewasbescherming. Om de wijnbouw te stimuleren is er vooral ook advies en voorlichting nodig op het vlak van de aanleg van een wijngaard. Vooral de keuze van het plantgoed is hierbij van cruciaal belang voor de kwaliteit en de economische leefbaarheid van nieuwe wijndomeinen.

KENNISCENTRUM

Econ/Jur

Druiven onder glas

KENNISCENTRUM

vinificatie

En dan is er natuurlijk nog het verwerken van de oogst en het 'maken van de wijn'. Door in de uitvoering van het Vlaamse beleid deze belangrijke helft van het wijnbedrijf volledig te negeren blijft het stimuleren van de wijnbouw dode letter.

Geen geld?

>1.200.000€

Accijnzen & BTW

wijnbouw

Belangengroep ?

• Er zijn commerciële wijnbouwers waarvan de kwaliteit van de producten ‘onder niveau’ blijven, of wijnbouwers die de ‘vermarkting’ niet goed doen. Zij hebben moeite om hun wijn te verkopen en proberen via de op te stellen regels m.b.t. spuitlicentie e.d. een barrière op te werpen waardoor nieuwkomers worden afgeschrikt.

Doel kenniscentrum

• Het doel van het kenniscentrum moet zijn de ontwikkeling van een economisch leefbare wijnbouw te bevorderen en te ondersteunen.

• Het bestaat uit:

–Begeleiding van bestaande wijnbouwers

–Vorming van nieuwe wijnbouwers

– Toegankelijk maken van het beroep

– Informatie voor potentiëlen

En wat als Vlaanderen niks doet?

En dan verder …….

• Het was het moment om werk te maken van het kenniscentrum.

• Internationale contacten zijn gelegd en toonaangevende instellingen hebben reeds hun steun toegezegd.

KLW vzw

• Het KENNISCENTRUM LIMBURGSE WIJNBOUW vzw werd opgericht.

• Het KLW probeerde van de voor wijnbouw gereserveerde SALK-gelden op zijn minst een deeltje te krijgen.

• Maar alles, de volledige € 500.000 waren reeds aan PC Fruit toegewezen.

teelttechnieken

mycologie

zoölogie

ecologie

Pitfruit

Steenfruit

Kleinhoutig

teelttechnieken

mycologie

zoölogie

ecologie

Druiven

Pitfruit

Steenfruit

Kleinhoutig

Onderzoeker wijnbouw

• Inmiddels is er een ‘onderzoeker wijnbouw’ aangeworven.

• Men zal zich primair richten op voorlichting aan wijnbouwers over de invoering van de IPM en andere wettelijke verplichtingen.

• Ook zullen de waarschuwingsberichten, maar voortaan tegen betaling, naar wijnbouwers worden gestuurd.

En ‘wijn maken’?

• Er zijn geen plannen om op het gebied van vinificatie iets te gaan doen.

• Het lijkt er op dat er enkel aandacht is voor de invoering van IPM, Fytolicentie en waarschuwingsberichten. Toevallig alle drie zaken die België van Europa MOET doen.

Oogsten& Persen

Alcoholische gisting

Het beheersen van

de fermentatie

GistenHet geheim ontsluierd

Klaring en hulpstoffen

Verschillende technieken

ÉlevageMLF & soutirage

‘Opvoeding’, Biologische Zuur Afbouw & correcties

Alcoholische gisting

Geen MLF Wel MLF

Sur lie Oversteken

Bottelen maart-juni of na de oogst-november

Type ‘sur lie’ Jong drinken

Vroeg bottelen (6-8 maanden)

Oversteken

Élevage

Klaar maken& bottelen

bewaarwijn

ÉlevageII Hout

‘Opvoeding’ & Hout

Moderne technieken

Mousserende wijn

teelttechnieken

mycologie

zoölogie

ecologie

Druiven

Pitfruit

Steenfruit

Kleinhoutig

vinificatie

Vinificatie is niet voorzien

• Een PC Fruit dat enkel aandacht heeft voor de teelt van druiven kan men geen KENNISCENTRUM voor de WIJNBOUW noemen.

Laboratorium faciliteiten

Wat is er nodig?

• Voorlichtingsdagen voor wijnbouwers hebben een zodanig lage kwaliteit dat professionele wijnbouwers meer en meer weg blijven.

• Het merendeel van de bezoekers zijn hobbyisten en Syntra-cursisten.

• De sprekers, ontegensprekelijk kundige mensen, hebben zo weinig kennis van wijnbouw dat zij denken dat ze experten zijn.

Wat gebeurt met belastinggeld?

• Er is al heel wat belastinggeld gestoken in laboratoriumfaciliteiten die voor de wijnbouw bijzonder nuttig zouden zijn. Maar deze worden niet beschikbaar gemaakt voor de wijnbouw.

OenoFoss

• Zo beschikt de KH Leuven over een OenoFoss, kostprijs rond € 30.000, die enkel voor onderzoek wordt gebruikt.

• Wijnbouwers moeten voor deze analyses naar het buitenland blijven rijden.

OenoFoss

Kenniscentrum is nodig

• Onverminderd wat er inmiddels gebeurt en ongeacht de € 500.000 die naar PC Fruit gaat blijven de wijnbouwers op hun honger zitten.

• Een kenniscentrum dat onder meer

Analysefaciliteiten

Vinificatie-advieskan aanbieden blijft nog steeds nodig.

Dank voor uw aandacht