KT Vimo

KINH T V M

KINH T V M

A. L THUYT

Cu 1 -5 :Nu nhng mc tiu kinh t v m. Phn tch

Thnh tu KT v m ca mt t nc thng c nh gi theo 3 du hiu ch yu: n nh, tng trng v cng bng x hi.

S n nh KT l kt qu ca vic gii quyt tt nhng vn kinh t nh lm pht, suy thoi, tht nghip trong thi k ngn hn.

Tng trng kinh t i hi gii quyt tt nhng vn di hn hn, c lin quan ti vic pht trin KT,

Cng bng trong phn phi va l vn x hi va l vn KT

c th t c s n nh, tng trng v cng bng cc chnh sch KT v m phi hng ti cc mc tiu c th sau:

Sn lng v tng trng KT Vic lm

n nh gi c

KT i ngoi

Phn phi cng bng

I. Mc tiu sn lng

* Mc tiu sn lng:

+ Sn lng: l tt c cc loi hng ha, dch v c sn xut ra trong nn KT

C nhiu ch tiu phn nh sn lng ca mt quc gia v ch tiu tng sn phm quc dn (GNP) l quan trng nht, cc ch tiu c lin quan l tng sn phm quc ni (GDP) v sn phm quc dn rng (NNP)+ GNP: l tng gi tr bng tin ca tt c cc hng ha v dch v cui cng m mt quc gia sn xut ra trong mt thi k (thng l 1 nm) bng cc yu t sn xut ca mnh.

Dng thc o tin t (gi c) o lng gi tr sn phm c th gip ta cng gi tr ca cc loi hng ha c hnh thc v ni dung vt cht khc nhau thnh mt con s c th, d hnh dung. Tuy nhin gi c li l li l mt thc o co gin. Khi lm pht, GNP tnh bng tin c th tng nhanh chng trong khi g tr thc ca tng sn phm tnh bng hin vt c th khng tng hoc tng t.

khc phc ta c GNP danh ngha (GNPn) v GNP thc t (GNPr)

- GNPn: tnh theo gi c hin hnh ca cng thi k

- GNPr: tnh theo gi c nh mt thi k gc (ch tiu phn nh lng hng ha v dch v, s thay i ca GNPr qua cc nm phn nh s thay i ca lng hng ha v dch v) GNPn

D = x 100

GNP r

D: ch iu chnh GNP (GDP)GDP: l gi tr th trng ca tt c hng ha v dch v cui cng c sn xut ra trong phm vi mt nc trong thi k nht nh.Cng thc tnh:

1. GNP = GDP + thu nhp rng t ti sn nc ngoi (NX)

Cch tnh GDP:

Theo lung sn phm: GDP = C + I + G + NX

C: tiu dng

I: u t

G: Chi tiu chnh ph

NX: Xut khu rng (NX = EX IM = xut nhp)

Theo lung thu nhp hoc chi ph: GDP = W + r + k + ( + A + Te

W: Chi ph tin cng, tin lng

r: Chi ph thu vn

k: Chi ph thu nh, thu t

(: Li nhunA: Khu hao

Te: Thu gin thu Theo gi tr gia tng: (gio trnh)

2. Sn phm quc dn rng (NNP) = GNP A

* Nn kinh t m: NNP = GNP A

* Nn KT ng: NNP = GDP A

A: khu hao/tiu hao t bn l hao mn trong thit b, nh xng ca nn KT.3. Thu nhp quc dn (NI) = NNP Te

Te: thu gin thu.

NI - khng bao gm Te nhng li bao gm cc khon tr cp kinh doanh.4. Thu nhp c nhn (PI): thu nhp m cc h gia nh v doanh nghip c th nhn c (tng thu nhp dn c)PI bao gm:

+ Thu nhp t phn phi ln u: cng lao ng, li tc kinh doanh, li tc c phn, li sut tit kim, cho vay vn

+ Thu nhp t phn phi li: TR hin hnh theo chnh sch (hu tr, TR); tr cp hin hnh theo lng ho tm (t t chc t thin, tr gip t nc ngoi)

TR: cc khon thanh ton chuyn nhng5. Thu nhp kh dng (DI/YD)

DI = PI (thu thu nhp + cc khon thanh ton ngoi thu)

Cc khon thanh ton ngoi thu: l ph giao thng.

+ Tc tng trng KT, cng thc tnh

Tng trng KT: l s gia tng mc sn xut m nn KT to ra theo thi gian

T l tng trng KT

GNPrt GNPr(t-1)

V = x 100%

GNPr(t-1)

V : tc tng trng thi k t

GNPrt : GNP thc th thi k t

GNPr(t-1) : GNP thc t thi k (t-1)+ Phn tch:

GNP cao => GNP bnh qun / u ngi cao, thu nhp do mi thnh vin trong nn kinh t to ra s ln v mi ngi c hng mc sng cao hn so vi nn KT c mc thu nhp bnh qun u ngi thp, vic lm cho ngi lao ng c ci thin. Vic thu nhp cao cng dn ti chi tiu ca cc thnh vin s tng cao => gi c tng.

Tuy nhin tng trng KT mi l mc tiu trong chnh sch ca mi quc gia. S tng trng KT to iu kin nng cao mc sng ngi dn v m bo ANQG. N kch thch cc cc DN u t, khch l i mi v k thut sn xut v qun l. Mt nn KT ang tng trng to thun li cho tnh nng ng v KT v x hi ca cc thnh vin.* Mc tiu vic lm:+ Cc khi nim

Lao ng hay lc lng L: l nhng ngi tui L ang c vic hoc cha c vic, nhng ang tm kim vic lm

Vic lm: ch nhng ngi trong lc lng L ang lm cc cng vic ti cc c s

Tht nghip: l nhng ngi trong lc lng L hin cha c vic lm nhng mong mun v ang tm kim vic lm.

Lc lng L = S ngi c vic lm + S ngi tht nghip

S ngi tht nghip

T l tht nghip = x 100

Lc lng L

+ Phn tch:

Tc hi chung ca tht nghip l khi tht nghip mc cao, sn xut ca dn c gim st, ti nguyn khng c s dng ht, thu nhp ca dn c gim, nhng kh khn trong kinh t xut hin v dn ti nhng kh khn trong x hi. V kinh t: tht nghip gy tn tht to ln, lm gim st v sn lng v i khi ko theo lm pht cao;

V x hi: Tht nghip tng cao lm gia tng cc t nn x hi, lm xi mn np sng, o c, ph v cc mi quan h truyn thng, gy tn thng v mt tm l v nim tin ca nhiu ngi.

Nhng gii php ch yu lm gim tht nghip:

1. Nh nc cn c h thng chnh sch KT v m hp l, kch thch nn KT pht trin, thu ht lao ng, gp phn gii quyt vic lm (i mi th trng L, tin cng tt hn bng cch c chnh sch u t, thay i cng ngh ng thi lin quan ti chnh sch li sut, xut nhp khu, gi c, thu thu nhp)

2. C chin lc hp l trong chin lc pht trin ngun NL p ng yu cu pht trin ca nn KT3. Gio dc thc k lut L, ng thi khng ngng nng cao th cht cho ngi L

4. Ngoi ra cn c chnh sch khuyn khch li ch vt cht.

+ Thc t chin lc L, vic lm ti Vit NamTrc y, chin lc ny c thc hin bng nhiu ch trng, chnh sch ln nh: huy ng ngun vn u t pht trin, y mnh pht trin kinh t to nhiu vic lm; cho vay vn to vic lm t qu quc gia gii quyt vic lm; pht trin h thng cc trung tm gii thiu vic lm; xy dng c s d liu v th trng lao ng; iu tra th trng lao ng ...Tuy nhin, vi nhng chnh sch nu trn, chin lc vn bc l nhiu hn ch khi hiu qu to vic lm cha cao, thu nhp ca ngi lao ng cha m bo cuc sng, t l tht nghip cao khu vc thnh th v s thiu ht vic lm khu vc nng thn; dch chuyn c cu lao ng chm, nng sut lao ng thp.

Ci thin kt ni cung cu nhm tng kh nng c vic lm bn vng v gim tht nghip, thiu vic lm l mc tiu ca D tho khung chin lc vic lm giai on 2011 2020 ca nc ta nhng nm sp ti.* Mc tiu n nh gi c:

+ C ch hnh thnh gi:

Gi c hnh thnh theo 2 phng thc Phng thc th trng: do th trng quyt, cc quy lut KT th trng quyt nh ti gi c bao gm: quy lut gi tr, quy lut cung cu, quy lut cnh tranh.

Phng thc k hoch: Gi th trng do ch th k hoch quyt nh (Gi k hoch c a ra da trn vic xem xt gi tr ca hng ha, tnh hnh cung cu ca hng ha v da trn ng li pht trin KT ca t nc).

+ ngha ca n nh gi trong pht trin KT

Gi c c coi nh bn tay v hnh iu tit sn xut x hi, phn nh thc trng nn KT. Vic n nh gi c l lm cho mc gi c chung v gi c ca nhng mt hng ch yu thi k sau v c bn khng thay i hay ch thay i t (khng ng k) so vi thi k trc. Thng thng, khi ch s gi c dao ng trong khong 3 5%/nm coi nh gi c n nh. n nh gi c l yu cu c bn ca s pht trin nn kinh t quc dn v ci thin i sng. Trn c s sn xut pht trin, lu thng hng ho v lu thng tin t c iu ho, cung - cu tng i cn bng, ng tin vng gi. n nh gi c khng c ngha l c nh gi c. Nn kinh t pht trin c nhng bin ng v c cu v v s lng, cht lng sn xut v tiu dng, v tng s cung - cu hay cung - cu tng loi hng, mt hng c nm hay theo thi v... nht l nhng mt hng ch yu; khi lng u t v s lng tin a vo lu thng tng hay gim. Trong thc t, tnh hnh gi c ni chung cng nh gi c mt s mt hng ch yu cng thng xuyn c nhng s bin ng nht nh. Vic iu chnh b phn gi c trong mt chng mc l cn thit; c mt s gi tng ln, c mt s gi gim xung mt mc nht nh khng ln lm, nhng mc gi chung khng thay i hay ch thay i khng ng k. cng l hin tng tt yu v cng l bin php qun l cn thit iu ho cung - cu v n nh gi c.

+ Nhng bin php CP s dng bnh n gi.

Vic bnh n gi ng ngha vi vic khc phc lm pht v nhng gii php chung c la chn l:

i vi siu lm pht v lm pht phi m c lin quan ti gia tng nhanh chng ca tin t, tin lng danh ngha tng cao, thm ht ngn sch cng ln. V vy cn iu chnh chnh sch tin t lm gim tc tng cung tin, ct gim mnh m chi tiu ngn sch v kim sot c hiu qu vic tng lng danh ngha s lm ngn chn v y li lm pht. i vi lm pht va phi: kim ch v y li t t xung mc thp nht cng i hi cc chnh sch ni trn. Tuy nhin, bin php trn ko theo s suy thoi v tht nghip nn vic kim sot chnh sch tin t v chnh sch ti kho tr nn phc tp i hi phi thn trng.

C th xo b hon ton lm pht khng tng ng vi li ch em li ca n. V vy cc quc gia thng chp nhn lm pht mc thp v x l nh hng ca n bng vic ch s ho cc yu t chi ph nh: tin lng, li sut, gi vt t... l cch lm chi thit hi ca lm pht l thp nht.

* Mc tiu KT i ngoi:+ Xu hng pht trin nn KT m

Ton cu ho v khu vc ho tr thnh mt trong nhng xu th pht trin ch yu ca quan h KT quc t hin i. Ngy nay, tt c cc nc trn th gii u iu chnh chnh sch theo hng m ca. C nhng li ch rt r rng khi tham gia vo thng mi quc t. N cho php mi ngi sn xut nhng g m h c li nht v tiu dng nhng hng ho v dch v a dng phong ph c sn xut trn khp th gii. Mt trong 10 nguyn l ca KTH khng nh thng mi c th lm cho mi ngi cng c li v thng mi quc t c th nng cao mc sng ca tt c cc nc bng cch cho php mi nc chuyn mn ho vo sn xut v hng ho m h c li th so snh.

Vic qun l nn kinh t ca mt nc khng th quyt nh mt cch bit lp m phi tnh n kha cnh quc t. Do vy nn KT cn c xem xt vi t cch l nn KT m, c s tng tc vi cc nn KT khc trn th gii.

+ Mc tiu v KT i ngoi Ch ng trong pht trin KT, hn ch s l thuc vo bn ngoi n nh t gi hi oi

Cn bng cn cn TM v cn cn thanh ton quc tC s KT ca TM quc t chnh l cc quc gia trn th gii c li th tuyt i hay tng i vi cc quc gia khc khi sn xut cc loi hng ho dch v cung cp ra th trng. Tuy nhin hin nay phn ln TM din ra gia cc nc c li th so snh vi nhau. TM quc t thc y phn cng lao ng v hp tc hai bn cng c li. TM t do m ca to iu kin cho mi nc m rng kh nng sn xut v tiu th ca mnh, nng cao sn lng v mc sng ca ton th gii. T gi hi oi: l gi ca mt n v tin t ca mt nc c tnh bng s n v tin t ca mt nc khcCn cn thanh ton l mt bng quyt ton tng hp ghi chp mt cch h thng ton b nhng giao dch ca nng dn mt nc vi th gii bn ngoi trong mt khong thi gian nht nh, thng l mt nm. N phn nh khi lng hng ho v dch v m nn KT xut khu hoc nhp khu cng nh t nc i vay hoc cho th gii bn ngoi vay.

* Trong mt nn KT t do vi h thng t gi hi oi hon ton linh hot th cn cn thanh ton llun cn bng. S thm ht ti khon vng lai s c b p bi thng d ca ti khon vn v ngc li.

Cn trong nn KT duy tr h thng hi oi c nh, cn cn thanh ton c th khng cn bng. Thm ht hoc thng d cn cn thanh ton s dn ti thay i cung cu trn th trng ngoi hi.* T gi hi oi c nh hng quan trng n nhiu bin s KT v m trong nn KT m nh: lm pht, cn cn TM v tng trng KT.

Vic xc nh nh hng ca t gi hi oi cn tnh n s can thip ca NH Trung ng vo th trng ngoi hi trong ba trng hp: t gi linh hot (khng c s can thip ca NH TW), t gi c nh (NH TW can thip bng cch thay i d tr ngoi t duy tr t gi 1 mc nht nh) v t gi c nh c iu chnh hoc th ni c qun l. * Mc tiu phn phi cng bng:

y l mt trong nhng mc tiu quan trng ca quc gia trong qu trnh pht trin KT. S phn phi thu nhp kh thc hin c cng bng bi trong x hi mi ngi c th khc nhau v quyn s hu TS, khc nhau v nng lc, trnh Th trng khng th gii quyt hiu qu vn cng bng nn chnh ph phi c cc cng c nhm phn phi li thu nhp (thu l cng c ch yu).+ Thc trng phn phi theo thu nhp v tht bi ca th trng trong phn phi thu nhp, phn ha giu ngho

Trong n KT th trng, hng ha dch v ch c phn phi cho nhng ngi c kh nng thanh ton. iu ny lin quan ti thu nhp ca ngi tiu dng. Nhng ngi c thu nhp cao s c nhiu hng ha dch v, trong khi nhng ngi c thu nhp thp hoc khng c thu nhp do nhiu l do khc nhau s khng c cung cp sn phm duy tr cuc sng. T cho thy bn thn KT th trng to ra s bt bnh ng v thu nhp, mc sng, t dn ti phn ha giu ngho v s mt cng bng x hi ngy cng cao.+ S can thip ca chnh ph

m bo cng bng x hi v rt ngn khong cch giu ngho gia cc thnh vin trong x hi, CP phi c trch nhim phn phi li thu nhp gia cc tng lp dn c, ng thi tr gip cc i tng d b tn thng nh: ngi gi, ngi ngho, tr em, ngi khuyt tt Thng thng CP s dng thu, in hnh l thu thu nhp (chuyn 1 phn thu nhp t ngi ngho sang ngi giu) hoc tin hnh cc chng trnh tr cp trc tip cho c nhn h thot khi cnh ngho i. Chng trnh phn phi li nhiu khi cn c thc hin di dng cung cp c s h tng cng cng: in, ng, trng, trm Nng thn. Cu 6 - 9: Cc chnh sch KT v m ch yu1. Chnh sch ti kha

- Khi nim: L vic CP s dng thu (T) v chi tiu CP (G) iu tit mc chi tiu chung ca nn KT.

- Mc tiu: Khi sn lng thc t ca nn KT qu xa bn phi hoc bn tri mc sn lng tim nng th CP s dng chnh sch ti kha hoc chnh sch tin t a nn KT v mc sn lng tim nng.

Trong ngn hn (t 1 n 2 nm), chnh sch ti kha c tc ng n sn lng thc t v lm pht, ph hp vi mc tiu n nh KT.

V di hn, chnh sch ti kha c th tc ng ti vic iu chnh c cu KT, gip cho s tng trng v pht trin lu di.

- Cng c: Chi tiu chnh ph (G) v thu (T)

- C quan thay mt CP t chc ch o thc hin: B Ti chnh, kho bc Nh nc

- C ch tc ng:

Khi ang lm vo tnh trng suy thoi v tht nghip, cc hng t nhn khng mun u t thm, cn ngi tiu dng khng mun chi tiu thm cho tiu dng. Tng cu mc rt thp. Lc ny m rng tng cu CP phi tng chi tiu v gim thu, nng cao mc chi tiu chung ca nn KT. Vic CP tng chi tiu s gim thu s khin sn lng tng ln v mc vic lm c th khi phc

Ngc li khi nn KT ang trong trng thi pht t qu mc, lm pht tng ln, CP cn gim chi tiu v tng thu, nh mc chi tiu chung gim i, sn lng gim i v lm pht s chng li.

- tr ca chnh sch trong thc t:

tr ca chnh sch ti kha c chia lm 2 loi: tr bn trong v tr bn ngoi

+ tr bn trong: thi gian thu thp thng tin, x l thng tin v ra quyt nh

+ tr bn ngoi: qu trnh ph bin, thc hin v pht huy tc dng

Vi chnh sch ti kha, c 2 tr l kh di ph thuc vo cc yu t chnh tr v c cu t chc b my. Chnh v vy, nhng quyt nh a ra khng ng lc c th s lm ri lon thm nn KT thay v n nh n.2. Chnh sch tin t:

- Khi nim: Chnh sch tin t l vic NHTW thay i cung tin a nn KT ti trng thi mong mun.- Mc tiu: n nh gi c, tng sn lng v h thp t l tht nghip.- Cng c: 2 cng c ch yu l mc cung tin (MS) v li sut (i)- C quan thay mt CP t chc ch o thc hin: Ngn hng Trung ng- C ch tc ng: Khi cn m rng sn xut kinh doanh (tng c s lng v quy m hot ng ca cc doanh nghip) th c th thc thi chnh sch tin t m rng lm tng mc cung tin hoc h li sut, khuyn khch u t v tiu dng Khi chng lm pht cao c th thc thi chnh sch tin t tht cht, hn ch mc cung tin hoc gi li sut mc cao hn ch vic tiu dng hoc u t.- Lin h thc tin:

ng trc tnh hnh bin ng ca nn ti chnh th gii, chnh sch tin t ca Vit Nam bm st mc tiu ngn chn suy gim KT, kim sot lm pht mc hp l v m bo an ton cho h thng NH. t c nhng mc tiu Ngn hng Nh nc iu hnh linh hot, ng b cc cng c chnh sch tin t, kt hp hi ha, linh hot gia iu hnh t gi v li sut; tng cng phi hp chnh sch tin t v chnh sch ti kha; nng cao hiu qu cng tc thng k, d bo, phn ng kp thi trc nhng din bin kinh t, tin t trong nc v quc t; bo m tnh thanh khon ca cc t chc tn dng Kt qu cho thy trong khi cc nn KT ln trn th gii ang gp phi khng hong th Vit Nam vn gi c lm pht mc 1 con s v tip tc tng trng, pht trin.3. Chnh sch thu nhp

- Khi nim: Chnh sch thu nhp gm cc bin php m CP s dng nhm tc ng trc tip n tin cng, gi c kim ch lm pht.- Mc tiu: kim ch lm pht

- Cng c: Rt nhiu loi cng c, t nhng cng c c tnh cht cng rn nh: n nh mc tin cng hoc gi c n nhng cng c mm do nh hng dn, khuyn khch bng thu thu nhp. Ch yu l tin cng (Wr) v gi c (P).- C quan thay mt CP t chc ch o thc hin: B ti chnh, b LTBXH.- C ch tc ng:

Wr tng nh hng ti 2 yu t

=> thu nhp tng, tiu dng => tng tng cu tng

=> chi ph sn xut ca DN tng => tng cung gim, gi c tng.

Do tc ng ca vic tng lng nh hng theo c ch trn nn ch khi no tc tng tin lng cao hn tc tng gi th chnh sch ny mi pht huy c hiu qu. Tuy nhin trn thc t iu ny li xy ra theo chiu hng ngc li, CP ra quyt nh tng lng nhng cha a vo thc hin (c tr) nhng gi c hng ha tng cao. Chnh v vy chnh sch ny t c p dng trn thc t.4. Chnh sch KT i ngoi- Khi nim: Chnh sch KT i ngoi trong nn KT m l nhm n ch t gi hi oi v gi cho thm ht cn cn thanh ton mc thp nht nhn c.- Mc tiu: gip cho th trng hi oi cn bng.- Cng c: quy nh v hng ro thu quan, bo h mu dch (hn nghch), t gi hi oi v cc bin php ti chnh v tin t khc tc ng vo hot ng xut nhp khu.- C quan thay mt CP t chc ch o thc hin: NHTW, B Thng mi- C ch tc ng:

Khi nn KT suy thoi: gim t gi hi oi (ng ni t yu) s lm xut khu tng, nhp khu gim => tng tng cu, tng sn lng.

Khi c lm pht cao: tng t gi hi oi lm cho nhp khu tng, xut khu gim => tng cu gim, sn lng thc t v gi c gim (chng c lm pht)

Cu 10: H thng KT v m ca P.A Samuelson. (v h thng v phn tch)

Theo cch tip cn h thng, nn KT c xem nh l mt h thgs c gi l h thng KT v m. H thng ny nh P.A.Samuelson m t c c trng bi 3 yu t: u vo, u ra v hp en KT v m.

Cc yu t u vo

Nhng tc ng t bn ngoi: bao gm ch yu l c bin phi KT nh: thi tit, kh hu, quy m dn s, chin tranh

Nhng tc ng chnh sch: bao gm cc cng c ca Nh nc nhm iu chnh hp en KT v m hng ti cc mc tiu nh trc.

1. Cc yu t u ra

Sn lng, vic lm, gi c, thng mi v cn cn thanh ton quc t

L kt qu hot ng ca hp en KT v m to ra.2. Hp en KT v m

- y l yu t trung tm ca h thng KT v m. Hot ng ca hp en nh th no s quyt nh cht lng cc bin u ra. Hai i lng quyt nh hot ng ca hp en KT v m l tng cu AD v tng cung AS.Cu 11: L hng GNP

+ Khi nim:

GNP: l tng gi tr bng tin ca tt c cc hng ha v dch v cui cng m mt quc gia sn xut ra trong mt thi k (thng l 1 nm) bng cc yu t sn xut ca mnh.

L hng GNP l lch gia sn lng tim nng v sn lng thc t (s thiu ht sn lng)Sn lng tim nng: l sn lng ti a m nn KT c th sn xut trong iu kin ton dng nhn cng. Sn lng tim nng ph thuc vo vic s dng cc yu t ca sn xut, c bit l lao ng.

Theo th ASSR: l ng tng cung trong ngn hn.

AD: l ng tng cu

Q0: l sn lng thc t

ASLR: l ng tng cung trong di hn, ASLR ct trc hong ti sn lng tim nng QP.

Trong ngn hn, ASSR v AD ct nhau ti im cn bng E, ta xc nh c mc gi cn bng P0 v lng cn bng Q0. So vi QP th cn thiu (Q = QP Q0 => y chnh l l hng GNP.+ Nghin cu vn ny:

Nghin cu vn ny t ra cu hi l ti sao GNPr qu cao hoc qu thp l khng tt v l nh hng ti c vn KT chnh tr.

Nu GNPr tng qu cao so vi GNP tim nng s dn ti lm pht cao, nn KT s lm vo khng hong, nn KT s pht trin chm, chnh tr x hi ko n nh.

Nu GNP thc t gim xung qu nhiu so vi GNP tim nng th s lao ng c vic lm s gim (cc Dn ct gim nhn cng do sn xut thp), tht nghip nag cng gia tng. iu ny cng nh hng khng tt ti KT v x hi.

Cu 18: Tng cu AD, tng cung AS. Cc yu t nh hng* Tng cung AS: Khi lng hng ha v dch v m cc ngnh kinh doanh sn xut v bn ra trong iu kin gi c, kh nng sn xut v chi ph sn xut cho trc.

+ Tng cung di hn ASLR: l ng song song vi trc tung, ct trc honh ti mc sn lng tim nng. Trong di hn cc yu t sn xut c s dng y v hiu qu do to ra sn lng cn bng, sn lng ny khng tng khi gi c thay i (khng ph thuc vo gi).

ASLR dch chuyn khi c cc yu t lm thay i sn lng tim nng, cc yu t l: lao ng, t bn, ti nguyn thin nhin v tri thc cng ngh.

+ Tng cung ngn hn ASSR: l ng c dc dng. Ban u ng tng cung tng i nm ngang, khi vt qua mc sn lng tim nng th ng tng cung s dc ngc ln. iu ny c ngha l: di mc sn lng tim nng, mt s thay i nh v gi c u ra s khuyn khch cc hng cnh tng nhanh sn lng p ng nhu cu (iu ny ch xy ra trong 1 tg ngn khi gi u vo c nh. Lc ny cc hng va tng sn lng, va tng gi cht t tng li nhun.

Nhng nhn t lm dch chuyn ASLR cng lm ASSR dch chuyn. Bn cnh c c yu t v gi cc yu t u vo. Khi gi cc yu t u vo tng s lm cho ASSR dch chuyn sang bn tri, cn khi gi cc yu t u vo gim s lm dch chuyn sang phi.

* Tng cu AD: Khi lng hng ha v dch v m ngi tiu dng, cc doanh nghip v CP s s dng vi gi c, thu nhp v nhng bin s KT khc cho trc.

AD = C +I + G + NX

Cc yu t nh hng ti AD l: mc tiu dng c nhn, u t, chi tiu CP v xut khu rng.

AD l mt ng c dc m, nghing xung. Khi gi gim s lm AD tng v ngc li. Tng cu tng th ng AD s dch chuyn v pha bn phi.

* im cn bng ca nn KT: l im ct ca tng cu AD v tng cung AS. Sn lng cn bng khng phi l sn lng ti u, ch l sn lng m nn KT mong mun hng ti, ti sn lng cung cp ra th trng p ng cho tiu dng, khng c thiu ht hay d tha.

Khi sn lng cao hn mc tim nng: nn KT ang pht trin qu nng, lm pht cao. Cn khi sn thp hn sn lng tim nng th nn KT ang lm vo suy thoi.

Cu 20 - 21 : Hm tiu dng C, hm tit kim S, hm u t I

* Hm C v S

Hm tiu dng :C = C + MPC.Y

C : tiu dng ti thiu (khng ph thuc vo thu nhp)

Y: thu nhp (trong m hnh gin n, ko c yu t CP th Y = YD thu nhp c quyn s dng)

MPC: xu hng tiu dng cn bin. ( khi tng thu nhp Y ln 1 n v, tiu dng C c xu hng tng ln bao nhiu); 0< MPC < 1.

( C

MPC =

( Y

Hm tit kim: S = Y C

= MPS.Y C

MPS = 1 MPC : xu hng tit kim cn bin

( S

MPS =

( Y

* Hm u t I:+ Vai tr ca u t:

Trong ngn hn: I tng lm tng cu AD tng, sn lng thc t QTT tng => Thu nhp Y tng

Trong di hn: I tng lm lng vn t bn K tng t c th lm tng nng lc sn xut => QTT tng.

+ Yu t tc ng ti u t I: Mc cu v sn lng, mc li sut (i), trng thi ca nn KT cng nh mi trng, chnh sch u t ca t nc.+ Ngun u t: 3 loi

Vn Dn t c

Vay NH (NH ly t cc khon tit kim ca h gia nh)

Pht hnh c phiu, tri phiu.

+ Hm u t:I = I : u t theo d kin, k hoch (p dng trong nn KT gin n)

Cu 22: Sn lng cn bng (nn KT gin n, nn KT ng, nn KT m)

* Nn KT gin n:

Hm tng cu:

AD = C + MPC.Y + I

Sn lng cn bng:

1

Yo = ( C + I )

1 - MPC

1

: s nhn chi tiu

1 MPC

* Nn KT ng (c s tham gia ca CP)

+ Khi cha c thu:

Hm tng cung:AD = C + MPC.Y + I + G

Sn lng cn bng:

1

Yo = ( C + I + G)

1 MPC

G: Chi tiu CP theo d kin

+ Khi c thu (2 loi thu)

Thu c nh (khng ph thuc vo thu nhp): T

Hm tng cung :AD = C + I + G

= C + MPC (Y T) + I + G

Sn lng cn bng:

1 MPC

Yo = ( C + I + G) - T

1 MPC 1 MPC

1

: s nhn chi tiu

1 MPCMPC

- : s nhn thu

1 MPC

Thu ph thuc vo thu nhp: T = t.Y + YHm tng cung :AD = C + I + G

= C + MPC.(Y tY + Y) + I + G

Sn lng cn bng:

1 MPC

Yo = ( C + I + G) - . T

1 MPC (1 t) 1- MPC (1- t) 1

: s nhn chi tiu

1 MPC (1 t) MPC

- . T : S nhn thu

1 MPC (1 t)

* Nn KT mHm nhp khu:IM = MPM.Y

MPM: xu hng nhp khu cn bin ( (IM / (Y)Hm tng cung :AD = C + I + G + EX - IM

= C + MPC.(Y Yt T) + I + G + EX MPM.YSn lng cn bng: 1 MPC

Yo = ( C + I + G + EX) - .T

1 MPC (1 t) + MPM 1 MPC (1 t) +MPM 1

: s nhn chi tiu trong nn KT m

1 MPC (1 t) + MPM

MPC - : s nhn thu

1 MPC (1 t) + MPM

Cu 23 - 24: Chnh sch ti kha cng chiu v ngc chiu.* Ngn sch ca CP:

B = - G + T

B: Cn cn ngn sch

G: Chi tiu CP

T: Thu

Nu B < 0 : Thm ht cn cn ngn sch, (Qa < Qp) KT suy thoi. B > 0 : Thng d cn cn ngn sch (Qa > Qp) KT lm pht B = 0 : Cn cn ngn sch cn bng (Qa = Qp)

Chnh sch ti kha: Khi sn lng ca nn KT qu thp hoc qu cao so vi sn lng tim nng th CP c th thng qua chnh sch ti kha tc ng ln th trng wa sn lng thc t v mc sn lng tim nng.* Chnh sch ti kha cng chiu

+ Mc tiu: Khi nn KT suy thoi, ngn sch thm ht. Chnh ph mun thc hin mc tiu cn bng ngn sch th cn s dng chnh sch ti kha cng chiu.

Gim chi tiu chnh ph G + gim thu T (tc gim G nhanh hn tc gim T hoc tc tng T ln hn tc tng G)

* Chnh sch ti kha ngc chiu

+ Mc tiu: Khi nn KT thnh vng, ngn sch tng d nhng lm pht li cao. CP thc hin mc tiu duy tr sn lng bng cch dng chnh sch ti kha ngc chiu

Tng chi tiu G, gim thu T => tng cu AD tng, sn lng tng ti mc sn lng tim nng

+ ngha

Vic CP theo ui chnh sch ti kha cng chiu hay ngc chiu ph thuc vo tnh hnh KT c th ca mi nc, mi giai on c th v ph thuc vo quan im chnh tr ca nc .

Cu 37: Hin tng thoi lui u t

CP thc thi chnh sch ti kha, ch ng gy bb thm ht c cu v ko theo hin tng thoi lui u t

C ch: Khi CP tng G, gim T => GNP tng ln theo s nhn chi tiu, nhu cu tng ln

Mc cung tin MS c nh, li sut (r) tng, u t (I) gim => tc ng tch cc ca chnh sch ti kha s gim

Tc ng tng t cng xy ra i vi C v EX

Quy m tho lui u t trong ngn hn l nh, song v lu di quy m ny c th l kh ln

=> Cn c s phi hp cht ch gia chnh sch ti kha v tin t.

* Bin php khc phc hin tng ny l: ti tr cho thm ht ngn sch

Tng thu, gim chi: cn cn nhc xem tng thu v gim chi ntn nh hng ti tng trng KT l t nht.

Khi bin php tng thu gim chi ko gii quyt c c th s dng cc bin php sau:

Vay n nc ngoi (vay NH th gii, pht hnh tri phiu CP)

Vay n trong nc

S dng d tr ngoi t

Vay NH (in thm tin)

Cu 27: Cung tin MS* Chc nng ca tin:

`- Giao dch mua bn

- Ct gi

- L n v chun o lng

* Phng trnh trao i ca tin

P .Q GNP

M . V = P . Q => M = =

V V

M : s lng tin (vng)

V : tc lun chuyn tin

P : Gi c trn th trng

Q : Sn lng hng ha dch v

* Thnh phn ca cung tin

Mo : tin ang lu hnh

M1 = Mo + tin trong NH (tin gi ko k hn)

M2 = M1 + tin tit kim ngn hn=> MS: c xc nh bi khi lng tin M (M1 hoc M2) bao gm cc loi tin c kh nng thanh ton cao nhm tha mn nhu cu trao i, giao dch thng xuyn trong hot ng KTQD

+ GNP ko tng, M2 tng => lm pht

+ GNP tng, M2 ko tng => thiu pht

* Mc cung tin

(1)MB = U + R

MB : tin c s

U : tin trong lu thng

R : tin d tr trong NH

MS

(2) S nhn tin m = => MS = m. MB

MB

1

m1 =

rb

m1 : s nhn tin

rb : t l d tr bt buc

ra : t l d tr thc t ra = rb (gi s ton b tin giao dch u thng qua NH)ra > rb ( trong thc t, tin c gi li trong dn)

R

ra = => R = ra . D

D

s = U/D => U = s . D

s: t l gi tin trong dn

MB = U + R = s.D + ra.D

MS = U + D = s.D + D

=> MS = (1 + s) / (s + ra) .MB

1 + s

m2 = : s nhn tin

s + ra

Cu 30: Cu tin MD * MD ph thuc vo:

+ Thu nhp (Y)

+ Li sut (r)

* Hm cu tin: MD = k.Y hr

MD: mc cu v tin

Y : thu nhp

r : li sut

k, h : h s o nhy cm ca thu nhp v li sut i vi MD

MD c quan h t l thun vi thu nhp Y v t l nghch vi li sut (r)

* Mc cu tin MD v cu tri phiu DB

MD + DB = WN/P

DB: cu v cc loi tri phiu

WN : tng ti sn ti chnh danh ngha

P : gi

WN/P: tng ti sn thc t

WN/P = MS/P + SB

MS/P : mc cung tin thc t

SB: mc cung cc loi tri phiu

=> MD + DB = MS/P + SB

(MD MS/P) (SB DB) = 0

Th trng tin t cn bng: MD MS/P

k.Y hr = MS/P

Cu 33-34: ng IS, LM. S cn bng.* M hnh IS: l ng biu din, tp hp tt c cc im cn bng ca th trng hng ha vi tng mc li sut.

Phng trnh:

A 1

r = - .Y b m.b

A = C + I + G + E

b = d + n ( d, n: l cc h s o lng quy m ca u t v xut khu gim khi li sut tng 1%)

m: s nhn chi tiu trong nn KT m.

* M hnh ng LM: l ng biu hin nhng im cn bng ca th trng tin t ng vi tng mc thu nhp

Phng trnh:

1 MS

i = (k.Y - )

h P

h, k: nhy cm ca MD i vi li sut v thu nhp

MS/P: mc cung tin thc t

Y: thu nhp

* S cn bng ng thi gia hai th trng: hng ha v tin t

- ng IS phn nh cc trangh thi cn bng ca th trng hng ha i vi cc t hp # nhau gia li sut (i) v thu nhp (Y).

- ng LM phn nh cc trng thi cn bng ca th trng tin t ie vi cc t hp # nhau gia li sut (i) v thu nhp (Y)

- Tc ng qua li gia 2 th trng s n nh mc li sut i v thu nhp Y ca ng thi 2 th trng.

- M hnh IS & LM cho bit trng thi cn bng ng thi xy ra ti giao im 2 ng IS v LM(V hnh)

Cu 40, 41, 42: Lm pht

* Lm pht v cc ch tiu

Kn: Lm pht l s tng gi trung bnh ca hng ha v dch v theo thi gian. Lm pht xy ra khi mc gi chung thay i (gi tng), cn khi gi chung gim xung gi l gim pht (thiu pht)

Cc ch s c trng ca lm pht

(1) Ch s gi tiu dng (CPI)(2) Ch s gi c sn xut (PPI)

(3) T l lm pht: i (2 cch tnh)

(4) H s iu chnh (h s gim pht) D(%)

* Tc ng ca lm pht

+ c im ca 1 cuc lm pht:

Tc tng gi thng ko ng u gia cc loi hng

Tc tng gi v tng lng cng xy ra ko ng thi

+ Tc hi cho nn KT

Phn phi li thu nhp v ca ci mt cch ngu nhin gia cc c nhn trong nn KT (thng l phn phi ko cng bng)

Bin dng c cu sn xut v vic lm trong nn KT, c bit l s thay i v gi.

Lm pht thy trc (theo d kin) t gy tn hi cho nn KT tuy nhin li cn phi iu chnh thng xuyn cc hot ng giao dch trong nn KT

Lm pht ko thy trc (ko d kin) thng gy bt ng cho nn KT

Tc hi ca lm pht cn dn ti phn ng mnh m ca cc tng lp dn c, do KT sa st. T c th dn ti mt n nh chnh tr, do cc CP thng tm mi bin php km ch lm pht.

* L thuyt v lm pht

+ Lm pht cu ko

Xy ra khi tng cu tng ln mnh m ti mc sn lng t hoc vt qu sn lng tim nng,

Tin trong lu thng, tn dng tng vt qu mc cung hng ha => chi tiu qu nhiu mua 1 lng cung hng ha hn ch.

+ Lm pht chi ph y: khi gi c cc yu t u vo tng ln

Lm pht cao lm cho sn xut nh tr, tht nghip gia tng

Cc cn st ca th trng u vo l nguyn nhn ch yu y chi ph ln cao. Tng cu khng i nhng gi tng v sn lng gim.

* Bin php khc phc lm pht i vi siu lm pht v lm pht phi m c lin quan ti gia tng nhanh chng ca tin t, tin lng danh ngha tng cao, thm ht ngn sch cng ln. V vy cn iu chnh chnh sch tin t lm gim tc tng cung tin, ct gim mnh m chi tiu ngn sch v kim sot c hiu qu vic tng lng danh ngha s lm ngn chn v y li lm pht.

i vi lm pht va phi: kim ch v y li t t xung mc thp nht cng i hi cc chnh sch ni trn. Tuy nhin, bin php trn ko theo s suy thoi v tht nghip nn vic kim sot chnh sch tin t v chnh sch ti kho tr nn phc tp i hi phi thn trng.

C th xo b hon ton lm pht khng tng ng vi li ch em li ca n. V vy cc quc gia thng chp nhn lm pht mc thp v x l nh hng ca n bng vic ch s ho cc yu t chi ph nh: tin lng, li sut, gi vt t... l cch lm chi thit hi ca lm pht l thp nht.

Cu 44: Li th so snh

Kn: Mt nc c li th so snh trong vic sn xut mt mt hng nu nc c chi ph sn xut tng i (hay chi ph c hi) v mt hng thp hn so vi nc khc. VD(gio trnh)

Nguyn tc ca li th so snh: nc A chuyn mn ha sn xut mt hng 1 i ly mt hng 2 do nc B sn xut. Ngc li nc B s c li th chuyn mn sn xut mt hng 2 i ly mt hng 1 ca nc A. Sau khi c thng mi, c hai nc cng c li. Thng mi lm tng kh nng tiu dng ca mi nc v tng kh nng sn xut ca th gii.

Thng mi quc t thc y phn cng lao ng v hp tc hai bn cng c li. Thng mi t do m ca to iu kin cho mi nc m rng kh nng sn xut v tiu th ca mnh, nng cao sn lng v mc sng ca ton th gii.Cu 45: T gi hi oi

* T gi hi oi l gi c ca mt n v tin t ca mt nc tnh bng s n v tin t ca mt nc khc. (hoc s lng n v tin ni t cn thit mua mt n v ngoi t)* Cc loi t gi:

+ T gi linh hot: xc nh bi s cn bng cung cu v o la M pht sinh t ti khaon vng lai v vn (ko c s can thip ca NHTW)

Th trng ngoi hi trng thi cn bng, cn cn tahnh ton cn bng, khon mc ti tr chnh thc = 0.

+ T gi c nh: NHTW can thip bng cch thay i d tr ngoi t duy tr t gi mc nht nh.

Cn cn thanh ton ko cn bng. D tr quc t ca NHTW iu chnh b p nhng khon thm ht hay thng d ca cn cn thanh ton.

+ Cc trng hp trung gian:

T gi c nh c iu chnh: CP n nh t gi v tm cch duy tr ngang gi cho t gi hi oi.

T gi th ni c qun l: do quan h cung cu trn th trng ngao hi quyt nh, i khi NHTW can thip vo th trng ngoi hi nhm hn ch s bin ng bt li ca t gi hi oi.

* Ch tiu t gi hi oi

+ T gi hi oi danh ngha (E): t l m ti cc ng tin trao i cho nhau.

E = s n v ni t/1 n v ngoi t

+ T gi hi oi thc t: s n v hng ha nc ngoi cn c trao i vi 1 n v hng trong nc

ER = E x (P0/P)

ER : t gi hi oi thc t

E: t gi hi oi danh ngha

P0 : gi sn phm nc ngoi tnh theo ng ngoi t

P: gi sn phm cng loi trong nc tnh theo ng ni tCu 46: Cn cn TM/ cn cn thanh ton quc t.

* Cn cn thanh ton:

L mt bng quyt ton tng hp ghi chp mt cch h thng ton b nhng giao dch ca cng dn 1 nc vi th gii bn ngao trong mt khaongr thi gian nht nh, thng l 1 nm. N phn nh khi lng hng ha v dch v m nn KT xut khu hoc nhp khu cng nh t nc i vay hoc cho th gii vay. Ngoi ra, s can thip ca NHTW vo th trng ngoi hi thng qua vic thay i d tr ngao t cung c phn nh trong bng cn cn thanh ton.

CN CN THANH TON

1. Ti khon vng lai

- Ti khon thng mi: xut nhp khu hng ha hu hnh

- Ti khon dch v: thng mi

2. Ti khon vn

- u t trong nc vo cc ti sn nc ngoi: xut khu vn.

- u t nc ngao vo ti sn trong nc: nhp khu vn.

3. Cn cn thanh ton

- Thng d (+)

- Thm ht (-)

4. Ti khon chnh thc: NHTW ti tr cho s d ca cn cn thanh ton.* Cng thc xc nh cn cn thng mi hay xut khu rng:

NX = EX IM

Cn cn thng mi thng d khi xut khu > nhp khu v thm ht khi nhp khu > xut khu

Khi NX tng => tng cu AD tng, sn lng cn bng tng v ngc li.

Thay i t gi hi oi lm thay i NX => thay i AD