MEME KANSERİ

MEME KANSERİMEME KANSERİ

Meme Anatomisi Modifiye ter bezi 2.-6. kosta hizası Pektoral major kası Cooper (asıcı)

ligamanlar Simetrik değil Fibroglandüler doku

Meme Anatomisi

Yağ ve lif dokusu

Terminal Duktal – Lobüler Ünite

Lenfatik Drenaj

Aksiller Drenaj İnternal Mamariyan

Drenaj

PATOFİZYOLOJİ

Normal duktal anotomi

Hiperplazi, displazi, metaplazi

Duktal Karsinoma İnsitu

İnvaziv duktal karsinoma

Meme Kanseri Kadınlarda en sık görülen malignitedir Büyük çoğunluğunda etyoloji

bilinmemektedir Bir çok risk faktörü vardır Kadınlarda meme kanseri ile toplumsal

düzeyde mücadele etmek için önerilen ve etkinliği kanıtlanmış birincil korunma yöntemi yoktur, yani meme kanserinin ortaya çıkmasını önlemek üzere topluma yönelik programlarda uygulanacak bir modalite bulunmamaktadır.

İKİNCİL KORUNMA YÖNTEMİ Başlamış olan karsinogenezis sürecini,

henüz klinik bulgular ortaya çıkmadan yakalamak üzere önerilen ve geniş uygulama bulan üç modalite vardır Topluma yönelik programlarla kadınların

aralıklı olarak Kendi Kendine Meme Muayenesi (KKMM)yapmalarının sağlanması

Hekim ya da hemşire tarafından aralıklı Klinik Meme Muayenesi(KKM)yapılması

Memenin aralıklı olarak Mamografi(MG)ile incelenmesi

Meme Kanserini Erken Yakalamak

Toplumun bilgilendirilmesi Erken evrede tanı Erken evrede prognoz daha

iyi

Memenin Benign Lezyonları

Malign lezyonlardan daha fazla görülür

İki grupta incelenir: Fibrokistik Değişiklikler

Nonproliferatif lezyonlar Atipi göstermeyen

proliferatif lezyonlar Atipi gösteren hiperplazi

Fibroadenom

Nonproliferatif Lezyonlar

Kistler Papiller apokrin değişiklikler Epitelial kalsifikasyonlar Orta dereceli hiperplazi Fibroadenom

Kanser riski taşımazlar

Atipi göstermeyen proliferatif lezyonlar İntraduktal papillom Sklerozan adenozis

Hafif artmış kanser riski (1,5-2 kat) Atipi gösteren proliferatif lezyonlar

Duktal tip (DCİS) Lobüler tip (LCİS)

Artmış kanser riski (8-10 kat)

Fibroadenom Benign kitlelerin en sık görülenidir 20-30 yaşta sıktır İyi sınırlı, mobil, ağrısız kitle Genelde tektir Etyoljide hormonal dengesizlik Gebelik ve laktasyonda büyüyebilir Menapozda involüsyon Karsinom oranı %0,1-0,3’tür Genellikle 3-4 cm kadar büyürler İİAB, Core, Eksizyonel biyopsi

Fibroadenom

Duktal Ektazi

Areola arkasındaki duktus dilatasyonu

Birikmiş sekresyon 40-50 yaşlarda sık Kitle, ağrı, akıntı, meme başında

retraksiyon Biyopsi Nüks oranı fazla

Yağ Nekrozu

Kanseri taklit eder Etyolojide travma hikayesi Ağrısız, sert kitle Biyopsi

Yağ Nekrozu

PAGET HASTALIĞI Meme başı ve areolada kızarıklık Kabuklanma Kaşıntı Ülserasyon Meme başı akıntısı İnsitu ductal karsinom 50-60 yaş Tek taraflı Mamografi Biyopsi Cerrahi

Benign Meme Hastalıklarında Rölatif RiskRR=1 Apokrin değişiklikler

Duktal ektaziHafif Dercede Epitelial

HiperplaziRR=1,5-2 Orta Dereceli Epitelial Hiperplazi

Sklerozan adenozis, PapillomaRR=4-5 Atipik Duktal Hiperplazi

Atipik Lobüler HiperplaziRR=8-10 Lobüler Karsinoma İnsitu

Duktal Karsinoma İnsitu

Meme Kanseri Risk Faktörleri

Yaş, Etnisite, Irk Menarj yaşı Parite İlk doğum yaşı Menopoz yaşı Daha önceki meme

biyopsileri Atipik hiperplazi veya LCIS

Daha önce toraksa RT Bilinen veya şüpheli BRCA1/2, P53 ya da

meme kanseriyle ilişkili gen mutasyonları Meme veya over kanseri için aile hikayesi Şuanda veya daha önce östrojen,

progesteron, HRT, vücut kitle indeksi, alkol alımı, sigara

Sosyo ekonomik seviyenin yüksekliği

Genetik %20-30 kadının en az bir akrabasında

meme kanseri vardır %5-10 kadın gerçek herediter

predispozisyon taşır Tüm meme kanserlerinin %80’i

sporadiktir Meme kanserlerinin %7-10’unda

BRCA1/2 genleri vardır BRCA1 geni taşıyan hastaların yaşam

boyu meme kanseri olma riski %40-70 Karşı memede kanser riski %40-85

BRCA1 Ve Kanserin Patolojik Özellikleri

Yüksek grade Yüksek mitotik indeks “Pushing” tümör sınırları Lenfositik infiltrasyon ER(-) PR(-)

Risk Değerlendirme Yöntemleri

Gail risk modeli Claus risk modeli Fort modeli BRCAPro Bodian Myriad Tyrer-Cuzick Manual model Rosner-Colditz Couch modeli

Gail Risk Modeli Kişinin değerlendirme anındaki yaşı Menarj yaşı Yapılan meme biyopsi sayısı ve atipik

hiperplazi içerip içermediği İlk doğum yaşı Birinci derece akrabalarında Meme Ca sayısıBu değerler girildiğinde bir periyot için (5yıl)

mutlak riski ölçer.Risk %1.67’den büyükse basitçe gelecek “5 yıl

içinde meme Ca riski vardır” diye yorumlanabilir.

Gail Risk Modelinin Limitasyonları Meme Ca olan yakınlarının Meme Ca olma

yaşlarını 2. derece yakınlarda Meme Ca olanları ve baba

tarafı meme kanserlerini 35 yaş altı ve 75 yaş üstü kadınları

değerlendirmez Kişinin kendi atipik hiperplazi ve LCIS öyküsünü

hesaba katmaz Riski düşük tahmin eder 35-61 yaş arası yıllık mamografi çektirmeyen

kadınlarda da genel olarak riski yüksek hesapladığı söylenmiştir

Yaşam boyu riski 90 yaşına kadar hesaplar.

Farklı Risk Analiz Yöntemleri Geliştirilmiş Olsa da;

Halen riski tam olarak saptayabilen bir yöntem,

Her hasta için uygulanabilecek ve riski doğruya yakın belirleyebilecek bir model yoktur.

Meme Kanserinde Koruyucu Faktörler

Emzirme İlk çocuğun 30 yaşın altında

doğması Düzenli egzersiz yapma Tamoksifen kullanımı Profilaktik mastektomi

Meme Kanserinde Belirti Ve Bulgular

Memede kitle veya kalınlaşma Meme cildinde çekilme Meme başının içeri girmesi Meme başından gelen akıntı Cildin renginde veya yapısında değişiklik İki meme arasında simetrinin bozulması Koltuk altında ele gelen bir kitle

Primer Meme Kanseri Sınıflaması

İnvaziv olmayan epiteliyal kanserler Lobüler karsinoma insitu (LCIS) Duktal karsinoma insitu (DCIS)

İnvaziv epiteliyal kanserler İnvaziv lobüler karsinoma İnvaziv duktal karsinoma

Mixed connective ve epiteliyal tümörler Phylloides tümörler Karsinosarkom Anjiyo sarkom

Meme Kanseri Yerleşimi ve Yayılımı

Üst dış kadranda %50 Areola bölgesinde %18 Üst iç kadranda %15 Alt dış kadranda %11 Alt iç kadranda %6

Meme Kanserinde Evreleme

TNM T Primer tümör

büyüklüğü N Aksiller lenf nodları M Metastaz var-yok

Erken Evre Meme Kanseri

Erken evre I IIA

Lokal ileri evre IIB IIIA IIIB IIIC

Meme Kanserinde Tanı ve Tarama Yöntemleri Erken tanıda

20 yaş üstü-KKMM her ay 20-40 yaş-KKMM her ay-KMM iki yılda

bir

40-49 yaş -KKMM her ay -KMM her yıl 50-69 yaş -KKMM her ay -KMM her yıl -MG 2 yılda bir

MEME DERİSİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER

MAMOGRAFİ 50 – 69 yaş grubu kadınlar Taramanın aralığı iki yıl Taramaya katılanlara her iki meme için,

birisi mediolateral oblik (= MLO), diğeri ise kranyokaudal (= CC) olmak üzere ikişer poz mamografi filmi çekilmeli

Mamografi filmleri iki radyoloji uzmanı tarafından ve birbirlerinden bağımsız olarak değerlendirilmeli, her iki uzmanın önerileri de dikkate alınmalıdır

Taramaya katılan her kadın hekim tarafından da muayene edilmelidir

MAMOGRAFİ

Tarama mamografisiyle meme kanseri mortalitesinin yüzde otuz düşürülmesi mümkündür

Tanı konulan meme kanserli hastaların evreleri küçülmüştür

Ortalama meme kanseri çapı 1.5 cm, DCİS çapı 0.8 cm.ye gerilemiştir

Mikrokalsifikasyon Dens meme Spikül oluşturan oluşum Düzensiz sınırlı oluşum Asimetrik değişiklik

Lineer Kalsifikasyon

Spiküle Lezyon

Pleomorfik Kalsifikasyon

Ultrason tarama da önerilmez

Üç ayrı çalışmada herediter risk faktörlerine sahip nonpalpabl meme kanserli 83 kişinin sadece ikisinde yıllık USG ile meme kanseri saptanmıştır

Sonuçta mamografi kadınlar için halen en değerli tarama seçeneğidir

Robson M, Offit K. N Engl J Med. 2007;357:154-162.

Basit kist Komplike kist Solid kitle Lenf bezi

BİYOPSİ

İnce iğne aspirasyon biyopsisi(İİAB)

Kalın iğne biyopsisi(Core) Eksizyonel biyopsi Sentinal Lenf Nodu Biyopsisi

MEME KANSERİNDE TEDAVİ

Cerrahi yöntemler Kemoterapi Radyoterapi Hormon tedavisi İmmunoterapi

ERKEN EVRE MEME KANSERİNDE TEDAVİ ALGORİTMİ

İNVAZİV MEME CA (EI veya II)

Total mastektomi+Aksiller disseksiyon

Segmental mastektomi+aksiller disseksiyon

Nod(+) Nod(-)Nod(+)

Nod(-)

HT KT KTHT

GözlemKT-RT

RT-KT

RT-HT

KT-RT

RT, HT, KT,Gözlem

MEME KORUYUCU CERRAHİ

Lumpektomi Tümerektomi Kadrantektomi Parsiyel mastektomi Segmentektomi Geniş lokal eksizyonu

40 Yaş Altı Memede Kitleye Yaklaşım

USG ilk basamak Mamografi İİAB ve gözlem 1-2 menstrüel siklus takibi Kitle kaybolursa rutin takip

30 YAŞ ÜSTÜ MEMEDE KİTLE

MAMOGRAFİ BI-RADS 1, 2, 3 USG

BI-RADS 4, 5BI-RADS 4, 5

BİYOPSİBİYOPSİ Palpabl:Palpabl: İİAB, kor biyopsi Non-palpabl:Non-palpabl: Görüntüleme

eşliğinde İİAB, kor biyopsi, ROLL veya telle işaretli kitle eksizyonu

USG Bulguları; şüpheli veya tanımlanamıyorsa;

BİYOPSİ

SELİM

FM & USG/MG: 6-12 ay; 1-2 yıl takip

Lezyon Stabil Rutin Takip Lezyon BİYOPSİ Tekrarı

MALİGNMALİGN

CERRAHİ EKSİZYON(LCIS, ADH risk azaltıcı girişim;Malign: NCCN temel prensipleri; MKC veya mastektomi&SLNB

30 YAŞ ÜSTÜ MEMEDE KİTLE

30 YAŞ ÜSTÜ MEMEDE KİTLE

USG BULGULARI: KİST

Basit Kist ve Asemptomatik

Semptomatik veya Komplike Kist

TAKİP (2-4 AY): Aspirasyon Kanlı Değil ve Kitle (-)

FM: NRutin Tarama FM: Nüks USG

Cerrahi Eksizyon

USG Eşliğinde Biyopsi

Aspirasyon kanlı, aspirasyon sonrası kitle (+) veya kist duvarı düzensiz veya intrakistik kitle (+)

ERKEK MEME KANSERİ

%1 65 Yaş Kitle Tanı ileri evrede Biyopsi Cerrahi +KT+RT Kötü seyirli