View
1
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
O Hipersector TIC en Galicia
Edición 2019
O Hipersector TIC en Galicia
Edita: Xunta de Galicia Presidencia Axencia para a Modernización Tecnolóxica de Galicia. Lugar: Santiago de Compostela Ano: 2020 Este documento distribúese baixo licenza Creative Commons 3.0 Recoñecemento –Compartir baixo a mesma licenza dispoñible en: http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.gl
2
O Hipersector TIC en Galicia
3
Xunta de Galicia Presidencia
Axencia para a Modernización Tecnolóxica de Galicia
Santiago de Compostela
2020
O Hipersector TIC en Galicia
Observatorio da Sociedade da Información e a Modernización de Galicia (OSIMGA)
O Hipersector TIC en Galicia
4
Índice
Introdución 5
1. Demografía empresarial e Peso na economía galega 8
2. Emprego 26
2.1 Emprego por provincias 28
2.2 Emprego por áreas de actividade 31
2.3 Emprego segundo o xénero 34
2.4 Emprego por réxime de cotización 35
3. Comercio exterior 40
4. Innovación tecnolóxica 46
5. Patentes 55
Anexo: Definición áreas macrocomarcais 58
INTRODUCIÓN
5
O Hipersector TIC en Galicia
6
Introdución
O Hipersector TIC se compón de dúas áreas de actividade que amparan unha importante
diversidade de produtos e servizos. Acuñados os grandes bloques como o Sector TIC sumado
ao Sector Contidos, o termo Hipersector TIC refírese ao “conxunto de actividades de
investigación, desenvolvemento, fabricación, integración, instalación, comercialización e
mantemento de compoñentes, subconxuntos, produtos e sistemas físicos e lóxicos
fundamentados na tecnoloxía electrónica, así como a explotación de servizos baseados en ditas
tecnoloxías, a produción e difusión de contidos soportados electrónicamente e as aplicacións de
Internet” (Observatorio Industrial de Electrónica, Tecnologías de la información y
Telecomunicaciones).
A Axencia para a Modernización Tecnolóxica de Galicia (Amtega), a través deste estudo
elaborado polo Observatorio da Sociedade da Información e a Modernización de Galicia
(OSIMGA), proporciona, como continuación dos realizados en anos anteriores, unha
información actualizada e definida do Hipersector TIC na Comunidade Galega.
Este informe está en consonancia coas directrices marcadas na Axenda Dixital de Galicia
2020, que identifica ao Hipersector TIC como un dos sectores con maior potencial de
crecemento nos próximos anos, que xere redes de valor co resto de axentes, empresas
tractoras e sectores económicos, dando lugar á conformación dun ecosistema dixital galego
activo.
Así, o Hipersector TIC en Galicia tende a converterse nunha peza clave no desenvolvemento
económico debido ao seu grande potencial na creación de emprego e pola súa capacidade
innovadora.
A aposta por este sector emerxente contribuirá a mellorar de xeito notable a situación xeral
de Galicia, tanto a nivel económico como a nivel de emprego, convertendo ao Hipersector
TIC nun motor do resto dos sectores estratéxicos de Galicia.
A elaboración deste informe é posible grazas á colaboración de organismos públicos que
achegan os datos necesarios ao Instituto Galego de Estatística, que grazas ao convenio de
colaboración ca AMTEGA, son incluídos nesta publicación.
O Hipersector TIC en Galicia
7
Ficha técnica
O estudo do Hipersector TIC en Galicia ten por obxecto coñecer a situación actual e a evolución das
actividades que compoñen o Sector das Tecnoloxías da Información (TIC) xunto co sector dos
Contidos e Servizos Audiovisuais.
Para determinar as actividades que constitúen o Hipersector TIC considérase como referencia os
traballos desenvolvidos pola OCDE e o INE. Na seguinte táboa relaciónanse as actividades
económicas, segundo a CNAE-09, que conforman o Hipersector TIC:
HIPERSECTOR TIC - RELACIÓN DE CNAES
SECTOR TIC
26.1 Fabricación de compoñentes electrónicos e circuítos impresos ensamblados
26.2 Fabricación de ordenadores e equipos periféricos
26.3 Fabricación de equipos de telecomunicacións
26.4 Fabricación de produtos electrónicos de consumo
26.8 Fabricación de soportes magnéticos e ópticos
46.5 Comercio polo xunto de equipos para as tecnoloxías da información e as comunicacións
58.2 Edición de programas informáticos
61.1 Telecomunicacións por cable
61.2 Telecomunicacións sen fíos
61.3 Telecomunicacións por satélite
61.9 Outras actividades de telecomunicacións
62.0 Programación, consultaría e outras actividades relacionadas coa informática
63.1 Proceso de datos, hosting e actividades relacionadas; portais web
95.1 Reparación de ordenadores e equipos de comunicación
SECTOR CONTIDOS E MEDIOS DE INFORMACIÓN
581 Edición de libros, xornais e outras actividades editoriais
591 Actividades cinematográficas, de vídeo e de programas de televisión
592 Actividades de gravación de son e edición musical
601 Actividades de radiodifusión
602 Actividades de programación e emisión de televisión
639 Outros servizos de información
8
1. DEMOGRAFÍA EMPRESARIAL E PESO NA ECONOMÍA GALEGA
O Hipersector TIC en Galicia
2.331 2.437 2.579 2.627 2.783
880 883 831 847 882
3.211 3.320 3.410 3.474 3.665
2014 2015 2016 2017 2018
Nú
me
ro d
e e
mp
resa
s
Sector TIC Sector Contidos Hipersector TIC
9
NÚMERO DE EMPRESAS
O número de empresas en Galicia
no Hipersector TIC no 2018
segue crecendo: 3.665, un
5,5% máis que o ano anterior
Demografía empresarial
En Galicia existen un total de 3.665 empresas que desenvolven
actividades relacionadas co Hipersector TIC, das que o 75,9%
realizan actividades no subsector TIC e o 24,1% no de Contidos.
O crecemento é sostido nos últimos anos, acumulando máis
dun 13% dende o ano 2014,
A análise dos dous sectores que conforman o Hipersector TIC
indica que:
• O sector TIC acada as 2.783 empresas, o que supón máis do
75% do total.
• O sector Contidos experimenta un crecemento
especialmente importante, por riba do 4%, e sitúase en 882
empresas.
Gráfico 1. Número de empresas do Hipersector TIC en Galicia. Anos 2014-2018
Variación
Fonte: IGE, Directorio de empresas 2014 - 2018
5,9%
5,5%
4,1%
4,5%
3,4%
0,3%
5,8%
2,7%
-5,9%
1,9%
1,9%
1,9%
O Hipersector TIC en Galicia
10
Táboa 1. Empresas do sector TIC e Contidos en Galicia. Ano 2018 (Nº empresas)
SECTOR TIC Nº
26.1 Fabricación de compoñentes electrónicos e circuítos impresos ensamblados 16
26.2 Fabricación de ordenadores e equipos periféricos 47
26.3 Fabricación de equipos de telecomunicacións 10
26.4 Fabricación de produtos electrónicos de consumo 7
26.8 Fabricación de soportes magnéticos e ópticos 0 46.5 Comercio polo xunto de equipos para as tecnoloxías da información e as comunicacións 382
58.2 Edición de programas informáticos 13
61.1 Telecomunicacións por cable 21
61.2 Telecomunicacións sen fíos 16
61.3 Telecomunicacións por satélite 2
61.9 Outras actividades de telecomunicacións 122
62.0 Programación, consultaría e outras actividades relacionadas coa informática 1817
63.1 Proceso de datos, hosting e actividades relacionadas; portais web 140
95.1 Reparación de ordenadores e equipos de comunicación 190
SECTOR CONTIDOS E MEDIOS DE INFORMACIÓN Nº
581 Edición de libros, xornais e outras actividades editoriais 368
591 Actividades cinematográficas, de vídeo e de programas de televisión 350
592 Actividades de gravación de son e edición musical 70
601 Actividades de radiodifusión 47
602 Actividades de programación e emisión de televisión 28
639 Outros servizos de información 19
TOTAL HIPERSECTOR TIC 3.665
As empresas adicadas a actividades de “Programación, consultaría e outras actividades
informáticas” son as máis numerosas no sector (CNAE 62) representando case a metade
do total das empresas do Hipersector TIC en Galicia no 2018. Dentro do subsector TIC o
seu peso é incluso superior, de modo que o 62,7% das empresas TIC adícanse a esta
actividade.
No Sector Contidos destacan dous subsectores: o de “Edición de libros, xornais e outras
actividades editoriais” (CNAE 58.1), co 10,1% respecto do total de empresas do
Hipersector,, e o subsector de “Actividades cinematográficas, de vídeo e de programas de
televisión” (CNAE 59.1), que representan o 10% respecto ao total das empresas do
Hipersector TIC.
O Hipersector TIC en Galicia
11
TAXAS
DEMOGRÁFICAS
A taxa de crecemento
tanto de empresas do
Subsector TIC, como de
empresas do Subsector
Contidos, foron positivas
no 2018.
Emprendemento TIC
A taxa bruta de natalidade empresarial indica a porcentaxe
de empresas nacidas e adicadas aos subsectores TIC e de
Contidos por cada mil empresas no ano 2018 respecto ao
total de empresas do Hipersector a principio dese ano.
As empresas que naceron ou se deron de alta no
Hipersector TIC galego durante o 2018 foron máis que as
empresas que desapareceron ou deixaron a súa actividade
empresarial.
Ambos subsectores do Hipersector presentan unha taxa
de crecemento total superior ao 40%.
Táboa 2. Taxas de demografía empresarial dos subsectores do Hipersector TIC 2017-2018
SUBSECTOR TIC TAXA BRUTA DE NATALIDADE
TAXA BRUTA DE MORTALIDADE
TAXA DE CRECEMENTO
TOTAL
2017 157,81 134,94 22,88
2018 156,07 107,73 48,34
SUBSECTOR CONTIDOS
TBN TBM TCT
2017 137,18 121,54 15,64
2018 146,40 103,90 42,50
Fonte: IGE, Directorio de empresas. Anos 2017-2018
O Hipersector TIC en Galicia
12
EMPRENDEMENTO
No ano 2018 o subsector
TIC rexistrou unha
Taxa de Actividade
emprendedora do 6,87%.
Gráfico 2. Evolución do Taxa de Actividade Emprendedora (TEA) no Sector
TIC e no Sector CONTIDOS (2010-2018)
A Taxa de actividade emprendedora (TEA) é un
cálculo que amosa a porcentaxe de poboación
activa adicada as iniciativas emprendedoras.
Durante o 2018, o subsector TIC foi o que presenta
a Taxa máis elevada, cun 6,87%
Pola contra, no subsector Contidos mostra unha
taxa de actividade emprendedora do 2,08%,
incrementándose respecto do ano anterior.
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
TEA Sector Contidos e Medios 5,08 4,43 3,28 3,64 3,55 3,94 3,08 1,82 2,08
TEA Sector TIC 10,20 10,89 8,61 6,20 5,91 5,63 6,46 8,19 6,87
0,00
2,00
4,00
6,00
8,00
10,00
12,00
14,00
16,00
18,00
TEA Sector TIC TEA Sector Contidos e Medios
Fonte: IGE - Explotación do directorio de empresas e unidades locais
Fonte: IGE-INE. Enquisa de poboación activa
Nota: Non se inclúe a poboación parada que busca o primeiro emprego ou deixou o último hai máis dun ano
O Hipersector TIC en Galicia
13
18.084
14.795
7.361 6.102
2.783 2.594 2.463 1.800 1.486 1.470 1.461 1.418 975 676 669 479 263
6.087
3.842
1.898
1.447
882 835 948
468 439 296 304 297 246 222 197 138 56
24.171
18.637
9.259
7.549
3.665 3.429 3.411
2.268 1.925 1.766 1.765 1.715 1.221 898 866 617 319
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
Sector TIC Sector Contidos Hipersector TIC
Gráfico 2. Número de empresas do Hipersector TIC por Comunidades Autónomas.
Ano 2018.
Fonte: INE (España), IGE (Galicia), Directorio de empresas 2018
No 2018 Galicia
posiciónase no quinto
lugar do ranking nacional
respecto á cifra de empresas no
Hipersector TIC.
RELACIÓN GALICIA-
ESPAÑA No conxunto de España existen 83.275 empresas
que desenvolven a súa actividade no Hipersector
TIC: o 77,8% pertence ao sector TIC e o 22,2% ao
sector contidos.
Galicia é a quinta comunidade autónoma cunha
maior cifra de empresas deste segmento,
unicamente superada por Madrid, Cataluña,
Andalucía e a Comunidade Valenciana.
O Hipersector TIC en Galicia
14
PESO DO
HIPERSECTOR TIC
As empresas do Hipersector
TIC de Galicia supoñen o
4,4% do total do Hipersector
español.
O crecemento observado na demografía de
empresas TIC en Galicia é superior ao conxunto de
España. Cun aumento do 5,5% na nosa
comunidade, representa un crecemento un punto
superior ao do Estado (4,5%).
As empresas relacionadas co Hipersector TIC en
Galicia representan o 4,4% de todas as empresas
adicadas a esta actividade en España.
Fonte: INE, IGE, Directorio de empresas 2014 - 2018
Táboa 2. Evolución do número de empresas do Hipersector TIC. Galicia-España 2014-2018
ANO 2014 2015 2016 2017 2018
ESPAÑA
TIC 53.505 57.074 60.036 62.234 64.808
CONTIDOS 17.425 17.568 17.184 17.418 18.467
HIPERSECTOR 70.930 74.642 77.220 79.652 83.275
GALICIA
TIC 2.331 2.437 2.579 2.627 2.783
CONTIDOS 880 883 831 847 882
HIPERSECTOR 3211 3.320 3.410 3.474 3.665
O Hipersector TIC en Galicia
15
% sobre o total
Fonte: IGE, Directorio de empresas 2014 – 2018
NOTA: A partires do ano 2014 o IGE inclúe na cuantificación das
empresas galegas ás do sector primario, o que eleva o número absoluto
de empresas.
Gráfico 3. Peso do Hipersector TIC no total de empresas en Galicia(%). Anos 2014 - 2018.
Durante o 2018 non houbo variacións significativas
respecto á porcentaxe do que representa o Hipersector
TIC na totalidade de empresas de Galicia (continúa a ser
do 1,4%).
As empresas do Hipersector
TIC supoñen o 1,4% das
empresas en Galicia.
REPRESENTATIVIDADE
247.687 249.715 250.548 249.974 251.990
3.211 3.320 3.410 3.474 3.665
0
50.000
100.000
150.000
200.000
250.000
2014 2015 2016 2017 2018
TOTAL EMPRESAS GALICIA HIPERSECTOR TIC
1,3% 1,3% 1,4% 1,4% 1,4%
O Hipersector TIC en Galicia
16
DISTRIBUCIÓN DAS
EMPRESAS
O 47,2% das empresas
galegas do Hipersector
TIC ubícanse na provincia
da Coruña
Fonte: IGE, Directorio de empresas. Anos 2015-2018.
As provincias da Coruña e Pontevedra concentran o
80,7% da totalidade das empresas do Hipersector TIC.
Durante o 2018 prodúcese un crecemento no número de
empresas en todas as provincias galegas, aumentando
especialmente no caso das provincia da Coruña e
Pontevedra, con 78 e 72 entidades empresariais
respectivamente máis que no 2017.
Gráfico 4. Distribución das empresas do Hipersector TIC por provincias galegas.
Anos 2015-2018.
A Coruña
2015 1.545
2016 1.603
2017 1.651
2018 1.729
Lugo
2015 228
2016 233
2017 225
2018 237
Pontevedra
2015 1.129
2016 1.154
2017 1.158
2018 1.230
Ourense
2015 232
2016 243
2017 246
2018 265
Sede fóra de Galicia pero con actividade na
Comunidade
2015 186
2016 177
2017 194
2018 204
47,2% 6,5%
7,2%
33,6%
O Hipersector TIC en Galicia
17
2.268 2.260 2.219 2.190 2.303
943 1.060 1.191 1.284 1.362
3.211 3.320 3.410 3.474 3.665
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
2014 2015 2016 2017 2018
Núm
ero
de e
mpre
sas
Sociedades Persoas Físicas Hipersector TIC
Gráfico 5. Número de empresas do Hipersector
TIC en Galicia segundo a súa condición xurídica.
Anos 2014-2018
Fonte: IGE, Directorio de empresas. Anos 2014 - 2018
Gráfico 6. Número de empresas do Hipersector TIC
en Galicia segundo o número de asalariados/as. Ano
2018
CONDICIÓN XURÍDICA
A forma xurídica
societaria
representa o 62,8%
das empresas do
Hipersector TIC fronte
ao 37,2% de persoas
físicas (autónomos).
2.272
194 108 93 67 49
729
72 20 25 22 14
3.001
266 128 118 89 63
0
500
1.000
1.500
2.000
2.500
3.000
3.500
0- 2 De 3 a 5 De 6 a 9 De 10 a 19 De 20 a 49 De 50 oumáis
Nú
mero
de e
mp
resas
Número de asalariados
Sector TIC Sector CONTIDOS Hipersector TIC
Fonte: IGE, Directorio de empresas. Ano 2018
O 81,9% das
empresas do
Hipersector TIC
galegas contan con 2
traballadores/as ou
menos.
TAMAÑO DAS EMPRESAS
O Hipersector TIC en Galicia
18
Fonte: IGE, Explotación do directorio de empresas e unidades locais. 2018
Número de empresas do Hipersector TIC. Galicia 2018
Áreas macrocomarcales Número de empresas
Áreas macrocomarcales Número de empresas
Área da Coruña 939 A Barbanza 54
Área de Vigo 821 Pontevedra nororiental 40
Área de Santiago 490 A Coruña suroriental 39
Área de Ourense 195 A Mariña 30
Área de Lugo 164 Lugo Sur 26
Área de Pontevedra 155 O Carballiño-O Ribeiro 25
Ferrol,Eume e Ortegal 129 Ourense Central 25
Caldas-O Salnés 80 Ourense Sur 20
Costa da Morte 78 Lugo oriental 17
Pontevedra Sur 75 Sede fóra de Galicia pero con
sede na Comunidade galega 204
O Morrazo 59
Máis de 500 empresas Entre 100 e 500 empresas Entre 50 e 100 empresas Menos de 50 empresas
Mapa 1. Número de empresas do Hipersector TIC segundo área. 2018.
Área A Coruña 939 empresas
Área Costa da Morte 78 empresas
Ferrol, Eume, Ortegal 129 empresas A Mariña
30 empresas
Lugo Central 164 empresas
Lugo Oriental 17 empresas
Lugo Sur 26 empresas
Ourense Central 25empresas
Ourense Sur 20 empresas
Barbanza-Noia 54 empresas
Caldas - O Salnés 80 empresas
Área de Santiago 490 empresas
Área Coruña Suroriental 39 empresas
Pontevedra Nororiental 40 empresas
Área de Ourense 195 empresas
Área de Pontevedra 155 empresas
O Morrazo 59 empresas
Área de Vigo 821 empresas
Pontevedra Sur 75 empresas
O Carballiño, O Ribeiro 25 empresas
O Hipersector TIC en Galicia
19
Número de empresas do Sector TIC. Galicia 2018
Áreas macrocomarcales Número de empresas
Áreas macrocomarcales Número de empresas
Área de A Coruña 701 A Barbanza-Noia 42
Área de Vigo 643 Pontevedra nororiental 29
Área de Santiago 323 A Coruña suroriental 28
Área de Ourense 157 A Mariña 23
Lugo Central 131 Lugo Sur 20
Área de Pontevedra 110 Ourense central 19
Ferrol,Eume e Ortegal 99 Lugo oriental 16
Costa da Morte 67 Ourense sur 16
Caldas-O Salnés 65 O Carballiño-O Ribeiro 15
Pontevedra Sur 60 Sede fóra de Galicia pero con
sede na Comunidade galega 171
O Morrazo 48
Máis de 500 empresas Entre 500 e 100 empresas Entre 100 e 50 empresas Menos de 50 empresas
Mapa 2. Número de empresas do Sector TIC segundo área. 2018.
Fonte: IGE, Explotación do directorio de empresas e unidades locais. 2018
Área A Coruña 701 empresas
Área Costa da Morte 67 empresas
Ferrol, Eume, Ortegal 99 empresas A Mariña
23 empresas
Lugo Central 131 empresas
Lugo Oriental 16 empresas
Lugo Sur 20 empresas
Ourense Central 19 empresas
Ourense Sur 16 empresas
Barbanza-Noia 42 empresas
Caldas - O Salnés 65 empresas
Área de Santiago 323 empresas
Área Coruña Suroriental 28 empresas
Pontevedra Nororiental 29 empresas
Área de Ourense 157 empresas
Área de Pontevedra 110 empresas
O Morrazo 48 empresas
Área de Vigo 643 empresas
Pontevedra Sur 60 empresas
O Carballiño, O Ribeiro 15 empresas
O Hipersector TIC en Galicia
20
Número de empresas do Sector Contidos. Galicia 2018
Áreas macrocomarcales Número de empresas
Áreas macrocomarcales Número de empresas
Área de A Coruña 238 Costa da Morte 11
Área de Vigo 178 O Morrazo 11
Área de Santiago 167 Pontevedra nororiental 11
Área de Pontevedra 45 O Carballiño-O Ribeiro 10
Área de Ourense 38 A Mariña 7
Lugo Central 33 Lugo Sur 6
Ferrol,Eume e Ortegal 30 Ourense Central 6
Caldas e O Salnés 15 Ourense Sur 4
Pontevedra sur 15 Lugo oriental 1
Barbanza Noia 12 Sede fóra de Galicia pero con
sede na Comunidade galega 33
A Coruña Suroriental 11
Máis de 100 empresas Entre 30 e 50 empresas Entre 10 e 30 empresas Menos de 10 empresas
Mapa 3. Número de empresas do Sector Contidos segundo área. 2018.
Fonte: IGE, Explotación do directorio de empresas e unidades locais. 2018
Área A Coruña 238 empresas
Área Costa da Morte 11 empresas
Ferrol, Eume, Ortegal 30 empresas A Mariña
7 empresas
Lugo Central 33 empresas
Lugo Oriental 1 empresas
Lugo Sur 6 empresas
Ourense Central 6 empresas
Ourense Sur 4 empresas
Barbanza-Noia 12 empresas
Caldas - O Salnés 15 empresas
Área de Santiago 167 empresas
Área Coruña Suroriental 11 empresas
Pontevedra Nororiental 11 empresas
Área de Ourense 38 empresas
Área de Pontevedra 45 empresas
O Morrazo 11 empresas
Área de Vigo 178 empresas
Pontevedra Sur 15 empresas
O Carballiño, O Ribeiro 10 empresas
O Hipersector TIC en Galicia
21
Máis de 200 empresas Entre 200 e 50 empresas Entre 50 e 10 empresas Menos de 10 empresas
Mapa 4. Número de empresas do Hipersector TIC segundo concello da provincia de
A Coruña. 2018.
Sobresaíndo fronte ao resto, A Coruña e Santiago
de Compostela son os concellos que contan cun maior
número de empresas TIC no seu territorio, ascendendo o
número a 653 empresas no municipio da Coruña e 314 en
Santiago de Compostela.
O Hipersector TIC en Galicia
22
Máis de 200 empresas Entre 200 e 50 empresas Entre 50 e 10 empresas Menos de 10 empresas
O concello de Lugo é o que conta cun maior número de empresas
TIC, concretamente 145 empresas, en segundo lugar situaríase
Monforte de Lemos con 14 empresas, seguido de
Sarria con 13 empresas TIC.
Mapa 5. Número de empresas do Hipersector TIC segundo concello da provincia de
Lugo. 2018.
O Hipersector TIC en Galicia
23
Máis de 200 empresas Entre 200 e 50 empresas Entre 50 e 10 empresas Menos de 10 empresas
O concello de Ourense é o que acada un maior número de
empresas do Hipersector TIC con 148 empresas, seguido de
San Cibrao das Viñas con 29 empresas e O
Carballiño con 16
Mapa 6. Número de empresas do Hipersector TIC segundo concello da provincia de
Ourense. 2018.
O Hipersector TIC en Galicia
24
Máis de 200 empresas Entre 200 e 50 empresas Entre 50 e 10 empresas Menos de 10 empresas
En canto á provincia de Pontevedra, son dous os concellos que
destacan fronte o resto, por unha parte Vigo, que conta con
691 empresas, e Pontevedra, con 124 empresas do
sector TIC.
Mapa 7. Número de empresas do Hipersector TIC segundo concello da provincia de
Pontevedra. 2018.
O Hipersector TIC en Galicia
25
VALOR ENGADIDO
BRUTO
Aumenta o valor engadido
bruto do Hipersector TIC
respecto ao PIB galego
acadando o 2,9%.
Peso na economía galega
1.418.075 1.291.022 1.274.663 1.248.640
1.391.436 1.477.339
236.283 221.046 213.913 205.961
224.170 222.280
1.654.358 1.512.068 1.488.576 1.454.601
1.615.606 1.699.619
0
200.000
400.000
600.000
800.000
1.000.000
1.200.000
1.400.000
1.600.000
1.800.000
2012 (p) 2013 (p) 2014 (p) 2015 (p) 2016 (p) 2017 (p)
Mile
s d
e e
uro
s
Sector TIC Sector Contidos Hipersector TIC
(p) Datos provisionais.
Nota: Na economía empresarial o valor engadido bruto (VEB) é a macromagnitude económica que mide o valor xerado polo conxunto de produtores dunha área económica, recollendo en definitiva os valores que se agregan aos bens e servizos nas distintas etapas do proceso produtivo. O VEB garda unha estreita relación co PIB, que se obtén logo de engadirlle ao valor agregado do país os impostos indirectos que gravan as operacións de produción
As series contables difundidas nas estatísticas do Sistema de Contas Económicas de Galicia revisáronse para o período 1995-2018 polos cambios da “Revisión Estatística 2019”. Estas modificacións forman parte dun cambio de base contable, coherente co realizado polo Instituto Nacional de Estatística e a Oficina Estatística da Comisión Europea (EUROSTAT). Pode atopar máis información referida a estes cambios nos seguintes enlaces:
Nota sobre o a “Revisión estatística 2019”: http://www.ige.eu/estatico/pdfs/s3/metodoloxias/Nota_Revision_Estatistica_2019_gl.pdf
Metodoloxía: http://www.ige.eu/estatico/pdfs/s3/metodoloxias/met_contas_economicas_gl.pdf
O valor engadido bruto (VEB) do Hipersector TIC galego
aumentou un 5,2% no último ano e se achega aos 1.700
millóns de euros.
Isto redunda na tendencia de crecemento que se
observaba no ano 2016, o que garda relación co
incremento no número de empresas, e como se constará
no capítulo seguinte, co incremento de traballadores/as no
sector.
É preciso salientar que este incremento produciuse no
sector TIC:
• O VEB do sector TIC achégase aos 1.500 millóns de
euros, cun crecemento do 6,2% no último ano.
• No caso do sector Contidos supera os 222 millóns de
euros, cun lixeiro descenso no último ano.
Gráfico 7. Valor Engadido Bruto do Hipersector TIC en Galicia. (2012-2017)
Fonte: IGE
% Variación do Valor engadido bruto do Hipersector TIC respecto ao ano anterior
-6,6% -8,6% -1,6% +11,1%
+5.2%
O Hipersector TIC en Galicia
26
2. EMPREGO
O Hipersector TIC en Galicia
27
15.683 16.098 16.866 18.163 18.984
5.047 5.157 5.107 5.145 5.355
20.729 21.255 21.973 23.308
24.338
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
2015 2016 2017 2018 2019
Nú
mero
de
tra
ba
llad
ore
s
Sector TIC Sector Contidos Hipersector TIC
2. Emprego
No ano 2019 o Hipersector TIC incrementou o seu
número de traballadores/as ata os 24.338
empregados/as, o que supón un incremento do 4,4%
respecto ao ano anterior.
O incremento tivo lugar tanto no Sector TIC como no
Sector Contidos, sendo o primeiro o que acadou unha
maior porcentaxe de evolución:
• O Sector TIC conta con 18.964 traballadores/as
experimentando un incremento do 4,5%.
• O sector Contidos, pola súa banda, conta con 5.355
traballadores/as o que supón un incremento do 4,1%
respecto ao ano 2018.
Gráfico 8. Evolución do emprego no Hipersector TIC
(2015-2019)
EMPREGO
O número de
empregados/as no
Hipersector TIC
incrementouse un 4,4%,
acadando os 24.338
traballadores/as
2,5%
2,2%
2,6%
3,4%
-1,0%
4,8%
Fonte: Elaboración propia a partir dos datos de afiliacións e contas de cotización
proporcionados pola Seguridade Social, 2019.
6,1%
0,7%
7,7%
4,1%
4,5%
4,4%
O Hipersector TIC en Galicia
28
11.555
1.727
1.370
6.078
20.729
12.015
1.707
1.366
6.168
21.255
12.502
1.691
1.444
6.336
21.972
13.338
1.751
1.492
6.727
23.308
14.123
1.722
1.528
6.966
24.338
A Coruña
Lugo
Ourense
Pontevedra
Galicia
2015
2016
2017
2018
2019
2.1 Emprego por provincias
En canto ao análise por provincias, A Coruña é a que
aglutina a maior parte dos traballadores TIC, situándose
nesta provincia o 58% do total do emprego do
Hipersector TIC de Galicia, séguelle Pontevedra, cun
28,6%. De maneira xeral, ao longo do histórico, todas as
provincias galegas experimentaron unha evolución
positiva.
Gráfico 9. Evolución do emprego no Hipersector TIC
(2015-2019) segundo provincias PROVINCIA
HIPERSECTOR TIC
A provincia da
Coruña aglutina o
58% dos
traballadores do
Hipersector TIC de
Galicia
Fonte: Elaboración propia a partir dos datos de afiliacións e contas de cotización
proporcionados pola Seguridade Social, 2019.
O Hipersector TIC en Galicia
29
Atendendo a continuación unicamente ao Sector TIC, en
todas as provincias galegas incrementouse o emprego,
sendo novamente a provincia da Coruña onde se
rexistra un maior número de afiliados/as neste sector
(10.647 asalariados/as). Tamén é a provincia que
acadou unha maior evolución respecto ao ano 2018
(5,9%).
Gráfico 10. Evolución do emprego (2015-2019) segundo
PROVINCIAS do Sector TIC
8.341
1.300
1.102
4.941
15.683
8.690
1.278
1.090
5.042
16.098
9.229
1.257
1.162
5.219
16.866
10.054
1.344
1.201
5.564
18.163
10.647
1.346
1.229
5.762
18.984
A Coruña
Lugo
Ourense
Pontevedra
Galicia
2015
2016
2017
2018
2019
Fonte: Elaboración propia a partir dos datos de afiliacións e contas de cotización
proporcionados pola Seguridade Social, 2019.
PROVINCIA
SECTOR TIC
A provincia da
Coruña é a que conta
cun maior número de
traballadores/as no
Sector TIC e a que
acadou unha maior
evolución respecto ao
ano anterior
O Hipersector TIC en Galicia
30
3.214
428
268
1.138
5.047
3.325
430
276
1.126
5.157
3.273
434
283
1.117
5.107
3.283
408
291
1.163
5.145
3.476
376
300
1.204
5.355
A Coruña
Lugo
Ourense
Pontevedra
Galicia
2015
2016
2017
2018
2019
En canto ao Sector Contidos, A Coruña é novamente a
provincia que conta cun maior número de afiliados/as,
seguida de Pontevedra.
Na evolución respecto ao ano 2018, A Coruña e
Pontevedra foron tamén as provincias nas que hai maior
crecemento, sendo de 5,9% e 3,5% respectivamente.
Gráfico 11. Evolución do emprego (2015-2019) segundo
PROVINCIAS do Sector Contidos
Fonte: Elaboración propia a partir dos datos de afiliacións e contas de cotización
proporcionados pola Seguridade Social, 2019.
PROVINCIA
SECTOR CONTIDOS
Nas provincias da
Coruña e Pontevedra
están rexistrados o
87,4% dos
traballadores/as
do Sector Contidos
de Galicia
O Hipersector TIC en Galicia
31
2.2 Emprego por áreas de actividade
En canto ás áreas de actividade, as evolucións variaron
substancialmente en todas elas, atopándose no Sector
Contidos as actividades que rexistraron un maior
crecemento relativo. As “Actividades de gravación de
son e edición musical” é a que maior evolución rexistrou,
concretamente do 20,1%, seguido das “Actividades
cinematográficas, de vídeo e de programas de
televisión” cunha evolución do 19,1%.
Nas gráficas seguintes móstranse a desagregacións do
emprego do Hipersector TIC atendendo a clasificación
en áreas de actividade do IGE.
Actividade
O Sector Contidos
aglutina as actividades
CNAE que máis
incrementaron o emprego
no último ano
Clasificación en áreas de actividade: http://www.ine.es/daco/daco42/inditic/metoinditic.pdf
• MANUFACTUREIRAS TIC: 2610.Fabricación de compoñentes electrónicos e Fabricación de placas electrónicas
cargadas, 2620.Fabricación de computadoras e equipo periférico, 2630.Fabricación de equipos de comunicacións,
2640.Fabricación de aparellos de consumo electrónico, 2680.Fabricación de soportes magnéticos e ópticos.
• INDUSTRIAS COMERCIAIS: 4651.Comercio por xunto de computadoras, equipo informático periférico e
programas informáticos, 4652.Comercio por xunto de equipo electrónico de telecomunicacións e dos seus partes
e pezas.
• ACTIVIDADES DE PUBLICACIÓN TIC: 5820.Industria editorial de xogos de computador, 5820.Outros tipos de
edición de programas informáticos
• TELECOMUNICACIÓNS: 6110.Actividades de telecomunicacións por cable, 6120.Actividades de
telecomunicacións sen fíos, 6130.Actividades de telecomunicacións por satélite, 6190.Outras actividades de
telecomunicación.
• ACTIVIDADES DA TECNOLOXÍA DA INFORMACIÓN E DO SERVIZO INFORMATIVO: 62.01.Actividades de
programación informática, 62.02.Actividades de consulta de tecnoloxía da información, 62.03.Actividades de
dirección de instalacións de computador, 62.09.Outras actividades de tecnoloxía de información e servizo de
computadoras.
• PORTAIS WEB, PROCESAMENTO DE DATOS, ALOXAMENTO E ACTIVIDADES CONEXAS:
63.11.Procesamento de datos, aloxamento (aloxamento) e actividades conexas ,63.12.Portais web.
• REPARACION DE COMPUTADORAS E EQUIPOS COMUNICACIONAIS: 9511.Reparación de computadoras e
equipo periférico, 9512.Reparación de equipos comunicacionais.
• EDICIÓN DE LIBROS, XORNAIS E OUTRAS ACTIVIDADES EDITORIAIS : 5811.Edición de libros, 5812.Edición
de directorios e guías de direccións postais, 5813.Edición de xornais, 5819.Outras actividades editoriais.
• ACTIVIDADES CINEMATOGRÁFICAS, DE VÍDEO E DE PROGRAMAS DE TELEVISION: 5911.Actividades de
produción cinematográficas, de vídeo e de programas de televisión, 5912.Actividades de postproducción
cinematográfica, de vídeo e de programas de televisión, 5913.Actividades de distribución cinematográfica, de
vídeo e de programas de televisión, 5914.Actividades de exhibición cinematográfica.
• ACTIVIDADES DE GRAVACIÓN DE SON E EDICIÓN MUSICAL : 592.Actividades de gravación de son e edición
musical
• ACTIVIDADES DE PROGRAMACIÓN E EMISIÓN DE RADIO E TELEVISIÓN: 601.Actividades de radiodifusión,
602.Actividades de programación e emisión de televisión
• OUTROS SERVIZOS DE INFORMACIÓN : 6391.Actividades das axencias de noticias
O Hipersector TIC en Galicia
32
Gráfico 12. DESGLOSE SEGUNDO CNAE DO
HIPERSECTOR TIC. ANOS 2018 E 2019
724
1.319
291
3.526
10.253
458
1.593
1.973
1.173
75
1.431
494
717
1.317
304
3.275
11.447
436
1.488
1.898
1.397
90
1.419
551
Industrias manufactureiras TIC
Industrias comerciais TIC
Actividades de publicaciónTIC
Telecomunicacións
Actividades da tecnoloxía dainformación e do servizo
informativo
Portais web, procesamento dedatos, aloxamento eactividades conexas
Reparación de computadoras eequipos comunicacionais
Edición de libros, xornais eoutras actividades editoriais
Actividades cinematográficas,de vídeo e de programas de
televisión
Actividades de gravación deson e edición musical
Actividades de programación eemisión de radio e televisión
Outros servizos de información
2018
2019
Fonte: Elaboración propia a partir dos datos de afiliacións e contas de cotización
proporcionados pola Seguridade Social, 2019.
SECTOR TIC
SECTOR
CONTIDOS
O Hipersector TIC en Galicia
33
419
1.166
336
3.657
8.168
374
1.941
634
1.187
260
3.877
8.737
407
1.765
724
1.319
291
3.526
10.253
458
1.593
717
1.317
304
3.275
11.447
436
1.488
Industriasmanufactureiras TIC
Industrias comerciais TIC
Actividades depublicación TIC
Telecomunicacións
Actividades da tecnoloxíada información e doservizo informativo
Portais web,procesamento de datos,
aloxamento e actividadesconexas
Reparación decomputadoras e equipos
comunicacionais
2016 2017 2018 2019
2.067
1.200
47
1.446
398
2.013
1.182
50
1.440
423
1.973
1.173
75
1.431
494
1.898
1.397
90
1.419
551
Edición de libros,xornais e outras
actividades editoriais
Actividadescinematográficas, devídeo e de programas
de televisión
Actividades degravación de son e
edición musical
Actividades deprogramación e
emisión de radio etelevisión
Outros servizos deinformación
2016 2017 2018 2019
Gráfico 13. DESGLOSE SEGUNDO CNAE.
SECTOR TIC EVOLUCIÓN 2016-2019
Gráfico 14. DESGLOSE SEGUNDO CNAE.
SECTOR CONTIDOS EVOLUCIÓN 2016-2019
Fonte: Elaboración propia a partir dos datos de afiliacións e contas de cotización proporcionados pola Seguridade Social, 2019.
O Hipersector TIC en Galicia
34
FENDA DE XÉNERO
As mulleres
representan o 33,4%
dos traballadores do
Hipersector TIC
13.085
3.135
16.220
5.899
2.220
8.119
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
Sector TIC Sector CONTIDOS Hipersector TIC
Nú
mero
de
tra
ba
llad
ore
s
Homes Mulleres
2.3 Emprego segundo o xénero
No seguinte capítulo farase unha análise do emprego
dende unha perspectiva de xénero no Hipersector TIC:
O 66,6% dos traballadores son homes fronte ao 33,4%
de mulleres. O desglose por actividade mostra que:
• No Sector TIC, a porcentaxe de mulleres é do
31,1%.
• No Sector Contidos, as mulleres representan o
41,5%.
Gráfico 15. Distribución por xénero do emprego no
Hipersector TIC. Ano 2019.
Fonte: Elaboración propia a partir dos datos de afiliacións e contas de cotización proporcionados pola Seguridade Social, 2019.
13.450
13.833
14.435
15.417
16.220
7.280
7.422
7.537
7.891
8.119
0 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000
2015
2016
2017
2018
2019
Homes Mulleres
21.972
21.255
Total
20.729
2,8% 2% 2,5%
Gráfico 16. Evolución por xénero do emprego no
Hipersector TIC (2015-2019).
4,4% 1,5% 3,4%
Fonte: Elaboración propia a partir dos datos de afiliacións e contas de cotización proporcionados pola Seguridade Social, 2019.
23.308
6,8% 4,7% 6,1%
24.338
5,2% 2,9% 4,4% Un ano máis, a
evolución das
mulleres no
Hipersector TIC é
positiva
O Hipersector TIC en Galicia
35
15.995
4.473
20.468
2.989
882
3.871
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
30.000
Sector TIC Sector CONTIDOS Hipersector TIC
Nú
mero
de t
rab
allad
ore
s
Rexime Xeral Autónomos
Gráfico 17. Distribución do emprego por réxime de
cotización no Hipersector TIC no ano 2019
Fonte: Elaboración propia a partir dos datos de afiliacións e contas de cotización proporcionados pola Seguridade Social, 2019.
RÉXIME
O Réxime Xeral
predomina nas
afiliacións no
Hipersector Tic,
cun 84,1% de
rexistrados
2.4 Emprego por réxime de cotización
No ano 2019, atendendo ao réxime de cotización dos
traballadores /as, o 84,1% do persoal cotiza no Réxime
Xeral, mentres que o 15,9% do persoal rexistrado
desempeña o seu traballo baixo o Réxime Especial de
Autónomos/as.
Durante este ano, o incremento no Réxime Xeral foi do
5,2%, e no Réxime Especial de Autónomos/as foi do
0,7%.
16.719 17.394 18.222 19.465 20.468
4.011 3.861 3.751 3.843 3.871
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
2015 2016 2017 2018 2019
Rexime Xeral Rexime Especial Autónomos
Gráfico 18. Evolución do emprego por réxime de
cotización no Hipersector TIC. 2015-2019
Variación
Fonte: Elaboración propia a partir dos datos de afiliacións e contas de cotización proporcionados pola Seguridade Social, 2019.
4%
-3,7%
4,8%
-2,9%
6,8%
2,5%
5,2%
0,7%
O Hipersector TIC en Galicia
36
Segundo o réxime de afiliación e a provincia do
traballador/a, un ano máis Ourense é o territorio onde se
acada unha maior porcentaxe de autónomos no
Hipersector TIC, cun 23,9% de afiliados desta tipoloxía
no seu territorio.
En canto á porcentaxe do Réxime Xeral, A Coruña é a
que conta cunha maior porcentaxe de traballadores/as
baixo este tipo de afiliación, acadando unha porcentaxe
do 87,6%.
Gráfico 19. Distribución do emprego por réxime de
cotización no Hipersector TIC no ano 2019 segundo
provincias
12.378
1.412 1.163
5.515
20.468
1.745
310 365
1.451
3.871
A Coruña Lugo Ourense Pontevedra Galicia
Réxime Xeral Réxime especial de autónomos
RÉXIME e
PROVINCIA
A Coruña é a que
conta cunha maior
porcentaxe de
traballadores/as
do Réxime xeral
O Hipersector TIC en Galicia
37
Número de traballadores / as do Hipersector TIC. Galicia 2019
Áreas macrocomarcales Número de
traballadores / as
Áreas macrocomarcales Número de
traballadores / as
Área da Coruña 6.456 A Barbanza-Noia 468
Área de Vigo 4.674 Lugo oriental 403
Área de Santiago 3.227 A Coruña suroriental 401
Lugo Central 1.246 Pontevedra nororiental 319
Ferrol,Eume e Ortegal 1.187 Lugo Sur 254
Área de Ourense 1.128 A Mariña 238
Área de Pontevedra 878 Ourense sur 196
Caldas-O Salnés 674 O Carballiño-O Ribeiro 185
Área de A Costa da Morte 560 Ourense central 184
Pontevedra sur 523 Alta en Galicia / Outras
residencias 621
O Morrazo 519 TOTAL 24.338
Entre 500 e 200 traballadores/as
Máis de 1.000 traballadores/as
Entre 1000 e 500 traballadores/as
Menos de 200 traballadores/as
Mapa 8. Número de traballadores/as do Hipersector TIC segundo área. 2019.
Área A Coruña 6.456 traballadores / as
Área Costa da Morte 560 traballadores / as
Ferrol, Eume, Ortegal
1.187 traballadores / as A Mariña 238 traballadores / as
Lugo Central 1.246 traballadores / as
Lugo Oriental 403 traballadores / as
Lugo Sur 254 traballadores / as
Ourense Central 184 traballadores / as
Ourense Sur 196 traballadores / as
Barbanza-Noia 468traballadores / as
Caldas - O Salnés 674 traballadores / as
Área de Santiago 3.227 traballadores / as
Área Coruña Suroriental 401 traballadores / as
Pontevedra Nororiental 319 traballadores / as
Área de Ourense 1.128 traballadores / as
Área de Pontevedra 878 traballadores / as
O Morrazo 519 traballadores / as
Área de Vigo 4.674 traballadores / as
Pontevedra Sur 523 traballadores / as
O Carballiño, O Ribeiro 185 traballadores / as
Fonte: Elaboración propia a partir dos datos de afiliacións e contas de cotización proporcionados pola
Seguridade Social, 2019.
O Hipersector TIC en Galicia
38
Número de traballadores / as do Sector TIC. Galicia 2018
Áreas macrocomarcales Número de
traballadores / as
Áreas macrocomarcales Número de
traballadores / as
Área de A Coruña 5.239 Lugo oriental 389
Área de Vigo 3.959 A Barbanza-Noia 368
Área de Santiago 2.039 A Coruña suroriental 295
Lugo Central 945 Pontevedra nororiental 236
Área de Ourense 879 Lugo Sur 206
Ferrol,Eume e Ortegal 861 Ourense sur 160
Área de Pontevedra 631 A Mariña 154
Caldas-O Salnés 498 Ourense central 149
Área de A Costa da Morte 458 O Carballiño-O Ribeiro 135
Pontevedra sur 444 Alta en Galicia / Outras
residencias 520
O Morrazo 424 TOTAL 18.984
Mapa 9. Número de traballadores/as do Sector TIC segundo área. 2018.
Fonte: Elaboración propia a partir dos datos de afiliacións e contas de cotización proporcionados pola
Seguridade Social, 2019.
Entre 500 e 200 traballadores/as
Máis de 1.000 traballadores/as
Entre 1.000 e 500 traballadores/as
Menos de 200 traballadores/as
Área A Coruña 5.239 traballadores / as
Área Costa da Morte 458 traballadores / as
Ferrol, Eume, Ortegal
861 traballadores / as A Mariña 154 traballadores / as
Lugo Central 945 traballadores / as
Lugo Oriental 389 traballadores / as
Lugo Sur 206 traballadores / as
Ourense Central 149 traballadores / as
Ourense Sur 160 traballadores / as
Barbanza-Noia 368 traballadores / as
Caldas - O Salnés 498 traballadores / as
Área de Santiago 2.039 traballadores / as
Área Coruña Suroriental 295 traballadores / as
Pontevedra Nororiental 236 traballadores / as
Área de Ourense 879 traballadores / as
Área de Pontevedra 631 traballadores / as
O Morrazo 424 traballadores / as
Área de Vigo 3.959 traballadores / as
Pontevedra Sur 444 traballadores / as
O Carballiño, O Ribeiro 135 traballadores / as
O Hipersector TIC en Galicia
39
Número de traballadores / as do Sector Contidos. Galicia 2018
Áreas macrocomarcales Número de empresas
Áreas macrocomarcales Número de empresas
Área de A Coruña 1.217 O Morrazo 95
Área de Santiago 1.188 A Mariña 84
Área de Vigo 715 Pontevedra nororiental 84
Ferrol,Eume e Ortegal 327 Pontevedra sur 79
Lugo Central 301 O Carballiño-O Ribeiro 50
Área de Ourense 250 Lugo Sur 49
Área de Pontevedra 247 Ourense sur 36
Caldas-O Salnés 177 Ourense central 35
A Coruña suroriental 106 Lugo oriental 14
Área de A Costa da Morte 102 Alta en Galicia / Outras
residencias 102
A Barbanza-Noia 101 TOTAL 5.355
Mapa 10. Número de traballadores/as do Sector Contidos segundo área. 2019.
Fonte: Elaboración propia a partir dos datos de afiliacións e contas de cotización proporcionados pola
Seguridade Social, 2019.
Entre 100 e 50 traballadores/as
Máis de 250 traballadores/as
Entre 250 e 100 traballadores/as
Menos de 50 traballadores/as
Área A Coruña 1.217 traballadores / as
Área Costa da Morte 102 traballadores / as
Ferrol, Eume, Ortegal
327 traballadores / as A Mariña 84 traballadores / as
Lugo Central 301 traballadores / as
Lugo Oriental 14 traballadores / as
Lugo Sur 49 traballadores / as
Ourense Central 35 traballadores / as
Ourense Sur 36 traballadores / as
Barbanza-Noia 101 traballadores / as
Caldas - O Salnés 177 traballadores / as
Área de Santiago 1.188 traballadores / as
Área Coruña Suroriental 106 traballadores / as
Pontevedra Nororiental 84 traballadores / as
Área de Ourense 250 traballadores / as
Área de Pontevedra 247 traballadores / as
O Morrazo 95 traballadores / as
Área de Vigo 715 traballadores / as
Pontevedra Sur 79 traballadores / as
O Carballiño, O Ribeiro 50 traballadores / as
3. COMERCIO EXTERIOR
40
O Hipersector TIC en Galicia
41
133.430
6.399
139.829
104.780
6.330
111.110
Sector TIC Contidos Hipersector TIC
Miles d
e e
uro
s
Importacións Exportacións
Balanza comercial
-69,01
-28.718,87 -28.649,86
Fonte: IGE, ano 2018
O comercio exterior 1
A balanza comercial do Hipersector TIC deixou en
Galicia algo máis de 111 millóns de euros en
exportacións, o que supón un incremento do 5,7%
respecto ao ano 2017. Pola súa banda, as
importacións tamén experimentaron una evolución
positiva, concretamente do 8,9% respecto aos datos
de hai un ano, acadando practicamente os 140 millóns
de euros.
Gráfico 20. Balanza comercial do Hipersector
TIC en Galicia. Ano 2018.
1 Nota metodolóxica: neste capítulo considerarase comercio exterior referido ao comercio de bens. Polo tanto, as CNAEs que computan son:
Sector TIC -> CNAEs 261, 262, 263, 264, 268, 582
Sector Contidos -> CNAEs 581, 591, 592
Hipersector TIC -> CNAEs 261, 262, 263, 264, 268, 582, 581, 591, 592
BALANZA COMERCIAL
Tanto as Importacións
como Exportacións
experimentaron
evolucións positivas
respecto ao ano 2017
Táboa 3. Balanza comercial do Hipersector TIC en Galicia. (2014-2018)
Fonte: IGE, ano 2015
ANO 2014 2015 2016 2017 2018
BALANZA COMERCIAL (miles de euros)
TIC -21.080,00 -28.738,63 -26.191,97 -23.976,88 -28.649,86
CONTIDOS 419,2 -842,59 -1.947,19 629,74 -69,01
HIPERSECTOR -20.660,80 -29.581,00 -28.139,16 -23.347,14 -28.718,87
O Hipersector TIC en Galicia
42
EXPORTACIÓNS
O Hipersector TIC
exportou máis de 110
millóns de euros no
2018, un 5,7% máis que
no ano anterior
Táboa 4. Exportacións do Hipersector TIC en
Galicia. Ano 2018.
A fabricación de equipos de telecomunicacións (CNAE
26.3) é a actividade que acada unha maior cifra de
exportacións, con máis de 52 millóns de euros
exportados, o que supón o 47,5% das exportacións do
Hipersector TIC en Galicia.
Fonte: IGE, ano 2017
A actividade con CNAE 5829 (Edición de outros
programas informáticos) experimentou o maior
crecemento dentro do Sector TIC, en canto ao Sector
Contidos, a actividade que experimentou unha maior
evolución foi a CNAE 5819 “Outras actividades editoriais”.
EXPORTACIÓNS
CNAE VALORES 2017
(miles de euros)
VALORES 2018 (miles de euros)
Sector TIC
2611 2.543,6 2.261,7
2612 1.498,2 2.133,6
2620 16.310,5 20.508,6
2630 46.811,2 52.745,4
2640 30.240,9 27.035,6
2680 2.087,2 92,3
5829 0,1 2,5
TOTAL SECTOR TIC
CRECEMENTO 2017- 2018: 5% 99.492 104.780
Sector Contidos
5811 3.151,9 2.945,3
5813 35,0 0,0
5814 61,2 7,6
5819 2.046,7 3.112,4
5915 222,2 261,7
5920 67,3 3,3
TOTAL SECTOR CONTIDOS
CRECEMENTO 2017- 2018: 13% 5.584 6.330
HIPERSECTOR TIC
CRECEMENTO 2017- 2018: 5,7% 105.076 111.110
O Hipersector TIC en Galicia
55.061 70.400 73.637
99.492 104.780 2.819
2.389 3.177
5.584 6.330
57.881
72.789 76.814
105.076 111.110
0
20.000
40.000
60.000
80.000
100.000
120.000
2014 2015 2016 2017 2018
Mile
s d
e e
uro
s
Sector TIC Contidos Hipersector TIC
43
47,5%
24,3%
18,5%
2,8% 6,9%
Fabricación de equipos de telecomunicaciónsFabricación de produtos electrónicos de consumoFabricación de ordenadores e equipos periféricosOutras actividades editoriaisOutros
Gráfico 21. Exportacións do Hipersector TIC en
Galicia. Ano 2018.
Gráfico 22. Exportacións do Hipersector TIC en Galicia. Evolución 2014 – 2018
Fonte: IGE, ano 2018
Fonte: IGE, anos 2014 - 2018
28% 5%
-15%
33%
25,8%
5,5%
EXPORTACIÓNS
As exportacións de
bens do Hipersector TIC
proceden
maioritariamente do
Sector TIC (94,3%),
Continua o ascenso positivo nos absolutos de
exportacións tanto do Sector TIC como do Sector
Contidos, sendo superior neste último, onde
incrementáronse os valores de 2017 nun 13%.
Variación
36,8%
35%
76%
5,7%
5%
13%
O Hipersector TIC en Galicia
76.141 99.138 99.829
123.469 133.430 2.400
3.232 5.125
4.955 6.399
78.541
102.370 104.953
128.423 139.829
0
20.000
40.000
60.000
80.000
100.000
120.000
140.000
160.000
2014 2015 2016 2017 2018
Mile
s d
e e
uro
s
Sector TIC Contidos Hipersector TIC
44
Táboa 5. Importacións do Hipersector TIC en
Galicia. Ano 2018.
Fonte: IGE, anos 2017 e 2018
IMPORTACIÓNS
As actividades de
Fabricación de
circuitos impresos
ensamblados (CNAE
2612) do Sector TIC, é o
ámbito que experimenta
un maior crecemento
entre as importacións
efectuadas
Fonte: IGE. Anos 2014- 2018
30,2% 0,7%
34,7%
58,6%
Gráfico 23. Importacións do Hipersector TIC en Galicia. Evolución 2013 - 2017
30,3% 2,5% 22,4%
-3,3%
23,7%
Variación
IMPORTACIÓNS
CNAE VALORES 2017 (miles
de euros)
VALORES 2018 (miles
de euros)
Sector TIC
2611 5891,1 8.977,3
2612 1095,0 1.773,6
2620 21517,1 18.119,6
2630 49076,2 52.189,3
2640 45378,2 52.085,1
2680 494,3 276,5
5829 16,7 8,2
TOTAL SECTOR TIC
CRECEMENTO 2017-2018: 23,7% 123.469 133.430
Sector Contidos
5811 945,9 829,6
5813 9,8 35,4
5814 84,9 33,5
5819 3179,7 4.370,5
5915 682,4 1.102,9
5920 51,9 27,4
TOTAL SECTOR CONTIDOS
CRECEMENTO 2017-2018: -3,3% 4.955 6.399
HIPERSECTOR TIC
CRECEMENTO 2017-2018: 22,4% 128.423 139.829
8,9%
29,2%
8,1%
O Hipersector TIC en Galicia
45
Gráfico 24. Importacións do Hipersector TIC en Galicia. Ano 2018.
Fonte: IGE, ano 2018
IMPORTACIÓNS
A fabricación de
equipos de
telecomunicacións e
a fabricación de
produtos electrónicos
de consumo concentra
o 74,6% das
importacións do
Hipersector TIC galego.
Unha vez máis, a actividade de fabricación de equipos
de telecomunicacións sitúase no primeiro lugar nas
importacións de 2018, acadando o 37,3% do total das
importacións do Hipersector TIC, seguida da
fabricación de produtos electrónicos de consumo, cun
37,2%.
37,3%
37,2%
13,0%
6,4% 6,0%
Fabricación de equipos de telecomunicacións Fabricación de produtos electrónicos de consumo
Fabricación de ordenadores e equipos periféricos Fabricación de compoñentes electrónicos
Outros
4. INNOVACIÓN TECNOLÓXICA
46
O Hipersector TIC en Galicia
47
Gráfico 25. Nº de empresas con actividades innovadoras en Galicia. 2016-2018.
Fonte: INE, Enquisa sobre innovación nas empresas, ano 2017
ACTIVIDADE INNOVADORA
Durante o período 2016-
2018, o 19,7% das
empresas galegas de 10
ou máis empregados/as
realizou algunha
actividade
innovadora.
Innovación tecnolóxica
Neste capítulo analizarase a actividade innovadora,
especificamente a innovación tecnolóxica, nas
empresas de 10 ou máis empregados/as utilizando os
datos das enquisas de innovación e I+D do INE.
As actividades innovadoras comprenden calquera
actividade sobre produtos ou procesos novos ou
mellorados, incluíndo actividades en curso ou
abandonadas.
No período 2016-2018, 1.506 empresas galegas de 10
ou máis traballadores/as realizaron algún tipo de
actividade innovadora, o que representa o 19,7% das
empresas galegas deste volume de emprego.
NOTA IMPORTANTE: Na Enquisa de Innovación correspondente ao ano 2018 prodúcese
unha ruptura da serie debido ao cambio metodolóxico da nova versión do Manual de Oslo.
Por ese motivo, non se poden realizar comparacións cos datos publicados en anos
anteriores.
1.506
793
229
1.277
712
565
0
200
400
600
800
1.000
1.200
1.400
1.600
Total empresas innovadoras (produtoe/ou procesos de negocio)
Innovadoras de produto
Exclusivamente innovadoras deproduto
Innovadoras de procesos de negocio
Exclusivamente innovadoras deprocesos de negocio
Innovadoras de produto e de procesosde negocio
O Hipersector TIC en Galicia
48
Galicia ocupa a sexta posición no ranking de empresas
innovadoras
Gráfico 26. Nº de empresas con actividades innovadoras en España. 2016-2018
Gráfico 27. Porcentaxe de empresas innovadoras por CCAA. 2016-2018
Fonte: INE, Enquisa sobre innovación nas empresas, ano 2018
6.767
5.645
3.830
3.738
2.076
1.506
1.206
1.154
1.051
990
917
605
506
482
452
281
253
Cataluña
Madrid
Andalucía
Comunitat Valenciana
País Vasco
Galicia
Canarias
Castela e León
Rexión de Murcia
Castela -A Mancha Mancha
Aragón
Illes Balears
Navarra
Asturias
Estremadura
Cantabria
A Rioxa
Menos do 15%
Do 15% ao 18%
Do 18% ao 20%
Máis do 20%
O Hipersector TIC en Galicia
49
TIPO DE INNOVACIÓN
O 18,5% das empresas
galegas realizaron
innovacións
tecnolóxicas.
Gráfico 28. Porcentaxe de empresas innovadoras segundo tipo de innovación no
período 2016-2018. Comparativa Galicia – España.
Fonte: INE, Enquisa sobre innovación nas empresas, ano 2018
Segundo o tipo de innovación realizada polas
empresas, o 18,5% das empresas galegas realizaron
algún tipo de innovación tecnolóxica durante o
período 2016-2018, mentres que o 8,8% fixeron
innovacións non tecnolóxicas.
Preto de unha de cada tres empresas mercaron
tecnoloxía xa coñecida pola empresa ou unha
actualización da preexistente, mentres que o 7,5%
mercaron nova tecnoloxía. En ambos casos, Galicia
supera os valores estatais.
20,7 19,3
9,5
19,7 18,5
8,8
0
5
10
15
20
25
Total Tecnolóxica Non tecnolóxica
% d
e e
mpre
sas
Total Nacional Galicia
O Hipersector TIC en Galicia
50
GASTO EN INNOVACIÓN
As empresas galegas de 10 ou máis empregados /as acadaron un
gasto en actividades innovadoras de 738 millóns de euros
no ano 2018.
32,9
7,5
30,3
7,2
0
10
20
30
40
50
% empresas que comprarontecnoloxía xa usada por la empresa
ou unha actualización da mesma
% de empresas que comprarontecnoloxía nova non utilizadapreviamente pola empresa
Galicia
España
Gráfico 29. Tipo de tecnoloxía comprada. Comparativa Galicia – España. Ano 2018
Fonte: INE, Enquisa sobre innovación nas empresas, ano 2018
O Hipersector TIC en Galicia
51
DIFICULTADES PARA A
INNOVACIÓN
A existencia doutras
prioridades dentro da
propia empresa, unido a
consideración dos elevados
custes dificultan a
innovación segundo as
empresas galegas.
Gráfico 31. Factores que dificultan a innovación. Galicia. Ano 2018
Para o 43,6% das empresas galegas, o principal
factor que dificulta a decisión de iniciar ou executar
as actividades innovadoras é a existencia doutras
prioridades na propia empresa.
A consideración do elevado custe (24,7%) é o
segundo factor máis importante.
13,5
18,9
24,7
15,1
9,4
12,9
17,8
16,9
43,6
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Falta de financiación de fontes exteriores privadas
Dificultades para obter axudas ou subvenciones públicas
Custes demasiado elevados
Falta de persoal cualificado dentro da empresa
Falta de socios para colaboración
Falta de acceso a coñecementos externos
Incertidume respecto á demanda no mercado das ideas…
Demasiada competencia no mercado
Existen outras prioridades dentro da súa empresa
% de empresas, sobre total de empresas, que consideran que os seguintes factores tiveron un grao
de importancia elevado á hora de dificultar a decisión de iniciar ou a execución mesma das
actividades innovadoras
Fonte: INE, Enquisa sobre innovación nas empresas, ano 2018
O Hipersector TIC en Galicia
52
GASTOS INTERNOS EN I+D
As empresas galegas
destinaron máis de 590
millóns de euros a gastos
internos de I+D no ano
2018.
Fonte: INE, Estatística de I+D, 2018*.
Gráfico 34. Evolución dos gastos internos totais en I+D en Galicia* . (2014-2018)
No 2018, as empresas galegas destinaron máis de
590 millóns de euros a gastos internos de I+D, o
que supón un incremento do 3,5% con respecto ao
ano anterior.
O dato obtido no 2018 é o máximo acadado na
serie histórica galega.
4,0% 1,5% 13,3%
477.279 496.560 503.888
570.946 590.727
0
100.000
200.000
300.000
400.000
500.000
600.000
700.000
2014 2015 2016 2017 2018
Mile
s d
e e
uro
s
3,5%
Variación
*Datos provisionais
O Hipersector TIC en Galicia
53
Gráfico 35. Contribución aos gastos internos totais en I+D por CCAA.
Ano 2018
Galicia permanece na sétima posición das
Comunidades que máis investiron en I+D respecto ao
conxunto estatal.
Considerando o total do territorio nacional, os
gastos internos en I+D sitúanse preto dos 15.000
millóns de € en I+D no ano 2018. Pola súa
banda, a Comunidade galega ocupa o sétimo
posto do ranking nacional en canto a
investimentos, situándose por detrás de
comunidades como Madrid, Cataluña, Andalucía,
País Vasco, Comunidade Valenciana e Castela e
León.
Fonte: INE, Estatística de I+D, 2018*. *Datos provisionais
O Hipersector TIC en Galicia
9.405 9.038
9.367
10.266 10.631
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
2014 2015 2016 2017 2018
Tabula
dore
s
54
PERSOAL EN I+D
O número de
traballadores/as en
I+D en Galicia
incrementouse un 3,6% no
último ano
Fonte: INE, Estatística de I+D, 2018*.
Gráfico 36. Evolución do persoal en I+D en Galicia (2014-2018)
No ámbito nacional, no ano 2018 estaban rexistrados
225.696 traballadores/as en I+D, adicados a xornada
completa; en Galicia, o fan, 10.631.
A cifra de traballadores/as en I+D a xornada completa
incrementouse no 2018 nun 3,6%, con 365
empregados / as máis.
-3,9% 3,6% 9,6% 3,6%
Variación
*Datos provisionais
5. PATENTES
55
O Hipersector TIC en Galicia
56
Patentes
A Organización Mundial da Propiedade define a
patente como “… un dereito exclusivo concedido a una
invención, é dicir, a un produto ou procedemento que
aporta, en xeral, una nova maneira de facer algo ou
unha nova solución técnica a un problema”.
Son patentables aquelas invencións novas que
impliquen unha actividade inventiva e sexan
susceptibles de aplicación industrial. A lexislación
española, ao respecto, distingue entre patentes e
modelos de utilidade.
Esta última modalidade resérvase a aquelas
invencións de menor rango que, sendo novidades,
consisten en dar a un obxecto unha configuración,
estrutura ou constitución da de que se derive algunha
utilidade ou vantaxe práctica.
As patentes constitúen un indicador recoñecido como
útil para medir os resultados xerados polas actividades
de investigación e desenvolvemento tecnolóxico, na
medida en que protexen unha invención particular.
INDICADORES DE I+D
As patentes son
indicadores de
innovación por
amparar as invencións
orientadas á mellora
industrial.
O Hipersector TIC en Galicia
57
O período de protección no caso dos modelos de
utilidade é de 10 anos, cando as patentes posúen unha
efectividade de 20 anos.
As patentes de invención e os modelos industriais, xunto
coas marcas, conforman a propiedade industrial.
No ano 2017 a Oficina Española de Patentes e marcas
concedeu 199 patentes – 1 a patentes relacionadas co
Hipersector TIC- e 53 modelos de utilidade a entidades
galegas.
.
157 139
168
266
204 199
36 42 57 39
71 53
0
50
100
150
200
250
300
2012 2013 2014 2015 2016 2017
Patentes Modelos de utilidade
Gráfico 37. Patentes e Modelos de Utilidade Concedidos a entidades en Galicia.
Anos 2012-2017*.
PATENTES
No ano 2017 a Oficina
Española de Patentes e
Marcas concedeu 199
patentes e 53
modelos de
utilidade.
NOTA: un mesmo expediente de patente pode estar incluído en diferentes CIP (Clasificación Internacional de Patentes).
Fonte: Oficina Española de Patentes e Marcas, anos 2012 - 2017
*Últimos datos dispoñibles: ano 2017
O Hipersector TIC en Galicia
58
Anexo: Definición de áreas macrocomarcales
Provincia da Coruña
− Ferrol-Eume-Ortegal: comprende as comarcas de Ferrol, Eume e Ortegal.
− Área da Coruña: comprende as comarcas da Coruña e Betanzos.
− Área da Costa da Morte: comprende as comarcas de Bergantiños, Fisterra, Muros, Soneira
e Xallas.
− A Coruña suroriental: comprende as comarcas de Arzúa, Ordes e Terra de Melide.
− Área de Santiago: comprende as comarcas da Barcala, O Sar e Santiago.
− A Barbanza-Noia: comprende as comarcas da Barbanza e Noia.
Provincia de Lugo
− Lugo oriental: comprende as comarcas da Fonsagrada, Os Ancares e Sarria.
− Lugo sur: comprende as comarcas de Chantada, Quiroga e Terra de Lemos.
− Lugo central: comprende as comarcas da Ulloa, Lugo, Meira e A Terra Chá.
− A Mariña: comprende as comarcas da Mariña Central, A Mariña Oriental e A Mariña
Occidental.
Provincia de Ourense
− O Carballiño-O Ribeiro: comprende as comarcas do Carballiño e O Ribeiro.
− Ourense central: comprende as comarcas de Allariz e Maceda, Terra de Caldelas, Terra de
Trives e Valdeorras.
− Ourense sur: comprende as comarcas da Limia, a Baixa Limia, Terra de Celanova, Verín e
Viana.
− Área de Ourense: comprende a comarca de Ourense.
Provincia de Pontevedra
− Pontevedra nororiental: comprende as comarcas de Deza e Tabeirós-Terra de Montes.
− Pontevedra sur: comprende as comarcas da Paradanta, O Baixo Miño e O Condado.
− Área de Pontevedra: comprende a comarca de Pontevedra.
− Caldas-O Salnés: comprende as comarcas de Caldas e O Salnés.
− Área de Vigo: comprende a comarca de Vigo.
− O Morrazo: comprende a comarca do Morrazo.
O Hipersector TIC en Galicia
59
Recommended