OAP AND ARDS

1

CHAÅN ÑOAÙN HÌNH AÛNH

PHUØ PHOÅI CAÁP

VAØ

HOÄI CHÖÙNG NGUY CAÁP HOÂ HAÁP

ÔÛ NGÖÔØI LÔÙN

BS.NGUYEÃN QUYÙ KHOAÙNG

BS.NGUYEÃN QUANG TROÏNG

2

DAØN BAØI

Nhaäp ñeà.

Beänh lyù pheá nang lan toûa.

X quang Phuø phoåi caáp.

X quang Hoäi chöùng nguy caáp hoâ haáp ôû

ngöôøi lôùn.

Sinh lyù beänh cuûa Phuø phoåi caáp vaø

ARDS.

Toùm taét.

3

NHAÄP ÑEÀ

Phuø phoåi caáp (Acute pulmonary edema)

vaø Hoäi chöùng nguy caáp ôû ngöôøi lôùn

(Adult respiratory distress syndrome-

ARDS) laø hai beänh lyù thöôøng gaëp taïi

caùc phoøng Saên soùc ñaëc bieät vaø Hoài söùc

ngoaïi.

Coù nhöõng daáu hieäu laâm saøng vaø X

quang deã laãn loän.

NHAÄP ÑEÀ

Bieån hieän baèng söï tuï dòch trong caùc pheá

nang moät caùch lan toûa.

Phuø phoåi caáp thöôøng gaëp hôn,tieân löôïng

khaû quan neáu ñieàu trò sôùm.

ARDS hieám gaëp hôn nhöng tieân löôïng

raát xaáu maëc duø coù ñieàu trò.

5

BEÄNH LYÙ PHEÁ NANG LAN TOÛA

ÑAËC ÑIEÅM CUÛA TOÅN THÖÔNG PHEÁ NANG

Nhieàu ñaùm môø maät ñoä nöôùc,bôø khoâng roõ,

deã hoäi tuï vôùi nhau.

Coù khí aûnh noäi pheá quaûn (air bronchogram)

hoaëc hình caùnh böôùm (Butterfly’s wings).

Xoùa môø caùc maïch maùu vaø bôø tim.

Thöôøng thay ñoåi nhanh theo thôøi gian.

6

KHÍ AÛNH NOÄI PHEÁ QUAÛN

(AIR BRONCHOGRAM)

8

VIEÂM PHOÅI (Coù air bronchogram)

Giá trị lớn nhất mà dấu hiệu này đem

là, đó là khi có Air bronchogram sign

(+) thì ta có thể khẳng định tổn thương

ở nhu mô phổi, loại trừ tổn thương có

nguồn gốc từ màng phổi, từ thành

ngực, cũng như từ trung thất.

Dấu hiệu khí ảnh nội phế quản thường

gặp nhất trong Viêm phổi, nhưng cũng

có thể gặp trong các bệnh lý khác như

Phù phổi, Nhồi máu phổi, thậm chí cả

trong bướu phổi (bronchioloalveolar

carcinoma, lymphoma).

Focal bronchiolo alveolar carcinoma

11

BUTTERFLY WINGS

(Pulmonary edema in a

patient with acute left

ventricular failure-ruptured

papillary muscle).

12

Phù phổi cấp biểu hiện bằng hình cánh bướm hoặc cánh dơi

13

PULMONARY EDEMA /

MITRAL STENOSIS

AFTER TREATMENT

14

BEÄNH LYÙ PHEÁ NANG LAN TOÛA

ÑAËC ÑIEÅM CUÛA TOÅN THÖÔNG PHEÁ NANG

Treân thöïc teá,caùc toån thöông pheá nang

lan toûa thöôøng khoâng ñaëc hieäu cho

moät beänh lyù naøo caû. Lyù do laø coù nhieàu

chaát coù theå traùm ñaày caùc pheá nang

nhö:dòch,maùu,muû,protein,teá baøo…

15

BEÄNH LYÙ PHEÁ NANG LAN TOÛA

CAÙC NGUYEÂN NHAÂN CHÍNH

1/ Phuø phoåi caáp do beänh lyù tim.

2/ Phuø phoåi khoâng do beänh tim.

3/ Hoäi chöùng nguy caáp hoâ haáp ôû ngöôøi lôùn.

4/ Xuất huyết trong phổi (Chaán thöông

ngöïc lan toûa).

PHÙ PHỔI CẤP DO SUY TIM TRÁI

18

PHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

MENDELSON’S SYNDROME

-Florid bilateral pulmonary

edema secondary to aspiration

of gastric contents.

-Appearing within 24 hours of

the incident.

-The mortality is high.

Xuất huyết trong phổi

20

BEÄNH LYÙ PHEÁ NANG LAN TOÛA

CAÙC NGUYEÂN NHAÂN CHÍNH

5/ Vieâm pheá quaûn phoåi do nhieãm truøng.

6/ Bệnh màng trong (Membrane hyaline)

và Bệnh đọng protein trong pheá nang

(proteinose alveùolaire).

7/ Ung thö tieåu pheá quaûn-pheá nang

(cancer bronchiolo-alveùolaire).

21D.Anthoine et al.L’Imagerie Thoracique.1996-1998.

VIEÂM PHOÅI (Leùgionellose)

22D.Anthoine et al.L’Imagerie Thoracique.1996-1998.

BEÄNH MAØNG TRONG

23D.Anthoine et al.L’Imagerie Thoracique.1996-1998.

ÑOÏNG PROTEIN PHEÁ NANG

Alveolar proteinosis

25

K TIEÅU PHEÁ QUAÛN-PHEÁ NANG LAN TOÛA

26

X QUANG PHUØ PHOÅI CAÁP

Haäu quaû cuûa söï öù dòch trong moâ keõ

cuûa phoåi,vaø neáu naëng hôn thì dòch

traøn vaøo pheá nang.

Hình X quang cuûa phuø phoåi tuøy thuoäc

vaøo möùc ñoä dòch naøy:thay ñoåi töø hình

môø maøu kính ñuïc cho ñeán hình ñuïc

daïng caùnh böôùm.

Nguyeân nhaân coù theå do tim hoaëc

khoâng do tim.

27

X QUANG PHUØ PHOÅI CAÁPPHUØ PHOÅI DO NGUYEÂN NHAÂN TIM

(CARDIOGENIC PULMONARY EDEMA)

Chuû yeáu do Suy tim traùi.

Bieåu hieän sôùm treân X quang laø söï taùi

phaân phoái maïch maùu phoåi leân thuøy

treân hai phoåi.

Neáu Suy tim traùi tieáp dieãn,ta seõ thaáy

maïch maùu phoåi môø do dòch thaám

quanh maïch maùu, keøm theo laø caùc

ñöôøng Kerley.

HÌNH ẢNH MẶT KÍNH MỜ(GROUND-GLASS PATTERN)

Gọi là hình ảnh mặt kính mờ khi có sự gia tăng đậm độ nhu mô phổi, trong khi vẫn thấy rõ bờ mạch máu và phế quản. Hình ảnh mặt kính mờ có khi kết hợp với dấu hiệu khí ảnh nội phế quản (air bronchogram).

Cần phải phân biệt với đông đặc phổi (consolidation): bờ mạch máu-phế quản bị xoá.

Đây là hình ảnh thường gặp nhưng không đặc hiệu, thường gặp ở xuất huyết phổi (pulmonary hemorrhage), phù phổi (pulmonary edema), viêm phổi.

29

BOÙNG MÔØ KÍNH ÑUÏC

(GROUND-GLASS OPACITY)

HYPERSENSITIVITY

PNEUMONITIS

31

VIEÂM PHOÅI NHAØ NOÂNG

(Poumon de fermier)

HYPERSENSITIVITY PNEUNONITIS

(TRƯỚC VÀ SAU ĐiỀU TRỊ BẰNG

CORTISTEROID)

33

PHUØ PHOÅI DO NGUYEÂN NHAÂN TIM

(CARDIOGENIC PULMONARY EDEMA)

PULMONARY EDEMA /

MITRAL STENOSIS

AFTER TREATMENT

34

X QUANG PHUØ PHOÅI CAÁPPHUØ PHOÅI DO NGUYEÂN NHAÂN TIM

(CARDIOGENIC PULMONARY EDEMA)

Naëng hôn,ta seõ thaáy tuï dòch trong caùc

chuøm pheá nang ôû hai ñaùy phoåi,roài tuï

dòch pheá nang quanh hai roán phoåi cho

ra hình caùnh böôùm.

Coù theå traøn dòch raõnh lieân thuøy,traøn

dòch maøng phoåi.

35

Tuần hoàn phổi bình thường Tái phân phối mạch máu phổi

36

CARDIAC FAILURE

-Enlarged heart size.

-No clear heart border (interstitiel

edema), Kerley’s line, pleural

effusion.

-Redistribution.

37

38

Dày vách liên tiểu thùy

39

X QUANG PHUØ PHOÅI CAÁPPHUØ PHOÅI DO NGUYEÂN NHAÂN TIM

(CARDIOGENIC PULMONARY EDEMA)

DAÁU HIEÄU KHOÂNG

CHUYEÂN BIEÄT

DAÁU HIEÄU CHUYEÂN BIEÄT

1’.Phuø quanh truïc

maïch maùu-pheá quaûn.

2’.Traøn dòch raõnh lieân

thuøy.

3’.Traøn dòch maøng

phoåi.

1.Taùi phaân phoái maïch

maùu phoåi.

2.Phaân boá hình caùnh

böôùm.

3.Ñöôøng Kerley B.

40

X QUANG PHUØ PHOÅI CAÁPPHUØ PHOÅI DO NGUYEÂN NHAÂN TIM

(CARDIOGENIC PULMONARY EDEMA)

41

X QUANG PHUØ PHOÅI CAÁPPHUØ PHOÅI DO NGUYEÂN NHAÂN TIM

(CARDIOGENIC PULMONARY EDEMA)

-Redistribution.

-Diffuse bilateral interstitial

edema.

MYOCARDIAL INFARCTION

TRANSVENOUS PACEMAKER

-The lungs are now clear.

-Normal pulmonary

vasculature.

42

X QUANG PHUØ PHOÅI CAÁPPHUØ PHOÅI DO NGUYEÂN NHAÂN TIM

(CARDIOGENIC PULMONARY EDEMA)

-Perihilar consolidation.

-Cardiomegaly.

LEFT HEART FAILURE

43

44

X QUANG PHUØ PHOÅI CAÁPPHUØ PHOÅI DO NGUYEÂN NHAÂN TIM

(CARDIOGENIC PULMONARY EDEMA)

45

X QUANG PHUØ PHOÅI CAÁPPHUØ PHOÅI KHOÂNG DO NGUYEÂN NHAÂN TIM

(NON CARDIOGENIC PULMONARY EDEMA)

Nguyeân nhaân:coù nhöõng nguyeân nhaân

nhö:Ngoäp nöôùc,Ureâ huyeát cao,truyeàn

dòch quaù taûi,chấn thương sọ não…

Caùc nguyeân nhaân treân gaây taêng tính

thaám thaønh maïch vaø thoaùt dòch vaøo

pheá nang.

Hình aûnh boùng môø pheá nang,thöôøng

coù hình caùnh böôùm trong khi boùng tim

bình thöôøng.

46

X QUANG PHUØ PHOÅI CAÁPPHUØ PHOÅI KHOÂNG DO NGUYEÂN NHAÂN TIM

(NON CARDIOGENIC PULMONARY EDEMA)

DROWNING

-Bilateral basal air-space

consolidation.

-Normal heart size.

47

X QUANG PHUØ PHOÅI CAÁPPHUØ PHOÅI KHOÂNG DO NGUYEÂN NHAÂN TIM

(NON CARDIOGENIC PULMONARY EDEMA)

DROWNING

-Asymmetric air-space

consolidation.

-Normal heart size.

48

X QUANG PHUØ PHOÅI CAÁPPHUØ PHOÅI KHOÂNG DO NGUYEÂN NHAÂN TIM

(NON CARDIOGENIC PULMONARY EDEMA)

-Diffuse air-space consolidation

with air bronchograms.

NEUROGENIC PUL.EDEMA

HEAD TRAUMA

INTRACRANIAL HEMORRAGE

Wheezes and rales

49

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

Khoaûng 150.000 beänh nhaân/naêm (ôû

Hoa kyø) vôùi töû vong # 60%.

Caùc nguyeân nhaân nhö:Nhieãm truøng,

haï huyeát aùp,hít caùc chaát ñoäc…coù theå

laøm toån thöông noäi baøo mao maïch vaø

lieân baøo pheá nang gaây neân tieát dòch

vaøo pheá nang vaø suy hoâ haáp naëng.

50

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

Coù 9 tieâu chuaån cuûa PETTY ñeå chaån

ñoaùn ARDS,trong ñoù neân löu yù:

Khoâng coù tình traïng Suy tim traùi

hoaëc COPD.

AÙp löïc mao maïch phoåi <12mmHg.

Coù tình traïng thieáu O2,

trong maùu

traàm troïng:PaO2

≤ 50mmHg maëc duø

beänh nhaân ñöôïc ñöa O2 hít vaøo FiO

2

> 60%.

51

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

DAÁU HIEÄU KHOÂNG

CHUYEÂN BIEÄT

DAÁU HIEÄU CHUYEÂN BIEÄT

1’.Khoâng phuø quanh

truïc maïch maùu-pheá

quaûn.

2’.Môø maøu kính ñuïc.

3’.Khoâng coù Traøn dòch

maøng phoåi.

1.Maïch maùu phoåi

khoâng giaõn to vaø khoâng

ñaûo ngöôïc.

2.Phuø phoåi raûi raùc ôû

ngoaïi bieân.

3.Tim khoâng to

52

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

Peripheral and widespread airspace opacities in ARDS

54

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

Thôøi gian:

0-12 giôøX quang ngöïc bình thöôøng.

12-24 giôøPhuø phoåi moâ keõ cho ra

hình môø maøu kính ñuïc.

24-48 giôøÑoâng ñaëc caùc chuøm pheá

nang,raûi raùc chuû yeáu ôû ngoaïi bieân.

Khoâng coù TDMP neáu khoâng keøm boäi

nhieãm phoåi.

55

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

Thôøi gian:

5-7 ngaøyPhuø phoåi bieán maát töø töø.

Ñoâng ñaëc töøng vuøng.

> 7 ngaøyXô hoùa moâ keõ.

56

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

Chaån ñoaùn phaân bieät vôùi Phuø phoåi

caáp baèng:

Ño aùp suaát mao maïnh phoåi bít

(PCWP) < 12mmHg.

Huùt dòch töø pheá quaûn

(ARDS:protein > 50g/l.)

57

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

ARDS in a patient who

sustained severe injuries in a

road traffic accident.

-Peripheral air-space

consolidation with air

bronchograms.

-Normal heart size.

58

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

-Diffuse air-space

consolidation with air

bronchograms.

-Normal heart size.

59

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

-Peripheral air-space

consolidation.

-Normal heart size.

60

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

-Peripheral air-space

consolidation.

-Normal heart size.

61

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

-Peripheral air-space

consolidation.

62

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

-Consolidation with air bronchograms.

-Some ground-glass opacities.

63

Bệnh màng trong do thiếu Surfactant

64

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

DAY 1 DAY 5 DAY 7

SARS-SEVERE ACUTE RESPIRATORY SYNDROME

65

SARS-SEVERE ACUTE RESPIRATORY SYNDROME

15/03/2003 19/03/2003 20/03/2003

66

X QUANG ARDSPHUØ PHOÅI TOÅN THÖÔNG

(INJURY PULMONARY EDEMA)

SARS

DAY 3

DAY 5

67

SINH LYÙ BEÄNH CUÛA PHUØ PHOÅI

Coù 3 yeáu toá chính:

AÙp suaát thuûy tónh (ASTT).

AÙp löïc keo huyeát töông (ALKHT).

Tính thaám mao maïch (TTMM).

Tröôùc ñaây,ngöôøi ta hay duøng chöõ:

↑ASTTPhuø phoåi do tim.

↑TTMMPhuø phoåi khoâng do tim.

68

SINH LYÙ BEÄNH CUÛA PHUØ PHOÅI

Ngaøy nay neân duøng:

Phuø phoåi thaám (Transudative

pulmonary edema) do ↑ASTT hoaëc

↓ALKHT vaø maøng mao maïch coøn

nguyeân veïn neân protein khoâng thaám

qua ñöôïc.

Phuø phoåi tieát (Exudative pulmonary

edema) do toån thöông noäi maïc mao

maïch vaø bieåu moâ pheá nang vaø

↑TTMM neân protein vaøo ñöôïc pheá

nang.

69

SINH LYÙ BEÄNH CUÛA PHUØ PHOÅI

70

SINH LYÙ BEÄNH CUÛA PHUØ PHOÅI

Döôùi kính hieån vi quang hoïc,coù hình aûnh

phuø vaø thaâm nhieãm teá baøo cuûa vaùch lieân

pheá nang vaø khoaûng keõ,ñoàng thôøi coù

xuaát huyeát moâ keõ vaø pheá nang.

Ngoaøi vieäc maát caùc Pheá baøo type I,

thì thöôøng thaáy caû tình traïng taêng saûn laãn

loaïn saûn Pheá baøo type II.

71

TOÙM TAÉT

ALVEOLAR

PUL.EDEMA

ARDS

1.KERLEY’S LINES Often present. Usually absent.

2.FISSURES Thickened. Normal.

3.EFFUSION Frequent,especially

on the right side.

Usually absent or

small.

4.PULMONARY VESSELS Redistribution. Normal.

5.BRONCHIAL WALLS Cuffing. +/- Cuffing.

6.HEART SIZE Enlarged. Normal.

7.DISTRIBUTION Perihilar. Diffuse or peripheral.

8.VASCULAR PEDICLE Wide. Normal.

72

TOÙM TAÉT

ALVEOLAR PULMONARY EDEMA ADULT RESPIRATORY DISTRESS SYNDROME

-Left heart failure.

-Mitral valve disease.

-Renal failure.

-Overhydration.

-Drowning.

-Neurogenic.

-Postembolic.

-Sepsis.

-Hypotension (“VietNam lung”,”DaNang

lung”, ”shock lung”).

-O2 toxicity.

-Noxious inhalation (includes cocaine).

-Aspiration.

-Embolism (air,fat,amniotic).

-Pancreatitis.

-Disseminated intravascular

coagulation.

-Virulent pneumonias (SARS,Avian flu).

73

KEÁT LUAÄN

ALVEOLAR

PULMONARY

EDEMA

ARDS

(-) 1.Toån thöông noäi baøo mao

maïch,lieân baøo pheá nang.

(+)

>30mmHg 2.AÙp löïc mao maïch phoåi bít. <12mmHg.

<30g/l 3.Dòch trong pheá nang coù

protein.

>50g/l

Toát,deã dieàu trò. 4.Tieân löôïng. Xaáu,khoù tri.

(Töû vong 50-70%)

74XIN CẢM ƠN QUÝ VỊ ĐÃ THEO DÕI