ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ...

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ:ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΧΡ. ΜΠΟΥΡΑΣ

ΠανεπιστήμιοΠανεπιστήμιο ΘεσσαλίαςΘεσσαλίαςΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΣκοπόςΣκοπός του Μαθήματοςτου Μαθήματος

ΣκοπόςΣκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή στητου μαθήματος είναι η εισαγωγή στηΓενική Διδακτική (οριοθέτηση, μέθοδος καιΓενική Διδακτική (οριοθέτηση, μέθοδος και

θεωρία, η Διδακτική στο σύγχρονο κόσμο) καιθεωρία, η Διδακτική στο σύγχρονο κόσμο) καιστα βασικά πεδία προβληματισμού και έρευνας.στα βασικά πεδία προβληματισμού και έρευνας.

Επίσης η διερεύνηση της διδασκαλίας ωςΕπίσης η διερεύνηση της διδασκαλίας ωςενεργητικήενεργητική –– επικοινωνιακή και μετασχηματιστικήεπικοινωνιακή και μετασχηματιστική

διαδικασία. Το μάθημα αποβλέπει στον προβληματισμόδιαδικασία. Το μάθημα αποβλέπει στον προβληματισμόγια το ρόλο τουγια το ρόλο του στοχαστικοστοχαστικο –– κριτικού εκπαιδευτικούκριτικού εκπαιδευτικού

στη διδακτική πράξη και ειδικότερα στη λήψηστη διδακτική πράξη και ειδικότερα στη λήψηαποφάσεων, σχετικά με την ενδεδειγμένη μέθοδοαποφάσεων, σχετικά με την ενδεδειγμένη μέθοδοπροσέγγισης και προσφοράς της διδακτέας ύληςπροσέγγισης και προσφοράς της διδακτέας ύλης

στο πλαίσιο μιας κριτικής διδασκαλίας.στο πλαίσιο μιας κριτικής διδασκαλίας.

Εννοιολογικός προσδιορισμόςτου αντικειμένου της

Διδακτικής. Οι σκοποί τηςδιδασκαλίας. Διαστάσεις της

διδασκαλίας.

ΈννοιαΈννοια και φύση της διδακτικής επιστήμηςκαι φύση της διδακτικής επιστήμηςΗΗ διδακτική ως όρος οφείλεται στοδιδακτική ως όρος οφείλεται στο ΡατίχιοΡατίχιο (1571(1571--1635).1635).

Ακολούθησε ο ΙωάννηςΑκολούθησε ο Ιωάννης ΚομένιοςΚομένιος (1592(1592--1670), του1670), τουοποίου το έργο ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ μεταφράστηκε στηοποίου το έργο ΜΕΓΑΛΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ μεταφράστηκε στη

γλώσσα μας το 1912 από τον Δ. Ολύμπιο.γλώσσα μας το 1912 από τον Δ. Ολύμπιο.

ΠαιδαγωγοίΠαιδαγωγοί καικαι ΔιδακτικολόγοιΔιδακτικολόγοι διαφωνούν σχετικά μεδιαφωνούν σχετικά μετην έννοια και τον ορισμό της Διδακτικής Επιστήμης ήτην έννοια και τον ορισμό της Διδακτικής Επιστήμης ή

της Διδακτικής.της Διδακτικής.Ικανοποιητικός ορισμός:Ικανοποιητικός ορισμός:

Διδακτική επιστήμη είναι ο κλάδος της εφαρμοσμένηςΔιδακτική επιστήμη είναι ο κλάδος της εφαρμοσμένηςΠαιδαγωγικής, ο οποίος ασχολείται με θέματαΠαιδαγωγικής, ο οποίος ασχολείται με θέματα

συστηματικής διδασκαλίας και μάθησης.συστηματικής διδασκαλίας και μάθησης.

ΈννοιαΈννοια της διδακτικής επιστήμηςτης διδακτικής επιστήμης

ΑπόΑπό τον ορισμό φαίνεται ότι η Διδακτική δεν αναφέρεταιτον ορισμό φαίνεται ότι η Διδακτική δεν αναφέρεταιμόνο στις ενέργειες του δασκάλου κατά τη διδακτικήμόνο στις ενέργειες του δασκάλου κατά τη διδακτική

πράξη, αλλά και στις δραστηριότητες των μαθητών στονπράξη, αλλά και στις δραστηριότητες των μαθητών στονίδιο χώρο προκειμένου να επιτευχθεί από αυτούς ηίδιο χώρο προκειμένου να επιτευχθεί από αυτούς η

μάθηση.μάθηση.

ΣτηρίζεταιΣτηρίζεται στα τρία βασικά στοιχεία της διδακτικήςστα τρία βασικά στοιχεία της διδακτικήςενέργειας που είναι ο μαθητής, τα μορφωτικά αγαθάενέργειας που είναι ο μαθητής, τα μορφωτικά αγαθά

και ο δάσκαλος.και ο δάσκαλος.

ΈννοιαΈννοια της διδακτικής επιστήμηςτης διδακτικής επιστήμης

ΕρευνάΕρευνά

ΤηνΤην οργάνωση καιοργάνωση καιμεθοδολογία τηςμεθοδολογία της

διδασκαλίαςδιδασκαλίας

ΤιςΤις μορφές της μάθησης καιμορφές της μάθησης καιτη χρήση τους για τηντη χρήση τους για την

επίλυση των προβλημάτωνεπίλυση των προβλημάτων

ΤηνΤην επικοινωνία δασκάλουεπικοινωνία δασκάλουμαθητώνμαθητών

ΈννοιαΈννοια της διδακτικής επιστήμηςτης διδακτικής επιστήμης

ΠαλιότεραΠαλιότερα η Διδακτική διακρινόταν σε δυο κλάδους:η Διδακτική διακρινόταν σε δυο κλάδους:

ΤηΤη Γενική Διδακτική πουΓενική Διδακτική πουεξετάζει τους σκοπούςεξετάζει τους σκοπούς

της διδασκαλίας, τατης διδασκαλίας, ταμορφωτικά αγαθά, τη μέθοδομορφωτικά αγαθά, τη μέθοδο

και τα μέσα διδασκαλίας. Γενικάκαι τα μέσα διδασκαλίας. Γενικάτις θεμελιώδεις αρχές για τητις θεμελιώδεις αρχές για τη

μαθησιακή διαδικασία.μαθησιακή διαδικασία.

Την Ειδική διδακτική,Την Ειδική διδακτική,που ασχολείται μεπου ασχολείται μετην υλοποίηση τωντην υλοποίηση τωνβασικών αρχών στηβασικών αρχών στη

διδασκαλία κάθεδιδασκαλία κάθεΜαθήματος.Μαθήματος.

ΧαρακτηριστικάΧαρακτηριστικά της διδακτικής επιστήμηςτης διδακτικής επιστήμης

ΒασικόΒασικό χαρακτηριστικό της σύγχρονης Διδακτικής είναιχαρακτηριστικό της σύγχρονης Διδακτικής είναιότι δεν υπόσχεται στο δάσκαλο την τέλεια μέθοδο πουότι δεν υπόσχεται στο δάσκαλο την τέλεια μέθοδο που

θα του εξασφαλίσει την επιτυχία στο διδακτικό τουθα του εξασφαλίσει την επιτυχία στο διδακτικό τουέργο και δεν παρέχει σε αυτόν κανόνες και συνταγέςέργο και δεν παρέχει σε αυτόν κανόνες και συνταγές

για πιστή εφαρμογή και προσήλωση.για πιστή εφαρμογή και προσήλωση.Αντίθετα προσφέρει στον εκπαιδευτικό γνώμες καιΑντίθετα προσφέρει στον εκπαιδευτικό γνώμες και

απόψεις πάνω στα προβλήματα της διδασκαλίας με τηναπόψεις πάνω στα προβλήματα της διδασκαλίας με τηνεπισήμανση ότι εναπόκειται στη μαεστρία του δάσκαλουεπισήμανση ότι εναπόκειται στη μαεστρία του δάσκαλου

η επιτυχής μεταφορά των πορισμάτων της στηη επιτυχής μεταφορά των πορισμάτων της στηΔιδακτική πράξη.Διδακτική πράξη.

ΒασικέςΒασικές έννοιες της διδακτικής επιστήμηςέννοιες της διδακτικής επιστήμης

Στη Διδακτική, βασικές για την οργάνωση τηςΣτη Διδακτική, βασικές για την οργάνωση τηςδιδασκαλίας είναι οι έννοιες της πορείας, της μεθόδου,διδασκαλίας είναι οι έννοιες της πορείας, της μεθόδου,

της μορφής διδασκαλίας, της μορφής κοινωνικήςτης μορφής διδασκαλίας, της μορφής κοινωνικήςοργάνωσης της τάξης, του μοντέλου και τηςοργάνωσης της τάξης, του μοντέλου και της

στρατηγικής.στρατηγικής.

ΟιΟι έννοιες αυτές δεν παρουσιάστηκαν όλες ταυτόχροναέννοιες αυτές δεν παρουσιάστηκαν όλες ταυτόχρονακαι δεν χρησιμοποιήθηκαν πάντοτε με σταθερόκαι δεν χρησιμοποιήθηκαν πάντοτε με σταθερόπεριεχόμενοπεριεχόμενο –– γεγονός που οφείλεται στο ότι ηγεγονός που οφείλεται στο ότι η

Διδακτική βρίσκεται σε εξελικτική πορεία και δεν έχειΔιδακτική βρίσκεται σε εξελικτική πορεία και δεν έχειφτάσει ακόμη το τελικό στάδιο ωριμότητάς της.φτάσει ακόμη το τελικό στάδιο ωριμότητάς της.

ΒασικέςΒασικές έννοιες της διδακτικής επιστήμηςέννοιες της διδακτικής επιστήμης

ΤαΤα μοντέλαμοντέλα

ΤαΤα μοντέλα χρησιμοποιούνται άλλοτε για να αποδώσουνμοντέλα χρησιμοποιούνται άλλοτε για να αποδώσουνπαραστατικά τιςπαραστατικά τις διδακτικοδιδακτικο--μαθησιακές δραστηριότητεςμαθησιακές δραστηριότητες

της ωριαίας διδασκαλίας και άλλοτε με ευρύτεροτης ωριαίας διδασκαλίας και άλλοτε με ευρύτεροπεριεχόμενο, για να αποδώσουν τη συνολικήπεριεχόμενο, για να αποδώσουν τη συνολικήοργάνωση και λειτουργία του εκπαιδευτικούοργάνωση και λειτουργία του εκπαιδευτικού

συστήματος. Παίρνουν συχνά τη μορφή σχηματικώνσυστήματος. Παίρνουν συχνά τη μορφή σχηματικώνπαραστάσεων, που παρουσιάζουν συνολικά ποιεςπαραστάσεων, που παρουσιάζουν συνολικά ποιες

διδακτικές, μαθησιακές και οργανωτικέςδιδακτικές, μαθησιακές και οργανωτικέςδραστηριότητες συγκροτούν τη δομή της ωριαίαςδραστηριότητες συγκροτούν τη δομή της ωριαίαςδιδασκαλίας ή της εκπαιδευτικής παρέμβασης.διδασκαλίας ή της εκπαιδευτικής παρέμβασης.

ΜοντέλοΜοντέλο ωριαίας διδασκαλίαςωριαίας διδασκαλίας

ΜοντέλοΜοντέλο εκπαίδευσηςεκπαίδευσης

ΜοντέλοΜοντέλοαναλυτικούαναλυτικού

προγράμματοςπρογράμματος

ΜοντέλοΜοντέλο κριτικής διδασκαλίαςκριτικής διδασκαλίας

ΒασικέςΒασικές έννοιες της διδακτικής επιστήμηςέννοιες της διδακτικής επιστήμης

ΗΗ στρατηγική διδασκαλίαςστρατηγική διδασκαλίας

ΗΗ στρατηγική διδασκαλίας αναφέρεται στηνστρατηγική διδασκαλίας αναφέρεται στηνοργανωμένη με βάση σαφείς αρχέςοργανωμένη με βάση σαφείς αρχές συνακολουθίασυνακολουθίατωντων διδακτικοδιδακτικο--μαθησιακών δραστηριοτήτων, πουμαθησιακών δραστηριοτήτων, πουπροσφέρονται για την υλοποίηση συγκεκριμένωνπροσφέρονται για την υλοποίηση συγκεκριμένων

διδακτικών στόχων.διδακτικών στόχων.

ΒασικέςΒασικές έννοιες της διδακτικής επιστήμηςέννοιες της διδακτικής επιστήμης

ΗΗ πορεία διδασκαλίαςπορεία διδασκαλίας

ΑναφέρεταιΑναφέρεται στην οργάνωση των επιμέρουςστην οργάνωση των επιμέρους διδακτικοδιδακτικο ––μαθησιακών δραστηριοτήτων σε φάσεις ή βήματα,μαθησιακών δραστηριοτήτων σε φάσεις ή βήματα,

καθένα από τα οποία επιτελεί συγκεκριμένηκαθένα από τα οποία επιτελεί συγκεκριμένηδιδακτική λειτουργία. Ο αριθμός, το είδος και η σειράδιδακτική λειτουργία. Ο αριθμός, το είδος και η σειράτων φάσεων μιας διδασκαλίας είναι κοινά σε όλες τιςτων φάσεων μιας διδασκαλίας είναι κοινά σε όλες τις

στρατηγικές. Διαφέρει όμως από στρατηγική σεστρατηγικές. Διαφέρει όμως από στρατηγική σεστρατηγική το περιεχόμενο κάθε φάσης, διότι εξαρτάταιστρατηγική το περιεχόμενο κάθε φάσης, διότι εξαρτάται

από τη φύση του διδακτικού αντικειμένου, τουςαπό τη φύση του διδακτικού αντικειμένου, τουςδιδακτικούς στόχους και τις αρχές κάθε στρατηγικής.διδακτικούς στόχους και τις αρχές κάθε στρατηγικής.

ΗΗ πορεία διδασκαλίαςπορεία διδασκαλίας

ΒασικέςΒασικές έννοιες της διδακτικής επιστήμηςέννοιες της διδακτικής επιστήμης

ΗΗ μέθοδοςμέθοδος

Αναφέρεται άλλοτε μεν στον τρόπο επεξεργασίας καιΑναφέρεται άλλοτε μεν στον τρόπο επεξεργασίας καισυσχέτισης των δεδομένων, οπότε έχουμε μέθοδοσυσχέτισης των δεδομένων, οπότε έχουμε μέθοδο

επεξεργασίας και άλλοτε σε καθιερωμένα καιεπεξεργασίας και άλλοτε σε καθιερωμένα καισυγκροτημένα συστήματα διδακτικής προσέγγισης,συγκροτημένα συστήματα διδακτικής προσέγγισης,

οπότε αναφερόμαστε σε μέθοδο διδασκαλίας.οπότε αναφερόμαστε σε μέθοδο διδασκαλίας.

ΒασικέςΒασικές έννοιες της διδακτικής επιστήμηςέννοιες της διδακτικής επιστήμης

ΗΗ μορφήμορφή

ΗΗ μορφή αναφέρεται στον τρόπο παρουσίασης τουμορφή αναφέρεται στον τρόπο παρουσίασης τουμαθήματος, ο οποίος καθορίζει τις σχέσεις πουμαθήματος, ο οποίος καθορίζει τις σχέσεις πουαναπτύσσονται μεταξύ των παραγόντων τουαναπτύσσονται μεταξύ των παραγόντων του

διδακτικού τριγώνου. Βασικά είδη αποτελούν ηδιδακτικού τριγώνου. Βασικά είδη αποτελούν ημονολογικήμονολογική, η διαλογική, η διαλεκτική και η, η διαλογική, η διαλεκτική και η

επιδεκτική μορφή διδασκαλίας.επιδεκτική μορφή διδασκαλίας.

ΒασικέςΒασικές έννοιες της διδακτικής επιστήμηςέννοιες της διδακτικής επιστήμης

ΗΗ κοινωνική μορφή διδασκαλίαςκοινωνική μορφή διδασκαλίας

ΑναφέρεταιΑναφέρεται στον τρόπο οργάνωσης του μαθητικούστον τρόπο οργάνωσης του μαθητικούδυναμικού και συσχέτισης των ατομικώνδυναμικού και συσχέτισης των ατομικών

επιδιώξεων των μαθητών της τάξης. Βασικές μορφέςεπιδιώξεων των μαθητών της τάξης. Βασικές μορφέςκοινωνικής οργάνωσης είναι η ανταγωνιστική,κοινωνικής οργάνωσης είναι η ανταγωνιστική,

η συνεργατική και η ατομική.η συνεργατική και η ατομική.

ΜορφέςΜορφές κοινωνικής οργάνωσης της τάξηςκοινωνικής οργάνωσης της τάξης

ΟιΟι σκοποί της διδασκαλίαςσκοποί της διδασκαλίαςΤοΤο σχολείο πρέπει να βοηθήσει τους μαθητές :σχολείο πρέπει να βοηθήσει τους μαθητές :Α) να διευρύνουν τις σχέσεις δημιουργικήςΑ) να διευρύνουν τις σχέσεις δημιουργικής

δραστηριότητας με τα πράγματα, τις καταστάσειςδραστηριότητας με τα πράγματα, τις καταστάσειςκαι τα φαινόμενα που μελετούν.και τα φαινόμενα που μελετούν.

Β) να οικοδομήσουν τους μηχανισμούς αφομοίωσηςΒ) να οικοδομήσουν τους μηχανισμούς αφομοίωσηςτης γνώσης.της γνώσης.

Γ) να κατακτήσουν το περιεχόμενο των βασικώνΓ) να κατακτήσουν το περιεχόμενο των βασικώνεννοιών, ώστε βαθμιαία να φτάσουν στηνεννοιών, ώστε βαθμιαία να φτάσουν στηναφηρημένη σκέψη.αφηρημένη σκέψη.

Δ) να αποκτήσουν τη δυνατότητα ορθής χρήσης τουΔ) να αποκτήσουν τη δυνατότητα ορθής χρήσης τουγραπτού και προφορικού λόγου.γραπτού και προφορικού λόγου.

Ε) να εξοικειωθούν με τις ηθικές, θρησκευτικές,Ε) να εξοικειωθούν με τις ηθικές, θρησκευτικές,εθνικές και ανθρωπιστικές αξίες.εθνικές και ανθρωπιστικές αξίες.

Στ) να καλλιεργήσουν το αισθητικό τους κριτήριοΣτ) να καλλιεργήσουν το αισθητικό τους κριτήριοώστε να μπορούν να εκτιμούν τα έργα τέχνης και ναώστε να μπορούν να εκτιμούν τα έργα τέχνης και ναδημιουργούν δικά τους καλλιτεχνήματα.δημιουργούν δικά τους καλλιτεχνήματα.

ΟιΟι σκοπόςσκοπόςτου αναλυτικούτου αναλυτικούπρογράμματοςπρογράμματος

ΕιδικότεροιΕιδικότεροι διδακτικοί στόχοιδιδακτικοί στόχοι

ΟιΟι γενικοί σκοποί μετασχηματίζονται σε γενικούς στόχουςγενικοί σκοποί μετασχηματίζονται σε γενικούς στόχουςτων επιμέρους μαθημάτων, τους οποίους αναφέρειτων επιμέρους μαθημάτων, τους οποίους αναφέρειΤο αναλυτικό πρόγραμμα. Το αναλυτικό πρόγραμμαΤο αναλυτικό πρόγραμμα. Το αναλυτικό πρόγραμμαδιαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο μετασχηματισμόδιαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο μετασχηματισμό

των γενικότερων ιδεολογικών κατευθύνσεων τηςτων γενικότερων ιδεολογικών κατευθύνσεων τηςεκπαίδευσης σε γενικούς και ειδικότερους στόχους, αφούεκπαίδευσης σε γενικούς και ειδικότερους στόχους, αφού

καθορίζει το περιεχόμενο και τους γενικούς στόχουςκαθορίζει το περιεχόμενο και τους γενικούς στόχουςκάθε διδακτικού αντικειμένου. Στη συνέχεια οικάθε διδακτικού αντικειμένου. Στη συνέχεια οι

εκπαιδευτικές επιδιώξεις παίρνουν τη μορφή ειδικώνεκπαιδευτικές επιδιώξεις παίρνουν τη μορφή ειδικώνδιδακτικών στόχων της ωριαίας διδασκαλίας.διδακτικών στόχων της ωριαίας διδασκαλίας.

ΕιδικότεροιΕιδικότεροι διδακτικοί στόχοιδιδακτικοί στόχοι

ΕιδικότεροιΕιδικότεροιδιδακτικοί στόχοιδιδακτικοί στόχοι

ΔιαστάσειςΔιαστάσεις της διδασκαλίαςτης διδασκαλίας

ΤαΤα κριτήρια για τις διαστάσεις της διδασκαλίαςκριτήρια για τις διαστάσεις της διδασκαλίαςαντιπροσωπεύουν τη σταδιακή πρόοδο από σχετικά απλάαντιπροσωπεύουν τη σταδιακή πρόοδο από σχετικά απλά

επίπεδα απόδοσης σε πιο περίπλοκες εκφράσειςεπίπεδα απόδοσης σε πιο περίπλοκες εκφράσειςδεξιότητας. Οι διαστάσεις δεν παρουσιάζονται ωςδεξιότητας. Οι διαστάσεις δεν παρουσιάζονται ωςιδανικό υπόδειγμα, αλλά απλώς ως ένας τρόποςιδανικό υπόδειγμα, αλλά απλώς ως ένας τρόποςθεώρησης της διδασκαλίας, ο οποίος δείχνει πώςθεώρησης της διδασκαλίας, ο οποίος δείχνει πώς

μπορεί να βελτιωθεί η διδασκαλία.μπορεί να βελτιωθεί η διδασκαλία.Ο εκπαιδευτικός σχεδιασμός θα πρέπει να λαμβάνειΟ εκπαιδευτικός σχεδιασμός θα πρέπει να λαμβάνει

υπόψη του το τι είναι δυνατό και επιθυμητό στο κομμάτιυπόψη του το τι είναι δυνατό και επιθυμητό στο κομμάτιαυτό της διδασκαλίας που αφορά την απόδοση.αυτό της διδασκαλίας που αφορά την απόδοση.

ΔιαστάσειςΔιαστάσεις της διδασκαλίαςτης διδασκαλίας

ΉθοςΉθοςΆμεση διδασκαλίαΆμεση διδασκαλίαΔιαχείριση υλικώνΔιαχείριση υλικώνΚαθοδηγημένη πρακτικήΚαθοδηγημένη πρακτικήΔομημένη συζήτησηΔομημένη συζήτησηΠαρακολούθησηΠαρακολούθησηΔιατήρηση της πειθαρχίαςΔιατήρηση της πειθαρχίαςΣχεδιασμός και προετοιμασίαΣχεδιασμός και προετοιμασίαΓραπτή αξιολόγησηΓραπτή αξιολόγηση

ΔιάστασηΔιάσταση : Ήθος: ΉθοςΟΟ εξελισσόμενος δάσκαλος θα πρέπει σταδιακά:εξελισσόμενος δάσκαλος θα πρέπει σταδιακά:Να δείχνειΝα δείχνει ενδιαφέρον στα παιδιά ως άτομα.ενδιαφέρον στα παιδιά ως άτομα.Να διατηρείΝα διατηρεί ζεστές σχέσεις, να κατανοεί τις διαφορέςζεστές σχέσεις, να κατανοεί τις διαφορέςστην προσωπική εμφάνιση και τις συνήθειες των παιδιών.στην προσωπική εμφάνιση και τις συνήθειες των παιδιών.Να βρίσκειΝα βρίσκει χρόνο για τα ενδιαφέροντα των παιδιών καιχρόνο για τα ενδιαφέροντα των παιδιών καινα δρα ως υπόδειγμα.να δρα ως υπόδειγμα.Να ενθαρρύνειΝα ενθαρρύνει τηντην αυτοαξιολόγησηαυτοαξιολόγηση και να ερευνά τιςκαι να ερευνά τιςαπόψεις των μαθητών.απόψεις των μαθητών.Να ενθαρρύνειΝα ενθαρρύνει την πρωτοβουλία και τη συνεργασία τωντην πρωτοβουλία και τη συνεργασία τωνπαιδιών.παιδιών.Να πειραματίζεταιΝα πειραματίζεται με προσεγγίσεις που τον βοηθούνμε προσεγγίσεις που τον βοηθούννα μεταφέρει στοιχεία πρωτοβουλίας στα παιδιά.να μεταφέρει στοιχεία πρωτοβουλίας στα παιδιά.Να εφαρμόζειΝα εφαρμόζει πολλά στοιχεία ενός αναλυτικούπολλά στοιχεία ενός αναλυτικούπρογράμματος που έχει προκύψει ύστερα απόπρογράμματος που έχει προκύψει ύστερα απόδιαπραγμάτευση, νιώθοντας σιγουριά επειδή γνωρίζειδιαπραγμάτευση, νιώθοντας σιγουριά επειδή γνωρίζειότι οι μαθητές έχουν τις ίδιες προθέσεις και αξίες.ότι οι μαθητές έχουν τις ίδιες προθέσεις και αξίες.

ΔιάστασηΔιάσταση : Άμεση διδασκαλία: Άμεση διδασκαλία

ΝαΝα υπάρχειυπάρχει συνέχεια μεταξύ των μαθημάτων. Χρήσησυνέχεια μεταξύ των μαθημάτων. Χρήσηυλικών.υλικών.Να γίνεται οργάνωσηΝα γίνεται οργάνωση του χώρου, αποφασίζοντας πώς θατου χώρου, αποφασίζοντας πώς θακάθονται τα παιδιά. Εισαγωγή υλικού με κατάλληλο τρόποκάθονται τα παιδιά. Εισαγωγή υλικού με κατάλληλο τρόποώστε να διατηρείται το ενδιαφέρον των παιδιών.ώστε να διατηρείται το ενδιαφέρον των παιδιών.Επιλογή κατάλληλωνΕπιλογή κατάλληλων παραδειγμάτων. Χρήση εξηγήσεων.παραδειγμάτων. Χρήση εξηγήσεων.ΕξασφάλισηΕξασφάλιση της συμμετοχής των παιδιών.της συμμετοχής των παιδιών.ΕξηγήσειςΕξηγήσεις με αποδοτικό και συνοπτικό τρόπο. Επιλογήμε αποδοτικό και συνοπτικό τρόπο. Επιλογήπαραδειγμάτων που να είναι σημαντικά για το μάθημα.παραδειγμάτων που να είναι σημαντικά για το μάθημα.

ΔιάστασηΔιάσταση: Διαχείριση υλικών: Διαχείριση υλικών

ΑπαραίτητηΑπαραίτητη η προμήθεια και η διαχείριση υλικών.η προμήθεια και η διαχείριση υλικών.ΕξασφάλισηΕξασφάλιση της σωστής τους χρήσης. Διανομή καιτης σωστής τους χρήσης. Διανομή καισυλλογή στο τέλος.συλλογή στο τέλος.ΕνθαρρύνεταιΕνθαρρύνεται η συμμετοχή των παιδιών στη διαχείρισηη συμμετοχή των παιδιών στη διαχείρισηυλικών.υλικών.Χρήση τωνΧρήση των υλικών με φαντασία και δημιουργικότητα.υλικών με φαντασία και δημιουργικότητα.Χρήση καιΧρήση και πειραματισμός με υλικά από τον δάσκαλοπειραματισμός με υλικά από τον δάσκαλοπου βελτιώνουν τα διαθέσιμα.που βελτιώνουν τα διαθέσιμα.

ΔιάστασηΔιάσταση: Καθοδηγημένη πρακτική: Καθοδηγημένη πρακτική

ΔΔημιουργίαημιουργία ενός προγράμματος καθοδηγημένηςενός προγράμματος καθοδηγημένηςπρακτικής για βασικούς τομείς του Αναλυτικούπρακτικής για βασικούς τομείς του Αναλυτικούπρογράμματος το οποίο να ανταποκρίνεται σε ποικίλουςπρογράμματος το οποίο να ανταποκρίνεται σε ποικίλουςστόχους.στόχους.Χρήση νέωνΧρήση νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτικήτεχνολογιών στην εκπαιδευτικήδιαδικασία. Να γίνεται παιδαγωγική αξιοποίηση τωνδιαδικασία. Να γίνεται παιδαγωγική αξιοποίηση τωνλαθών και ανατροφοδότηση.λαθών και ανατροφοδότηση.ΕΕνθάρρυνσηνθάρρυνση των παιδιών στην ανεξάρτητη εξάσκηση.των παιδιών στην ανεξάρτητη εξάσκηση.ΕνθάρρυνσηΕνθάρρυνση τηςτης αυτοαξιολόγησηςαυτοαξιολόγησης των παιδιών μέσατων παιδιών μέσααπό την εξάσκηση.από την εξάσκηση.

ΔιάστασηΔιάσταση: Δομημένη συζήτηση: Δομημένη συζήτηση

ΑκούμεΑκούμε προσεκτικά τι λένε τα παιδιά και απαντάμεπροσεκτικά τι λένε τα παιδιά και απαντάμευποστηρικτικά.υποστηρικτικά.ΠρέπειΠρέπει όλα τα παιδιά να απαντούν.όλα τα παιδιά να απαντούν.ΠροκαλούμεΠροκαλούμε τα παιδιά να εκφράσουν τις ιδέες τουςτα παιδιά να εκφράσουν τις ιδέες τουςπροσφέροντας αντικρουόμενες ιδέες.προσφέροντας αντικρουόμενες ιδέες.ΠειραματισμόςΠειραματισμός με μικρής έντασης και διάρκειαςμε μικρής έντασης και διάρκειαςδιδασκαλία μέσω συζήτησης περιστασιακά κατά τηνδιδασκαλία μέσω συζήτησης περιστασιακά κατά τηνεργασία στη σχολική τάξη.εργασία στη σχολική τάξη.

ΔιάστασηΔιάσταση: Παρακολούθηση: Παρακολούθηση

ΠαρατήρησηΠαρατήρηση των παιδιών καθώς δουλεύουν καιτων παιδιών καθώς δουλεύουν καιπαρέμβαση για τη διατήρηση του ρυθμού εργασίας.παρέμβαση για τη διατήρηση του ρυθμού εργασίας.ΈλεγχοςΈλεγχος αν τα παιδιά μπορούν να συνεχίσουν καιαν τα παιδιά μπορούν να συνεχίσουν καινα ολοκληρώσουν το σύνολο της εργασίας.να ολοκληρώσουν το σύνολο της εργασίας.ΠαρακολούθησηΠαρακολούθηση με στόχο τη διατήρηση της πειθαρχίας.με στόχο τη διατήρηση της πειθαρχίας.ΚράτησηΚράτηση απλών αρχείων αξιολόγησης.απλών αρχείων αξιολόγησης.ΑφιέρωσηΑφιέρωση χρόνου για να επιχειρηθούν βαθύτερεςχρόνου για να επιχειρηθούν βαθύτερεςδιαγνώσεις των αντιδράσεων των παιδιών στιςδιαγνώσεις των αντιδράσεων των παιδιών στιςεργασίες.εργασίες.ΔιατήρησηΔιατήρηση ενός προγράμματος διαγνωστικήςενός προγράμματος διαγνωστικήςδιδασκαλίας.διδασκαλίας.

ΔιάστασηΔιάσταση: Διατήρηση της πειθαρχίας: Διατήρηση της πειθαρχίας

ΚαθιέρωσηΚαθιέρωση ενός πλαισίου κανόνων και διαδικασιών.ενός πλαισίου κανόνων και διαδικασιών.ΠρόβλεψηΠρόβλεψη προβλημάτων πειθαρχίας. Αντιμετώπισήπροβλημάτων πειθαρχίας. Αντιμετώπισήτους με ένα ξεκάθαρο σύστημα κανόνων.τους με ένα ξεκάθαρο σύστημα κανόνων.ΙδανικόΙδανικό να επιτευχθεί μια κατάσταση στην οποία ηνα επιτευχθεί μια κατάσταση στην οποία ηπειθαρχία θα προκύπτει από το σύστημα της εργασίαςπειθαρχία θα προκύπτει από το σύστημα της εργασίαςστην τάξη.στην τάξη.

ΔιάστασηΔιάσταση: σχεδιασμός και προετοιμασία: σχεδιασμός και προετοιμασία

ΠροσχεδιασμόςΠροσχεδιασμός συγκεκριμένων δραστηριοτήτων πουσυγκεκριμένων δραστηριοτήτων πουνα περιέχουν μια ποικιλία δεξιοτήτων και πνευματικώννα περιέχουν μια ποικιλία δεξιοτήτων και πνευματικώνδιαδικασιών, κατά τις οποίες τα παιδιά να κάνουνδιαδικασιών, κατά τις οποίες τα παιδιά να κάνουνερωτήσεις, να απεικονίζουν, να συνδέουν,ερωτήσεις, να απεικονίζουν, να συνδέουν,να υποθέτουν, να διατυπώνουν θεωρίες και νανα υποθέτουν, να διατυπώνουν θεωρίες και ναοργανώνουν.οργανώνουν.ΠροσχεδιασμόςΠροσχεδιασμός του μαθήματος έτσι ώστε να υπάρχειτου μαθήματος έτσι ώστε να υπάρχειχώρος για τη δημιουργική προσαρμογή ιδεών στιςχώρος για τη δημιουργική προσαρμογή ιδεών στιςπεριστάσεις.περιστάσεις.

ΔιάστασηΔιάσταση: Γραπτή αξιολόγηση: Γραπτή αξιολόγηση

ΕμπεριστατωμένηΕμπεριστατωμένη ανάλυση των αντιδράσεων τωνανάλυση των αντιδράσεων τωνπαιδιών στις εργασίες. Χρήση των αναλύσεων αυτώνπαιδιών στις εργασίες. Χρήση των αναλύσεων αυτώνπρακτικά για να γίνειπρακτικά για να γίνει προσχεδιασμόςπροσχεδιασμός της επόμενηςτης επόμενηςφάσης της εργασίας. Κατανόηση για την ποικιλομορφίαφάσης της εργασίας. Κατανόηση για την ποικιλομορφίατων επιτευγμάτων των παιδιών.των επιτευγμάτων των παιδιών.ΣυνδυασμόςΣυνδυασμός των αξιολογήσεων με τον ευρύτεροτων αξιολογήσεων με τον ευρύτεροσχεδιασμό του Αναλυτικού προγράμματος, εξετάζονταςσχεδιασμό του Αναλυτικού προγράμματος, εξετάζονταςγια παράδειγμα την ανάγκη για επανασχεδιασμό.για παράδειγμα την ανάγκη για επανασχεδιασμό.