PATENT HAKLARI ve PATENT SÜRECİ - aso.org.tr · • Patent başvurularından yararlanılmadan...

PATENT HAKLARI ve

PATENT SÜRECİ

HAKAN BAYRAMPatent Uzmanı, Makine Yük. Müh.

hbayram@tpe.gov.tr

21. Yüzyılın Kilit Kavramları

• Bilgi ekonomisi • Girişimcilik • Fikri sermaye• Ar-Ge ve İnovasyon (Yenilikçilik)• Markalaşma • Tasarım

Varlıklarda Dönüşüm

1980 Günümüzde

Maddi Varlıklar%80

%20

%20

%80Gayri Maddi Varlıklar

Fikri Mülkiyet Haklarıİnsan düşüncesinin ürünü olan

yeniliklerin sahiplerine verilen haklardır.

1. Telif hakları

2. Sınai Mülkiyet Hakları

Telif Hakları

• Fikir ve sanat eserleri– Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından korunmaktadır.

Bilgisayar programlarıEdebiyat ve sanat eserleri

Sınai Mülkiyet Hakları

Buluşlar(patentler)

Tasarımlar

Markalar

Entegre Devre Topografyaları

Coğrafi işaretler

“Gillette”

PATENT?

MARKA?

TASARIM?

Patent Sistemi

Buluş

Buluşun açıklanması

Tekel Hakkı

Patentin Önemi

• Patent sistemi, bir teşvik sistemidir.

• Yeni fikirler ödüllendirilmekte ve yeniliklere basamak oluşturulmaktadır.–Ödül - Belirli bir süre tekel hakkı

• Bunun sonucu ise ekonomik ve teknolojik gelişmedir.

• Patent başvurularından yararlanılmadan başlanılan Ar-Ge ve inovasyonda;– teknik bilgi ve yeniliklerin büyük kısmı ihmal edilmiş,– boşa emek, zaman ve para harcanmış olur. – AB’de yıllık 70 milyar EURO kayıp

• Neden?– Tüm dünyadaki teknik bilginin %80’i patent

dokümanlarında yer alır.– Bilimsel yayınlardan daha günceldir .– Yılda 2 milyona yakın patent başvurusu yapılmaktadır.– Tüm dünyada yaklaşık 5,4 milyon geçerli patent

bulunmaktadır.

Patentin Önemi

Opsiyonel

http://worldwide.espacenet.com

Avrupa Patent Ofisi (EPO) İnternet üzerinden ücretsiz patent araştırması 80 milyonu aşkın yayınlanmış patent dokümanı

- Rakipleriniz tarafından zor durumda bırakılmayı önler;

- piyasada söz sahibi olma imkanı verir;

- Rakiplerinizin patentlerinden yararlanmak için çapraz lisans anlaşmaları yapılmasına yardımcı olur

Patentin Önemi

14

- Buluşu yapan ile yatırımcıyı bir araya getirerek yeni teknolojileri insanlığın hizmetine sunar

Patentin Önemi

15

- Rakiplerinizden önce patente konu ürünü piyasaya sürerek pazardaki yerinizi sağlamlaştırır

- Yeni teknolojiyi kazanca dönüştürme imkanı verir

Patentin Önemi

- Yeni teknolojilerin hayatımıza girmesine yardımcı olur.

Patentin Önemi

17

- Yeni iş imkanları ve istihdam yaratılması

Patentin Önemi

BULUŞ NEDİR?

Buluş: Sanayide teknik bir problemin çözümü olan fikri bir

üründür.

BULUŞLARINKORUNMASIBULUŞLARINKORUNMASI

GİZLİ GİZLİ TUTMAKTUTMAK

GİZLİ GİZLİ TUTMAKTUTMAK

YASAL YASAL KORUMAKORUMAYASAL YASAL

KORUMAKORUMA

PatentBuluşu açıklaması karşılığında başvuru sahibine buluşun kullanımı için belirli bir

süre ile verilen hak.

• 20 yıl süre ile verilir.• Yenilenmez, uzatılamaz.• Faydalı model (10 yıl süre)

PATENT FAYDALI MODEL

YenilikBuluş BasamağıSanayiye Uygulanabilirlik

Yenilik

Sanayiye Uygulanabilirlik

---------------------

20 Yıl (İncelemeli)7 Yıl (İncelemesiz)

10 Yıl

Araştırma ve/veya İnceleme

İtiraz

Patent belgesi

PATENT BELGESİ

BULUŞPatent

BaşvurusuŞekli

İnceleme

Yayın18 Ay

AraştırmaRaporu

•Rusya•Danimarka

•İsveç•Avusturya

•EPO•TPE*

SistemTercihi

İncelemesizPatent Belgesi

7 Yıl

İncelemesizSistemTercihi

İncelemeliSistemTercihi

•Rusya•Danimarka•İsveç•Avusturya•TPE*

RED

İNCELEMELİPATENTBELGESİ20 YIL

PATENT SÜRECİ

Edebiyat ve sanat eserleri

buluş olarak kabul edilmeyenler (551 KHK Madde 6)

keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları

estetik niteliği olan yaratmalar, bilgisayar yazılımlarıBilginin sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller.

Zihni, ticari ve oyun kuralları

Tedavi, cerrahi ve teşhis usulleri

[buluş]lar

buluş basamağına sahip (faydalı model hariç)

sanayide uygulanabiliryeni

işin yanı.... [teknik]

Buluşunuz var

[buluş]“teknik bir problemin çözümü için, pratikte uygulanabilir bir fikir önerisidir.”

Mı?

Patentle Korunamayacak Buluşlar

Konusu kamu düzeni veya genel ahlaka aykırı olan buluşlar

Bitki veya hayvan türleri veya önemli ölçüde biyolojik esaslara dayanan bitki ve hayvan yetiştirilmesi usulleri

Başvuru öncesi öneriler - 1

• Avrupa Patent Ofisi (EPO)http://ep.espacenet.comhttp://tr.espacenet.com (Türkçe Arayüzlü)

• ABD Patent Ofisi (USPTO)www.uspto.gov

• Google Patent Araştırmasıwww.google.com/patents

• Türk Patent Enstitüsü (TPE)http://online.tpe.gov.tr/

• Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı (WIPO)www.wipo.int

Buluş konusu [teknikle] ilgili patent ön araştırması

tea

fındık

ok2pxj

Başvuru öncesi öneriler - 2

Tarifname resim ve istemlerin hazırlanması

Pazar araştırması ve koruma talep edilecek ülkelerin planlanması

Başvuru dosyasının hazırlanması

Bulunan dokümanlarla buluşun karşılaştırmalı incelenmesi

BULUŞPatent

Başvurusu

Şekliİnceleme

Yayın18 Ay

AraştırmaRaporu

•Rusya•Danimarka

•İsveç•Avusturya

•EPO•TPE*

SistemTercihi

İncelemesizPatent Belgesi

7 Yıl

İncelemesizSistemTercihi

İncelemeliSistemTercihi

•Rusya•Danimarka•İsveç•Avusturya•TPE*

RED

İNCELEMELİPATENTBELGESİ20 YIL

ULUSAL YOLLA551 SAYILI KHK

ULUSLARARASI ANLAŞMALARKAPSAMINDA

PCT

EPC

Patent başvurusu nasıl yapılır?

Patent Başvurusu için Gerekli Unsurlar

Başvuru dilekçesi Özet Tarifname İstemler Başvuru ücreti dekontu

BULUŞPatent

Başvurusu

Şekliİnceleme

Yayın18 Ay

AraştırmaRaporu

•Rusya•Danimarka

•İsveç•Avusturya

•EPO•TPE*

SistemTercihi

İncelemesizPatent Belgesi

7 Yıl

İncelemesizSistemTercihi

İncelemeliSistemTercihi

•Rusya•Danimarka•İsveç•Avusturya•TPE*

RED

İNCELEMELİPATENTBELGESİ20 YIL

Buluş başlığı

•Daha önceden yayınlanmış patentlere atıflar

•Buluşun çözmünü amaçladığı teknik problemler

•Resimlerin ve buluşun detaylı açıklaması

•Buluşun ilgili olduğu teknik saha ve tekniğin

bilinen durumu

BULUŞU AÇIKLAYAN RESİMLER

Çizim aletleriyle veya bilgisayarla çizim yapılır, fotoğraf veya renk kullanılmaz.

Yazılı kısım içermez

Tarih ve imza atılır

Ölçülendirme yapılmaz

Akış şemaları ve diyagramlar resim olarak kabul edilir

Parçalar tarifnamedeki anlatım sırasına göre numaralandırılır

BAŞVURU UNSURLARININ FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ:

•Bilgisayar veya daktilo ile yazılır

•Başvuru unsurları yeni bir sayfadan başlar

•Sayfalarda delik, buruşukluk,katlanma, silinti, leke olmamalıdır.

•Sayfalar, A4 ölçüsünde olmalıdır. (29.7 cm x 21 cm)

•Sayfalar kullanılmış yüzey etrafında çerçeveler içermemelidir.

•Satır aralığı 1.5 aralıklıdır. 2 cm2,5 cm

•Sayfalar minimum marjlara uygun olmalıdır.

2 cm

2 cm

• Sayfalar birbirini izleyen rakamlar ile numaralandırılmalıdır.

BULUŞPatent

Başvurusu

Şekliİnceleme

Yayın18 Ay

AraştırmaRaporu

•Rusya•Danimarka

•İsveç•Avusturya

•EPO•TPE*

SistemTercihi

İncelemesizPatent Belgesi

7 Yıl

İncelemesizSistemTercihi

İncelemeliSistemTercihi

•Rusya•Danimarka•İsveç•Avusturya•TPE*

RED

İNCELEMELİPATENTBELGESİ20 YIL

BULUŞPatent

Başvurusu

Şekliİnceleme

Yayın18 Ay

AraştırmaRaporu

•Rusya•Danimarka

•İsveç•Avusturya

•EPO•TPE*

SistemTercihi

İncelemesizPatent Belgesi

7 Yıl

İncelemesizSistemTercihi

İncelemeliSistemTercihi

•Rusya•Danimarka•İsveç•Avusturya•TPE*

RED

İNCELEMELİPATENTBELGESİ20 YIL

ARAŞTIRMA

• Başvuru tarihinden (varsa rüçhan tarihinden) itibaren onbeş ay içinde talep yapılır.

• Araştırma raporu ile raporda belirtilen referans patent ve yayınların kopyaları da başvuru sahibine bildirilir.

• Araştırma raporu Enstitü tarafından yayınlanır.

TEKNİĞİN BİLİNEN DURUMUYenilik (Madde 7)

• Tekniğin bilinen durumu, başvuru tarihinen önce, buluş konusunda dünyanın herhangi bir yerinde toplumca erişilebilir– yazılı veya sözlü tanıtım, – kullanım veya – bir başka yolla açıklanan bilgilerden oluşur.

Tekniğin bilinen durumu

• Patent başvurusu tarihinden sonra yayınlanmış olan ve patent başvurusu tarihinden önceki tarihli Türk patent ve faydalı model belgesi başvurularının yayınlanan ilk metinleri tekniğin bilinen durumuna dahildir.

Başvuru tarihi:05.03.2012

ZAMAN

2008 200920072006

DE 43 03552 A (KUROPKA HORST)11 AUGUST 1994

*özet**sayfa 1, satır 10 – satır 25**sayfa 3, satır 12 – satır 45*

X (yada Y, A)

1-41-4

G02B5/22G02C7/02G02B5/22

EP 00305103

24 Ağustos 2001

Buluşa Patent Verilmesini Etkilemeyen Açıklamalar (Madde 8)

Başvuru tarihinden (varsa rüçhan tarihinden) önceki oniki ay içinde yapılan açıklama:

• buluş sahibi tarafından yapılmışsa;• bir merci tarafından yapılmışsa:

– Buluş sahibinin bir başka başvurusunda yer alması ve söz konusu başvurunun bir merci tarafından açıklanmaması gerektiğihalde açıklanması;

– Buluş sahibinden doğrudan doğruya veya dolaylı olarak bilgiyi edinmiş olan bir üçüncü kişi tarafından, buluş sahibinin bilgisi veya izni olmadan yapılan bir başvuruda yer alması; veya

• Açıklamanın buluş sahibinden doğrudan doğruya veya dolaylı olarak bilgi elde eden bir üçüncü kişi tarafındanyapılmışsa

buluşa patent verilmesini etkilemez

BULUŞPatent

Başvurusu

Şekliİnceleme

Yayın18 Ay

AraştırmaRaporu

•Rusya•Danimarka

•İsveç•Avusturya

•EPO•TPE*

SistemTercihi

İncelemesizPatent Belgesi

7 Yıl

İncelemesizSistemTercihi

İncelemeliSistemTercihi

•Rusya•Danimarka•İsveç•Avusturya•TPE*

RED

İNCELEMELİPATENTBELGESİ20 YIL

BULUŞPatent

Başvurusu

Şekliİnceleme

Yayın18 Ay

AraştırmaRaporu

•Rusya•Danimarka

•İsveç•Avusturya

•EPO•TPE*

SistemTercihi

İncelemesizPatent Belgesi

7 Yıl

İncelemesizSistemTercihi

İncelemeliSistemTercihi

•Rusya•Danimarka•İsveç•Avusturya•TPE*

RED

İNCELEMELİPATENTBELGESİ20 YIL

BULUŞPatent

Başvurusu

Şekliİnceleme

Yayın18 Ay

AraştırmaRaporu

•Rusya•Danimarka

•İsveç•Avusturya

•EPO•TPE*

SistemTercihi

İncelemesizPatent Belgesi

7 Yıl

İncelemesizSistemTercihi

İncelemeliSistemTercihi

•Rusya•Danimarka•İsveç•Avusturya•TPE*

RED

İNCELEMELİPATENTBELGESİ20 YIL

BULUŞ BASAMAĞI

– Beklenmedik etki (surprising effect)– Uzun süredir bulunamayan çözüm– ilgili alandaki teknik önyargıya istisna teşkil etmesi,– uzun süreli bir ihtiyacı ya da eksikliği karşılaması,– rutin teknik dışına çıkması, (ticari bir başarı

sağlaması),– beklenmedik teknik bir ilerleme ortaya çıkarması,

gibi kantitatif ya da kalitatif beklenmedik etki ortaya koyup koymadığının da dikkate alınması gerekmektedir.

İncelenerek Patentin VerilmesiMadde 62

İncelemeli patent sisteminde başvuru sahibine 3 inceleme hakkı verilmiştir.

İNCELEME RAPORU

Tüm İstemlere (1-13) Patent Verilir

Sadece 3, 7, 13, 14, 15, 16 ve 17 nolu İstemlere Patent Verilir

Tümüyle olumu Rapor

Kısmi Olumlu Rapor

İNCELEMELİ PATENT. KRİTERLERE UYGUN BULUŞLARA VERİLİR.

Başvuru

Araştırma

Yayın

İnceleme

Belge

Patent Süreci

Faydalı Model Belgesi

Faydalı Model Sistemi

• Avantajları– Hızlı ve basit,

• Araştırma ve inceleme prosedürü yok,

• ≈8 aylık tescil süreci,• Erken ticari kazanç

– Daha kolay• Buluş basamağı aranmaz,

– Düşük maliyet– “Küçük Buluşlar”

• SME’ler için patentle korunamayacak “teknik ilerlemelerin, yeniliklerin” korunması

• Dezavantajları– Yasal belirsizlik

• Mahkeme masrafları– Patentlenebililik

değerlendirilmesi yapılmadan sağlanan korumada artış

– SME’ler açısından olumsuz etki

• Büyük firmalar için kolay koruma

BULUŞFM

BaşvurusuŞekli

İnceleme

Yayın18 Ay

İtirazlar(3 ay)

Faydalı ModelBelgesi10 YIL

Karşı Görüş

Bildirme

BaşvuruyuGeriAlma

BaşvuruyaDevam

Değişiklik

FAYDALI MODEL SÜRECİ

Başvuru

Şekli İnceleme

Yayın

İtiraz

Belge

Fadalı Model Süreci

PATENT ÜZERİNDE HAK TESİSİ

Patent başvurusu veya patent; Başkasına devir edilebilir, Kullanma hakkı lisans konusu olabilir, Miras yolu ile intikal edebilir, Rehin edilebilir.

Patent Hakkının KapsamıPatent sahibinin;

Patent konusu ürünün üretilmesini, satılmasını, kullanılmasını, ithal edilmesini veya kişisel ihtiyaçdışında elde bulundurulmasını

Patent konusu olan bir usulün kullanılmasını

Patent konusu usul ile doğrudan elde edilenürünlerin satışa sunulmasını, kullanılmasını, ithaledilmesini veya kişisel ihtiyaç dışında eldebulundurulmasını önleme hakkı vardır.

Patentten Doğan Hakların Kapsamının Sınırları

• Sınai veya ticari bir amaç taşımayan ve özel maksatla sınırlı kalan fiiller;

• Patent konusu buluşu içeren deneme amaçlı fiiller;

Patent ihlali durumları:

• Buluş konusu ürünü izinsiz üreterek taklit etmek,

• İzinsiz üretilen ürünleri satmak, dağıtmak, ithal etmek, ticari amaçla kullanmak,

• Lisans yoluyla alınmış hakları izinsiz genişletmek ve bu hakları üçüncü kişilere devretmek.

PATENT HAKKININ SONA ERMESİ Madde 133

Sona Ermenin Sebepleri• Koruma süresinin dolması;• Patent sahibinin patent hakkından vazgeçmesi;• Yıllık ücretlerin ödenmemesi;sebeplerinden birinin gerçekleşmesi ile sona erer.

Hakkı sona eren patentin konusu, sona erme sebebinin gerçekleşmiş olduğu andan itibaren, toplumun malı sayılır.

İlginiz için teşekkürler.

TPE Sosyal Medyada; https://twitter.com/#!/TPEKurumsal

http://www.youtube.com/user/tpekurumsal?blend=8&ob=5

http://www.dailymotion.com/tpekurumsal

HAKAN BAYRAMPatent Uzmanı, Makine Yük. Müh.

hbayram@tpe.gov.tr