View
234
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
1/26
PENUNTUN PRAKTIKUM PATOLOGI KLINIK
FAKULTAS KEDOKTERAN UNIVERSITAS SRIWIJAYA
BLOK 14
HEMATOLOGI DAN LIMFATIK
NAMA : M Ath Thaari Pra!"ti#$ NPM : %41%14%1%&&
SEMESTER : V
BAGIAN PATOLOGI KLINIK
FAKULTAS KEDOKTERAN UNSRI
PALEMBANG
'%1'
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
2/26
A. FLEBOTOMI
1( F)"*$t$+i V",a
Pa-a $ra,. -"/a!a *ia!a,#a -i0aai !a)ah !at2 3",a -a)a+ $!!a 52*iti 6-a"rah )i0ata, !i27+i!a),#a 3( +"-ia,a 52*iti( Pa-a *a#i -a0at -i0aai 3",a 82.2)ari! !20"ri5ia)i! ata2 -arah
-ari !i,2! !a.itta)i! !20"ri$r(
9ara:
a( *"r!iha,)ah 2)it t"+0at -arah aa, -ia+*i) -",.a, a0a! a)$h$) &% -a,
*iara,)ah !a+0ai +",8a-i "ri,. )a.i(
*( Pa!a,.)ah iata, 0"+*",-2,. 0a-a )",.a, ata! -i !"*")ah ata! t"+0at #a,. aa,
-ia+*i) -arah,#a -a, +i,ta)ah $ra,. it2 +",."0a) -a, +"+*2a ta,.a,,#a *"ra)i;
a)i a.ar 3",a 8")a! t"r)ihat( P"+*",-2,.a, 3",a ti-a 0"r)2 t"r)a)2 "rat< !"5220,#a
!a8a 2,t2 +",$,8$)a, 3",a a.ar t"r)ihat(
5( T".a,.a,)ah 2)it -i ata! 3",a it2 -",.a, 8ari;8ari ta,.a, iri !20a#a 3",a ti-a
-a0at *"r."ra
-( T2!2)ah 2)it !a+0ai 8ar2+ +a!2 " -a)a+ )2+", 3",a "+2-ia, )"0a!a, ata2
r",..a,.a, 0"+*",-2,.a,( S"5ara 0"r)aha,;)aha, tari 0",.i!a0 !"+0rit !a+0ai
82+)ah -arah #a,. -i"h",-ai -i-a0at
"( L"0a!a, 0"+*",-2,.a, 8ia +a!ih t"r0a!a,.
( Tar2h)ah a0a! !t"ri) -i ata! t"+0at t2!2a, -a, tari)ah 8ar2+ -",.a, ."raa, !"arah
.( Mi,ta)ah $ra,. t"r!"*2t 2,t2 +","a, t"+0at t2!2a, t"r!"*2t -",.a, a0a! ta-i
hi,..a -arah ti-a ")2ar )a.i
h( L"0a!a, 8ar2+ -ari !"+0rit -a, a)ira,)ah 68a,.a, !"+0r$ta,7 -arah " -a)a+
/a-ah ata2 ta*2,. #a,. t"r!"-ia +")a)2i -i,-i,.,#a !"5ara 0"r)aha,;)aha,< hi,-ari)ah
8a,.a, !a+0ai t"r8a-i *2ih
'( F)"*$t$+i Ka0i)"r
Pa-a $ra,. -"/a!a -arah a0i)"r -ia+*i) -i 282,. 8ari ata2 a,a -a2, t")i,.a< 0a-a *a#i -a,
a,a "5i) *$)"h 82.a -ia+*i) -i t2+it ata2 i*2 8ari ai(
a( B"r!iha,)ah -a"rah #a,. aa, -ia+*i) -arah,#a -",.a, a)$h$) &% -a, *iara,
!a+0ai "ri,. )a.i
*( P".a,.)ah *a.ia, #a,. aa, -it2!2 !20a#a ti-a *"r."ra -a, t"a, !"-iit !20a#a
ra!a ,#"ri *"r2ra,.
5( T2!2)ah -",.a, 5"0at +"+aai )a,!"t !t"ri)( Pa-a 8ari t2!2)ah -",.a, arah t".a
)2r2! 0a-a .ari!;.ari! !i-i 2)it 8ari< 8a,.a, !"8a8ar -",.a, it2( Bi)a +"+aai a,a
-a2, t")i,.a t2!2)ah 0i,..ir,#a< 8a,.a, !i!i,#a( T2!2a, har2! 5220 -a)a+ !20a#a
-arah +2-ah ")2ar< 8a,.a, !a+0ai +","a,;,"a, 8ari ata2 t")i,.a 2,t2 +",-a0at
5220 -arah( Darah #a,. -i0"ra! ")2ar !"+a5a+ it2 t")ah *"r5a+02r -",.a, 5aira,
8ari,.a, !"hi,..a +",8a-i ",5"r -a, +",#"*a*a, "!a)aha,(
-( B2a,.)ah t"t"! -arah 0"rta+a #a,. ")2ar -",.a, +",..2,aa, a0a!< t"t"! -arah
*"ri2t,#a *$)"h -i0aai 2,t2 0"+"ri!aa,(
B. PEMERIKSAAN HEMOGLOBIN METODE SAHLI
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
3/26
Prinsip: Darah -ita+*ah a!a+ 6H9L % = ++< 0",2!2a, t".a )2r2! -",.a, .ari! 2)it
• Darah #a,. 0"rta+a ")2ar 6ta,0a -it"a,7 -i*"r!iha, -",.a, a0a! "ri,. !t"ri)
"ara ker(a:
1 Ma!2a, ? t"t"!H9) %
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
4/26
' War,a a!a+ h"+ati, #a,. t"r*",t2 ta !ta*i)(
= War,a !ta,-ar -a0at *"r2*ah -a)a+ *"*"ra0a *2)a,(
4 Ta*2,. #a,. -i0aai ti-a !")a)2 !a+a i!i,#a(
? Ka)i*ra!i 0a-a ta*2,. !a,.at ra0at
@ J2+)ah -arah #a,. -i0aai !"-iit !"a)i !"hi,..a ")"*iha,"2ra,.a, !"-iit !a8a<!2-ah +",#"*a*a, "!a)aha, *"!ar(
S#arat;!#arat:
1 Pa-a /at2 +",.hi!a0 -arah -",.a, 0i0"t Sah)i< $)$+ -arah ti-a *$)"h *"ri!i
.")"+*2,.;.")"+*2,. 2-ara(
' 0"+"ri!aa, -i)a2a, -a)a+ a+ar #a,. t"ra,.5aha#a !ia,. hari(
M"+*"r!iha, a)at;a)at:
1 !"!2-ah -i0aai< a)at -i525i -",.a, air )a)2 -i*i)a! -",.a, a2a-"!t "+2-ia,
"ri,.a, -",.a, ai, #a,. t"r!"-ia(
' 0i0"t -i*"r!iha, *"rt2r2t;t2r2t -",.a,:
a a2a-"!t
* a!"t$,
5 "th"r ata2 a)$h$)
= "ri,.a, -",.a, air 0",."ri,.
4 a)at -a)a+ "a-aa, *"r!ih -i!"raha, "+*a)i "0a-a a!i!t",(
Hasil Praktik)m' H* C 11
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
5/26
Hasil Praktik)m Nilai N*rmal Interpretasi
11
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
6/26
1( I!a0 -arah a0i)"r -",.a, 0i0"t "ritr$!it !a+0ai ta,-a %(?< ha02!)ah ")"*iha, -arah #a,.
+")"at -i 282,. )2ar 0i0"t(
'( I!a0 " -a)a+ 0i0"t 617 5aira, Ha#"+ 6ata2 G$/"r7 !a+0ai ta,-a 1%1< !a+*i) +"+2tar;+2tar
0i0"t,#a< )"0a!a, ar"t,#a(
=( K$5$ 0i0"t 1%;1? -"ti -a)a+ 0$!i!i h$ri$,ta) !a+*i) -i02tar;02tar(4( K$5$ )a.i !")a+a = +",it< *2a,.)ah 4 t"t"!a, #a,. 0"rta+a )a)2 -ii!ia, " -a)a+ a+ar
hit2,. #a,. *"r!ih< *iara, ';= +",it(
?( Hit2,. -i *a/ah +ir$!$0 -",.a,:
Ka+ar hit2,. I+0r$3"- N"2*a2"r:
Eritr$!it : -",.a, HPF -a)a+ % $ta "5i) ata2 -a)a+ ? 1@ $ta "5i) -a,
ha!i),#a -ia)ia, -",.a, 1%(%%% 64 a,.a %7
Hasil Praktik)m
Ga+*ar '(' Sample darah setelahdiisikan ke dalam kamar hitung
Ga+*ar '(1 Darah di dalam pipet eritrosit setelah di putar-putar selama 3 menit
Ga+*ar '(= Contoh hasil gambaran mikroskopik eritrosit
Interpretasi'
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
7/26
Dari 0rati2+ 0",.hit2,.a, 82+)ah RB9 6"ritr$!it7< -i-a0ata, ha!i) !"*a.ai *"ri2t:
Pr$*a,-2! : A!hita H2)/ah A-/iria,,#
J",i! K")a+i, : P"r"+02a,
U!ia : 1 tah2,
J2+)ah "ritr$!it % $ta "5i) : 4?%J2+)ah "ritr$!it rata;rata : 4?% 1%(%%% C 4
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
8/26
R2+2! +",.hit2,. Eritr$!it:J2+)ah Eritr$!it 6L -arah7 C
Ni)ai a-ar "ritr$!it ,$r+a)< 0ria 4
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
9/26
Ga+*ar =( Darah di dalam pipet leukosit setelah di putar-putar selama 3 menit
Interpretasi'
Dari 0rati2+ 0",.hit2,.a, 82+)ah WB9 6)"2$!it7< -i-a0ata, ha!i) !"*a.ai *"ri2t:
Pr$*a,-2! : A!hita H2)/ah A-/iria,,#
J",i! K")a+i, : P"r"+02a,
U!ia : 1 tah2,
J2+)ah )"2$!it @4 $ta "5i) : 11%
J2+)ah )"2$!it rata;rata : 11% ?% C ?(?%%++=
Ka-ar )"2$!it ,$r+a) #ait2 ?(%%% ; 1%(%%%++= -arah(
I,t"r0r"ta!i ha!i): N*rmal
Pem#ahasan'
T"r-a0at )i+a 8",i! 2ta+a !") -arah 02tih #ait2 +$,$!it< ,"2tr$i)< *a!$i)< "$!i,$i)<
-a, )i+$!it 69a+0*"))< '%%47( U,t2 +",."tah2i a-a,#a i,"!i -a0at -i)a2a,
0",.hit2,.a, !") -arah 02tih( L"2$!it ti,..i 6hit2,. !") -arah 02tih #a,. ti,..i7 arti,#a
t2*2h ita !"-a,. +")a/a, i,"!i( L"2$!it r",-ah arti,#a a-a +a!a)ah -",.a, !2+!2+
t2)a,.( L"2$!it r",-ah -i!"*2t )"2$0",ia ata2 !it$0",ia #a,. *"rarti t2*2h 2ra,. +a+02+")a/a, i,"!i 6Ya#a!a, S0iritia
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
10/26
• Li+$!it: A-a -2a 8",i! 2ta+a )i+$!it #ait2 !") B 2,t2 +"+*2at a,ti*$-i -a, !") T
2,t2 +",#"ra,. -a, +"+*2,2h 2+a,< !"rta +"+*a,t2 +",.at2r !i!t"+ ""*a)a,
t2*2h( J2+)ah )i+$!it 2+2+,#a '%;4% )"2$!it(
• M$,$!it: Di!"*2t 82.a +ar$a.( Bia!a,#a *"r82+)ah ';( S") i,i +")a/a, i,"!i
-",.a, +"+aa, 2+a,( M$,$!it *"r"-ar -a)a+ -arah( Bi)a +$,$!it a-a -i 8ari,.a,
t2*2h< +"r"a -i!"*2t +ar$a.( J2+)ah +$,$!it #a,. ti,..i +",2,82a, a-a,#ai,"!i *at"ri(
D. LED $La() Enap Darah&
a( 9ara Wi,tr$*"
1( D",.a, +"+aai 0i0"t Wi,tr$*" +a!2a,)ah -arah #a,. t")ah -i5a+02r -",.a,
a,ti$a.2)a, " -a)a+ ta*2,. Wi,tr$*" !"ti,..i .ari! ta,-a % ++( Ja.a)ah 8a,.a,
!a+0ai t"r8a-i .")"+*2,. ha/a ata2 *2!a(
'( Biara, ta*2,. Wi,tr$*" it2 -a)a+ !ia0 t".a;)2r2! !")a+a @% +",it
=( Ba5a)ah ti,..i,#a )a0i!a, 0)a!+a -",.a, +i)i+"t"r -a, )a0$ra,)ah a,.a it2 !"*a.ai
)a82 ",-a0 -arah
*( 9ara W"!t"r.r"",
1( I!a0)ah %
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
11/26
*( M"t$-" Wi,tr$*":
Ni)ai N$r+a) Ha!i) Prati2+ I,t"r0r"ta!i
Pria : %;1%
Wa,ita : %;1?1 ++8a+ N$r+a)
Pem#ahasan'
La82 ",-a0 -arah 6erithrocyte sedimentation rate, ESR7 #a,. 82.a -i!"*2t "5"0ata,
",-a0 -arah 6KED7 ata2 )a82 !"-i+",ta!i "ritr$!it a-a)ah "5"0ata, !"-i+",ta!i "ritr$!it
-a)a+ -arah #a,. *")2+ +"+*"2< -",.a, !at2a, ++8a+( LED +"r20aa, 28i #a,. ti-a
!0"!ii( LED -i82+0ai +",i,.at !")a+a 0r$!"! i,)a+a!i a2t< i,"!i a2t -a, r$,i!<
"r2!aa, 8ari,.a, 6,"r$!i!7< 0",#ait $)a.",< rh"2+at$i-< +a)i.,a,!i< -a, $,-i!i !tr"!!
i!i$)$.i! 6+i!a),#a "ha+i)a,7( S"*a.ia, ah)i h"+at$)$.i< LED ti-a a,-a) ar",a ti-a
!0"!ii< -a, -i0",.ar2hi $)"h at$r i!i$)$.i! #a,. +",#"*a*a, t"+2a, ti-a a2rat(
P"+"ri!aa, 9RP -i0"rti+*a,.a, )"*ih *"r.2,a -ari0a-a LED ar",a ",aia,
a-ar 9RP t"r8a-i )"*ih 5"0at !")a+a 0r$!"! i,)a+a!i a2t< -a, )"*ih 5"0at 82.a "+*a)i "a-ar ,$r+a) -ari0a-a LED( Na+2,< *"*"ra0a -$t"r +a!ih +",.har2!a, 28i LED *i)a
i,.i, +"+*2at 0"rhit2,.a, a!ar +",.",ai 0r$!"! 0",#ait< -a, *"r+a,aat 2,t2 +",.i2ti
0"r8a)a,a, 0",#ait( Jia ,i)ai LED +",i,.at< +aa 28i )a*$rat$ri2+ )ai, har2! -i)a2a,
2,t2 +",.i-",tiia!i +a!a)ah )i,i! #a,. +2,52)(
Di -a)a+ t2*2h< !2!0",!i !");!") -arah +"rah aa, +"rata -i !")2r2h 0)a!+a !"*a.ai
ai*at 0"r."raa, -arah( Aa, t"ta0i 8ia -arah -it"+0ata, -a)a+ ta*2,. h2!2! #a,.
!"*")2+,#a -i*"ri a,ti$a.2)a, -a, -i*iara, 1 8a+< !") -arah aa, +",.",-a0 -i*a.ia,
*a/ah ta*2,. ar",a 0",.ar2h .ra3ita!i( La82 ",-a0 -arah 6 LED 7 *"r2,.!i 2,t2
+",.22r "5"0ata, 0",.",-a0a, -arah +"rah -i -a)a+ 0)a!+a 6 ++8a+ 7(Ti,..i ri,.a,,#a ,i)ai 0a-a La82 E,-a0 Darah 6LED7 +"+a,. !a,.at -i0",.ar2hi $)"h
"a-aa, t2*2h ita< t"r2ta+a !aat t"r8a-i ra-a,.( Na+2, t"r,#ata $ra,. #a,. a,"+ia< -a)a+
"ha+i)a, -a, 0ara )a,!ia 02, +"+i)ii ,i)ai La82 E,-a0 Darah #a,. ti,..i( Ja-i $ra,.
,$r+a) 02, *i!a +"+i)ii La82 E,-a0 Darah ti,..i< -a, !"*a)i,#a *i)a La82 E,-a0 Darah
,$r+a)02, *")2+ t",t2 ti-a a-a +a!a)ah(
Fat$r;at$r #a,. -a0at +"+0",.ar2hi La82 E,-a0 Darah 6LED7 a-a)ah at$r "ritr$!it<
at$r 0)a!+a -a, at$r t",i( LED -a0at +",i,.at ar",a :
o Fat$r Eritr$!it
J2+)ah "ritr$!it 2ra,. -ari ,$r+a)
U2ra, "ritr$!it #a,. )"*ih *"!ar -ari 22ra, ,$r+a)< !"hi,..a )"*ih +2-ah5"0at
+"+*",t2 r$2)"a2 LED (
o Fat$r P)a!+a
P",i,.ata, a-ar i*ri,$.", -a)a+ -arah aa, +"+0"r5"0at 0"+*",t2a,
r$2)"a2 LED (
P",i,.ata, 82+)ah )"2$!it 6!") -arah 02tih7 *ia!a,#a t"r8a-i 0a-a 0r$!"!
i,"!i a2t +a202, r$,i!
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
12/26
o Fat$r T",i P"+"ri!aa,
Ta*2,. 0"+"ri!aa, -i.$#a,.*"r."tar aa, +"+0"r5"0at 0",.",-a0a, LED
(
S2h2 !aat 0"+"ri!aa, )"*ih ti,..i -ari !2h2 i-"a) 6'% ̊97 aa, +"+0"r5"0at
0",.",-a0a, LED (
LED -i82+0ai +",i,.at !")a+a 0r$!"! i,)a+a!i0"ra-a,.a, a2t< i,"!i a2t -a, r$,i!<
"r2!aa, 8ari,.a, 6,"r$!i!7< 0",#ait $)a.",< rh"2+at$i-< +a)i.,a,!i< -a, $,-i!i !tr"!!
i!i$)$.i! 6+i!a),#a "ha+i)a,7(
a. Met*e ,ester!ren
Pr$!"! 0",.",-a0a, -arah t"r8a-i -a)a+ = taha0 #ait2 taha0 0"+*",t2a, r$2)"a2 !")
-arah +"rah *"r2+02) +"+*",t2 $)$+< taha0 0",.",-a0a, -a, taha0 0"+a-ata,(D",.a, +",..2,aa, +"t$-" W"!t"r.r",< *i!a -i-a0at ,i)ai #a,. )"*ih ti,..i< ha) it2
-i!"*a*a, 0a,8a,. 0i0"t W"!t"r.r", #a,. -2a a)i 0a,8a,. 0i0"t Wi,tr$*"( LED 82.a
-i0",.ar2hi $)"h 2!ia -a, 8",i! ")a+i,( S"+ai, t2a !"!"$ra,.< LED $ra,. t"r!"*2t !"+ai,
ti,..i(
D"/a!a 6M"t$-" W"!t"r.r",7:
Pria ?% tah2, C 2ra,. -ari 1? ++8a+
Pria ?% tah2, C 2ra,. -ari '% ++8a+
Wa,ita ?% tah2, C 2ra,. -ari '% ++8a+
Wa,ita ?% tah2, C 2ra,. -ari =% ++8a+
A,a;a,a 6M"t$-" W"!t"r.r",7:
Bar2 )ahir C % ' ++8a+
Bar2 )ahir !a+0ai +a!a 02*"r C = 1= ++8a+
Da)a+ 0rati2+ i,i< -arah #a,. -ia+*i) a-a)ah !a+0)" -arah #a,. t")ah t"r!"-ia -i
)a*$rat$ri2+( S"hi,..a< ti-a -i"tah2i ,a+a< 8",i! ")a+i, -a, 2!ia -ari 0"+i)i -arah
t"r!"*2t( Na+2,< LED !a+0)" -arah 6-",.a, +"t$-" W"!t"r.r",7 +",2,82a, ,i)ai '++8a+( Ni)ai i,i +a!2 " -a)a+ ra,." ,i)ai ,$r+a) 2,t2 "-2a 8",i! ")a+i,(
#. Met*e ,intr*#e
B"r*"-a -",.a, +"t$-" W"!t"r.r",< ha!i) ,$r+a) LED -arah -",.a, +",..2,aa, +"t$-"
/i,tr$*" a-a)ah:
Pria : %;1%
Wa,ita : %;1?
S"*",ar,#a< 0"rhit2,.a, LED -",.a, +",..2,aa, +"t$-" Wi,tr$*" -a, W"!t"r.r", ti-a
t"r)a)2 *"r*"-a 8a2h ha!i),#a( Na+2,< -a)a+ 0rati2+ i,i t"r-a0at 0"r*"-aa, ha!i) a,tara
LED Wi,tr$*" -a, W"!t"r.r",( Ha) i,i -i!"*a*a, ar",a !a+0)" -arah #a,. -ia+*i) 2,t2 +"t$-" Wi,tr$*" *"r*"-a -",.a, !a+0)" -arah 2,t2 +"t$-" W"!t"r.r",(
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
13/26
K"*a,#aa, $ra,. )"*ih +"+i)ih +"t$-" W"!t"r.r", -ari0a-a +"t$-" Wi,tr$*"( Ha) i,i
-i!"*a*a, ar",a -",.a, +",..2,a, +"t$-" Wi,tr$*"< 0",i,.ata, LED ti-a -a0at
-i)ihat -a, 2ra,. +"#ai,a,( S")ai, it2
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
14/26
Interpretasi'
Nilai N*rmal Hasil Praktik)m Interpretasi
Pria: 4%;?4
Wa,ita: =@;4&=@ N$r+a)
Pem#ahasan'
H"+at$rit ata2 3$)2+" "ritr$!it #a,. -i+a+0ata, 60a5"- 5")) 3$)2+"< P9V7 a-a)ah
0"r!",ta!" 3$)2+" "ritr$!it -a)a+ -arah #a,. -i+a+0ata, -",.a, 5ara -i02tar 0a-a
"5"0ata, t"rt",t2 -a, -a)a+ /at2 t"rt",t2( T282a, -i)a2a,,#a 28i i,i a-a)ah 2,t2
+",."tah2i $,!",tra!i "ritr$!it -a)a+ -arah(
B"r-a!ara, r"0r$-2!i*i)ita! -a, !"-"rha,a,#a< 0"+"ri!aa, i,i 0a)i,. -a0at -i0"r5a#a -i
a,tara 0"+"ri!aa, #a,. )ai,,#a< #ait2 a-ar h"+$.)$*i, -a, hit2,. "ritr$!it( Da0at-i0"r.2,aa, !"*a.ai t"! 0",#ari,. !"-"rha,a t"rha-a0 a,"+ia(
M"t$-" +ir$h"+at$rit )"*ih *a,#a -i.2,aa, ar",a !")ai, /at2,#a 5220 !i,.at<
!a+0") -arah #a,. -i*2t2ha, 82.a !"-iit -a, -a0at -i0"r.2,aa, 2,t2 !a+0") ta,0a
a,ti$a.2)a, #a,. -a0at -i0"r$)"h !"5ara )a,.!2,.(
Ma!a)ah K)i,i!
P",2r2,a, a-ar : "hi)a,.a, -arah a2t< a,"+ia 6a0)a!ti< h"+$)iti< -"i!i",!i a!a+ $)at<
0"r,i!i$!a< !i-"r$*)a!ti< !") !a*it7< )"2"+ia 6)i+$!iti< +i")$!iti< +$,$!iti7< 0",#aitH$-.i,< )i+$!ar$+a< +a)i.,a,!i $r.a,< +i")$+a +2)ti0")< !ir$!i! hati< +a),2tri!i 0r$t"i,<
-"i!i",!i 3ita+i, 6tia+i,< 3ita+i, 97< i!t2)a )a+*2,. ata2 -2$-",2+< 2)2! 0"0ti2+<
.a.a)< .i,8a) r$,i!< "ha+i)a,< SLE( P",.ar2h $*at : a,ti,"$0)a!ti< a,ti*i$ti
6)$ra+",i$)< 0",i!i)i,7< $*at ra-i$ati(
P",i,.ata, a-ar : -"hi-ra!ihi0$3$)"+ia< -iar" *"rat< 0$)i!it"+ia 3"ra< "ritr$!it$!i!<
-ia*"t"! a!i-$!i!< "+i!"+a 02)+$,ar taha0 ahir< i!"+ia !"r"*r2+ !"+",tara< ")a+0!ia<
0"+*"-aha,< )2a *aar(
Fat$r;at$r #a,. -a0at +"+0",.ar2hi t"+2a, )a*$rat$ri2+ :
Jia !a+0") -arah -ia+*i) 0a-a -a"rah )",.a, #a,. t"r0a!a,. 8a)2r i,tra;3",a< ,i)ai
h"+at$rit 5",-"r2,. r",-ah ar",a t"r8a-i h"+$-i)2!i(
P"+a!a,.a, ta)i t2r,i"t #a,. t"r)a)2 )a+a *"r0$t",!i +",#"*a*a, h"+$$,!",tra!i<
!"hi,..a ,i)ai h"+at$rit *i!a +",i,.at(
P",.a+*i)a, -arah a0i)"r : t2!2a, 2ra,. -a)a+ !"hi,..a 3$)2+" #a,. -i0"r$)"h
!"-iit -a, -arah har2! -i0"ra!;0"ra! ")2ar< 2)it #a,. -it2!2 +a!ih *a!ah $)"h
a)$h$) !"hi,..a -arah t"r",5"ra,< t"r8a-i *"2a, -a)a+ t"t"! -arah ar",a )a+*at
-a)a+ *""r8a(
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
15/26
Ht
Hb
HbHt
36 vol %4,5 juta/mm3
Pa-a 0rati2+ i,i< /a)a202, 8",i! ")a+i, -ari 0"+i)i !a+0)" -arah #a,. -i28i ti-a
-i"tah2i< ,a+2,< a,.a 4& +a!ih t"r+a!2 ,$r+a) *ai 2,t2 /a,ita +a202, 0ria(
MENILAI INDEKS ERITROSIT $M"- M"H M"H"&
M(9( Va)2"! : Ni)ai Eritr$!it Rata;rata
ο M"+*"ri "t( T",ta,. : 22ra, rata;rata "ritr$!it *a,#a,#a H* 0"r "ritr$!it(
ο Ni)ai #a,. *a,#a -i0aai ia)ah :
1( M"- 6M"a, 9$r02!52)ar V$)2+"7 C VER 6V$)2+" Eritr$!it Rata;rata7
V$)( rata;rata !"*2ah "ritr$!it -i!"*2t -",.a, "+t$)it"r 6L7
'( M"H 6M"a, 9$r02!52)ar H"+$.)$*i,7 C HER 6H"+$.)$*i, Eritr$!it Rata;rata7
Ba,#a,#a H* 0"r "ritr$!it< -i!"*2t -",.a, 0i$.ra+ 60.7
=( M"H" 6M"a, 9$r02!52)ar H"+$.)$*i, 9$,5",trati$,7 C
KHER 6K$,!",tra!i H"+$.)$*i, Eritr$!it Rata;rata7 C
Ka-ar H* #a,. -i-a0at 0"r"ritr$!it< -i,#ataa, -",.a, 0"r!", 67
9ara P"rhit2,.a, N(E(R
VER C 1% C "+t$)it"r 6L7
HER C 1% C 0i$.ra+ 60.7
KHER C 1%% C 0"r!", 67
Ni)ai ,$r+a) 2,t2
VER C ' ' L
HER C '& =1 0.
KHER C =' =&
Interpretasi:
Dari 0rati2+ 0",.hit2,.a, a-ar H*< "ritr$!it< -a, h"+at$rit -i-a0ata, ha!i) !"*a.ai
*"ri2t:
Pr$*a,-2! : A!hita H2)/ah A-/iria,,#
J",i! K")a+i, : P"r"+02a,
U!ia : 1 tah2,
Ni)ai H* : 11 .r-)
Ni)ai "ritr$!it : 4
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
16/26
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
17/26
"ara mem#)at preparat ap)s:
1 S"-iaa, *"*"ra0a a5a *",-a #a,. *"r!ih -i ata! +"8a 6*"r!iha, -",.a, a)$h$)7 )a)2
"ri,.a, -",.a, ai,(
' A+*i))ah -arah a0i)"r 6282,. 8ari -a, h"+$)"t -i;-i!i,"!i t"r)"*ih -2)27(
= B2at)ah !"-iaa, #a,. 5220 ti0i!< t2,82a, "0a-a a!i!t", a0aah !2-ah +"+",2hi!#arat(
4 S"-iaa, #a,. +"+",2hi !#arat -i"ri,.a, -i 2-ara )a)2 -i/ar,ai(
a. Pen!e0atan men)r)t Giemsa
1 i!a!i -",.a, +"ti) a)$h$) =;? +",it
' *i)a!i -",.a, a2a-"!t
= ",5"ra, Gi"+!a !tai, 1 55 +",8a-i 1% 55 -",.a, a2a-"!t
4 5at -",.a, 6=7 !")a+a =% +",it
? 5at -i*2a,.< -i*i)a!i -",.a, a2a-"!t )a)2 -",.a, air +",.a)ir(
# Pen!e0atan men)r)t ,ri!ht
1 Rataa, 1% t"t"! Wri.ht !tai, -i ata! !"-iaa,< *iara, ';= +",it< a)a2 aa, +",."ri,.
t"t"!i )a.i 5at,#a(
' Ta+*aha, t"t"!a, !$) *2"r #a,. !a+a 82+)ah,#a -",.a, t"t"!a, Wri.ht #a,.
-i0aai !a+0ai rata *"r5a+02r -",.a, 617< *iara, ?;1% +",it( War,a hi8a2 +",.i)at
+",2,82a, 0",."5ata, t")ah 5220(= Sira+ -",.a, a2a-"!t =% -"ti )a)2 !ira+ -",.a, air +",.a)ir
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
18/26
4 K"ri,.a, +iri,. -i 2-ara 0a-a "rta! !ari,.
Pemeriksaan Seiaan'
1( P"ri!a -i *a/ah +ir$!$0 -",.a, 0"+*"!aa, )"+ah 61% LPF7 2,t2 +")ihat a0aah 0",."5ata, +"+2a!a,:
a *i)a ,2)"2! 6i,ti7 *")2+ t"r;5at< 2)a,.i 0",."5ata, !"0"rti -i ata!(
* *i)a a-a 0r"!i0ita!i< ta+*aha, 5at Wri.ht -a, !"."ra -i*i)a!i a2a-"!t(
5 *i)a ,2"2! 6i,ti7 *")2+ t"r;5at $,tra! -",.a, !it$0)a!+a< .ra,2)a "$!i,$i)
t"r;5at "+"raha, -a, !it$0)a!+a "ritr$!it t"r;5at +"rah +2-a< *"rarti
0",."5ata, !"+02r,a
'( P"ri!a -",.a, +i,#a i+"r!i +2)ai -ari -a"rah !"-iaa, #a,. ti0i!< a0aah !"-iaa, -a,
0",."5ata, !2-ah +"+",2hi !#arat(
=( S"-iaa, #a,. *ai -i*"ri "ti"t -",.a,:
o ,a+a 0",-"rita
o ta,..a) 0"+*2ata,
o ,a+a !"-iaa, )a)2 -i!"raha, "0a-a a!i!t",(
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
19/26
Pem#ahasan $#eserta hasil hit)n! (enis le)k*sit le#ih #aik (ika ilen!kapi !am#ar&'
S"-ia, a02! -arah t"0i +"r20aa, !)i-" 2,t2 +ir$!$0 6a5a $*8"7 #a,. 0a-a
!a)ah !at2 !i!i,#a -i )a0i!i -",.a, )a0i!a, ti0i! -arah 3",a#a,. -i/ar,ai -",.a, 0"/ar,aa,
6*ia!a,#a Gi"+!a< Wri.ht7 -a, -i0"ri!a -i *a/ah -",.a, +",..2,aa, +ir$!$0(
S"-iaa, a02! -arah i,i ti-a ha,#a -i.2,aa, 2,t2 +"+0")a8ari !") -arah ta0i 82.a
-i.2,aa, 2,t2 +",.hit2,. 0"r*a,-i,.a, 82+)ah +a!i,.;+a!i,. !") -arah( P"+*2ata,
0r"0arat a02! -arah i,i +",..2,aa, !2at2 +"t$-" #a,. -i!"*2t +"t$-" $)"! 6+"t$-" !+"ar7
#a,. +"r20aa, !2at2 !"-iaa, -",.a, 8a)a, +",.$)"! ata2 +"+*2at !")a02t 6i)+7 -a,!2*!ta,!i #a,. *"r20a 5aira, ata2 *2a, 5aira, -i ata! .")a! *",-a #a,. *"r!ih -a, *"*a!
)"+a 2,t2 "+2-ia, -ii!a!i< -i/ar,ai -a, -it2t20 -",.a, .")a! 0",2t20 6Ha,-ari< '%%=7(
Ha!i) 0"/ar,aa, -",.a, Gi"+!a 0a-a -arah +a,2!ia aa, +"+0"r)ihata, "ritr$!it *"r/ar,a
+"rah +2-a< ,2)"$)2! )"$!it *"r/ar,a 2,.2 "*ir2;*ir2a,< !it$0)a!+a )"$!it *"r/ar,a
!a,.at 2,.2 +2-a< .ra,2)a -ari )"$!it "$!i,$i) *"r/ar,a 2,.2 t2a< .ra,2)a -ari )"$!it
,"tr$i) -a, )"$!it *a!$i) *"r/ar,a 2,.2(
Pa-a 0r"0arat ta+0a t"r)ihat )"2$!it #a,. -it"+2a, a-a)ah ,"2tr$i) -a,
)i+$!it( Ha) i,i *"raita, -",.a, 82+)ah 0r"!",ta!" ,"2tr$i) +"+a,. 0a)i,. *a,#a -a)a+
-arah< #ait2 +",5a0ai ??;&% -ari 82+)ah )"2$!it #a,. a-a( S"-a,.a, 0a-a .a+*ar
0r"0arat #a,. ""+0at -a0at -it"+2i a-a,#a )i+$!it( B"raita, -",.a, 2,.!i,#a !"*a.ai
a,ti*$-i< +aa ita -a0at +"+0r"-i!i *ah/a 0r$*a,-2! #a,. ""+0at !"-a,. +",.a)a+i.a,..2a, i!i 6!ait7( S") )"2$!it t"r)ihat +",5$)$ 0a-a 0r"0arat ar",a i,ti,#a #a,.
A. Sediaan preparatapusan darah sebelum
diwarnai
B. Sediaan preparatapusan darah setelah
diwarnai
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
20/26
*"r/ar,a *ir2( S"hi,..a ita -a0at +"+*"-aa,,#a -",.a, "ritr$!it( I,ti )"2$!it *"r!iat
*a!a< !"hi,..a 8ia -ir"a!ia, -",.a, 0"/ar,a *a!a +aa !") t"r!"*2t aa, +",#"ra0
/ar,a,#a(
Eritr$!it +"+i)ii a-ar #a,. 0a)i,. *a,#a -a)a+ -arah 8ia -i*a,-i,.a, -",.a,
)"2$!it -a, tr$+*$!it( J2+)ah "ritr$!it a,tara i,-i3i-2 #a,. !at2 -",.a, i,-i3i-2 #a,. )ai,
it2 *"r*"-a;*"-a( I,i -a0at -i!"*a*aa, $)"h *"*"ra0a at$r< !a)ah !at2,#a a-a)ah "ti,..ia,t"+0at( I,-i3i-2 #a,. hi-20 -i -a"rah -atara, ti,..i aa, +"+i)ii 82+)ah "ritr$!it )"*ih
*a,#a -i*a,-i,.a, i,-i3i-2 #a,. hi-20 -i -atara, r",-ah( I,i t"rait -",.a, "*2t2ha,
i!i$)$.i,#a( Pa-a i,-i3i-2 #a,. hi-20 -i -atara, ti,..i +"+*2t2ha, a!20a, $!i.", #a,.
5220< !"-a,. a,-2,.a, $!i.", -i -atara, ti,..i )"*ih !"-iit !"hi,..a +"+*2t2ha,
*a,#a H* 2,t2 +",.iat $!i.",( B".it2 82.a !"*a)i,#a(
S"-ia, a02! #a,. *ai a-a)ah #a,. "t"*a)a,,#a 5220 -a, *"r.ra-ari -ari "0a)a
6a/a)7 !a+0ai " "$r 6ahir7( $,a +$r$)$.i !"*ai,#a 0a)i,. 2ra,. ' 5+(
Hit2,. 82+)ah )"2$!it :
sta# 1 #atan!
Se!men
E*sin*%il. Bas*%il
Lim%*sit. M*n*sit.
I,t"r0r"ta!i :
Dari praktikum perhitungan jenis sel leukosit(differential count ), didapatkan hasil sebagai berikut
!robandus Sapo"enis #elamin $aki-laki%sia 3 tahun
C. Contoh hasilgambaran mikroskopik
leukosit
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
21/26
Hitung jenis Nilai Normal HasilPraktikum
Interpretasi
Baso&il ' - ' *ormal
+osino&il - 3 *ormal
*eutro&il batang - *ormal
*eutro&ilsegmen
' - /' *ormal
$imposit ' - 0' 3 *ormal
1onosit - 2 *ormal
P"+*aha!a, :
• N"2tr$i)( B"r2,.!i +")a/a, i,"!i *at"ri 82+)ah,#a ,$r+a),#a *"ri!ar
a,tara ??;&%(
• Ba!$i)( F2,.!i *a!$i) ti-a *".it2 -i0aha+i< ,a+2, !") i,i t"r)i*at -a)a+ r"a!i
a)"r.i 8a,.a 0a,8a,.< +i!a),#a a!+a ata2 a)"r.i 2)it( S") i,i 82+)ah,#a 2ra,. -ari
1 )"2$!it(• E$!i,$i)( Bia!a,#a 1;= )"2$!it( S") i,i t"r)i*at -",.a, a)"r.i -a, r"a!i
t"rha-a0 0ara!it(
• Li+$!it: A-a -2a 8",i! 2ta+a )i+$!it #ait2 !") B 2,t2 +"+*2at a,ti*$-i -a, !") T
2,t2 +",#"ra,. -a, +"+*2,2h 2+a,< !"rta +"+*a,t2 +",.at2r !i!t"+ ""*a)a,
t2*2h( J2+)ah )i+$!it 2+2+,#a '%;4% )"2$!it(
• M$,$!it: Di!"*2t 82.a +ar$a.( Bia!a,#a *"r82+)ah ';( S") i,i +")a/a, i,"!i
-",.a, +"+aa, 2+a,( M$,$!it *"r"-ar -a)a+ -arah( Bi)a +$,$!it a-a -i 8ari,.a,
t2*2h< +"r"a -i!"*2t +ar$a.( J2+)ah +$,$!it #a,. ti,..i +",2,82a, a-a,#a
i,"!i *at"ri(
G. MENG/K/R BLEEDING TIME $,AKT/ PERDARAHAN&
H. MENG/K/R "LOTING TIME $,AKT/ PEMBEK/AN&
I. FRAGILITET K APILER $ TES TO/RNI2/ET&
3. GOLONGAN DARAH
A)at;a)at:
1( A)$h$) &%
'( Ka0a!
=( H"+$)"t
4( K"rta! Sari,.?( S"+0rit ? 55
@( Ta*2,. !"r$)$.i!
&( Kai, P",."ri,.
( T",!i+"t"r
( St"t$!$01%( St$0/at5h
$G& Men!)k)r ,akt) Perarahan
4. "ara I56
a( B"r!iha,)ah *a.ia, 3$)ar )",.a, *a/ah -",.a, a)$h$) &% -a, *iara, "ri,.
)a.i
*( K",aa, iata, !i.+$+a,$+"t"r 0a-a )",.a, ata -a, 0$+0a)ah !a+0ai t"a,a,
4% ++H.( S")a+a 0"r5$*aa, *"r)a,.!2,. t"a,a, t"ta0 !"ti,..i it2
5( T".a,.a,)ah 2)it )",.a, *a/ah -",.a, !"*")ah ta,.a, -a, t2!2)ah -",.a,
)a,!"t -arah 0a-a !at2 t"+0at ira;ira = 8ari -i *a/ah )i0at !i2 !a+0ai = ++-a)a+,#a(
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
22/26
-( Jia t"r)ihat -arah +2)ai ")2ar< 8a)a,a,)ah !t$0/at5h
"( I!a0)ah t"t"! -arah #a,. ")2ar it2 tia0 =% -"ti +"+aai !"0$t$,. "rta! !ari,.<
8a.a)ah 8a,.a, !a+0ai +","a, 2)it 0a-a /at2 +",.i!a0 -arah(
( 9atat)ah /at2 -arah ti-a -a0at -ii!a0 )a.i(
7. "ara D)ke
a( B"r!iha, a,a -a2, t")i,.a -",.a, a)$h$) &% -a, *iara, "ri,. )a.i(
*( T2!2)ah 0i,..ir a,a -a2, t")i,.a it2 -",.a, )a,!"t -arah !"-a)a+ ' ++
5( T"r2!a, 0"r5$*aa, !"0"rti 5ara I3# )a,.ah 4< ? -a, @
Hasil Praktik)m'
a "ara I56
Lai;)ai< 1 tah2, @ t"t"! !")a+a = +",it(
# "ara D)ke
Prati2+ i,i ti-a -i)a2a,(
Interpretasi'a. "ara I56
Nilai N*rmal Hasil Praktik)m Interpretasi
1;& +",it = +",it N$r+a)
Pem#ahasan'
Wat2 0"r-araha, 6bleeding time, B 7 a-a)ah 28i )a*$rat$ri2+ 2,t2 +",",t2a,
)a+a,#a t2*2h +",.h",tia, 0"r-araha, ai*at tra2+a #a,. -i*2at !"5ara )a*$rat$ri!(
P"+"ri!aa, i,i +",.22r h"+$!ta!i! -a, $a.2)a!i( Ma!a 0"r-araha, t"r.a,t2,. ata! :
"t"0at.2,aa, 5aira, 8ari,.a, -a)a+ +"+a52 $a.2)a!i< 2,.!i 0"+*2)2h -arah a0i)"r -a,
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
23/26
tr$+*$!it( P"+"ri!aa, i,i t"r2ta+a +",.",ai tr$+*$!it< #ait2 82+)ah -a, "+a+02a, 2,t2
a-h"!i 0a-a 8ari,.a, !2*",-$t") -a, +"+*",t2 a.r".a!i(
Pri,!i0 0"+"ri!aa, i,i a-a)ah +",.hit2,. )a+a,#a 0"r-araha, !"8a t"r8a-i )2a "5i)
0a-a 0"r+2aa, 2)it -a, -i)a2a, -a)a+ $,-i!i #a,. !ta,-ar-( A-a ' t",i #a,. -a0at
-i.2,aa,< #ait2 t",i I3# -a, D2"( K"0"aa, t",i I3# )"*ih *ai -",.a, ,i)ai ,$r+a) 1;@ +",it( T",i D2" ,i)ai ,$r+a) 1; +",it( T",i I3# +",..2,aa, )",.a, *a/ah 2,t2
i,!i!i +"r20aa, t",i #a,. 0a)i,. t"r",a)( A!0iri, -a, a,tii,)a+a!i -a0at +"+0"r)a+a
/at2 0"r-araha,(
Pa-a 0rati2+ i,i< /at2 0"r-araha, #a,. -ia)a+i ha,#a = +",it -a, +"r20aa,
)i,.20 ,$r+a) 2,t2 /at2 0"r-araha, -",.a, +"t$-" I3#( A-a02, *"*"ra0a "!a)aha, -a,
a5t$r #a,. +2,.i, -a0at t"r8a-i #a,. +"+0",.ar2hi ha!i) t"+2a, )a*$rat$ri2+< #ait2:
• M"t$-" #a,. -i.2,aa,Q t",i #a,. ti-a t"0at *i)a t"r8a-i )2a 02,.!i #a,.
+2,.i, )"*ih -a)a+ -ari0a-a #a,. !"har2!,#a( Bi)a t"t"!a, -arah -it"a, 0a!a
0a-a 0"r+2aa, "rta! -a, ti-a +",2,..2 t"t"!a, -arah *",ar;*",ar t"ri!a0
-",.a, !",-iri,#a 0a-a "rta! 0",.hi!a0< ha) i,i -a0at +"r2!a 0arti") i*ri,
!"hi,..a +"+0"r)a+a 0"r-araha,(
• O*at a!0iri, -a, a,ti$a.2)a, -a0at +"+0"r)a+a 0"r-araha,
6H& Men!)k)r 8akt) pem#ek)an
1( S"-iaa, -a)a+ ra = ta*2,. *"r-ia+"t"r &; ++
'( La2a,)ah 02,!i 3",a -",.a, !"+0rit ? ata2 1% +)Q 0a-a !aat -arah ")ihata, +a!2
-a)a+ !"+0rit< 8a)a,a,)ah !t$0/at5h 65atat)ah /at2 it27( I!a0)ah ? +) -arah(
=( A,.at)ah 8ar2+ -ari !"+0rit -a, a)ira,)ah 0"r)aha,;)aha, ira;ira 1 +) -arah "
-a)a+ tia0 ta*2,. #a,. -i+iri,.a, 0a-a /at2 -ii!i -",.a, -arah(
4( Tia0 =% -"ti ta*2,. 0"rta+a -ia,.at -ari ra -a, -i+iri,.a, 2,t2 +")ihat a0aah
t")ah t"r8a-i 0"+*"2a,( Da)a+ ti,-aa, it2 8a.a)ah 8a,.a, !a+0ai ta*2,. )ai,
t"r.a,..2(
?( S"t")ah -arah -a)a+ ta*2,. 0"rta+a it2 *"2< 0"ri!a)ah ta*2,. "-2a tia0 =% -"ti
82.a t"rha-a0 a-a,#a 0"+*"2a,( 9atat)ah /at2 i,i(
@( Ti,-aa, !a+a -i)a2a, *"rt2r2t;t2r2t ia)ah +a!a 0"+*"2a, rata;rata -ari ta*2,.
"-2a -a, "ti.a( Ma!a 0"+*"2a, it2 -i)a0$ra, -",.a, -i*2)ata, !a+0ai +",it
Hasil Praktik)m'
Ta*2,. I : +",it =% -"ti
Ta*2,. II: 1% +",itTa*2,. III: +",it =% -"ti
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
24/26
Rata!rata " # menit $% detik & 9 menit 30 detik
Interpretasi'
Nilai N*rmal Hasil Praktik)m Interpretasi; 1? +",it +",it =% -"ti N$r+a)
Pem#ahasan'
T"!t /at2 0"+*"2a, -i.2,aa, 2 ,t2 +",",t2a, )a+a,#a /at2 #a,. -i0"r)2a,
-arah 2,t2 +"+*"2( A-a,#a .a,..2a, 0a-a a5t$r $a.2)a!i t"r2ta+a #a,. +"+*",t2
tr$+*$0)a!ti,< +aa /at2 0"+*"2a, aa, +"+a,8a,.(
P",-araha, a-a)ah 0"ri!ti/a ")2ar,#a -arah -ari 0"+*2)2h -arah ar",a 0"+*2)2h
t"r!"*2t +",.a)a+i "r2!aa,( K"r2!aa, i,i *i!a -i!"*a*a, $)"h *",t2ra, i!i< !a#ata,<
ata2 0"5ah,#a 0"+*2)2h -arah #a,. t"r!2+*at( Pa-a 0"r5$*aa, -a)a+ 0rati2+< 0ratia,
+",.hit2,. /at2 0",-araha, +",..2,aa, !t$0/at5h(
Wat2 0"+*"2a, a-a)ah /at2 #a,. -i0"r)2a, -ari !aat -arah ")2ar !a+0ai *"r*",t2
*",a,. i*ri, 0a-a 0r$!"! 0"+*"2a, -arah( Pa-a 0",-"rita h"+$i)ia -arah !2ar !"a)i
+"+*"2( H"+$i)ia #ait2 0",#ait #a,. +",.ai*ata, -arah !2ar +"+*"2( Jia !i
0",-"rita +",.a)a+i )2a ri,.a,< -a0at +",.ai*ata, 0",-araha, #a,. !"ri2!( Da)a+
0rati2+ #a,. i,i< Wat2 0"+*"2a, -arah #ait2 +",it =% -"ti(
Vita+i, K *"r0"ra, 0",ti,. -a)a+ 0r$!"! 0"+*"2a, -arah !"rta +",5".ah 0"r-araha,(
K"2ra,., 3ita+i, K *i!a +",i,.ata, ri!i$ 0"r-araha, ti-a t"r$,tr$)( Vita+i, K
+",.$,tr$) 0r$!"! 0"+*"2a, -arah ar",a *"raita, )a,.!2,. -",.a, 0r$thr$+*i,< 0)a!+a
0r$t"i, #a,. -i2*ah +",8a-i thr$+*i, !")a+a 0r$!"! 0"+*"2a, -arah( Thr$+*i, i,i
!")a,82t,#a aa, +",.2*ah i*ri,$.", +",8a-i i*ri,< 0r$t"i, #a,. ti-a )ar2t air #a,. aa,
+"+a+0ata, 0",.",ta)a, -arah( Jia ti-a a-a 3ita+i, K +aa 0r$thr$+*i, ti-a aa,
t"r*",t2( K"2ra,.a, 0r$th$+*i, aa, +",.2ra,.i 82+)ah thr$+*i, #a,. !a,.at *"r"0"ra,
-a)a+ 0r$!"! 0"+*"2a, -arah( K"2ra,. thr$+*i, aa, +",i,.ata, "5",-"r2,.a,
t2*2h +",.a)a+i 0"r-araha, 8ia +",.a)a+i )2a(
$I& Fra!ilitet Kapiler
1( Pa!a,.)ah iata, !i.+$+a,$+"t"r 0a-a )",.a, ata! -a, 0$+0a)ah !a+0ai t"a,a, -i
t",.ah;t",.ah ,i)ai !i!t$)i -a, -ia!t$)i(
'( P"rtaha,a, t"a,a, it2 !")a+a 1% +",it(
=( L"0a!a,)ah iata, -a, t2,..2)ah !a+0ai ta,-a;ta,-a !ta!i! -arah )",#a0 )a.i(
4( 9ari)ah a-a,#a -a, hit2,.)ah *a,#a,#a 0"t"5hia" #a,. ti+*2) -a)a+ )i,.ara,
*"r.ari! t",.ah ira;ira 4 5+ -i!ta) -ari $!!a 52*iti(
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
25/26
Hasil Praktik)m'
J2+)ah 0t"i" #a,. ta+0a !"t")ah -itaha, -i 1%%++H. !")a+a ? +",it a-a)ah
)"*ih -ari 1% 0t"i"( Pr$*a,-2! a-a)ah !"$ra,. /a,ita< 1 tah2,< *ar2 !")"!ai +",!tr2a!i -a,
+"+i)ii r"!i$ t"r",a DBD(
Interpretasi'
Nilai N*rmal Hasil Praktik)m Interpretasi
K2ra,. -ari 1% 0t"i"L"*ih -ari 1% 6!a,.at
*a,#a7tr$+*$!it$0",ia
Pem#ahasan'
Pt"i" #a,. +2,52) 0a-a 0rati2+ i,i< -a0at t"r8a-i ar",a = ha) 6a5t$r r"!i$7< #ait2:
5 K2ra,. 3ita+i, 9
- M",!tr2a!i
" DBD
$3&. PENENT/AN GOLONGAN DARAH
9ara -",.a, a5a $*8":
1 Tar2h)ah -i !"*")ah iri a5a $*8" 1 t"t"! !"r2+ a,ti;A -a, -i !"*")ah a,a, 1 t"t"!
!"r2+ A,ti;B( Dia,82ra, +",..2,aa, !"r2+ A,ti;A
8/20/2019 Penuntun Praktikum Patologi Klinik Blok 14 Aliq
26/26
A,ti A 67
A,ti B 6;7
A,ti AB 67
Rh"!2! 67
Interpretasi'
Anti A Anti B Anti AB Rhes)sG*l*n!an
Darah
; A Rh
Pem#ahasan'
G*l*n!an arah a-a)ah 0",.)a!iia!ia, -arah -ari !2at2 i,-i3i-2 *"r-a!ara, a-a ata2
ti-a a-a,#a at a,ti.", /ari!a, 0a-a 0"r+2aa, +"+*ra, !") -arah +"rah( Ha) i,i
-i!"*a0a, ar",a a-a,#a 0"r*"-aa, 8",i! ar*$hi-rat -a, 0r$t"i, 0a-a 0"r+2aa, +"+*ra,
!") -arah +"rah t"r!"*2t( D2a 8",i! 0",..$)$,.a, -arah #a,. 0a)i,. 0",ti,. a-a)ah
0",..$)$,.a, ABO -a, Rhes)s 6at$r Rh7( Di -2,ia i,i !"*",ar,#a -i",a) !"itar 4@ 8",i! a,ti.", !")ai, a,ti.", ABO -a, Rh< ha,#a !a8a )"*ih 8ara,. -i82+0ai( Tra,!2!i
-arah -ari .$)$,.a, #a,. ti-a $+0ati*") -a0at +",#"*a*a, r"a!i tra,!2!i i+2,$)$.i!
#a,. *"rai*at a,"+ia h"+$)i!i!
Recommended