Radyolojik İnceleme - esaglikonline.comesaglikonline.com/E-Saglik Online/Tibbi Goruntuleme...

Radyolojik İncelemeRadyolojik İnceleme

Selami SERHATLIOĞLUSelami SERHATLIOĞLU

20112011

F.Ü. SHMYO Tıbbi Görüntüleme Teknikleri

PozisyonPozisyon

Hastanın duruşu veHastanın duruşu ve Kasetin nasıl yerleştirileceğiKasetin nasıl yerleştirileceği

SantralizasyonSantralizasyon

Tüpün açısı Tüpün açısı

ve ve Yönlendirileceği merkez noktasıYönlendirileceği merkez noktası

((SantralizasyonSantralizasyon) )

Dikkat edilecek özelliklerDikkat edilecek özellikler

Çekim esnasında dikkat edilmesi gerekenlerÇekim esnasında dikkat edilmesi gerekenler

Grafide görülmesi gereken anatomik yapılarGrafide görülmesi gereken anatomik yapılar

SolunumSolunum

Hastanın nefesini tutup, tutmamamsının gerekip Hastanın nefesini tutup, tutmamamsının gerekip gerekmediği,gerekmediği,

Nefes tutması gerekiyorsa solunumun hangi Nefes tutması gerekiyorsa solunumun hangi safhasında nefes tutacağısafhasında nefes tutacağı

Röntgen filmiRöntgen filmi

Mavi ışığa hassas olanlarMavi ışığa hassas olanlar

Yeşil ışığa hassas olanlarYeşil ışığa hassas olanlar

Saydam bir zemin Saydam bir zemin

ve onun üzerine (ve onun üzerine (bir veya iki yüzünebir veya iki yüzüne)) Emülsiyon : Gümüş BromürEmülsiyon : Gümüş Bromür

Tek yüz emülsiyonluTek yüz emülsiyonlu

Çift yüz emülsiyonluÇift yüz emülsiyonlu

Röntgen filmi YapısıRöntgen filmi Yapısı

KasetKaset

Işın geçirgen ve geçirmeyen yüzlerIşın geçirgen ve geçirmeyen yüzler

RanforsatörlerRanforsatörler

Kaset YapısıKaset Yapısı

Teknik FaktörlerTeknik Faktörler

Kilovolt (kV)Kilovolt (kV) miliAmpersaniye (mAs)miliAmpersaniye (mAs) Film- Foküs mesafesi (FFM)Film- Foküs mesafesi (FFM) RanforsatörlerRanforsatörler Bucky (Grid)Bucky (Grid)

Kilovolt (kV)Kilovolt (kV)

X ışının penetrasyon gücünü (deliciliğini) ifade X ışının penetrasyon gücünü (deliciliğini) ifade edereder

miliAmpersaniye (mAs)miliAmpersaniye (mAs)

X ışını miktarını ifade eder. X ışını miktarını ifade eder.

Film- Foküs mesafesi (FFM)Film- Foküs mesafesi (FFM)

Film ile röntgen tüpü arasındaki mesafeFilm ile röntgen tüpü arasındaki mesafe

RanforsatörlerRanforsatörler

Ekran demektir. Üzerine düşen x ışınını görülebilir ışına çeviren

yapıdır. Yapısında koruyucu tabaka, fosfor tabakası,

yansıtıcı yüzey ve baz bulunur, Toplam 1.5 mm kalınlıkta olup fosfor tabakası

150 mikrondur.

Ranforsatörler ÇeşitleriRanforsatörler Çeşitleri

Hızlı Orta Yavaş

Bucky (Grid)Bucky (Grid)

GridGrid sistemi sekonder radyasyonun film sistemi sekonder radyasyonun film üzerindeki olumsuz etkisini azaltmak için belirli üzerindeki olumsuz etkisini azaltmak için belirli kalınlık ve aralıklarla, ardışık olarak dizilmiş, biri kalınlık ve aralıklarla, ardışık olarak dizilmiş, biri ışın geçirgen diğeri ışın soğurgan çubuklardan ışın geçirgen diğeri ışın soğurgan çubuklardan oluşan bir mekanizmadır. oluşan bir mekanizmadır.

Grid ÇeşitleriGrid Çeşitleri 1. 1. Lineer Grid,Lineer Grid, 2. 2. ÇaprazÇapraz grid,grid, 3. 3. Foküslemeli gridFoküslemeli grid sistemi (grid çubukları açılandırılmış, sistemi (grid çubukları açılandırılmış,

Film Tüp mesafesi sabit), Film Tüp mesafesi sabit), 4. 4. Hareketli gridler Hareketli gridler

(a.(Singlestroke gr)Tek frenli grid,(a.(Singlestroke gr)Tek frenli grid, b.Reciprocating grid; ekspojur anında ileri geri (2 – 3 cm) hareket b.Reciprocating grid; ekspojur anında ileri geri (2 – 3 cm) hareket

eder. eder. c.Ossilasyon hareketi yapan gridler; bir çerçeve içerisinde dört tarafa c.Ossilasyon hareketi yapan gridler; bir çerçeve içerisinde dört tarafa

ileri geri (2 – 3 cm) hareket eder (hareket bir elektromıknatıs ileri geri (2 – 3 cm) hareket eder (hareket bir elektromıknatıs tarafından sağlanır)tarafından sağlanır)

Radiografi Expojur DeğerleriRadiografi Expojur Değerleri

Vücut kalınlığıVücut kalınlığı Doku DansitesiDoku Dansitesi Kullanılan ranforsatörKullanılan ranforsatör Banyo faktörleriBanyo faktörleri Pozisyon (P.A veya Lateral)Pozisyon (P.A veya Lateral) Görülmesi gereken anatomik yapılar Görülmesi gereken anatomik yapılar

Grafi FFM kV mAs

Kranium,P.A. 100 cm 75 40

Kranium,Lat. 100 cm 65 40

Kranium Yarı Aksiyal, (Town) 100 cm 75 50

Kranium, Aksiyal, (Submento-vertikal) 100 cm 85 50

Kranium,Petroz kemik, (Stenvers) 90 cm 75 50

Kranium,Petroz kemik, (Schüller) 90 cm 70 50

Orbita, P.A. 300 100 cm 75 50

Optik Foramen, (Rhese-Goalwin) 90 cm 70 100

Paranazal Sinüsler, (Waters) 100 cm 75 50

Paranazal Sinüsler, (Caldwell) 100 cm 75 40

Os nazale 100 cm 60 10

Mandibula, Oblik 100 cm 65 20

Grafi FFM kV mAs

Üst Kotlar, (1-7) A.P. 115 cm 65 40

Alt Kotlar, (8-12) A.P. 115 cm 70 125

Sternum, P.A 115 cm 60 40

Sternum, Lateral 115 cm 60 40

Klavikula, P.A. 115 cm 60 32

Skapula, A.P. 115 cm 63 100

Skapula, Lateral 115 cm 80 120

Grafi FFM kV mAs

Akciğer grafisi, P.A. 180 cm 65 12

Akciğer grafisi, Lateral 180 cm 80 40

Tele, Ön-Oblik 180 cm 70 24

Akciğer, Apiko-Lordotik 180 cm 65 15

Ayakta Abdomen (ADBG) 115 cm 70 50

Yatarak Abdomen, A.P. (DÜSG) 115 cm 70 50

Grafi FFM kV mAs

Servikal Vertebra, A.P. 115 cm 70 30

Servikal Vertebra, Lateral 115 cm 65 40

Servikal Vertebra, Oblik 115 cm 70 40

Torasik Vertebra, A.P. 115 cm 80 40

Torasik Vertebra, Lateral 115 cm 70 60

Lomber Vertebra, A.P. 115 cm 70 80

Lomber Vertebra, Lateral 115 cm 90 100

Lomber Vertebra, Oblik 115 cm 75 80

Grafi FFM kV mAs

Sakrum ve Koksiks, A.P. 115 cm 75 80

Sakrum ve Koksiks, Lateral 115 cm 120 80

Pelvis, A.P. 115 cm 70 60

Sakro-İliak eklem, Oblik 115 cm 70 75

Grafi FFM kV mAs

Omuz, A.P. 115 cm 60 40

Omuz-Humerus, A.P. 105 cm 60 30

Humerus, Lateral 105 cm 60 30

Dirsek, A.P. 105 cm 60 10

Dirsek, Lateral 105 cm 60 10

Ön kol, A.P. 105 cm 60 8

Ön kol, Lateral 105 cm 60 8

El Bileği, P.A. 105 cm 50 10

El Bileği, Lateral 105 cm 50 12

El, P.A. 105 cm 50 8

El, Oblik 105 cm 50 10

Grafi FFM kV mAs

Kalça Eklemi, A.P. 115 cm 70 60

Femur Boynu, Lateral 115 cm 70 60

Femur ve Kalça Eklemi, A.P. 115 cm 70 60

Femur ve Kalça Eklemi, Lateral 115 cm 70 60

Kruris, A.P. 105 cm 60 20

Kruris, Lateral 105 cm 60 20

Grafi FFM kV mAs

Diz, A.P. 105 cm 60 24

Diz, Lateral 105 cm 60 24

Ayak Bileği, A.P. 105 cm 60 12

Ayak Bileği, Lateral 105 cm 60 10

Ayak, A.P. 105 cm 60 10

Ayak, Oblik 105 cm 70 10

Radyolojiden Radyolojiden

en çok en çok

hangi grafi hangi grafi

istenmektedir ?istenmektedir ?

Bir P.A. Akciğer Grafisinin Bir P.A. Akciğer Grafisinin

Optimal bir düzeyde Optimal bir düzeyde

elde edilip edilmediği elde edilip edilmediği

nasıl anlaşılır ? nasıl anlaşılır ?

Pozisyon ?

İnspiryumda nefes tutturulup, tuturulmadığı ?

Expojur değerleri?

Hastaya Uygun Pozisyon Verilmiş

mi ?Hastaya uygun pozisyon (x ışını hastaya 900 dik

gelmeli santralizasyon iki skapula arasına olmalı) verilip

verilmediğiniclaviculalara bakarak anlarız.

Clavikulalar simetrik ve medial uçları

orta hatta eşit mesade olmalıdır.

Hastaya inspiryumda nefes tutturulmuş mu?

Hastaya uygun pozisyon verilip verilmediğini

diyafragmalara bakarak anlarız.

Sağ diyafragma önde 5., 6. kosta, arkada 10., 11.

kosta hizasında ise hastaya uygun pozisyon

verilmiştir.

Uygun Expojur değerleri kullanılmış mı ?

Hastaya uygun expojur değerleri kullanılmışsa;

Grafide kalbin arkasındaki intervertebral

aralıklar seçilemezken kalp gölgesinin

üstündeki intervertebral mesafeler

seçilebilir.