View
166
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Samenwerking SHM en GGZbinnen SaRA
donderdag 18 december ’14
Inhoudstafel
1. Algemene info vermaatschappelijking GGZ2. Krachten van een netwerk - SaRA 3. Inzoomen op samenwerking SHM en GGZ
1. Outreach bemoeizorg (SSeGA)2. Wooneenheden buiten het sociaal stelsel3. Wooneenheden via versnelde toewijzing4. Enkele conclusies
4. Vraagstelling en bespreking
1. Algemene informatie vermaatschappelijking GGZ
Enkele ankerpunten in de GGZ-geschiedenis
• 1975: ontstaan van DGGZ (actueel CGG)• 1990: reconversie naar initiatieven beschut wonen (IBW) en psychiatrische
verzorgingstehuizen (PVT)• 2001: keuze voor gedifferentieerder aanbod – activeringsprojecten, psychiatrische
zorg in de thuissituatie (PZT)• 2002: gemeenschappelijke verklaring van de ministers van Volksgezondheid inzake
toekomstig beleid GGZ → creatie Task Force rond uitgangspunten: zorg op maat/continuïteit zorg/vraaggestuurde zorg/zorg zoveel als mogelijk in natuurlijk leefmilieu cliënt
• 2007: therapeutische projecten – nadruk op zorgcircuits en zorgtrajecten• 2010: oproep projecten107• 2011: financiering voor 10 goedgekeurde projecten en 9 projecten herkansing• Juli 2012: goedkeuring 9 projecten en financieringsbelofte• 2013: effectieve start voor 19 projecten federaal (11 in Vlaanderen, 7 in Wallonië en
1 in Brussel)
Waarom hervorming GGZ in België?www.psy107.be
Waarom hervorming GGZ in België?
1. herstelondersteunende zorg, cliëntenparticipatie, familieparticipatie, ervaringsdeskundigheid,…
2. ambulantisering GGZ, meer outreach/minder ziekenhuisbedden (107), gemeenschapsgerichte zorg,…
3. netwerken in een afgebakende regio, getrapte zorg, continuïteit van zorg, ketenzorg,…
Dus het gaat over veel meer dan “afbouw van bedden” en in die zin is de naam “projecten 107” misleidend en beperkend
Waarom hervorming GGZ in België?
1. Herstelondersteunende zorg
“Het herstelconcept leidt vaak tot verwarring. Bij herstel denk je al gauw aan de medisch-wetenschappelijke definitie, waarin genezing centraal staat…
…in de psychiatrie wordt iets andersbedoeld en gaat herstel over de manierwaarop je met je psychische kwetsbaarheidomgaat, over hoe je die een plek geeftin je leven en over de pogingen eenbevredigend en zinvol leven op te bouwen”
Waarom hervorming GGZ in België?
2. Reallocatie van ziekenhuisbedden voor outreachende functie Mobiele teams die
cliënten thuis begeleiden en behandelen
In België zijn er in verhouding tot andere (Europese) landen veel ziekenhuisbedden (b.v. in België 1 bed/660 inwoners en in Groot-Brittanië 1 bed / 5000 inwoners)
Waarom hervorming GGZ in België?
Waarom hervorming GGZ in België?
Waarom hervorming GGZ in België?3. Uitbouwen van een zorgnetwerk over 5 bepaalde functies in een afgebakende geografische regio voor (jong)volwassenen (16-65 jaar)
• Over sectoren heen: GGZ, justitie, huisvesting, werk, wonen,…
• Over doelgroepen heen: algemene GGZ en categorale GGZ (forensisch, verstandelijke handicap, verslaving)
• Over lijnen heen:• 0e (mantelzorg),• 1e (huisarts, straathoekwerker, thuisvpk,…),• 2e (psychotherapeut in CGG,…) en• 3e (PAAZ, psychiatrisch ziekenhuis,…)
• Met cliëntenparticipatie• Met familieparticipatie
De 5 functies in het zorgnetwerkBeschrijving volgens ‘Gids’ overheid:• F1: activiteiten inzake preventie, promotie van de GGZ, vroegdetectie,
screening, vroeginterventie en gespecialiseerde ambulante diagnostiek en behandeling
• F2: ambulante intensieve behandelteams (in de thuissituatie) voor zowel acute (F2a) als chronische (F2b) psychische problemen
• F3: rehabilitatieteams die werken rond herstel en sociale inclusie, psychosociale rehabilitatie
• F4: intensieve residentiële behandelunits voor zowel acute als chronische psychische problemen wanneer een opname noodzakelijk is
• F5: specifieke woonvormen waarin zorg kan worden aangeboden indien het thuismilieu of het thuisvervangend milieu hiertoe niet in staat is
De 5 functies in het zorgnetwerk
Functie 1:Preventie, vroegdetectie, ambulante behandeling
Functie 3:Psychosociale rehabilitatie,
herstel, sociale inclusie
Functie 4:Intensifiëren van (semi)residentiële gespecialiseerde zorg
2a:Acute toestand2b: Langdurende
psychiatrische problemen
Functie 5:Specifieke
woonvormen
Functie 2 :Behandelteams in thuisomgeving
Een zorgnetwerk geeft mogelijkheid tot continuïteit van zorg en ketenzorg
Continuïteit van zorg is het doorgeven van zorg voor een cliënt (en cliëntsysteem) tussen zorgpartners (liefst naadloos)
Ketenzorg is het aanbieden van zorg door verschillende zorgpartners aan een cliënt (en cliëntsysteem) tegelijk in de tijd en vanuit een integraal zorgplan. Ketenzorg is zinvol voor cliënten met een Ernstige Psychiatrische
Aandoening (EPA):• Een ernstige psychiatrische stoornis die zorg noodzakelijk maakt;• Ernstige beperkingen op meerdere levensgebieden (wonen, werk,…) ;• Onderling gerelateerd (beperking is oorzaak en gevolg van
psychopathologie);• Eerder van lange duur.
Ketenzorg = het leveren van zorg-op-maat met meerdere partners voor een cliënt
Resultaat
Een zorgnetwerk geeft mogelijkheid tot getrapte/geschakelde zorg
Getrapte zorg, wat staat voor een weloverwogen inzet van de behandelcapaciteit. Op basis van de zorgnoden van een cliënt kiest men voor de minst intensieve en minst restrictieve behandeling. Het gaat over minimale zorg waar mogelijk en maximale zorg waar nodig. Dit bevordert de autonomie van de cliënt en vermijdt zorgafhankelijkheid.Getrapte zorg kan op verschillende niveaus : Zorgnetwerk (macro) Voorziening (meso) Relatie patiënt/ hulpverlener (micro)
Geschakelde zorg, met geschakelde zorg wordt beter weergegeven dat het over een beweging gaat van meer en minder betrokken zorgverleners en specialisaties (waar getrapte zorg meer iets heeft van lager (huisarts) en hoger (PAAZ of PZ)).
Getrapte zorg of geschakelde zorg
Cliëntsysteem
Mantelzorg
Huisarts
CGG
PAAZ
PZ
Huisarts
Cliëntsysteem OCMW
PZ
CGG
Mantelzorg
2. Krachten van een GGZ-netwerk
SaRASamenwerkingsverband voor gemeenschapsgerichte geestelijke
gezondheidszorg in de regio Antwerpen
Projectregio reallocatie (Antwerpen & Mortsel)
NETWERKPARTNERS SARA Cliënten en familie: Similes, Familieplatform GGZ en Uilenspiegel Eerstelijnszorg: SEL Amberes, OCMW Antwerpen, CAW Antwerpen Geestelijke Gezondheidszorg:
• CGG: VAGGA & Andante• PZ: Sint-Amedeus, Stuivenberg (ZNA) en Broeders Alexianen Boechout• PAAZ: GZA Sint-Vincentius en PAAZ Stuivenberg (ZNA) • IBW, PZT en activering: De Link, De Vliering, Min en ADAPT• PVT: Sint-Amedeus, Hoge Beuken, Min• RIZIV-Conventie: Tsedek, TG ‘de evenaar’ en RC De Keerkring• OGGPA:
voor functies 4 en 5 ook PZ Bethaniënhuis, PAAZ Klina, IBW en PZT De Sprong en PVT Landhuizen (arrondissement Antwerpen)
Belendende sectoren: • Partners overleggroep hulpverlening SODA (MSOC Free Clinic, psychosociaal revalidatiecentrum ADIC,
dagcentrum De Sleutel, …)• Partners gericht op tewerkstelling (GTB, VDAB, De Ploeg, ANA, beschutte werkplaats De Brug, sociale
werkplaats De Sleutel, …)• Sociale huisvestingsmaatschappijen (cvba De Ideale Woning, cvba ABC, cvba Woonhaven Antwerpen). • Samenlevingsopbouw, ontmoetingscentra en buurtwerkingen (o.a. Posthof, ‘t Pleintje)
CONCRETE REALISATIES TOT NU TOE en nabije toekomst Netwerk SaRA
Gemeenschappelijk logo Ondertekende engagementsverklaring door alle
netwerkpartners en partners uit belendende sectoren Integratie GGZ en verslavingszorg Integratie netwerkcoördinator internering en aanwerving
referentiepersoon internering Website met rubrieken zoals ‘leesvoer’ gemeenschapsgerichte
zorg; werk-en overlegstructuur; ‘zorgaanbod‘ per functie; handige informatie (draaiboek SaRA met VDAB/GTB, betaalbaar wonen, organisatie MDO,…)
Brede communicatie naar netwerkpartners en belendende sectoren via Groot Partneroverleg SaRA, nieuwsbrieven, rondgangen en toelichting
CONCRETE REALISATIES TOT NU TOE en nabije toekomst
SaRA F1 Bundeling vormingsaanbod preventiediensten van de CGG (suïcide- en
verslavingspreventie en vroegdetectie- en interventie psychiatrische problematieken) en gezamenlijke bekendmaking naar eerstelijnsdiensten
Bundeling aanbod vorming, coaching en supervisie inzake het omgaan met mensen met een psychiatrische problematiek en gezamenlijke bekendmaking naar eerstelijnsdiensten
Advies/wegwijzer via een digitaal zorgaanbod, een centraal telefoonnummer (0477 201 000), een mailadres (sara.wegwijzer@gmail.com) en informatie van de CGG’s
Centrale kalender met activiteiten voor hulpverleners en mantelzorgers op www.oggpa.be Afspraken met SEL Amberes omtrent organisatie Multi-Disciplinair Overleg psychiatrie
(MDO-psy) Mogelijkheden tot snelle psychiatrische consultatie op http://sara.oggpa.be Uitwerken cliëntenoverleg voor vastgelopen zorgsituaties Communicatiekanalen t.a.v. huisartsen uitbouwen- huisartsen rechtstreeks contacteren om deel te nemen aan netwerkplatforms en themagroepen- rondgang huisartsenkringen om SaRA en de MTA’s voor te stellen- huisartsenkringen aanschrijven met nieuwsbrief SaRA- multidisciplinaire ronde tafels over psychosezorg, crisiszorg aan huis,…
CONCRETE REALISATIES TOT NU TOE en nabije toekomst SaRA F2a
Start mobiel crisisteam Antwerpen vanaf 1 juni 2014 en geleidelijk opbouw tot 16 VTE en 24u psychiater
SaRA F2b Start mobiele teams Antwerpen langdurende zorg vanaf 2 mei
2013 (centraal aanmeldingsnummer 0477 202 000) Samenwerkingsovereenkomst SHM en SaRA
SSeGA-team geïntegreerd in mobiel team; 15 wooneenheden buiten het sociaal stelsel; 25 wooneenheden versnelde doorstroom binnen het sociaal stelsel op
jaarbasis Installatie gemeenschappelijke stuurgroep Mobiel Team
Antwerpen langdurende zorg zodat beleidsbeslissingen genomen worden in onderling overleg en beide teams dus een afgestemde koers varen
CONCRETE REALISATIES TOT NU TOE en nabije toekomst SaRA F3:
OGGPA-rapport ERVARINGSDESKUNDIGHEID en aanwerving 2 x 0,5 VTE begeleider met GGZ-ervaringsdeskundigheid
Samenwerkingsovereenkomsten met buurthuis Posthof en buurtwerking ‘t Pleintje voor sociale inclusie
Vrijetijdstrajectbegeleiders voor cliënten uit de regio (te bereiken via gsm 0474 88 59 36 en 0490 11 81 06)
Draaiboek partners SaRA met partners werk VDAB/GTB zie http://sara.oggpa.be 1 contactpersoon bij GTB, Lies Janssens (te bereiken via gsm 0499/32 54 89)
Uitwerken van het aanvraagdossier nieuw ambulant psychosociaal revalidatiecentrum en de functie van arbeidscoach Start RC De Keerkring op 1 januari 2015 Start arbeidscoach op 1 januari 2015
CONCRETE REALISATIES TOT NU TOE en nabije toekomst
SaRA F4: Afspraken bed-op-recept voor mobiele teams langdurende zorg Afspraken rond verderzetten Puente-project (hervalpreventie) Reallocatie van bedden - PC Sint-Amedeus: 20 T-bedden- PC Broeders Alexianen: 8 T-bedden- ZNA: 41 C/D-bedden 30 A-bedden
SaRA F5: Samenwerkingsovereenkomst Housing First-project en SaRA: 10
wooneenheden voor chronisch daklozen Ontwikkeling gezamenlijk aanmeldpunt wonen (BW en PVT) in 3
subregio’s (zorgregio Antwerpen, zorgregio Mortsel en zorgregio’s Schilde/Brasschaat)
U WENST MEER INFORMATIE OF WIL OP DE HOOGTE BLIJVEN VAN RECENTE ONTWIKKELINGEN
• U kan zich inschrijven op de nieuwsbrief van SaRA via een seintje aan
Joris (joris.housen@fracarita.org) ofKarolien (karolien.weemaes@oggpa.be)
• Website: http://sara.oggpa.be
3. Inzoomen op samenwerking Sociale Huisvestingsmaatschappijen (SHM),
GGZ (incl. verslavingszorg) en partners 1elijn
Samenwerking SHM en GGZ
Voornaamste doelstelling : Betaalbaar wonen mogelijk maken én houden voor cliënten met een ernstige en langdurende psychische kwetsbaarheid.
3 praktijken : 1. Outreach bemoeizorg (SSeGA)2. Wooneenheden buiten het sociaal stelsel3. Wooneenheden via versnelde toewijzing
Partners hierbij : Functie 1: OCMW, CAW, huisartsen, CGG, ambulante psychiaters, …
Functie 2: mobiele teams GGZ, PZT, outreach verslavingszorg, outreach forensische, …
Functie 3: activiteitencentra, trajectbegeleiders, …
Functie 4: psychiatrische ziekenhuizen,…
Functie 5: IBW, SHM,…
Praktijk 1 : psychiatrische bemoeizorg door outreach team (SSeGA-team)zorgregio’s Antwerpen en Mortsel - 610.000 inwoners
ANTWERPEN
WILRIJK
DEURNE
EKEREN
HOBOKEN
MERKSEM
BERCHEM
BORGERHOUT
KONTICH
BOECHOUT
LINT
HOVE
EDEGEM
MORTSEL
ZWIJNDRECHT
BERENDRECHT-ZANDVLIET -LILLO
Kenmerken SSeGA-projectDoelgroep: Cliënten met een ernstige psychiatrische stoornis die gehuisvest zijn in de SHM Antwerpen en die spontaan geen GGZ-hulp zoeken/vragen/inroepen/bereiken
Kenmerken SSeGA-project Aanmelding gebeurt op aanvraag van de maatschappelijk
werkers van één van de 3 SHM’s in Antwerpen: Woonhaven (18.000 wooneenheden – 33.000 inwoners) De Ideale Woning (4500 wooneenheden – 9000 inwoners) ABC (1800 wooneenheden – 3500 inwoners)
Volgende boutade is nieuwe huisregel:Van een huurder verwacht de SHM 2 dingen: “hij betaalt zijn huur en hij gedraagt zich…zo niet, wordt hij geholpen.”
Kenmerken SSeGA-project
Doelstellingen: Overlast (omwille van een psychiatrisch probleem) beperken Uithuiszetting (als gevolg van een psychiatrisch probleem) voorkomen Sociale isolatie (omwille van een psychiatrisch probleem) vermijden
Behandeling (voor het psychiatrisch probleem) starten Herstelproces (ondanks het psychiatrisch probleem) bevorderen Maatschappelijke re-integratie (ondanks het psychiatrisch probleem)
stimuleren
Kenmerken SSeGA-project
Werkwijze:Assessment van mogelijk psychiatrische stoornisAdviesverlening aan maatschappelijk werkers SHMRisico-inschatting voor cliënt en/of omgevingCasemanagement binnen netwerk zorgverlenersOutreachende zorgBemoeizorgAanklampende zorgHerstelondersteunende zorg
Oordeelsonbekwaam (medisch, niet juridisch)
bemoeizorg
Kenmerken SSeGA-project Enkele cijfers:
Vlaamse projectmiddelen wonen/welzijn (4 FTE + 3u psychiater) Permanent 55 cliënten in caseload (25 afrondingen per jaar) Gemiddelde leeftijd (man 43j – vrouw 49j) 90% cliënten is alleenstaand (waarvan 12% met kinderen) Wachtlijst 17 cliënten (snelle interventie bij crisissituatie) Meerderheid cliënten (60%) heeft geen hulpverleningsgeschiedenis
33% psychose; 20% persoonlijkheidsstoornis; 16% middelen; 10% angst- en stemmingsstoornis
71% inkomen lager dan € 1.000; 96% lager dan € 1.250!
Praktijk 2 : wonen buiten het sociale huurstelsel
3 SHM - 4 PZ - 3 IBW - 2 mobiele teams - 2 PZT 15 wooneenheden PZ of IBW staat garant voor financiering Cliënt wordt begeleid door mobiel team of PZT of IBW op eigen adres Huisarts is actief betrokken Cliënt blijft op wachtlijst SHM → behoudt woning wanneer hij plaats krijgt
binnen sociaal stelsel Komt tegemoet aan gemeenschapsgerichte GGZ Vraagt goodwill van PZ of IBW (structureel is beter)
Praktijk 3 : versnelde toewijzing binnen het sociale huurstelsel Sinds 1/1/2014 aanpassing besluit Vlaamse regering tot reglementering
sociale huurstelsel Versnelde toewijzing mogelijk voor minstens 5% (op basis van
toewijzingen laatste 5 jaar) Doelgroepen zijn daklozen, GGZ, bijz. jeugdzorg
Voor grootstad Antwerpen: +/- 77 versneld per jaar 2014: 25 wooneenheden voor GGZ/verslavingszorg Cliënten die dakloos zijn/financiële problemen en motivatie om begeleid
te worden en haalbaar in begeleiding Begeleiding aan huis door mobiel 2b-team, PZT, IBW eigen adres, outreach
verslavingszorg, forensisch outreach team Begeleidingsovereenkomst voor 2 jaar Voor andere regio’s nog afspraken te maken, maar niet evident omwille
van schaal (het gaat over SHM per gemeente)
Enkele conclusies Betaalbaar wonen is een recht…ook voor mensen met ernstige psychische
kwetsbaarheid! Structurele samenwerking SHM, GGZ/verslavingszorg en partners 1e lijn is nodig in
vermaatschappelijking van zorg! Psychiatrische en verslavingsproblematiek in een grootstad vraagt extra aandacht en
we staan voor uitdagingen: Groot aantal daklozen Taal/cultuur barrière Nood aan voldoende mobiele/outreach teams Multiple-problematiek in gezinnen Evenwicht tussen :
herstelondersteuning (cliëntgericht) en leefbaarheid (maatschappijgericht)
Ervaringen Vragen
Bedenkingen Ideeën
Recommended