Steknat imunitet

Стекнат имун систем

Која е задачата на имуниот систем?

• да се одбрани од разни причинители на болест и отстрани неквалитетни клетки

Системи на одбрана

Два одделни, меѓусебно постојано соработувачки системи на одбрана на домаќинот

•Вроден имун одговор

•Стекнат имун одговор

Системи на одбрана

• Вроден имун одговор

- неспецифичен

- Главни клетки : Фагоцити

• Стекнат имун одговор

- специфичен

- Главни клетки : Лимфоцити

Вроден имунитет

• Имунитет со кој се раѓаме

• Го имаат сите живи суштества

• Генетски детерминиран

• Ефикасен од раѓање

• Прва линија на одбрана

Вроден имунитет

• Брза мобилизација на одбрана

• Не зависи од претходна средба со туѓ агенс

• Може да не е доволен во одбрана при инвазија на туѓ агенс

Стекнат, специфичен имунитет

• Имунитет кој организмот го развива во тек на животот

• Не е генетски детерминиран

• Се развива по средба со туѓ агенс

• Високо специфичен одговор кон патогени со кои претходно бил во контакт

• Има имунолошка меморија

Како организмот знае што е туѓо и лошо?Како организмот знае што е туѓо

и лошо?

Кој е механизмот за препознавање на првичната

инвазија?

• Сите клетки и молекули имаат специфични обележја преку кои можат да бидат препознаени

• Сопствените обележја (маркери) се наречени MHC маркери

• Туѓите обележја се наречени антигени

Нашите MHC маркери се антигени за секој друг

организам

Лимфоцити

Основни клетки во специфичниот имун одговор

Лимфоцити

Обезбедуваат:

- Долготраен

- Специфичен

- Ефикасен имунитет

Лимфоцитна популација

Лимфоцити

•Т – лимфоцити

•Б – лимфоцити .......плазма клетки

•Клетки природни убијци

•Во циркулација 20-30 % се Б-Ли, а околу 70-80 % се Т-Ли.

Т-лимфоцити

• Т помошнички лимфоцити

-Th1 (IL-2; IFN-y)

-Th2 (IL-4; IL-10)

• Т цитотоксични лимфоцити

• Т супресорни лимфоцити

Т-лимфоцити

• Две главни функции:

1. Произвотство на цитокини кои им помагаат на Б-Ли во создавање на имуноглобулини

2. Убивање на сопствени клетки кои се инфицирани со вирус или туморски клетки

Т-лимфоцити

• Поседуваат антиген специфичен Т клеточен рецептор (една клеточна линија – еден специфичен рецептор)

Т клеточен рецептор• Специфична молекула за препознавање на

антиген• Специфичноста се должи на присуството на

уникатен рецептор за антиген на клеточната мембрана

• Секој клон лимфоцити има рецептор за само еден антиген

• Препознава пептиди заедно со MHC класа I или II на површината на антиген презентирачките клетки

Т-лимфоцити

• Учествуваат во клеточно посредуван имунитет особено за внатреклеточни организми, протозои и габи

• Одбива пресадени органи

• Имун надзор на туморски клетки

• Клетки со долго паметење

Клеточен имун одговор

• Т помошнички лимфоцити

- централна улога во имуниот одговор

• Т- помагачките Ли го препознаваат АГ на АПК

• Нивното поврзување доведува до активација на макрофагот и Тх

• Тх ослободува цитокини со кои се активира себеси, Тцт и Б-ли

• Т помошнички лимфоцити

се во директна комуникација со другите клетки преку лачење на цитокини.

-ги активираат макрофагите за да го уништат фагоцитираниот материјал

- ги активираат Б- лимфоцитите за создавање на антитела

Б - лимфоцити

• Под дејство на антигена стимулација се диференцираат во плазма клетки и секретираат антитела

• Главни клетки во хуморалнит имунитет

Активација на Б-лимфоцити

- “Наивните” имунокомпетентни Б-ли се активираат со врзување на АГ за нивната површина

- Во активирање им помагаат помошнички Т-лимфоцити

- Клонална пролиферација

-Создавање на плазма клетки и секреција на имуноглобулини

-Создавање на мемориски Б-клетки

Имуноглобулини

• Гликопротеини на површината на Б лимфоцитите

• Видови имуноглобулини

• ИгГ (ИгГ1, ИгГ2, ИгГ3, ИгГ4 )

• ИгА (ИгА1, ИгА2)

• ИгМ

• ИгД

• ИгЕ

Имуноглобулини

• Градба

- 2 тешки ланци

- 2 лесни ланци

- Константен регион

- варијабилен регион

Имуноглобулини

• Варијабилниот дел е место каде Иг се врзува за Аг

• Варијабилниот дел е одговорен за широкиот опсег на Аг специфичност

• ИгГ

• Неутрализира токсини

• Го активира комплементот

• Опсонизација

• Ја минува плацентата

• ИгА

• Важен антивирусен агенс

• Го има во секретите како сИгА

• ИгМ

• Добар аглутинатор

• Го активира комплементот

• ИгД

• Не е позната неговата вистинската функција.

• ИгЕ

• При паразитарни инфекции

• За остварување на својата задача, лимфоцитите циркулираат меѓу лимфоидните органи и ткивата, носени од крвта и лимфата

Лимфоиден систем

• Примарни или централни лимфоидни органи

• Секундарни или периферни лимфоидни органи

Примарни лимфоидни органи

• Тимус

• Коскена срцевина

• Црн дроб кај фетус

* Созревање на лимфоцити

- Т-Ли во тимус

- Б-Ли во коскена срцевина

Коскена срцевина

• Сите клетки на имуниот систем имаат потекло од коскената срцевина

• Таа е место за созревање и почетна диференцијација на Б – лимфоцити

Тимус

• Создавање на Т- лимфоцити

• Место за почетна диференцијација на Т- лимфоцити

Секундарни лимфоидни органи

• Лимфни жлезди

• Слезенка

• Цревно лимфно ткиво - МАЛТ

Меѓусебно поврзани со крвни и лимфни садови

- Имун одговор

Циркулација на имуни клетки

• “Невини” лимфоцити- се движат меѓу примарните лимфоидни органи, крвта и секундарните лимф. органи

• Антиген презентирачките клетки (макрофаги, Б-ли, дендритички клетки) – се движат од местото на воспаление до секундарните лимф. органи носејќи го со себе туѓиот антиген за да го презентира на другите лимфоцити при што ќе ги активира.

• Активирани лимфоцити- се движат од секундарните лимф. органи до локалните лимфни жлезди или ткиво зафатено со воспаление.

• Активацијата на специфичниот имун одговор не почнува на местото на повредата и навлегување на туѓиот агенс.

• Антигенот се обработува и носи од страна на АПК до лимфните јазли или слезенката каде што се прикажува на Т и Б-лимфоцити

Дистрибуција на лимфоцити

• Примарни лимфоидни органи

-созревање

1.Тимус Т-Ли

2.Коскена срцевина Б-Ли

Секундарни лимфоидни органи-имун одговор-

• Лимфни жлезди

- имун одговор кон Аг од ткивата

• Слезенка

- имун одговор кон Аг од крвта

• МАЛТ (мукоза асоцирани лимфни ткива)

- имун одговор кон Аг од мукозните површини

• Клетките на лимфоидниот систем обезбедуваат:

• Високо специфична заштита против туѓи агенси

• Координирање на функциите на другите делови на имуниот систем преку производство на специфични супстанции - цитокини

Специфичен имун одговор

• Стекнатиот, специфичен имун одговор кој памети претходни средби со патогени реагира со :

- произвотство на антитела

Хуморален имунитет

- клеточно условена реакција

Клеточен имунитет

• Специфичниот имунитет е наречен хуморален кога имуноглобулините учествуваат во отстранување на АГ.

• Кога макрофагите или т-Лимфоцитите го отстрануваат Аг имунитетот е клеточен.

Имуниот систем е:

• Комплексен

• Интерактивен

• За да ги активира и регулира имуните одговори (што е основа за да преживее) организмот употребува за комуникација:

• Растворливи фактори

• Контакти клетка-клетка

Развојот на специфичниот имунитет започнува со примарен

имун одговор

•Контакт на Аг со АПК

•Активација на Т-ли од наивна во активна форма

•Активација на други имуни клетки (Б-ли, макрофаги)

•Примарниот имун одговор е придружен со активација на Аг специфични Т-ли и Иг секретирачки Б-ли.

Секундарен имун одговор

• При втора или понатамошна средба со ист антиген, Аг специфичните, мемориски Т и Б-ли брзо и ефикасно се регрутираат.

• Нивото на Иг последователно се зголемува

Титар на антитела

• Примарен одговор

• - По првична изложеност на организмот кон Аг, во серумот не се детектираат Ат

• - Титарот почнува да расте по 3-6 дена, најпрво со ИгМ, а потоа ИгГ

• - Највисоко ниво има по 10 дена, потоа постепено опаѓа

Титар на антитела

• Секундарен одговор

• - Повторна изложеност кон истиот Аг

• - Одговорот на Ат е брз и ефикасен благодарение на постоење на мемориски клетки.

• - Највисоко ниво има по 2-3 дена

• - Нивото на Ат во крвта останува високо со недели и месеци

Хуморален и клеточен имунитет

• Прв имун одговор

- Доведува до оздравување

- Втор имун одговор

- Заштита од добивање на иста болест двапати

Вроден имун систем Стекнат имун систем

Брзина на реакција Веднаш Подоцна

Циркулирачки молекули

комплемент антитела

Растворливи медијатори Протеини на акутна фаза, интерферон

цитокини

Клетки Фагоцити, КПУ Т и Б-Ли

Видови имунитет

• Активен и пасивен

• Природен и вештачки

Активен природен имунитет

- Аг влегува во организмот,-Настапува болест, -Организмот ги активира одбрамбените механизми- Продуцира Ат и специјализир. Ли.

Отпорноста може да е доживотна или привремена

•-

Колку долго трае активниот имунитет?

• Зависи од антигенот• Некои бактерии се

размножуваат во нови форми и организмот не ги препознава

• Постои доживотен имунитет по инфекција со варичела

Пасивен природен имунитет

• Организмот не создава антитела– Мајката го пренесува

имунитетот на бебето за време на бременоста преку плацентата.

– Овие антитела ќе го штитат бебето краток период по раѓањето се додека не започне со градење на сопствен имунитет. Зошто мајката не ги

пренесува леукоцитите кои ги запамтиле нејзините

инфекции?

Вештачки имунитет

Активен:

-вакцина- ослабени микроорганизми

Пасивен:

- готови антитела