Strategi Promkes

Preview:

Citation preview

11

22

UPAYA MEMBANTU MASYARAKAT AGARMAMPU MELAKSANAKAN PERILAKU

HIDUPBERSIH DAN SEHAT UTK

MENOLONG DIRI SENDIRI, MELALUI PEMBELAJARAN DARI, OLEH

& BERSAMA MASYARAKAT, SESUAI SOSIAL BUDAYA SETEMPAT

& DIDUKUNG OLEH KEBIJAKAN PUBLIK YG BERWAWASAN KESEHATAN

PROMOSI KESEHATANPROMOSI KESEHATANPROMOSI KESEHATANPROMOSI KESEHATAN

lina ruflinalina ruflina 33

PROMOSI KESEHATAN PILAR PROMOSI KESEHATAN PILAR UTAMA IS 2010UTAMA IS 2010

LINGKUNGANSEHAT2010

LINGKUNGANSEHAT2010

IS 2010(DERAJAT

KES)

IS 2010(DERAJAT

KES)

PERILAKUHIDUP BERSIH

& SEHAT(PHBS)2010

PERILAKUHIDUP BERSIH

& SEHAT(PHBS)2010

1. MASY MENGUPAYAKAN LINGKUNGAN SEHAT2. MASY MEMANFAATKAN YANKES3. MASY KEMBANGKAN UKBM 4. NAKES RESPONSIF THD KEBUT & ASPIRASI MASYARAKAT

1. MASY MENGUPAYAKAN LINGKUNGAN SEHAT2. MASY MEMANFAATKAN YANKES3. MASY KEMBANGKAN UKBM 4. NAKES RESPONSIF THD KEBUT & ASPIRASI MASYARAKAT

YANKESBERMUTU & TERJANGKAU

2010

YANKESBERMUTU & TERJANGKAU

2010MASYARAKAT MENOLONGDIRI SENDIRI

44

STRATEGI PROMOSI STRATEGI PROMOSI KESEHATANKESEHATAN

STRATEGI PROMOSI STRATEGI PROMOSI KESEHATANKESEHATAN

1 GERAKANPEMBER-DAYAAN

(G)

1 GERAKANPEMBER-DAYAAN

(G)

3ADVOKASI

(A)

3ADVOKASI

(A)

2 BINA

SUASANA(B)

2 BINA

SUASANA(B)

KEMITRAANKEMITRAAN

PERILAKUMENCEGAH

& MENGATASIMASALAH

KESEHATAN

PERILAKUMENCEGAH

& MENGATASIMASALAH

KESEHATAN

MASYARAKATMENOLONG

DIRI SENDIRI

55

66

BINA SUASANABINA SUASANABINA SUASANABINA SUASANABina Suasana adalah menjalin kemitraan untuk pembentukan opini publik dengan berbagai kelompok opini yang di masyarakat seperti toma, toga, LSM, dunia usaha/swasta, media massa, ormas, organisasi profesi, pemerintah

Bina Suasana dilakukan untuk sasaran sekunder atau petugas pelaksana di berbagai tingkat administrasi (pusat, provinsi, kab/kota, kecamatan dan desa), agar menjadi motor penggerak pemberdayaan masyarakat

77

88

BINA SUASANABINA SUASANABINA SUASANABINA SUASANAUTK MENCIPTAKAN LINGKUNGAN SOSIAL (OPINI PUBLIK)

YG KONDUSIF GUNA LEBIH MENGUATKAN DUKUNGAN THD PERUBAHAN PERILAKU INDIVIDU/KELUARGA/KLP

(KHUSUSNYA DARI FASE TAHU KE MAU)

SASARANSASARAN TAHU(KNOWLEDGE)

TAHU(KNOWLEDGE)

MAU(ATTITUDE)

MAU(ATTITUDE)

MAMPUMELAKSANAKAN

(PRACTICE)

MAMPUMELAKSANAKAN

(PRACTICE)

PEMBERDAYAAN

SUASANA LINGKUNGAN SOSIAL (OPINI PUBLIK) YG KONDUSIFSUASANA LINGKUNGAN SOSIAL (OPINI PUBLIK) YG KONDUSIF

DUKUNGAN SARANA

SUASANA LINGKUNGAN SOSIAL (OPINI PUBLIK) YG KONDUSIFSUASANA LINGKUNGAN SOSIAL (OPINI PUBLIK) YG KONDUSIF

lina ruflinalina ruflina 99

BINA SUASANABINA SUASANABINA SUASANABINA SUASANA

INDIVIDUINDIVIDUINDIVIDUINDIVIDU

KELOMPOKKELOMPOKKELOMPOKKELOMPOK

MASYARAKATMASYARAKATMASYARAKATMASYARAKAT

-TOKOH LOKALTOKOH LOKAL-TOKOH AGAMA-TOKOH AGAMA-TOKOH POLITIK-TOKOH POLITIK-TOKOH SWASTA-TOKOH SWASTA-TOKOH REMAJA-TOKOH REMAJA-SELEBRITIS-SELEBRITIS

-TOKOH LOKALTOKOH LOKAL-TOKOH AGAMA-TOKOH AGAMA-TOKOH POLITIK-TOKOH POLITIK-TOKOH SWASTA-TOKOH SWASTA-TOKOH REMAJA-TOKOH REMAJA-SELEBRITIS-SELEBRITIS

TOKOHPEDULI

KESEHATAN

TOKOHPEDULI

KESEHATAN

-RT/RW/KELURHNRT/RW/KELURHN-MAJLIS TAKLIM-MAJLIS TAKLIM-KEL. BUDAYA-KEL. BUDAYA-KEL. ARISAN/KO--KEL. ARISAN/KO- PERASIPERASI-ORG. WANITA-ORG. WANITA-ORG.SISWA-ORG.SISWA-DLL-DLL

-RT/RW/KELURHNRT/RW/KELURHN-MAJLIS TAKLIM-MAJLIS TAKLIM-KEL. BUDAYA-KEL. BUDAYA-KEL. ARISAN/KO--KEL. ARISAN/KO- PERASIPERASI-ORG. WANITA-ORG. WANITA-ORG.SISWA-ORG.SISWA-DLL-DLL

KELOMPOKPEDULI

KESEHATAN

KELOMPOKPEDULI

KESEHATAN

MEDIA MASSAMEDIA MASSAMEDIA MASSAMEDIA MASSA

MASYARAKATPEDULI

KESEHATAN

MASYARAKATPEDULI

KESEHATAN

PENDEKATAN:PENDEKATAN: PELAKU:PELAKU:

SUASANA: SUASANA:

1010

METODE BINA SUASANAMETODE BINA SUASANAMETODE BINA SUASANAMETODE BINA SUASANA

Konferensi persKonferensi pers

dialog interaktifdialog interaktif

Talk showTalk show

Orientasi/Pelatihan Orientasi/Pelatihan

Sarasehan/Lokakarya/SemilokaSarasehan/Lokakarya/Semiloka

Round table discussionRound table discussion

Studi banding/traveling seminarStudi banding/traveling seminar

1111

METODE BINA SUASANAMETODE BINA SUASANAMETODE BINA SUASANAMETODE BINA SUASANA

Konferensi PersKonferensi Pers

bentuk pertemuan singkat sejumlah bentuk pertemuan singkat sejumlah wartawan media massa untuk wartawan media massa untuk menjelaskan suatu isu penting yang menjelaskan suatu isu penting yang segera perlu diketahui masyarakatsegera perlu diketahui masyarakat

Didahului dengan penjelasan Didahului dengan penjelasan singkat, diikuti dengan tanya jawabsingkat, diikuti dengan tanya jawab

1212

METODE BINA SUASANAMETODE BINA SUASANAMETODE BINA SUASANAMETODE BINA SUASANA

Dialog interaktifDialog interaktif

merupakan forum yang diciptakan merupakan forum yang diciptakan untuk saling tukar informasi antara untuk saling tukar informasi antara sumber dengan sasaran khalayak sumber dengan sasaran khalayak dalam upaya memperjelas isu yang dalam upaya memperjelas isu yang dibahasdibahas

dilakukan di radio, TV dengan dilakukan di radio, TV dengan menggunakan teleponmenggunakan telepon

PRINSIP BINA PRINSIP BINA SUASANASUASANA

PRINSIP BINA PRINSIP BINA SUASANASUASANA

Kesetaraan , keterbukaan dan saling menguntungkanForum komunikasi yang rutin dengan melibatkan mitra dalam setiap kegiatanBerbagi tugas, dan tanggung jawab yang jelas dari setiap mitraDokumen data yang up to dateMengikuti kebutuhan masyarakatPeduli terhadap kesehatan masyarakatMemanfaatkan kegiatan dan sumber dana Adanya umpan balik dan penghargaan

1313

LANGKAH-LANGKAH BINA SUASANA

1.PERSIAPANIdentifikasi sasaran mitraMenyiapkan paket informasiMenentukan metode atau cara melakukan bina suasanaMerencanakan waktu dan tempatMenyiapkan instrumen pemantauan dan penilaian

1414

LANGKAH-LANGKAH BINA SUASANA

2. PELAKSANAAN KEGIATANMembangun forum komunikasiMenyajikan data atau informasi ,kemudian dilanjutkan dengan merancang kegiatan bersama-samaPengaturan peran dan tanggung jawab sesuai kemampuan dan potensi mitraMelakukan kegiatan sesuai kesepakatan serta setiap kegiatan ada dokumentasinya

1515

LANJUTAN PELAKSANAANMelakukan konsolidasi secara rutinMenyajikan hasil kegiatan masing-masing mitra, kemudian menyusun rencana tindak lanjutMemfokuskan kegiatan sesuai kebutuhan masyarakat dan membantu masyarakat mengatasi masalah kesehatanMemegang prinsip kemitraanTidak meracuni komitmenMenggalang sumberdaya dan potensi mitra

1616

LANGKAH-LANGKAH BINA SUASANA

3. PEMANTAUAN DAN PENILAIAN

Pemantauan dan penilaian diarahkan pada proses serta hasil (output) pelaksanaan kegiatanPenilaian dalam bentuk output dilakukan dengan melihat opini publik terhadap PHBS di rumah tangga, cakupan PHBS dllHasil pemantauan dan penilaian digunakan sebagai dasar untuk menyusun rencana kegitatan berikutnya

1717

INDIKATOR BINA INDIKATOR BINA SUASANASUASANA

1. INDIKATOR INPUTAdanya data mitra potensial, sumberdaya yang dimiliki, kegiatan mitra yang dapat diselaraskanAdanya informasi yang akan disosialisasikan kepada mitra

1818

INDIKATOR BINA INDIKATOR BINA SUASANASUASANA

2.INDIKATOR PROSESAdanya forum komunikasiSosialisasi informasi melalui berbagai mediaTerbentuknya jejaring komunikasiAdanya rencana kegiatan terpaduAdanya dukungan sumber daya dalam pelaksanaan promosi

1919

INDIKATOR BINA INDIKATOR BINA SUASANASUASANA

3. INDIKATOR OUTPUTAdanya peningkatan jumlah kegiatan serta jaringan kemitraan Adanya dokumen kegiatanAdanya komitmen yang dapat direalisasikanAdanya opini publik tentang pentingnya mewujudkan PHBSTerpeliharanya opini, norma dan kondisi yang baik di masyarakat dalam penerapan PHBS

2020

2121

2222

GERAKAN GERAKAN PEMBERDAYAAN MASYARAKATPEMBERDAYAAN MASYARAKAT

GERAKAN GERAKAN PEMBERDAYAAN MASYARAKATPEMBERDAYAAN MASYARAKAT

Upaya untuk menumbuhkan Upaya untuk menumbuhkan norma dan memandirikan norma dan memandirikan masyarakatmasyarakat

proses menfasilitasi individu, kelompok dan masyarakat agar mampu berperilaku hidup sehat serta berperan aktif dalam pembangunan kesehatan.

PROSES, adalah kombinasi berbagai dukungan menyangkut sosial budaya, psikologis, pendidikan, organisasi, kebijakan dan peraturan perundangan.

MEMFASILITASI adalah kegiatan pendampingan untuk menggali potensi yg ada di masyarakat

MAMPU, adalah mencakup dimensi sadar, tahu, mau dan melakukan perilaku hidup bersih dan sehatBERPERAN AKTIF, mencakup advokasi, pelayanan kesehatan, dan melakukan kontrol terhadap pembangunan kesehatan.

2323

lina ruflinalina ruflina 2424

Pelayanan (to serve) , pemantauan/mengkritisi (to watch) danadvokasi (to advocate) untuk mendapatkan:

1. Upaya kesehatan bermutu dan merata yang dilakukan oleh tenaga yang profesional (bermutu dan etis).

2. Akses informasi yang tepat dan benar, dapat menggunakan iptek tepat guna, perlindungan hukum serta administrasi kesehatan yang efektif dan efisien.

3. Pembiayaan kesehatan terjangkau, adil, merata, efektif dan efisien4. Obat dan perbekalan kesehatan secara mudah, terjangkau ,

aman dan bermanfaat serta bermutu.5. Kesempatan bagi semua komponen masyarakat untuk

dapat berperan aktif dalam kesehatan.

Pelayanan (to serve) , pemantauan/mengkritisi (to watch) danadvokasi (to advocate) untuk mendapatkan:

1. Upaya kesehatan bermutu dan merata yang dilakukan oleh tenaga yang profesional (bermutu dan etis).

2. Akses informasi yang tepat dan benar, dapat menggunakan iptek tepat guna, perlindungan hukum serta administrasi kesehatan yang efektif dan efisien.

3. Pembiayaan kesehatan terjangkau, adil, merata, efektif dan efisien4. Obat dan perbekalan kesehatan secara mudah, terjangkau ,

aman dan bermanfaat serta bermutu.5. Kesempatan bagi semua komponen masyarakat untuk

dapat berperan aktif dalam kesehatan.

PEMBERDAYAAN PEMBERDAYAAN MEMFASILITASI MEMFASILITASI MASYARAKATMASYARAKAT

SASARAN PEMBERDAYAAN

SASARAN PEMBERDAYAAN

Individu dan keluargaKelompok, yaitu komunitas kategorial (nelayan, petani, pekerja,profesi, akademisi, miskin) dan komunitas wilayah (masyarakat terasing, pengungsi, pedesaan dan perkotaan)Organisasi / lembaga / badan hukum swasta (termasuk perusahaan) Organisasi / lembaga / badan hukum milik negaraSektor pemerintah dan sektor swasta/ dunia usahaMedia massaMelalui pendekatan tatanan

2525

7 POTENSIAL MASYARAKAT

1. Para pemimpin masyarakat baik formal maupun informal, tokoh masyarakat, kader

2. Organisasi, lembaga, kelompok masyarakat.3. Dana masyarakat.4. Sarana/prasarana masyarakat.5. Pengetahuan masyarakat.6. Teknologi masyarakat , teknologi tepat guna

termasuk cara berinteraksi masyarakat setempat secara kultural.

7. Pengambilan keputusan oleh masyarakat melalui proses menemukan masalah, merencanakan dan melakukan pemecahan.

2626

TUJUANTUJUAN

2727

MENGUBAH SASARAN DARI TIDAK TAHU MENJADI TAHU, DARI TAHU MENJADI MAU, DAN DARI MAU MENJADI MAMPU UNTUK MELAKSANAKAN PERILAKU MENCEGAH DAN ATAU MENGATASI MASALAH KESEHATAN.

MENUMBUHKEMBANGKAN POTENSI MASYARAKAT UNTUK MENDUKUNG DAN MEMBUDAYAKAN PHBS

2828

HASIL YANG DIHARAPKANHASIL YANG DIHARAPKANHASIL YANG DIHARAPKANHASIL YANG DIHARAPKAN

• Meningkatnya kemampuan dan

kemandirian masyarakat dalam PHBS

• Adanya Upaya Kesehatan Bersumber

Masyarakat (posyandu, pos obat desa

tabulin , ambulan desa, dana sehat dll)

lina ruflinalina ruflina 2929

SASARANSASARAN TAHU(KNOWLEDGE)

TAHU(KNOWLEDGE)

MAU(ATTITUDE)

MAU(ATTITUDE)

MAMPULAKSANAKAN PHBS(PRACTICE)

MAMPULAKSANAKAN PHBS(PRACTICE)

INFO:-BHW SUATU

MASALAH KES= MASALAH BAGI YBS

-PENGETAHUANUMUM TTG MASA-

LAH KES TSB

INFO:-BHW SUATU

MASALAH KES= MASALAH BAGI YBS

-PENGETAHUANUMUM TTG MASA-

LAH KES TSB

INFO: -TTG BAHAYA,TETAPI JUGA

BHW MASALAH KES YBS

DPT DICEGAH/DIATASI

INFO: -TTG BAHAYA,TETAPI JUGA

BHW MASALAH KES YBS

DPT DICEGAH/DIATASI

INFO: TTG BGMN

MENGATASI/MENCEGAH

MASALAH KESTSB (SECARALEBIH DETIL)

INFO: TTG BGMN

MENGATASI/MENCEGAH

MASALAH KESTSB (SECARALEBIH DETIL)

PERA-TURAN

PER-UU-AN

PERA-TURAN

PER-UU-AN

YANKESYG MEMA-

DAI &GRATIS

YANKESYG MEMA-

DAI &GRATIS

DUKUNGAN SARANADUKUNGAN SARANA

GERAKAN PEMBERDAYAAN GERAKAN PEMBERDAYAAN

PROGRAMKESEHATAN& LINTAS SEKTOR UTK:

SARANA/SUMBER

DAYALAIN

SARANA/SUMBER

DAYALAIN

3030

MEMBANGUN KEMITRAANMEMBANGUN KEMITRAANMEMBANGUN KEMITRAANMEMBANGUN KEMITRAAN

KESETARAANKESETARAAN

KETERBUKAANKETERBUKAAN

SALINGMENGUNTUNGKAN

SALINGMENGUNTUNGKAN

HUBUNGANHUBUNGAN(KERJASAMA)(KERJASAMA)HUBUNGANHUBUNGAN

(KERJASAMA)(KERJASAMA)

BERLANDASKANKEPADA

PRINSIP-PRINSIP

BERLANDASKANKEPADA

PRINSIP-PRINSIP

KEMITRAAN HRS DIBANGUN, BAIK DLM PEMBERDAYAAN,BINA SUASANA, MAUPUN ADVOKASI

3131

A PROSES B KOMUNIKASI G

A PROSES B KOMUNIKASI G

METODEKOMUNIKASI

METODEKOMUNIKASI

SARANAKOMUNIKASI

SARANAKOMUNIKASI

LOBI, DIALOG, DEBAT,PETISI, MOBILISASI

LOBI, DIALOG, DEBAT,PETISI, MOBILISASI

SEMINAR, KAMPANYE,PENGG. MASS MEDIA

SEMINAR, KAMPANYE,PENGG. MASS MEDIA

DIALOG, KONSELING,BIMBINGAN, POKJA

DIALOG, KONSELING,BIMBINGAN, POKJA

GAMBAR/FOTO, FLASHCARDS, SKEMA

GAMBAR/FOTO, FLASHCARDS, SKEMA

FLIPCHART, SLIDES, FILM, VCD, LCD

FLIPCHART, SLIDES, FILM, VCD, LCD

POSTER, LEAFLET, MASS MEDIA

POSTER, LEAFLET, MASS MEDIA

MEDIA DAN SARANAMEDIA DAN SARANA