YETİŞKİNLER ve ÖĞRENME ÖZELLİKLERİ

1

YETİŞKİNLERYETİŞKİNLERveve

ÖĞRENME ÖZELLİKLERİÖĞRENME ÖZELLİKLERİ

2

Yetişkin Fiziksel ve psikolojik gelişimini tamamlamış,

olgunluğa ulaşmış bireydir. (Psikolojik ve fiziksel gelişimi ölçmek zordur.)

Birçok toplumda yetişkinliğin başlangıcı zorunlu öğrenim yaşını bitirmiş,

tam zamanlı bir işe girmiş ve evlenmiş olmakla tanımlanmaktadır.

Daha çok "bağımsızlık" ile ilgili bir kavramdır. Bir toplumda,

kendi yaşantılarını yönetme sorumluluğunu üstüne alan bireyler yetişkin kabul edilmektedir.

3

Yetişkin Bir toplumda,

kendi yaşantılarını yönetme sorumluluğunu üstüne alan bireylerdir.

Zihinsel, bedensel gelişimini tamamlamış ve psikolojik olgunluğa erişmiş,

ekonomik bağımsızlığını kazanmış ve toplumda bir sorumluluk üstlenmiş bireylerdir.

4

Yetişkinler;büyük vücutlu

çok miktarda deneyimliyerleşmiş alışkanlıklara sahip

otoriteye karşı bir refleks geliştirmişverilecek kararlar ve çözülecek sorunlara sahip

öğrenen bir kişi olmak dışında sorumlulukları olantutum, değer ve eğilimlerden oluşan duygusal çerçeve geliştirmiş

seçenekleri olan kuvvetli desteğe cevap veren

ihtiyaçlarına yönelik davranışlarkendini kontrol edebilen ve kısıtlı duygusal cevap veren

bir geçmişi olan, ancak değişebilenöğrenme ile ilgili kuvvetli istek geliştirebilen

katabilecek fikirleri olangeri kalmaktan korkan, gururlu kişilerdir.

5

Yetişkin ve Çocuk-Genç Öğrenmesi Arasındaki Farklar* Yetişkinlerde benlik kavramı oldukça gelişmiştir. Çevrelerine bağımlı değillerdir, kendilerini yönlendirebilir, ne öğrenmek istediklerini tanımlayıp ifade edebilirler. Çocuklar ise anne, baba, öğretmen vb. çevresindeki kişilere bağımlıdırlar ve yönlendirme isterler.* Çocukların yetişkinlere göre kavramları ve deneyimleri daha azdır ve öğrenirken daha çok somut kavram ve örneklerle öğrenirler. Yetişkinler ise soyut düşünebilir ve öğrenebilirler. * Çocuklar öğrenirken sık tekrara gereksinim duyarlar. Öğrenirken örnek yaşantılara dayalı genellemeleri yapmakta güçlük çekerler, deneyimleri arttıkça öğrenmede daha kolaylaşır. Yetişkinler ise sık tekrar gerektirmeden öğrenir ve genellemeler yapabilecek yeterli tecrübeye sahiptirler.* Çocuklar öğrendiklerinin bir çoğunu hemen uygulamaz, ilerideki yaşantılarına ertelerler. Yetişkinler ise öğrendiklerini hemen uygulamak isterler.

6

Yetişkinler eğitime gönüllü olarak katılırlar.

Eğitimden beklentileri oldukça yüksektir.

Beklentilerini karşılamayan eğitimlerden uzaklaşırlar.

7

Yetişkinlerin Eğitimden BeklentileriEğitimin kendi konu ve işleri ile bağlantılı olmasını

isterler.

Eğitim konuları ile ilgili ise motive olurlar.

Eğitimde aktif katılımda bulunmak isterler.

Eğitimde çeşitlilik arzularlar.

Olumlu geri bildirim isterler.

Kişisel kaygıları vardır, güvenli ortam isterler.

Eğitim sırasında özgün birer birey olarak görülmek isterler.

Özgüvenlerini korumak isterler.Kişisel ihtiyaçlarının göz önüne alınmasını isterler.

8

Yetişkinin Gelişim Özellikleri

Fizikselpsikolojik

toplumsal

9

Fiziksel Gelişim ÖzellikleriGörme Yeteneği:

20-25 yaşları arasında en yüksek düzeyde 40-45 yaşlarında birden bire düşme

İşitme Yeteneği: Yaşın ilerlemesine bağlı olarak yetişkinin işitme gücünde azalma

ses tonunu iyi ayarlamalı, dudak mimikleri görülecek biçimde konuşmagörsel-işitsel araçlar kullanma

Isıya Uyum Sağlama Yeteneği: Isıya uyum sağlaması güçleşmektedir.

Çalışma Gücü: Yaş ilerledikçe iç salgı bezlerinin etkinliği azaldığından, hücreler daha çabuk yıpranır. Kas gücünde de azalma olduğundan, istenilen hızda bir çalışma ortaya konulamaz.

10

Psikolojik Gelişim Özellikleri

Yetişkinlik dönemleri; Genç, orta, ileri yaşlar

Bir yetişkin, yaşı ilerledikçe, rollerini ve dolayısıyla beklentilerini değiştirmek zorundadır (Gelişim ödevleri).

Gelişim Ödevleri; Bireyin yaşamında belli bir dönem ya da o dönem konusunda, başarılması bireyi mutluluğa ve sonraki görevleri başarmasına öncülük eden,

başarılmaması bireyi mutsuzluğa, toplumca onaylanmamaya ve sonraki görevlerde güçlük çekmeye yol açan görevdir.

11

Gelişim Ödevleri

Genç Yetişkinlik

Orta Yetişkinlik

İleri Yetişkinlik

12

Gelişim Ödevleri

Genç Yetişkinlik1. Eş seçme,

2. Eşi ile birlikte yaşamayı öğrenme,

3. Bir aile kurma,

4. Çocuk yetiştirme,

5. Bir evin işlerini yürütme,

6. Çalışma hayatına başlama,

7. Yurttaşlık sorumluluklarını yerine getirme,

8. Uygun sosyal gruba katılma.

13

Gelişim Ödevleri

Orta Yetişkinlik1. Toplumun bir üyesi olarak yetişkinlere özgü sorumlulukları yerine getirme,2. Belli bir ekonomik yaşam düzeyine ulaşma ve bunu sürdürme,3. Ergenlik çağındaki çocuklarına sorumlu ve mutlu yetişkinler

olmasına yardım etme,4. Yetişkinlere özgü boş zaman etkinliklerini geliştirme,5. Birey olarak eşiyle özdeşleşme,6. Orta yaşın getirdiği değişiklikleri kabullenme ve buna uyum

sağlama,7. Yaşlı ana-babaya uyum sağlama.

14

Gelişim Ödevleri

İleri Yetişkinlik1. Fiziksel güçteki ve sağlıktaki düşüşe uyum sağlama,

2. Emekliliğe ve azalan kazanca uyum sağlama,

3. Yaş grubuyla açıktan ilişki kurma,

4. Mutluluk verici fiziksel yaşama koşulları kurma,

5. Toplumsal ve yurttaşlık görevlerini yerine getirmede daha

özenli davranma.

15

Toplumsal Gelişim Özellikleri

Yetişkinin bulunduğu topluma veya gruba göre beklentileri ile eğitime olan gereksinimlerinde farklılıklar olabilmektedir.

Bireyin mesleği gelir ve öğrenim düzeyi, cinsiyeti, evli olup, olmadığı, yaşadığı yer, dinsel inançları halk eğitimi etkinliklerine katılmasında önemli role sahiptir.

Gelecekte kullanma olasılığı olan bir bilgiyi öğrenme, özellikle yetişkinlerde zaman tüketici ve verimsiz bir öğrenme yoludur.

Toplumda aldığı yeni rolü başarı ile oynayabilmesi için yetişkinin belli bilgileri öğrenme gereğini duyması, onu öğrenmeye yöneltir.

16

Yetişkinin Eğitime Katılma Engelleri

kişisel,

ev yaşamı

dış etkenler

17

Kişisel EngellerKişisel Engeller

1. Bilinmeyenden korkma,

2. Gülünç olma korkusu,

3. Güvensizlik ve sosyal açıdan yetersiz olma korkusu,

4. Okuldan hoşlanmama,

5. Öğrenmeye karşı olumsuz tutum,

6. Eğitimin sağlayacağı yarardan emin olmama,

7. Zihinsel ve fiziksel eksiklikler.

18

Ev Yaşamından Kaynaklanan EngellerEv Yaşamından Kaynaklanan Engeller

1. Ev işlerinde fırsat bulamama,

2. Aile üyelerinden birinin veya hepsinin karşı koyması,

3. Evdeki koşulların öğrenme için gerekli çalışmaya elverişli

olmaması.

19

Dış EngellerDış Engeller

1. Vardiya çalışması,

2. Vücut yorgunluğu,

3. Ulaşım zorluğu,

4. Ekonomik yetersizlik.

20

Yetişkin Eğitiminin Ana ÖzellikleriEğitim yetişkinin deneyimlerine dayalı olarak yapılmalıdır. Çünkü yetişkinlerin yaşam süresince geliştirilmiş zengin bir

deneyimleri vardır.

Öğrendiklerini uygulama ve yaşantısı ile ilgisini görme fırsatı verilmelidir.

Kişisel katılım göz önünde tutulmalıdır. Bunun için değişik katılımcı eğitim yöntemleri kullanılmalıdır.

Öğrenme sürecine faal olarak katılmalıdırlar (programdan değerlendirmeye kadar).

21

Yetişkin Eğitiminin Ana ÖzellikleriEğitim yetişkinin deneyimlerine dayalı olarak yapılmalıdır. Çünkü yetişkinlerin yaşam süresince geliştirilmiş zengin bir

deneyimleri vardır.

Öğrendiklerini uygulama ve yaşantısı ile ilgisini görme fırsatı verilmelidir.

Kişisel katılım göz önünde tutulmalıdır. Bunun için değişik katılımcı eğitim yöntemleri kullanılmalıdır.

Öğrenme sürecine faal olarak katılmalıdırlar (programdan değerlendirmeye kadar).