ΔΟΜΝΑ ΒΙΖΒΙΖΗ-Η ΗΡΩΙΔΑ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

ΔΟΜΝΑ ΒΙΣΒΙΖΗΓεννήθηκε στην Αίνο το 1783 και παντρεύτηκε το 1808 τον συμπατριώτη της Χατζή Αντώνη Βισβίζη, που ήταν από τους πλουσιότερους ναυτικούς της Αίνου, με τον οποίο απέκτησε πέντε παιδιά, το τελευταίο μάλιστα γεννήθηκε μετά το θάνατο του.

Πριν ακόμη αρχίσει η επανάσταση του 1821 ο Αντώνης Βισβίζης μετείχε στις προετοιμασίες από τον Φεβρουάριο της ίδιας χρονιάς μεταφέροντας με το πλοίο του από την Κωνσταντινούπολη στο Άγιο Όρος τον αρχηγό Εμμανουήλ Παππά, με όπλα και πολεμοφόδια, προκειμένου να προετοιμάσει την κήρυξη της επανάστασης εκεί.

Άνοιξη του 1821. Όλοι οι Έλληνες απ’ άκρη σ’ άκρη της ελληνικής γης έχουν ξεσηκωθεί για τη λευτεριά τους.

Χρόνια τώρα μυημένοι στη Φιλική Εταιρεία καρτερούν την ώρα πού θα σημάνει η καμπάνα της Επαναστάσεως για ν’ αποτινάξουν τον τουρκικό ζυγό.

Και να, η Επανάσταση ξεσπά. Στην Πελοπόννησο, στη Στερεά Ελλάδα, στη Μακεδονία, στα νησιά του Αιγαίου.

Στις 2 Μαΐου του 1821, όταν τα Ψαριανά πλοία βομβάρδισαν το φρούριο των Κατελούζων στην Αίνο και συνέλαβαν την τούρκικη φρουρά, ο καπετάν Αντώνης αποφασίζει να συμμετέχει ενεργά στον αγώνα.

«Πατρίδα μας δεν είναι μόνο η Αίνος. Πατρίδα μας είναι ολόκληρη η Ελλάδα. Κι αν ο Θεός δώσει σ’ αυτή τη λευτεριά, τότε θα είναι αδύνατο και τούτη δώ η γωνιά να μείνει σκλάβα», σκέπτεται.

Δίνει διαταγή κι ετοιμάζουν το μεγάλο του πλοίο, την Καλομοίρα. Το εξοπλίζει με δεκαέξι κανόνια και εκατόν σαράντα ναύτες. Όταν ήταν όλα έτοιμα, στράφηκε στη γυναίκα του, τη Δόμνα, και της λέει:

«Σ᾿ αποχαιρετώ, καλή μου συντρόφισσα. Ήρθε η ευλογημένη ώρα να πολεμήσω για την Πατρίδα».Κι ενώ τα παιδιά του τον περικυκλώνουν, ξαφνιασμένα ακούνε τη Δόμνα ν’ απαντά: Μαζί σου, καπετάνιε, στη ζωή και στο θάνατο… για την Πατρίδα.Με τη βοήθεια της Παναγιάς, που θα προστατέψει το Γένος μας. Πάντα στο πλευρό σου θα πολεμώ αντρίκια κι εγώ…».

Συγκινημένοι και οι δυο ξεκρεμούν από το αρχοντικό τους τα άγια εικονίσματα, παίρνουν όλη τους την περιουσία, τα τέσσερα ανήλικα παιδιά τους και με το μπρίκι τους την Καλομοίρα ρίχνονται στον κοινό αγώνα.

Κατατάχθηκαν στα τμήματα του πρώτου Ελληνικού στρατού. Έτσι με την Καλομοίρα κάνουν επιδρομές σε τούρκικα φρούρια στον κόλπο του Ξηρού, συνδράμουν στον κόλπο της Κασσάνδρας στην Χαλκιδική, όπου όμως η εξέγερση αποτυγχάνει, δίνουν μάχες στα παράλια της Στερεάς Ελλάδας και περιπολούν τα στενά του Ευρίπου βοηθώντας τις χερσαίες δυνάμεις των Ελλήνων στις περιοχές της Στυλίδας, των Θερμοπυλών, των Μύλων, των Βρυσακίων.

Δίπλα στον καπετάνιο ατρόμητη η Δόμνα, πολύτιμος συνεργάτης και βοηθός, αγωνίζεται. Συμπορεύεται και συμπολεμά σε όλες τις ναυμαχίες, της Σάμου, της Λέσβου, του Ευρίπου.Στην Αγία Μαρίνα της Στερεάς Ελλάδας ο καπετάν Βισβίζης έκαμε τον μεγαλύτερο άθλο. Παρά την αντίθετη γνώμη των Αρεοπαγιτών που βρισκόταν πάνω στο πλοίο του και μετά από ένα τριήμερο ακατάπαυστου βομβαρδισμού των Τούρκων δίνει διέξοδο διαφυγής στον Οδυσσέα Ανδρούτσο και τους πολιορκημένους Έλληνες. Μα ενώ ο καπετάνιος ατρόμητος πολεμά και νικά τούς Τούρκους σ’αυτή την μάχη, φαρμακερό και ημέτερο βόλι τον βρίσκει στο μέτωπο και τον σωριάζει νεκρό.

Η καπετάνισσα σφίγγει την καρδιά της, λέει στους ναύτες να πάνε το νεκρό στο αμπάρι του πλοίου και συνεχίζει, ορθή στο τιμόνι, τον αγώνα. «Κύριε, το θέλημά Σου, ας γίνει. Εσύ θα κρατάς το τιμόνι και θα το οδηγείς», προσεύχεται θερμά.

Κι όταν η μάχη σταμάτησε, τότε άραξαν στη Λιχάδα της Εύβοιας στο ναό των Αγίων Αναργύρων, για να θάψουν εκεί το νεκρό με τιμές και να τον κλάψουν.

Λίγο καιρό μετά έρχεται στον κόσμο το πέμπτο της παιδί…αυτό όμως δεν την εμποδίζει να συνεχίσει να ενισχύει του μαχόμενους Έλληνες στην Εύβοια και στη Στερεά Ελλάδα και να εφοδιάζει τους πολεμιστές με όπλα από το Βόλο.

Ο Δημήτριος Υψηλάντης την ονομάζει: "ευγενεστάτην και γενναιοτάτην Δέσποινα και καπετάνισσα", ο δε Οδυσσεύς Ανδρούτσος με βαθειά ευγνωμοσύνη "ευεργέτιδα".

Δημήτριος ΥψηλάντηςΟδυσσεύς Ανδρούτσος

Τρία χρόνια ολόκληρα η Δόμνα πάλεψε με τη θάλασσα. Η γενναία αυτή Θρακιώτισσα κράτησε γερά το τιμόνι ξοδεύοντας την περιουσία της για να θρέψει και να συντηρήσει το πλήρωμα, το πλοίο και τα παιδιά της.. Κανένας στόλος δεν τρόμαζε τη Δόμνα. Την Καλομοίρα την κυβερνούσε ο Θεός. Σ᾿ αυτόν πίστευε και στην ελευθερία που οραματιζόταν για την πατρίδα. Κανένα εμπόδιο δε λύγιζε την ατσαλένια της θέληση. Ήρθε όμως η ώρα, που και ο τελευταίος της οβολός εξαντλήθηκε. Και η Καλομοίρα από κόσμημα μετατράπηκε από του Υδραίους σε πυρπολικό. Στο τελευταίο του ταξίδι ως πυρπολικό, το καράβι θα ανατινάξει την φρεγάτα και θησαυροφυλάκιο του τούρκικου στόλου, Χασνέ Γκεμσί.

Χωρίς το καράβι της πια και χωρίς στέγη η αρχόντισσα της Αίνου και θαλασσομάχος καπετάνισσα, το 1824 καταφεύγει στο Ναύπλιο, άπορη.. Εκεί δέχθηκε το δεύτερο τραγικό χτύπημα της μοίρας .Είδε να πεθαίνουν από την πανώλη τα τρία μικρότερα αγόρια της. Αργότερα θα ζήσει στη Σύρο, πάμφτωχη, στερούμενη ακόμη και των στοιχειωδών για τη διαβίωση της οικογένειάς της.

Τον μεγαλύτερό της γιο τον Θεμιστοκλή, όταν ήταν 14 ετών, μαζί με άλλα παιδιά αγωνιστών, πήρε στο Παρίσι για να σπουδάσουν με έξοδα των φιλελληνικών σωματείων, ο Γάλλος φιλέλληνα Roche. Γνωστά έγιναν από τους φιλέλληνες στην Ευρώπη κι έτσι μαθεύτηκαν το όνομά της και το έργο της παντού, τα λόγια τού αποχωρισμού προς τον γιό της, όταν έφευγε για το Παρίσι: - "Παιδί μου! Πρόκειται να υιοθετηθείς και να ανατραφείς από την γαλλική γενναιοδωρία. Όταν θα μεγαλώσεις, ίσως να μην ζω πια. Στοχάσου τότε, ότι έχεις να εκδικηθείς τον πατέρα σου". Ο Θεμιστοκλής, φύλαξε τα λόγια της μητέρας του σαν πολύτιμο θησαυρό. Φορούσε πάντα την ελληνική φουστανέλα του, μορφώθηκε, διέπρεψε κι ανέβηκε μέχρι τις ανώτατες διοικητικές θέσεις στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος, κάνοντάς την περήφανη.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής της τα έζησε μόνη, φτωχή και λησμονημένη στον Πειραιά. Ήταν περήφανη πού όλα τα έδωσε για την Πατρίδα αλλά λυπημένη προφανώς που η πατρίδα τη λησμόνησε. Η γυναίκα, σύζυγος, μάνα, καπετάνισσα, ηρωίδα πολέμησε για την ελευθερία της πατρίδας χωρίς ΠΟΤΕ να δει την ελευθερία της δικής της πατρίδας.Έκανε ό,τι μπορούσε για να κτιστεί, όπως έλεγε ο άνδρας της, ο καπετάν Αντώνης Βισβίζης, «το χρυσό παλάτι της λευτεριάς». Πέθανε σ' ένα φτωχικό σπιτάκι στον Πειραιά, το Νοέμβριο τού 1852 .

Η παρουσίαση που είδατε δημιουργήθηκε τον Η παρουσίαση που είδατε δημιουργήθηκε τον Μάρτιο του 2015 στα πλαίσια του εκπαιδευτικού Μάρτιο του 2015 στα πλαίσια του εκπαιδευτικού προγράμματος του 20προγράμματος του 20ουου ολοήμερου νηπιαγωγείου ολοήμερου νηπιαγωγείου Αλεξανδρούπολης με τίτλο: ¨Με τη Δόμνα Αλεξανδρούπολης με τίτλο: ¨Με τη Δόμνα Βισβίζη από την Αίνο ένα ταξίδι στο χρόνο Βισβίζη από την Αίνο ένα ταξίδι στο χρόνο πηγαίνω¨.πηγαίνω¨.

Προέκυψε από την συνεργασία της Ελένης Προέκυψε από την συνεργασία της Ελένης Χατζηκαλλινικίδου γονέα του νηπίου Χατζηκαλλινικίδου γονέα του νηπίου Παπαδόπουλου Νικόλα και των νηπιαγωγών Παπαδόπουλου Νικόλα και των νηπιαγωγών

Δήμητρας Γκιοκτσέ και Πηνελόπης Δήμητρας Γκιοκτσέ και Πηνελόπης Χατζηφιλιππίδου.Χατζηφιλιππίδου.