ศิลป์ ทวารวดี ศรีวิชัย ลพบุรี

ศลปะไทยสมยประวตศาสตรถงอยธยา

ศลปะสมยทวารวด•ทวารวดนนอาจจะเกดขนในชวงพทธศตวรรษท 9-10 หลกฐานทสามารถยนยนไดนนพบในชวงพทธศตวรรษท 12 เปนหลกฐานทงทางศลปกรรมและจารก ซงชวงนศลปกรรมสวนใหญเปนของทนำาเขามาจากผเผยแพรพระพทธศาสนาเราจงเรมมรปแบบงานศลปกรรมของเราเองคอ ทวารวด ซงตรงกบราชวงศคปตะของอนเดย และทางตะวนออกของอนเดยทางอมราวด ทางตอนใตของอนเดยสลงกา บางทผานกวางตงเปนเอกสารทกลาวในเอกสารของพระภกษอจง หรอ อชง ทเดนทางไปจารกศาสนาในอนเดยและเดนทางกลบมาทางสมาตรา

จตรกรรม

• ไมเหลอปรากฏหลกฐานทางดานจตรกรรม คงชำารดเสยหายไปหมดแลว เพราะงานจตรกรรมเขยนดวยวสดทไมคงทน ถกแดดถกฝนไมนานกหมดไป

ประตมากรรม• พระพทธรปลกษณะสำาคญของพระพทธรปสมยทวาราวด แบงออกเปน 3 ยค คอ1. มลกษณะของอนเดยแบบคปตะและหลงคปตะ

2. เปนแบบพนเมอง แตมการแตงกายเหมอนอนเดย เรยกวา อทธพลแบบทองถน ซงพบมากพทธศตวรรษท 13-15 ลกษณะควตอ หนากลม ครองจวรหมคลม จวรเรยบไมมร ว การทำาวตรรกะยกพระหตถ 2 ขาง

3. ทวารวดทมศลปะเขมรเขามาปะปน พทธศตวรรษท 16

ประตมากรรมกลมเทวรปรนเกา

เครองมอเครองใช

ตะเกยงโรมน ลกปดและตางหทำาจากหนคาเนเรยลสสม

สถาปตยกรรมสถาปตยกรรมแบบทวาราวดมกกออฐและใชสอดน เชน วดพระเมรและเจดยจลปะโทน จงหวดนครปฐม บางแหงมการใชศลาแลงบาง เชนกอสรางบรเวณฐานสถป การกอสรางเจดยในสมยทวารวดทพบทงเจดยฐานสเหลยม เจดยทรงระฆงควำา มยอดแหลมอยดานบน

ศลปะศรวชย• ศลปกรรมสวนใหญของอาณาจกรศรวชยไดรบอทธพลจาก

ศาสนาพราหมณ-ฮนด และ พทธศาสนานกายอาจรยวาท แมศรวชยไดหมดอำานาจไป แตศลปะยงคงแพรหลายไปทวดนแดนแถบเอเชยตะวนออกเฉยงใต เพราะไดมการขดคนพบศลปวตถและโบราณสถานแบบศรวชยจำานวนมากทางภาคใต โดยเฉพาะทไชยาและทนครศรธรรมราช นอกจากนนมการพบประปราย เชน ทางภาคกลางพบทอำาเภออทอง จงหวดสพรรณบร ภาคเหนอพบทวดเจดยเจดแถว อำาเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย และเหนอสดพบทวดปาสก อำาเภอเชยงแสน จงหวดเชยงราย

จตรกรรม • ไดปรากฏจตรกรรมฝาผนงทเนองในพทธศาสนาทเจตยสถานหรอถำาทม

การใช สอยเนองในพทธศาสนาแหงหนง คอ แหลงโบราณคดถำาศลป บานบนนงลวา หมท 2 ตำาบลหนาถำา อำาเภอเมอง จงหวดยะลา

ประตมากรรมในปจจบนนไดมการคนพบประตมากรรมทเนองในพทธศาสนา ลทธมหายาน ในแหลงโบราณคดตาง ๆ ทกระจายกนอยทวทงคาบสมทรไทย ประตมากรรมดงกลาวสามารถทจะจำาแนกออกไดเปนหาประเภท คอ =ประตมากรรมลอยตว =สถปจำาลอง =พระพมพ =จารกหลกธรรม =แมพมพประตมากรรมลอยตว

พระโพธสตวเมตไตรยหรอพระโพธสตวไมเตรญะ

สถาปตยกรรม • ในปจจบนนไดมการคนพบสถาปตยกรรมทเนองในพทธศาสนา ลทธ

มหายาน ทไดมการสรางสรรคขนบนคาบสมทรไทยสองประเภท คอ ประเภทแรก ไดแก สถป (Stupa, or Tupa) และเจตยสถาน (Chaitya Hall)

ศลปะสมยลพบรศลปะแบบลพบรหรอละโวเกดขนในพทธศตวรรษท16-19 มอาณาเขตครอบคลมภาคกลาง ภาคตะวนออก และภาคตะวนออกเฉยง เหนอ ตลอดจนในประเทศกมพชา รปแบบ สมพนธกบสกลชางศลปะเขมรในประเทศกมพชา ศลปะดงกลาวเรยกชอตางกนตามทศนะของนกวชาการแตละคนเชน ศลปะลพบร ศลปะเขมร ศลปะรวมแบบเขมรในประเทศไทย เปนตน กลาวคอปลายสมยรชกาลท ๕ นกวชาการชาวฝรงเศสแหงสำานกฝรงเศสปลายบรพาทศไดเรยกชอสกลชาง ศลปะนวา"ศลปะ เขมร" ดวยมรปแบบทคลายกบโบราณสถานในประเทศกมพชาตอมาสมเดจพระเจาบรมวงศเธอกรมพระยาดำารงราชานภาพ ทรงกำาหนดชอเรยกใหมวา "ศลปะลพบร" เพอแยกใหเหนถงความแตกตางจากกลมสกลชางศลปะเขมร

จตรกรรม

ในสมยลพบรยงไมปรากฏหลกฐานชดเจน

ประตมากรรม• นยมสรางภาพสลกดวยหน โดยเฉพาะหนทราย สวนมากนยมสรางเปน

พระพทธรปปางนาคปรก และยงมการสลกรปเหมอน เชน รปของพระเจาชยวรมนท 7 แหงอาณาจกรเขมร

สถาปตยกรรม • ไดแก ปรางค ปราสาท ทสรางขนดวยหนทราย อฐ ศลาแลง จงเรยกวา

ปราสาทหนและปรางค เชนพระปรางคสามยอด จงหวดลพบรในปจจบน ปราสาทหนพมาย จงหวดนครราชสมา ปราสาทพนมรง จงหวดบรรมย ซงมทบหลงรปนารายณบนทมสนธทงดงาม ปราสาทเมองตำา จงหวดบรรมย และปรางคทวดนครโกษา จงหวดลพบร

พระปรางคสามยอด จงหวดลพบรปราสาทหนพมาย จงหวดนครราชสมาปราสาทพนมรง จงหวดบรรมย

ขอบคณคะ