Ο ρόλος του κρασιού στην θρησκεία

Ο ρόλος του κρασιού

στη θρησκεία

• Η σημασία του οίνου, τον οποίο υμνούσαν οι ποιητές και δόξαζαν οι βασιλείς, φαίνεται στην αρχαία Ελλάδα από τη λατρεία του Διόνυσου και τις διονυσιακές γιορτές.

• Στα τέλη του μηνός Ποσειδεώνος , δηλ. από τα μέσα Δεκεμβρίου ως τα μέσα Ιανουαρίου , τελούνταν μια γιορτή που σχετίζεται με το κρασί. Πιο συγκεκριμένα γιόρταζαν τα «Διονύσια κατ' αγρούς», μια καθαρά αγροτική γιορτή αφιερωμένη στον μεγάλο θεό του κρασιού, με κύριο δρώμενο μια πομπή κατά την οποία περιφέρονταν μια στάμνα με κρασί, ένας τράγος που προοριζόταν για θυσία, ένα καλάθι με σύκα και «επί πάσιν» ο φαλλός, το σύμβολο της γονιμότητας.

• Ο Διόνυσος ήταν η τελευταία μεγάλη παγανιστική θεότητα στην Ύστερη Αρχαιότητα, μια θεότητα με παγκόσμια εμβέλεια. Ανήκει στις ελάσσονες πλην όμως σημαντικές θεότητες του αρχαιοελληνικού πανθέου, καθώς η λατρεία του επηρέασε σημαντικά τα θρησκευτικά δρώμενα της ελλαδικής επικράτειας. Ο Διόνυσος ως μυθολογική οντότητα «δεν είναι μήτε παιδί ούτε άντρας, αλλά αιώνιος έφηβος, καταλαμβάνοντας μια θέση ανάμεσα στα δύο». Αντιπροσωπεύει «το πνεύμα της ενέργειας και της μεταμορφωτικής δύναμης του παιχνιδιού».

• Η καλλιέργεια της αμπέλου, η δημιουργία του κρασιού από το σταφύλι και οι επιπτώσεις από την οινοποσία στον ανθρώπινο οργανισμό πάντα προκαλούσαν δέος στον άνθρωπο και γι αυτό συνδέθηκαν με το Θείο. 

• Το κρασί στη θρησκεία είχε εξέχουσα θέση. Με οίνο τιμούσαν οι αρχαίοι Έλληνες τους θεούς στις σπονδές και με αγγεία κρασιού για συνοδεία, αποχαιρετούσαν τους νεκρούς τους.

• Το κρασί ήταν απαραίτητο στα γεύματα των αρχαίων και βέβαια στα συμπόσια, όπου έρεε άφθονο. Όμως, δεν έπιναν το κρασί όπως εμείς, αλλά νερωμένο, όχι μόνο με γλυκό, αλλά και με θαλασσινό νερό, αφού απέφευγαν να το πίνουν ανέρωτο

• (άκρατος οίνος).

• Ο οίνος παρέμεινε καθημερινός σύντροφος των Ελλήνων και στις μετέπειτα ιστορικές περιόδους, όπως στους Ελληνιστικούς και στους Ρωμαϊκούς χρόνους. Οι περισσότερες από τις διονυσιακές γιορτές και έθιμα των αρχαίων Ελλήνων πέρασαν στο Βυζάντιο και έφτασαν μέχρι τα χρόνια μας. Σ’ αυτό βοήθησε και η ανεξιθρησκεία, που κατοχύρωσε ο Μ. Κωνσταντίνος με το διάταγμα των Μεδιολάνων (313 μ.Χ.).

• Στη χριστιανική θρησκεία ο Θεός παρουσιάζεται ως αμπελουργός, και η Εκκλησία ως άμπελος. Οι χριστιανοί στη Θεία Κοινωνία χρησιμοποιούν το κρασί ως αίμα του Θεού.

• Η χριστιανική θρησκεία από τα πρώτα της βήματα αγκάλιασε το κρασί ως ευλογημένο αγαθό. H σύνδεση αυτή είναι λογική, καθώς ο χριστιανισμός εξαπλώθηκε και γιγαντώθηκε σε περιοχές όπου άνθισε ο ελληνορωμαϊκός πολιτισμός. Εκεί που το κρασί εκτός από βασικό είδος διατροφής ήταν απόλυτα συνδεδεμένο με τη λατρεία του Βάκχου.

«ΕΓΩ ΕΙΜΙ Η ΑΜΠΕΛΟΣ»

• Προστατευμένο από τη χριστιανική θρησκεία, με τον ίδιο το Χριστό να αναφέρεται ως «άμπελος» και τη θεία κοινωνία να προσφέρεται στους πιστούς ως το αίμα του, το κρασί συνέχισε να λατρεύεται από τους Έλληνες. Έτσι, το κρασί στη θρησκεία διατήρησε και τότε τη θέση του, αν και η διονυσιακή λατρεία έμεινε μια «απαγορευμένη» ανάμνηση, που ξεσπούσε σε γιορτές σαν αυτή του Αγίου Τρύφωνα, προστάτη των αμπελουργών στην Ελλάδα.

• Σύμφωνα με τον Ορθόδοξο Συναξαριστή, την 1η Φεβρουαρίου τιμάται η μνήμη του Αγίου Τρύφωνος που έχει καθιερωθεί σαν προστάτης των αμπελουργών. Βέβαια, δεν έχουν βρεθεί γεγονότα από τον βίο του που να φανερώνουν μια ιδιαίτερη σχέση του Αγίου  με το αμπέλι ή το κρασί. 

Ο γάμος της Κανά

• Το έργο είναι βασισμένο στην περιγραφή του θαύματος που έγινε από τον Ιησού σε γάμο στην Κανά της Γαλιλαίας και αναφέρεται στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο της Καινής Διαθήκης. Σύμφωνα με την εκεί περιγραφή ο Ιησούς, η μητέρα του και οι μαθητές του είχαν κληθεί στον γάμο. Από σφάλμα του υπεύθυνου μάλλον, το κρασί δεν έφθασε και κάποια στιγμή τελείωσε.

• Ο Ιησούς το πληροφορήθηκε από την μητέρα του («Οἶνον οὐκ ἔχουσιν») και φωνάζοντας τους υπηρέτες τους έδωσε εντολή να γεμίσουν έξι μεγάλες πέτρινες υδρίες με νερό. Όταν έγινε αυτό, ο Ιησούς τους είπε «Ἀντλήσατε νῦν καὶ φέρετε τῷ ἀρχιτρικλίνῳ», καθώς ο Ιησούς είχε μόλις πραγματοποιήσει το πρώτο από τα επτά του θαύματα, την μετατροπή νερού σε κρασί.

Πηγές• http://www.imma.edu.gr/macher/subjects/wi

ne/02.html• http://www.zarariswines.gr/saint.html• http://enneaetifotos.blogspot.gr/2011/01/blo

g-post_4673.html• http://www.wineplus.gr/4/173/329/• https://el.wikipedia.org/• http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=1

07145

• Ζωή Μακρή• Νένα Καπετάνη• Δήμητρα Χαρίτου• ‘Ελλη Χατζηιωαννίδου• Πηνελόπη Πετρίδου• Χριστίνα-Μαρία Δήμου

• 4ο Γυμνάσιο Δράμας• Σχολικό έτος 2015-16