View
1.189
Download
4
Category
Preview:
DESCRIPTION
Nabız
Citation preview
17.18.19. Hafta ( 6-24 / 01 / 2014 )
9.Sınıf
Meslek Esasları ve Tekniği
7.Ünite Yaşam Bulguları
NABIZ
2
• NABIZ
3
• Kalbin sol ventrikülünün
kasılmasıyla aorta gönderilen kanın
neden olduğu basınç artıĢına karĢı,
arter duvarının geniĢlemesi ve
kasılması sonucu duyulan ritmik
atımlara NABIZ denir.
• Nabız bütün arterlerden alınır.
4
• NABZIN ÖZELLĠKLERĠ
• Nabız,kalbin sol ventrikülünün sistolü(kasılma) ile aorta atılan kanın damar duvarına yaptığı basıncın deri üzerinde palpasyonla hissedilmesidir.
• Nabız,kalp hızının ve ritminin göstergesidir.
• Nabız hızı,1 dakikadaki kalp vuruĢ sayısıdır.
5
• Kalbin her sistolü ile sol ventriküldeki kan aorta atılır.Her atımda atılan kan miktarı ortalama olarak 60-70 mlt.kadardır.Buna ‘’stroke volüm’’ denir.
• Kalbin 1 dakikada damarlara attığı kan miktarına kardiyak output denir.
• Kardiyak output,stroke volümün 1 dakikadaki toplamıdır.
6
• NABZIN ÇEġĠTLERĠ
• Nabız değerlendirilirken;
• 1.)Nabız Hızına,
• 2.)Nabız Ritmine,
• 3.)Nabız Hacmine
• bakılır.
7
• 1.) NABIZ HIZI
• Kalbin 1 dakikadaki atım sayısıdır.
• Nabız sayısı yaĢ ilerledikçe azalır.Bu
nedenle nabız değerlendirilirken,kiĢinin
yaĢına göre normal olan nabız sayısı
bilinmelidir.
8
• Normal Nabız Hızları( yaĢlara göre )
• a) Yeni Doğan: 120-160(ort.140)
• b) Bebek : 100-140(0rt.120)
• c) Çocuk : 80-120 (ort.100)
• d) YetiĢkin : 60-100 (ort.80)
9
• TaĢikardi: 100 / dakika’nın üzerinde
nabız hızı(yetiĢkinlerde)
• Bradikardi: 60 / dakikanın altında nabız
hızı( yetiĢkinlerde)
10
• NABZI ETKĠLEYEN FAKTÖRLER
• 1.)Ekzersiz ( nabız hızı artar)
• 2.)Hipertermi ( nabız hızı artar)
• 3.)Hipotermi ( nabız hızı azalır)
• 4.)Akut ağrı ve anksiyete (nabız hızı artar)
• 5.)Kronik ağrı (nabız hızı azalır)
• 6.)Ġlaçlar (bazı ilaçlar nabız hızını
azaltır,bazıları arttırır)
11
• 7.) YaĢ ilerledikçe,nabız hızı azalır.
• 8.)Metabolizma Hipertiroidizmde nabız hızı artar,,hipotiroidide nabız hızı azalır.)
• 9.)Kanama( nabız hızı artar )
• 10.)Postür değiĢikliği ( ayakta durma ve oturma sırasında,nabız hızı artarken,uzun süre yatma sırasında nabız hızı azalır)
12
• 2.) NABIZ RİTMİ
• Kalp atımları normalde birbirinin ardı sıra ve düzenli aralıklarla oluĢur.Hissedilen kalp atımları arasındaki süre düzenli ve birbirine eĢittir.Bu düzenli nabız dır.Atımlar arsı sürenin kısa yada uzun olması veya bazı atımların hissedilmemesine de aritmi(ritm bozukluğu) denir.
13
• 3.) NABIZ HACMİ (dolgunluğu ):
• Sol venrtikülün her sistolünde perifere
gönderilen kan miktarı, nabzın
dolgunluğunu belirler.Nabzın dolgunluk
derecesi sol ventrikülün sistol gücünü
ifade eder.Normalde nabız dolgundur
ve kolay palpe edilir.Bazı durumlarda
nabzın dolgunluğu değiĢir.
14
• Kan volümü artıp,kanın arter duvarına yaptığı basınç artınca, nabız daha dolgun hissedilir.Bu duruma ‘’dolgun nabız’’ denir.
• Bazı durumlarda nabız çok hızlanır ve zor palpe edilir.Bu nabız türüne ‘’filiform (ipliksi) nabız’’ denir.Nabız sayısı 130 ‘un üzerindedir. Örn;kalp yetmezliği,Ģok,kanama da görülür.
15
• NABIZ ALINAN ARTERLER
• Nabız palpasyonla alınır,ayrıca
steteskop ile kalbin apeksinden nabız
alınır.
16
• NABIZ ALINAN ARTERLER
17
18
19
• NABIZ ALINAN ARTERLER
• 1.)Temporal arter
• 2.)Karotis arter
• 3.)Brakial arter
• 4.)Radial arter
• 5.)Femoral arter
• 6.)Popliteal arter
• 7.)Posterior tibial arter
20
• 8.)Dorsalis pedis arter
• NOT!Karotis arter, kardiak arrest,Ģok ve
diğer bölgelerden nabız alınamadığı
durumlarda ,nabız almak için kullanılır.
21
• NABIZ SAYMA TEKNĠĞĠ
Nabız saymada AMAÇ;
..Kalbin çalıĢması hakkında bilgi
edinmek,
..Nabız hızını,ritmini,dolgunluğunu
belirlemek,
..ateĢ ve solunum hızı –nabız arasındaki
iliĢkiyi değerlendirmektir.
○ Periferik Arterden Nabız Sayma:
○ Nabız sayımı için, en çok kullanılan
arter, RADİAL ARTER ‘dir. Çünkü radial
arter daha kolay lokalize edilir ve
hissedilir.
○ Bebeklerin nabzını
değerlendirmede;öncelikle brakial arter
kullanılır.
22
23
Diğer Arterlerden Nabız Sayma
Karotis,temporal,brakial,femoral,dorsalis
pedis,popliteal ve posterior tibial
arterlerden nabız alınabilir.
24
26
27
○ NABIZ ALIRKEN DİKKAT EDİLMESİ
GEREKEN KURALLAR:
○ ..Nabzın hızı,ritmi ve dolgunluğuna
dikkat edilir,
○ ..Nabız saymadan önce,nabız hızını
etkileyen etmenler kontrol edilir(
yaĢ,yorgunluk,eksersiz,yemek yeme
gibi)
28
○ ..TaĢikardi, bradikardi,filiform
nabız,aritmi gibi
durumlarda,yenidoğanda ve ilk kez
sayılıyorsa,NABIZ DAİMA 1 DAKİKA
SAYILIR.
○ ..Çocuklarda nabız alma iĢlemi,vücut
sıcaklığı ölçümünden önce yapılır(
çocuk ağlar ise,nabız sayısı değiĢeceği
için)
29
○ ..Arterio-venöz fistül(cerrahi yöntemle
bir ven ve bir arterin birleĢtirilmesi)
yapılmıĢ arter üzerinden NABIZ
ALINMAZ!
○ ..Nabız alınacak bölgeye göre hastaya
pozisyon verilir. Hasta ayakta iken
NABIZ ALINMAZ!
30
○ ..Nabız alınan arterin kalp seviyesinde
olmasına dikkat edilir,
○ ..Karotis arterden nabız alınırken,hasta
solunum sıkıntısına
girebileceğinden,arter üzerine fazla
bastırılmaz ve kesinlikle ÇİFT TARAFLI
ALINMAZ!
31
○ ..Bebeklerde karotis arterden nabız
alınması önerilmez( karotis arter zor
bulunur) ve solunumu zorlayabilir.
32
○ Kalbin Apeksinden Nabız Sayma:
○ Bebeklerde ve çocuklarda sıklıkla
kullanılır.
○ Kalbe etki eden ilaçları vermeden önce
ve sonra,aritmide ve 2-3 yaĢ altı
çocuklarda mutlaka KALBİN
APEKSİNDEN NABIZ ALINMALIDIR!
33
○ Nabzın kalbin apeksinden
alınması,özellikle düzensizliklerin
hissedilmesinde,çok önemlidir.
○ Kalbin apeksinden nabız oskültasyonla(
steteskopla dinlenmesi) ile alınır!!!
34
35
36
○ Apikal ve Radial Nabzın Birlikte
Sayılması:
○ Kardiyovasküler sistemle ilgili
hastalıklarda ,radial nabızda
düzensizlik olduğu durumlarda,apikal
ve radial nabız birlikte
alınıp,değerlendirilmelidir.
37
○ Normalde,apikal ve radial nabız aynı
değerdedir,ANCAK; kalbin yaptığı çok
zayıf atımlar perifere yansımadığında,
○ Arter duvarının yapısındaki problemler
nedeniyle atım dalgaları damar
boyunca yayılamadığında,apikal nabız
hızı,radial nabız hızından daha fazla
olur.
38
○ Bu durumda apikal ve radial nabız aynı
anda sayılır.
○ Apikal ve radial nabız arasındaki
farka’’defisit’’ denir.
39
40
○ NABZIN KAYDEDİLMESİ:
○ Nabız değeri, ‘’VİTAL BULGULAR
FORMU’’ na kaydedilir.
○ .Saat
○ .Nabız değeri
○ .HemĢire Parafı
○ Kaydedilir.Form 24 saatlik zamanı içerir.
41
○TEŞEKKÜR EDERİM
○HAZIRLAYAN
○HARİKA ATA
42
43
44
45
Sunum Hazırlama Kılavuzu
○ Düz yazılarda Font ölçüsü olarak 24-28 arası
kullanmanız tavsiye edilir
○ Arial, Tahoma yada Verdana gibi temel font
tiplerinden birini kullanmanız tavsiye edilir
○ Font ölçüsünü düşürmeyiniz. Gerekirse yeni bir
slayt açarak konuya orda devam ediniz
45
Recommended