Biologiya qan

Qan-damar sistemi və limfa sistemi.

Qan –birləşdirici toxumanın bir növüdür.

Qanın tərkibi plazma və formalı elementlərdən ibarətdir.

Eritrositlərin damarda hərəkəti

Eritrositin tərkibindəki hemoqlobin zülalının quruluşu və formulu.

Yaş artdıqca 1.fəqərə, 2.döş sümüyü, 3.döş qəfəsi, 4.oma, 5.baldır sümüklərində əmələ gələn eritrositlərin miqdarı azalır

Eritrositlər dalaqda parçalanır, tərkibindəki dəmir qan damarına, oradan qırmızı sümük iliyinə gəlir. Dəmirin qalanı bağırsaqlardan alınır.

artığı qaraciyərdə saxlanılır.

Qırmızı sümük iliyində eritrositin yaranması sxemi.

Qranulyar leykositlər:*Neytrofil-leykositlərin 60-70%-ni təşkil edir. ölü hüceyrələri, bakteriya və

yad cisimləri faqositoz yolu ilə yeyir.*Eozinofillər -1-4%-dir, sitoplazmasında proksidaza fermenti var, allergiya

zamanı artır.*Bazofillər-0,5%-dir, faqositoz etmir, heparin və histamin hormonu

hazırlayırlar

Aqranulyar limfositlər:*monositlər-2-8% -dir, güclü faqositoz edir, toxuma mayesinə keçə bilir,

100bakteriyanı bir dəfəyə məhv edir.*limfositlər-20-35%-dir, timusda, dalaqda, limfa düyünlərində yaranır, 2 növü var:1.T- limfosit, timus vəzdə yaranır, hüceyrə immunitetini yaradır,

2.B-limfosit,kor bağırsaqda yaranır, humoral immuniteti yaradır.

Insanda 4 qan qrupu və 2 rezus faktor olur: 1.pH(+), 2.pH(-)

Qan laxtasının əmələ gəlməsi

Ürəyin tac damarları özünü qidalandırır

SİNİR VƏ HUMORAL YOLLA ÜRƏK İŞİNİN TƏNZİMLƏNMƏSİ

BÖYÜK VƏ KİÇİK QAN DÖVRANI

Ana və bətnindəki körpənin qan dövranı

Qan ağciyər kapilyarlarında karbon qazını verir, oksigen qazını alır.

Balıq, suda-quruda yaşayan, sürünən vəməməlilərin qandövranı. NƏBZ.

Arterioskleroz- vena damarlarının divarlarına piy və Ca yığılmasıdır. Nəticədə damartutulur,laxta

yaranır, paralic əmələ dəlir.