Gıda Fabrikası Çizim Kuralları

GIDA FABRİKASI TASARIMIÖNCESİ DİKKAT EDİLECEK

NOKTALARAbdullah Reha Nazlı

Doğrusal  Üretim  Akışı

Gıda  fabrikasında  üretim  akışı  doğrusal  olmalıdır.

Bir  sonraki  aşamanın  bir  önceki  aşamanın  gerisinde  olmaması  

sağlanarak  çapraz  bulaşma  önlenir.

Ayrıca  bir  sonraki  aşamaya  giden  yol  kısa  tutularak  enerjiden  kar  edilir.

reha37.com

Kapılar,  Geçişler,  Perdeler

Sürekli  el  temasına  maruz  kalan  kapılar  hijyenik  sıkıntılara  yol  

açacağından  gereksiz  ise  kullanılmaz.

Kapı  hava  akımını  ve  pozitif  basıncı  önlemek  ve  sıcaklığı  korumak  amacıyla  kullanılır.  En  önemli  fonksiyonları  ise  işlenmiş  ve  

işlenmemiş  ürünleri  ayrı  tutmaktır.

Gerekli  durumlarda  sürekli  açılıp  kapanması  gerecek  bir  kapı  yerine  

hava  perdesi  düşünülebilir.

reha37.com

Personel  güzergahı

İdari  personel  ile  üretim  personelinin  giriş  ve  çıkışları  ayrı  düşünülür.

Personel  kıyafet  değişikliği  yaptıktan  sonra  mümkün  olan  en  kısa  şekilde  

üretime  ulaşmalıdır.

Kıyafet  değişikliği  ile  üretim  arasında  hijyenik  sorunlara  yol  açacak  güzergahlar  olmamalıdır.

reha37.com

Enerji  Korunumu

Bir  fabrikada  küçük  gözüken  bir  uzaklık  zaman  içinde  yüksek  enerji  

kaybına  yol  açabilir.

Makinelerin  yerleşimi,  hatlar  arasındaki  uzaklıklar  bu  sebeplerle  

kısa  tutulur.

Aynı  şekilde  personelin  rahat  çalışabilmesi  için  de  fabrika  içindeki  iletişim  halindeki  çalışma  alanları  

birbirine  yakın  tutulur.

reha37.com

Hijyen

Duvar  ve  tabanların  köşeleri  yuvarlatılarak  kir  birikmesi  

önlenmelidir.

Üretilen  ürüne  ve  fabrikanın  tasarımına  göre  hava  perdeleri,  

camlara  sineklikler,  hijyen  havuzu,  hijyen  kabini,  lavabolar  vs.  ayrıntılar  

eklenebilir.  

Makineler  arası,  yerler,  duvarlar  rahat  temizlenebilecek  genişlikte,  

kapılardan  temizlik  aracı  girebilecek,  personelin  rahat  hareket  edebileceği  

bir  tasarıma  özen  gösterilebilir.reha37.com

Aydınlatma  ve  Kırılgan  Politikası

İşletmelerce  cam  gibi  malzemelerin  gıdaya  karışması  riski  sıfıra  

indirilmeye  çalışılır.

Güneş  ışığının  gıdaya  etkisi  bu  ışıktan  yararlanılmak  amacıyla  yüksekçe  bir  yere  korumalı  pencereler  konulur.  Tamamen  elektrikle  aydınlanmak  

yıllar  içinde  çok  yüksek  masraflara  yol  açacaktır.

Yapay  ışık  gerekliyse  floresan  kullanılmalıdır.  Ampul  ve  sarı  renk  ışık  

sakıncalıdır.

reha37.com

FİFO  Kuralı

Depolara  first-­‐in-­‐first-­‐out  “ilk  giren  ilk  çıkar”  kuralı  uygulanmalıdır.  

Depoya  hangi  madde  ilk  girmişse  onun  en  önce  ayrılması  için  depo  kapıları  uygun  veya  gerekirse  çift  

taraflı  olarak  bu  şekilde  ayarlanmalıdır.

Tek  giriş  olması  veya  uygun  tasarlanmaması  durumunda  ilk  giren  maddeler  uzun  süre  deponun  dibinde  

kalabilir.

reha37.com

Mühendis  odası

Gıda  fabrikasında  üretim  müdürü,  sorumlu  yönetici  ve  gıda  

mühendisinin  mümkünse  üretime  olabildiğince  yakın  ofisi  olmalıdır.

Hammadde  ve  son  ürün  için  ayrı  laboratuarlar  varsa  bunlar  numune  alınan  yere  yakın  olacak  şekilde  

tasarlanabilir.

Gıda  Mühendisi  üretim  bölümüne  ve  laboratuara  yakın  olmalı  ve  

mümkünse  ofisten  üretim  bölümünü  görülebilmelidir.

reha37.com

Arazi

Yer  seçiminde  hammadde  ve  pazara  yakınlık,  atıkların  uzaklaştırılması,  arazi  büyüklüğü,  ulaşım  önemlidir.  Küçük  akarsu,  çöp  yığını,  bataklık,  fundalık  gibi  etkenler  gibi  etkenler  

yer  seçimine  etkilidir.

Fabrika  yönü  çeşitli  nedenlere  göre  ayarlanabilir.  Mümkünse  kuzeye  

bakmalıdır.  

Kamyon,  küçük  araç,  personel  artık  ve  personel  giriş-­‐çıkışlar  iyi  ayarlanmalı,  arsaya  uygun  

yerleşilmelidir.reha37.com

Yerler,  Tabanlar,  Tavanlar

Üretim  bölümünde  tabanlar  pürüzsüz,  fayans  olmalıdır.  Aralar  reçine  (epoksi,  poliester,  akrilik)  olmalıdır.  Taban  eğimi  

%2‘den  düşük  olmamalıdır.

Duvarlar  en  az  2  metre  yüksekliğine  kadar  açık  renkli  fayans  veya  cilalı  seramik,  2  metreden  yukarısı  çimentolu  harç  ve  

dezenfeksiyonlu  kireç  ile  badanalanmış  olmalıdır.  

Tavanlar  küfe,  rutubete  dayanıklı  ve  kolay  temizlenebilir  malzemeden  yapılmalı,  

yapılamıyorsa  en  azından  dezenfektan  ilaveli  kireç  ile  badanalanmış  olmalıdır.

Dış  duvarlarda  toprak  ve  asfalt  kullanılarak  dışarıdan  sızma  önlenmelidir.  Çatı  ışığı  

yansıtmalıdır.reha37.com

Abdullah  Reha  Nazlıreha37.com