8/3/2019 izim Srlar

1/100

Barrington

Barber

1-. .TEMEL KARAKALEM TEKN IKLER I

".,,;( j. : ; " . \ ,..!.'\...~:.'," .

mira y ayrn crtrk

. .

8/3/2019 izim Srlar

2/100

Giri~ 7il k Aamalar 9Nesne C;izimi ve Natiirmort Kompozisyonu 43Perspektif Hakkmda Ek Bilgiler 77Dog-adaki Nesneler 89Figiir C;izimi ve Portre 117Kompozisyon 173Teknikler 199Daha iyi Bir C;izim it;in Yardimci Bilgiler 208

8/3/2019 izim Srlar

3/100

GirlsC izim yapm ayz ogrenm ek zor degildir. H erkes yiiriim eyi

ve ko nu sm ayi, o ku ma yi v ey azm ay z kii~ iik yU la rd a o gre nir.C izini yapm ayz ogrenm ek bunlardan daha zor degil. Cizim .sanau, astl olarak, gorse! deneyim i gosteren isaretleritikdglt iizerine aktanlmasuuian baska bir ey degildir.G iizel cizini yapabilm enin yolu bu ise hevesli olm aktan,b ira z sa bird an , g ozlem y ap ab ilm e y etisin de n ve her tiir liih ata yz titiz b ir ek ild e d iize lte bilm e a zm in de n gecer. Bu enson nokta cok onem li. H atalar tek bU m a kesinlikle kiiti)degildir. H atalari daha iyiye ulasm ak icin. b ir ftrsat olarakdegerlendirin ve yaptiguus: haialari h er za ma n d iize ltin .

Bu kitapta yer alan alistxrmalann biiyiik bir kismisana t ogrenci le ri ni n ve p ro fe sy on el sa na t~ tla rm za ma nmsiizgecindengecmis calismalannin s onucudur . Bu yon tem le ricauskan bir sekilde izlerseniz, cizim yeteneginizde gozleg or iiliir b ir ile rlem e sa gla ya bilir sin iz. A usn rma la rt siir ek lio la rak yapt ik tan . ve diizenli olarak tekrar ettikten sonrau sta b ir c iz er o la bilir sin iz ; h emen L eo na rd o da V in ci o lmayzbeklem eyin, bu biraz zam an ahr.

Scm olarak, cizim leriniz birer saheser degil diye asiaumutsuzluga kaptlmaytn. Zaten saheser cizebiliyor oi-sa ydmLZ , b u k ita ba ihtiyaaniz kalmazdi.

7

8/3/2019 izim Srlar

4/100

9

ilk AsamalarCizime baslamadati once kendinize kursunkalem, kalem,

karakalem, grafit ve muhtelif tiirde cizim kagtdt almaruzgerekli. Elde etmek istediginiz etkiye bagh olarak, grenliyumusak kdglt veya diiz sert kdglt isinizi gorecekiir.Kaleminizi dogru. tutmayi ogrenmeli ve hem C;lZlmtahtasini hem de ressam sehpastni kullanmaya alismahsuuz.

Bu konuda aceleci davranmayzn, sizin iciti en uygun olamkeifedinceye kadar denemeyi siirdiiriin. Techizatuuzirahatca kuuancbiidiginizde artik cizini odeviniz hakkindadiiiinme vakti gelmis demektir.

Bu boliimd size cizim sanatinui temellerini tamtmak vefarkl: cizim. tiirleri hakkznda bilgi vermek icin tasarianmisahstirmalar da bulacaksuuz. Dersler ilerledikxe bualltzrmaIarda ogrendiginiz teknikleri kullanmaruzgerekecegi icin. alistirmalari diizenli ve istikrarli olaraktekrar etmeniz gereklidir.

8/3/2019 izim Srlar

5/100

Sonuc alabilmeniz icin karmasik cizim araclanna ihtiyacrruz yoktur. ilk kez cizim yapryorsaruz, iyicecilrrus bir adet B, 2B, 3B veya 4B kursunkalem yeterli olacaknr. Bu tiirde cesitli kalemler sann ahn veenemeler yapm; her kalernin yumusakhk ve koyuluk derecesini smaym.Ilerledikten sonra grafit uclu kalemle cizirn yapmayi deneyebilirsiniz. Bu kalemler kursunkalernlere

ranIa daha pahah olmakla birlikte daha uzun sure dayamr ve cizgilerinizi cesitlendlrmek istediginizdeok yararhdir. Ftizen uc (karakalem) biiyuk cizimler icin miikemmel bir secimdir ve son derece kolayir sekilde siyah leke cizme veya cizgileri yumusatma imkam sunar. Buna ek olarak, hafifbir dokunuslaara bir cizgi elde etmek de mumkundur,Miirekkepli kalem (0.1 veya usru) ise kendinize biraz guven kazandiktan sonra deneyebileceginiz bir

aracidir.

Kursunkalem

G rafit m ;

S o g u t agacmdan yapurrus ftizen u~ (karakalem)

< ;tk ma z rn urek kep li r;iz im k ale mi

S6zti edilen btitun araclar standart kahn kagltla birlikte kullarnhr. Bu kagl t ruru standart agirhklardae doku ozelliklerinde uretilmekte ve cizim araclan satan magazalarda bulunmaktadir, Birkac farklt

deneyerek aralanndaki farki ve birbirlerinden ustun olduklan yanlanru kesfedin. Dtiz (grensiz)a&1tdaha buyuk detay ve daha kucuk nesneler cizebilrne imkanr sundugu icin avantajhdir. Kaba kagltse uzerine C;izdiginiz cizgileri hafif kink g6sterdigi icin dolgun bir etki vermekte ve gereginden kiicukizim yapmamzi onlemektedir, Genel olarak, cizim ne kadar kticukse cizim ka.gldl veya araci da 0kadaruz ve ince olmahdir diyebiliriz. Buyiik cizimlerde kagldm dokusunun daha kaba olmasi gereklidir.Yarumzda tasryabileceginiz ve istediginiz zaman, istediginiz yerde cizim yapabileceginiz taslak

efteri ilk asamada yararh olabilir,

8/3/2019 izim Srlar

6/100

Mab;emeler

~UNKALEM iN TUTULMASIKursunkalerni muhtemelen k a -

lem gibi turma egiliminde ola-c ak siru z. K ursu nk ale mi firc a veyau~ (cubuk) gibi rutmayi deneyin.Tutarken elinizi cok sikmaym veyakasmaym. Rahat ve serbest bir tu-tusla hem kag.t uzerinde dahaiy i cizgiler cizebilirsiniz hem deelinizde veya kolunuzda kasilmaolusrnaz,< ; i z i M TA HTA SIY IA V EY ARE SSAM SEHPASIY LAGALI~ILMASIRessam sehparuz (sovaleniz)

yoksa ve arkakismmdan desteklen-e n bir c izim tahtasi k arsism da o tu -. . .ruyorsamz, kursunkalemi ornuzytikseldiginde tutmarnz ve c;izimalarum net bir sek ilde go reb i lmen izgerekl idir .

Cizim yaprnak icin en iyi yon-tern ayakta durmaknr ; ama budurumda bir ressam sehpasma(ovaleye) ihtiyac duyacaksiruz.Govdeniz ve cizim alaniruz ara-smda yeterli mesafe olmahdir . Busayede kolunuzu, bileginizi veelinizi daha serbest hareket et-tirebilir ve yapugiruz i hakkmdadaha net bir bakisa sahip olur-sunuz. Birkac dakikada bir geriyedogru cekilerek ciziminize dahatarafsiz bir gozle bak m.

Tutusunuz serbest olsun vetutusunuzu degistirmekren kork-maym. Her zarnan ayru sekildeC;izimyapmayin.

I ' :/4

K A G I T KULLANIMIEn basmdan itibaren miimktin olabildigi olcude btiyuk desenler yapmayi deneyin. Ne kadar buyuk

dzerseniz, duzeltmesi 0 kadar kolay olur. Cizim boyutunuzu, A2 boy kaglt i.izerinde cahsabilecek ve A2boy,bir kagldl tek bir cizimle doldurabilecek diizeye gelinceye kadar asamah olarak artmn,A2 kiiglt ile cahsabilmeniz icin bir A2 cizim tahtasi edinmeniz gerekecektir. Bir cizirn tahtasisatin alabileceginiz gibi c;eyrek inc; (6.35 milimetre) kalmhkta MDF levhadan da bir cizim tahtasi

yapabiJirsiniz. Kflgldm ustunde durabilecegi dtizgtin bir zemin saglayan her turlu yuzey isinizi gonrr,yapiskan bant, kaglt ataci kullanarak kiigldl cizim tahtasma sabitleyebilirsiniz.Konuyla ilgili daha fazJa bilgi icin 40 ve 41. sayfalara da bakm.

11

8/3/2019 izim Srlar

7/100

K A~AMAIAR

Z GiL ER V E D AiR EL ERBu ilk ahsnrmada iyi cizirn yapabilmek Icin en gerekli temel bUgiyi ogreneceksiniz: el ve goz i ) lsasiyeti. ~a~daki geometrik sekilleri cizerek ie baslaym, ~ajAhsnrma yaparken kursunkalemin ucuna, grafit ucun kursunkalemden cikip kaglt iizerine temas ettigi ve i ,ktaya konsantre olmaya cahsm. Dikkatiniz baslarda dagilabilir, bu konuyu dert etmeyin - dikkatiniziiden kale min ucuna toplamaya cahsm, Dikkatiniz dagIldlgmda "izgilerinizin tttredigmt ve kaydiguu

Dikkatinizi kursunkalemin ucuna tam olarak verebildiginizde ve akhnizda baska hicbirsunce veya endise olmadigmda ise ciziminizin duzgun oldugunu fark edecekseniz. Gozleriniz eliniziolarak izleyebildiginde eliniz rniikemmel performans gosterecektir. Ahsnrma yapmaya devarn edin.

izim seanslanrnza baslarnadan once bes ila on dakika kadar ahsnrma yapm,

Nokta Dikey cizgi Diyagonal C;izgiatay C;izgi

Kare Be koeli yildiz

Daire

Spiral

. . .,.

8/3/2019 izim Srlar

8/100

Iy i cizim yapabilrnek istiyorsaruz, ogrenrneniz gereken en ternel teknik elinizi kontrol edebilrnektir.Nja~daki ahsnrmayi sikca tekrarladiktan sonra cizgileriniz daha ernin hale gelecek ve gozleriniz uzamive forrnu cok daha hassas bir sekilde degerlendirebilecektir.

~im di bir daire cizin. D aireler cizm eye devam edin, her zam an bir onceki cizim inize gore daha iyi cizm eye~all.m.Daire tam oimasmr iste dig in iz g ib i g oriinme ye bQ . la ymca ya k ad ar ~ allma ya d ev am edin . C izim in is:yeterince iyi g oriiniiyo rsa , bu sefer da ha hisli c izmeyi d en ey in .

-~-----iII

. . . , ..~ . . . , , . . .'5zralznoktalardanolUanbir kare~izin, noktalararasmdakiu za klz k a ymolm ah vet iim nokta lara ym h iza daolmahdlr.

Bu ahsnrrnalan yaparken kesinlikle aceleci davranmayin. Bu ahsnrmalar, dikkatinizikursunkalemin kaglt uzerindeki hareketine yogunlasnrabilmenizi sagladlgl icin anlamh veyararhdir, Guven kazanmcaya ve rahat cizebilir dururna gelinceye kadar alisnrmalan tekraredin. Kasilma hissederseniz, rahatlarnak icin caba harcaym,

9izgiler ve Daireler

D iiz d ik eycizgilerden.o lu a n b irkare dsin,~ izgi le ri n heps ia ym u zu nlu ktaolm alz v ec izgi le r araszndaesi : mesa feolmalzdzr.

B u sefer tersa~zda , d ii zdiyagonalcizgiierden.olUan bir karecizin.

Diiz yatay~izgilerdenoluan bir karecizin, cizgilerin.arasmda esit:mesa fe o lmaZ zve c izgiler aymuzunluktaolmalzdzr.

D i iz d iyagonalcizgilerden.olusan b ir kare~izin, cizgiletin.arasznda esi:mesa fe o lmalzve ~izgi ler farklzuzunluklardaoimaluiir.

13

8/3/2019 izim Srlar

9/100

iL K A~AMALAR

U G B O Y U T L U ~EKiLLERCiziminize derinlik ve geometrik hacim etkisi kazandirabilmeniz icin perspektif ya da golgelemetekniginden veya her ikisinden birden yararlanmamz gereklidir.

U < ; boyutlu ve derinlige sahip bir goruntuyii kolayca cizebilirsiniz. Asagidaki sekilleri cizmeyecahsm,

1. Bir kare cizin. 2. U~paralel ~izgidaha ekleyin.3. 9izgilerin u~lanmbirlestiriti ve iste bir kiipcizdiniz. Cizgiletinisyeterince diizgiinse bir kiipgormemek: imkdnslZdlr.

4. Bir karo(baklava ekli)veya paralel-kenar ~izin.

5. Aym uzunlukta vebirbirine paralel ii~~izgi daha ekleyin.6. Cizgileriti u~lanmbiriestiriti ve isteyine birkiip ~izdiniz!

14

8/3/2019 izim Srlar

10/100

3 Boyutlu $ekiUer

Gordiigiiniiz gibi golgeleme veya ton sayesinde ii~ boyutluIuk veya hacim ilhizyonuolusturabilirsiniz.

7 . K iip iina ltmda ki ik ik rsm l hafifttegolgelendirin.

8. Alt kisimlardanbirini daha koyu~ekilde golgelendir in .

9. D iisen bir golgeekleyin - zem inle veyak ii pi u: bu lunduguyilzeyle aym hizadakikisun en kayu kisimdir vegolge bu kisimdan dlaTldogru gidiidikt;e apirr.

Simdj de bir daireye ton ekleyerek nasrl bir etki elde edebilecegirnizi gorelim.

10. Bir daire cizin. 11. Alanm yartsmdanfazlaslm hilal seklindehafi ff e golgelendir in .

12. Kenara yakin alankiicilk alam daha koyusekild golgelendir in .

13. Bu alamn dlkenanm daha da koyu~ekilde golgelendirin.Diuen ve g id er ek a pla nb ir ga lge ekley in .Da ir en iz a rtik bir kiiregibi gazilkmelidir.

15

8/3/2019 izim Srlar

11/100

i LK~AMALAR

EJjPSLERElips cizlmi de cizim sananna hevesli sanatcilarm cgrenmesi gereken temel gerekliliklerden biridir.

Yetkinlesinceye kadar alistirma yapmahsiruz,

Elipsler siirekii egrilerdir ve hi~bir zam an koeli olm adtklan gibi aftda o lustu rm azla r. A a gz.d aki ii~ e lip tik sek l b ak ui. D iiz k oe le ri ve yaa ~lla n o la n h ata ll ekille ri h erh an gi bir ko es i v eya a~IsIolmayandogm sekille kardanrzn.

hatah hatah

dogruElips siitunu, belirli bir sekle sahip bir nesnenin farkl: dilzeylerde

g oriln tille nmesiy le . e id e e dile n so nu ~la n g 6s te rm ek te dir . Bir d aire g o'Zhizastnda sadece dilz bir ~izgi olarak goriiniir. N esne Q . agz d og rudbndiiriildiigunde, elipsin derinligi artar am a geniligi aym kahr.N esn eyi ta ma me n d on dilrd iig un ilzd e d aire y en id en k ar lm IZ a ftkar.Tabak veya siirahi gibi dairesel bir nesneyi goz hizasina yerltirereke lip s ~ izme aZlttnTI us I yapabilirsiniz.(S o ld ak i) h er e lip ste g olg eli a la n, d il ey v e y ata y e ks en d og ru ltu su nd ak ielipsin aZantnm dortte birini gosterm ektedir. D orn birlik bu alanZar ek il o la ra k b irb irin e e d eg ilse , elip sin iz h ata lrd lr. O te y and an , g olg elih er a lamn aym ek le sa h ip o lm aS I ge re km ek le b trlikte ; b u ala nla r d il ey ,yatay ve diyagonal olarak ayna goriintilsii eklinde gorulm elidir. Bire lip s ~ ize rk en b u ayrlml gozlemleyebiliyorsamz, cisimini d og ru o lmay afo k yakindir.

D aireyi tem ei alan silindir veya teker gibi tilm sekiller egik veya belirlibir apyZa g orilld iig un de e lip s h alin e g elir .

Bir bisikletin veya otomobilin tekerleklerini onden veya arkadan cizmek bir nesneyi goz hizasinayerlestirip cizmekten cok daha ilgi cekicidir. Bu durumda, elipslerin dusey ekseni uzun ve ineeolur, Bir elipsin genisligi nesneyi gordiiguniiz noktaya bagh olarak degi~ir.

16

8/3/2019 izim Srlar

12/100

17

N esne C ;izm eye B aslam a

N E SN E < ;iZ M E Y E BA~LANMASIir. Onceki ahsnrmalan yapnktan soma srra diyagramlan veya dusiinceleri kopyalamayi bir kenara

birakip gercek yasamdan almrrns bir nesneyi cizmeye geldi. Baslangic icin basit bir ev esyasmi, ornegin,bir bardagi, siseyi veya kavanozu secebilirsiniz, Nesnenin cok karmasik olmamasma dikkat edin.Nesneyi onuniizdeki masaya yerlestirin ve nesneye dikkatli bir sekilde bakm.Seklini genel hatlanyla ayirt edin. Boyuyla genisligi arasmdaki oram algilaym. I~lgm nesne iizerine

nasil du~tugunu gorun. Rengine bakm. Dokusuna bakm. I~lgl yansmyor mu? Yuvarlak hath rm? Koselimi?Bir nesneye bu sekilde bakngmizda neler olur? Cizim de buna benzer: nesneyi bir sekil, bir renk alam

veya aydmhk bir form olarak ele ahrsimz, Bu sorulan her zaman sormasa da, bir sanatci bir nesneyebu sekilde bakar. Ashnda bu nesne hakkmda ne kadar az dusunurse, nesneyi 0 kadar cok goriir. Oteyandan, yeni baslayanlar icin bu sorulan sokmak yararh olabilir. Bir sanatci baknginda bir siirahiyi veyabardagi degil bir sekli, bir rengi, bir dokuyu ve bir formu gorur. Kamera bir goruntuyu boyle goriir,goruntii de retinada boyle algilarur.Simdi nesnenizi cizrneye baslaym. Once kesin bir cerceve (taslak) cizmeye cahsm. Nesneyi goz

hizasma yerlestirerek perspektif sorununu en aza indirirseniz, isiniz kolaylasabilir.Defalarca tekrarlanabilecek bu ahsnrrna, elinizin ve gozunuzun birlikte calismayi asamah

olarak agrenmesini saglayacaknr. Gorme konusunda cok iyisiniz ve gorunumun dogru oldugunagiivenebilirsiniz. Onuniizdeki tek sorun egitimsiz elinizin hantalhgi ve gordiikleriniz hakkmdakidusunceleriniz. Gorduklerinizi yorumlamaya cahsmaym, sadece gorun,

6 zgrulr.

geliB ir

irli

J

H A TA L A R IN < ;iziM S IR A SIN D A D U ZE L TiL M E SiTaslagi olabildigince iyi bir sekilde cizdikten soma cizime ara verin ve basimzi kimildatmadan

ciziminize ve nesneye goz atm. Dogru noktalan ve asil onemlisi hatah noktalan ayirt edin. Baslangicta,hatah cizgileri silgiyle silmeden, iizerinden bir daha gecerek ciziminizi dogru bir sekilde yeniden cizin,Cizilen sekil nesneye benzemeye baslaymcaya kadar isaretleri ve cizgileri diizeltmeye devam edin.Hatah cizgileri silmeden, dogru cizgiyi hatah cizginin iizerine cizebilmeye basladigmiz zaman

ciziminiz dogruya daha yakm olacaktir. Eski cizgileri silip yeniden cizmeye cahsirsaruz, aym hatahcizgileri tekrarlamamz kuvvetle muhtemeldir.Cizgilerin kansik veya kotii gorunmesi onernli degil: zira ins an gozu dogru cizgilere kayma ve hatahcizgileri goz ardi etme egilimindedir. Goz, karsilasnrma yapmayi ister ve iki sekil birbirine benzemiyorsa

hemen size haber verir. Nesnenin sekli her zaman dogru olandir, Gozlerinize giivenin - sekil, renk vedoku algilama konusunda onlardan daha hassas bir aygit yoktur.

8/3/2019 izim Srlar

13/100

i L K A~AMALAR

Simdi aym nesneyi farkh konumlarda cizrneyi deneyin, Bu konumlardan bazilan zor gelebilir. ly icizernediginizi diisunup yIlgmhga kapilrnaym, Israrci davramn. Ayru teknigi kuUanmaya devam edinve taslak olarak giderek daha kesin cizlmler yapmaya cahsm, Ahstmna yapnkca daba iyi cizer halegeleceks iniz ,

Sekil hatahysa, tek sorun neden hatah oldugunu kesfedebilmektir. Sorun bir veya iki basit nedendenkaynaklanabilir. Cizgtlerin aagl veya yukan, saga veya sola gitmesi mi gerekiyor, yoksa cizgileribirbirine yakmlasnrmah veya birbirinden uzaklasurmah rru? Cizgiler daha kuciik veya daba buyuk, dlizveya daha egik mi olmah? AC;ldogru mu, gereginden daha genis veya dar rni?

Ciziminize karst merhametsiz davrarun, hatah oldugunu gordiigGniiz seyleri degistirrnektenkacinrnaym, Bu davrarus bicimini yolun daha en basmda benimseyebilirseniz, giderek bir ahskanhkhalini ahr ve size buyiik yarar saglar.

Yoruldugunuzu veya sIklldlgmlzl hissettiginiz anda hem en durun. Kendi isteklerinizin aksiyonde hareket etmeyin. Cizirn sanatma gercekten aIk olmaya basladigiruzda, yorulsaruz bilecahsmaya devam etmek isteyeceksiniz, hele can sikinnsi soz konusu bile olmayacak.

18

8/3/2019 izim Srlar

14/100

i z

Nesne Cismeye Baslanmast

Simdi birkac farkli nesneyideneyin. Yine, cok iddialidavranmayzn. Bakmaktanho~landlgznlz veya size steak.gelen basit nesneleri cizin.Hosunuza giden nesneleri cizmekdaha kolaydir. Biitiui sanatalarc izdi kle ri s ey leri sever, bu nedenlezaten cekici buldugutiuz birnesneyi cizerek ise baslamak eniyisidir.Bu sek il le ri dogru .

cizetneyeceginiz konusundaendiseniz varsa, boy ve genislik.karsilastirmasi yaparak veher nesnenin merkez cizgisiniisaretleyerek (aksini alarak)nesneleri ol

8/3/2019 izim Srlar

15/100

iL K A~AMAlAR

B ASiT T EK iL N E SN EL E RSimdiye kadar ogrendiklerinizi pekistirmek icin farkh sekillerdeki nesneleri cizmeye cahsm,

20

8/3/2019 izim Srlar

16/100

Basit Tekil ~ekiller

21

8/3/2019 izim Srlar

17/100

K A~AMALAR

SN E G R UPL AR Iirndi benzer veya ZIt sekillerdeki iki veya l i e ; nesneyi bir arada kullamn. ~ekineri birbirine benzer veyaolan nesneleri cizmek eglenceli olabilir. Her nesnenin boyutunu, seklini ve orannlanni (uzunlugunu, arinligini ve hacmini) yarundaki nesneyle birlikte dusurnin. Cizimin ne kadar ilgi cekici ve karrnasik ble geldigini gorrneye baslayabilirsiniz arnk. t;

Ara sira ne sn elerinizi, arala nn da m esa febtrokamk yerlestirin; boy le ce ek ille r n etola ra k g orille bilir. K im i za ma nsa ne sne lerib irbi rl er iy le caki sacok . eki lde d il zen ley in ;nesne leri ti be li rl i kisimlari gorilnmedigizama n ek ille rin n asll d eg i ec eg in ip ka rs ayab ilmeniz g er ek ec ek tir .

8/3/2019 izim Srlar

18/100

ARADAKi ~EKiLLERBir nesne grubunu cizerken her zarnan sectiginiz ogelerin formlan veya sekilleri iizerine degUogeier

arasmdaki mesafeye konsantre olun. Bumesafe veya bosluk da nesnelerin dl cizgileriyle suurlandmlrrusbeJirginbir sekle sahiptir. ~eldin farkina varabilir ve ciziminizde bu sekle yer verebilirseniz, hatalanrnzicok daha kolay bir sekilde diizeitebilirsiniz. Nesneleriniz arasmdaki mesafeyi (boslugu) dogruaiabilirseniz, nesnelerin sekilleri de dogru olur ,Sizin de yakinda farkma varacagunz gibi, sanatcmm gorsel diinyasmda hicbir mekan bos degildir.Herbosluk (veya rnekan) cizilmesi gereken bir sekildir. Bu yaklasun gormeye alan ilgiyi de arnnr,

Nesne Grupiart/Aradaki ekiller

23

8/3/2019 izim Srlar

19/100

K A YN A G IN IN T AN IM L A NM A S IBir nesnenin golgesi 11kkaynagmm yonune bagh olarak farkli sekillerde duser. Golgeler hakkindailgi edinmenin en basit yolu nesneyi farkli acilarda duzenleyerek farklihklan gormektir. Bir lamba bustirma icin en uygun llk kaynagidir: nesneleri lambanm etrafmda farkli konumlara yerlestirerekksimum sayida golge varyasyonu yaratabilirsiniz.

Yandan aydinlatrna Arkadan aciyla aydmlatma

amamen aydmlatllml. elma ile I . z g m onilnde silueri goriinen elmanl11 yandan aydmlatdan elmalaraiir; boyutluluk apsmdan daha yoksul goziiktiigunil fark edebilirsiniz.

- -- \ \ 1 //) 1/ /- s ->%- -- - -- . . . .

8/3/2019 izim Srlar

20/100

Ilk Kaynagmm Tammlanmasi/Nesneleriii Diizenlenmesi

NESNELERiNnUZENLENMESi

Nesne gruplanru cizrneyecahsirken nesneleri gruplarhalind e d uze nle rne k ic in birazzaman aymn, Buradak i anaf i k i r n esn ele rin re sm in i c izme kdegi ldir . Sadece duzenleyin,daha dikkat l i bakin, nesneler ino lu sturduk lan sek ille ri vedesenler i gorun v e ne sn ele rifarkh kompozi syon lardayen iden dt izen leyin .

Sek il le ri n. s ek il le r i ri nde d ii zen lenmes itipk: pisirilmek: iiz er e h az lrla nm l. b uyemek molsemelerinin gorilntiisii gibibu kompozisyona iIgin~lik verecektir .Baitgm cam gibi gozleri izleyene sitemlib ir s ek il d bakiyor.

Y akm cevreyeyerleuri len nesneier ,s an da ly en in a rk asmaasLlml. bu ceket:o rn egin de o ld ug u g ib i,a rtlk ja rk ll g or iin iir .

Gittiginiz her yerde cevrenize bakngimzda nat i i rmort duzenlemelerini goreceksiniz. Birilerik abanm i sandalyen in tizerine atm is. B ir bask asi ak sam yemegi Ic in m a sa yi d on atrm s. B ard ak la nn ,tabaklarm, catal ve break takimlanmnsekilleri; c; ic ;ekler , peceteler v e c esm turle ri gibi aynnnlar;o nlan yuk andan, o turm a pozisyonunda veya masayla aym hizada gormenize bagh o larak fark hdesenle r ve tasanm lar o lusturur. B u o lanak lann bilinc ine vardigiruzda gozleriniz kendiligindenk omp oz isy on u a ram a ya baslayacaktir,

25

8/3/2019 izim Srlar

21/100

iL K A ~AMALAR

MOD E LLE ME V E G OLG EL EM E Y ON TEM LE Ri BATarama cizgileri veya ton olusturmak J~tk ve golge etkilerini gostermek i c in en kullarush yoldur. Bu

yonterni etkili bir sekilde kullanabilmeniz icin alisnrma yapmamz gereklidir. Baslangicta, aralannda 01esit rnesafe bulunan ayru uzunlukta ve ayru yonde cizgiler cizin. Bu konuda aceleci davranmaym. doAlanlan tarama cizgileriyle cok hizh ve son derece hassas bir sekilde gosterebilirsiniz; ama bunun Icin goahstirma yapmahsiruz. Yavas adnnlarla baslaym, Soma luzlarursirnz.

kiibod U Jba jPek cok farkh tarama cizgisiyle gosterme yontemi vardir.

Tek yondetarama cizgileri

Yi iz ey i iz er inees i: o la rakdagz.lmL veka~iik yamalaroluturancizgi . gruplarikuluinabilirsiniz.

26

9izim inizin bir alamm h L z L I b ir eki ldetaramamz gerekiyorsa, daha kahn ~izgile,.kullanobiiirsinis; bunuyapm ak icin kurunucun yari tara f tm kullanabi li rs in i z.

Capraz taramacizgileri

( . !izgileri hery an de c ize re kb i,. to n b ulu tuol.u$turabil irs in is,

Farkh yonlerdetarama cizgtleri3 kat

9izgileriparmagz.mzlaslvayabilirsiniz.

Farkh yonlerdetarama cizgileri4 kat veya yon

K alem k ulla na ra k p ara le l ~ izg ile rdsebilirsiniz. Bu cizg i ler b irb irineyakm veya uzok olabilir J istersenizfarklt yogunluklarda kesik. ~izgilerv eya nok ta la r da kullanabilirsiniz. ona!

8/3/2019 izim Srlar

22/100

Bu

icin

Modelleme ve Golgeletne Ybntemleri/Basit Perspektif

BASiTPERSPEKTiFCiziminizin tic;:boyutlu bir uzam icinde oturmasim istiyorsamz, perspektif cok onernlidir. Kurallar

oldukca basit olmakla birlikte perspektif cizgileri arasmda pek cok farkh sekilde kontrast saglayarakdogru etkiyi elde edebilirsiniz. Gozlernlerinizi temel alarak cizirn yapmak, perspektifin nasil kullaruldigirugormenizi saglayacaknr. Asagida inceleyecegimiz tic;:hile bu kurarm aciklamarmza yardimci olaeak.Perspektifin bir numarah kurah aslmda aym boyda olan nesnelerin gozden uzaklasnkca daha

klic;:iikmtigibi gorunmesidir. Dolayisiyla, sizden 182 santimetre uzakta ayakta duran 1,82 metreboyundaki bir insan gercek boyunun yansi uzunlukta goriinecektir. Aym kisi 4,5 metre uzakta ayaktadururken yaklasik olarak 20 santi metre boyunda gorunecektir, Aym kisiye 91,4 metre uzaktanbakngmizdaysa onu basparmagiruzm iist bogumunun arkasma saklayabilirsiniz.ilk cizimde bu etkinin resim duzlerninde nasil olusturulacagi hakkmda bazi bilgiler veriliyor. Sona

erme noktasma yaklasnkca direkler daha kucuk ve daha inee goriiniir. Direkler arasmdaki mesafe deazalmaya baslar. Bu resim izleyenin gozunde olup bitene benzeyen bir ornek sunuyor; bu yaklasmukullanarak kagldm duz yiizeyinde acik bir derinlik etkisi yaratmak mumktindiir.

izleyiciden daha uzun direklersira halinde gozden kayboluyor

Sona erme noktasi - "" .r "" ~ -Goz hizasi veya

I ufuk cizgisilf\;---Jl-.,---+i--.l,--H ...~--~"\!- -- __)I

f

"""""""'"""""""""-"-~::::=------l

erme noktasi 1~-..,''-' Sona erme noktasi 2

Kiip seklinde, boy goz hizasi iizerindeki yukseklige gore cikarsarnr; boylece kiip sanki kiiciikbir evmis gibi goruniir. Kesik cizgiler kupun goze gorunmeyen, uzak kenanm gosteriyor (uzakkenann goriilebilmesi icin kiipiin saydam olmasi gereklidir). Cizgilerin bu kitabm ilk sayfalanndakikiiplerde oldugu gibi birbirine paralel olmadigim, aksine perspektif kurallan uyannea iki sona ermenoktasma uzandigim fark edeeeksiniz. Bu hile gozu kesinlikle ikna eder; Ronesans sanatcilanmn(bilhassa Brunellesehi'nin) yeniden kesfettigi ve cizime yardimci olan bu teknik, Roma cagmdan beriunutulmustu.

27

8/3/2019 izim Srlar

23/100

iL K A~AMALAR

. U ZAMSA L PE RSYBKT IFPerspektifin bir baska kurali ise bir nesnenin izleyiciden uzaklasnkca daba bularuk ve daha az yogunhale gelmesidir; dolayrsiyla, uzaktaki bir nesneyicizerken daha yumusak dl~hatlar, daha ac ik bir dokuve ton kullanmarmz gerekHdir . Bu teknikler aym zamanda goz yamlmasi da yaranr ve izleyenin diiz bi ryuzeye bakarken dennlikli bir goriintu gormesini saglar.Asagrdaki cizime bakarak uzamsal perspektifin ve birkac bash teknigin g6ze nasi} uzakta kaybolan

mekan izlenimi verdigini gorebilirsiniz.

Orta mesa fedeki aga~o tla ra o ra nia d ah aaz yogunluga vedo lgunluga sah ip .

D oha u za kta ki a ga ~la rise d ah a b elirs iz v e g en elha tiar la ~ iz ilmi .Enyakmdaki ~abbkaga ca k ly as la d ah agii.~W.b ir d ok uy a s ah ip .

En gendeki te pe le r daha yumUakve zay if~eki lde bet imlenmi .

O n planda daha detayll ve daha gii.~lii.birdoku ve bet imleme kul .lamiryor. 9 imlergiderek yogunlugunu veaynnttlanmy it irerek gozden kaybo luyor .

28

8/3/2019 izim Srlar

24/100

Uzamasal Perspektif/Bitki t;izimi

Bind < ; iz iM iBitkileri cizerken i~e bitkinin buyiime duzenini gozlernleyerek baslayin. Gozlem anahtar onerne

sahiptir; bitkinin buyumesini, yapraklann ve tac yapraklanrun aldigi formu gorebildiginizde, bitkiyicizmek ve kesfetmek daha kolay hale gelir.

)1 . 2. 3.

1. Son derecebasitlestirilmis birbi lyi i.me ekl iyleise ba la ym . A yml.~it;egin sekline,karokxeristik cizgiyeve yapraklannkonum una dikkatedin.2 . Tat; y ap ra kla nmnve yapraklann anaseklini en bosii:formlartyla cizin.3 . !;/im di,yapraklardaki vetac yapraklarmdakikilt;ilk jarklthklar dad ah il o lm ak iizere ,b il ti ln d e ta y lanasin.

Bu isiemitamamladlktanso nra , d ah akarmas ik . b ir t; iy ekv ey a yap ra k grubunuc izmey i d en ey in .B ura da ya p tJ.glm lZg ib i a ym fit; ek le rinjarklz omekierinikullanabilirsiniz.

29

8/3/2019 izim Srlar

25/100

A~AMAIAR

Z A J S E< ;iM iaslangic icin en kolay peyzaj pencerenizin dismdaki manzaradir. Gordiiguniiz manzara pencerefindan cerceveye almmis olacagi icin neyin ne kadanru dahil edeceginiz konusunda di isunmenizeek kalmaz, Kirsal alana cikarsamz daha genis bir bakis a

8/3/2019 izim Srlar

26/100

Peyzaj Seeimi

B it man za ra ylseaikien. sonra anaa la nla n b asitrrec iz eo ilir sin iz . Gozhizasm ln veya ufukc izg is in in . res imdenerede gori lnd iigi i.~ok bnemlidir.

Bu g ib i teme l iik elere6ze11giisterirseniz,deride detayl:~ izim leri daha koZ ayyapabilirsin L Z .

lsterseniz, elierinizin yerine karton bir r;ert;:evedekullanabilirsiniz.Se~tiginiz manzarayz ellerinizi kullanarak:yalltabiIir VB t;:err;evecine alabilirsiniz;b O y / e c e peyzajm ne k ad an111 c iz im in is e d ah ile d e c e g i n i z e karar v e r e b i l i r s i n i z . ,;rf~";.:""'-;;;-"V"~j)1 # - r - f

{

31

8/3/2019 izim Srlar

27/100

1 / ) /J _ \/~

K A~AMALAR

HAYVAN ~ EI< Li C;iz iMiHayvanlan cizmek zor olabilir. Hayvanlar genellikle dikkatli bir cahsmaya imkan verecekun sure hareketsiz kalrnaz arna sozgelimi bir kedi veya kopek uyurken gozlem icin yeterli .UJlUQ.UU1.,.rdir. Bu konuyu ele alrnanm en iyi yolu son derece net fotograflar veya ornek cizimler bulmaknel sekilleri bu omeklerden titiz bir sekilde kopyalarnaknr. Bu kitaptaki hayvan resirnlerine UU~U1CII'C...vanlann ternel sekillerinin ne kadar kolay cizilebilecegini veya izlenebilecegini gorebilirsiniz.yvam basit sekillere indirgernek hayvarun nasil cizilecegini kavrarna diizeyinde yolularnma gelir. DI hatlan belirledikten sonra tek sorun doku ve model detaylanru cizmektir: bua titiz bir cahsmayi gerektirir.

Bu sayfalardaki hayvan cizimlerinikopyolamayi deneyin. Bunu yapnktansonra aym basit sekil. analizini digerhayvanlarui cizimlerine uygulamayideneyin.

8/3/2019 izim Srlar

28/100

Basis.Hayvan ~ekli Ci.z imi

Bu rurde cizim konusunu kitabm 108 ila115 numarah sayfalannda yeniden vedaha detayh olarak ele alacagiz.

33

8/3/2019 izim Srlar

29/100

iL K A~AMAlAR

iNSAN FiGu"Ru: ORANLAR (PROPORSiYONLAR)Burada gosterilen cizimlerde gordiigunuz gibi hem erkek hem de kadm icin oranlar dusey olarak allbirbirine yakmdir ama yatay olarak bazi farkhhklar soz konusudur. Erkegin bedenindeki en genis alangenellikle omuzlardir; ote yandan kadm bedeninin en genis alanlan genellikle kalcalardir. Her zaman olsolmasa da genellikle erkek bedeni kadm bedeninden daha bi.iyi.ikti.irve daha kaba bir kemik yapisma ka

sahiptir. ~Bedensel gelisimini tamamlarrus bir yetiskin ile bir cocuk arasmdaki fark oldukca dikkat cekicidir; 0 1 1ortalama bir cocuk basi govdenin geri kalan kismma oranla cok daha bi.iyi.ikti.ir.Bacaklar ve kollargenellikle gelisimlerini en yavas tamamlayan organlardir.

-f-;),----yr--~--~ \/ .I

1,,

I..Her ik i s ay fa da ki -i.-c iz im le rd e e rk ek v ekadm govde sin ino ra nla ri id ea lk la si k o l

8/3/2019 izim Srlar

30/100

Her insan bu ideal klasik oranlara tam olarak uyrnaz ama insan fig uru c iz erk en bu oranlan temelalmakyararhdir, Bu oranlar sadece figur ayakta duz ve basi dik olarak durdugunda ise yarar.A~agldada gordugunuz gibi klasik oran uyannca insan govdesinin boyu sekiz bas boyuna esitolacaksekilde cizilmistir. Legen kemigi ve kasik bolgesi viicudun ortasma denk gelir ve bu oran hemkadmlardahem de erkeklerde aymdir. Dizler orta noktadan iki bas boyu uzakhktadir, Kol serbestcea~a81birakildigmda parmak uclan orta noktanm (viicudun orta kisrmmn) bir bas boyu kadar altmda

olmahdir.

ve

n

lnsan Figiirii: Oranlar

35

8/3/2019 izim Srlar

31/100

A~AMALAR

: ORANLAR (PROPORSiYONLAR)Yiizdeki onernli farklihklar ~ogunlukla kemik yapismdan degil etli kisimlardaki varyasyonlardannaklarur. Bununla birlikte, ahn, yanak (elmacik) kemikleri ve disler bazi kisilerde digerlerine oranlaha belirgin olabilir. Bir cocugun cenesi daha kucuktur; cene kemigi kafatasuun gelisimini en sonmamlayan kisrmdir.

1 /5 1 /5 1 /5 1 /5/5

1 /5

Goz cizgisi

Burun

1/5Gene

Ana bolumler burada orannh olarak ve acik sekilde gorulebllir. Gozler basin tarn ortasmda yerburun boyu bas boyunun dortte biri kadardir,

8/3/2019 izim Srlar

32/100

n

BU: Oranlar

Kelliksoz konusu degilse, saclar bas alanmm takriben yansim kaplar. Bu oran asagida gordugunuzgibialnm iist kisrmndan enseye kadar diyagonal olarak hesaplamr.

ahrar

Goz

Gozlerin alna cok yakm tasvir edilmesi cizimde sikca yapilan bir hatadir. Bu hat a cizerinsadeceyiize bakma egilim icinde olmasmdan kaynaklamr. Modelinizin oranlanm dogru olarakalabilmenizicin cahsirken basin tamamma bakrnayi ogrenmeniz kesinlikle gereklidir.

37

8/3/2019 izim Srlar

33/100

iLK A~AMALAR

'\\. .\.\\ $ekli dogruyakalayabilmeniz

ifin birkos: fizgigerekebilir.

Bu f iz imdek iner edey se d iizf izg il ere d ikka tedin. F igiire ~bakngznlZda diiz ~ /,/f izgiler gorilyorsanlZ, I / ~ 'dilz fizgi fizmekren /kes in li kl e korkmaym. / .

Pozda vurgu alangogus ka/e si, strtve ko l k as la n gibibelirgin oze ll ik lerekes in li k ( de fini syon)kazandlrllmt.

38

F i GU R LER E BAKI~Yenibaslayan bir cizer icin insanfigfuiine bakngmda karsilasngi enbuyuk sorun nereden baslayaca-

glm bilememesidir. Goriilecek cok~ey oldugu diisimcesi kafa kansik-ligina yo l acabilir, Sanatcilar ge-nellikle once figurun seklini enbasit formuyla gorsellestirmeyecalisu, Bir baska deyisle, figuriineredeyse geometrik karakteriylegormeye cahsirlar.~aglda gordugunuz ornekte,sirt kalcalara ulaogl noktayakadar neredeyse ucgen seklinde-dir. Perspektif kurallanna uygunolarak kisalnlan kollar ise bas it,yumusak hath ve silindir benzerisekildedir. Bas, kareyi andiran biryumurta seklindedir.B ir sanatci figtirde bu ana seki l -leri gorebiliyorsa, i~ibuyuk orandakolaylamis demektir.Ternel sekil ve alanlar oncetaslak (kroki) seklinde cizilir, Bu

i s leme ana sekillerin kaba taslakcizilmesi denir. Ikinci cizimde~ekiller biraz daha aynnnh 0 1 -makla bitlikte bas itligini hal,koruyor. Cizgi ler inee ve yurnusakoldugu icin degiiklikler kolaycayapilabiliyor. Profesyonel sanat-cilar bu asamada gercekten cokcahsirlar - dogru sekli cizebilmekicin siirekli duzeltme yaparlar.

8/3/2019 izim Srlar

34/100

Bir cizirne nihai goruntusiinu ton verir,Ikinci cizimde btiyiik alanlara daha acik bir tonuygulandigim fark edeceksiniz. Nihai cizimdeen koyu tonlar en once uygularur. En acik veen koyu tonIar uygulandiktan sonra, bu ikiuc arasmdaki ton c;e~itliliginin nasil c;izilecegikonusunda nihai karar verilir. Genelliklebir cizimi tamamlamak icin iki veya tiC; tonyeterlidir.

Bir baskasi size duzenli olarak hanrlatmadigitakdirde bir figuru her zaman bir biitunolarak gorebilmek zordur; ama bu noktadaonemli alan belirli bir alana gereginden cokyogunlasmarnaknr. Figur cizimi konusundayetkinlesmek istiyorsaruz, figurdeki herkisrm birkac hafta veya ay boyunca giderekdaha ayrmnh sekllde cizrneye cahsm, Ayrukisimlan israrla tekrar cizerseniz, govdeninbaska kisimlannda ilerleme kaydedemedensadece cahsngimz kisimlan gelistirirsiniz vetekniginiz zayiflar,

Figiirlere Bakl

Parkli yonlerdeta rama &: izg ile rikullarularak. tonf arkl ll lg r o l~turu lmuve derinlikkasandmlmis.

39

8/3/2019 izim Srlar

35/100

i L K Af1AMALAR

DOGRU BOY HATALI BOY OWUGUNDAYeni baslayanlar nesneleri ve figiirleri genellikle cok kiiC;tikcizer. Bu dururn 'gorunen boy' adr verilencizirn olgusundan kaynaklamr: bu terim bir nesnenin veya figurun gozunuze gorunen boyunu ifadeeder .. Bun_aki cizimlerde de gorebileceginiz gibi gozunuze gorunen boyu esas alirsamz nesnenin

veya figiiriln kaglt uzerindeki boyu oldukca kucuk olacaknr. Bu boyda hata payi da oldukca kiiC;tikti.ir.Ote yandan gorunen boyun kullaruldrgi yerler de mevcuttur; yeni baslayanlar cok biiytik nesnelerin,binalann veya manzaralann sekillerini olcrnek icin goriinen boyu kullanabilir.Dolayis iyla, ise baslarken miimkiin olabildigince biiytik cizmeye cahsm. Nesneler veya figiirlerkfigldmlzIDtizerinde en btiytik alaru kaplamahdir, ister A4 boy kroki defterine, ister A2 boy kagltuzerine, ister AO boy biiytik bir sovale uzerine cizim yapm, bu kurala kesinlikle uymamz gereklidir.Btiytik cizerseniz, cok daha genis bir manevra alaruna sahip olacagnuz ic ln hatalanruzi daha kolaygorebilir ve gereken sekilde duzeltebilirsiniz.

1 .

1. Giiriinen b oyu , b ir b aska d eyi le, fig ilriln veyan esn en in b ulu nd ug un uz n okta da n g oriin diig ab iiyiiklu gu , h esa pla ma k i~ in bir kursunkalemi ko lar; lkhgmda tutun ve nesnenin veya figiuisn. kalemboyunun ne kadanna e~it oldugunu olr;iin.2. K ullandiguus: kdglt boyu ne olursa olsun,r ;iz dig in iz fig ur le r v ey a n esn ele r e n biiyiik alamkaplamalldlr.

40

- ..- - -.. ----- - - -- - - - - _ _ - _ - ..

8/3/2019 izim Srlar

36/100

Dogru. Boy Hatali Boy Oldugunda

Daha buyuk kaglt kullamyorsamz, daha buyiik cizim yapmahsimz. Cesaret kmci gibi gorunse de,bu yaklasima bir kez ahsnktan soma kendinize olan giiveniniz artacaknr. Buyiik cizdiginizde hatalar. konusunda daha az endise duyarsiruz ve hatalanruzi diizeltmek daha eglenceli hale gelir. Ilerledikce,her boyda cizim yapabilmeyi cgrenebilirsiniz: minyatiirden duvar resmine kadar her boyda cizimyapmayi ogrenmek eglenceli ve keyif vericidir.Kendinize olan giiveniniz arttigmda, bir duvara birkac duvar kagldl altligi seridi yapisnnn ve deyboyutta, bir baska deyisle, dogal sekilden daha biiyiik cizim yapm. Oranlar biraz bozulabilir ama bucaruruzi sikmasm. Dogal sekilden daha buyuk cizim yapmak son derece ozgurlestirici bir deneyimolabilir. Bu cahsma teknik olarak hatah yonlerinizi gormenizi de saglayabilir. Hata egiliminizin ne

es - oldugunu belirledikten soma bu hatayi diizeltmek cok daha kolay hale gelir ve becerinizi dogru yonde. bir ad im ileri tasirms olursunuz.

Dogal s ek ild e b iiy iik . c iz im .y ap ma k h em o zg iirie stiric ih em d e o gre tic id ir. H ata la rdaha kolay goriiliu: ve dahakolay di ize lt il ir .

o~------.

Baslangicta buyuk cizim yaparken zorlanabilirsiniz ve kendinize siirekli olarak daha kahnve daha genis cizmeniz gerektigini hanrlatmarnz gerekebilir. ilk zamanlarda gorunen boydacizmek son derece dogal gelse de bu yaklasim bizim kendi bilincimizden ve cizim ne kadar kucukolursa hata da 0 kadar kucuk olur seklindeki hatah dusunceden kaynaklamr. Biiyiik cizimlerdehatalan diizeltmenin ne kadar kolay oldugunu kesfettikten soma gorunen boyda cizim yapmakistemeyeceksiniz.

41

8/3/2019 izim Srlar

37/100

I

Nesne Cizimi ve NatiirmortKompozisyonuO nceki biiliunde cok: cesitli konulan cizm eye calisaraksanatsal becerinizi kullanmaya basianustuuz. Sim-d iy se , o gre nd ik le rin iz i n as il g eli tire bile ce gin iz ve uygu-

Iayabileceginiz daha aynnnli olarak gosterilecei Teknikbecerinizi pekistireceksiniz ve bakma sanatzm daha ilerin ok ta la ra g otiirme k k onus unda k l kzr tzla ca kszmz.

Y eterli sa yida alisturn a ya ptzktan sonra sa dece cizm eye~alltzgzm z nesnelerin degil, etrajzm zdaki her nesneninb iitiin ilg in ~ detaylanni fark etm eye basladiguuz: gore-ceksiniz. B ir scnurcr icin diinyamn asia SZkZClbir yerolamayacagmi ciinki: gorecek cok: ey otdugumi keife-deceksiniz. B ir nesneye her baktzgzmzda, yeni bir eykeifedeceksiniz; aym n esneye da ha o nce defa la rca bakmuolsam z da bir ey degim eyecek. Bu bilinclenm e sayesindealgzlamamz daha derin hale gelecek ve g iin ne e ylemin inoziine varabi leceksiniz.

4~

8/3/2019 izim Srlar

38/100

N E C ;iz iM i V B N A TiiR M O R T K O M PO Z iS YO NU

L I M A L Z EM E L E R D EN YAPILMI~ N E S N E L E Rsnelerin seklir drs hatlanyla duzgiin cizebilrneyi agrendikten sonra farkh malzemelerden yapilmishtelif nesneleri bir araya getirerek nati.irmort kompozisyonlan yapmaya calisabillrslniz. Onumuzdek irnlarda bu gibi nesnelere goz ataeagiz ve kendi duzenlemelerinizi ve konunuzu yaranrken dikkateniz gerekebilecek farkh yaklasimlan ele alacagiz.nce oz itibariyle basit olmasma karsm aynnnlarda oldukca karmasik olan bu kozalagi cizrneyi

eyin, Cizimi dogru yapabilmeniz icin gozlem gtictiruizu ve nesneyi bir biitiin olarak gorebilmeneginizi kullanmaruz gerekecek.

1. Nesneye dikkatli birekilde bakin ve ekli birb il ti l11 o la rak gorun . DI.h atia ri o la bild ig in ce b as itve kes in. sek itd y iz in .

1. 2. $ im di biitilniini~indeki geic:liparcauirabokin. Dl hatlanm~izdig;.niz genel seklinicine h er ek li ta sla ko la ra k ~ izin .

3. Nesnenin d iyag rama benzerbir cizim ini yaptlktan sonraI . r k ve golge detaylanm,her parcarun tam sekliniyizebilir ve ~ izim in ize b oy utkazandtrabilirsiniz.

8/3/2019 izim Srlar

39/100

Parkl: Malzemelerden Yaptlm~ Nesneler

imdi de sarap kadehi gibi bir nesneyi deneyin.

\ i//" ' - J I

1. Boy ve genislik: ile cubuk ve kupa (tas) arasindaki o rania ra o ze ll ik ledikkat ederek ana sekli ~ izin.

2. Yanslm alann ana sekillerinison derece bas it olarak anah atla ny la fizin .

3. O nce en koyu tonlan yeriestirin, sonra gidereka ~L k to nla ra u lQ m ; k tlg "d mL Zln b ey az re ng i enparlak nokta nm rengi olm alId lr.

2.

urada sundugumuz yaklasim sizin icin cok kullarushdir. Dikkat edilmesi gereken bir nokta: tonlannligi kafaruzi kansnrmasm, ronlan basitlestirin, En giir;liikenarlan ve golgeleri vurgulu olarak cizina bu gibi kenarlann veya golgelerin olrnadigi alanlara da dikkat edin. Bir baska deyisle, nesnelerinresindeki cizgiler esit olrnayacaknr; cizgilerin bir kisrrn giir;liive net, bir kisrm ise yurnusak ve belliirsiz olacaknr. Bu farklulga dikkat eder ve farkhhgi k a g l t iizerine dogru aktarabilirseniz, cizlminiza derinlikli ve boyutlu olacaknr,45

8/3/2019 izim Srlar

40/100

NESNE G i z i M i VE NATiJRMORT KOMPOZiSYONU

3. Ana ekil konusunda eminoluneaya dek ~iziminizininee noktalarma geregindenJazla taklllp kalmaym.Kaset~alara yiikseklik vederinlik kazandiran doku, llkve golge iizerinde ~allmak;basma diiimeleri, topuzlar,soketler ve ekranlar gibihassas detaylardan ~ok dahaonemlidir.Ton vermek icin 2B veya

4B kullanmayt deneyin. (:izgive ton arasindaki varyasyonzengin bir doku verir.

Radyolu bir kasetcalar gibi mekanik nesneleri cizerken ana sorun geometrik niteliklidir. Once anahat seklini (ornegirnizde, dikdortgen kutuyu) perspektif kurallanna uygun ve dogru olarak cizrneli vesonra bu seklin koselerini kavisli hale getirmelisiniz, Makineler insan yapimi oldugu icin acik bit duzenesahiptir ve bu duzeni bolumlere ayrrmamz yeterlidir.

2. Dl hatlan (cevre ~izgisi)i~indeki ana sekilleri ~izin.Bu ~ekiller makinen in hemuzunlugu hem de derinligibayunea alduk~a net olarakgoriilebilir.

46

1. $eklin tamamlm anahatlanyla ~izin; HB veya Bkullanabilirsiniz. Sarun olupolmadlgml kontrol ettiktensonm, Jazla ~izgilerinkan~lkltga yol a~tlglmdi4iiniiyorsamz, dikdortgenyaplyl silebilirsinis: Kavislikoeli ekli dogru. yereoturtmadan dikdortgenyaplyl silmeyin.

8/3/2019 izim Srlar

41/100

Farkll Malzemelerden Yaptlm,* Nesneler------- --

BASIT BiR NATiiRMORT~imdi bas it bir naturrnort diizenlernesi deneyecegiz. Bu alisnrma icin bir kase icindeki birkac portakahsectirn; bu duzenleme ilgi cekici bir zorluk Iceriyor. Ana sorun biitun portakallann kasenin iisttindekielips benzeri sekle slg'dmlmasldlr. Ommuzdeki goruntilyil cizrneye baslarnadan once kornpozisyonabirkac dakika yakmdan bakarak boy ve orann hakkmda fikir edinin,

- - - . _ -,,;7'":::r;-o'"'~~-~. . . . .;-_---2 . K clsen in m asa ya di4 en go lg esinine klin e d ikka t e din . B u ek il kd se nink en ann a be nze r bir e kil ola cak nr. llgrng eld igi y im e d ik ka t ed in ve golg ele ri c ok .basit v e h a!if b ir ek ild e e kle yin .

3.

1. Once her meyve tanesinin ve kdsenindl. h atla rtm ~ iz in . (16 . s ay fa da ki e lip s~ iz imi a ll . tl rmamza bakab il ir si ni z. )K dsenin elipsini ve kdsenin m eyvetopluluguna oramm dogru yaka lamayak onsan tre o lu n. M ey ve lerin ek li a slzy iaaym d eg ilse e nd ise le nmey in , k ase ek lin in ic in i g er ek tig i g ib i d old urmalanye terlid ir. B u a a ma da ~ izim h assasiye tie gr ile rin mey ve ye b en zeme sin i s ag lama kk ad ar o nem li d egil.

2.

3. $im di golge tonlanm ve kdsedekiy an slmala n b elirg in le stirin . Onc ek ia ll. tlrmada o ldugu g ib i g olg elialanlan ana hatlanyla giisterm ekifin aak : bir ton kullam n .. Sonra golgei~ in de ki v ar ya sy on iize rin de ~ all.mv e g oziin iize ~ ok n et g oziike n k oe leriv urg ula ym . Kd gz dln lZ da ki b o a la nla rI . r g m e n p arla k se kild d i4 tiig ii y er le rigostermelidir.

47

8/3/2019 izim Srlar

42/100

N ESN E < ;iziM i V B N AT U RM O R T K O M P OZ iSY ON U

Bu ibrigi ilk kez cizmeye cahsirken cizgi ve golgelerne kalitesi hakkinda endiselenmeyin. Masif ve irigorumislii bir nesne cizmek avantajhdir. ~eklin kesinligi iy i olmakla birlikte atmosfer haHl hareketsiz;dolayisiyla kaleminizi daha yayvan kullanmaktan cekinmeyin. Bir nesne ne kadar kohne gorunumluyse,nesnenin hatlan da geometrik acidan kesin olmaktan 0karla! uzaknr,

1. Ana ekli ~izin. 2 . G alg en in b eiirgin. oldu gu alanlan bir a~lk tondataraytn.

3. $im di ge r~e kten c alism aya b Qlay ab iZir ve n es ne ye d ok u ve to n d erin lig i k aza nd rra bilir sin iz. ib rig ina mm l. v e ce ntikli y iizeyin de pe k. ~ ok iz o laca kn r. B unla ri d iizeltm eye rrallm aym . Amma ve ytpranmaetkisini uyandumak icin kumlu bir doku kullanm ve kaleminizin ger~ekliii yansrtmasml saglayrn.

48

8/3/2019 izim Srlar

43/100

Farkh Malzemelerden Yapllml Nesneler

u sepeti cizerken ana sorununuz bakngrruz bu nesnenin karmasikhgi icinde kaybolmamayi nasilaracaguuz olacaknr. brgii duzenini kesfermeniz ve her sepet 6rgiisii parcasirun genel tasanrndaye oturduguna karar vermeniz gereklidir. brgu duzeninl kesfettikten soma t;izirn islerni artik sizeret kinci gelmeyecektir.

Bir 9all ekil cizin; ana dikey 9ubuklarmve sepe titi ils t ve alt kism ini anaryla gosterin.2 .. ~imdi genel org ii e tk is in i r iz in . Ust v e altkenarlara ozel likle dikkat edin.

3. Sepetinbulundugu yilz eye,yani masanmilstilne dilen g6Zgede dah il o lmakiizere llk ve g6lgea lanla nm hafiir ekaralaym . S onolarak; daha ne tgozilk en r izg ile ri v edaha koyu tonlaraveya golgeleresahip alanlanvurgulaym.

Boy ve genislik karsilasnrmasi yaparak ve her nesnenin ortacizgisini isaretleyerek, C;izdiginiznesneleri olcebilirsiniz.

49

8/3/2019 izim Srlar

44/100

N E S N E < ;iz iM i V E N A rt iR M O R T K O M PO Z iS Y ON U

Bu eski hirdavat parcalanru bir usrarun atolyesinden aldim. Karmasik sekilleri cizim yetenegininsmanmasi icin cok iyi olanaklar sunuyor. Bunlan cizmeye kalkngiruz zarnan oranlan dogru belirlemeninimkansiz oldugunu dtisunebillrsiniz. Telasa kapilmayin, haralanruzi duzelterek israrla yenidencizin, Bu ahsnrmalar sekilleri ilk denemede dogru cizmenizi saglamayi degil, hatalanmzi duzelterekyeniden cizrnenizi ve nesnelere alisnktan soma onlan nasil goreceginizi kesfedebilmenizi saglamaytamaclarnakradir, Geometri karmasik veya basit olabilir ama sekil kombinasyonu bir profesyonel i

8/3/2019 izim Srlar

45/100

Parkh. Malzemelerden Yapdmq Nesneler

rk h s ek ill erd e n olusan bir nesneyi c i zr ne y e c ;a h ly o rs ar uz , her parcay i digerine gore o l cerek dogrua n a la b il ir si ni z.

Nesn eyi basitCevre Cizgisiylea h at) q izin ,parqamnrlerine tam

uymasma

. Ana hat dogrutonanlanm hafifg e

$ imdi nesneen

yu ekildei iken tonlannra aralan Qama lLarak ileyinen parlakanlan beyaz

b!rakm.

i zeye diienlgesini c izmeyist.

8/3/2019 izim Srlar

46/100

Ilerleyen dart sayfa boyunca sekil, islev ve malzerne acismdan birbirinden farkli oIan bir dizi nesneyicizrne ahsurmasi yapacaksiruz, Her nesneye onceki sayfalarda anlanlan sekilde yaklasm ve onceyapuun kendisine ve dis hatlara konsantre olun. Her nesnenin nasil goriindtigii ve yapisimn nasilgosterilebilecegi hakkinda ernin oluncaya kadar ahsurma yapmaya devam edin.Nesnelerin yapilanm cizrne ahsnrrnasim siirekli olarak yaparsaruz, nesneleri giderek daha derinIiklive nitelik acisindan daha zengin gormeye baslarsunz. Bir sure soma, nesnelere bakngmtzda daha oncefark edemediginiz biitiin incelikIeri gorebilmeye baslayacaksiruz.

N ESN E

8/3/2019 izim Srlar

47/100

Farkb Malzemelerden Yapdml Nesneler

m k isilik li alan hem de r;en ;ev e dismda k alan sahiple rin in e tk isin i tasiyan botlart ve ayakkabilartk ta tm i n edici bir ahsnrmadir.

dago rdiigiin iiz ayakkabi o rnek le ri yan sayfadak i ayakk abidan daha az parlak ve m at deridenglak derisinden veya stie tten yap ilrm s. Bu m alzerne tiirle riyle r;ah lrk en ton alanlanru c ok dahae k bir se kild e isle ye re k y tize yin y um usak ligim v e rnath giru g oste re bilirsin iz.

Bu rada ku llam l a no ldukga tu rek ~ iz gile rmokase t: ayakkabmmkarokxeristik ozeHigiolanyu muakl lgtyansmyor.

botun sag lam ve kabaeligini yansrtmak i~ink yumuak o lmayaner kuiiamuu:

53

8/3/2019 izim Srlar

48/100

N ES N E < ;iz iM i V E N AT llR M O R T K O M P OZ iS Y O NU

Bu nesneler cok daha zen gin bir doku ve yuzey formu

8/3/2019 izim Srlar

49/100

Parkli Malzemelerden Yapllml Nesneler

Bu omuz ~antasrbazl yerler indeo ld uk~a k oy ugolge lerl e t asviredi lmis olsa dagenel hat lany la a c t k :tonlar kullamldzglicin. llgzyansltand l y iize y etk isig os te riliy or ; o ys abu ~anta siyahmalzemedenyap zlm l . N esn ey id aha ger~ ek~ib ir se kiid ta sv iretmem gerektigin!d i. iunseyd im ek lintiimiine gri tonuygulayarak rengigosterebilirdim.

Basi alanlardakiaga~ damarlanbu oyuncagr cok.dal1a gen;ekfrigosteriyor. Bu etkiy!abartm am ak ve yiizeyrenginin fottnunoniine ger;memesin isaglamak onemlidir.Bu dengeyi d og ruk ura bilm ek ic in .y izdig in iz nesneyegoz lerin iz i k isarakbakabilirsiniz.Karanlik: ve aydinlik:kisunlari hem en fa rkedeceksinis.

55

8/3/2019 izim Srlar

50/100

N ES N E < ;iz iM i V E N AT U R M O R T K O M P O ZiS Y O NU

BA KM A V E C;iZ M E ALI~TIRMALARI~im'di bu duzenli cizirn ahsnrmasma biraz ara verelim ve sanat okullanrun yeni ogrencileri smarken

sikca kullandigi su iki denemeyi yapalim. Her iki deneme de ilerisi icin size buyuk yarar saglayacak.1. Duvar veya semin gibi basit bir arka planonune bir sandalye veya bir tabure yerlestirin.~im di ayaklar ve destek ~tlbuklan arasindakibolugun ana ltatlanm r;izin ve b u ekligolgeyle veya ton uygulayarak doldurul1.Buradaki incelik nesnenin kendisi yerine sadecebo lu kl ar ir ;indeki ek ill er i gor eb ilmekti r.Parcalar arasindaki ve nesneniii cevresindekib o lu kla nn sek lin i in cele yin . Y ete rin ce~ alltl~m z zam an nesneyi golgeli boluklannarasm da film negatifi gib i goreceksiniz. Hatayaparsam z endielenm eyin, yeniden deneyin.

B u allt1rm a diinya iizerinde gozleg oriile n h i~ bir ye rd e b o lllk o lm ad l~mg osteriyo r; sa dec e go ky iizii o lsa b ile m utla kab ir e y V al'dlr. B u a lg lla Yl b izi l1 esn ele 1'ikendiierinir: tam benzerleri olarok tasvir etm ez or un lu lu gu nd an u za kla tl.n r ve bize b iiy iik b irozgiirliik kasandmr.

1.

2. Biraz daha zor bir bakma vecizme smam aS I icin bir kaglt alm,b uru tu rdLLkta n so nr a b ir az a~l1l vel 1~ be iirli b ir a r;ly la a la ca k ekild eyede tir in . Ha fi !r ;e buru tu l1 .1 .1muk iir ;iik b ir k dg ,.t p ar r;a sty la is ebalaym ve r; ok d ah a karmas tk . ek ild e bUrU tllru lmu b iiy ii.k b irkdg rda i le rlemeye ~a lzl I1 . (: iz ims r1 'a smda l lk ve gOlgeyi gerekt igi

2. gibi uygulayarak tum ekilleri tirizb ir se kild e ~ izin .

Bu alltlrma balangu;ta zor ve c;ok dikkat gerektirici gelse de c;altukc;a kolay geleceginden em ino labil ir sin iz . ~eki 1le ri hatali hizaladlgrm z ir;in burum u kdgrt yiizeyinde kay fosetay: atladrglm zl gorm ekeglenceli olaeakl Her eyi tam olarak c;izebilmeniz ir;in muhtem elen t i C ; veya dort deneme yapmamzgerekecek.N ihai ciziminizi son derece kesin hale getirm ek ir;in harcayacagrmz bu c;aba bir yandan detaylara dahar;o k d ik ka t e de rk en diger yandan resm in btitiinunii gorebilm enizi saglayacak. Ileride daha zorlu kanulanre sm etm ey e r;aZ z lrk en b u ~ allma n~ n d eg erin i d ah a iyi anlayacakstms.56

8/3/2019 izim Srlar

51/100

NATVRMORT TEMALARlYapi ve malzerne temel tekniklerin-

de ustalasnktan sonra farkh ama bir-biriyle iliski icinde alan nesnelerinortak bir ternayi yansitngi bir na-tiirmort cizrneyi diisunebllirsiniz.Burada gordtigi.iniiz ornekte oldugugibi, bir naturrnort di . izenlernes indebir break, bir tezgah, bir ananas vebir k esm e tahtasi o labilir. B u tiirspcntane naturmort duzenlernelerit c in mutfaklar ideal m e kanlardir:spontane naturmort diizenlemeleri 0anda rastladigirnz ve onceden hazir-lanmarms bir eylemi yansitngi icindogal gorunur.

Bakma ve 9izme Al(tlrmalarr/Natiirmort Temalart

1. t:;iziminizi en soluk cevre cizgisini(ana hat) kullanarak yapm ve hemoranlart dogru yakalamaya hem debl~agzna~lslyla ananasm boyunungorsel olarak anlamli olmaslTllsaglamaya ~al~~tn.

2.

2. Doku ve ton kaiorok ~iziminizi daha inandlncl hale getirin. Diisenlemede fazla golge yok; ama farklldoku ozellik leri sayesinsie nesne lerin d erinligi v e a~rltgl yansltzlabiliyor.

57

8/3/2019 izim Srlar

52/100

N ESN E c;iziM i V E N AT UR M O R T K O M P O ZiSY O NU

N A TlrR M O R T T EM A lA R JBirkac nesneyi bir naturmort seklinde cizebilmeniz icin once bu nesneleri tekil ogeler olarak ama

kaglt uzerinde birbirine yakm cizrneniz ve boylece aralanndaki iliskiyi kurabilmeniz gerekliclir. Bunuyapnktan sonra ahsnrmayi tekrar edin; ama bu sefer nesneleri grup halinde ele aim; sonraki sayfadagoreceginiz gibi nesneleri birbirleriyle cakisacak sekilde diizenlemek isteyebilirsiniz.

H er zam anki ekilde ba laym ; on ce ana ekillericizin . ve n esn elerin b oy ve ekil a psm da nb irb ir le riy le ili kis in i k av ramay a ~allm . A nc akb un u b a ard lkta n so nra d eta yla n g oig elem eylefallmaya balaym. Kursunkaleminizikdgz.t i iz er ine farkh afllarla ve [arkl: bask!kuvvet le ri yl e ku llanarak basi nesneierin. dahan et v e ko e li, baztlannm is e daha belirsiz veyayum uak h ath go riinm esini sa gla ym .

58

8/3/2019 izim Srlar

53/100

Natiirmort Temalarl

'.'

tf'//~I

Nesne le ri p ek ~ok fa rk ll ek ild e g rupland ir ab ilir sin iz .N esn ele ri e ste tik n ite lik le ri n ed en iy le v ey a a a gr.d ak i~ izim de old ug u gib i e kil ve m alzem e aasuuianiyi bir kontrast oluturduklan i~in secebilirsiniz.O te ya nda n, bu lalk teknesinde blraktlmlm utfa k e Ya la n g ibi birbiriyle ilikili nesnelerigruplandlrma)'l da isteyebilirsini.z ( us tte ki c iz im ).

Cizgileri cizme ve tarama teknigini kullanma denemelerini surekli olarak yaparak hangiyaklasmun en etkili sonucu verdigini kesfetmeye cahsm, Iki ayn nesne icin hicbir zaman aymyaklasnru kullanamazsuuz, Aym nesneleri once keskin hatlarla sonra yurnusak ve titrek cizgilerlecizmeye cahsm. ~imdi sonuclan karsilasnnn, Her zaman dogru olan bir cizirn yonterni yoktur.Kendi muhakeme gucunuze giivenin; sonuctan mernnunsamz, sorun yok demektir.

59

8/3/2019 izim Srlar

54/100

N ESN E G IZ iM i V E N AT U RM O R T K O M P O ZISY ON U

Chardin, Cezanne ve Morandi gibi buyiik naturrnort ressamlan benzer nesneleri cogu kez tekrartekrar kullanmrsnr. Chardin'in l i e ; naturmortunun kopyasiru asagida inceleyebilirsiniz.D r ; dtizenlemede de benzer nesnelerin denge ve kompozisyon varyasyonlanyla nasil kullamldiginigorebilirsiniz. Bir nesnenin boyuyla diger nesnelerin boyu arasmdaki kontrast, nesnelerin boylanndakicesitlilik, karst denge ve kontrast yaratacak sekilde gruplandinlmis sekiller gaze son derece ilgincgorunuyor - bu ogeler Chardin'in usta cizgilerini gtisteriyor ..Bu siirahiler, bardaklar, taslar ve tavalar aldatici sekilde basit gorunse de Chardin'in yumusak vezor cizilen kenarlan, parlak yansimalan ve koyu yurnusak golgeleri tasvir etmedeki benzersiz yetenegisayesinde oldukca siradan nesneler renk tonlanndan olusan guzel bir siire donusuyor. Aslmda 'siradan'hicbir nesne yoktur. Bir sanatcuun inee algilayisi i basmdayken her ey sira dis; hale gelir.

B u kom pozisyonuii etkisi farkh boylardaki nesneleri ve bu nesneiera ra sm da ki b oslu kla rt ta sv ir e tm esin de n k ay na kla nry or. N esn ele r tie red eysed iiz b ir ~ izg i h alin de slra la nm l. o lsa d a izle ye nin ilg isin i u ya nd zrm ay ayetecek ka dar derinlik varyasyonu m evcut.

60

8/3/2019 izim Srlar

55/100

Natiirmort Tetnalari

Havan ve tokmak devasaboyuttaki, agzl aaktencerenin varligina karsitek bama duruyor gibigorilniiyor.

Burada tutamaclar nesneleremeydan okuyan bolugunsinirlanni tammlayan ekdinamik sekiller olarak varoluyor. Bu ogeler arasindakimesafe, onlara adeta slgmlrgibi sokulmus yumurtalar vemasamn kenanndaki biberogiitiiciisii olduk~a ilgi ceketibir gerilim olusturuyor.

61

8/3/2019 izim Srlar

56/100

N E S N E C ; iz iM i V E N A T U R M O R T K O M PO ZiSY ON U

C aro l G riffin'in F elem enk ta rzinda ki b unatiirmort diizenlemesi basit olmasmakarsu i e tk il ey ic i; iistelik b ir bir in e h u;b en zeme ye n ~ ek ille r ilg in ~ b ir ~ ek ild egruplandmlml. Keman vemetro nom temelozellikler olsa da m eyve kdses i d ii zenlemeninmiiziksel bir naturmort olmasml onluyor.Nesn eler a ra sm da ki d en ge biitiine belirlibir durgunluk kazondinyor. Go!geZerkompozisyona belirginlik (definisyon)k aza ndmrk en k emamn b a atlrg zm dapekistiriyor. Kasenin dtsuuiak: tek meyvepar~aslm kompozisyonun ger i k al atunabaglayan go lgeler aym zam anda izleyeninz ihninde oge le ri n birligi hakkmda bir soruda uyandmyor.

62

8/3/2019 izim Srlar

57/100

Natiirtnort: Temalarl

Bu kompozisyon da~ok basit am a biro kadar etkili birdilzenleme. Her iki a g ede sandalyenin keskiiikoeleriyle pardosilnilnyumusak ve akici~izgilel'i arasmdakikon tr as tm g iL~ li1etkisini pekistiriyor.

Daha cok nesne cizrneye cahstikca ve cizimlerinizi her zaman diizeltmeye caba gosterdikcealgilayisuuz da keskinlesecek, Usta bit sanatcmm kolayhkla cizebilecegi nitelikteki cizgilerezaman icinde yaklasabileceksiniz,63

8/3/2019 izim Srlar

58/100

N A TV RM OR TU N F AR KL I Y O N L E R iBUdin basanh naturmort duzenlemelerinde rurun farkh yonleri ele ahrur. Profesyonel sanatcilanneserlerinin a~agldaki kopyalanm incelerken grup duygusunu veya tam tersine rnuhtelif egeIer arasmdaki

kontrasti ve uyusmazhgi tekrarlamak ve pekistirmek ic in nesnelsrin nasil kullaruldigma bakin. Eldeetrnek istediginiz etkiye bag-IIoJarak bu yonrernlerden herhangi birisini kullanabilirsiniz.

N E S N E < ; i z iM i V E N AT UR M O RT K O M P OZ iSY ON U

B ir V ermee r kopyosia la n v e k urn azc adilzenlenmi bunatilrmortun etkisi,d ii zgun s er ilmemialan ve koyuren kli bir J oly agibi g oriin en masao rt ii si ln il n kap1ad1&tmasamn ko esin ek atla na ra k k onmu bilyilk ve a c i k : renklib ez in va rugmdankaynaklamyor.Bezin yumusakeki ll er iy le kont ras to lut uran soyulmum eyve tabagz ve zariJs ii rab i kompoz isyonadramatik bir karokterkazandirtyor.

C harle s H arda ket'u i k eskin koeli nesnelerden ol~an bu dilzenlem esinde aydznhk m asa ortilsilniin gizledigimasanm iizeline serilmi J ark lz dike y ek ille r ilg i ~ ek ty or. Bu kes kil 1, n et ve ya. ta y b ir kompoz is yon.

64

8/3/2019 izim Srlar

59/100

Natilrmortun Farkll Yonleri

Bu Vuillard kopyas: so n derece uradan bi r d uru md an m iikem m el bi r sanat eseri yaratiyor. Form ve tona ~lSmda n g ilze l b ir a il tlrma . Y ek pa re ve va kur o ca k ra fu un iiserine b elli ki ra sg el.e yerle tirilm i kisaomii rl ii .n e sne le r d ik ka t c ek iyo r.

Bu Cezannekopyasm da ie vemasa ort iu ii ndek i.klvn mla r; res m inm erkezinde yer alandak ii lmi i. meyveleri ,dikey bir age olarakd es te kliy or . Hern es ne nin d ig er iy ley ap lsa l ili kis i b iryandan ana eklini~ in de y er o urk end iger yandanresmir i b i it iln iiney ay rla ra k t atm in kd rb ir kompozi syonoluturuyor.

65

8/3/2019 izim Srlar

60/100

N E S N E < ; i z iM i V E N A TiJ RM O R T K O M PO ZiSY .O NU

\."

/.

,,~;

"

. ,.,

B iiyiik bir m asam n ii.zerine slgdlgl kadar t:;ok birbiriyle ilgisiz nesneyi yerletirin. D aha sonra bilyiik bitkdglt ahp nesneleri t:;izm eye balaym . K agldm bir kenanndan diger kenarm a dogru t:;Q llm .ilk sayfayttamamladlktan sonra; masanm cevresinde baska bir konuma oturun ve yeniden tiesneleri t:;izmeyebQ laym ; yine !cc1g1dmbit kenarmdan balaym ve diger kenarm a dogru ilerleyin.66

8/3/2019 izim Srlar

61/100

Natiirmort Allttrmasl

. " ":t ,.. " . ' . . . .""" t' ;';,./..'

17'1-- ',1. , , , .~ ._ . ~

:r-" Say/aYI.tamamladikuui ve m asanm ~evresinde yeni bir noktaya ilerledikten sonra her nesnenin boyunuyamn da kiyle iliskilen dirm en iz ve a rta la nd aki b iltiin n esn eleri d ah il etm en iz g erektig in i g oreceksin iz.K ompoz is yo nu k ay be de rs en iz s akm korkmayin; sa de ce g ozlem y apmaya ve ttizm eye d evam ed in . S on uttla rhakkmda da endieye kapilmaym. Bu a l~ ~tlrmamn amaC I o la bild ig in ce u zu n s iire ttiz im y apab ilm en iz is ag lamak tlr; b 6y le ce c iz im s iz in it;in b ir a ll ka nllk h alin e g ele bilir .67

8/3/2019 izim Srlar

62/100

N ESN E < ;IZ iM i V E N AT iJR M O RT K O M P OZ ISY ON U

D EK OR iG iN DE N AT lrR M OR TNatiirmort cizmenin son asarnasi perspeknf bilgisini gerektirir; bu kitabin bir sonraki bolumunebakmaruzi oneririz. Bu adunda icinde bulunduklan odayi da iceren narurrnort kompozisyonlanru elealacagiz. Bu yaklasim dogal bir ilerlemeyi ifade etse de pek cok aynnn icin karar vermeniz gereklidir.Odamn ne kadanru ciziminize yansitacaksiruz? l~l~hnasil ele alacaksuuz? Muhteme1en en iyi isik giinllg-ldlC,murnkiin alan her yerde gun l~l81mkullanrnaruzi oneriyorurn. Odamn ne kadanrn cizirninizdegostereceginiz kendinize olan giiveninize baghdir,

G da mn bir ken an nm ~ izild ig i b tL tasvird e, p en cered e ve odanm i~tTlde m uh te lif ye rlerde bu luna n n esne lerdikka: cekiyor.GdaYl ic in e a la n n atiirm ort cizimleruuu: mobilya ve dig er an a un surla rm ; o rne gin, pencere cercevesinin

deraylanni gozlem lem ek son derece onem lidir. Basanli bir fizim icin. llk ka yna gtn a ve g olge le rin dissm eapsma d ik ka t e tm en iz g ere klid ir.

68

8/3/2019 izim Srlar

63/100

Dekor t~indeNatiirmort

Bu dOze nleme p en ce re yi d ah a b elirgin go steriyo rv e izle ye nin p enc ere nu i dl l1 1a b ak arak b ah ~e de kimanzaraYl da gorebilmesini sagityor. Buradagosterilen nesnelerin ~ogumasamn iizennde ye rallyor.

69

8/3/2019 izim Srlar

64/100

NESNE

8/3/2019 izim Srlar

65/100

Biiyiik Nesneler

3. Biraz ton ve C;izgi ekleyerekgo lge ler i vurgu laym.

Sanatcilarm bisiklet, motosiklet veya otomobil gibi tasitlan cizerken karsilasngi ana sorun herparcanm oraruru kaybetmeden yapirun biitiinltiguniin nasil korunacagidir. Detaylar konusundacok muskulpesent davranmaym. Once tasinn ana yapisiru kaba hatlanyla cizmeye konsantreolun. Bu yapmm bir manngr oldugunu ve bu nedenle bir tasit (makine) olarak

8/3/2019 izim Srlar

66/100

N ES N E < ;iz iM i V E N A T iiR M O RT K O M P OZ iS Y ON U

Bu m otosikleti kasuii oiarok grafiksel bir ii.sluplacisdim . M ekanik duygusunu aktarm ak i~in 6zelliklebanta! bir iisiup kullandun. Mi lkemme l 61~ i11eresah ipbi r tasanmCl ~~imi yapm arun geregi yok.

Buna karstn; o tomobili) y iiz ey in de ki p ar la kh~resmetmek icin. olduk ca gev se k: biruslupta~izdim. Bu ~izim fotografsal oiarak asllttLft (jzde~ibir resim degil elbette ama yeterli tutarlthgave detay titizligine sahip; bu sayede izleyenlsrotom obilin m arkasuu ve tii.riinii tamyab~il:iy:o:r=.;:~~~~!:,::~f \ - -- - : : = u = _ " "' ~

72

8/3/2019 izim Srlar

67/100

Biiyilk Nesneler

~irndi iki buyuk ve dinamik nesneyi ele alahm. Cipin han tal bir gorunumu var. Yurnusak bir cizgi butasinn parlak ama sag-lamgorunumtinii pekistiriyor, Etrafimzda cok sayida otomobil oldugu bir gercek;ustelik siz yaranci cahsmarnzm tarn ortasmdayken aracm sahibi aniden aracina binip gitmedigi siireceotomobilleri hareketsiz durumda yakalayabilirsiniz, Teknenin daha keskin bir profili ve daha zarif bircizgisi var.Burada , c iz tm in.b il ti ln ii ne hdk imalan aF k renk:par la kll k ilWzyol lunup ek i tir iy or . Tonk ullamm l o ld uk {:ae ko nom ik ; ek ille rig05termek i cin b irazton gerekse de sudanyanslyan llk veb ey a.za b oy anml g em iteknesi ve tekneninus t kistni parla kllgI vekesin cizgileri z o I 1 1 1 1 1 ukiliyor.

A~ t nedeniyle busaglam aracm haft! i kin ek li d ah a davu rg ulu h dle g eliy or.Bu bakl a~ tS ltaltm herhangi birt ehdit kd r gor iin iimi ce rmeyen g ii cuniive saglamlzgrmpekistiriyor,

Se

8/3/2019 izim Srlar

68/100

N E S N E < ; i z iM i VE NATiiRMORT K O M P O Z i S Y O N U

8/3/2019 izim Srlar

69/100

Dekor ifindeki Biiyiik Nesneler

D E KO R iG iN D EK i B iiY OK N ES NE LE RBu kompozisyonlann her ikisinde de basanrun temel anahtan perspektif kullarumrdir. Kullarulan

usluplar son derece farkh olsa da ana konuya uygundur.

A merik al: sa na tp E dw ard Hopper'in d em tirilm i eski b en zinistasyon u ko py asm da (k ars: say fa) orijin al fizim dek ifig iirii b ilin eliolarak atladim. B u c izim . gilc un ii ve dikka: ce ken a tm osfe rini g UflU~ekillerden v e s iru d l$ l l lk ta n a uy or.

t;ag dQ .b en zin istasyo nu eizim i (a ~ag zd a) ise so n d ere ce m ode rnb ir d ok uya sa hip ve hem goriiniim hem de atm osfer olarakH op per'rn kop ya sm da n o kiu kq a jarku. Ben zin is ta sy on u o tomobilleg ir ile n b ir s iip ermar ke te b en ziyor . Cisimdeki h er ey k esk in . h atla ras ah ip , ilk g ii.n kii k adar d iiz gii.n ve otomobil de gU f ve h i d uy gu suuyandlrryor.

7S

8/3/2019 izim Srlar

70/100

Perspektif Hakkmda Ek Bilg ile rBakis a~mzzz genilettiginizde ciziminize dogal olarak

perspektiJ kazandzracakszmz. Diyagramlar gordiiklerinizianlamamza yardzmcz olabilir. Aslmda, gercek. yClamdagoz cevreye baktzgz ve yukarz Clagzhareket ettigi icin budiyagramlar tam anlamzyla ger~ege uygun degildir; cok.genis a~zlt bir mercekten goriilen giuiuui: muhtemelendaha ger~ek olacaktzr. Bununla birlikte, zihin goriilengoriintiiyii. yorumlar ve omegin duvarlarm gercekten dikeyve cizgilerin gercekten diiz oldugu bilgisini verir; boylecegoz kendisini bu ger~ekligi kabul edecek ekilde ayarlar.Bu boliimde Jarklz perspektiJ yontemlerini inceleyecegiz

ve bu yontemleri ne zaman kullanabileceginizi gosterecegiz.Perspektif aslen gorse! aldatmaya dayamr ve cizimlerinizdebu teknig! kullanabilmeniz icin kurallarz bilmenizgereklidir. PerspektiJ alisnrmalanni yaparak goriiiiniizdeneler oidugunu anlayabilirsiniz. Bununla birlikte,sadece gozlemlere dayanan dolayslZ cizini deneyimi sizeperspektiJin ileyii hakkinda bilgi verebilir.

77

8/3/2019 izim Srlar

71/100

PE RSPE K T iF H AK K IN D A E K B iL G iL ER- ------

P ER SP EK T iF G O R UN TU LE R iBu sayfadaki iki cizim kumesine yakmdan bakm, En iistte, goz seviyesinin biraz alnndaki bir ytizey

uzerinde bulunan ik i cekicin perspektif goruntuleri bulunuyor. Alttakilerse aym cekiclerin prof i ldensematik cizimidir.

Gord ii gun ilz g ib i, p e rspekt ifgo ri ln ti li ii yl e ve ri len ~eki~l er insap lar i prof ilden gosterilen.~ekil;lerin saplanndan ~ ok da hakJ.Save size bakan cekicin (sagfist) b a l sa plyla ne red eyse ay mboyda. B u nesnenin boyununeninden daha uzun oldugunub iliy or uz ; ama l; lo yu n p er sp ek tifk ur olla ri g er eg in ce k ts a ~ iz ild ig ibu baku apszndan boy He enn er ed ey se e sit g ib i g or iln ily or .

Nesne oranlanrun bu garip goru-nen bicim bozumu (distorsiyon)gazii rahatsiz etmez, goz bir nesneyigorme seklirruzin nesneyi gordu-giimtiz aciya gore de&itigini anIar.Kursunkalerninizi kol acikhginda dikolarak tutup nesnenin gorunen bo-yunu olr;iip genisligiyle karsilasnra-rak (40. sayfaya bakin) egik acidangorunen bir nesnenin oranlanrukesine yakm ~ekilde olcebilirsinlz.Perspektifin derinlik gorunnisu ver-digi konusunda kendinizi ikna et-tikten sonra bir adirn daha anp dahazor bir konu deneyebiIirsiniz.

78

8/3/2019 izim Srlar

72/100

Perspektif Goriintiileri

G oz h lzasuun veya ufuk ~izgisininils tiln de v e altuula gOri ile n bu ii~k iip s e klin i k op ya lamaYl d en ey in .B u tekn ig i ku lla na ra k n esn elerinmekdn icinde ii~ boyutlu goriinti iler iniolu$turabilirsiniz.onaermeGoz hizasi noktasi / ~veyaufu~k=--------~-~~-~4e~s,~~----------~------~~~ ~~--- ' ' " ' ' < . . " ,...",..----r--~

\

Sim di bu m utfa k $ em asm abir go z a nn; tasanmci bucizimi mutfak i in it el er in inm on te ed ild ikten so nra nasilgoriinecegini gostermek: idnq izm 4 olabilir. A ym $ ekild e, her$ ey g oz veya u fu k fizg isin dekisona erme noktasmdabulusuyor. S ana erm enoktasm a va rm ayan cizgiler yayatay ya da dikeydir.

Gaz hizaslveyaSona ermenoktasi

79

8/3/2019 izim Srlar

73/100

PE RSPE KT iF H AlO ON DA E K B iL G iL ER

B u ~ it (sa g) oldu k~ a d iiz g oriin iiy orama gozden u .zak lC1 tl k~ad ir ek ler innasl l ki i~i ildiigiinii ve b ir bir in e nas lly akm lC1tlg rm gor eb iliy or sunu z; a ym~ekildeJ on plandaki ~im lerin dokusu setinarka ucundaki ~im lerin dokusuna gore cok.daha beli rg in .

A . ag ld ak i ~ iz imde ~ itin g id ere k d ara la ng en i lig i. a ga lt1 arm g id er ek k ii~ ii1 en boyuve aga~lar arasm daki m esafenin giderekkapanmasl , iistetik: bu etkinin yolun ikitarafinda goz hizasmm hem altznda hemde iis tiin de a~tk~a gor iilme si p er sp ek tific o k : d ah a b elirg in h ale g etir iy or.

80

8/3/2019 izim Srlar

74/100

Perspe.ktif GOnlnt iUer i

Burad a k op riln il" y ap lS l ve egimineden iy le p er sp ek ti ! y ak dohakannC1lkgoriln .se de nihai etki digeryizimlerd.ekiyle aym; boy kil9il lii.yorve d ik oge le ri n a ra smdak i mesafeazahyor.

Bu ik i sema, d ikey veyoyatay ogeler arasmdakiazalan mesaje gorilntilsilnilnn a s l l dogru goriinecekfekild.e hesaplanacagzmgoste riyor. D ikey b ir nesnenin(omegimizde bi.r diregin)boyunun. list yizgisiyle alt9 iz gisin in tam o rta smda k ala nbi r yizgi 9izerek b ir sonrakid ikey 9izginin kanumunubelirleyen bir dizi diyagonaloluturmak milmkilndilr. Bird ir ek s lras l 9 iz er ken bO$lukdoluncaya veya aralIk larCilyiilemeyecek kadar yakmo lu nca ya ka da r b u ilem itekrarlaym.

8/3/2019 izim Srlar

75/100

?

PE RSP E KTiF H AK KIN DA E K SiL G iL ER

Sona errnenoktasi Sona errnenoktasi

Goz hizasveya u f u k

En yakindikey koseBu cizim ler b ir bina yz p erspektif icind g osterecek b ir ~izim i nasll yap abileceginiz konu su nda fikir verm ekicin sunuluyor. Goz hizasl veya ufuk ~izgisi ve binamn iist ve ai t k6 ~eieri b oyu nca g id en ~ izg iler a na~ izgileri olu ~tu ru yo r. H em ilst hem de ait ~i.zgiler g oz hizasm daki sona erm e noktasm da birlesiyor; oysapersp ektifin oteki taraftnda a ym noktaya yoklasar: ~ izg iler kd gztta n p km ca ya ka da r b irle em iyo r.S imdi uzun bir binayz veya kisa bir caddeyi bir ucundan ~izmeyi deneyin. Bunun i~in yine goz hizasml(g oziin iiziin h iza srm ) g osteren klla vu z ~ izg ilerin i, en yakui d ik ey k o ey i ve onun iistiinde ve altm da gozhizasinda ya km lQ a n ~ izg iler cizerek: b in aru n a lt ve iist kenanni gos te re bilirs in iz . D ik ey ~ izg in in b irta ra ftnd aki sona erm e noktasi goz h iz ds l ~ iz gin izle kesismelidir; d ig er ta ra fta kiyse kd gldmlZ ln d lmaaknkiar: sonra bu cizgiyle birlesebilir. .

En yakindikey kose82

8/3/2019 izim Srlar

76/100

8/3/2019 izim Srlar

77/100

PERSPEKTiF HAKKINDA EK BiLGiLER

OUZENSiz PERSPEKTiFSimdi mimari bir eserin biiyiik bir IDSJ11J ru ele alacagiz: zerninin egimi ve istihkamm ozelligi nedeniyle

bu ornekte perspektif her zaman duzenli degil. Ufuk cizgisi cok asagida ve kemerin ust cizgisi dikeyden 60derece kadar egimli. Cizgilerin cok azirun yatay veya dikey olmasi nedeniyle bu gibi bir cizimde perspektifimiikemmel olacak sekilde diizenlemeniz gerekmez. Bu turde bir gorunniyle karsilasngimzda, perspektifiunutarak gerekli burun bilgiyi gozlerinizden alabileceginize inanmamz daha iyi olur,

B ura da m asif duvar a lan I anve o lduk~a gii~lii. ekilkombinasyonlori sunan iri vebasi tl c~ ti ri lm4 b ina k il tl el er idikkat cekiyor. Golge lerin e lealml. sekli de oneml i; go lge lerba si sl ik e tk is in i g ii.g le nd ir iy or v eb in aT lln am tsa l b oy utu nu one~Lkartlyor.

/-:

~.:J_- L,--1.J;:;...;: :: c. {_~ 't-_[

;J~~

/

."

84

8/3/2019 izim Srlar

78/100

Diizensiz Perspektij

Bu ~izim de her yerinde cok formlu. dekoratif detaylar bulunan fO k bilyiik bir binaY l naszl ele alacagl11l.zg oste riliy or. B in an zn a na y ap ts 111111 SOrt d er ec e b as it se kille rin i ~ ize re k ise b a la yzn ; a a grd a o ld ug ugibi kartondan kesilm is gibi goriinen. bir resim elde edeceksiniz. B ina11l.n ana blogunu ~izdikten vep ersp ek tiJ ku ralla nn a u ygu nlu gu sag la dtkta n so nra dl ta ki liok sa Yld aki d eta Yl fizm ey e b asla ya bilirsin iz.Bu detaylar genellikle aynen ~izilem eyecek kadar kU yiik olacaktlr am a seki! izienim i veren ~izgilerk ulla na ra k d og ru e tk iy i e id e e de bilirs in iz .

Biiyiik ve karmasik binalarda, ilk asamada her detayi cizrneye calismamak onemlidir. Kagldmlzamimari ozelliklerin etkisini veren basitlestirilmis blok sekillerini cizrneyi amaclaym, Bunuyapnktan sonra ustesinden gelebileceginiz kadar cok detayi yerlestirebilirsiniz; bazr yerlerekansik ve lekeye benzeyen cizgiler c;izmekdurumunda kalsaruz bile endiselenrneyin, Goz , kabahatlanyla gosterilen ozelliklerin icini doldurma isini hayal gucune birakir. Binalann genellikledikey oldugunu ve yatay yapi katmanlanna sahip oldugunu akhruzdan cikarrmaym.

85

8/3/2019 izim Srlar

79/100

PE RSPE KT tF H AK KlN DA E K BiL GiL ER

Mimari yapilan cizmek insan figiirii ve yiizti ~izme'asamasma gelinceye kadar karsilasacagimz en zoristir. Sabir gosterir ve onunuzdekine benz~tfbir goriinttiyii saatler boyunca israrla ararsamz, bu zori zevkli hale gelebilir. /'./Gizdiginiz gorunnintin fotogz;.aftrncekrnek ve ciziminizle fotografi karsilastirmak iyi bir cahsmaolur. Fotografta perspektif her zaman biraz abarnh oldugu icin fotografin ~~zimden daha dogruolmasi gerekmedigini goreceksiniz. Ne olursa olsun, fotografi ve cizirni karsilasnrarak perspektifinnasil isledigini gorebilirsiniz. Dogru perspektif muhtemelen ciziminizle fotograf arasmda bir noktadaolacaknr.86

8/3/2019 izim Srlar

80/100

Bir Caddenin Boydan Boya Goruntiisiinun Oluturulmasl

8iR CADDENiN BOYDAN BOYA GORiiNTi.isfrNON OLU~TURULMASISize simrsiz perspektif cizimi ahsnrmasi olanagi sunan en iyi konumuhtemelen bir koridorun veya caddenin boyd an boya gorunnisiidur.Caddenin boydan boya cizimini yapiyorsaruz, can cizgilerinin ve binalanntaban cizgilerinin uzakta nasil birbirine yakinlasngim goreceksiniz. Sadecebunlar degil, binalann cikmti, kapi cercevesi veya pencere cercevesi gibidl~ cephe unsurlan da aym etkiyi verir. Bu cizgilerin birbirine yakmlasrnaa~lsmlyeterince dogru alabilirseniz, cadde resmin derinliginde birlesiyorgibigoriinecektir.

-------

. . . . . . . . - . . . . - . . . .

87

8/3/2019 izim Srlar

81/100

Dogadaki NesnelerBu kisma bitkileri, aga~lan, peyzajl ve hayvanlan dahil

ettik. Bu [arkh. konu alanlan sanatci icin. benzer soruniariberaberinde getirir. lster bir bitkiye ister bir ata bakui, ilkama~ konunuzun sekline ve bartndirdig: harekete bakmakve bunu basitlestirmektir. Her hayvamn genel bir sekl:vardzr ve bu sekli basitlestirerek hayvamn nastl. hareketeitigini garebilirsiniz. Sanat~llar bitkilerin islevlerinibenzer bicimini kesfeder.Pek cok:farkh bitki tilrilnil cizme obsurmasi yaptiktan.

sonra ~ogu bitkinin aym genel yapzya uygun olarakbilyildilgilnil goreceksiniz. Bitkilerin temel sekillerinikavradiguuzda, kendi peyzajlanmzz cizerketi dahadonammh olacakszmz. Farkli aga~ veya bitki dilzenlemeleriarasznda denge ve kontrast saglayarak dikkat cekici birresim yapabilmek icin. keskin bir gaze sahip olmallSlmz.

RQ

8/3/2019 izim Srlar

82/100

D OG A DA K i N ESN EL ER

Bitki ~izimi i~in ucu iyiee aplmlbir kursunkalem kullanmakyerinde olur; ~i~eginve sapm ana~eklini kaba taslak ~izin.

Tai;yapraklanmn ~lzgilerinidikkatli bir ~ekilde~izin.

BimLERGizim sananru ogrenmeye basladrysamz, bitkiler size en az zorluk ~lkartan konular olacaknr,

Oncelikle hi~ hareket etmezler; cizim sirasinda hep ayru sekilde dururlar; pek cok ttirlinii evinizegetirerek istedigtniz gibi gozlemleyebilir ve

8/3/2019 izim Srlar

83/100

Bitkiler

1. H er kii~ ilk ~i~egeai t elipsin dogru yondea~L la nd ln lmasma d ik ka tedin, abi takdirdebitk in in se kli d ogruolmaz.

~imdi tek bir sapin ucunda birkac cicektenolusan daha karmasik bir bitkiyi cizrneyi deneyin.Bu sefer, biitiin ciceklerin sap iizerine dogruoranla oturtulabilmesi icin baslangictaki yaptcizgilerinin cok daha kesin olmasi gereklidir, Buasamayi tamamladiktan sonra onceki cizimlerdelzledigtniz asarnalan izleyin.

2. $imdi her elipsi birr ;i c;ek tepes i ha line ge ti rin;e lip s ek lin in r; ev re sin e a lnt ae ;yap ragr ekleyin .

3. A pk renkli haft! golgelem e tar; yapraklanm nhnlgan n ite li gi ni p ek is ti recekt ir . Bazz koyugol ge le r i se goz il r ;ic ;ekk iimesin in der in lik le ri nedogru r ;ekecekt ir

Gif;ekc;izerken renkleri farkh tonlan kullanarak gosterme egi l imi icinde olabilirsiniz, Formunnetligini zedeleyen bu yaklasim iyi bir dusunce degildir, Dstelik amacladrgmiz sonucu davermez. Diger cizimlerde oldugu gibi, basanli bir sekilde uygulanabilen etkileri iyi kullanmayakonsantre olun.

91

8/3/2019 izim Srlar

84/100

D OG A D A K i N ESN EL ER

1.

Diger orneklerin aksine bu zambak heykel gibi goriinen bir cicek. Gic;ekacrna siirecinin t i C ; farkhasamasmda gosteriliyor; aeilrnaya yeni baslarken, tamamen acilmisken ve yaprak dokmeden once iyiceaci lmisken.

1. B u Q am ada, $ ekil o lduk~abasit ve ta~ y apraklan bir aradaduruyor.

92

2 . A~Ila n ta ~ y ap ra kla nkara laeri st ik : $eki ll er in i kazanarakg er iy e d og ru e giliy or ve kil~ilk~ ife kle r { :i ~egino r ta smdan f tr hyor .

3. B urada taf yaprakla nk en arla nn da n k tvn lm ay abQll}'or ve k il fi lk { :i~ek lerdeniy ic e u za klQ zy or; b u e tk i ~ i{ :e kle rea tfe dile n v e o rta {:a g sa na tmd aszk{ :a tasv ir ed iI en karak teri st ikprofili veriyor. S adece siyah veb eya z kullam rken form u ve rengikanstirm ok iyi bir di4ilnce oZm asad a. b u iir ne kte ta {:y ap ra kla nilze rin de ki r en kli b en ek le r g er iy ed og ru e gile n ta f yapraklanmnetki sin i peki t ir iyor .

8/3/2019 izim Srlar

85/100

Bitkiler

$imdi farkli sekillerle cahsm ve biraz daha farkh cizim yontemleri bulmaya gayret edin. Busecimde gordiiguniiz gibi her nesne farkh bir bakis acismdan r;izilmi~tir. Bitkilerin fonn ve biinyeozellikleri ile kendilerine ozgU karakteri hakkrnda daha iyi fikir sahibi olabilmek i C ; i n bu yaklasirmbenimsedim. $imdi siz de ayrusiru deneyin. Yonteminizi konunun gerektirdiklerine uyarladigmizi farkedeceksiniz; bazen sadece bir dis hat bazen de daha detayh bir cizim yapacaksimz ama gosterilen tonalanlanm eklemeyeceksiniz. Kimi zamansa kendinizi seklin duygusunu pekistirrnek icin ton eklerkenbulabilirsiniz.

1. Bu basit kupa ekli, i~ig olg ele nd ig i z ama n is te nile ne tk iy i uyand tnyor .

2 . M erk ezin~evresindenbirbirine ge~eRspi ra ll er o lu st urankivnlmu ta ~yapraklanmnl ineer e tk is i,b u ~ i~ eg ;.nkarakteristiko ze llig id ir v ey ap ra klar dl mdah erha ng i bir ye reton eklemek sonderece gereks iz .

3 . A y~ i~ eg ;.n inyum Uak ve yasagabe nzey en o rtak ISm ln l ta sv iretm enin en iyi yoludoku kaz andlrmayayetecek kadar tonuygulamakrzr.

[ fin m inimum tongerekir.

4.

3.

5 . B itk in in g oste rild igi b oslu ku : fi~ eg ;.n~ ev re sin e to n e kle ye re k ~ i~ eg ;.n d ah a p ar la kv ey a d ah a za rif g or iinme sin i sa gla ya bilirsin iz.

93

8/3/2019 izim Srlar

86/100

D OG A D A K i N ES N EL ER

B UY UK B iT K iL E RBiiyiik bitkiler agac; cizrnek icin iyi

hirer ahsnrmadir. Aralannda pek cokbenzerlik vardrr ve C;izdiginiz boyukolayca biiyiitebilmenizi saglarlar,Saksi bitkileri ideal birer konudur vehem yapraklann biiyilme seklini hemde bu biiyiimenin bitkinin biitilniiicinde kendini tekrar etme seklinicahsmak icin sayisiz firsat sunarlar.Bir yapragm biiyume diizeni farkliacilardan gorunrtilendiginde old uk-ca farkli gorunebilir, lste birkac fark-h deneme olanagi: bitkiyi alttan,ustren ve yandan cizerek sekilleringorsel olarak nasil degitigini gore-bilirsiniz.KuC;iikbitkilerde dikkati detaylaravermek onemlidir. Her yaprak sapi-nm ana sap govdesine nasil bag-landigim gozlemlemeniz ve her cicekkiimesine yerlestireceginiz yapraksayisi konusunda titiz olmaruz gerek-Ii: gercekte olandan daha cok veyadaha az yaprak cizmeyin.

Bu omekte; her yapragmkarakteristik bir egim i var.B itk i d iiz en in deki b en ze rlik le rigozlemledikten sonra ~izimhlZlntZ da artacaknr.$eklin bitkinin. biltiinilndegos te rd ig i b ily ilme har ek etin ihissedebilm ek. ve bunun hersap ta nasz l y ine lendiginibelirlemek onemlidir.

Buyuk bitkileri cizmeye basladiktan sonra her yaprag; cizmenin cok zaman aldigmi farkedersiniz. BaZI sanatcilar bu yontemi izler, bazilanysa bitkinin tipik yaprak eklini tekrarlamayontemi gelistirir ve sonra yapraklan karakteristik gruplar halinde cok hizh bir sekilde cizer.Butiin yapraklan saymak ve bunlan tam olarak cizmek gereksizdir, ciziminizin ikna edicigorunmesini saglamaya yetecek sayida yaprak cizmeniz yeterlidir.

94

8/3/2019 izim Srlar

87/100

Biiyiik Bitkiler

Dallann genel sekli ve yaptsi ileyapraklarzn boyundaki farkllllklarkonusunda titiz davramn. Buornegi yakmdan incelerseniz, bitkiyianlayabilirsiniz.

;:/ ,>---.:>/ ~._--95

8/3/2019 izim Srlar

88/100

D O G-A D A Ki N E SN E LE R

96

AGA

8/3/2019 izim Srlar

89/100

4. Aga~sekilleriyie ~ok saylda alltmnayapttktan sonra, aagldaki iirnelae oldugugihi, istediginiz daha detaylt taslagzyakalayabilmenizi saglayacak iirnekleriaraym. Ozellikle golgeli alanlara doku t;izgileriekleyerek yaprak etkisi verebilirsiniz, Biiyiikdallardan bazllannm agaan ana seklindekibosluklarda goriilebilmesini de saglaym.5. llgznoniinde olan bir agaea bakagmlzda,genel ekle ho basiiiik kazandrran bir siluetetkisi goriirsiiniiz.6. Bu. kil'riiksedir agaer toplulugundayaproklann ve dallann kUtilyiine benzeyenkatmanlart olduk~a basit govdelerin dikeyhamlesiyle gUzel bir kontrast oluturuyor.Gimes yine nesnenin arkasmda.

97

8/3/2019 izim Srlar

90/100

DOGADAK i NESNELER

PEYZAJDA AGAGLARJohn Constable'm bir kompozisyonunun bu serbest cizilrnis kopyas i size peyzaj cizirninizi

basitlestirebilmeniz lcin bir yontem sunuyor, Burada agaclann ve binalann olusturdugu alanlar sonderece basit bir sekilde cizilrnis, Bununla birlikte, her sekli ka~t iizerine dogru yerlestirmek icin buyukdikkat gosterilmis, Aga9arm sekilleri gevsek dokulu cizgilerle gosterilmis, Enkoyu renkli golge alanlandogal olarak en koyu kalem darbeleriyle gosteriliyor,

Peyzaj cizimi yaparken yaprak ve agae;bol lugu cesaretinizi kolayca kirabilir. Her yapragi cizmeyekalkismayin, Yapraklan buyuk kumeler halinde cizin ve llk alan yapraklann golgedeki koyuyaprak kumelerinin arasindan nasil one e;lktlgml gosterin. Her yaprak grubu agacm buninundetekrarlanacak karakteristik bir sekle sahiptir, Bu sekiller kii

8/3/2019 izim Srlar

91/100

Peyzajdaki Aga~lar

Kendinize olan giiveniniz artnktan sonra peyzajiruzdaki agaclan daha detayb cizmeye baslaym, Bina,sudaki yansirna, koyu golgeli agac;govdeleri ve ufkun netligi gibi onemli nokralan yerlestirirken dikkatlidavranm. Bunlan yanhs yerlestirirseniz, c;iziminizde sorunla karsrlasirsimz. Golge gibi onemli alanlarayeterince onern vermemek ve insan yapisr nesnelerin keskinligini gereginden fazla vurgulamak cokkolaydir . Ufuk cizgis! hafifce cizilebilir ama net olarak gorulmelidir,Burada y ap ngim z isin kursunkalemle kagtt uzerine cizgi cizmek oldugunu unu tmaym, Gercektenagac; veya yaprak cizmiyorsunuz. lzleyenin gozlerinde bir izlenim olusrurmak icin kursunkalernlec;izgilercekerek peyzaj etkisi yaranyorsunuz,

-- _---

\ ,- -99

8/3/2019 izim Srlar

92/100

O G A D AK i N ES N EL ER

Bu ornekte oldugu gibi peyzajdaki agaclara yakmdan bakngmizda sua disi bir duzenlemeylersilasabilirsiniz; agar; govdeleri arasmda ~oyleboyle gorunen birpeyzaj. Farkh agac;tiirlerinin oldukcarkli sekillere sahip olabilecegini goreceksiniz. Bazilan akici sekle ve yumusak dallara sahipken bazilaniki buklum ve egridir.Parkh turde agaclar soz konusuysa, bu agac;lann sekilleri gokyuzune karst cokgine bir desen cahsmasi olanagi olusturur,

8/3/2019 izim Srlar

93/100

Peyzajdaki Aga~lar

Bu peyzajm yapisi zor deg;.l; ama kursunkaleminiziti doku cizgilerini cesitiendirerek bulutlann sisliyumUakltgml kdgrt iizerine aktarabilmeniz ve giinein peyzajl uzaklarda pllslar ardina gizleyen etkisinigosterebilmeniz gereklidir.

Burada dikkat edilmesi gereken pek ~ok nokta var; ama bunIann hi~biri ~ok zcr deg;.l. Sudaki, ters~evrilmi bir resim niteligl talyan yanslma dikkat edilmesi gereken ana konudur. Bu gibi yanslmalan~izebilmek i~in aslllarma benzeyen ekiller ~izmeniz yeterlidir; bu ~izgiler daha az belirgin ve hafi.f~e kesikolmalz ve su etkisini uyandlrmalldlr.

101

8/3/2019 izim Srlar

94/100

DOGA DAKi N ESN EL ER

FA RlU .I PE RSPE KT iFL ERD E N PE YU JAy rn peyzajr ik i veya t i c ; farkh bakis acisindan cizmeye cahsmak iyi bi r ahsn r rnadrr , Peyzaj alanmizi

belirledikren sonra cahsilacak en iyi noktayi bulmak lcin biraz yiiriimeye deger, Burada tepeler,uzaktaki burun, k o y, b ay rak direkli sahil giivenlik kulubesi ve tahta iskeleden olusan aym koyu t i C ; farklrbakis acrsmdangoruyorsunuz.

Bu gor iln iim o ld uk t;a y iik s ek te r: t; iz ilm l ; d o la y tS ly la ,den iz in u fu kla bulu tu iu l i izgi r es imde y ilk se kte y erallyo r ve u za kta ki bumn ko yda ki tep elerin ardmda nfok net clarak goriiniiyor. Sahil gilvenlik kuliibesi vedalgak lran ; fal ez le ri ,; ok ho b ir ek ild e tamamlaya rakkoyU ve kor!ezi gen;:eveicine allyor,

102

8/3/2019 izim Srlar

95/100

Farkll Perspektiflerden Peyzaj

----

~imdi aym gorilntiiyii biraz daha aatIdan, sahil gU venlik kuliibesiyle hem en hem en aym seviyedengorilyorsunuz. B u bakij apsm dan baktldlgm da uzokiaki b ur un b elli b elirs iz g oriiliiy or . K o y k uliib en inarkasm da kalm l; kuliibe ve iskele koyun uzak kenarm dakiJ alez icit: dekor olu~turuyor.

D oh a a a tId an g orid en b u g ariin ilm dekuliibe gaz hizdsm dan yilksekte yer allyor.K ay gazden tam am en kaybolm us durum dave ku liib eyle iske le resim de ki e n b nem liu ns ur la r. P e rs pektifim iz i d ei4 tir er ekp ey za j a lammLZl y en id en b elir le dik ve fizimeklim iz de tam am en degiti.

103

8/3/2019 izim Srlar

96/100

D O G A D A K i N E S N E L E R

Burada, bakis a'r1S1degi~ikliginin kompozisyon tizerindeki etkisini gosteren iki ornek daha var. Resminmuhtelif ogeleri bakis acimza bagh olarak onem kazanabilir veya onernini yitirebilir. ilk resimde, citpratik bir amaca hizrnet ediyor ama kesinlikle ana etkiyi olusturmuyor, Oysa ikinci resimdeki perspektifdegi~ikligi nedeniyle cok daha belirgin hale geliyor. Bu durumun tam tersi gol icin gecerli,

A la nd ak i in ek le rin ve ((itin gale uzanan konum u resm e gii~W bir yanal hareket kazaruunyor. G oltsz erin de ki g ariin tii ise g en i lik d uy gu su uyandinyor.

D oha alt bir a((ldan goriildiigiinde, ince uzun bir su parcast b alini a la n g oW n ya ra tttg r g en i lik e tkisio nem li O lr;iid eaza lzy or. (lit, a ga rr1 ar ve g ok yiizii a rtik k om po zisy on un o nemli u nsu rla n ha line g elirke nin ek le r anem in i y iiir iy or .

104

8/3/2019 izim Srlar

97/100

Farklt Perspektiflerden Peyzaj

S uy u g en i a ~ly l~ a la n b u g oriin tild e de b en