How illegal dumping affects you MK

Како Дивите Како Дивите Депонии Депонии

Влијаат На Влијаат На ТебеТебеMajMaj 20102010 год. Кратово год. Кратово

Вовед• Анализирајки го Локалниот еколошки акционен

план за Кратово 2008год. Волонтер Екологија Кратово (ВЕК) дојде до одредени базични информации за еколошката состојба во градот.

• Во дел 5.3.3. од ЛЕАП се споменати неколку диви депонии кои постојат во градот

• ВЕК сакаше да дознае дали и кои од овие депонии сеуште постојат, дали во меѓувреме се имаат создадено нови, да ја информира јавноста за новното постоење како и за негативните ефекти по човековото здравје од истите.

Резултати

Диви Депонии Големин

а

Во близина на Аргулички Мост и Буреков Мост

330 m2

Мерак Маала 1550 m2

Кошари Маала 1829 m2

Во близина на Автобуска Станица

2394 m2

Паркот Карши бавча 3076 m2

Во близина на Јокширски Мост 4019 m2

Стара Мусала 4993 m2

Во близина на Аргулички Мост и Буреков Мост

• На ул. Глигор Пазавански (под Радин мост), се пронајдени две помали депонии протегајки се помегу Аргулички и Буреков мост со површина од 330 m2.

• Депонијата под Буреков мост се слева во Манцева река.

• Депонијата под Аргулички мост се слева цо Бабакарина река.

• Овие две реки ја создаваат Сарајска река токму во близина на депониите.

Депонии во близина на Аргулички и Буреков Мост

Во близина на Аргулички Во близина на Аргулички Мост и Буреков Мост Мост и Буреков Мост

Во близина на Аргулички Мост и

Буреков Мост

Паркот карши бавча

• Паркот Карши бавча е лоциран во должина на Сарајска река.

• Дивата депонија покрива најголем дел од паркот слевајки се во реката, покривајки површина од 3076 m2.

• Депонијата настанува како резултат на неконтролираното фрлање на одпад од страна на младите кои се чести посетители во паркот.

• Најголем процент од одпадот го сочинуваат пластичните остатоци.

Депонија во Паркот Карши бавча

Паркот Паркот Карши Карши бавча бавча

Паркот Паркот Карши Карши бавча бавча

Паркот Паркот Карши Карши бавча бавча

Стара Мусала• Најголемата дива депонија е лоцирна во

рамките на Стара Мусала, со површина од 4993 m2

• Огромни количини на ѓубре од Стара Мусала се протегаат до текот на Табачка река

• Преку одпадоците не само што се загадуваат реките туку и животинскиот свет кој опстојува во близина на нив.

• А истата таа живина со сигурност ќе се најде на маркетот за храна (јајца или месо)

Депонии во Стара Мусала

Стара Мусала

Стара Мусала

Стара Мусала

ЖИВИНА

Стара Мусала

Во близина на Јокширски Мост

• Табачка река поминува низ центарот на градот и со себе го повлекува целото ѓубре кое се фрла низ течението, почнувајки од Јоркширски мост.

• Како шти е споменато во ЛЕАП, постои дива депонија лоцирана помеѓу Чаршиски и Јокширски Мост.

• ВЕК исто така откри депонија во близина на Амамски Мост формирајки го втората по големина депонија со површина од 4019 m2.

Депонија во близина на Јокширски мост

Во близина на Јокширски Мост

Во близина на Во близина на Јокширски Мост Јокширски Мост

Во близина на Во близина на Јокширски Јокширски

Мост Мост

Во близина Во близина на на

Јокширски Јокширски Мост Мост

Во близина Во близина на Јокширски на Јокширски

Мост Мост

Во близина на Автобуска Станица

• Табачка река се спојува со Сарајска река во близина на хотелот Кратис формирајки ја Кратовска река која се движи кон западниот дел на градот.

• Другата поголема депонија се наоѓа во близина на Автобуската станица со површина од 2394 m2

• Во ЛЕАП се споменати акумулации на ѓубре нз должината на Кратовска река, но реалноста покажува дека во близина на Автобуската станица е најголема концентрацијата на ѓубре, распространета по падините на Кратовска река.

Во близина на Автоб. Станица

Во близина на Во близина на Автоб. СтаницаАвтоб. Станица

Во Во близина близина на Автоб. на Автоб. СтаницаСтаница

Во близина Во близина на Автоб. на Автоб. СтаницаСтаница

Кошари Маала

• Кошари маала е лоцирана во северниот дел од градот,над царина маала.

• Во нејзина близина постои дива депонија чија површина изнесува 1829 m2.

• Потокот кој поминува низ оваа мала се слева во Кратовска река (близу Силекс канцеларија), а со тоа ѓубрето се раздвижува низ течението на реката.

Кошари Маала

Кошари Маала

Мерак Маала

• Во западниот дел од градот во рамките на Мерак маала е детектирана дива депонија со површина од 1550 m2.

• Депонијата се наоѓа во близина на фудбалскиот стадион, каде заради стрмнината на теренот, ѓубрето лесно се слева во падините на Кратовска река.

Мерак Маала

Мерак Маала

•Кај дивите депонии лоцирани кај Аргулички и Буреков мост, како и во Мерак маала, постојат контејнери за одпадоци.

•Ова не доведува до заклучок дека Општината Кратово ги има препознаено како добри локации за поставување на контејнери и превенирање од понатамошно депонирање.

•Меѓутоа реалноста (постоечката депонија) покажува дека:

-сеуште се фрла ѓубре на депониите, или

-дека веќепостоечката не е санирана

Резултати

Резултати• Кај останатите локации од диви депонии

не е утврдено постоење на канти за одпадоци.

• Пронајдени се многубројни мали диви депонии низ територијата на Кратово.

• Предходно наведените се седум најголеми депонии на територијата, кои сеуште (за жал)се користат од населението

• Единствената депонија која не беше спомената во ЛЕАП е депонијата во рамки на Паркот карши бавча.

Акумулации на Ѓубре • Бидејки сите депонии се во близина на

реки, тоа предизвикува слевање на ѓубрето во истите.

• Собирајќи податоци на терен, дојдовме до сознание дека дека низводно како резултат на слевање на ѓубрето во реките, постојат 39 точки на акумулација на ѓубре.

• Точките ги претставуваат најголемите акумулации за ѓубре.

Акумулации на Ѓубре

Акумулации на Ѓубре Акумулации на Ѓубре

Акумулации на Ѓубре Акумулации на Ѓубре

Акумулации на Ѓубре Акумулации на Ѓубре

Акумулации на Акумулации на Ѓубре Ѓубре

АкумулациАкумулации на Ѓубре и на Ѓубре

Акумулации на Акумулации на Ѓубре Ѓубре

Акумулации Акумулации на Ѓубре на Ѓубре

Акумулации Акумулации на Ѓубре на Ѓубре

Акумулации Акумулации на Ѓубре на Ѓубре

Акумулации Акумулации на Ѓубре на Ѓубре

Акумулации Акумулации на Ѓубре на Ѓубре

Позитивни инфромации

• Во ЛЕАП се споменати:

– Табачка маала

– метеоролошката станица

– столарската работилница на Силекс

Табачка Маала

• ВЕК утврди дека Табачка маала се испостави како значително чиста

• Вклучувајки ги патиштата и течението на реката.

• Реонот наречен плажа исто се покажа заштитен од ѓубре

Табачка МаалаТабачка Маала

метеоролошката станица

• Кај метеоролошката станица сега постои градба, што укажува на факот дека тој празен простор е искористен, а со тоа и луѓето се спречени од користење на истиот за фрлање на одпад

градежната работилница

• Површината околу градежната работилница во поново време делува чисто, што укажува на фактот дека повеќе не се користи за депонирање

Улогата врз здравјето • Постоењето на дивите депонии

укажуваат на фактот дека свеста на луѓето е на значително ниско ниво, како и запознаеноста од последиците по човековото здравје и врз животната средина од постоењето на депониите.

• До пред педесетина години составот на одпадот кој се депонирал бил на база на природни, разградливи материи. Доколку биле фрлени на депонија или во река, негативниот ефект бил значително помал.

Здравјето

• Денеска, повеќето од отпадоците кои се депонираат содржат пластика, метал или опасни хемикалии.

• Основниот состав на пластиката е нафтата. Што значи постоење на хемикалии кои се штетни по здравјето.

Здравјето

• Потребно е од 450 дo 1000 години за целосно разградување на пластиката.

• Процесот на разградување е различен во зависност дали се наоѓа на почва или во вода.1

• Со декомпозирањето ослободува опасни хемикалии кои се мешаат со почвата и водата.

Здравјето

• Пластиката содржи хемикалии кои го пореметуваат ендокриниот систем (phthalates and bisphenol A (BPA)).2

• Ендокриниот систем има функција да го регулира нивото на хормоните во човечкиот организам.

Здравјето

• Хемикалиите од пластиката го мамат телото да мисли дека се хормони.

• Ваквата ситуација може да предизвика појава на рак на градите и простата, невробихејвиорални проблеми, репродуктивни абнормалности, кардиоваскуларни пореметувања, дијабетес итн.3,4

Препораки• Се надеваме дека овие податоци ќе бидат

сфатени сериозно од страна на јавноста.

• Жителите на Кратово не треба да се заштитат од појава на здравствени проблеми предизвикани од дивите депонии.

• Употребата на контејнерите, кантите за одпадоци, кантите за селектиран отпад, нека бидат примарниот избор за ослободување од ѓубрето.

Препораки

• Да продонесеме кон намалување на депониите кои постојат во близина на Аргулички и Буреков мост, Мерак и Кошари маалите, користејки ги кантите за отпадоци кои се наоѓаат во нивна близина.

Препораки

• Користење на кантите за рециклиран и селектиран отпад (ПЕТ амбалажа), бидејки пластиката е најштетниот отпад кој постои во околината.

• Градот располага со канти за селектиран пластичен отпад, кои се поставени низ целиот град. Затоа вложете малку труд и ослободете се од отпадот на местата кои се означени за него.

Препораки

• За местата каде се лоцирани поголемите диви депонии, поставување на повеќе контејнери кои ќе ги задоволат потребите на населението кое живее во околината. А воедно и ќе ги спречат од „одржување“ на депонијата.

Препораки

• ВЕК порачува зголемување на бројот на контејнерите и кантите за селектиран одпад низ градот.

• Со селектирањето на одпадот се овозможува подигање на свеста кај населението за истиот за неговото влијание, а од друга страна ја олеснува и работата на собирачите на селентираниот одпад.5

Користени материјали:

• 1 Kumar, Shristi et al. 2007. Diversity and effectiveness of tropical mangrove soil microflora on the degradation of polythene carry bags. Revista de Biologia Tropical/International Journal of Tropical Biology and Conservation 55, 777-786. ISSN-0034-7744

• 2 Koch, Holger M., and Antonia M. Calafat. 2009 Human body burdens of chemicals used in plastic manufacture. Philosphical Transactions of the Royal Society Biological Sciences 364, 2063-2078. (doi:10.1098/rstb.2008.0208)

• 3 Thompson, Richard C. et al. 2009 Plastics, the environment and human health: current consensus and future trends. Philosphical Transactions of the Royal Society Biological Sciences 364. 2153-2166. (doi:10.1098/rstb.2009.0053)

• 4 Vogel, Sarah A. 2009. The Politics of Plastics: The Making and Unmaking of Bisphenol A "Safety". American Journal of Public Health 99, S559–S566. (doi:10.2105/AJPH.2008.159228)

• 5 Strange, Kit. 2003. Overview of Waste Management Options: Their Efficacy and Acceptability. Environmental and Health Impact of Solid Waste Management Activities: issues in Environmental Science and Technology. 48.