Ruut Veenhoven - Werken aan geluk

WERKEN AAN GELUK

Ruut Veenhoven

Erasmus Universiteit Rotterdam

Congres Geluk WerkT

12 november 2015, Provinciehuis, Zwolle

Werken aan geluk

• Wie wil wat weten over geluk?

• Wat we weten over geluk?o Wat voor ‘geluk’?o Hoe kun je dat meten?o Wat zouden we willen weten?o Wat weten we nu?

• Hoe kunnen we meer te weten komen?

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Wie wil wat weten en waarom?

3 - X

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Wie wil wat weten en waarom?• Individuen

• Organisaties

• Overheden

4 - X

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Wie wil wat weten en waarom?Individuen

Wat Hoe kan ik gelukkiger worden? Hoe maak ik mijn kinderen gelukkig?

Waarom Geluk hoog gewaardeerdKiezen in meer-keuze-

maatschappij5 - X

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Wie wil wat weten en waarom?Organisaties

Wat Wat maakt mijn personeel gelukkig? Draagt mijn produkt bij tot geluk?

Waarom ProductiviteitMaatschappelijk nut

6 - X

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Wie wil wat weten en waarom?Overheden

Wat Wat maakt burgers gelukkig?Welke beleid geeft grootste gelukvoor grootste aantal?

Waarom Geluk goed als zodanigSynergie met veel andere doelen

7 - X

Wat weten we over geluk?

Wat weten we over geluk?

• Wat heet ‘geluk’?

• Hoe kun je dat meten?

• Welke vragen spelen?

• Hoe ver met het antwoord?

Wat heet ‘geluk’?Vier kwaliteiten van leven

   extern

 intern

 kansen 

 uitkomsten 

Wat heet ‘geluk’?Vier kwaliteiten van leven

 extern

 intern

 kansen

leefbaarheid

levensvaardigheid

 uitkomsten

nut satisfactie

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Begrip geluk: vormen van satisfactie

12 - X

 voorbijgaand

 duurzaam

 levens terreinen

 leven als geheel

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Begrip geluk: vormen van satisfactie

13 - X

 voorbijgaand

 duurzaam

 levens terreinen

 genieting

 domein

satisfactie

 leven als geheel

top ervaring Levensvoldoening

(geluk)

Kan geluk gemeten worden?

Kan geluk gemeten worden?Mogelijke methoden

Observatie• van levenssituatie• van gedrag• van fysiologie

Ondervragen• indirecte vragen• directe vragen

Hoe kan geluk gemeten worden?Bruikbaarheid methoden

Observatie• van levenssituatie niet• van gedrag nauwelijks• van fysiologie misschien

Ondervragen• indirecte vragen redelijk• directe vragen goed

Hoe kan geluk gemeten worden?Beste vraagmethoden

Bij grootschalige enquêtes• Zelfschatting van gemiddelde

voldoening• Met enkele vraag

Bij kleinschalige follow-up studies• Herhaalde vraag naar stemming

moment(Experience Sampling Method: EMS)

Hoe kan geluk gemeten worden?Voorbeeld enkele enquêtevraag

Alles bij elkaar genomen, hoe tevreden of ontevreden bent Utegenwoordig met Uw leven als geheel?

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Ontevreden Tevreden

Prof. dr. Ruut Veenhoven11/12/2013

Prof. dr. Ruut Veenhoven11/12/2013

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Ontwikkeling onderzoek naar geluk

21 - X

World Database of Happiness

http://worlddatabaseofhappiness.eur.nl

Wat we moeten weten voor geïnformeerde keuze van…

personen organisaties landenIs groter geluk mogelijk?

Hoe gelukkig zijn we?

Hoe ver van wat mogelijk is?

In hoeverre in eigen hand?

Hoe genetisch bepaald?

Hoe afhankelijk van toeval?

Hoe afhankelijk van eigen keuzen?

Wat moet je dan kiezen?

Welke voorwaarden opzoeken?

Welke vaardigheden versterken?

Welke activiteiten ontwikkelen?

Verenigbaar met andere doelen?

Van middelen voor geluk

Van geluk zelf

Wat we inmiddels weten voor geïnformeerde keuze van…

personen organisaties landenIs groter geluk mogelijk?

Hoe gelukkig zijn we?

Hoe ver van wat mogelijk is?

In hoeverre in eigen hand?

Hoe genetisch bepaald?

Hoe afhankelijk van toeval?

Hoe afhankelijk van eigen keuzen?

Wat moet je dan kiezen?

Welke voorwaarden opzoeken?

Welke vaardigheden versterken?

Welke activiteiten ontwikkelen?

Verenigbaar met andere doelen?

Van middelen voor geluk

Van geluk zelf

Geluk in Nederland 2012

Prof. dr. Ruut Veenhoven11/12/2013

Hoe gelukkig zijn wij?Gemiddeld geluk in landen 2005-2014• Denemarken 8,4• Nederland 7,6• Duitsland 7,2• Frankrijk 6,4• Rusland 5,6• Afghanistan 4,1• Togo 2,6

Prof. dr. Ruut Veenhoven11/12/2013

Wat bepaalt geluk?Bronnen verschil tussen landen

• Kwaliteit overheid +.66• Welvaart +.63• Vrijheid +.60• GGZ +.60• m/v gelijkheid +.58• Inkomensongelijkheid - .07

Verklaarde variantie 75%

135 landen 2000-2009, GGZ alleen rijke landen

Kwaliteit overheid en geluk

Geluk in Nederland 2012

Wat bepaalt geluk?Bronnen van verschil binnen landenLeefbaarheid omgeving• Sociaal economische positie ± 5%• Sociaal emotioneel netwerk ± 10%• Toeval ± 10%

Levensvaardigheid• Aangeboren ± 30% • Aangeleerd 30%?• Levenskeuzen 15%?

Hoe kunnen we meer te weten komen?Over geluk organisaties in het bijzonder

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Hoe kunnen we meer te weten komen?Over geluk organisaties in het bijzonder

• Geluk van klanten

• Geluk van personeel

35 - X

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Hoe kunnen we meer te weten komen?Over geluk van klanten

• In onderwijs

• In zorg

• In toerisme

36 - X

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Hoe kunnen we meer te weten komen?Over geluk van klanten

• In onderwijs– Stemming gedurende schooltijd– Levensvoldoening in grote leven

• In zorg

• In toerisme

37 - X

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Hoe kunnen we meer te weten komen?Over geluk van klanten

• In onderwijs

• In zorg– Stemming gedurende behandeling– Gelukkige levensjaren op lange termijn

• In toerisme

38 - X

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Hoe kunnen we meer te weten komen?Over geluk van klanten

• In onderwijs

• In zorg

• In toerisme– Stemming voor gedurende en na trip

39 - X

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Hoe kunnen we meer te weten komen?Over geluk van personeel

40 - X

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Hoe kunnen we meer te weten komen?Over geluk van personeel

• Beperkingen meting arbeidssatisfactie

• Mogelijkheden multi-moment meting stemming

41 - X

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Hoe kunnen we meer te weten komen?Over geluk van personeel

• Beperkingen meting arbeidssatisfactie– Geluk beïnvloed arbeidssatisfactie (top down).

Gelukkige mensen tevreden met slecht werk– Geluk doet meer op productiviteit

• Mogelijkheden multi-moment meting stemming

42 - X

05/03/2023 Prof. dr. Ruut Veenhoven

Hoe kunnen we meer te weten komen?Over geluk van personeel

• Beperkingen meting arbeidssatisfactie

• Mogelijkheden multi-moment meting stemming– Binnen-persoon vergelijking mogelijk

Verschil stemming thuis-werk – Stemming meer bepalend voor productiviteit

43 - X

Conclusie• We weten al aardig wat over geluk

• Maar nog niet veel over geluk op het werk

• Dat kan beter met toepassing nieuwe technieken

Meer weten

ArtikelRuut VeenhovenInformed pursuit of happiness: What we should know, do know and can get to knowJournal of Happiness Studies, 2015, 16 (4) 1035-1071

Websitewww.gelukswijzer.nl

ESAA Happiness Executive Programs

• Masterclass Grondslagen van Geluk 8 & 9 maart 2016

• Leergang Het Rendement van Geluk start: 23 maart 2016

• Leergang Sturen op Geluk in het Publieke Domein start: 22 maart 2016

46