ZIJN WE WEL GELUKKIG? · 2017-02-10 · benadrukt Ruut Veenhoven, de Rotterdamse ‘geluksprofessor’, ook dat zaken als gezondheid, huwelijk, goede overheid, werk, vrienden, directe

30-01-2017 11:34Kijk op Brabant – Zijn we wel gelukkig | Brabant

Pagina 1 van 21http://onepager.totalactivemedia.nl/brabant/zijn-we-wel-gelukkig/

Over de zoektocht naar geluk met een zachteOver de zoektocht naar geluk met een zachteG G

De financiële crisis heeft een discussie aangewakkerd over deeenzijdige focus op economische groei als maatstaf voorvooruitgang van een land of regio. Er gaan steeds meer stemmenop om naast groei ook het welzijn van mensen te benadrukken. OokBrabanders vinden dat er meer oog mag zijn voor de kwaliteit vanleven dan voor materieel succes. En steeds meer Brabantseondernemers stellen het geluk van hun werknemers centraal. Datroept de vraag op of we in Brabant op de goede weg zijn. Zijn wijeigenlijk wel gelukkig? En wat kunnen we doen om het brutoregionaal geluk te verhogen? Daarover gaat deze derde longread inde reeks Kijk op Brabant 2015-2016.

Het is op zijn minst opmerkelijk. De aandacht voor welzijn en geluk isde afgelopen crisisjaren flink gegroeid. De crisis bleek de aanjagervan een discussie over de economische patronen en systemen die wejaren, soms decennialang als (te) vanzelfsprekend hebbenbeschouwd. We zijn zo gefocust geraakt op financiële vooruitgang,

ZIJN WE WELGELUKKIG?



dat het een doel op zich lijkt geworden. Met, naar nu blijkt, soms juisthet tegenovergestelde effect. Denk aan de vastgoedbubbel enomvallende banken. Maar ook onze persoonlijke levens hebben wegebouwd op groei, op almaar stijgende woningprijzen, een vastebaan met zeker pensioen en vooruitzicht op een goede verzorgingvoor de oude dag. Die groeiverwachting blijkt niet langer te kloppen.Dat brengt de nodige onzekerheid met zich mee, zeker als het gaatom de lange termijn. Niet voor niets denken steeds meer mensen dattoekomstige generaties het financieel slechter krijgen dan zijzelf.Tegelijkertijd groeit de zoektocht naar alternatieven.

Geluk en inkomen in Nederland + Meer inkomen leidt niet vanzelf tot meer geluk

Economische groei is ook niet alles. Niet voor niets stelt de beroemdeEngelse econoom Richard Layard dat de welvaartsgolf van vóór decrisis ons niet erg veel gelukkiger heeft gemaakt – alle mooierehuizen, grotere auto’s, verdere reizen en interessantere opleidingenen banen ten spijt. We zijn (financieel) wel rijker geworden, maar nietgelukkiger. En ook andere wetenschappers stellen vast dat meer



geld in ieder geval steeds minder bijdraagt aan ons geluk. Dieconclusie roept vragen op. Is de grote nadruk die we (nog steeds)leggen op economische groei wel terecht? Zou het welzijn en gelukvan burgers geen grotere rol moeten spelen bij het maken vanbeleid? Wat als we ons zouden concentreren op het bereiken van dehoogste mate van geluk in plaats van de hoogste economische groei?En: zou die grotere aandacht voor geluk ertoe leiden dat we ookinderdaad gelukkiger worden? Kijken we naar ons eigen Brabant, dankunnen we die vragen met gemak uitbreiden met specifiekevraagstukken. Hoe staat onze provincie er nou eigenlijk écht voor alswe haar vergelijken met de rest van Nederland? We omschrijvenonszelf maar al te graag als gemoedelijk, gastvrij en bourgondisch,maar zijn we ook gelukkig? En zo ja, hoe zouden we het ‘brutoregionaal geluk’ verder kunnen verhogen? Kunnen we sturen opgeluk? Een verhaal over de zoektocht naar het geluk van deBrabanders én over het meten van vooruitgang, op basis van meerdan economische cijfers alleen.

Brabanders vinden Brabant bourgondisch, gezelligen gemoedelijk + Als Brabanders naar zichzelf gevraagd worden vinden ze zichvooral sociaal betrokken en vriendelijk



Geluk en groeiEigenlijk gaat het pas heel kort over (economische) groei alsmaatstaf voor vooruitgang. De uitvinding van het Bruto BinnenlandsProduct (BBP) ruim tachtig jaar geleden heeft daar in niet geringemate aan bijgedragen. Het is de maatstaf voor hoe een land ervoorstaat. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid stelt dathet BBP ‘wellicht de meest succesvolle statistische uitvinding ooit is’:het BBP als indicator domineert het publieke en politieke debat. Delaatste vijftig jaar wordt het BBP steeds meer gelijkgesteld metmateriële welvaart, of – in bredere zin – met vooruitgang. Nog los vanhet feit dat economische groei door de diensten- eninterneteconomie steeds ongrijpbaarder, en dus moeilijker meetbaarwordt, biedt het BBP zo wel een erg eenzijdige kijk op de ‘staat vanhet land’. Duurzaamheid en sociale aspecten van groei wordenbijvoorbeeld niet meegerekend. Het BBP is een maat die alles meet‘behalve dat wat het leven waardevol maakt’, om de beroemde



woorden van Robert Kennedy te citeren. Daarom pleitenwetenschappers al jaren voor de toevoeging van een aantal ‘geluks-indicatoren’ aan de reguliere economische maatstaven om dekwaliteit en vooruitgang van een samenleving te meten. Tot nu toegebeurt dat nauwelijks. Een uitzondering is de ‘geluksindex’ van hetbergstaatje Bhutan: hier telt het Bruto Nationaal Geluk (BNG) bovende maat van het BBP. +

Het gaat pas kort over (economische) groei +Vroeger werd het woord geluk veel vaker gebruikt dan de woordenwelvaart en groei

De theorie achter het BNG is dat economische groei niet een doel opzichzelf is, maar een middel om andere doelen te bereiken zoalsvrede, veiligheid, groter welbevinden en geluk. Dat denken vindtwereldwijd steeds meer ingang. Zo maakt de Verenigde Natiesjaarlijks een World Happiness Report, waar ruim 100 landen aanmeedoen (met Bhutan als opvallende afwezige!). + En in steedsmeer Europese landen, zoals in het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk,worden pogingen ondernomen om welzijn en geluk te meten, daarbijgeholpen door de zich razendsnel ontwikkelende gelukswetenschap,een combinatie van psychologie, economie, sociologie,



hersenwetenschappen en biologie. De wetenschap van hetsubjectieve geluk is op de kaart gezet door de eerder genoemdeRichard Layard in zijn boek Happiness, Lessons from a new science(2006). + In dit standaardwerk concludeert Layard dat mensenvooral gelukkig worden van stabiliteit en zekerheid, zowel in hunwerk als in hun privéleven. Sociale relaties (met familieleden,buurtgenoten, vrienden en bekenden) spelen daarin een belangrijkerol, net als een goede gezondheid. Ook worden mensen gelukkig vanzeggenschap over hun eigen leven. Uiteraard is ook iemandsfinanciële positie van invloed op iemands welzijn, maar detevredenheid met inkomen wordt voor een groot deel bepaald in devergelijking met andere mensen.

ECONOMISCHE GROEI IS GEEN DOEL OP ZICH MAAR EEN MIDDEL VOOR VREDE, VEILIGHEID EN GELUK Layard waarschuwt voor een te eenzijdige nadruk op welvaart enefficiëntie in het overheidsbeleid; dat zou zich in plaats daarvanvooral moeten richten op bijvoorbeeld het nivelleren vaninkomensverschillen, de aanpak van geestesziekten als depressie,het bevorderen van flexibele werktijden, ouderschapsverlof enandere zaken die werken meer gezinsvriendelijk maken, en op hetsubsidiëren van activiteiten die het gemeenschapsleven bevorderen.De beleidsaanbevelingen van Layard neigen naar een pleidooi voor(economische) nulgroei en zijn daarom niet onomstreden. Zobenadrukt Ruut Veenhoven, de Rotterdamse ‘geluksprofessor’, ookdat zaken als gezondheid, huwelijk, goede overheid, werk, vrienden,directe democratie, tolerantie en vertrouwen voor het menselijkgeluk van minstens zo veel belang zijn als het inkomen, maar stelt hijtegelijkertijd dat deze zaken wel positief samenhangen met



economische groei. Dat groei en geluk elkaar niet hoeven uit tesluiten, maar juist kunnen versterken, is het gevolg van een nieuweeconomie die ontstaat. Na de landbouw en industriële economie zienwe een betekeniseconomie opkomen waar de belangrijkste‘grondstof’ niet land of kapitaal is, maar de mens zelf: zijn arbeid,netwerk, kennis, creativiteit en denkkracht. In zo’n economie is dementale toestand van het ‘menselijk kapitaal’, van doorslaggevendbelang. Positieve en gelukkige mensen zijn simpelweg productieveren dragen meer bij aan economische groei.

Wie dus denkt dat welzijn en geluk een geitenwollensokkenthemazijn voor wereldvreemde en wat naïeve optimisten, heeft het mis.Steeds meer ondernemers snappen dat geluk een belangrijke factoris voor economische groei. Sommigen ondernemers gaan zelfs zoverdat ze economische groei zien als een bijproduct van het strevennaar geluk. Zo investeert Bob Hutten, directeur van Hutten Cateringuit Veghel, actief in het geluk van zijn ‘samenwerkers’, want zoworden medewerkers bij Hutten genoemd. + Je moet het tenslottesamen doen. Het geluk van de samenwerker is een gezamenlijkproject van werkgever en werknemer. Idealistisch? Ongetwijfeld.Maar ook zeer rendabel, want geluksbevorderend economischhandelen leidt tot meer productiviteit en innovatie zo bewijzen ze inVeghel.



Geluk met een zachte G De nadruk die Bob Hutten legt op het geluk van zijn samenwerkerssluit aan bij de leefwereld van veel Brabanders. Voor Brabanders isgeluk niet alleen een belangrijk thema in hun dagelijks leven, maarook als ze nadenken over de toekomst van de provincie. Brabandershebben een duidelijk beeld van de waarden die van belang zijn vooreen toekomstbestendige provincie zo laat recent onderzoek zien. +Solidair en informeel, dat is wat mensen belangrijke waarden vindenvoor het Brabant van de toekomst. Maar ook ondernemend, metmeer oog voor de kwaliteit van bestaan dan voor materieel succes.Economische belangen moeten de te nemen beslissingen minderdomineren. Dat correspondeert met het beeld van de bourgondischingestelde, gastvrije Brabantse levensgenieter. De Brabander isiemand die oog heeft voor zijn medemens en voor de geneugten vanhet goede leven. Met het geluksniveau in deze regio zou het dus welgoed moeten zitten, ben je geneigd te denken. Maar hoe staat het nuecht met het geluksgevoel van de Brabanders?

In de zomer van 2015 ondervroeg het PON bijna 1.100 Brabandersover hun geluksgevoel. + Zij gaven hun geluk gemiddeld een 7,3. Datbetekent dat de waardering van het geluk van Brabanders in deafgelopen jaren is gestegen: in 2010 gaf men het dagelijks gelukgemiddeld nog een 6,4. Brabanders zijn daarmee gelukkiger dan degemiddelde Europeaan, die op welbevinden een 7,1 scoort. Toch ligthet Nederlandse cijfer nog hoger, op een 7,8. Brabanders zijn meteen 7,3 dus gelukkig en ook gelukkiger geworden, maar tegelijkertijdminder gelukkig dan de gemiddelde Nederlander. + Daarom is hetinteressant om wat dieper in te zoomen op het Brabantse geluk invergelijking met andere regio’s. Hoe gaat het met de Brabander alswe kijken naar de vier belangrijkste factoren voor geluk: gezondheid,sociale contacten, werk en geld? + Om met gezondheid te beginnen:qua ervaren gezondheid scoort de Brabander behoorlijk gemiddeld.Als het gaat om de levensverwachting blinkt Brabant niet uit,alhoewel de verschillen met andere provincies klein zijn. Toch zijn weniet in alle aspecten even gezond; de bourgondische levenshoudingheeft een prijs. Zo kent Brabant veel zware drinkers.

Gezondheid en alcoholgebruik + Gemiddelde gezondheid, maar veel zware drinkers in Brabant



Als het gaat om de omgang met anderen scoort Brabant redelijk; desociale verbanden zijn nog steeds behoorlijk sterk. Verder is maarliefst 86 procent van de respondenten tevreden over het socialeleven, al geeft slechts 71 procent aan iemand te hebben om goedmee te kunnen praten (tegenover 81 procent voor Nederland alsgeheel). Vooral in de grotere Brabantse plaatsen heeft bijna de helftvan de volwassen te maken met eenzaamheid. Verder heeft 75procent van de Brabanders vertrouwen in de medemens (tegen eenNederlands gemiddelde van 58 procent). In vrijwilligerswerk zijn denoordelijke provincies het actiefst en alleen Noordoost-Brabant kanzich daar mee meten.

Maatschappelijke participatie +

Veel eenzaamheid in grote Brabantse plaatsen, Noordoost-Brabantmeer vrijwilligers



Ook iemands financiële positie is een relevante factor voor geluk. Ookin dit opzicht scoort Brabant goed: in de top 10 van gemeenten methuishoudens met het hoogste doorsnee vermogen prijken maar liefstzeven Brabantse gemeenten, terwijl de provincie nietvertegenwoordigd is bij de tien laagst scorende gemeentes.

Vermogen + Veel Brabantse gemeenten met hoog doorsnee vermogen



187.825 - 249.900 €125.750 - 187.825 €63.675 - 125.750 €1.600 - 63.675 €

Ook de arbeidsparticipatie is in Brabant in orde: na koploper Utrechtbekleedt Brabant, samen met Noord-Holland, de tweede plek als hetgaat om het percentage mensen dat werkt. Ondanks de hogewerkloosheid door de crisis doen veel Brabanders mee!

Arbeidsparticipatie + Brabantse arbeidsparticipatie is hoog



Kortom: de Brabander is misschien niet overdreven gezond, maarmet zijn financiële situatie is gemiddeld genomen weinig mis. Ookdoet de Brabander goed mee als het gaat om werk en om socialeparticipatie.



Met het geluksgevoel van de gemiddelde Brabander lijkt het over degehele linie wel redelijk goed te zitten. Maar dat betekent niet datélke Brabander gelukkig is. We moeten niet alleen kijken naargemiddelden maar vooral naar de spreiding stelt Peter Achterberg,socioloog aan de Universiteit van Tilburg. + Hoe ziet die spreidingtussen jong en oud, stad en platteland, er uit en wat verklaart diespreiding? Juist de spreiding geeft aanknopingspunten voor beleid,betoogt Achterberg. Als we met zo’n blik naar Brabant kijken valleneen aantal zaken op. Allereerst: hoe jonger de Brabander, hoegelukkiger. Jonge mensen tussen de 18 en 29 waarderen hundagelijkse geluk met een 7,5 – de hoogste score van alle onderzochteleeftijdsgroepen. De geluksbeleving daalt licht bij dertigers enveertigers (beide groepen scoren een nog steeds respectabele 7,2),om weer iets te stijgen bij vijftigplussers (7,3) en 65-plussers (7,4).Een belangrijke verklaring voor het (licht) hogere geluksgevoel onderjonge mensen is gezondheid; de ondervraagde 18- tot 29-jarigenbeschrijven hun gezondheid vaker als (zeer) goed. Ook zijn zetevredener met hun sociale leven (7,9) dan ouderen én wonen zedichter bij hun oorsprong (wat weer zorgt voor een warmer netwerk).Opvallend is ook dat jongeren zich sterker Brabander voelen danouderen.

Tussen Brabanders op het platteland en in de steden lijkt weinigverschil in geluksbeleving: beiden waarderen het dagelijks geluk een7,3. Wat wél opvalt, is dat de Brabantse stads- enplattelandsbewoners gelukkig worden van andere dingen. Waar destedeling zijn geluk vooral haalt uit sociale contacten en werk (destedeling is gemiddeld hoger opgeleid), staat bij de plattelander detevredenheid met de financiële situatie voorop (in de stad wonengemiddeld meer arme mensen). Ook zijn er verschillen in de manierwaarop stedelingen en plattelandsbewoners hun leven vormgeven.Zo hebben stedelingen minder contact met hun buren dandorpelingen, wordt op het platteland meer aan vrijwilligerswerkgedaan, en voelen plattelandsbewoners zich sterker verbonden metBrabant dan mensen in de stad.



Stad versus het platteland + Lage inkomens en hoogopgeleiden in de stad

Verschillen zijn er ook tussen rijk en arm. Waar Brabanders met eeninkomen onder modaal hun dagelijks geluk waarderen met een 7,0,ligt die score voor mensen met een bóvenmodaal inkomen een halfpunt hoger (7,5). Zo zijn bovenmodaal verdienende Brabanders overhet algemeen gezonder dan hun minder verdienendeprovinciegenoten. Ook maken ze vaker deel uit van een (hechte)groep vrienden, zijn ze minder eenzaam, zetten ze zich vaker in voorhun leefomgeving én zijn ze vaker lid van een vereniging. Ook voelenze zich minder vaak onveilig en hebben ze meer vertrouwen in demedemens en in instituties.

Ontwikkeling eenzaamheid naar inkomen in Brabant + De verschillen in eenzaamheid tussen arm en rijk nemen toe



Bruto regionaal geluk Niet iedere Brabander is dus even gelukkig. Het maakt uit of je jongof oud bent, in de stad of het platteland woont, sociaal actief bent ofeenzaam, en of je werk hebt of niet. Geografische en financiëleverschillen, maar ook generatieverschillen beïnvloeden hetgeluksniveau. Zo worden jongeren bijvoorbeeld gelukkig van hetgevoel wereldburger te zijn, sportiviteit, het kopen van luxeartikelenen ruimdenkendheid, waar ouderen gelukkig worden van onder meerhun sociale contacten, gezondheid en het vertrouwen in medemensen instituties. Duidelijk is dat hoewel het met het bruto regionaalgeluk van Brabant wel goed zit, het netto geluk per Brabander dussterk verschilt. Duidelijk is ook dat als burgers gelukkig willen zijn, deoverheid niet alleen maar op het geld moet letten. Maar wat dan wel?Heeft sturen op geluk zin? Kunnen we in Brabant gelukkiger wordendan we al zijn? Kunnen we ongelukkige Brabanders helpen en eenduwtje in de goede richting geven? En zo ja, hoe doen we dat dan?Wat zijn met andere woorden de fundamenten van een beleid datzich richt op het maximaliseren van het geluk van alle Brabanders?

Steeds meer wetenschappers zijn het erover eens dat sturen opgeluk zin heeft. Zo buigt hoogleraar psychologie Ap Dijksterhuis zichmet enige regelmaat over geluk, en dan met name over de vraag inhoeverre de overheid het geluksgevoel kan beïnvloeden. Dijksterhuis’conclusie in zijn bestseller ‘Op zoek naar geluk’: de overheid heeft



een behoorlijke invloed op het geluksniveau. Het actief bevorderenvan geluk door overheidsbeleid kan verschillende vormen aannemen.

Econometrist en geluksonderzoeker Sanne Blauw, werkzaam als‘ontcijferaar’ voor nieuwsmedium De Correspondent, onderscheid vijf‘versnellingen’ die de overheid kan aanhouden om het geluksniveaute bevorderen, oplopend qua mate waarin geluk actief bevorderdwordt door de staat: van meten via informeren en faciliteren naarduwen en dwingen.

Nieuwsgierig naar de vijf versnellingen die Sanne Blauw onderscheidt, lees hierdan het interview met haar.

InterviewInterview(http://brabantkennis.nl/zijn-(http://brabantkennis.nl/zijn-

we-wel-we-wel-gelukkig/interview/)gelukkig/interview/)

Waar Blauws eigen voorkeur naar uitgaat? Faciliteren biedt volgenshaar de meest reële kans op een gelukkige burger, denkt ze. In

http://brabantkennis.nl/zijn-we-wel-gelukkig/interview/



Nederland staat de geluksmachine al een tijd te loeien in de derdeversnelling: de overheid speelt een belangrijke rol bij het realiserenvan de omstandigheden die leiden tot het hoge gemiddeldegeluksniveau van de Nederlander. Tegelijkertijd zien we, ook inBrabant, dat niet álle groepen even gelukkig zijn. Vaak is ongeluk tewijten aan simpele pech: mensen zijn ziek geworden of hebbenbuiten hun schuld om hun baan verloren. Als gevolg daarvan kampenze met financiële problemen. Geld mag dan niet gelukkig maken,maar een gebrek aan geld wel ongelukkig. Voor deze groepen zou deoverheid volgens Blauw niet zozeer als geluksmachine, maar als‘pechdemper’ moeten optreden: door actief typischeongeluksfactoren als armoede, werkloosheid, een slechte gezondheiden eenzaamheid te bestrijden. Nog los van de daarmeesamenhangende politieke keuzen, is de vraag welk concreet beleiddaarbij past nog niet zo eenvoudig te beantwoorden. Maar watkunnen provincie en gemeenten in Brabant dan wel doen? Een drietalsuggesties:

DRIE SUGGESTIES

Breng geluk in kaart Bevorder binding enbetrokkenheid

Bestrijd deeenzaamheid



1. Breng geluk (met zachte G) in kaart We kunnen in ieder geval proberen beter in kaart te brengen wat wein Brabant belangrijk vinden voor een gelukkig leven. Op nationaalniveau doet een door de Tweede Kamer ingestelde commissie op ditmoment onderzoek naar een ‘bredere opvatting van welvaart’. HetBBP laat zien hoe het met de economie gaat, maar is volgens decommissie minder geschikt om welvaart in de brede zin te bepalen.Daarvoor moeten ook andere zaken worden meegewogen, zoalsmilieu, onderwijs en veiligheid. In Brabant zijn we gelukkig al verder.We hebben onze eigen ‘brede welvaartsmonitor’ in de vorm van deduurzaamheidsbalans. Geluk maakt daar echter nog geen onderdeelvan uit. Welke subjectieve geluksindicatoren en doelstellingen voorgeluk zouden we ook moeten onderzoeken? En hoe kunnen we viadeze monitor het geluksbevorderende effect vanoverheidsmaatregelen in beeld brengen? Geluk kan trends in deprovincie aan het licht brengen die andere indicatoren verborgenhouden. Een soort maatschappelijke rookmelder voor zwakkesignalen. Als alles goed lijkt te gaan maar het bruto regionaal gelukdaalt, is dat reden voor bestuurlijke oplettendheid.

2. Bevorder binding en betrokkenheid Een belangrijk resultaat van de gezamenlijke zoektocht van het Pon



en BrabantKennis naar geluk met een zachte G is dat hoe sterkermen zich verbonden voelt, des te gelukkiger men is. Binding en hetgevoel ergens bij te horen maken gelukkig. Mensen kunnen zichverbonden voelen met hun geloof, cultuur, maar ook met hun stad ofprovincie. De binding van Brabanders met hun provincie is opvallendsterk: ruim 80% voelt zich redelijk tot sterk Brabander. Hoe sterkermen zich verbonden voelt met Brabant, des te hoger het cijfer iswaarmee men het dagelijks geluk waardeert. Zo zorgt het idee vaneen gezellig, gemoedelijk en sociaal Brabant voor een sfeer vansociale inclusie en saamhorigheid. Dat kan je een gelukkigerBrabander maken. Het versterken van de binding en betrokkenheidbij Brabant werkt geluksbevorderend. Dit inzicht is bruikbaar voorbeleid. Op speelse manieren kan geluk het gesprek over debetrokkenheid bij de eigen stad en regio inspireren. Zo organiserenze dit jaar in Eindhoven voor de vierde keer een geluksroute, eenongedwongen uitwisseling van geluk tussen bewoners van de staddie voor inspirerende ontmoetingen zorgt. + En in Tilburg hebbenleerlingen van het ROC bewoners van de (on)geluksnummers 13geïnterviewd over hun geluksgevoel. + Naast inspiratie, leveren ditsoort manifestaties een beter beeld op van de geluksfactor vanbewoners.

3. Bestrijd de eenzaamheid Geluk gaat altijd om persoonlijk welbevinden. Maar de



omstandigheden waaronder mensen dat persoonlijke geluk kunnenvinden, blijken uitermate voorspelbaar te zijn. Het geluk van mensenwordt in zeer grote mate bepaald door een beperkt aantalomstandigheden. Van de eerder genoemde vier bepalendegeluksfactoren (gezondheid, sociale contacten, werk en geld) is dievan het hebben van sociale contacten onbetwist de belangrijkste. Deintensiteit van sociale contacten draagt bij aan geluk. Eenzaamheiddaarentegen maakt ongelukkig. + Het aandeel mensen dat zich af entoe eenzaam voelt is in Brabant gestegen van 18% in 2009 naar 23%in 2014. + Daarbij is sprake van een tweedeling: mensen met eenlaag inkomen zijn relatief vaker eenzaam dan mensen met een hooginkomen. Steeds meer gemeenten proberen mensen in een sociaalisolement die hier niet op eigen kracht uitkomen, te helpen.Misschien is het interessant om – naar het voorbeeld van degemeente Almelo – te experimenteren met een persoonsgebondengeluksbudget voor mensen die op eigen kracht niet uit het sociaalisolement komen. + De vraag ‘waar word jij gelukkig van?’ blijkt teactiveren en deelnemers hebben minder behoefte aan medicijnen enhuisartsbezoek.

De opgesomde suggesties vormen zeker geen radicale breuk met hetbestaande overheidsbeleid in Brabant. In een regio met eeninclusieve en innovatieve economie als de onze, wordt impliciet al tendele een geluksbeleid gevoerd. Maar het helpt wanneer we meeropenlijk over geluk gaan spreken. Geluk is voor veel individueleBrabanders immers een belangrijk levensdoel. Waarom zou het datvoor de politiek ook niet kunnen zijn? Geluk met een zachte G alsgraadmeter voor een toekomstbestendig Brabant! +



Delen

()

()

()

KIJK OP BRABANT 2015 - 2016 Met de Kijk op Brabant duikt BrabantKennis in de cijfers, maar vooralook in de wereld daaráchter. Hoe staat Brabant er nou écht voor?Wat zijn de belangrijkste trends en ontwikkelingen? En voor welkeuitdagingen staan onze provincie en haar inwoners? Zonder derealiteit uit het oog te verliezen doen we aanbevelingen voor eenbeter Brabant. +

© BrabantKennis 2015 - 2016

COLOFON +

Disclaimer Bij de samenstelling van deze publicaties gebruik gemaakt vandiverse bronnen en informatie die voor vele organisaties is verstrekt.BrabantKennis kan echter niet de juistheid of nauwkeurigheid van dein deze uitgave voorkomende gegevens, informatie of meningen,noch met betrekking tot de geschiktheid daaraan voor enig doel,enige situatie of enige toepassing garanderen. BrabantKennis is danook niet aansprakelijk voor eventuele schade, verliezen of anderegevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de indeze uitgave voorkomende gegevens, informatie of meningen.

http://onepager.totalactivemedia.nl/brabant/zijn-we-wel-gelukkig/



Documents

ZIJN WE WEL GELUKKIG? · 2017-02-10 · benadrukt Ruut Veenhoven, de Rotterdamse ‘geluksprofessor’, ook dat zaken als gezondheid, huwelijk, goede overheid, werk, vrienden, directe