Để học lâm sàng hiệu quả

ĐỂ HỌC LÂM SÀNG HIỆU QUẢ

BSNT. TRẦN TIẾN ANH

Email: dr.trantienanh@gmail.com

LÀM SAO

1

NỘI DUNG

4

LỜI MỞ ĐẦU1

2

3

5

TUA LÂM SÀNG

HỌC LÂM SÀNG HIỆU QUẢ

CÂU HỎI

2

KẾT LUẬN

LỜI MỞ ĐẦU

Học lâm sàng là gì? Học lâm sàng là học

“đến bên giường bệnh”, học trên một

bệnh nhân cụ thể

3

www.trungtamtinhoc.edu.vn

KHÓ KHĂN

KHI HỌC LÂM SÀNG

4

www.trungtamtinhoc.edu.vn

ĐI TRỰC

• Khi đi trực, bạn phải làm quá nhiều việc

không liên quan đến học tập?

4: rất đồng ý

3: đồng ý

2: trung bình

1: không đồng ý

5

www.trungtamtinhoc.edu.vn

NGUYÊN NHÂN GÂY

HỌC KHÔNG HIỆU QUẢ

6

TUA LÂM SÀNG

• Tua lâm sàng được hiểu là một quá trình

từ khi bắt đầu cho đến khi kết thúc một

môn học lâm sàng (Nội, Ngoại, Sản,

Nhi…)

• Tua lâm sàng bao gồm: đi học lâm sàng

buổi sáng tại viện, đi trực buổi tối, học ở

nhà, thi lâm sàng

• Tua lâm sàng hiệu quả: có kiến thức và kỹ

năng thực hành lâm sàng. Điểm số ???

7

QUY TRÌNH HỌC

KIẾN THỨC

THỰC HÀNH

ÔN TẬP

THI

LÂM SÀNG

CHUẨN BỊ KIẾN

THỨC TẠI NHÀ

HỌC VÀ TRỰC

TỔNG HỢP LẠI

KIẾN THỨC

8

VẤN ĐỀ HAY GẶP

ÔN THIHỌC VÀ TRỰCTÀI LIỆU

• Không biết đọc tài

liệu nào

• Không biết tìm kiếm

tài liệu ở đâu

• Không biết mình cần

làm gì khi đến viện

• Không biết cách giao

tiếp với bệnh nhân

• Mệt mỏi với các buổi

trực

• Kiến thức quá nhiều

• Áp lực điểm số

● Các vấn đề hay gặp khi học lâm sàng có thể ở tất cả các bước

của quá trình học lâm sàng.

● Cụ thể:

9

CHUẨN BỊ TẠI NHÀ

Kiến thức Tinh thần Dụng cụ

Chuẩn bị đầy đủ giúp bạn thực hành tốtÝ nghĩa

10

KIẾN THỨC

TÀI LIỆU

BAO GỒM

TIẾNG ANH,

PHÁP

Macleods Clinical

Examination

Bates guide to

physical

examination

Đây là sự chuẩn bị quan trọng nhất

TIẾNG VIỆT

SÁCH TRIỆU CHỨNG

SÁCH BỆNH HỌC

Chuẩn bị kiến thức là đọc và nắm kiến thức trước khi đến

viện

Mục tiêu học tập của từng khoa

11

Macleod’s clinical examination

• Giới thiệu về triệu

chứng học

• Quy trình khám bệnh

nhân

• Có video hướng dẫn

thăm khám

12

13

Atlas of clinical diagnosis

• Bộ Atlas hình ảnh về

triệu chứng học

• “Trăm nghe không

bằng một thấy”

14

15

Oxford handbook of clinical

diagnosis

• Tiếp cận chẩn đoán

• Định hướng nguyên

nhân

16

17

Medical terminology

• Hệ thống thuật ngữ

tiếng Anh y khoa

• Thuật ngữ theo từng

hệ cơ quan

18

19

CÁC VIDEO

• Các video khám lâm sàng của Macleod’s

clinical examination

• Các video 3D Medical Animation

• Các video của anh chị khóa trên

• …..

20

21

CHUẨN BỊ TINH THẦN

• Bệnh viện rất đông bệnh nhân, chật chội,

ồn ào

• Nhiều đối tượng học tại viện: sinh viên đại

học, cao đẳng, trung cấp, sau đại học…

• Không ai cầm tay chỉ việc hướng dẫn

mình

22

LOSS IN THE OCEAN

23

•Microlife

•Littmann

•Sổ A5, A6

•Tài liệu tra cứu

•Đèn soi đồng tử

•Búa phản xạ

CHUẨN BỊ DỤNG CỤ

Ống nghe

Sổ lâm sàng

Dụng cụ khác

Cái này thì đơn giản ☺

24

CHUẨN BỊ XONG

Đây là bước đầu tiên

Kiến thức

Dụng cụ

Tinh thần

CHUẨN BỊ

25

www.trungtamtinhoc.edu.vn

ĐI HỌC TẠI VIỆN

• Luôn xác định trước mục tiêu học mỗi

buổi trước khi đến viện

• Có thể phân chia buồng bệnh, đi theo

một bác sĩ và theo dõi bệnh nhân

• Giao tiếp chủ động, thân thiện và sẵn

sàng giúp đỡ điều dưỡng những việc

mình có thể làm, tạo không khí hợp tác,

thoải mái với nhân viên khoa

26

HỌC BUỔI SÁNG TẠI VIỆN

Nghe giao ban Hỏi và khám

Ghi chép, tư

duy, thảo luận

với bạn

Nghe giảng

lâm sàng

Đến viện HỌC LÂM

SÀNG

Trình tự học buổi sáng tại viện:

27

PHÂN BỐ THỜI GIAN

1-2 giờ 30ph

15-30

phút

1 giờ

Hỏi và khám bệnh nhân Ghi chép lại, tư duy,

thảo luận

Nghe giao ban Nghe giảng lâm sàng

28

www.trungtamtinhoc.edu.vn

NGHE GIAO BAN

• Giao ban là báo cáo của tua trực trước

lãnh đạo bệnh viện/khoa và toàn bộ các

bác sĩ về các bệnh nhân mới vào, tình

trạng các bệnh nhân nặng

• Mục đích nghe giao ban với sinh viên:

– Ghi chép các bệnh nhân mới vào trong mục

tiêu học

– Nghe các thầy giải thích, định hướng chẩn

đoán

29

www.trungtamtinhoc.edu.vn

HỎI VÀ KHÁM BỆNH NHÂN

• Nên chọn bệnh nhân mới vào trong mục

tiêu học tập để khám vì các triệu chứng

thường vẫn còn

• Mỗi buổi sáng nên thăm khám 1-2 bệnh

nhân, thời gian cho một bệnh nhân

khoảng 30-40 phút

30

www.trungtamtinhoc.edu.vn

HỎI VÀ KHÁM BỆNH NHÂN

• Bệnh nhân không hợp tác vì sao:

– Bệnh nhân thực sự đang mệt

– Bệnh nhân nằm viện lâu, đã từng bị sinh viên

thăm khám nhiều

– Bệnh nhân khó tính

– …..

• Giải pháp?

31

TRƯỚC BỆNH NHÂN

NGƯỜI BỆNH

CHÀO HỎI NGƯỜI BỆNH

CẢM THÔNG VỚI NGƯỜI BỆNHTHĂM KHÁM NGƯỜI BỆNH

TÔN

TRỌNG

NHÂN ÁINHẸ

NHÀNG

32

www.trungtamtinhoc.edu.vn33

www.trungtamtinhoc.edu.vn

GHI CHÉP SỔ LÂM SÀNG

• Ghi chép mỗi bệnh nhân hỏi và khám vào

sổ lâm sàng

• Mượn bệnh án để xem thêm diễn biến

bệnh các ngày trước và xét nghiệm cũng

như điều trị đã dùng

34

www.trungtamtinhoc.edu.vn

TƯ DUY

• Cần trả lời các câu hỏi:

– BN vào viện chẩn đoán ban đầu là gì? Chẩn

đoán này dựa trên cơ sở: lâm sàng có gì? Xét

nghiệm có gì?

– Điều trị theo hướng đó, bệnh nhân có đỡ

không?

– Tình trạng hiện tại? Chẩn đoán hiện tại?

• Thảo luận thắc mắc với các bạn, hỏi thầy

cô khi giảng lâm sàng

35

www.trungtamtinhoc.edu.vn

GIẢNG LÂM SÀNG

• Nên chọn bệnh nhân và làm bệnh án

trước giảng ít nhất 1 ngày (tổ trưởng phân

công)

• Bệnh án nên được thông qua trước tổ,

các bạn trong tổ cùng thảo luận và đưa ra

câu hỏi trước khi nghe thầy cô giảng

• Khi thầy cô giảng, đối chiếu những suy

luận trước đó của mình với thầy cô, đồng

thời hỏi thầy cô về thắc mắc của mình

36

www.trungtamtinhoc.edu.vn

ĐI TRỰC

• Đến nhận trực đúng giờ, thông báo với

bác sĩ, điều dưỡng sự có mặt của mình

• Chủ động tìm hiểu về nhiệm vụ, công việc

mình cần đảm nhiệm trong tua trực

• Giao tiếp với bác sĩ, điều dưỡng, các anh

chị khóa trên: đừng e dè, ngại ngùng hay

tỏ vẻ khó chịu khi được giao công việc

37

ĐI TRỰC NỘI

TRỰC KHOA NỘI

Nhận

trực

Theo dõi

BN nặng

Làm

bệnh án

mới vào

Tư duy,

tổng hợp

38

www.trungtamtinhoc.edu.vn

ĐI TRỰC NGOẠI

• Trực Ngoại là trực cấp cứu nên có thể

học và làm:

Học cách khám, đánh giá ban đầu bệnh

nhân của bác sĩ, nội trú

Hỗ trợ làm thủ thuật: cố định gãy xương,

đặt sonde tiểu, tiểu phẫu…

Đi phụ mổ: chẩn đoán trước mổ là gì? Kết

quả mổ ra có phù hợp chẩn đoán không?

39

www.trungtamtinhoc.edu.vn

HỌC KHI ĐI TRỰC

• Khi đi trực, ít sinh viên và nhân viên y tế

nên sẽ dễ dàng thăm khám bệnh nhân

hơn

• Cần chủ động hỏi, khám bệnh nhân mới

vào, quan sát cách đề xuất xét nghiệm

của bác sĩ

• Xin làm các thủ thuật nhỏ

• Học gì từ việc đưa xét nghiệm?

40

TỔNG HỢP KIẾN THỨC

• Kiến thức được tổng hợp theo từng tuần,

từng khoa

• Đầu tuần khi đi mỗi khoa, luôn đặt ra mục

tiêu học tuần tới là gì, phân bổ thời gian

cụ thể cho từng mục tiêu

• Cuối tuần, tổng kết lại mình đã học được

gì, có hoàn thành mục tiêu không, giải đáp

những vấn đề mình còn thắc mắc

41

THI LÂM SÀNG

Hỏi và khámTư duy

tổng hợpTrình bày

42

THI LÂM SÀNG

• Sự đánh giá cả quá trình học dựa trên

một ca lâm sàng cụ thể khó cho thầy

cô đánh giá chính xác và khó cho các em

thể hiện cả quá trình của mình.

• Những lỗi đáng tiếc của sinh viên:

oChưa thật sự nắm rõ và tư duy về bệnh nhân

oMất bình tĩnh

43

KẾT LUẬN

• Học lâm sàng là quá trình học hỏi cách

làm việc và tư duy của một người bác sĩ

lâm sàng

• Học lâm sàng hiệu quả đòi hỏi sự chuẩn

bị kiến thức tốt, tư duy chủ động trước

bệnh nhân

• Học lâm sàng là cả quá trình tích lũy kiến

thức lâu dài

44

45

Thank you!

36