Het belang van duurzaam vastgoed

Het belang van duurzaam bouwen

Triodos Bank, 11 juni 2009

Albert Hulshoff, programma-adviseur utiliteitsbouw

SenterNovem

– innovatie, energie, klimaat, milieu

– brug tussen rijksoverheid en bedrijfsleven

– adviseren, netwerken, informeren, monitoren, subsidiëren

  – 1700 medewerkers, € 4,5 miljard

overheidsgelden

– programma-adviseur utiliteitsbouw

– kantoren: duurzaam bouwen en beheren

– lid expertpanel duurzaamgebouwd.nl

Albert Hulshoff

Presentatie

1. Werkprogramma ‘Schoon & Zuinig’

2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed

3. Wet- en regelgeving kantoren

4. Conclusie

1. Werkprogramma ‘Schoon en Zuinig’

Doelstellingen:

• In 2020 uitstoot broeikasgassen 30% verminderd t.o.v. 1990

• Tempo energiebesparing van 1% naar 2% per jaar

• Aandeel duurzame energie van ca. 3% nu naar 20% in 2020

Energiebesparing in gebouwen

• Tot 80% energiebesparing mogelijk in bestaande gebouwen

• Relatief eenvoudig tegen relatief lage prijs

1. ‘Schoon en Zuinig’ in de gebouwde omgeving

13 acties waaronder:• Uitbreiding Subsidieregeling Duurzame Energieproductie

(SDE) • Uitbreiding Groenregeling• EPC-aanscherpingen voor gebouwen (Lente-Akkoord):

– einddoel: energieneutrale nieuwbouw in 2020

2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed

2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed

• 2004: start Triodos Duurzaam Vastgoedfonds

2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed

• 2004: start Triodos Duurzaam Vastgoedfonds

• 2006: Film ‘An Inconvenient Truth’

2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed

• 2004: start Triodos Duurzaam Vastgoedfonds

• 2006: Film ‘An Inconvenient Truth’

• 2007: Koplopers komen in beweging:Projectontwikkelaars (OVG, Delta Development)Eindgebruikers (TNT Real Estate, AT Osborne)

2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed

• 2004: start Triodos Duurzaam Vastgoedfonds

• 2006: Film ‘An Inconvenient Truth’

• 2007: Koplopers komen in beweging:Projectontwikkelaars (OVG, Delta Development)

Eindgebruikers (TNT Real Estate, AT Osborne)

• 2008: oprichting Dutch Green Building Council

2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed

• 2008: 50% kantoorgebruikers wil binnen 5 jaar duurzame gebouwen aanhuren (onderzoek Jones Lang LaSalle)

2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed

• 2008: 50% kantoorgebruikers wil binnen 5 jaar duurzame gebouwen aanhuren (onderzoek Jones Lang LaSalle)

• 2008: aantal Groencertificaten U-bouw verviervoudigd tov 2007

2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed

• 2008: 50% kantoorgebruikers wil binnen 5 jaar duurzame gebouwen aanhuren (onderzoek Jones Lang LaSalle)

• 2008: aantal Groencertificaten U-bouw verviervoudigd tov 2007

• 2009: PROVADA Green Forum

2. Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed

• 2008: 50% kantoorgebruikers wil binnen 5 jaar duurzame gebouwen aanhuren (onderzoek Jones Lang LaSalle)

• 2008: aantal Groencertificaten U-bouw verviervoudigd tov 2007

• 2009: PROVADA Green Forum

• 2010: start duurzaam inkopen door overheden

Duurzaam Inkopen door overheden

• 3 P’s vertaald in inkoopcriteria

• Vanaf 2010 rijksoverheid 100%, gemeenten 75%

• Geschatte waarde EUR 40 miljard per jaar

• Overheid als marktpartij, niet als wetgever

Duurzaam Inkopen door overheden

Duurzaam Inkopen van kantoren:• 5 productgroepen:

– nieuwbouw – huur en aanschaf (minimaal energielabel C)– beheer– renovatie – sloop

• Overheden huren ca. 20% kantoren

3. Wet- en regelgeving kantoren

Lente-akkoordBouwbesluit (EPC)Groenregeling

- - - Duurzaam Inkopen

EPC1,51,41,31,21,1

10,90,80,70,60,50,40,30,20,1

0

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

nieuwbouw

3. Wet- en regelgeving kantoren

Bestaande bouw

• Energielabelverplichting bij transactie (koop en huur)

• Verkenning haalbaarheid normstelling energieprestatie bestaande gebouwen (actie ‘Schoon en Zuinig’)

EPC per BVO

0,80

0,90

1,00

1,10

1,20

1,30

1,40

1,50

1,60

1,70

10 100 1.000 10.000 100.000BVO

EPC

Minimum eis Bouwbesluit:

2000

3. Wet- en regelgeving kantoren

EPC per BVO

0,80

0,90

1,00

1,10

1,20

1,30

1,40

1,50

1,60

1,70

10 100 1.000 10.000 100.000BVO

EPC

Duurzame gebouwen:

2% beter huur

7% hogere bezettingsgraad

16% hogere verkoopwaarde

3. Wet- en regelgeving kantoren

EPC per BVO

0,80

0,90

1,00

1,10

1,20

1,30

1,40

1,50

1,60

1,70

10 100 1.000 10.000 100.000BVO

EPC

Minimum eis Bouwbesluit:

2000

2009

2003

Snel verouderd =

minder aantrekkelijk

3. Wet- en regelgeving kantoren

4. Conclusie

Op basis van marktontwikkelingen (o.a. eindgebruikers, overheid):

Toenemende vraag naar duurzaam vastgoed

Dit biedt kansen voor:

• zeer energiezuinige nieuwbouw• bestaande bouw:

– ingrijpend verbeteren (Kennedylaan, Baarn)– sommige panden onderhouden en slopen

Drie Duurzame Dagen:interviews, debatten en Kenniscafé

• 16 t/m 18 juni 2009• Amsterdam RAI• www.senternovem.nl/provada