19
Πασχαλινά έθιμα Σε λίγες μέρες όλοι θα γιορτάσουμε με μεγάλη κατάνυξη μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης: Το Πάσχα Παρουσίαση της Νηπιαγωγού: Στέλλας Μπάρμπα

Πασχαλινά έθιμα

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Πασχαλινά έθιμα

Πασχαλινά έθιμαΣε λίγες μέρες όλοι θα γιορτάσουμε με μεγάλη κατάνυξη μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης: Το Πάσχα

Παρουσίαση της Νηπιαγωγού:

Στέλλας Μπάρμπα

Page 2: Πασχαλινά έθιμα

Πάσχα 20127 Απριλίου: Σάββατο του Λαζάρου8 Απριλίου: Κυριακή των Βαΐων9 Απριλίου: Μεγάλη Δευτέρα10 Απριλίου: Μεγάλη Τρίτη11 Απριλίου: Μεγάλη Τετάρτη12 Απριλίου: Μεγάλη Πέμπτη13 Απριλίου: Μεγάλη Παρασκευή14 Απριλίου: Μεγάλο Σάββατο15 Απριλίου: Κυριακή του Πάσχα

Page 3: Πασχαλινά έθιμα

Σάββατο του ΛαζάρουΚατά το Σάββατο του Λαζάρου, γιορτάζουμε την ανάσταση του Λαζάρου. Η ανάσταση του Λαζάρου, αποτελεί ένα ακόμη θαύμα του Ιησού Χριστού.Ο Λάζαρος, ζούσε στην Βιθυνία της Ιουδαίας. Αρρώστησε κάποια στιγμή βαριά και οι αδελφές του, Μάρθα και Μαρία στην προσπάθειά τους να τον βοηθήσουν απευθύνθηκαν στον Κύριο στην Γαλιλαία. Ο Ιησούς όμως έφτασε στην Βιθυνία, τέσσερις ημέρες μετά την ταφή του Λαζάρου. Ο Ιησούς προσευχήθηκε για αρκετή ώρα μπροστά από τον τάφο του Λαζάρου και στην συνέχεια ζήτησε να του ανοίξουν την πλάκα του τάφου. Μόλις συνέβη αυτό, Εκείνος είπε: «Λάζαρε δεύρο έξω».Ο Λάζαρος μετά την εντολή του Κυρίου, σηκώθηκε – αναστήθηκε από τον τάφο. Έζησε για αρκετά χρόνια, όπου στο τέλος της ζωής του στην Κύπρο, έγινε επίσκοπος.

Page 4: Πασχαλινά έθιμα

Σάββατο του Λαζάρου-Έθιμα

Στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας για να απεικονίσουν την Ανάσταση του Λάζαρου, να συμβολίσουν δηλαδή τη Νίκη του Χριστού απέναντι στο θάνατο, αλλά παράλληλα και για να υποδηλώσουν την ανάσταση της φύσης, έφτιαχναν ένα ομοίωμα του Λάζαρου. Την παραμονή της γιορτής ή, σε πολλά μέρη, ανήμερα την "πρώτη Λαμπρή", τα παιδιά, κρατώντας το "Λάζαρο", έκαναν τους αγερμούς τους. Γύριζαν στα σπίτια και τραγουδούσαν τα "λαζαρικά’, για να διηγηθούν την ιστορία του αναστημένου φίλου του Χριστού να πουν παινέματα στους νοικοκυραίους και να μαζέψουν αυγά. Στην Ήπειρο μάλιστα, στις κτηνοτροφικές περιοχές, χτύπαγαν ταυτόχρονα και μεγαλοκούδουνα.

Page 5: Πασχαλινά έθιμα

Πως γίνεται το Λαζαράκι

Πάνω σε δύο ξύλα που τα δένουν σταυρωτά με λογιών λογιών κουρέλια, σχηματίζουν μια μεγάλη κούκλα με τα χέρια τεντωμένα στα πλάγια. Τη ντύνουν μετά με ένα ωραίο μωρουδίστικο φορεματάκι κι από πάνω της ρίχνουν ένα όμορφο χρωματιστό κεφαλομάντηλο.Στολίζουν ακόμα, με διάφορα αγριολούλουδα ένα μικρό καλαθάκι, που θα κρατάει το κάθε παιδί στο αριστερό του χέρι, ενώ με το δεξί του θα κρατάει το Λαζαράκι κάτω από το φουστανάκι του από το ξύλο όπου εξέχει.Τραγουδούν έτσι όλο το πρωινό της παραμονής σ’ όλες τις πόρτες μέχρι να γεμίσουν τα στολισμένα καλαθάκια τους αυγά, όταν θα τα βάψουν κόκκινα το Πάσχα. 

Page 6: Πασχαλινά έθιμα

Τα Λαζαράκια

Για την ψυχή του Λάζαρου οι γυναίκες ζύμωναν ανήμερα το πρωί ειδικά κουλούρια, τους “λαζάρηδες”, τα “λαζαρούδια” ή και “λαζαράκια”. “Λάζαρο αν δεν πλάσεις, ψωμί δεν θα χορτάσεις” έλεγαν, μια και ο αναστημένος φίλος του Χριστού πίστευαν πως είχε παραγγείλει: “Όποιος ζυμώσει και δε με πλάσει, το φαρμάκι μου να πάρει…”Στα “λαζαράκια” έδιναν το σχήμα ανθρώπου σπαργανωμένου, όπως ακριβώς παριστάνεται ο Λάζαρος στις εικόνες. Όσα παιδιά είχε η οικογένεια τόσους “λαζάρηδες” έπλαθαν και στη θέση των ματιών έβαζαν δυο γαρίφαλα. Στην Κω οι αρραβωνιασμένες θα έφτιαχναν ένα λαζαράκι σε μέγεθος μικρού παιδιού, γεμισμένο με χίλια δυο καλούδια και κεντημένο σχεδόν σαν τις κουλούρες του γάμου, για να το στείλουν στο γαμπρό. Τα “λαζαρούδια” πολλές νοικοκυρές τα γέμιζαν με αλεσμένα καρύδια, αμύγδαλα, σύκα, σταφίδες, μέλι, πρόσθεταν πολλά μυρωδικά και τα παιδιά ξετρελαίνονται να τα τρώνε ζεστά.

Υλικά440 γρ. αλεύρι γ.ο.χ.1 φακελάκι ξερή μαγιά225 γρ. ζάχαρη κρυσταλλική110 γρ. ελαιόλαδο120 γρ. κανελόζουμο (βρασμένο νερό με 1 ξύλο κανέλας)1/2 κ. γλ. αλάτι3 κ. σ. σταφίδες ξανθές3 κ. σ. καρύδι τριμμένο1/2 σφηνάκι κονιάκ2 κ. σ. κανέλα ή σμυρνιόΕκτέλεσηΦτιάχνουμε το κανελόζουμο και το αφήνουμε να χλιάνει.Μέσα σε αυτό διαλύουμε τη μαγιά.Σε ένα μπολ ρίχνουμε το αλεύρι με το αλάτι κοσκινισμένα, κάνουμε λακουβίτσα και τοποθετούμε τα υπόλοιπα υλικά και ζυμώνουμε μέχρι να έχουμε μία μαλακή ζύμη που να ξεκολλάει από τα χέρια μας. Γίνεται αμέσως γιατί τη βοηθάει το ελαιόλαδο.Αφήνουμε σκεπασμένο το μπολ σε ζεστό μέρος να φουσκώσει η ζύμη για περίπου 2 ώρες και μετά πλάθουμε ανθρωπάκια με τα χεράκια τους, μπήγουμε τα γαρύφαλλα για ματάκια, στόμα και στα χέρια τους και τα αφήνουμε να ξεκουραστούν και αυτά για καμιά ώρα περίπου. Τα βάζουμε σε αντικολλητικό χαρτί στη λαμαρίνα του φούρνου και τα ψήνουμε στους180 βαθμούς για 20 λεπτά.

Page 7: Πασχαλινά έθιμα

Τα Κάλαντα του Λαζάρου

Ήρθε ο Λάζαρος ήρθαν τα ΒάγιαΉρθε η Κυριακή που τρων τα ψάριαΣήκω Λάζαρε και μην κοιμάσαιΉρθε η μάνα σου από την ΠόληΣου 'φερε χαρτί και κομπολόιΓράψε Θόδωρα γράψε ΔημήτρηΓράψε Λεμονιά και κυπαρίσσι.

Οι κοτούλες σας αβγά γεννούνεοι φωλίτσες σας δεν τα χωρούνεδώστε και σε μας να τα χαρούμε.

Page 8: Πασχαλινά έθιμα

Κυριακή των Βαΐων

Την Κυριακή των Βαΐων, σε ανάμνηση της θριαμβευτικής εισόδου του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, όλοι οι ναοί στολίζονται με κλαδιά από βάγια, ή φοίνικες δηλαδή από άλλα νικητήρια φυτά, όπως δάφνη, ιτιά, μυρτιά και ελιά και μετά τη λειτουργία μοιράζονται στους πιστούς

Το πρωί της Κυριακής των Βαΐων οι πιστοί πηγαίνουν στην εκκλησία για να πάρουν βάγια και να τα βάλουν στο εικονοστάσι.

Page 9: Πασχαλινά έθιμα

Μεγάλη Δευτέρα

Ο Χριστός διώχνει τους εμπόρους από το ναό. Η Μεγάλη Δευτέρα είναι αφιερωμένη στον Ιωσήφ τον πιο αγαπητό υιό του Ιακώβ που ενώ τον πούλησαν τα αδέρφια του σε εμπόρους από την Αίγυπτο αυτός τελικά κατάφερε να πάρει την ανώτατη θέση της Αιγύπτου δίπλα στον Φαραώ. Την ίδια ημέρα διαβάζεται στην εκκλησία και η παραβολή της καταραμένης συκιάς από το Ευαγγέλιο του Ματθαίου. Την Μεγάλη Δευτέρα ξεκινούν πολλοί την νηστεία της ΜεγάληςΕβδομάδας μέχρι να κοινωνήσουν το Μεγάλο Σάββατο .

Page 10: Πασχαλινά έθιμα

Μεγάλη ΤρίτηΟ Χριστός κατηγορεί τους ΦαρισαίουςΤη Μεγάλη Τρίτη ψάλλετε στην εκκλησία το τροπάριο της Κασσιανής που μιλάει για τη Μαρία τη Μαγδαληνή η οποία αλείφει τα πόδια του Ιησού με μύρο και δάκρυα. Τα σκουπίζει με τα μαλλιά της και λαμβάνει συγχώρεση για τις αμαρτίες της.

Οι νοικοκυρές φτιάχνουν πεντανόστιμα τσουρέκια.

ενώ στην εκκλησία είναι αφορμή να θυμηθούμε την «Παραβολή των Ταλάντων»

Page 11: Πασχαλινά έθιμα

Ο άνθρωπος που εμπιστεύτηκε την περιουσία του στους δούλους είναι ο Θεός. Οι δούλοι είμαστε όλοι οι άνθρωποι, χωρίς καμία εξαίρεση. Τα τάλαντα είναι τα δώρα και οι ικανότητες, που παίρνει ο κάθε άνθρωπος από το Θεό. Το τάλαντο ήταν νόμισμα μεγάλης αξίας που αντιστοιχούσε περίπου με 70.000 σημερινές ελληνικές δραχμές. Ήταν όμως και μονάδα βάρους ασημιού, και στην περίπτωση αυτή αντιστοιχούσε περίπου με 100.000 δρχ. Το Ευαγγέλιο μας λέγει, πως οι δυο πρώτοι δούλεψαν με τα τάλαντα τους και έτσι κέρδισαν τα διπλά. Μόνον ο τρίτος πήγε και το έθαψε στη γη, από τεμπελιά. Όταν γύρισε ο δεσπότης από την ξενιτιά, ευχαριστήθηκε με τη διαγωγή των δυο δούλων, που κέρδισαν και άλλα τάλαντα. Γι' αυτό και τους αντάμειψε πλουσιοπάροχα. Με τον τρίτο όμως δούλο τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Αυτός ήταν πονηρός και τεμπέλης, γι’ αυτό και η τιμωρία του ήταν βαριά. Ο Κύριος του πήρε και που είχε και το έδωσε στους άλλους.Η παραβολή μας έχει ένα σπουδαίο νόημα. Ο Θεός δίνει στον καθένα μας χαρίσματα και προσόντα πολλά. Αυτά είναι η ελευθερία, η αγάπη, η εμπιστοσύνη, η ελπίδα, κ.ά. άρχουν όμως και άλλα χαρίσματα που ο Θεός τα μοιράζει διαφορετικά στον κάθε άνθρωπο. Άλλος έχει επιστημονικές ικανότητες, άλλος είναι καλλιτέχνης (ζωγράφος, μουσικός, καλλίφωνος), άλλος είναι κατάλληλος για το εμπόριο, άλλος έχει σωματική δύναμη (άθληση, ευλυγισία, ελαστικότητα) κ.ά. Όταν ο άνθρωπος εργάζεται και καλλιεργεί τα χαρίσματά του δείχνει πως αγαπά το Θεό και τους άλλους ανθρώπους. Τους προσφέρει με την εργασία και τις υπηρεσίες του πολλά πνευματικά και υλικά αγαθά. Υπάρχουν όμως και άνθρωποι, που μοιάζουν με τον τρίτο δούλο, τον πονηρό και τον τεμπέλη. Είναι οι εγωιστές, που βλέπουν μόνον τα δικά τους συμφέροντα και παραβλέπουν τις ανάγκες των άλλων ανθρώπων. Όποιος αρνιέται το τάλαντο της αγάπης, ο Κύριος τον απορρίπτει οριστικά. Αυτό γίνεται, γιατί ο άνθρωπος μόνος του προτιμά τον εγωισμό και έτσι χωρίζει τον εαυτό του από το Θεό της αγάπης.Ο καθένας από τη μικρή του ακόμα ηλικία πρέπει να καλλιεργεί και να αυξάνει τα χαρίσματα που ο Θεός του έχει χαρίσει. Πρέπει να αναπτύξουμε τις δυνάμεις μας (μυαλό, θέληση, συναίσθημα, κ.ά.) σε όλα τα χρόνια της σχολικής μας ζωής. Να ασκούμαστε από μικροί στην αγάπη και τη φιλανθρωπία. Να προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας στους συμμαθητές μας που μας έχουν ανάγκη. Να βοηθούμε τους φτωχούς και τους ηλικιωμένους ανθρώπους. Να περιορίζουμε πολλές φορές τις δικές μας λιχουδιές και απολαύσεις για να τα δίνουμε σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Έτσι σιγά σιγά θα συνηθίσουμε να προσφέρουμε υπηρεσίες μας και όταν μεγαλώσουμε για το καλό των άλλων και γενικά της κοινωνίας μας. Η Εκκλησία μας θυμάται αυτή την ωραία παραβολή των ταλάντων τη Μεγάλη Τρίτη και ψάλλει ωραιότατους ύμνους για να βοηθήσει τους πιστούς να καλλιεργούν τα τάλαντα τους.

Παραβολή των Ταλάντων

Page 12: Πασχαλινά έθιμα

Μεγάλη Τετάρτη

Ο Ιούδας πρόδωσε το Χριστό.Τη Μεγάλη Τετάρτη οι νοικοκυρές καθαρίζουν τα σπίτια ενώ το απόγευμα της ίδιας μέρας γίνεται στην εκκλησία το ευχέλαιο.

Page 13: Πασχαλινά έθιμα

Μεγάλη ΠέμπτηΟ Χριστός ευλόγησε τη θεία κοινωνία. Μυστικός Δείπνος Τη Μεγάλη Πέμπτη βάφουμε τα αυγά

ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΑΥΓΑ Συνήθως τα αυγά του Πάσχα βάφονται κόκκινα.Για το χρώμα τους αυτό δίνουν διάφορες εξηγήσεις. Άλλοι λένε ότι θυμίζει το αίμα του Χριστού, άλλοι λένε ότι το κόκκινο είναι το χρώμα της χαράς και άλλοι διηγούνται ότι:Όταν αναστήθηκε ο Χριστός, το είπαν σε μια γυναίκα και αυτή δεν το πίστεψε και είπε: « Όταν τα αυγά που κρατώ γίνουν κόκκινα, τότε θα αναστηθεί και ο Χριστός ». Και από τότε τα βάφουν κόκκινα.

Page 14: Πασχαλινά έθιμα

Πως βάφουμε αυγά με φλούδες από κρεμμύδιαΚαταρχήν καθαρίζετε τα αυγά σας με ένα κομμάτι

απορροφητικό χαρτί που έχετε βουτήξει σε ξύδι. Αυτό είναι απαραίτητο για να απομακρύνετε τη βρωμιά αλλά και τις σφραγίδες του παραγωγού που υπάρχουν στα περισσότερα αυγά. Είναι προτιμότερο να προμηθευτείτε καφέ αυγά και όχι άσπρα για να έχετε πιο σκούρο χρώμα στο τέλος.Στη συνέχεια βάζετε τα αυγά σας στην κατσαρόλα με ποσότητα νερού που τα υπερκαλύπτει και προσθέτετε ένα σφηνάκι ξύδι. Τυλίγετε τις φλούδες των κρεμμυδιών μέσα στο τούλι ή την γάζα και το ρίχνετε στο νερό.Αφήνετε το νερό να πάρει βράση και χαμηλώνεται τη φωτιά στο σιγανό. Υπολογίζετε περίπου ένα τέταρτο για να είστε σίγουροι πως έχουν βράσει τα αυγά σας και βγάζετε την κατσαρόλα από τη φωτιά. Αν σας ικανοποιεί το χρώμα βγάζετε τα αυγά από την κατσαρόλα, αν όχι τα αφήνετε μέσα κι άλλο. Όσο περισσότερο τα αφήνετε τόσο πιο σκούρο θα γίνει το χρώμα τους.Όταν τα βγάλετε από την κατσαρόλα τα αφήνετε να στεγνώσουν πάνω σε απορροφητικό χαρτί και στη συνέχεια τα γυαλίζετε με λάδι.

Page 15: Πασχαλινά έθιμα

Όταν σταυρώθηκε ο Χριστός, ένα καφετί πουλάκι μ’ άσπρο λαιμό πέταξε πάνω από το άγιο Κεφάλι του Χριστού, που το έσφιγγε ένα αγκάθινο στεφάνι, ενώ ένα μικρό άσπρο λουλούδι είχε ανθίσει στη βάση του Σταυρού. Το μαρτύριο του Θεανθρώπου έθλιβε το πουλί και το λουλούδι.Το πουλάκι θέλοντας ν’ απαλύνει τον πόνο του Χριστού, τράβηξε το ένα αγκάθι. Σταλαγματιές από το αίμα Του έπεσαν στο λαιμό του πουλιού κι άλλες κύλησαν πάνω στο λουλούδι, που άνοιξε τα πέταλά του όσο πιο πολύ γινόταν για να τις δεχτεί.Μονομιάς ο λαιμός του πουλιού και τα πέταλα του λουλουδιού βάφτηκαν κόκκινα.Έτσι, το αίμα του Χριστού χάρισε στον κοκκινολαίμη και στην παπαρούνα κόκκινο χρώμα.

Η Παπαρούνα & ο Κοκκινολαίμης

Page 16: Πασχαλινά έθιμα

Μεγάλη ΠαρασκευήΗ Σταύρωση του Χριστού στο Γολγοθά. Η Μεγάλη Παρασκευή είναι ημέρα πένθους και νηστείας. Τρώμε ταχινόσουπα, μαρούλι και φακές με ξύδι. Κανείς δεν πρέπει να πιάσει στα χέρια του σφυρί και βελόνι, είναι μεγάλη αμαρτία. Ξημερώματα γίνεται ο στολισμός του Επιταφίου και το πρωί παρακολουθούμε στην εκκλησία τη λειτουργία της Αποκαθήλωσης ( το κατέβασμα του Χριστού από το Σταυρό) και το βράδυ γίνεται η περιφορά του Επιταφίου

Page 17: Πασχαλινά έθιμα

Μεγάλο ΣάββατοΗ ταφή του ΧριστούΤο Μεγάλο Σάββατο, οι πιστοί αρχίζουν να προετοιμάζονται για το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης. Πηγαίνουμε το βράδυ στην εκκλησία για να πάρουμε το «Άγιο Φως». Μόλις ο παππάς πει το Χριστός Ανέστη οι καμπάνες χτυπούν χαρμόσυνα και οι άνθρωπου ανταλλάσουν μεταξύ τους ευχές λέγοντας «Χριστός Ανέστη - Αληθώς Ανέστη» Μετά το τέλος της λειτουργίας παίρνουν αναμμένες τις λαμπάδες στο σπίτι τους για να ανάψουν το καντήλι και τρώνε τη μαγειρίτσα.

Page 18: Πασχαλινά έθιμα

Κυριακή του Πάσχα

Την Κυριακή του Πάσχα όλοι γιορτάζουμε την Ανάσταση του Ιησού Χριστού. Μαζεύεται όλη η οικογένεια και όλοι μαζί σουβλίζουν το αρνί, τσουγκρίζουν τα αυγά και γλεντούν.

Page 19: Πασχαλινά έθιμα

ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ!!!