ÖĞRETİM YÖNTEM VE

TEKNİKLERİ

İÇİNDEKİLER• ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ• ÖĞRETİM TEKNİKLERİ

– Grupla Öğretim Teknikleri– Bireysel Öğretim Teknikleri

Öğretimin En Genel Amacı

Bağımsız ve kendi kendini yönetebilen bireyler yetiştirmektir!

“Bilmek bir ürün değil süreçtir”

1 -ANLATIM (TAKRİR,SUNUŞ) YÖNTEMİ

"Şayet eğitimin amacı sadece bir konuda veya alanda bilgi sahibi kılmaksa... takrir metodunu kullanmak tartışma metodunu kullanmaktan çok daha iyidir. Yok eğer, eğitimin amacı problem çözümleyecek nitelikte bazı yetenek ve hünerlerin geliştirilmesi ise, o takdirde en yetersiz sınıf tartışması bile bir çok takrirden daha üstündür."

B.Bloom

• Anlatım yoluyla ders verme metodu ekonomiktir. • Her türlü bilgi, gözlem, araştırma ve inceleme bu

yolla öğrencilere aktarılabilir.• En esnek metotlardan biridir. Küçük gruplarla

yapıldığında gerektiğinde bir sohbet tekniğine dönüştürülebilir. Grup büyüklüğü 50-60'ı geçince de konferans tekniği ile ders yapılabilir!!!!

• Dinleyerek öğrenmeye daha yatkın olan kişiler için en verimli öğrenme metodudur.

Anlatım yönteminin iyi yönleri Anlatım yönteminin iyi yönleri şunlardır:şunlardır:

• Anlatma yöntemi daha çok işitme organını kullanmaktadır. Oysa eğitimde ne kadar çok duyu organı kullanılırsa o kadar iyi olur.

• Öğrenci derse aktif olarak katılmadığı için dersi dinlemeyebilir. Yarım yamalak dinlenilen bir derste de bilgiler tam olarak özümsenemez ve kısa zamanda unutulur.

• Eğer öğretmen; bilgisi, ses tonu, vurgulamaları, kullanacağı çeşitli tekniklerle dersi dinlenilebilir bir hale getirmezse, öğrenciler kısa zamanda sıkılır, motivasyonları düşer ve dersten koparlar.

Anlatım yönteminin eksikleri ve kusurlu Anlatım yönteminin eksikleri ve kusurlu yönleri:yönleri:

2. SORU – CEVAP YÖNTEMİ

• Öğrencinin başkalarını dinlemesini; bunlara karşı kendi fikirlerini üretme ve bunu nazik, mantıklı, etkili bir tarzda söylemesini sağlar.

• Öğrencinin derse aktif olarak katılmasını sağlar.• Öğrencinin hatırlama, yargılama, değerlendirme,

karar verme ve yaratıcı düşünmesini sağlar. • Öğrenci, kendisine de her an soru sorulabileceği

veya söz düşeceği ihtimali ile dersi veya tartışmayı dikkatle izleme disiplinine alışır. Öğrencinin derse ilgisini arttırır.

Soru-cevap yönteminin Soru-cevap yönteminin faydaları:faydaları:

Soru – cevap  yönteminin kusurlu yönleri:

• Sorulara cevap veremeyen öğrencinin kendine güveni azalır. Zamanla öğrenci bildiği konularda bile konuşmamaya başlar.

• Eğer sınıftan sürekli yanlış cevaplar gelir veya hiç cevap gelmezse, öğretmenin de kendine güveni azalır.

• Sorular iyi ifade edilemez ise, anlaşılmaz, kasıtlı ve yönlendirici olursa öğrencinin serbest düşünmesi engellenmiş olur.

3. TARTIŞMA YÖNTEMİ

• Çocukları, daha sonra yetişkin birer üye olarak katılacakları demokratik toplumun tartışmalarına hazırlar. Katılanlara, tartışma sanatını öğretir.

• Öğrenci kendini kontrol etmeyi, disiplinli davranmayı öğrenir.

• Kendi haklarını nazik bir şekilde savunmayı öğretir. Kişilere, haklı oldukları konularda bile kırıcı olmamayı, nazik olmayı öğretir.   Konuyu çözümleme, kavrama, yorumlama, problem çözme gibi noktalarda öğrencilere yardımcı olur.

Tartışma yönteminin faydaları :

Tartışma metodunun kusurlu yönleri:

• Tartışma için herkesin birbirini görebileceği bir oturma düzeni gerekir.

• Bir yönetici bulunmalıdır ve tartışmaya

katılanların seviyeleri birbirine en azından yakın olmalıdır; karşılıklı saygı ve nezaket elden bırakılmamalıdır.

4. PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİ

• Öğrenciler, ilerde karşılaşacakları problemleri, bilimsel metotla nasıl çözümleyebileceklerini öğrenirler.

• Öğrenmeye karşı ilgi ve istek uyandırır. Öğrenci eğer iyi çalışır ve sağlam bilgilere ulaşırsa, cesaretle bir takım önerilerde bulunur, hipotezler geliştirir.

• Öğrenci bir grup çalışmasına hazır hale gelir; yardımlaşma ve başkalarının görüşlerinden faydalanmayı öğrenir.

• Öğrencilere kendine güven ve sorumluluk kazandırır. Öğrenciler plânlı ve düzenli çalışmaya alışırlar.

Problem çözme yönteminin faydaları:

Problem çözme yönteminin sakınca ve sınırlılıkları:

• Öğrenciler, bazı problemleri algılayacak veya doğru algılayacak olgunluğa erişememiş veya o tür şartlar içinde yaşamıyor olabilirler.

• Problemin çözümü için gerekli kaynaklar ve araç-gereç bulunmayabilir. Öğrencilere maddî bir takım külfetler yükleyebilir.

5. GEZİ – GÖZLEM YÖNTEMİ

• Öğrencilerin kapalı kapılar ardından, sınıfın sıkıcı havasından kurtuldukları için, sevinerek katıldıkları ve doğrudan bilgi ve tecrübeye ulaştıkları bir eğitim ortamıdır.

• Öğrencinin birçok duyu organı devreye sokulduğu için, daha sağlam ve kalıcı bilgiler oluşturulur.

Gözlem yönteminin faydaları:

Gözlem yönteminin sınırlılıkları:

• Bazı yerlere yapılacak geziler için izin alma zorunluluğu vardır.

• Gezi sırasında güvenliğin sağlanması gereklidir.

• Öğrencilerin gidiş gelişleri ve gözlemleri sırasında kargaşa çıkmaması için çok ayrıntılı bir organizasyonun yapılması gerekir.

• Gidiş gelişler zaman alır.

6. LABORATUAR (DENEY) YÖNTEMİ

• Öğrenci deneyin nasıl düzenleneceğini, neler yapılacağını ve deneyin nasıl sonuçlandığını görür.

• Duyulara hitap etmesi ve birçok duyunun kullanılmasını sağlaması öğrenmeyi kolaylaştırmaktadır.

• Öğrenme kuvvetli ve etkili olur. El becerilerini geliştirir.Araştırmayı teşvik eder. Bilimsel ilgi uyandırır. Yaratıcı düşünceyi geliştirir.

Laboratuar metodunun faydaları:

Laboratuar metodunun sakıncaları: • Hem maddi hem de zamanın kullanımı

açısından ekonomik değildir.• Az sayıda öğrenciye çalışma imkânı verir.• Bilgiye değil beceriye daha fazla ağırlık verir.• Bazı durumlarda tehlikeli olabilir.

7. ÖRNEK OLAY İNCELEMESİ YÖNTEMİ

• Bilgi ve tecrübeler burada ortaya konur. • Soyut düşünceler burada pratiğe,

uygulamaya dönüştürülebilir.• Bağımsız düşünme, orijinal fikir üretme ve

bunu ortaya koyma ve tartışma özellikleri gelişir.

• Öğrenciler, sorunları tartışarak çözme yeteneği geliştirirler.

Örnek olay incelemesi metodunun faydaları:

Örnek olay incelemesi metodunun olumsuz yönleri:

• Eğer örnek olaylar iyi seçilmez veya iyi ortaya konmaz ise, çatışma ve tartışmalar çıkabilir.

• Öğrenciler yeterli bilgi ve tecrübelere sahip değil iseler katılım az olabilir ve değişik fikirler ortaya konamaz.

8.  DRAMA YÖNTEMİ

• Öğrenciler rol oynama içinde kendi duygu ve düşüncelerini daha rahat ifade etme imkânı bulabilirler.

• Başkaları ile daha rahat ilişki kurma becerileri geliştirirler.

• Öğrencilerin dinleme ve konuşma becerileri gelişir.• Tutum ve kavram geliştirmede, sosyal durumları analiz

etmede, toplumsal problemlerin çeşitli boyutlarını görüp çözüm geliştirmede, liderlik ve yöneticilik özelliklerini ortaya çıkarmada yararlıdır.

• Öğrencileri belli konularda araştırma yapmaya ve işbirliği içinde çalışmaya sevk eder.

Drama yönteminin yararları:

ÖĞRETİM TEKNİKLERİ A- Grupla Öğretim

Teknikleri1. Beyin Fırtınası 2. Gösteri 3. Soru-Cevap 4. Rol Yapma 5. Drama 6. Benzetim 7. İkili ve Grup

Çalışmaları 8. Mikro Öğretim 9. Eğitsel Oyunlar

B. Bireysel Öğretim Teknikleri 1. Bireyselleştirilmiş

Öğretim

2. Programlı Öğretim

3. Bilgisayar Destekli Öğretim

A- Grupla Öğretim Teknikleri

1. Beyin FırtınasıÖzellikleri:

1. Toplantının amacı ya da sorunun ne olduğunun belirtilmesi.

2. Zaman sınırı belirlenmeli, bu süre içinde herkesin katkı sağlaması istenmeli.

3. Tartışma bitince analiz edilmeli, değerlendirilmesi ve yeniden örgütlenmesi yapılmalı.

4. Toplantı sonunda tartışmalara devam edilip edilmeyeceğine karar verilmeli.

2. Gösteri Özellikleri:

1. Tüm öğrencilerin problemsiz, iyi duyuyor ve görüyor olması gerekir.

2. Bilinmeyen terimlerin kullanılmasından kaçınılmalı.

3. Öğrencilerde merak uyandıracak soruların sorulmasına dikkat edilmeli.

4. Öğrenciler etkinliğe katılmak için cesaretlenmeli.

3. Soru-CevapÖzellikleri:

1. Bütün sınıfı ilgilendiren sorular , tüm sınıfa sorulmalı ve aynı anda herkes cevabı bulmak için düşündürülmeli ve daha sonra cevap verecek kişi belirlenmeli.

2. Doğru cevaplar anında pekiştirilmeli.

3. Konuşma zorluğu çeken ve yanlış cevap veren öğrenciler sabırla dinlenmeli. Onları küçük düşürücü davranışlardan kaçınılmalı.

BAŞARILI SORU SORMA TEKNİĞİ1-Soru; hoş, kolay ve anlaşılır tavırla sorulmalıdır,2-Soru bütün sınıfa sorulmalı, özel durumlarda kişiye yöneltilmelidir,3-Soru tekrarından kaçınılmalıdır,4-Soru dağılımı adil olmalıdır,5-Öğrenci düzeyine uygun soru seçilmelidir,6-Sorunun cevabı ‘evet’ veya ‘hayır’ olmamalıdır,7-Yaratıcılığı geliştirecek sorular sorulmalıdır,8-Kim biliyor? Bilen var mı? Kim söyleyecek? Soru kökünden kaçınılmalıdır.

4. Rol Yapma Özellikleri:1. Öğrencinin kendi duygu ve düşüncelerini

başka bir kişiliğe girerek ifade etmesini sağlayan tekniktir.

2. Öğrencinin iyi rol yapabilmesi için yaratıcı düşünce önemlidir.

5. Drama Özellikleri:1. Etkili ve dikkatli dinleme yeteneğini geliştirir.2. Kişinin kendine olan güvenini artırır.3. Anlama yeteneğini ve yaratıcılığı artırır.4. Akıcı konuşmayı geliştirir.5. Dile hakimiyeti ve iyi ifade yeteneğini

pekiştirir.Drama tekniğinin iki türü vardır, bunlar biçimsel ve doğal drama tekniğidir.

6. Benzetim Özellikleri:

1. İleride alabilecekleri rollere daha iyi hazırlanabilirler.

2. Bildikleri ilkeleri hayata geçirebilme yetilerini geliştirirler.

3. Öğrenmeye daha çok güdülenirler.4. Analiz ve sentez yapabilme yetilerini geliştirir.5. Diğer bireylerle daha iyi iletişim kurabilirler.

7. İkili ve Grup Çalışmaları Özellikleri:1. Öğretmen yapılacak etkinlikler hakkında

öğrencilere bilgi vermeli.2. Etkinliğin uzunluğu 5-20 dakika arasında

olmalı.3. Tüm etkinliklere herkesin eşit süreyle ve

katılımları sağlanmalı. Etkinlik sırasında mümkünse öğretmen dışında bir gözlemci sınıfta bulunmalı.

9. Eğitsel Oyunlar

Özellikleri1.Öğrenilen bilgilerin pekiştirilmesini ve

daha rahat bir ortamda tekrar edilmesini sağlar.

2.Eğitsel oyunlarla ders daha ilgi çekici hale getirilebilir, en pasif öğrencileri bile aktif hale getirir.

B. Bireysel Öğretim Teknikleri

1. Bireyselleştirilmiş Öğretim

• Öğretim öğrenci merkezli olmaktadır. • Bireysel gereksinimlere dönük grup çalışmalarında

değişik etkinliklere yer verilerek öğrencilerin değişik çalışmalar yapmaları sağlanabilinir. Bunun için :

• - Dönüşümlü günlük çalışma. - Beceri geliştirme çalışmaları, • - Plânlı grup çalışmaları.-Düzey geliştirme çalışmaları yapılabilir.

2. Programlı Öğretim

• Programlı öğretimin temelini oluşturan Skinner ‘in pekiştirme ilkesine göre;

A.Küçük adımlar ilkesi B. Etkin katılım ilkesi C. Başarı ilkesi D. Anında düzeltme ilkesi E. Dereceli ilerleme ilkesi F. Bireysel hız ilkesi

Şeklinde altı ana başlıkta geliştirilmektedir

3. Bilgisayar Destekli Öğretim

• Bilgisayar destekli Öğretim Programlarının uygulanışı;

A. Alıştırma ve tekrar yapma B. Birebir öğretim programları C. Problem çözmeye yönelik programlar D. Benzetim programları şeklinde olmaktadır.

TEŞEKKÜR EDERİM…

www.KPSS10.com

Kaynak: www.tokateml.k12.tr