GeoblokowanieCzyli problemy Polaków z zakupami w sieciJoanna PopielawskaStarszy Analityk ds. EuropejskichPiotr ArakGłówny Badacz

Warszawa, 12 grudnia 2016 r.

Czym jest geoblokowanie?

O czym rozmawiamy

Praktyka handlowa polegająca na blokowaniu klientowi dostępu do strony internetowej ze względu na jego lokalizację lub na przekierowaniu go na stronę lokalną, z odmienną ofertą.

• odmowa sprzedaży do innego kraju Unii na dowolnym etapie składania zamówienia online,

• automatyczne przekierowanie klienta na inną stronę (najczęściej kraju, w którym przebywa) bez jego zgody i/lub wiedzy oraz możliwości obejścia przekierowania,

• zmiana warunków sprzedaży, w tym ceny, ze względu na kraj, w którym przebywa konsument (określane także geo-filtering).

Jakie problemy zdiagnozowała Komisja

ODSETKI UDANYCH FINALIZACJI KOLEJNYCH ETAPÓW ZAKUPÓW PRZEZ INTERNET

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych KomEur.

Kto jest geoblokowany w Unii

Mapa z raportu

Kto jest geoblokowany w UniiSKALA GEOBLOKOWANIA ZE WZGLĘDU NA REGION KLIENTA (WARTOĆ WAŻONA)

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych KomEur.

Co proponuje Komisja

• Zakaz blokowania dostępu do interfejsów internetowych klientom ze względu na ich pochodzenie; przekierowanie możliwe tylko za jego „wyraźną” zgodą,

• Obowiązek sprzedaży bez konieczności dostarczenia towaru lub usługi do kraju klienta,

• Obowiązek akceptowania zagranicznych kart płatniczych,• Zakaz różnicowania „ogólnych warunków dostępu” do towarów lub usług, w tym

różnicowania ceny, ze względów na pochodzenie klienta,• Nie dotyczy dostępu do treści chronionych prawem autorskim, usług

transportowych i finansowych.

Sell like at home/Shop like a local?

Jak Polacy doświadczają geoblokowania?

Europejczycy kupują coraz więcej przez sieć

ODSETEK MIESZKAŃCÓW KTÓRY ROBIŁ CHOĆ RAZ ZAKUPY W SIECI W 2015 R.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostatu.

Wlk. Bryt

aniaDania

Lukse

mburg

Norwegia

Niemcy

Finlandia

Holandia

Szwecja

Francja

Estonia

AustriaBelgia

EU28

Irlandia

Malta

Słowacja

Czechy

Hiszpania

Słowenia

Łotw

aPolsk

aWęgry

GrecjaLit

wa

Chorwacja

Portugalia

Włochy

Cypr

Bułgaria

Rumunia

81 79 78 76 73 71 71 7165

59 58 55 53 51 51 5045 42 39 38 37 36 32 32 31 31

26 2318

11

Tylko 4 proc. deklaruje, że kupowało w innym kraju Unii (średnio 16 proc.)

Profil geoblokowanego Polaka

99 proc. korzysta z serwisów społecznościowych57 proc. ma przynajmniej licencjat32 proc. mieszka w miejscowości większej niż 500 tys. mieszkańców 17 proc. w miejscowości do 20 tys.7 proc. na terenach wiejskichBadanie IQS na 100 geoblokowanych Polakach w Polsce, Niemczech i Wielkiej Brytanii.

Zakupy w zagranicznym e-sklepie: hierarchia problemów (1)

9 proc. Sprzedawca odmówił sprzedaży. 13 proc. Sprzedawca nie chciał przyjąć reklamacji.18 proc. Przy próbie dokonania zakupu doszło do przekierowania na inną stronę (regionalną lub krajową), na której oferowane produkty wraz z ceną różniły się od oferty i ceny wyjściowej.

Zakupy w zagranicznym e-sklepie: hierarchia problemów (2)

19 proc. Zaoferowana przy płatności cena produktu lub usługi różniła się od ceny oferowanej na stronie sprzedażowej.21 proc. Sprzedawca nie akceptował płatności polską lub wydaną w innym kraju, w którym aktualnie przebywam, kartą płatniczą i nie oferował innej formy płatności.26 proc. Produkt (lub usługa) różnił się od tej przedstawionej na stronie sprzedażowej.

Zakupy w zagranicznym e-sklepie: hierarchia problemów (3)

29 proc. Cena produktu lub usługi była wyższa od podobnych oferowanych w kraju, w którym aktualnie przebywam.32 proc. Sprzedawca wymagał rejestracji przed zakupem, która w moim przypadku nie była możliwa (np. nie można było podać mojego adresu w kraju, w którym aktualnie przebywam).

Zakupy w zagranicznym e-sklepie: hierarchia problemów (4)

• 32 proc. Produkt (lub usługa) nie został dostarczony.

• 42 proc. Cena dostarczenia produktu lub usługi znacząco przewyższała koszty transportu paczki w kraju, w którym aktualnie przebywam.

• 48 proc. Sprzedawca nie dostarczał usługi lub produktu do kraju, w którym aktualnie przebywam, lub innego kraju.

Geoblokowani Polacy na obczyźnie

45 proc. Nie otrzymała zamówionego produktu lub usługi.36 proc. Sprzedawca nie dostarczał produktu lub usługi do kraju w którym się znajdują.32 proc. Produkt (lub usługa) różnił się od tej przedstawionej na stronie sprzedażowej.18 proc. Cena dostarczenia przewyższała wartość produktu.14 proc. Nie dało się zarejestrować używając adresu z kraju przebywania.

Najczęściej geoblokują sprzedawcy odzieży, kosmetyków i zabawek

Najczęściej geoblokują sprzedawcy odzieży, kosmetyków i zabawek

Najczęściej geoblokują sprzedawcy odzieży, kosmetyków i zabawek

Do jakich policy options skłaniają się geoblokowani Polacy (1)

Do jakich policy options skłaniają się geoblokowani Polacy (2)

Polityka powinna iść w kierunku ochrony konsumenta z uwzględnieniem interesu sprzedawcy

Za prawami przedsiębiorcy:33 proc. „przedsiębiorca powinien mieć prawo do odmowy sprzedaży zagranicznemu klientowi, ale tylko ze względu na odmienne warunki prawno-podatkowe (np. wyższe podatki, inne prawo ochrony konsumenta) w kraju, z którego klient pochodzi” 18 proc. „przedsiębiorca powinien móc swobodnie odmówić sprzedaży zagranicznemu klientowi”

Za prawami konsumenta:21 proc. „przedsiębiorca nie powinien mieć prawa do odmowy sprzedaży zagranicznemu klientowi, ale może różnicować ofertę (np. cenę, warunki sprzedaży i dostawy, serwisu gwarancyjnego) ze względu na kraj pochodzenia klienta”28 proc. „przedsiębiorca nie powinien mieć prawa do odmowy sprzedaży zagranicznemu klientowi i nie może różnicować oferty (np. ceny, warunków sprzedaży i dostawy, serwisu gwarancyjnego) ze względu na kraj pochodzenia klienta”

Dziękujemy za uwagę, czas na dyskusję

Geoblokowanie: nowa forma dyskryminacji

Magdalena Piechekspert Konfederacji Lewiatan

Piotr Stańczakdyrektor Europejskiego Centrum Konsumenckiego w Polsce

Jakub Wątordziennikarz Wyborcza.biz

Róża Thunposłanka do Parlamentu Europejskiego

Joanna Popielawskastarszy analityk ds. europejskich, Polityka Insight

Rekomendacje (1)

1. Należy doprecyzować, jakie prawo obowiązuje przedsiębiorcę przy „sprzedaży pasywnej”, czego domagają się i firmy biorące udział w konsultacjach europejskich, i polscy konsumenci.

2. Trzeba rozważyć rozszerzenie zakresu przepisów o inne towary i usługi, w tym o treści objęte prawem autorskim. Polacy – co prawda – w większości nie kupują np. filmów online, ale brak legalnego dostępu do tego typu utworów może skłaniać do pozyskiwania ich w sposób niezgodny z prawem.

Rekomendacje (2)

3. Należy utrzymać zakaz automatycznego przekierowywania klienta na stronę regionalną lub krajową. Domagają się tego geoblokowani Polacy.

4. Należy utrzymać zapisy o akceptowaniu płatności online zagraniczną kartą.

5. Należy odróżnić geoblokowanie od różnicowania cen przez e-sklepy w krajach Unii.

6. Trzeba rozwiązać problem wysokich opłat przesyłek transgranicznych, przez które sprzedawcy często nie decydują się oferować produktów obcokrajowcom.