İŞLETMELERDE

MOTİVASYONDr. Sema COŞKUN

İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNDE

MOTİVASYON

• W. B. Given da insan kaynakları yönetimini şu

şekilde açıklamıştır;

• “Bir işletmeyi başarıya götüren şey, bankadaki

hesaplardan, üretim üstünlüğünden, araştırma ve

mühendislikten çok, sahip olduğu ehliyetli ve

yetenekli insanlardır.

“Bir işletmenin geleceği, onu oluşturan personeline dayanır”

Bu nedenle İNSAN IN PERFORMANSI POZİTİF MOTİVASYONLA

ARTAR

MOTİVASYON

İnsanları harekete geçiren psikolojik güç motivasyon (güdüleme) kavramı ile ifade

edilmektedir.

İnsan Kaynakları Yönetimi Begüm Mülayim

Motivasyon süreci, çalışanların harekete geçirilmesi ve performanslarının arttırılması

sürecidir.

İnsan Kaynakları Yönetimi Begüm Mülayim

Yöneticiler için, motivasyon faktörleri oldukça karışıktır çünkü her birey farklı motive olabilir.

10

Motivasyon kişisel bir olaydır.

Birisini motive eden herhangi bir durum veya olay başkasını motive etmeyebilir.

Motivasyon ancak insan davranışlarında gözlenebilir.

• Motivasyon kavramı davranışın üç ana öğesinin temelini oluşturur:

• Davranışı başlatma

• Davranışı yönlendirme

• Davranışı sürdürme

YANİ davranışın her aşamasında motivasyonun

önemli bir rolü vardır.

Motivasyon Neden Önemlidir?

14

Motivasyon:

• Bireysel ya da ekip olarak hedeflere ulaşmayı,

• Potansiyeli en iyi şekilde kullanabilmeyi,

• Kaynakları doğru

hedeflere yöneltmeyi

ve

• Performansı en üst

düzeye çıkartarak

en iyi sonuçları

alabilmeyi sağlar

UNUTMAYIN

Kişi işten iş de kişiden etkilenmektedir.

Yapılan iş, işi yapan kişi açısından değişik anlamlar taşımaktadır. Bunlar:

İş’in ekonomik değeriiş’in sosyal statü, prestij değeri

iş’in psikolojik değeri

MOTİVASYONU ETKİLEYEN İÇSEL VE DIŞSAL FAKTÖRLER

Self Motivasyon 2 ye ayrılır:

a) İçsel etkenler:

• Bireysel hedefler ve niyetler,

• Biyolojik ve psikolojik ihtiyaçlar,

• Kendine güven,

• Risk alma,

• Kaygı ile başetme,

• Merak …………….

b) Dışsal etkenler:

• Toplumun ve ailenin beklentileri,

• Ödül ve ceza sistemleri,

• Uygulanan öğretim modelleri,

• Arkadaş ortamının eğilimleri ……gibi çevresel

faktörlerdir.

İçsel etkenler olmadan, sadece dışsal etkenler çoğu

zaman gerekli motivasyonu sağlayamaz.

Eğer mutlu bir yaşam istiyorsan bunu başka

insanlarla yada objelerle başaramazsın . Kişisel bir

amaç edinerek başarabilirsin.

22

2.Genel Motivasyon

Çalışma birlikteliği içerisinde devamlı olması gereken pozitif ve yapıcı davranışlardır.

23

1. Psikolojik Motivasyon

2. Ekonomik Motivasyon

Kendi içinde ikiye ayrılır.

24

MOTİVASYONA AÇIK OLANLAR

Hoşgörülü insanlardır.

Pozitif enerji ile doludurlar.

Genelde işlerinde başarılıdırlar.

Pratik zekaları ile duygusal zekalarını birlikte kullanırlar.

25

MOTİVASYONA KAPALI OLANLAR

Genellikle kötümser insanlardır.

İşin zorlukları ön plandadır.

Sorumluluk üstlenmekten kaçınırlar.

Konuşmalarının içeriği şikayetlerdir.

Yeniliklere açık değildirler.

• İNSANLARI NELER

MOTİVE EDER?

MOTİVASYON KAYNAKLARINA GÖRE BİREYLER

GÜÇ KAZANMA İHTİYACINDA OLAN (GÜÇ ODAKLI) BİREYLER:

1) Sorunlara çözüm bulmayı isterler2) Sonuç odaklıdırlar3) Gerçekçi hedefler ortaya koyarlar4) Yaptıkları işin sonucunu görmek isterler5) Yüksek enerji ve istekle zorlu işlere soyunurlar6) Diğer kişiler üzerinde güç ya da etki sahibi olmak

isterler

REKABETTEN HOŞLANAN (BAŞARI ODAKLI)BİREYLER:

İnsan Kaynakları Yönetimi Begüm Mülayim

1) Diğerleriyle ve kendileri ile yarışmayı severler2) Hep başarılı olmak isterler3) Çözüm odaklıdırlar

ARKADAŞLIĞA öNEM VEREN (İLİŞKİ ODAKLI)

BİREYLER1) Diğerleriyle arkadaşlık ve duygusal ilişki içinegirmek isterler

2) Diğerleri tarafından sevilmekten hoşlanırlar

3) Parti, kokteyl gibi sosyal faaliyetlerden zevk

alırlar

4) Bir gruba girerek kimlik duyguları gelişir

İnsan Kaynakları Yönetimi

MOTİVASYON TEORİLERİ

35

MOTİVASYON

İnsan davranışlarının temelinde

ihtiyaç vardır.

Bu ihtiyaçlar insanı harekete

geçiren itici gücü oluşturur.

Bu itici güce “GÜDÜ”

adı verilir.

36

Güdü döngüsü şu şekilde meydana gelir:

1-İhtiyaç hissedilir

2-İhtiyacı gidermeye yönelik davranış oluşur

3-ihtiyaç giderilir

Gereksinme – Uyarılma – Davranış – Doyum (amaç)

37

MOTİVASYON TEORİLERİ

KAPSAM TEORİLERİ SÜREÇ TEORİLERİ

Maslow’ un ihtiyaçlar hiyerarşisi

Herzberg Modeli

Başarı güdüsü kuramı

Locke’ nin bireysel amaçlar ve iş başarısı ilişkisi kuramı

Davranış şartlandırması yaklaşımı

Bekleyiş teorileri

Amaç teorisi

Eşitlik teorisi

38

• İnsanlar belirli güdülerle (“motiflerle”)

hareket eder

Onları harekete geçiren bir şey olmazsa,

bu ihtiyaçlar yok gibidir

MASLOW’ un İhtiyaçlar Hiyerarşisi...

Herzberg in “Çift Faktör” Modeli...

OLMAZSA

OLURSA

Fromm'un İhtiyaçlar Kuramı

Maslow'un kuramına Erich Fromm 2 ihtiyaç dahaeklemiştir:

•Amaç Edinme İhtiyacı

•Bir Dünya Görüşü İhtiyacı

Adams’ın Ödül Eşitliği Kuramı

•A.B.D’nin General Electric işletmesinden güdülemekonusunda ödül adaletinin çok önemli olduğuna işaretetmiştir.

•İncelemelerinde bireylerin kendilerine verilen ödüllerlebaşkalarına verilen ödülleri daima karşılaştırdıkları vekendilerine uygun görülen ödüllerin benzer başarıyıgösteren kimselerle ne oranda eşit olduğunusaptamaya çalıştıklarını belirlemiştir.

44

Eşitlik Teorisi...

J. Stray Adams tarafından geliştirilen bu

teoriye göre işgörenlerin iş ilişkilerinde eşit

bir şekilde davranış görme arzusunda

oldukları ve bu arzunun motivasyonu

etkilediğidir.

MOTİVASYONU

BOZAN

ETKENLER

46

İÇ ETKENLER

47

48

İNANÇLARIMIZ SONUCU

ETKİLER

BAŞARACAĞINIZA İNANMIYORSANIZ

BAŞARAMAZSINIZ

O HALDE;

BAŞARMAK İÇİN

İNANMALISINIZ

49

Ne olursa olsun asla pes etmeyin ve vazgeçmeyin

Aynen sular gibi...”

UNUTMAYIN

“Mermeri delen suyun gücü değil devamlılığıdır.”

50

DIŞ ETKENLER

51

52

OLUMSUZ DÜŞÜNEN İNSANLARI DUYMAYIN….

ONLAR KALBİNİZDEKİ TÜM ÜMİTLERİ ÇALABİLİRLER!

Kişisel Motivasyon Araçları...

54

Etkili İletişim

Takdir etme

Yükselme olanakları

İş güvenliği

Yeterli ve adil ücret sistemi

Kararlara katılım

Sorumluluk verme

Yapılmaya değer bir iş olduğuna inandırma

İşin zenginleştirilmesii

Kişisel güç ve etki sahibi olma

55

Kendini gösterme ve yeteneklerini kullanabilme olanakları

Eğitim olanakları

Örgüt politikasının açıklığı

Örgüt içi birimler arasındaki uyum

Çalışanlar arasındaki iyi arkadaş ilişkileri

Yeni işe başlayanlara gösterilen ilgi Kişiliğe saygı Konut ve ulaşım olanakları

Uygun çevresel koşullar

56

En önemli motivasyon

faktörlerinden biri, insanın

kendisini bir gruba ait

hissetmesidir.

57

Başarılı şirketlere bakıldığında kişisel başarı için temel

öğenin yaratıcılık ve bunu sağlayan motivasyon olduğu

görülmüştür.

Ilginç sonuçMotivasyonu en fazla etkileyen

unsur başarıdır. Oysa amaç başarıyı sağlamak olduğuna

göre, bir çeşit yararlı döngü söz konusudur.

KENDİNİ

NASIL MOTİVE

EDEBİLİRSİN?

KİŞİNİN ÖNÜNDEKİ EN BÜYÜK

ENGEL KENDİSİDİR

Ne dersin? “Personel Motivasyonu”yla ilgili araştırmamıza başlasak mı?

64

Kendini Motive Etmenin Yolu…

• Kendinizi 5 yıl sonra nasıl görüyorsunuz? HAYAL EDİN

• Hayal ettiğiniden daha yükseğe varamazsınız. Bu nedenle BÜYÜK DÜŞÜNÜN

• Kendinizi eğitin.

• Asla vazgeçmeyin.

• Motivatörleri evinize / işyerlerinize asın

• Sabırlı olun.

• Başarı en büyük motive edicidir.

• Başarı küçük adımlarla gelir. Birden büyük başarılar beklemeyin

• Yükselmek kabiliyetten ziyade AZME bağlıdır.

• Niyetler sayılmaz, yapılan işler sayılır. YAPIN

• Şu anda ne olduğunuz geçmişte ne olduğundan daha önemlidir. Ne amaçladığınız, ne olmak istediğiniz ise hepsinden önemlidir.

• Nereye gittiğinizi bilmiyorsanız hiçbir plan sizi orayagötüremez. HEDEFİNİZ OLSUN

• Kendinize bir İDOL bulun

• Mağlubiyet en son motive edici unsur olmalıdır.

• Müzik dinleyin / Hobi ile uğraşın

• Kendinizi mutlu etmek için uğraşın

• İYİMSER olun

POZİTİF OL SABIRLI OLİSRARCI OL

BÜYÜK İŞLER YAPMANIN EN ÖNEMLİ YOLU İŞİNİ

SEVMEKTİR

ÇALIŞANINIZI NE

MOTİVE EDER?

Çalışanlarınızı elden kaçırmamak için

onları motive etmelisiniz.

Her yönetici motivasyonu yüksek birey ister

İşyerinde Mutsuzluk Bulaşıcıdır

Çalışanlarınız için ulaşılabilir olun

Çalışanlar göremedikleri yönetici ile MOTİVE olamazlar

Her çalışanın hata yapabileceğini kabullenin ve onlara korkusuzca hesap verebilecekleri

bir ortam yaratın

İşyerinizde KORKU nun hakim olmasına izin vermeyin

İşyerinde de EĞLENCE nin bir ihtiyaç olduğunu unutmayın

Şirket HEDEFLERİ nin çalışanlarcaanlaşıldığından emin olun

Kendinizi de MOTİVE edin

Çalışanlarınıza örnek olun . Siz bir LİDER YÖNETİCİSİNİZ

AYRICA

Çalışanlar şunlara dikkat eder:

•Firmanın tanınırlığı

•Özel Yaşama Saygılı Olma

•Karara Katılma

•Adaletli ve Sürekli Bir Disiplin Sistemi

•İşlerin Yeniden Tasarımı

•İşyerinin fiziksel koşulları

• Etkili İletişim

• Esnek çalışma imkanı

• Olumlu – esnek yönetim

• Performans Sistemi

• Örgüt kültürü

• Takım çalışması

İnsanların bir organizasyonda

kalmaları için en büyük nedenlerden

biri ilişkilerdir.

Eğer bağlar zayıfsa veya yoksa o işi bırakmak daha kolaydır.

• Bu işi becereceğini sanmıyorum ama neyse….

• Bu problemi ancak benim anlattığım şekilde çözebilirsin!

• Ne yani? Bunlarda iş mi?

• Seni kimse burada zorla tutmuyor.

• Senden bir baltaya sap olmayacağını herkes iyi biliyor

• Sende bir ışık göremiyorum

• Kafa değil, odun mübarek

• Mecbursun bu işi yapmaya

• Kimsenin gözünün yaşına bakmam, ona göre

• Senin tipin kayık

• Seni gözüm hiç tutmadı

• Size anlatacağıma duvara anlatsam daha iyi!

• Bir çocuk bile bunu senden daha iyi yapar!

TEŞEKKÜR EDERİM

Dr. Sema COŞKUN