Upload
atrive
View
734
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Citation preview
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Welkom op het seminar
De toekomst van de kleinere corporatie
27 januari 2011
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
De brede maatschappelijke context van onze corporaties
27 januari 2011
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Programma kabinet
Steun voor Europadossier
• Staatsteun vooral voor
“social housing”• Kooprecht• Huurtoeslag betalen• Inflatievolgend huurbeleid • Bezuinigingen treffen
doelgroep
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
?
KREDIET CRISIS
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Economie: van west naar oost
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Klimaat
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Sociaal
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Vertrouwenscrisis
• Politiek wordt niet meer vertrouwd
• Ook vertrouwen in instituties en “elite”staat zwaar onder druk– Maatschappelijke organisaties (corporaties)– Banken– Professionals
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Groei niet meer vanzelfsprekend
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Internet en social media
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Corporaties: de weg kwijt in het middenveld?
GEMEENSCHAP
OVERHEID
MARKT
Verzorgingsstaat, opgebouwd na WO II, langzaam afgebouwd in jaren’80 en ’90 en vervangen door marktdenken
• Na dominantie marktdenken laatste decennia nu sprake van meervoudige systeemcrisis• Samenleving slaat door in hyperkapitalisme, hyperconsumentisme, institutionalisering en piramidisering
• Herbezinning op rol en functie: Niet alleen bij corporaties, ook bij andere organisaties in middenveld, politiek en economie• Instituties bureaucratiseren en pro- fessionals raken los van vak
Samenleving nu in transitie….richting tekent zich af eindbestemming nog niet (Wijffels, vd Donk, Scharmer)
Burger is vervreemd van overheid en politiek en instituties
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Onzekere tijden voor onze doelgroepen
• Onzeker over o.a. pensioen, globalisering, immigratie
• Werkeloosheid (TNT, Organon, Bouw)
• Door bezuinigingen op maatschappelijke dienstverlening minder welzijn, zorg, sport
• Grotere behoefte aan mantelzorg, zelfwerkzaamheid, ‘eigen kracht centrale’”, vrijwilligerswerk
• Senioren: sociaal isolement, gezondheidsklachten zonder te kunnen verhuizen, doorwerken,
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Maatschappij in transitiefase
• Wijffels e.a.: Systeem zit in een crisis
• Samenleving is in transitie naar een nieuwe ordening
• Neergaande lijn dwingt tot keuzes: – beetje doormodderen– terug naar vroeger – nieuwe wegen inslaan
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Richting
• Maatschappelijk ondernemen meer samen met anderen
• Innoveren in duurzaamheid
• Organisaties veranderen en opnieuw verbinden en vernieuwen.
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Aan de slag
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Toelichting op trends door Ronald van Hecke
Survival of the most compliant
R.W. van Hecke RABranchegroep woningcorporaties27 januari 2011
maandag 10 april 2023
Uw inleider
R.W. (Roland) van Hecke RAPartner BDO, Voorzitter Branchegroep Woningcorporaties BDO
Professionele ervaring:• Adviseur/accountant woningcorporaties• Brede controle en advies ervaring bij woningcorporaties• Bijzondere onderzoeken• Projectmanagement• Bestuurlijke en toezichthoudelijke ervaring
maandag 10 april 2023
Agenda
1. Dynamiek in de sector2. Aandacht voor taakstelling3. Energie, bent u klaar voor de 2e
ronde?4. Besturing, Beheersing, Toezicht,
Verantwoording
20
ONTWIKKELINGEN WONINGCORPORATIES
Dynamiek in de sector
maandag 10 april 2023
Actualiteiten!
OVERHEID VERSUS SECTOR
Ik bepaal mijn eigen koers!
Hoezo??
Wat zijn de gevolgen voor onze corporatie?
maandag 10 april 2023
maandag 10 april 2023
Aandacht voor de taakstellingDe voorstellen woningcorporatiestelsel
Brief van de Minister op 12 juni 2009 aan 2e kamer
“Corporatiestelsel zodanig vernieuwen dat woco’s hun maatschappelijke opdracht op het terrein van de volkshuisvesting, leefbaarheid en daarmee samenhangende sociale opgaven goed kunnen vervullen”
Versterken van de positie van de overheid (Rijk en gemeente) ten opzichte van de woco versterken en verhelderen
maandag 10 april 2023
Opbouw van de brief
1. Ontwikkeling van woco’s richting brede zorg voor Wonen2. Vernieuwing van het stelsel3. Relatie woco met Rijk4. Relatie woco met belanghebbenden (o.a. huurders)5. Het werkdomein van woco’s en het oprichten van dochters
6. Verbindingen met andere maatschappelijke organisaties en fusies
7. Toelating en uittreding8. De organisatie van en de eisen aan het toezicht9. De positionering van de sanerings- en projectsteun10. De staatssteun
maandag 10 april 2023
Brede zorg voor het wonen
Begin 19e eeuw particulier initiatief basis voor de WocoPrimair doel: zonder winstoogmerk te voorzien in goede en gezonde huisvesting
Huidige tijd: invulling maatschappelijk ondernemerschapNiet beperken tot bouwen en verhuren. Maar actief zijn/worden ‘achter de voordeur’Dus meer raakvlakken met Zorg, Welzijn, Onderwijs, Werk en Wijkeconomie
“Alles wat in hun vermogen ligt doen ……”
maandag 10 april 2023
Vernieuwing van het stelsel
Evaluatie noodzakelijk van bestaande stelsel (brutering/BBSH etc)Behoefte aan nieuwe balans tussen zelfstandig ondernemerschap en publieke waarborgen• Relatie tussen de overheid, woco’s en belanghebbenden moet
scherper• Wat mag en wat mag niet • Risico’s verbindingen (weglekken maatschappelijk vermogen)• Doelmatigheid in bedrijfsvoering• Verbeteren van intern toezicht• Integriteitrisico's• Waarborgen van lokale binding bij fusies• Doelmatiger extern toezicht
maandag 10 april 2023
Relatie woco met Rijk
• Woonbeleid wordt lokaal en regionaal ingevuld• Gemeente legt haar visie op wonen vast in beleidsdocumenten (de
gemeentelijke woonvisie)• Nu: ‘ de woco neemt het gemeentelijk beleid in acht’• Straks: ‘de woco draagt in redelijkheid bij …”• Geschillen over inzet: mediation geen oplossing dan rol cfv
- A: de voorgenomen activiteiten passen bij de vermogenspositie- B: de voorgenomen activiteiten brengen de financiële positie in gevaar. - C: de uitvoering van de voornemens van de woco leidt tot onvoldoende inzet van
beschikbaar vermogen
• Minister kan aanwijzing geven
maandag 10 april 2023
Verbindingen met andere maatschappelijke organisaties en fusies
VerbindingenPersonele unies toegestaan buiten de brancheToezicht echter afzonderlijk
FusiesDoel moet zijn leveren/dienen van maatschappelijke prestatiesLokale binding waarborgenFusies > 10.000 woningen worden beoordeeld op belangOmvang van corporaties max 80.000 eenheden??Fusie via visitatie monitoren
Andere samenwerkingsvormen?
maandag 10 april 2023
Energie?e
Europa
Corporaties zijn ondernemingen op grond van Europees recht.
Europese regels over interne markt en mededinging van invloed op corporaties(vrije handel binnen Europese markt).
Woningcorporaties zijn belast met openbare dienstverlening op het terrein van de sociale huisvesting (DAEB).
De rol van woningcorporaties ligt in het realiseren van woonruimte voor diegenen die het moeilijk hebben op de woningmarkt, hun bijdrage aan de leefbaarheid en aan de realisatie van maatschappelijk vastgoed in dorpen en wijken.
maandag 10 april 2023
Klaar voor de 2e ronde?Inventarisatie uitvoeren /impact bepalen o.a.:• Woningtoewijzing• DAEB/Niet DAEB activiteiten• Strategie
Administratieve organisatie/interne beheersing o.a.:1.Procedures rondom woningtoewijzing aanscherpen2.Privacy compliance3.Interne controle werkzaamheden bepalen4.Aanbestedingsprocedures herzien? (onderhands, openbaar, Europees)5.Jaarlijkse verantwoording 6.Inrichting administratie7.Heroverwegen organisatiestructuur8.Treasury beleid aanpassen?
maandag 10 april 2023
maandag 10 april 2023
Besturing, Beheersing, Toezicht, Verantwoording
GovernanceControl
ManagementControl
Procescontrol
Raad vanCommissarissen
Directeur - Bestuurder
Werkapparaat
Verantwoording
over 'risico s en
beheersing
Informatie over
'risico s en
beheersing
De vier elementen van Corporate Governance (= goed bestuur) zijn:besturing, beheersing, toezicht en verantwoording
maandag 10 april 2023
Maatschappelijk rendement
Aandachtsveld
maandag 10 april 2023
Binnen corporatie/samenwerkingsverband
Buitenwereld
Situatie Nu
• Presteren naar vermogen is uitgangspunt• Wat is het maatschappelijk rendement van wijkbeheer,
schuldhulpverleningswerk of een zorgboerderij?• Politiek doet nog steeds alsof corporaties zwemmen in het geld en
onvoldoende presteren• Sector tracht duidelijk te maken dat zij veel doen voor de
maatschappelijke omgeving, maar kan dit onvoldoende ‘hard’ maken• Een reeds langdurende maar steeds meer prominente discussie!• Lastig inzichtelijk te maken dat vermogen optimaal wordt inzet voor
maatschappelijke doeleinden?• Lastig maatschappelijke rendement inzichtelijk te maken tbv.
forecasting, legitimering, besluitvorming en…verantwoording!
maandag 10 april 2023
Maatschappelijk draagvlak
• Het meten van Maatschappelijk Rendement stond tot voor kort nog in kinderschoenen
• Helaas moeten veel corporaties (al dan niet in combinatie met zorgcombinaties) zich door gebrek aan (mogelijkheden tot ) accountability overleveren aan prestatieafspraken met gemeenten
• De weg van meten en verantwoorden van maatschappelijk rendement begon met het opvoeren van onrendabele toppen als indicator, om via maatstaven van gemeenschappelijke initiatieven (Aedex) naar gemeentelijke, regionale (Pact) prestatieafspraken te geraken. Sinds enige tijd spitst de discussie zich meer en meer toe op feitelijk meten van toegevoegde waarde van de activiteiten en initiatieven.
maandag 10 april 2023
maandag 10 april 2023
Seminar ‘de toekomst van de kleinere corporaties’ 27 januari 2011
Jannemiek Verhoeven over de onderzoeksresultaten naar de toekomst van de
kleinere corporatie
Wat verwacht ú van de toekomst?
27 januari 2011
Onderzoek
Uw verwachtingen van de toekomst over:
Uw organisatie
Invloedrijke ontwikkelingen
Onzekere ontwikkelingen
Oplossingsmogelijkheden
Betekenis kabinetsplannen
>> 76 respondenten
Uw organisatie: onherkenbaar?
3%
48%
24%
16%
8%
1%
Zeer mee eens Mee eens Neutraal Mee oneens Zeer mee oneens Weet ik niet
“Mijn corporatie over 10 jaar”
Ontwikkelingen De gevolgen van de kredietcrisis
De gevolgen van het Europa-dossier
Liberalisering van huurprijzen voor inkomens > 43.000 euro
Het verdwijnen van subsidies voor duurzaamheid
Het instellen van een kooprecht voor sociale huurwoningen
Het bijdragen aan de huurtoeslag met 760 miljoen euro
De komst van een woonautoriteit
Het toewijzen stapsgewijs beperken tot lagere inkomensgroepen
Inflatievolgend huurbeleid
Het gebrek aan vertrouwen bij publiek en pers
De investeringsnormen van WSW en CFV mbt kasstromen en liquiditeit
Het instorten van de bouwmarkt
De demografische krimp binnen de gemeente
Het vertrek van medewerkers die binnen nu en vijf jaar met pensioen gaan
‘Concurrentie’ van grote(re) corporaties in de regio
Toename van bureaucratische druk als gevolg van veranderende regelgeving
Invloedrijke ontwikkelingen
Bijdrage aan de huurtoeslag met 760 mln.
euro Meer dan 80% zegt: invloed, én meest invloedrijk
Inflatievolgend huurbeleid
Bureaucratische druk
Gevolgen van het Europa-dossier Tussen 70-80% zegt: invloed, én erg invloedrijk
Meeste invloed: bijdrage huurtoeslag
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
Liberalisering van huurprijzen
Verdwijnen subsidies duurzaamheid
Gebrek aan vertrouwen
Komst Woonautoriteit
Vertrekmedewerkers door pensioen
‘Concurrentie’ van grote(re) corporaties
Instorten van de bouwmarkt
Toewijzen stapsgewijs beperken
Investeringsnormen van WSW en CFV
Gevolgen kredietcrisis
Instellen van kooprecht
Toename bureaucratische druk
Demografische krimp
Gevolgen Europa-dossier
Inflatievolgend huurbeleid
Bijdragen aan de huurtoeslag
“Toelichting invloed ontwikkelingen”
Top 3 manieren:
1. Strategische heroriëntatie
2. Samenwerking met andere corporatie(s)
3. Samenwerking met andere maatsch
organisaties & professionaliseren
medewerkers
Onzekere ontwikkelingen
Instellen van het kooprecht
Gevolgen kredietcrisis
Concurrentie grote(re) corporaties
Liberalisering huurprijzen
Gevolgen Europa-dossier
Meest onzekere ontwikkelingen
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%
Komst Woonautoriteit
Verdwijnen subsidies duurzaamheid
Toename bureaucratische druk
Bijdragen aan de huurtoeslag
Instorten van de bouwmarkt
Inflatievolgend huurbeleid
Gebrek aan vertrouwen
Vertrekmedewerkers door pensioen
Investeringsnormen van WSW en CFV
Toewijzen stapsgewijs beperken
Demografische krimp
Liberalisering van huurprijzen
Gevolgen Europa-dossier
‘Concurrentie’ van grote(re) corporaties
Gevolgen kredietcrisis
Instellen van kooprecht
Grootste uitdaging kabinetsplannen
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
Implementatie van commissie FVB
Kooprecht voor de huurders
Grotere huurstijging voor hogereinkomens
Benutten en ondersteunen van CPO
Meer ruimte voor meegroei-,mantelzorg- en meergeneratiewoningen
Belemmerende regelgeving wordtaangepakt
De plannen op het terrein vanduurzaamheid
Aanpak van de krimp
Meer ruimte voor maatwerk in devolkshuisvesting
Observaties uit de interviews Bestuurders zijn actief en strijdbaar
Samenwerking met zorg & welzijn; meer
projectmatig dan strategisch
Veel initiatieven op terrein van samenwerking
in de bouwketen
Iedereen rekent de middengroep tot 50.000
tot doelgroep
Groeiende verschillen in regionale
omstandigheden
Scenario voor de toekomst
Doel: input voor strategische discussie
Gebaseerd op grootste onzekerheden Instellen van het kooprecht Duur van de crisis
Middengroepen/ Europa-dossier in scenario’s
Vier scenario’s
2 jaar crisis
Kooprecht
10 jaar
crisis
Geen
kooprecht
“concurrentiemodel”
“versloppingsmodel”
“koopsegregatiemodel”
“slotmodel”