Yalın Dönüşüm | Operasyonel Mükemmellik

Yalın Altı Sigma

Dr. Lütfi Apilioğulları

Ref: 16.008

LeanOfisOperasyonelMükemmellikveTedarikZinciriYönetimi

1

Dr. Lütfi Apilioğulları, Lean Ofis | www.leanofis.com

Yalın Altı Sigma Eğer süreçlerinizde iyileşme göstermiyorsanız – mutlaka geriliyorsunuz demektir. Çünkü rakipleriniz asla yerinde durmazlar!

Günümüzde iyileştirme süreci ile kurumsal anlamda ilgilenen bir çok firmada değişik isimler altında programlar uygulanmaktadır. Bazıları yalın üretim ilkeleri ile süreçlerini iyileştirmeye çalışırken, bazıları ise altı sigma projeleri ile daha verimli süreçlere sahip olmaya çalışmaktadırlar. Kimileri Yalın Üretim kimileri ise Altı Sigma‘nın daha iyi sonuçlar verdiğini iddia ederek, bu iki sistemi mukayese etmeye çalışmaktadır. Ancak bu iki sistem asla birbirinin alternatifi olmadığı gibi gerçekte birbirini tamamlayan unsurladır.

Neden mi ?

Süreçlere baktığımız zaman iki tür problem görmekteyiz. Kayıplar (Waste) ve Değişkenler (Variability). Ne yaparsak yapalım bu iki problemi asla tam olarak ortadan kaldıramayız – ancak bir takım prensip ve metotlarla azalmasını sağlayabiliriz.

Üretim süreçlerinde bazı problemler göz ile görülüp, el le düzeltilebilir. Problemlerin büyük çoğunluğu bu kategoriye girer ve yalın prensipler bu tür problemlerin panzehridir. Proseslerin birbirine yakınlaştırılması ile taşıma kayıplarının indirgenmesi, U hücre yapısı ve hat dengeleme ile verimliliğin artırılması, kanban, çekme sistemi ve smed uygulamaları ile (esnek hatlarda) üretim zamanının kısaltılması gibi yalın uygulamaları örnek olarak gösterebiliriz. Ancak üretimde yine bazı problemler vardı ki gözle görülmesi, değişkenliğin ne olduğunun veya neden olduğunun anlaşılabilmesi her zaman kolay değildir. Bu tür problemlerin tespiti için detay inceleme ve geçmişe yönelik analitik analizler yapılması gereklidir. Altı sigma DMAIC (Define – Measure – Analyze – Improve – Control) yöntemi ve istatiksel yaklaşımlar ile problemin varlığının ve sebeplerinin araştırıldığı bir problem çözme metodolojisidir.

Kısaca, Yalın, Toyota’nın geliştirmiş olduğu prensipler ile daha ziyade göz ile görülebilen kayıpların eliminasyonuna odaklanırken; Altı Sigma, Motorola ve GE tarafından geliştirilen

LeanOfisOperasyonelMükemmellikveTedarikZinciriYönetimi

2

Dr. Lütfi Apilioğulları, Lean Ofis | www.leanofis.com

DMAIC metodolojisi ile daha ziyade gözle tam olarak görülemeyen değişkenliğin indirgenmesine odaklanır.

Bu durumu bir örnek ile açıklayalım.

Müşterinize yapmış olduğunuz teslimat süresinin ortalama 12 ± 5 gün olduğunu varsayalım. Yani, müşteri sipariş verdikten sonra sizin en hızlı sevkiyatınız 7 gün, en yavaşı ise 17 gündür bu durumda. Oysa, müşteri beklentisinin 5 ± 1 gün şeklinde olduğunu varsayalım. Eğer teslimat performansı bu şekilde devam ederse, müşteri büyük olasılık ile yeni bir tedarikçi arayışına gidecektir.

Peki bu durunda hangi yöntemi tercih edeceğiz? Yalın, Altı Sigma ya da her ikisi mi ?

Problemi anlamak ve tanımını iyi yapabilmek, problemi yarı yarıya çözmek demektir. Yukarıdaki probleme baktığımız zaman teslimat süresi performans ortalamasının hem istenenden uzun hem de çok fazla değişkenlik gösterdiğini görmekteyiz. Yani süreç içinde zamanı uzatan kayıplar ve süreci kontrol dışın iten değişkenler bulunmaktadır. İşte bu durunda hem yalın prensiplerden hem de altı sigma metodolojisinden faydalanılması gereklidir.

Özetle şunu belirtmemiz gerekir. Yalın üretim prensiplerinin yapı taşlarından olan tam zamanında üretim (JIT) ilkesinin uygulanabilir olması için, süreçler içindeki kayıplar ile birlikte değişkenliğin de çok az olması gerekir. Bu da ancak son derece kararlı süreçler elde edilebilmesi ile mümkün olabilir. Bu bağlamda yalın ya da altı sigma tek başına değil ancak birlikte Yalın Altı Sigma olarak (LSS: Lean Six Sigma) kullanıldıklarında gerçek manada anlamlıdır. Bir başka ifade ile asıl konu Yalın ya da Altı Sigmadan hangisinin kullanıldığı değil, süreçleri iyileştirmek için her ikisinin birlikte nasıl kullanıldığı önemlidir.